헬라어 문장 검색 - ΦλαϝιύΔεβελλό5́

(플라비우스 요세푸스, De bello Judaico libri vii, Φλαυίου Ιὠσήπου ἱστορία Ιοὐδαϊκοῦ πολέμου πρὸσ Ῥωμαίουσ βιβλίον ε.)

Ὁ μὲν Τίτοσ ὃν προειρήκαμεν τρόπον διοδεύσασ τὴν ὑπὲρ Αἰγύπτου μέχρι Συρίασ ἐρημίαν εἰσ Καισάρειαν παρῆν ταύτῃ διεγνωκὼσ προσυντάξασθαι τὰσ δυνάμεισ. ἔτι δ’ αὐτοῦ κατὰ τὴν Ἀλεξάνδρειαν συγκαθισταμένου τῷ πατρὶ τὴν ἡγεμονίαν νέον αὐτοῖσ ἐγκεχειρισμένην ὑπὸ τοῦ θεοῦ συνέβη καὶ τὴν ἐν [τοῖσ] Ιἑροσολύμοισ στάσιν ἀνακμάσασαν τριμερῆ γενέσθαι καὶ καθ’ αὑτοῦ θάτερον ἐπιστρέψαι μέροσ, ὅπερ ἄν τισ ὡσ ἐν κακοῖσ ἀγαθὸν εἴποι καὶ δίκησ ἔργον.

ἡ μὲν γὰρ κατὰ τοῦ δήμου τῶν ζηλωτῶν ἐπίθεσισ, ἥπερ κατῆρξεν ἁλώσεωσ τῇ πόλει, προδεδήλωται μετὰ ἀκριβείασ ὅθεν τε ἔφυ καὶ πρὸσ ὅσον κακῶν ηὐξήθη·

παραλαβὼν Ιοὔδην τε τὸν Χέλικα καὶ Σίμωνα τὸν Ἐσρῶνοσ τῶν δυνατῶν, πρὸσ οἷσ Ἐζεκίασ Χωβαρεῖ παῖσ οὐκ ἄσημοσ.

καθ’ ἕκαστον δὲ οὐκ ὀλίγοι τῶν ζηλωτῶν ἠκολούθησαν, καὶ καταλαβόμενοι τὸν ἐνδότερον τοῦ νεὼ περίβολον ὑπὲρ τὰσ ἱερὰσ πύλασ ἐπὶ τῶν ἁγίων μετώπων τίθενται τὰ ὅπλα.

πλήρεισ μὲν οὖν ἐπιτηδείων ὄντεσ ἐθάρρουν, καὶ γὰρ ἀφθονία τῶν ἱερῶν ἐγίνετο πραγμάτων τοῖσ γε μηδὲν ἀσεβὲσ ἡγουμένοισ, ὀλιγότητι δὲ τῇ κατὰ σφᾶσ ὀρρωδοῦντεσ ἐγκαθήμενοι τὰ πολλὰ κατὰ χώραν ἔμενον.

κακούμενοσ δὲ πλέον ἤπερ διατιθεὶσ τοὺσ περὶ τὸν Ἐλεάζαρον ὅμωσ οὐκ ἀνίει, συνεχεῖσ δ’ ἐκδρομαὶ καὶ βελῶν ἀφέσεισ ἐγίνοντο, καὶ φόνοισ ἐμιαίνετο πανταχοῦ τὸ ἱερόν.

Ὁ δὲ τοῦ Γιώρα Σίμων, ὃν ἐν ταῖσ ἀμηχανίαισ ἐπίκλητον αὑτῷ τύραννον ὁ δῆμοσ ἐλπίδι βοηθείασ προσεισήγαγε, τήν τε ἄνω πόλιν ἔχων καὶ τῆσ κάτω πολὺ μέροσ ἐρρωμενέστερον ἤδη τοῖσ περὶ τὸν Ιωἄννην προσέβαλλεν ὡσ ἂν καὶ καθύπερθεν πολεμουμένοισ·

ἦν δ’ ὑπὸ χεῖρα προσιὼν αὐτοῖσ, ὥσπερ ἐκεῖνοι τοῖσ ἄνωθεν.

καὶ τῷ Ιωἄννῃ διχόθεν πολεμουμένῳ συνέβαινε βλάπτεσθαί τε καὶ βλάπτειν εὐκόλωσ, καὶ καθ’ ὅσον ἡττᾶτο τῶν ἀμφὶ τὸν Ἐλεάζαρον ὢν ταπεινότεροσ, τοσοῦτον ἐπλεονέκτει τῷ ὑψηλῷ τοῦ Σίμωνοσ. παρὸ καὶ χειρὶ μὲν τὰσ κάτωθεν προσβολὰσ ἰσχυρῶσ εἶργε, τοὺσ δὲ ἄνωθεν ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ κατακοντίζοντασ ἀνέστελλε τοῖσ ὀργάνοισ·

ὀξυβελεῖσ τε γὰρ αὐτῷ καὶ καταπέλται παρῆσαν οὐκ ὀλίγοι καὶ λιθοβόλοι, δι’ ὧν οὐ μόνον ἠμύνετο τοὺσ πολεμοῦντασ, ἀλλὰ καὶ πολλοὺσ τῶν ἱερουργούντων ἀνῄρει.

καίπερ γὰρ πρὸσ πᾶσαν ἀσέβειαν ἐκλελυσσηκότεσ, ὅμωσ τοὺσ θύειν ἐθέλοντασ εἰσηφίεσαν, μεθ’ ὑποψιῶν μὲν καὶ φυλακῆσ τοὺσ ἐπιχωρίουσ, διερευνώμενοι δὲ τοὺσ ξένουσ·

οἳ καίπερ περὶ τὰσ εἰσόδουσ δυσωπήσαντεσ αὐτῶν τὴν ὠμότητα παρανάλωμα τῆσ στάσεωσ ἐγίνοντο. νεκροῖσ δ’ ἐπιχωρίοισ ἀλλόφυλοι καὶ ἱερεῦσι βέβηλοι συνεφύροντο, καὶ παντοδαπῶν αἷμα πτωμάτων ἐν τοῖσ θείοισ περιβόλοισ ἐλιμνάζετο.

τί τηλικοῦτον, ὦ τλημονεστάτη πόλισ, πέπονθασ ὑπὸ Ῥωμαίων, οἵ σου τὰ ἐμφύλια μύση πυρὶ καθαροῦντεσ εἰσῆλθον·

θεοῦ μὲν γὰρ οὔτε ἦσ ἔτι χῶροσ οὔτε μένειν ἐδύνασο, τάφοσ οἰκείων γενομένη σωμάτων καὶ πολέμου τὸν ναὸν ἐμφυλίου ποιήσασα πολυάνδριον· δύναιο δ’ ἂν γενέσθαι πάλιν ἀμείνων, εἴγε ποτὲ τὸν πορθήσαντα θεὸν ἐξιλάσῃ. ἀλλὰ καθεκτέον γὰρ καὶ τὰ πάθη τῷ νόμῳ τῆσ γραφῆσ, ὡσ οὐκ ὀλοφυρμῶν οἰκείων ὁ καιρόσ, ἀλλ’ ἀφηγήσεωσ πραγμάτων.

δίειμι δὲ τὰ ἑξῆσ ἔργα τῆσ στάσεωσ. Τριχῇ τῶν ἐπιβούλων τῆσ πόλεωσ διῃρημένων οἱ μὲν περὶ τὸν Ἐλεάζαρον τὰσ ἱερὰσ ἀπαρχὰσ διαφυλάσσοντεσ κατὰ τοῦ Ιωἄννου τὴν μέθην ἔφερον, οἱ δὲ σὺν τούτῳ διαρπάζοντεσ τοὺσ δημότασ ἠγείροντο κατὰ τοῦ Σίμωνοσ·

ἦν δὲ κἀκείνῳ τροφὴ κατὰ τῶν ἀντιστασιαστῶν ἡ πόλισ. ὁπότε μὲν οὖν ἀμφοτέρωθεν ἐπιχειροῖτο, τοὺσ συνόντασ ὁ Ιωἄννησ ἀντέστρεφε, καὶ τοὺσ μὲν ἐκ τῆσ πόλεωσ ἀνιόντασ ἀπὸ τῶν στοῶν βάλλων, τοὺσ δ’ ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ κατακοντίζοντασ ἠμύνετο τοῖσ ὀργάνοισ·

εἰ δ’ ἐλευθερωθείη ποτὲ τῶν καθύπερθεν ἐπικειμένων, διανέπαυε δ’ αὐτοὺσ πολλάκισ μέθη καὶ κάματοσ, ἀδεέστερον τοῖσ περὶ τὸν Σίμωνα μετὰ πλειόνων ἐπεξέθεεν.

ἀεὶ δ’ ἐφ’ ὅσον τρέψαιτο τῆσ πόλεωσ ὑπεπίμπρη τὰσ οἰκίασ σίτου μεστὰσ καὶ παντοδαπῶν ἐπιτηδείων·

τὸ δ’ αὐτὸ πάλιν ὑποχωροῦντοσ ἐπιὼν ὁ Σίμων ἔπραττεν, ὥσπερ ἐπίτηδεσ Ῥωμαίοισ διαφθείροντεσ ἃ παρεσκευάσατο πρὸσ πολιορκίαν ἡ πόλισ, καὶ τὰ νεῦρα τῆσ αὐτῶν ὑποκόπτοντεσ δυνάμεωσ. συνέβη γοῦν τὰ μὲν περὶ τὸ ἱερὸν πάντα συμφλεγῆναι καὶ μεταίχμιον ἐρημίασ γενέσθαι παρατάξεωσ οἰκείασ τὴν πόλιν, κατακαῆναι δὲ πλὴν ὀλίγου πάντα τὸν σῖτον, ὃσ ἂν αὐτοῖσ οὐκ ἐπ’ ὀλίγα διήρκεσεν ἔτη πολιορκουμένοισ.

λιμῷ γοῦν ἑάλωσαν, ὅπερ ἥκιστα δυνατὸν ἦν, εἰ μὴ τοῦτον αὑτοῖσ προπαρεσκεύασαν.

Πανταχόθεν δὲ τῆσ πόλεωσ πολεμουμένησ ὑπὸ τῶν ἐπιβούλων καὶ συγκλύδων μέσοσ ὁ δῆμοσ ὥσπερ μέγα σῶμα διεσπαράσσετο.

γηραιοὶ δὲ καὶ γυναῖκεσ ὑπ’ ἀμηχανίασ τῶν εἴσω κακῶν ηὔχοντο Ῥωμαίοισ καὶ τὸν ἔξωθεν πόλεμον ἐπ’ ἐλευθερίᾳ τῶν εἴσω κακῶν ἐκαραδόκουν.

κατάπληξισ δὲ δεινὴ καὶ δέοσ ἦν τοῖσ γνησίοισ, καὶ οὔτε βουλῆσ καιρὸσ εἰσ μεταβολὴν οὔτε συμβάσεωσ ἐλπὶσ οὔτε φυγὴ τοῖσ ἐθέλουσιν·

ἐφρουρεῖτο γὰρ πάντα, καὶ τὰ λοιπὰ στασιάζοντεσ οἱ ἀρχιλῃσταὶ τοὺσ εἰρηνικὰ Ῥωμαίοισ φρονοῦντασ ἢ πρὸσ αὐτομολίαν ὑπόπτουσ ὡσ κοινοὺσ πολεμίουσ ἀνῄρουν καὶ μόνον ὡμονόουν τὸ φονεύειν τοὺσ σωτηρίασ ἀξίουσ.

καὶ τῶν μὲν μαχομένων ἀδιάλειπτοσ ἦν κραυγὴ μεθ’ ἡμέραν τε καὶ νύκτωρ, δεινότεροι δὲ οἱ τῶν πενθούντων ὀδυρμοὶ δέει.

καὶ θρήνων μὲν αἰτίασ ἐπαλλήλουσ αἱ συμφοραὶ προσέφερον, τὰσ δ’ οἰμωγὰσ ἐνέκλειεν ἡ κατάπληξισ αὐτῶν, φιμούμενοι δὲ τά γε πάθη τῷ φόβῳ μεμυκόσι τοῖσ στεναγμοῖσ ἐβασανίζοντο.

καὶ οὔτε πρὸσ τοὺσ ζῶντασ ἦν αἰδὼσ ἔτι τοῖσ προσήκουσιν οὔτε πρόνοια τῶν ἀπολωλότων ταφῆσ.

αἴτιον δὲ ἀμφοτέρων ἡ καθ’ ἑαυτὸν ἀπόγνωσισ ἑκάστου· παρεῖσαν γὰρ εἰσ πάντα τὰσ προθυμίασ οἱ μὴ στασιάζοντεσ ὡσ ἀπολούμενοι πάντωσ ὅσον οὐδέπω. πατοῦντεσ δὴ τοὺσ νεκροὺσ ἐπ’ ἀλλήλοισ σεσωρευμένουσ οἱ στασιασταὶ συνεπλέκοντο καὶ τὴν ἀπόνοιαν ἀπὸ τῶν ἐν ποσὶ πτωμάτων σπῶντεσ ἦσαν ἀγριώτεροι.

προσεξευρίσκοντεσ δ’ ἀεί τι καθ’ αὑτῶν ὀλέθριον καὶ πᾶν τὸ δοχθὲν ἀφειδῶσ δρῶντεσ οὐδεμίαν οὔτ’ αἰκίασ ὁδὸν οὔτε ὠμότητοσ παρέλειπον.

ἀμέλει Ιωἄννησ τὴν ἱερὰν ὕλην εἰσ πολεμιστηρίων κατασκευὴν ὀργάνων ἀπεχρήσατο·

δόξαν γάρ ποτε τῷ λαῷ καὶ τοῖσ ἀρχιερεῦσιν ὑποστηρίξαντασ τὸν ναὸν εἴκοσι πήχεισ προσυψῶσαι, κατάγει μὲν ἀπὸ τοῦ Λιβάνου μεγίστοισ ἀναλώμασι καὶ πόνοισ τὴν χρήσιμον ὕλην ὁ βασιλεὺσ Ἀγρίππασ, ξύλα θέασ ἄξια τήν τε εὐθύτητα καὶ τὸ μέγεθοσ· ἵστησί τε προσαγαγὼν κατόπιν τοῦ περιβόλου τῆσ πρὸσ δύσιν ἐξέδρασ ἄντικρυσ, ᾗπερ καὶ μόνῃ δυνατὸν ἦν τῶν ἄλλων μερῶν βαθμοῖσ πόρρωθεν διειλημμένων.

Καὶ ὁ μὲν τοῖσ κατασκευασθεῖσιν ἐξ ἀσεβείασ ὀργάνοισ κρατήσειν ἤλπισε τῶν ἐχθρῶν, ὁ δὲ θεὸσ ἄχρηστον αὐτῷ τὸν πόνον ἀπέδειξε πρὶν ἐπιστῆσαί τινα τῶν πύργων Ῥωμαίουσ ἐπαγαγών.

ὁ γὰρ δὴ Τίτοσ ἐπειδὴ τὰ μὲν συνήγαγε τῆσ δυνάμεωσ πρὸσ αὑτόν, τοῖσ δὲ ἐπὶ Ιἑροσολύμων συναντᾶν ἐπέστειλεν, ἐξήλαυνε τῆσ Καισαρείασ.

ἦν δὲ τρία μὲν τὰ πρότερον αὐτοῦ τῷ πατρὶ συνδῃώσαντα τὴν Ιοὐδαίαν τάγματα καὶ τὸ πάλαι σὺν Κεστίῳ πταῖσαν δωδέκατον, ὅπερ καὶ ἄλλωσ ἐπίσημον δι’ ἀνδρείαν ὑπάρχον τότε κατὰ μνήμην ὧν ἔπαθεν εἰσ ἄμυναν ᾔει προθυμότερον.

τούτων μὲν οὖν τὸ πέμπτον δι’ Ἀμμαοῦσ ἐκέλευσεν αὐτῷ συναντᾶν καὶ διὰ Ιἑριχοῦντοσ τὸ δέκατον ἀναβαίνειν, αὐτὸσ δ’ ἀνέζευξε μετὰ τῶν λοιπῶν, πρὸσ οἷσ αἵ τε τῶν βασιλέων συμμαχίαι πολὺ πλείουσ καὶ συχνοὶ τῶν ἀπὸ τῆσ Συρίασ ἐπίκουροι συνῆλθον.

ἀνεπληρώθη δὲ καὶ τῶν τεσσάρων ταγμάτων ὅσον Οὐεσπασιανὸσ ἐπιλέξασ Μουκιανῷ συνέπεμψεν εἰσ Ἰταλίαν ἐκ τῶν ἐπελθόντων μετὰ Τίτου.

δισχίλιοι μὲν γὰρ αὐτῷ τῶν ἀπ’ Ἀλεξανδρείασ στρατευμάτων ἐπίλεκτοι, τρισχίλιοι δὲ συνείποντο τῶν ἀπ’ Εὐφράτου φυλάκων.

τότε δὲ τῶν στρατευμάτων ἄρχων, κριθεὶσ ἄξιοσ ἐξ ὧν ἐδεξιώσατο πρῶτοσ ἐγειρομένην ἄρτι τὴν ἡγεμονίαν καὶ μετὰ πίστεωσ λαμπρᾶσ ἐξ ἀδήλου τῇ τύχῃ προσέθετο, σύμβουλόσ γε μὴν ταῖσ τοῦ πολέμου χρείαισ ἡλικίᾳ τε προύχων καὶ κατ’ ἐμπειρίαν εἵπετο.

Προϊόντι δὲ εἰσ τὴν πολεμίαν Τίτῳ προῆγον μὲν οἱ βασιλικοὶ καὶ πᾶν τὸ συμμαχικόν, ἐφ’ οἷσ ὁδοποιοὶ καὶ μετρηταὶ στρατοπέδων, ἔπειτα τὰ τῶν ἡγεμόνων σκευοφόρα καὶ μετὰ τοὺσ τούτων ὁπλίτασ αὐτὸσ τούσ τε ἄλλουσ ἐπιλέκτουσ καὶ τοὺσ λογχοφόρουσ ἔχων, κατόπιν δ’ αὐτῷ τοῦ τάγματοσ τὸ ἱππικόν·

οὗτοι δὲ πρὸ τῶν μηχανημάτων, κἀπ’ ἐκείνοισ μετ’ ἐπιλέκτων χιλίαρχοι καὶ σπειρῶν ἔπαρχοι, μετὰ δὲ τούτουσ περὶ τὸν αἰετὸν αἱ σημαῖαι, καὶ ἔμπροσθεν οἱ σαλπικταὶ τῶν σημαιῶν, ἐπὶ δὲ τούτοισ ἡ φάλαγξ τὸ στῖφοσ εἰσ ἓξ πλατύνασα.

τὸ δ’ οἰκετικὸν ἑκάστου τάγματοσ ὀπίσω καὶ πρὸ τούτων τὰ σκευοφόρα, τελευταῖοι δὲ πάντων οἱ μίσθιοι καὶ τούτων φύλακεσ οὐραγοί.

προάγων δὲ τὴν δύναμιν ἐν κόσμῳ, καθὰ Ῥωμαίοισ σύνηθεσ, ἐμβάλλει διὰ τῆσ Σαμαρείτιδοσ εἰσ Γόφνα κατειλημμένην τε πρότερον ὑπὸ τοῦ πατρὸσ καὶ τότε φρουρουμένην·

ἔνθα μίαν ἑσπέραν αὐλισάμενοσ ὑπὸ τὴν ἑώ πρόεισι, καὶ διανύσασ ἡμέρασ σταθμὸν στρατοπεδεύεται κατὰ τὸν ὑπὸ Ιοὐδαίων πατρίωσ Ἀκανθῶν αὐλῶνα καλούμενον πρόσ τινι κώμῃ Γαβὰθ Σαοὺλ λεγομένῃ, σημαίνει δὲ τοῦτο λόφον Σαούλου, διέχων ἀπὸ τῶν Ιἑροσολύμων ὅσον ἀπὸ τριάκοντα σταδίων.

ἀναλαβὼν δ’ ἐντεῦθεν ὅσον εἰσ ἑξακοσίουσ τῶν ἐπιλέκτων ἱππέων ᾔει τήν τε πόλιν περισκεψόμενοσ, ὅπωσ ὀχυρότητοσ ἔχοι, καὶ τὰ φρονήματα τῶν Ιοὐδαίων, εἰ πρὸσ τὴν ὄψιν αὐτοῦ πρὶν εἰσ χεῖρασ ἐλθεῖν ὑποδείσαντεσ ἐνδοῖεν·

πέπυστο γάρ, ὅπερ ἦν ἀληθέσ, τοῖσ στασιώδεσι καὶ λῃστρικοῖσ τὸν δῆμον ὑποπεπτηχότα ποθεῖν μὲν εἰρήνην, ἀσθενέστερον δὲ ὄντα τῆσ ἐπαναστάσεωσ ἠρεμεῖν.

καὶ τοὺσ μὲν ἔτι κατὰ τὴν ὁδὸν θέοντασ ἀντιμέτωποι στάντεσ ἐκώλυσαν συνάψαι τοῖσ ἐκκλίνασι, τὸν δὲ Τίτον ἀποτέμνονται σὺν ὀλίγοισ.

τῷ δὲ πρόσω μὲν ἦν χωρεῖν ἀδύνατον·

ἐκτετάφρευτο γὰρ ἀπὸ τοῦ τείχουσ περὶ τὰσ κηπείασ ἅπαντα τοίχοισ τε ἐπικαρσίοισ καὶ πολλοῖσ ἑρ́κεσι διειλημμένα· τὴν δὲ πρὸσ τοὺσ σφετέρουσ ἀναδρομὴν πλήθει τῶν ἐν μέσῳ πολεμίων ἀμήχανον ἑώρα καὶ τραπέντασ τοὺσ ἀνὰ τὴν λεωφόρον, ὧν οἱ πολλοὶ μηδὲ γινώσκοντεσ τὸν τοῦ βασιλέωσ κίνδυνον, ἀλλ’ οἰόμενοι συναναστραφῆναι κἀκεῖνον ἀνέφευγον.

ὁ δὲ κατιδὼν ὡσ ἐν μόνῃ τῇ καθ’ αὑτὸν ἀλκῇ κεῖται τὸ σώζεσθαι τόν τε ἵππον ἐπιστρέφει καὶ τοῖσ περὶ αὐτὸν ἐμβοήσασ ἕπεσθαι μέσοισ ἐμπηδᾷ τοῖσ πολεμίοισ διεκπαῖσαι πρὸσ τοὺσ σφετέρουσ βιαζόμενοσ.

ἔνθα δὴ μάλιστα παρέστη νοεῖν, ὅτι καὶ πολέμων ῥοπαὶ καὶ βασιλέων κίνδυνοι μέλονται θεῷ·

τοσούτων γὰρ ἐπὶ τὸν Τίτον ἀφιεμένων βελῶν μήτε κράνοσ ἔχοντα μήτε θώρακα, προῆλθε γὰρ ὡσ ἔφην οὐ πολεμιστὴσ ἀλλὰ κατάσκοποσ, οὐδὲν ἥψατο τοῦ σώματοσ, κενὰ δ’ ὥσπερ ἐπίτηδεσ ἀστοχούντων παρερροιζεῖτο πάντα.

ὁ δὲ ξίφει τοὺσ κατὰ πλευρὸν ἀεὶ διαστέλλων καὶ πολλοὺσ τῶν ἀντιπροσώπων ἀνατρέπων ἤλαυνεν ὑπὲρ τοὺσ ἐρειπομένουσ τὸν ἵππον.

τῶν δὲ κραυγή τε ἦν πρὸσ τὸ παράστημα τοῦ Καίσαροσ καὶ παρακέλευσισ ὁρμᾶν ἐπ’ αὐτόν, φυγὴ δὲ καὶ χωρισμὸσ ἄθρουσ καθ’ οὓσ ἐπελαύνων γένοιτο.

συνῆπτον δὲ οἱ τοῦ κινδύνου μετέχοντεσ κατὰ νῶτα καὶ κατὰ πλευρὰν νυσσόμενοι·

μία γὰρ ἐλπὶσ ἦν σωτηρίασ ἑκάστῳ τὸ συνεξανύτειν τῷ Τίτῳ καὶ μὴ φθάσαντα κυκλωθῆναι. δύο γοῦν τῶν ἀπωτέρω τὸν μὲν σὺν τῷ ἵππῳ περισχόντεσ κατηκόντισαν, θάτερον δὲ καταπηδήσαντα διαφθείραντεσ τὸν ἵππον ἀπήγαγον, μετὰ δὲ τῶν λοιπῶν Τίτοσ ἐπὶ τὸ στρατόπεδον διασώζεται.

τοῖσ μὲν οὖν Ιοὐδαίοισ πλεονεκτήσασι κατὰ τὴν πρώτην ἐπίθεσιν ἐπήγειρε τὰσ διανοίασ ἄσκεπτοσ ἐλπίσ, καὶ πολὺ θάρσοσ αὐτοῖσ εἰσ τὸ μέλλον ἡ πρόσκαιροσ ῥοπὴ προυξένει.

Καῖσαρ δ’ ὡσ αὐτῷ συνέμιξε διὰ νυκτὸσ τὸ ἀπὸ τῆσ Ἀμμαοῦσ τάγμα, μεθ’ ἡμέραν ἐκεῖθεν ἄρασ ἐπὶ τὸν Σκοπὸν καλούμενον πρόεισιν, ἔνθεν ἥ τε πόλισ ἤδη κατεφαίνετο καὶ τὸ τοῦ ναοῦ μέγεθοσ ἐκλάμπον, καθὰ τῷ βορείῳ κλίματι τῆσ πόλεωσ χθαμαλὸσ συνάπτων ὁ χῶροσ ἐτύμωσ Σκοπὸσ ὠνόμασται.

τῆσ δὲ πόλεωσ σταδίουσ ἑπτὰ διέχων ἐκέλευσε περιβαλέσθαι στρατόπεδον τοῖσ δύο τάγμασιν ὁμοῦ, τὸ δὲ πέμπτον τούτων ὀπίσω τρισὶ σταδίοισ·

κόπῳ γὰρ τῆσ διὰ νυκτὸσ πορείασ τετρυμένουσ ἐδόκει σκέπησ ἀξίουσ εἶναι, ὡσ ἂν ἀδεέστερον τειχίσαιντο. καταρχομένων δ’ ἄρτι τῆσ δομήσεωσ καὶ τὸ δέκατον τάγμα διὰ Ιἑριχοῦντοσ ἤδη παρῆν, ἔνθα καθῆστό τισ ὁπλιτικὴ μοῖρα φρουροῦσα τὴν ἐμβολὴν ὑπὸ Οὐεσπασιανοῦ προκατειλημμένην.

προσετέτακτο δ’ αὐτοῖσ ἓξ ἀπέχοντασ τῶν Ιἑροσολύμων σταδίουσ στρατοπεδεύσασθαι κατὰ τὸ Ἐλαιῶν καλούμενον ὄροσ, ὃ τῇ πόλει πρὸσ ἀνατολὴν ἀντίκειται μέσῃ φάραγγι βαθείᾳ διειργόμενον, ἣ Κεδρὼν ὠνόμασται.

Τῶν δ’ ἀνὰ τὸ ἄστυ συρρηγνυμένων ἀδιαλείπτωσ τότε πρῶτον ἀνέπαυσεν τὴν ἐπ’ ἀλλήλοισ ἔριν ὁ ἔξωθεν πόλεμοσ ἐξαίφνησ πολὺσ ἐπελθών·

τί μένοιεν ἢ τί παθόντεσ ἀνέχοιντο τρία ταῖσ ἀναπνοαῖσ αὐτῶν ἐπιφρασσόμενα τείχη, καὶ τοῦ πολέμου μετ’ ἀδείασ ἀντιπολίζοντοσ ἑαυτόν, οἱ δ’ ὥσπερ θεαταὶ καλῶν καὶ συμφόρων ἔργων καθέζοιντο τειχήρεισ τὼ χεῖρε καὶ τὰσ πανοπλίασ παρέντεσ;

"καθ’ αὑτῶν ἄρα γενναῖοι μόνον ἡμεῖσ, ἐξεβόησαν, Ῥωμαῖοι δὲ ἐκ τῆσ ἡμετέρασ στάσεωσ κερδήσουσιν ἀναιμωτὶ τὴν πόλιν.

καὶ τὰσ πανοπλίασ ἁρπάσαντεσ αἰφνιδίωσ ἐπεκθέουσι τῷ δεκάτῳ τάγματι καὶ διὰ τῆσ φάραγγοσ ᾄξαντεσ μετὰ κραυγῆσ ἐξαισίου τειχιζομένοισ προσπίπτουσι τοῖσ πολεμίοισ.

συνεταράχθησαν ἀδοκήτωσ, καὶ τῶν ἔργων ἀφέμενοι τινὲσ μὲν ἀνεχώρουν εὐθέωσ, πολλοὶ δ’ ἐπὶ τὰ ὅπλα θέοντεσ πρὶν ἐπιστραφῆναι πρὸσ τοὺσ ἐχθροὺσ ἐφθάνοντο παιόμενοι.

προσεγίνοντο δὲ τοῖσ Ιοὐδαίοισ ἀεὶ πλείουσ ἐπὶ τῷ κρατεῖν τοὺσ πρώτουσ τεθαρρηκότεσ, καὶ τῶν ὄντων πολλαπλασίουσ ἐδόκουν σφίσι τε καὶ τοῖσ πολεμίοισ δεξιᾷ χρώμενοι τῇ τύχῃ.

μάλιστα δὲ τοὺσ ἐν ἔθει συντάξεωσ ὄντασ καὶ μετὰ κόσμου καὶ παραγγελμάτων πολεμεῖν εἰδότασ ἀταξία φθάσασα θορυβεῖ.

διὸ καὶ τότε προληφθέντεσ οἱ Ῥωμαῖοι ταῖσ ἐμβολαῖσ εἶκον. καὶ ὁπότε μὲν ἐπιστραφεῖεν οἱ καταλαμβανόμενοι, τοῦ τε δρόμου τοὺσ Ιοὐδαίουσ ἐπεῖχον καὶ διὰ τὴν ὁρμὴν ἧττον φυλαττομένουσ ἐτίτρωσκον, ἀεὶ δὲ πληθυούσησ τῆσ ἐκδρομῆσ μᾶλλον ταραττόμενοι τελευταῖον ἀπὸ τοῦ στρατοπέδου τρέπονται.

αὐτὸσ δὲ πλαγίοισ τοῖσ Ιοὐδαίοισ προσπεσὼν μεθ’ ὧν ἧκεν ἐπιλέκτων συχνοὺσ μὲν ἀναιρεῖ, τιτρώσκει δὲ πλείουσ, τρέπεται δὲ πάντασ καὶ συνωθεῖ κατὰ τῆσ φάραγγοσ.

οἱ δ’ ἐν τῷ κατάντει πολλὰ κακωθέντεσ ὡσ διεξέπεσον, ἄντικρυσ ἐπιστρέφονται καὶ μέσην ἔχοντεσ τὴν χαράδραν τοῖσ Ῥωμαίοισ διεμάχοντο.

μέχρι μὲν δὴ μέσησ ἡμέρασ οὕτωσ ἐπολέμουν, ὀλίγον δ’ ἀπὸ μεσημβρίασ ἐκκλίνοντοσ ἤδη, Τίτοσ τοὺσ μεθ’ αὑτοῦ προσβοηθήσαντασ καὶ τοὺσ ἀπὸ τῶν σπειρῶν τοῖσ ἐκτρέχουσιν ἀντιπαρατάξασ τὸ λοιπὸν τάγμα πρὸσ τὸν τειχισμὸν ἀνέπεμπεν εἰσ τὴν ἀκρώρειαν.

Ιοὐδαίοισ δὲ τοῦτ’ ἐδόκει φυγή, καὶ τοῦ σκοποῦ κατασείσαντοσ θοιμάτιον, ὃσ αὐτοῖσ ἐπὶ τοῦ τείχουσ καθῆστο, προπηδῶσι πλῆθοσ ἀκραιφνέστερον μετὰ τοσαύτησ ὁρμῆσ, ὡσ τὸν δρόμον αὐτῶν τοῖσ ἀγριωτάτοισ εἰκάζειν θηρίοισ.

ἀμέλει τῶν ἀντιπαραταχθέντων οὐδεὶσ ἔμεινεν τὴν συμβολήν, ἀλλ’ ὥσπερ ἐξ ὀργάνου παιόμενοι διέρρηξαν τὴν τάξιν καὶ πρὸσ τὸ ὄροσ τραπέντεσ ἀνέφευγον.

τούτων οὐδ’ ἀκούειν ἔδοξε, τοῖσ δὲ καθ’ αὑτὸν ἀνατρέχουσιν ἀνθίσταται καὶ κατὰ στόμα παίων βιαζομένουσ ἀνῄρει κατά τε τοῦ πρανοῦσ ἀθρόοισ ἐμπίπτων ἀνεώθει τὸ πλῆθοσ.

οἱ δὲ πρόσ τε τὸ παράστημα καὶ τὴν ἰσχὺν καταπλαγέντεσ οὐδ’ οὕτωσ μὲν ἀνέφευγον εἰσ τὴν πόλιν, καθ’ ἕτερον δ’ ἐκκλίνοντεσ ἀπ’ αὐτοῦ τοῖσ ἀνωτέρω φεύγουσι προσέκειντο.

καὶ τούτοισ δὲ κατὰ πλευρὰν προσβάλλων τὰσ ὁρμὰσ ὑπετέμνετο. κἀν τούτῳ καὶ τοῖσ ἄνω τειχίζουσι τὸ στρατόπεδον, ὡσ ἐθεάσαντο τοὺσ κάτω φεύγοντασ, πάλιν ἐμπίπτει ταραχὴ καὶ δέοσ, καὶ διασκίδναται πᾶν τὸ τάγμα, δοκούντων ἀνυπόστατον μὲν εἶναι τὴν τῶν Ιοὐδαίων ἐκδρομήν, τετράφθαι δ’ αὐτὸν Τίτον·

οὐ γὰρ ἄν ποτε τοὺσ ἄλλουσ φεύγειν ἐκείνου μένοντοσ.

καὶ καθάπερ πανικῷ δείματι κυκλωθέντεσ ἄλλοσ ἀλλαχῆ διεφέροντο, μέχρι τινὲσ κατιδόντεσ ἐν μέσῳ τοῦ πολέμου τὸν ἡγεμόνα στρεφόμενον καὶ μέγα δείσαντεσ ἀμφ’ αὐτῷ διαβοῶσι τὸν κίνδυνον ὅλῳ τῷ τάγματι.

τοὺσ δ’ αἰδὼσ ἐπέστρεφε, καὶ πλεῖόν τι φυγῆσ κακίζοντεσ ἀλλήλουσ ἐπὶ τῷ καταλιπεῖν Καίσαρα πάσῃ βίᾳ κατὰ τῶν Ιοὐδαίων ἐχρῶντο καὶ κλίναντεσ ἅπαξ ἀπὸ τοῦ κατάντουσ συνώθουν αὐτοὺσ εἰσ τὸ κοῖλον.

οἱ δ’ ὑπὸ πόδα χωροῦντεσ ἐμάχοντο, καὶ πλεονεκτοῦντεσ οἱ Ῥωμαῖοι τῷ καθύπερθεν εἶναι συνελαύνουσι πάντασ εἰσ τὴν φάραγγα.

προσέκειτο δὲ τοῖσ καθ’ αὑτὸν ὁ Τίτοσ καὶ τὸ μὲν τάγμα πάλιν ἐπὶ τὴν τειχοποιίαν ἔπεμψεν, αὐτὸσ δὲ σὺν οἷσ πρότερον ἀντιστὰσ εἶργε τοὺσ πολεμίουσ·

ὥστ’, εἰ χρὴ μήτε θεραπείᾳ τι προστιθέντα μήθ’ ὑφελόντα φθόνῳ τἀληθὲσ εἰπεῖν, αὐτὸσ Καῖσαρ δὶσ μὲν ἐρρύσατο κινδυνεῦσαν ὅλον τὸ τάγμα καὶ τοῦ περιβαλέσθαι τὸ στρατόπεδον αὐτοῖσ ἄδειαν παρέσχε.

Λωφήσαντοσ δὲ πρὸσ βραχὺ τοῦ θύραζε πολέμου πάλιν τὸν ἔνδον ἡ στάσισ ἐπήγειρεν.

Ιωἄννησ δὲ προκάλυμμα τῆσ ἐπιβουλῆσ ποιησάμενοσ τὴν ἑορτὴν τῶν σὺν αὐτῷ κρυπτοῖσ ὅπλοισ ἐνσκευάσασ τοὺσ ἀσημοτέρουσ, ὧν οἱ πλείουσ ἦσαν ἄναγνοι, διὰ σπουδῆσ παρεισπέμπει προκαταληψομένουσ τὸ ἱερόν.

οἱ δ’ ὡσ ἔνδον ἐγένοντο, τὰσ ἐσθῆτασ ἀπορρίψαντεσ ἐφάνησαν ἐξαπίνησ ὁπλῖται. ταραχὴ δὲ μεγίστη περὶ τὸν ναὸν αὐτίκα καὶ θόρυβοσ ἦν, τοῦ μὲν ἔξω τῆσ στάσεωσ λαοῦ κατὰ πάντων ἄκριτον οἰομένων εἶναι τὴν ἐπίθεσιν, τῶν δὲ ζηλωτῶν ἐπὶ σφίσι μόνοισ.

ἀλλ’ οἱ μὲν ἀφέμενοι τὸ φρουρεῖν ἔτι τὰσ πύλασ καὶ τῶν ἐπάλξεων καταπηδήσαντεσ πρὶν εἰσ χεῖρασ ἐλθεῖν εἰσ τοὺσ ὑπονόμουσ τοῦ ἱεροῦ κατέφυγον·

οἱ δ’ ἀπὸ τοῦ δήμου πρὸσ τῷ βωμῷ καταπτήσσοντεσ καὶ περὶ τὸν ναὸν συνειλούμενοι κατεπατοῦντο ξύλοισ τε ἀνέδην παιόμενοι καὶ σιδήρῳ. πολλοὺσ δὲ τῶν ἡσυχίων κατ’ ἔχθραν καὶ μῖσοσ ἴδιον ὡσ ἀντιστασιαστὰσ ἀνῄρουν οἱ διάφοροι, καὶ πᾶσ ὁ προσκρούσασ τῳ τῶν ἐπιβούλων πάλαι τηνικαῦτα ἐπιγνωσθεὶσ ὡσ ζηλωτὴσ πρὸσ αἰκίαν ἀνήγετο.

πολλὰ δὲ δεινὰ τοὺσ ἀναιτίουσ διαθέντεσ ἐκεχειρίαν τοῖσ αἰτίοισ ἔδοσαν, καὶ προελθόντασ ἐκ τῶν ὑπονόμων διίεσαν.

αὐτοὶ δὲ καὶ τὸ ἐνδότερον ἱερὸν κατασχόντεσ καὶ τὰσ ἐν αὐτῷ παρασκευὰσ πάσασ κατεθάρρουν ἤδη τοῦ Σίμωνοσ. ἡ μὲν οὖν στάσισ οὕτω τριμερὴσ οὖσα πρότερον εἰσ δύο μοίρασ περιίσταται.

Ὁ δὲ Τίτοσ ἔγγιον ἀπὸ τοῦ Σκοποῦ τῇ πόλει παραστρατοπεδεύσασθαι προαιρούμενοσ πρὸσ μὲν τοὺσ ἐκτρέχοντασ ἔστησεν ἐπιλέξασ ἱππέων τε καὶ πεζῶν ὅσουσ ἀρκέσειν ὑπελάμβανεν, τῇ δ’ ὅλῃ δυνάμει προσέταξεν ἐξομαλίζειν τὸ μέχρι τοῦ τείχουσ διάστημα.

τὰσ δὲ πετρώδεισ ἐξοχὰσ σιδήρῳ κατεργαζόμενοι χθαμαλὸν ἐποίουν πάντα τὸν τόπον ἀπὸ τοῦ Σκοποῦ μέχρι τῶν Ἡρώδου μνημείων, ἃ προσέχει τῇ τῶν ὄφεων ἐπικαλουμένῃ κολυμβήθρᾳ.

Καὶ κατὰ ταύτασ τὰσ ἡμέρασ ἐνέδραν οἱ Ιοὐδαῖοι κατὰ τῶν Ῥωμαίων συσκευάζονται τοιάνδε.

τῶν στασιαστῶν οἱ τολμηροὶ προελθόντεσ ἔξω τῶν Γυναικείων καλουμένων πύργων, ὡσ ἐκβεβλημένοι δῆθεν ὑπὸ τῶν εἰρηνικὰ φρονούντων καὶ δεδοικότεσ τὴν τῶν Ῥωμαίων ἔφοδον ἀνειλοῦντο καὶ παρ’ ἀλλήλουσ ὑπέπτησσον.

οἱ δὲ διαστάντεσ ἐπὶ τοῦ τείχουσ δῆμοσ εἶναι δοκῶν εἰρήνην ἐβόων καὶ δεξιὰν ᾐτοῦντο καὶ τοὺσ Ῥωμαίουσ ἐκάλουν ἀνοίξειν ὑπισχνούμενοι τὰσ πύλασ·

ἅμα δὲ ταῦτα κεκραγότεσ καὶ τοὺσ σφετέρουσ ἔβαλλον λίθοισ ὡσ ἀπελαύνοντεσ τῶν πυλῶν. κἀκεῖνοι βιάζεσθαι τὰσ εἰσόδουσ ὑπεκρίνοντο καὶ τοὺσ ἔνδον ἱκετεύειν, συνεχῶσ τε πρὸσ τοὺσ Ῥωμαίουσ ὁρμήσαντασ ἐπιστρεφόμενοι ταραττομένοισ προσεῴκεισαν.

παρὰ μὲν οὖν τοῖσ στρατιώταισ τὸ πανοῦργον αὐτῶν οὐκ ἐλείπετο πίστεωσ, ἀλλ’ ὡσ τοὺσ μὲν ἐν χερσὶν ἔχοντεσ ἑτοίμουσ πρὸσ τιμωρίαν, τοὺσ δὲ ἀνοίξειν τὴν πόλιν ἐλπίζοντεσ ἐχώρουν ἐπὶ τὴν πρᾶξιν.

Τίτῳ δὲ δι’ ὑποψίασ ἦν τὸ τῆσ ἐπικλήσεωσ παράλογον·

καὶ γὰρ πρὸ μιᾶσ ἡμέρασ προκαλούμενοσ αὐτοὺσ ἐπὶ συμβάσεισ διὰ τοῦ Ιὠσήπου μέτριον οὐδὲν εὑρ́ισκε· καὶ τότε τοὺσ στρατιώτασ κατὰ χώραν μένειν ἐκέλευσεν. ἔφθασαν δέ τινεσ τῶν ἐπὶ τοῖσ ἔργοισ προτεταγμένων ἁρπάσαντεσ τὰ ὅπλα πρὸσ τὰσ πύλασ ἐκδραμεῖν.

τούτοισ οἱ μὲν ἐκβεβλῆσθαι δοκοῦντεσ τὸ πρῶτον ὑπεχώρουν, ἐπεὶ δὲ μεταξὺ τῶν τῆσ πύλησ ἐγίνοντο πύργων, ἐκθέοντεσ ἐκυκλοῦντό σφασ καὶ προσέκειντο κατόπιν·

οἱ δ’ ἀπὸ τοῦ τείχουσ πλῆθοσ χερμάδων καὶ βελῶν παντοίων ἄθρουν κατέχεαν, ὡσ συχνοὺσ μὲν ἀνελεῖν, τρῶσαι δὲ πλείστουσ.

ἦν γὰρ οὐ ῥᾴδιον τοῦ τείχουσ διαφυγεῖν τῶν κατόπιν βιαζομένων, καὶ ἄλλωσ αἰδὼσ τῆσ διαμαρτίασ καὶ τῶν ἡγεμόνων δέοσ παρεκελεύετο τῷ πταίσματι προσλιπαρεῖν.

διὸ δὴ μέχρι πλείστου διαδορατιζόμενοι καὶ πολλὰσ ὑπὸ τῶν Ιοὐδαίων λαμβάνοντεσ πληγάσ, ἀμέλει δ’ οὐκ ἐλάττουσ ἀντιδιδόντεσ, τέλοσ ἀνωθοῦσι τοὺσ κυκλωσαμένουσ·

ὑποχωροῦσι δ’ αὐτοῖσ οἱ Ιοὐδαῖοι καὶ μέχρι τῶν Ἑλένησ μνημείων εἵποντο βάλλοντεσ. Ἔπειθ’ οἱ μὲν ἀπειροκάλωσ ἐξυβρίζοντεσ εἰσ τὴν τύχην ἔσκωπτόν τε τοὺσ Ῥωμαίουσ δελεασθέντασ ἀπάτῃ καὶ τοὺσ θυρεοὺσ ἀνασείοντεσ ἐσκίρτων καὶ μετὰ χαρᾶσ ἀνεβόων.

τοὺσ δὲ στρατιώτασ ἀπειλή τε τῶν ταξιάρχων καὶ χαλεπαίνων Καῖσαρ τούτοισ ἐξεδέχετο, φάσκων ὡσ Ιοὐδαῖοι μέν, οἷσ ἀπόνοια μόνη στρατηγεῖ, πάντα μετὰ προνοίασ πράττουσι καὶ σκέψεωσ ἐπιβουλάσ τε συντάσσοντεσ καὶ λόχουσ, ἕπεται δ’ αὐτῶν ταῖσ ἐνέδραισ καὶ τύχη διὰ τὸ πειθήνιον καὶ τὴν πρὸσ ἀλλήλουσ εὔνοιάν τε καὶ πίστιν·

Ῥωμαῖοι δέ, οἷσ δι’ εὐταξίαν καὶ τὸ πρὸσ τοὺσ ἡγεμόνασ εὐπειθὲσ ἀεὶ δουλεύει καὶ τύχη, νῦν ὑπὸ τῶν ἐναντίων πταίουσι καὶ διὰ χειρῶν ἀκρασίαν ἁλίσκονται, τὸ πάντων αἴσχιστον, ἀστρατήγητοι μαχόμενοι παρόντοσ Καίσαροσ.

εἴ γε ὁ μὲν ἐν πολέμοισ γηράσασ οὐδέποτ’ ἔπταισεν οὕτωσ, οἱ νόμοι δ’ ἀεὶ καὶ τοὺσ βραχύ τι τῆσ τάξεωσ παρακινήσαντασ θανάτῳ κολάζουσιν, νῦν δ’ ὅλην στρατιὰν ἑωράκασι λιποτάκτην.

γνώσεσθαί γε μὴν αὐτίκα τοὺσ ἀπαυθαδισαμένουσ, ὅτι καὶ τὸ νικᾶν παρὰ Ῥωμαίοισ δίχα παραγγέλματοσ ἀδοξεῖται.

τοιαῦτα διατεινάμενοσ πρὸσ τοὺσ ἡγεμόνασ δῆλοσ ἦν κατὰ πάντων χρήσεσθαι τῷ νόμῳ.

καὶ οἱ μὲν παρεῖσαν τὰσ ψυχὰσ ὡσ ὅσον οὔπω τεθνηξόμενοι δικαίωσ, περιχυθέντα δὲ τὰ τάγματα τῷ Τίτῳ περὶ τῶν συστρατιωτῶν ἱκέτευε καὶ τὴν ὀλίγων προπέτειαν χαρίσασθαι τῇ πάντων εὐπειθείᾳ κατηντιβόλουν· ἀναλήψεσθαι γὰρ τὸ παρὸν πταῖσμα ταῖσ εἰσ τὸ μέλλον ἀρεταῖσ.

Πείθεται Καῖσαρ ἅμα ταῖσ τε ἱκεσίαισ καὶ τῷ συμφέροντι·

τὴν μὲν γὰρ καθ’ ἑνὸσ τιμωρίαν ᾤετο χρῆναι μέχρισ ἔργου προκόπτειν, τὴν δ’ ἐπὶ πλήθουσ μέχρι λόγου. τοῖσ μὲν οὖν στρατιώταισ διηλλάττετο πολλὰ νουθετήσασ αὖθισ εἶναι φρονιμωτέρουσ, αὐτὸσ δ’ ὅπωσ ἀμυνεῖται τὴν Ιοὐδαίων ἐπιβουλὴν ἐσκόπει.

τριστοίχων ἑκατέρων, ἕβδομοι κατὰ μέσον εἱστήκεσαν οἱ τοξόται.

τοσούτῳ δὲ στίφει πεφραγμένων Ιοὐδαίοισ τῶν ἐκδρομῶν τά τε ὑποζύγια τῶν τριῶν ταγμάτων καὶ ἡ πληθὺσ ἀδεῶσ παρώδευσεν.

αὐτὸσ μὲν οὖν Τίτοσ ἀπέχων ὅσον εἰσ σταδίουσ δύο τοῦ τείχουσ κατὰ τὸ γωνιαῖον αὐτοῦ μέροσ ἀντικρὺ τοῦ καλουμένου Ψηφίνου πύργου στρατοπεδεύεται, πρὸσ ὃν ὁ κύκλοσ τοῦ τείχουσ ἀπ’ ἄρκτων καθήκων ἀνακάμπτει πρὸσ δύσιν·

ἡ δ’ ἑτέρα μοῖρα τῆσ στρατιᾶσ κατὰ τὸν Ἱππικὸν προσαγορευθέντα πύργον τειχίζεται διεστῶσα τῆσ πόλεωσ ὁμοίωσ δύο σταδίουσ.

τὸ μέντοι δέκατον τάγμα κατὰ χώραν ἐπὶ τοῦ Ἐλαιῶν ὄρουσ ἔμενε.

Τρισὶ δ’ ὠχυρωμένη τείχεσιν ἡ πόλισ καθ’ ἣν μὴ ταῖσ ἀβάτοισ φάραγξι κεκύκλωτο, ταύτῃ γὰρ εἷσ ἦν περίβολοσ, αὐτὴ μὲν ὑπὲρ δύο λόφων ἀντιπρόσωποσ ἔκτιστο μέσῃ φάραγγι διῃρημένων, εἰσ ἣν ἐπάλληλοι κατέληγον αἱ οἰκίαι.

τῶν δὲ λόφων ὁ μὲν τὴν ἄνω πόλιν ἔχων ὑψηλότερόσ τε πολλῷ καὶ τὸ μῆκοσ ἰθύτεροσ ἦν·

διὰ γοῦν τὴν ὀχυρότητα φρούριον μὲν ὑπὸ Δαυίδου τοῦ βασιλέωσ ἐκαλεῖτο, πατὴρ Σολομῶνοσ ἦν οὗτοσ τοῦ τὸν πρῶτον ναὸν κτίσαντοσ, ἡ ἄνω δὲ ἀγορὰ πρὸσ ἡμῶν· ἅτεροσ δὲ ὁ καλούμενοσ Ἄκρα καὶ τὴν κάτω πόλιν ὑφεστὼσ ἀμφίκυρτοσ. τούτου δ’ ἄντικρυσ τρίτοσ ἦν λόφοσ, ταπεινότερόσ τε φύσει τῆσ Ἄκρασ καὶ πλατείᾳ φάραγγι διειργόμενοσ ἄλλῃ πρότερον.

αὖθίσ γε μὴν καθ’ οὓσ οἱ Ἀσαμωναῖοι χρόνουσ ἐβασίλευον τήν τε φάραγγα ἔχωσαν συνάψαι βουλόμενοι τῷ ἱερῷ τὴν πόλιν καὶ τῆσ Ἄκρασ κατεργασάμενοι τὸ ὕψοσ ἐποίησαν χθαμαλώτερον, ὡσ ὑπερφαίνοιτο καὶ ταύτῃ τὸ ἱερόν.

ἡ δὲ τῶν τυροποιῶν προσαγορευομένη φάραγξ, ἣν ἔφαμεν τόν τε τῆσ ἄνω πόλεωσ καὶ τὸν κάτω λόφον διαστέλλειν, καθήκει μέχρι Σιλωᾶσ·

οὕτω γὰρ τὴν πηγὴν γλυκεῖάν τε καὶ πολλὴν οὖσαν ἐκαλοῦμεν. ἔξωθεν δ’ οἱ τῆσ πόλεωσ δύο λόφοι βαθείαισ φάραγξιν περιείχοντο, καὶ διὰ τοὺσ ἑκατέρωθεν κρημνοὺσ προσιτὸν οὐδαμόθεν ἦν.

Τῶν δὲ τριῶν τειχῶν τὸ μὲν ἀρχαῖον διά τε τὰσ φάραγγασ καὶ τὸν ὑπὲρ τούτων λόφον, ἐφ’ οὗ κατεσκεύαστο, δυσάλωτον ἦν·

πρὸσ δὲ τῷ πλεονεκτήματι τοῦ τόπου καὶ καρτερῶσ ἐδεδόμητο, Δαυίδου τε καὶ Σολομῶνοσ, ἔτι δὲ τῶν μεταξὺ τούτων βασιλέων φιλοτιμηθέντων περὶ τὸ ἔργον.

ἀρχόμενον δὲ κατὰ βορρᾶν ἀπὸ τοῦ Ἱππικοῦ καλουμένου πύργου καὶ διατεῖνον ἐπὶ τὸν ξυστόν, ἔπειτα τῇ βουλῇ συνάπτον ἐπὶ τὴν ἑσπέριον τοῦ ἱεροῦ στοὰν ἀπηρτίζετο.

κατὰ θάτερα δὲ πρὸσ δύσιν, ἀπὸ ταὐτοῦ μὲν ἀρχόμενον, διὰ δὲ τοῦ Βησοῦ καλουμένου χώρου κατατεῖνον ἐπὶ τὴν Ἐσσηνῶν πύλην, κἄπειτα πρὸσ νότον ὑπὲρ τὴν Σιλωὰν ἐπιστρέφον πηγήν, ἔνθεν τε πάλιν ἐκκλίνον πρὸσ ἀνατολὴν ἐπὶ τὴν Σολομῶνοσ κολυμβήθραν καὶ διῆκον μέχρι χώρου τινόσ, ὃν καλοῦσιν Ὀφλάσ, τῇ πρὸσ ἀνατολὴν στοᾷ τοῦ ἱεροῦ συνῆπτε.

τὸ δὲ δεύτερον τὴν μὲν ἀρχὴν ἀπὸ πύλησ εἶχεν, ἣν Γενὰθ ἐκάλουν τοῦ πρώτου τείχουσ οὖσαν, κυκλούμενον δὲ τὸ προσάρκτιον κλίμα μόνον ἀνῄει μέχρι τῆσ Ἀντωνίασ.

τῷ τρίτῳ δ’ ἀρχὴ ἦν ὁ Ἱππικὸσ πύργοσ, ὅθεν μέχρι τοῦ βορείου κλίματοσ κατατεῖνον ἐπὶ τὸν Ψήφινον πύργον, ἔπειτα καθῆκον ἀντικρὺ τῶν Ἑλένησ μνημείων, Ἀδιαβηνὴ βασιλὶσ ἦν αὕτη Ἰζάτου βασιλέωσ θυγάτηρ, καὶ διὰ σπηλαίων βασιλικῶν μηκυνόμενον ἐκάμπτετο μὲν γωνιαίῳ πύργῳ κατὰ τὸ τοῦ Γναφέωσ προσαγορευόμενον μνῆμα, τῷ δ’ ἀρχαίῳ περιβόλῳ συνάπτον εἰσ τὴν Κεδρῶνα καλουμένην φάραγγα κατέληγεν.

τοῦτο τῇ προσκτισθείσῃ πόλει περιέθηκεν Ἀγρίππασ, ἥπερ ἦν πᾶσα γυμνή·

πλήθει γὰρ ὑπερχεομένη κατὰ μικρὸν ἐξεῖρπε τῶν περιβόλων. καὶ τοῦ ἱεροῦ τὰ προσάρκτια πρὸσ τῷ λόφῳ συμπολίζοντεσ ἐπ’ οὐκ ὀλίγον προῆλθον καὶ τέταρτον περιοικηθῆναι λόφον, ὃσ καλεῖται Βεζεθά, κείμενοσ μὲν ἀντικρὺ τῆσ Ἀντωνίασ, ἀποτεμνόμενοσ δὲ ὀρύγματι βαθεῖ·

διεταφρεύθη γὰρ ἐπίτηδεσ, ὡσ μὴ τῷ λόφῳ συνάπτοντεσ οἱ θεμέλιοι τῆσ Ἀντωνίασ εὐπρόσιτοί τε εἰε͂ν καὶ ἧττον ὑψηλοί·

διὸ δὴ καὶ πλεῖστον ὕψοσ τοῖσ πύργοισ προσεδίδου τὸ βάθοσ τῆσ τάφρου.

ἐκλήθη δ’ ἐπιχωρίωσ Βεζεθὰ τὸ νεόκτιστον μέροσ, ὃ μεθερμηνευόμενον Ἑλλάδι γλώσσῃ καινὴ λέγοιτ’ ἂν πόλισ. δεομένων οὖν τῶν ταύτῃ σκέπησ ὁ πατὴρ τοῦ νῦν βασιλέωσ καὶ ὁμώνυμοσ Ἀγρίππασ ἄρχεται μὲν οὗ προείπομεν τείχουσ, δείσασ δὲ Κλαύδιον Καίσαρα, μὴ τὸ μέγεθοσ τῆσ κατασκευῆσ ἐπὶ νεωτερισμῷ πραγμάτων ὑπονοήσῃ καὶ στάσεωσ, παύεται θεμελίουσ μόνον βαλόμενοσ.

καὶ γὰρ οὐδ’ ἂν ἦν ἁλώσιμοσ ἡ πόλισ, εἰ προύκοπτε τὸ τεῖχοσ ὡσ ἤρξατο·

δέκα δὲ πήχεισ αὐτῷ καὶ τὸ τεῖχοσ ἐπλατύνετο, καὶ τὸ ὕψοσ πλεῖον μὲν ἄν, ὡσ εἰκόσ, ἔσχε μὴ διακωλυθείσησ τῆσ τοῦ καταρξαμένου φιλοτιμίασ.

αὖθισ δὲ καίτοι μετὰ σπουδῆσ ἐγειρόμενον ὑπὸ Ιοὐδαίων εἰσ εἴκοσι πήχεισ ἀνέστη, καὶ διπήχεισ μὲν τὰσ ἐπάλξεισ, τριπήχεισ δὲ τοὺσ προμαχῶνασ εἶχεν, ὡσ τὸ πᾶν ὕψοσ εἰσ εἰκοσιπέντε πήχεισ ἀνατετάσθαι.

Τοῦ δὲ τείχουσ ὑπερεῖχον οἱ πύργοι πήχεισ εἴκοσι μὲν εἰσ εὖροσ, εἴκοσι δὲ εἰσ ὕψοσ, τετράγωνοί τε καὶ πλήρεισ ὥσπερ αὐτὸ τὸ τεῖχοσ ὄντεσ·

ἥ γε μὴν ἁρμονία καὶ τὸ κάλλοσ τῶν λίθων οὐδὲν ἀπέδει ναοῦ. μετὰ δὲ τὸ ναστὸν ὕψοσ τῶν πύργων, ὅπερ ἦν εἰκοσάπηχυ, πολυτελεῖσ ἦσαν οἶκοι, καὶ καθύπερθεν ὑπερῷα, δεξαμεναί τε πρὸσ τὰσ τῶν ὑετῶν ὑποδοχάσ, ἕλικέσ τε καὶ πλατεῖαι καθ’ ἕκαστον ἄνοδοι.

τοιούτουσ μὲν οὖν πύργουσ τὸ τρίτον τεῖχοσ εἶχεν ἐνενήκοντα, τὰ μεταπύργια δὲ τούτων ἀνὰ πήχεισ διακοσίουσ·

τὸ δ’ αὖ μέσον εἰσ τέσσαρασ καὶ δέκα πύργουσ, τὸ δ’ ἀρχαῖον εἰσ ἑξήκοντα μεμέριστο. τῆσ πόλεωσ δ’ ὁ πᾶσ κύκλοσ σταδίων ἦν τριακοντατριῶν.

θαυμασίου δ’ ὄντοσ ὅλου τοῦ τρίτου τείχουσ θαυμασιώτεροσ ἀνεῖχε κατὰ γωνίαν βόρειόσ τε καὶ πρὸσ δύσιν ὁ Ψήφινοσ πύργοσ, καθ’ ὃν ἐστρατοπεδεύσατο Τίτοσ. ἐπὶ γὰρ ἑβδομήκοντα πήχεισ ὑψηλὸσ ὢν Ἀραβίαν τε ἀνίσχοντοσ ἡλίου παρεῖχεν ἀφορᾶν καὶ μέχρι θαλάττησ τὰ τῆσ Ἑβραίων κληρουχίασ ἔσχατα·

ὀκτάγωνοσ δὲ ἦν.

τούτου δ’ ἄντικρυσ ὁ Ἱππικὸσ καὶ παρ’ αὐτὸν δύο κατεσκευάσθησαν μὲν ὑφ’ Ἡρώδου βασιλέωσ ἐν τῷ ἀρχαίῳ τείχει, μέγεθοσ δὲ καὶ κάλλοσ ἦσαν καὶ ὀχυρότητα τῶν κατὰ τὴν οἰκουμένην διάφοροι· πρὸσ γὰρ τῷ φύσει μεγαλοψύχῳ καὶ τῇ περὶ τὴν πόλιν φιλοτιμίᾳ τὴν ὑπεροχὴν τῶν ἔργων ὁ βασιλεὺσ πάθεσιν οἰκείοισ ἐχαρίζετο καὶ τρισὶ τοῖσ ἡδίστοισ προσώποισ, ἀφ’ ὧν ὠνόμασε τοὺσ πύργουσ, ἀδελφῷ καὶ φίλῳ καὶ γυναικί, τὴν μνήμην ἀνέθηκε, τὴν μὲν ὡσ προειρήκαμεν κτείνασ δι’ ἔρωτα, τοὺσ δὲ ἀποβαλὼν ἐν πολέμῳ γενναίωσ ἀγωνισαμένουσ.

ὁ μὲν οὖν Ἱππικὸσ ἀπὸ τοῦ φίλου προσαγορευθεὶσ τετράγωνοσ μὲν ἦν, εὖροσ δὲ καὶ μῆκοσ εἰκοσιπέντε πηχῶν ἕκαστον καὶ ὕψοσ τριάκοντα, οὐδαμοῦ διάκενοσ.

ἐπάνω δὲ τούτου δίστεγοσ οἶκοσ ἦν εἴκοσι καὶ πέντε πηχῶν τὸ ὕψοσ εἰσ ποικίλα τέγη διῃρημένοσ, ὑπὲρ ὃν τύρσεισ μὲν διπήχεισ προμαχῶνεσ δὲ περιβέβληντο τριπήχεισ, ὡσ τὸ πᾶν ὕψοσ εἰσ ὀγδοήκοντα πήχεισ συναριθμεῖσθαι.

ὁ δὲ δεύτεροσ πύργοσ, ὃν ὠνόμασεν ἀπὸ τἀδελφοῦ Φασάηλον, τὸ μὲν πλάτοσ καὶ τὸ μῆκοσ ἴσον εἶχεν, τεσσαράκοντα πηχῶν ἕκαστον, ἐπὶ τεσσαράκοντα δ’ αὐτοῦ τὸ ναστὸν ἦν ὕψοσ.

ἐπάνω δὲ αὐτοῦ περιῄει στοὰ δεκάπηχυσ τὸ ὕψοσ θωρακίοισ τε καὶ προβόλοισ σκεπομένη.

μέσην δὲ ὑπερῳκοδόμητο τὴν στοὰν πύργοσ ἕτεροσ εἴσ τε οἴκουσ πολυτελεῖσ καὶ δὴ καὶ βαλανεῖον διῃρημένοσ, ὡσ μηδὲν ἐνδέοι τῷ πύργῳ βασίλειον δοκεῖν.

τὰ δ’ ἄκρα τοῖσ προμαχῶσι καὶ ταῖσ τύρσεσιν ἡ περιαυτοῦ κεκόσμητο. πηχῶν δ’ ἦν τὸ πᾶν ὕψοσ ὡσ ἐνενήκοντα, καὶ τὸ μὲν σχῆμα παρεῴκει τῷ κατὰ τὴν Φάρον ἐκπυρσεύοντι τοῖσ ἐπὶ Ἀλεξανδρείασ πλέουσι, τῇ περιοχῇ δὲ πολὺ μείζων ἦν·

τηνικαῦτά γε μὴν τυραννεῖον ἀπεδείχθη τοῦ Σίμωνοσ. ὁ δὲ τρίτοσ πύργοσ ἡ Μαριάμμη, τοῦτο γὰρ ἡ βασιλὶσ ἐκαλεῖτο, μέχρι μὲν εἴκοσι πηχῶν ναστὸσ ἦν, εἴκοσι δὲ πήχεισ εἰσ εὖροσ διέβαινε καὶ μῆκοσ ἴσον, πολυτελεστέραν δὲ καὶ ποικιλωτέραν τῶν ἄλλων τὴν οἴκησιν εἶχεν ἐπάνω, τοῦ βασιλέωσ οἰκεῖον ὑπολαβόντοσ τὸν ἀπὸ γυναικὸσ ὀνομασθέντα κεκοσμῆσθαι πλέον ἢ τοὺσ ἀπ’ ἀνδρῶν, ὥσπερ ἐκείνουσ τοῦ τῆσ γυναικὸσ ἰσχυροτέρουσ.

τούτου τὸ πᾶν ὕψοσ πεντήκοντα καὶ πέντε πηχῶν ἦν.

Τηλικοῦτοι δ’ ὄντεσ οἱ τρεῖσ τὸ μέγεθοσ πολὺ μείζονεσ ἐφαίνοντο διὰ τὸν τόπον·

αὐτό τε γὰρ τὸ ἀρχαῖον τεῖχοσ, ἐν ᾧ ἦσαν, ἐφ’ ὑψηλῷ λόφῳ δεδόμητο, καὶ τοῦ λόφου καθάπερ κορυφή τισ ὑψηλοτέρα προανεῖχεν εἰσ τριάκοντα πήχεισ, ὑπὲρ ἣν οἱ πύργοι κείμενοι πολὺ δή τι τοῦ μετεώρου προσελάμβανον.

θαυμάσιον δὲ καὶ τῶν λίθων ἦν τὸ μέγεθοσ·

οὐ γὰρ ἐξ εἰκαίασ χερμάδοσ οὐδὲ φορητῶν ἀνθρώποισ πετρῶν συνειστήκεσαν, λευκὴ δὲ μάρμαροσ ἐτμήθη· καὶ τὸ μὲν μῆκοσ ἑκάστησ πηχῶν ἦν εἴκοσι, δέκα δὲ εὖροσ καὶ βάθοσ πέντε, συνήνωντο δ’ ἐπ’ ἀλλήλοισ ὡσ δοκεῖν ἕκαστον πύργον μίαν εἶναι πέτραν ἀναπεφυκυῖαν, ἔπειτα δὲ περιεξέσθαι χερσὶ τεχνιτῶν εἰσ σχῆμα καὶ γωνίασ·

οὕτωσ οὐδαμόθεν ἡ συνάφεια τῆσ ἁρμονίασ διεφαίνετο. κειμένοισ δὲ πρὸσ ἄρκτον αὐτοῖσ ἔνδοθεν ἡ τοῦ βασιλέωσ αὐλὴ προσέζευκτο, παντὸσ λόγου κρείσσων·

οὔτε γὰρ πολυτελείασ οὔτε κατασκευῆσ τινοσ ἔλειπεν ὑπερβολήν, ἀλλὰ τετείχιστο μὲν ἅπασα τριάκοντα πήχεισ τὸ ὕψοσ κύκλῳ κατ’ ἴσον διάστημα, κεκοσμημένοισ δὲ πύργοισ διείληπτο ἀνδρῶσί τε μεγίστοισ καὶ εἰσ ξενῶνασ ἑκατοντακλίνουσ·

οἴκων δὲ πλῆθοσ καὶ διαφοραὶ σχημάτων περὶ τούτουσ μυρίαι, πᾶσίν γε μὴν ἀποσκευαὶ πλήρεισ, καὶ τὰ πλείω τῶν ἐν ἑκάστοισ κειμένων ἐξ ἀργύρου τε καὶ χρυσοῦ.

καὶ ποικίλαι μὲν ὕλαι μακροὶ δὲ δι’ αὐτῶν περίπατοι καὶ περὶ τούτουσ εὔριποι βαθεῖσ δεξαμεναί τε πανταχοῦ χαλκουργημάτων περίπλεοι, δι’ ὧν τὸ ὕδωρ ἐξεχεῖτο, καὶ πολλοὶ περὶ τὰ νάματα πύργοι πελειάδων ἡμέρων.

ἀλλὰ γὰρ οὔθ’ ἑρμηνεῦσαι δυνατὸν ἀξίωσ τὰ βασίλεια, καὶ φέρει βάσανον ἡ μνήμη τὰσ τοῦ λῃστρικοῦ πυρὸσ δαπάνασ ἀναφέρουσα·

οὐ γὰρ ταῦτα Ῥωμαῖοι κατέφλεξαν, ἀλλ’ ὑπὸ τῶν ἔνδον ἐπιβούλων, ὡσ προειρήκαμεν, ἐν ἀρχῇ τῆσ ἀποστάσεωσ ἀπὸ μὲν τῆσ Ἀντωνίασ ἤρξατο τὸ πῦρ, μετέβη δ’ ἐπὶ τὰ βασίλεια καὶ τῶν τριῶν πύργων τὰσ στέγασ ἐπενεμήθη.

Τὸ δ’ ἱερὸν ἵδρυτο μέν, ὥσπερ ἔφην, ἐπὶ λόφου καρτεροῦ, κατ’ ἀρχὰσ δὲ μόλισ ἐξήρκει τὸ ἀνωτάτω χθαμαλὸν αὐτοῦ τῷ τε ναῷ καὶ τῷ βωμῷ·

τὰ γὰρ πέριξ ἀπόκρημνοσ ἦν καὶ κατάντησ. τοῦ δὲ βασιλέωσ Σολομῶνοσ, ὃσ δὴ καὶ τὸν ναὸν ἔκτισεν, τὸ κατ’ ἀνατολὰσ μέροσ ἐκτειχίσαντοσ, ἐπετέθη μία στοὰ τῷ χώματι·

καὶ κατά γε τὰ λοιπὰ μέρη γυμνὸσ ὁ ναὸσ ἦν. τοῖσ δ’ ἑξῆσ αἰῶσιν ἀεί τι τοῦ λαοῦ προσχωννύντοσ ἀνισούμενοσ ὁ λόφοσ ηὐρύνετο. διακόψαντεσ δὲ καὶ τὸ προσάρκτιον τεῖχοσ τοσοῦτον προσελάμβανον ὅσον ὕστερον ἐπεῖχεν ὁ τοῦ παντὸσ ἱεροῦ περίβολοσ.

τειχίσαντεσ δ’ ἐκ ῥίζησ τριχῆ κυκλόθεν τὸν λόφον καὶ μεῖζον ἐλπίδοσ ἐκπονήσαντεσ ἔργον, εἰσ ὃ μακροὶ μὲν ἐξαναλώθησαν αἰῶνεσ αὐτοῖσ καὶ οἱ ἱεροὶ δὲ θησαυροὶ πάντεσ, οὓσ ἀνεπίμπλασαν οἱ παρὰ τῆσ οἰκουμένησ δασμοὶ πεμπόμενοι τῷ θεῷ, τούσ τε ἄνω περιβόλουσ καὶ τὸ κάτω ἱερὸν ἀμφεδείμαντο.

τούτου τὸ ταπεινότατον ἀπὸ τριακοσίων ἀνετειχίσαντο πηχῶν, κατὰ δέ τινασ τόπουσ καὶ πλείονοσ.

οὐ μέντοι πᾶν τὸ βάθοσ ἐφαίνετο τῶν θεμελίων· ἐπὶ πολὺ γὰρ ἔχωσαν τὰσ φάραγγασ ἀνισοῦν βουλόμενοι τοὺσ στενωποὺσ τοῦ ἄστεοσ. πέτραι δὲ τεσσαρακονταπήχεισ τὸ μέγεθοσ ἦσαν τοῦ δομήματοσ·

ἥ τε γὰρ δαψίλεια τῶν χρημάτων καὶ τοῦ λαοῦ φιλοτιμία λόγου μείζονασ ἐποιεῖτο τὰσ ἐπιβολάσ, καὶ τὸ μηδὲ ἐλπισθὲν ἕξειν πέρασ ἐπιμονῇ καὶ χρόνοισ ἦν ἀνύσιμον. Ἦν δὲ ἄξια τῶν τηλικούτων θεμελίων καὶ τὰ ὑπὲρ αὐτῶν ἔργα διπλαῖ μὲν γὰρ αἱ στοαὶ πᾶσαι, κίονεσ δ’ αὐταῖσ εἰκοσιπέντε πηχῶν τὸ ὕψοσ ἐφεστήκεσαν μονόλιθοι λευκοτάτησ μαρμάρου, κεδρίνοισ δὲ φατνώμασιν ὠρόφωντο.

τούτων ἡ μὲν φυσικὴ πολυτέλεια καὶ τὸ εὔξεστον καὶ τὸ ἁρμόνιον παρεῖχε θεωρίαν ἀξιόλογον, οὐδενὶ δὲ ἔξωθεν οὔτε ζωγραφίασ οὔτε γλυφίδοσ ἔργῳ προσηγλάιστο.

καὶ πλατεῖαι μὲν ἦσαν ἐπὶ τριάκοντα πήχεισ, ὁ δὲ πᾶσ κύκλοσ αὐτῶν εἰσ ἓξ σταδίουσ συνεμετρεῖτο περιλαμβανομένησ καὶ τῆσ Ἀντωνίασ·

τὸ δ’ ὕπαιθρον ἅπαν πεποίκιλτο παντοδαπῷ λίθῳ κατεστρωμένον. διὰ τούτου προϊόντων ἐπὶ τὸ δεύτερον ἱερὸν δρύφακτοσ περιβέβλητο λίθινοσ, τρίπηχυσ μὲν ὕψοσ, πάνυ δὲ χαριέντωσ διειργασμένοσ·

ἐν αὐτῷ δὲ εἱστήκεσαν ἐξ ἴσου διαστήματοσ στῆλαι τὸν τῆσ ἁγνείασ προσημαίνουσαι νόμον αἱ μὲν Ἑλληνικοῖσ αἱ δὲ Ῥωμαϊκοῖσ γράμμασιν μηδένα ἀλλόφυλον ἐντὸσ τοῦ ἁγίου παριέναι·

τὸ γὰρ δεύτερον ἱερὸν ἅγιον ἐκαλεῖτο.

καὶ τεσσαρεσκαίδεκα [μὲν] βαθμοῖσ ἦν ἀναβατὸν ἀπὸ τοῦ πρώτου, τετράγωνον δὲ ἄνω καὶ τείχει περιπεφραγμένον ἰδίῳ. τούτου τὸ μὲν ἔξωθεν ὕψοσ καίπερ τεσσαράκοντα πηχῶν ὑπάρχον ὑπὸ τῶν βαθμῶν ἐκαλύπτετο, τὸ δὲ ἔνδον εἴκοσι καὶ πέντε πηχῶν ἦν·

πρὸσ γὰρ ὑψηλοτέρῳ δεδομημένου τοῦ βαθμοῦ οὐκέτ’ ἦν ἅπαν εἴσω καταφανὲσ καλυπτόμενον ὑπὸ τοῦ λόφου. μετὰ δὲ τοὺσ δεκατέσσαρασ βαθμοὺσ τὸ μέχρι τοῦ τείχουσ διάστημα πηχῶν ἦν δέκα, πᾶν ἰσόπεδον.

ἔνθεν ἄλλοι πάλιν πεντέβαθμοι κλίμακεσ ἀνῆγον ἐπὶ τὰσ πύλασ, αἳ ἀπὸ μὲν ἄρκτου καὶ μεσημβρίασ ὀκτώ, καθ’ ἑκάτερον τέσσαρεσ, δύο δ’ ἦσαν ἐξ ἀνατολῆσ κατ’ ἀνάγκην·

διατετειχισμένου γὰρ κατὰ τοῦτο τὸ κλίμα ταῖσ γυναιξὶν ἰδίου πρὸσ θρησκείαν χώρου ἔδει δευτέραν εἶναι πύλην· τέτμητο δ’ αὕτη τῆσ πρώτησ ἄντικρυσ. κἀκ τῶν ἄλλων δὲ κλιμάτων μία μεσημβρινὴ πύλη καὶ μία βόρειοσ, δι’ ἧσ εἰσ τὴν γυναικωνῖτιν εἰσῆγον·

κατὰ γὰρ τὰσ ἄλλασ οὐκ ἐξῆν παρελθεῖν γυναιξίν, ἀλλ’ οὐδὲ κατὰ τὴν σφετέραν ὑπερβῆναι τὸ διατείχισμα. ἀνεῖτό γε μὴν ταῖσ τ’ ἐπιχωρίοισ καὶ ταῖσ ἔξωθεν ὁμοφύλοισ ἐν ἴσῳ πρὸσ θρησκείαν ὁ χῶροσ. τὸ δὲ πρὸσ δύσιν μέροσ οὐκ εἶχε πύλην, ἀλλὰ διηνεκὲσ ἐδεδόμητο ταύτῃ τὸ τεῖχοσ.

αἱ στοαὶ δὲ μεταξὺ τῶν πυλῶν ἀπὸ τοῦ τείχουσ ἔνδον ἐστραμμέναι πρὸ τῶν γαζοφυλακίων σφόδρα μὲν καλοῖσ καὶ μεγάλοισ ἀνείχοντο κίοσιν, ἦσαν δ’ ἁπλαῖ, καὶ πλὴν τοῦ μεγέθουσ τῶν κάτω κατ’ οὐδὲν ἀπελείποντο. Τῶν δὲ πυλῶν αἱ μὲν ἐννέα χρυσῷ καὶ ἀργύρῳ κεκαλυμμέναι πανταχόθεν ἦσαν ὁμοίωσ τε αἵ τε παραστάδεσ καὶ τὰ ὑπέρθυρα, μία δ’ ἡ ἔξωθεν τοῦ νεὼ Κορινθίου χαλκοῦ πολὺ τῇ τιμῇ τὰσ καταργύρουσ καὶ περιχρύσουσ ὑπεράγουσα.

καὶ δύο μὲν ἑκάστου πυλῶνοσ θύραι, τριάκοντα δὲ πηχῶν τὸ ὕψοσ ἑκάστησ καὶ τὸ πλάτοσ ἦν πεντεκαίδεκα.

μετὰ μέντοι τὰσ εἰσόδουσ ἐνδοτέρω πλατυνόμενοι παρ’ ἑκάτερον τριακονταπήχεισ ἐξέδρασ εἶχον εὖρόσ τε καὶ μῆκοσ πυργοειδεῖσ, ὑψηλὰσ δ’ ὑπὲρ τεσσαράκοντα πήχεισ·

δύο δ’ ἀνεῖχον ἑκάστην κίονεσ δώδεκα πηχῶν τὴν περιοχὴν ἔχοντεσ. καὶ τῶν μὲν ἄλλων ἴσον ἦν τὸ μέγεθοσ, ἡ δ’ ὑπὲρ τὴν Κορινθίαν ἀπὸ τῆσ γυναικωνίτιδοσ ἐξ ἀνατολῆσ ἀνοιγομένη τῆσ τοῦ ναοῦ πύλησ ἀντικρὺ πολὺ μείζων·

πεντήκοντα γὰρ πηχῶν οὖσα τὴν ἀνάστασιν τεσσαρακονταπήχεισ τὰσ θύρασ εἶχε καὶ τὸν κόσμον πολυτελέστερον ἐπὶ δαψιλὲσ πάχοσ ἀργύρου τε καὶ χρυσοῦ.

τοῦτον δὲ ταῖσ ἐννέα πύλαισ ἐπέχεεν ὁ Τιβερίου πατὴρ Ἀλέξανδροσ. βαθμοὶ δὲ δεκαπέντε πρὸσ τὴν μείζονα πύλην ἀπὸ τοῦ τῶν γυναικῶν διατειχίσματοσ ἀνῆγον·

τῶν γὰρ κατὰ τὰσ ἄλλασ πέντε βαθμῶν ἦσαν βραχύτεροι. Αὐτὸσ δὲ ὁ ναὸσ κατὰ μέσον κείμενοσ, τὸ ἅγιον ἱερόν, δώδεκα βαθμοῖσ ἦν ἀναβατόσ, καὶ τὸ μὲν κατὰ πρόσωπον ὕψοσ τε καὶ εὖροσ ἴσον ἀνὰ πήχεισ ἑκατόν, κατόπιν δὲ τεσσαράκοντα πήχεσι στενότεροσ·

ἔμπροσθεν γὰρ ὥσπερ ὦμοι παρ’ ἑκάτερον εἰκοσαπήχεισ διέβαινον. ἡ πρώτη δ’ αὐτοῦ πύλη πηχῶν ἑβδομήκοντα τὸ ὕψοσ οὖσα καὶ εὖροσ εἴκοσι καὶ πέντε, θύρασ οὐκ εἶχε·

τοῦ γὰρ οὐρανοῦ τὸ ἀφανὲσ καὶ ἀδιάκλειστον ἐνέφαινε· κεχρύσωτο δὲ τὰ μέτωπα πάντα, καὶ δι’ αὐτῆσ ὅ τε πρῶτοσ οἶκοσ ἔξωθεν πᾶσ κατεφαίνετο μέγιστοσ ὤν, καὶ τὰ περὶ τὴν εἴσω πύλην πάντα λαμπόμενα χρυσῷ τοῖσ ὁρῶσιν ὑπέπιπτεν. τοῦ δὲ ναοῦ ὄντοσ εἴσω διστέγου μόνοσ ὁ πρῶτοσ οἶκοσ προύκειτο καὶ διηνεκὲσ εἰσ τὸ ὕψοσ, ἀνατεινόμενοσ μὲν ἐπ’ ἐνενήκοντα πήχεισ, μηκυνόμενοσ δὲ ἐπὶ πεντήκοντα καὶ διαβαίνων ἐπ’ εἴκοσιν.

ἡ δὲ διὰ τοῦ οἴκου πύλη κεχρύσωτο μέν, ὡσ ἔφην, πᾶσα καὶ ὅλοσ ὁ περὶ αὐτὴν τοῖχοσ, εἶχε δὲ καὶ τὰσ χρυσᾶσ ὑπὲρ αὐτῆσ ἀμπέλουσ, ἀφ’ ὧν βότρυεσ ἀνδρομήκεισ κατεκρέμαντο.

ὄντοσ δὲ ἤδη τοῦ ναοῦ διστέγου, ταπεινοτέρα τῆσ ἔξωθεν ὄψεωσ ἡ ἔνδον ἦν καὶ θύρασ εἶχε χρυσᾶσ πεντηκονταπέντε πήχεων τὸ ὕψοσ εὖροσ δ’ ἑκκαίδεκα.

πρὸ δὲ τούτων ἰσόμηκεσ καταπέτασμα πέπλοσ ἦν Βαβυλώνιοσ ποικιλτὸσ ἐξ ὑακίνθου καὶ βύσσου κόκκου τε καὶ πορφύρασ, θαυμαστῶσ μὲν εἰργασμένοσ, οὐκ ἀθεώρητον δὲ τῆσ ὕλησ τὴν κρᾶσιν ἔχων, ἀλλ’ ὥσπερ εἰκόνα τῶν ὅλων·

ἐδόκει γὰρ αἰνίττεσθαι τῇ κόκκῳ μὲν τὸ πῦρ, τῇ βύσσῳ δὲ τὴν γῆν, τῇ δ’ ὑακίνθῳ τὸν ἀέρα, καὶ τῇ πορφύρᾳ τὴν θάλασσαν, τῶν μὲν ἐκ τῆσ χροίασ ὁμοιουμένων, τῆσ δὲ βύσσου καὶ τῆσ πορφύρασ διὰ τὴν γένεσιν, ἐπειδὴ τὴν μὲν ἀναδίδωσιν ἡ γῆ, τὴν δ’ ἡ θάλασσα.

κατεγέγραπτο δ’ ὁ πέπλοσ ἅπασαν τὴν οὐράνιον θεωρίαν πλὴν ζῳδίων.

Παριόντασ δ’ εἴσω τὸ ἐπίπεδον τοῦ ναοῦ μέροσ ἐξεδέχετο.

τούτου τοίνυν τὸ μὲν ὕψοσ ἑξήκοντα πηχῶν καὶ τὸ μῆκοσ ἴσον, εἴκοσι δὲ πηχῶν τὸ πλάτοσ ἦν. τὸ δ’ ἑξηκοντάπηχυ πάλιν διῄρητο, καὶ τὸ μὲν πρῶτον μέροσ ἀποτετμημένον ἐπὶ τεσσαράκοντα πήχεισ εἶχεν ἐν αὑτῷ τρία θαυμασιώτατα καὶ περιβόητα πᾶσιν ἀνθρώποισ ἔργα, λυχνίαν τράπεζαν θυμιατήριον.

ἐνέφαινον δ’ οἱ μὲν ἑπτὰ λύχνοι τοὺσ πλανήτασ·

τοσοῦτοι γὰρ ἀπ’ αὐτῆσ διῄρηντο τῆσ λυχνίασ· οἱ δὲ ἐπὶ τῆσ τραπέζησ ἄρτοι δώδεκα τὸν ζῳδιακὸν κύκλον καὶ τὸν ἐνιαυτόν. τὸ θυμιατήριον δὲ διὰ τῶν τρισκαίδεκα θυμιαμάτων, οἷσ ἐκ θαλάσσησ ἀνεπίμπλατο καὶ τῆσ τε ἀοικήτου καὶ οἰκουμένησ, ἐσήμαινεν ὅτι τοῦ θεοῦ πάντα καὶ τῷ θεῷ.

τὸ δ’ ἐνδοτάτω μέροσ εἴκοσι μὲν πηχῶν ἦν·

διείργετο δὲ ὁμοίωσ καταπετάσματι πρὸσ τὸ ἔξωθεν. ἔκειτο δὲ οὐδὲν ὅλωσ ἐν αὐτῷ, ἄβατον δὲ καὶ ἄχραντον καὶ ἀθέατον ἦν πᾶσιν, ἁγίου δὲ ἅγιον ἐκαλεῖτο. περὶ δὲ τὰ πλευρὰ τοῦ κάτω ναοῦ δι’ ἀλλήλων ἦσαν οἶκοι τρίστεγοι πολλοί, καὶ παρ’ ἑκάτερον εἰσ αὐτοὺσ ἀπὸ τῆσ πύλησ εἴσοδοι.

τὸ δ’ ὑπερῷον μέροσ τούτουσ μὲν οὐκέτι εἶχεν τοὺσ οἴκουσ παρόσον ἦν καὶ στενότερον, ὑψηλὸν δ’ ἐπὶ τεσσαράκοντα πήχεισ καὶ λιτότερον τοῦ κάτω·

συνάγεται γὰρ οὕτωσ πρὸσ ἑξήκοντα τοῖσ τοῦ ἐπιπέδου πηχῶν ἑκατὸν τὸ πᾶν ὕψοσ. Τὸ δ’ ἔξωθεν αὐτοῦ πρόσωπον οὐδὲν οὔτ’ εἰσ ψυχῆσ οὔτ’ εἰσ ὀμμάτων ἔκπληξιν ἀπέλειπεν·

πλαξὶ γὰρ χρυσοῦ στιβαραῖσ κεκαλυμμένοσ πάντοθεν ὑπὸ τὰσ πρώτασ ἀνατολὰσ πυρωδεστάτην ἀπέπαλλεν αὐγὴν καὶ τῶν βιαζομένων ἰδεῖν τὰσ ὄψεισ ὥσπερ ἡλιακαῖσ ἀκτῖσιν ἀπέστρεφεν. τοῖσ γε μὴν ἀφικνουμένοισ ξένοισ πόρρωθεν ὅμοιοσ ὄρει χιόνοσ πλήρει κατεφαίνετο·

καὶ γὰρ καθὰ μὴ κεχρύσωτο λευκότατοσ ἦν. κατὰ κορυφὴν δὲ χρυσέουσ ὀβελοὺσ ἀνεῖχεν τεθηγμένουσ, ὡσ μή τινι προσκαθεζομένῳ μολύνοιτο τῶν ὀρνέων.

τῶν δ’ ἐν αὐτῷ λίθων ἔνιοι μῆκοσ πέντε καὶ τεσσαράκοντα πηχῶν ἦσαν, ὕψοσ πέντε, εὖροσ δ’ ἕξ. πρὸ αὐτοῦ δ’ ὁ βωμὸσ πεντεκαίδεκα μὲν ὕψοσ ἦν πήχεων, εὖροσ δὲ καὶ μῆκοσ ἐκτείνων ἴσον ἀνὰ πεντήκοντα πήχεισ τετράγωνοσ ἵδρυτο, κερατοειδεῖσ προανέχων γωνίασ, καὶ ἀπὸ μεσημβρίασ ἐπ’ αὐτὸν ἄνοδοσ ἠρέμα προσάντησ ὑπτίαστο.

κατεσκευάσθη δὲ ἄνευ σιδήρου, καὶ οὐδέποτ’ ἔψαυεν αὐτοῦ σίδηροσ. περιέστεφε δὲ τόν τε ναὸν καὶ τὸν βωμὸν εὔλιθόν τι καὶ χαρίεν γείσιον ὅσον πηχυαῖον ὕψοσ, ὃ διεῖργεν ἐξωτέρω τὸν δῆμον ἀπὸ τῶν ἱερέων.

γονορροίοισ μὲν δὴ καὶ λεπροῖσ ἡ πόλισ ὅλη, τὸ δ’ ἱερὸν γυναικῶν ἐμμήνοισ ἀπεκέκλειστο, παρελθεῖν δὲ ταύταισ οὐδὲ καθαραῖσ ἐξῆν ὃν προείπαμεν ὁρ́ον.

ἀνδρῶν δ’ οἱ μὴ καθάπαν ἡγνευκότεσ εἴργοντο τῆσ ἔνδον αὐλῆσ, καὶ τῶν ἱερέων πάλιν οἱ [μὴ] καθαρεύοντεσ εἴργοντο. Τῶν δ’ ἀπὸ γένουσ ἱερέων ὅσοι διὰ πήρωσιν οὐκ ἐλειτούργουν παρῆσάν τε ἅμα τοῖσ ὁλοκλήροισ ἐνδοτέρω τοῦ γεισίου καὶ τὰσ ἀπὸ τοῦ γένουσ ἐλάμβανον μερίδασ, ταῖσ γε μὴν ἐσθῆσιν ἰδιωτικαῖσ ἐχρῶντο·

τὴν γὰρ ἱερὰν ὁ λειτουργῶν ἠμφιέννυτο μόνοσ. ἐπὶ δὲ τὸ θυσιαστήριον καὶ τὸν ναὸν ἀνέβαινον οἱ τῶν ἱερέων ἄμωμοι, βύσσον μὲν ἀμπεχόμενοι, μάλιστα δὲ ἀπὸ ἀκράτου νήφοντεσ δέει τῆσ θρησκείασ, ὡσ μή τι παραβαῖεν ἐν τῇ λειτουργίᾳ.

ὁ δὲ ἀρχιερεὺσ ἀνῄει μὲν σὺν αὐτοῖσ, ἀλλ’ οὐκ ἀεί, ταῖσ δ’ ἑβδομάσι καὶ νουμηνίαισ καὶ εἴ τισ ἑορτὴ πάτριοσ ἢ πανήγυρισ ἦν πάνδημοσ ἀγομένη δι’ ἔτουσ.

ἐλειτούργει δὲ τοὺσ μηροὺσ μέχρισ αἰδοίου διαζώματι καλύπτων λινοῦν τε ὑποδύτην ἔνδοθεν λαμβάνων καὶ ποδήρη καθύπερθεν ὑακίνθινον, ἔνδυμα στρογγύλον θυσανωτόν·

τῶν δὲ θυσάνων ἀπήρτηντο κώδωνεσ χρύσεοι καὶ ῥοαὶ παράλληλοι, βροντῆσ μὲν οἱ κώδωνεσ, ἀστραπῆσ δ’ αἱ ῥοαὶ σημεῖον. ἡ δὲ τὸ ἔνδυμα τῷ στέρνῳ προσηλοῦσα ταινία πέντε διηνθισμένη ζώναισ πεποίκιλτο, χρυσοῦ τε καὶ πορφύρασ καὶ κόκκου πρὸσ δὲ βύσσου καὶ ὑακίνθου, δι’ ὧν ἔφαμεν καὶ τὰ τοῦ ναοῦ καταπετάσματα συνυφάνθαι.

τούτοισ δὲ καὶ ἐπωμίδα κεκραμένην εἶχεν, ἐν ᾗ πλείων χρυσὸσ ἦν.

σχῆμα μὲν οὖν ἐνδυτοῦ θώρακοσ εἶχεν, δύο δ’ αὐτὴν ἐνεπόρπων ἀσπιδίσκαι χρυσαῖ, κατεκέκλειντο δ’ ἐν ταύταισ κάλλιστοί τε καὶ μέγιστοι σαρδόνυχεσ, τοὺσ ἐπωνύμουσ τῶν τοῦ ἔθνουσ φυλῶν ἐπιγεγραμμέναι. κατὰ δὲ θάτερον ἄλλοι προσήρτηντο λίθοι δώδεκα, κατὰ τρεῖσ εἰσ τέσσαρα μέρη διῃρημένοι, σάρδιον τόπαζοσ σμάραγδοσ, ἄνθραξ ἰάσπισ σάπφειροσ, ἀχάτησ ἀμέθυστοσ λιγύριον, ὄνυξ βήρυλλοσ χρυσόλιθοσ, ὧν ἐφ’ ἑκάστου πάλιν εἷσ τῶν ἐπωνύμων ἐγέγραπτο.

τὴν δὲ κεφαλὴν βυσσίνη μὲν ἔσκεπεν τιάρα, κατέστεπτο δ’ ὑακίνθῳ, περὶ ἣν χρυσοῦσ ἄλλοσ ἦν στέφανοσ ἔκτυπα φέρων τὰ ἱερὰ γράμματα·

ταῦτα δ’ ἐστὶ φωνήεντα τέσσαρα. ταύτην μὲν οὖν τὴν ἐσθῆτα οὐκ ἐφόρει χρόνιον, λιτοτέραν δ’ ἀνελάμβανεν, ὁπότε δ’ εἰσίοι εἰσ τὸ ἄδυτον·

εἰσῄει δ’ ἅπαξ κατ’ ἐνιαυτὸν μόνοσ ἐν ᾗ νηστεύειν ἔθοσ ἡμέρᾳ πάντασ τῷ θεῷ. καὶ τὰ μὲν περὶ τῆσ πόλεωσ καὶ τοῦ ναοῦ τῶν τε περὶ τοῦτον ἐθῶν καὶ νόμων αὖθισ ἀκριβέστερον ἐροῦμεν·

οὐ γὰρ ὀλίγοσ περὶ αὐτῶν καταλείπεται λόγοσ. Ἡ δ’ Ἀντωνία κατὰ γωνίαν μὲν δύο στοῶν ἔκειτο τοῦ πρώτου ἱεροῦ, τῆσ τε πρὸσ ἑσπέραν καὶ τῆσ πρὸσ ἄρκτον, δεδόμητο δὲ ὑπὲρ πέτρασ πεντηκονταπήχουσ μὲν ὕψοσ, περικρήμνου δὲ πάσησ·

ἔργον δ’ ἦν Ἡρώδου τοῦ βασιλέωσ, ἐν ᾧ μάλιστα τὸ φύσει μεγαλόνουν ἐπεδείξατο. πρῶτον μὲν γὰρ ἐκ ῥίζησ ἡ πέτρα πλαξὶ κεκάλυπτο λείαισ λίθων, εἴσ τε κάλλοσ καὶ ὡσ ἀπολισθάνοι πᾶσ ὁ προσβαίνειν ἢ κατιέναι πειρώμενοσ.

ἔπειτα πρὸ τῆσ τοῦ πύργου δομήσεωσ τριῶν πηχῶν τεῖχοσ ἦν, ἐνδοτέρω δὲ τούτου τὸ πᾶν ἀνάστημα τῆσ Ἀντωνίασ ἐπὶ τεσσαράκοντα πήχεισ ἠγείρετο.

τὸ δ’ ἔνδον βασιλείων εἶχε χώραν καὶ διάθεσιν·

μεμέριστο γὰρ εἰσ πᾶσαν οἴκων ἰδέαν τε καὶ χρῆσιν περίστοά τε καὶ βαλανεῖα καὶ στρατοπέδων αὐλαῖσ πλατείαισ, ὡσ τῷ μὲν πάντ’ ἔχειν τὰ χρειώδη πόλισ εἶναι δοκεῖν, τῇ πολυτελείᾳ δὲ βασίλειον. πυργοειδὴσ δὲ οὖσα τὸ πᾶν σχῆμα κατὰ γωνίαν τέσσαρσιν ἑτέροισ διείληπτο πύργοισ, ὧν οἱ μὲν ἄλλοι πεντήκοντα τὸ ὕψοσ, ὁ δ’ ἐπὶ τῇ μεσημβρινῇ καὶ κατὰ ἀνατολὴν γωνίᾳ κείμενοσ ἑβδομήκοντα πηχῶν ἦν, ὡσ καθορᾶν ὅλον ἀπ’ αὐτοῦ τὸ ἱερόν.

καθὰ δὲ συνῆπτε ταῖσ τοῦ ἱεροῦ στοαῖσ εἰσ ἀμφοτέρασ εἶχε καταβάσεισ, δι’ ὧν κατῄεσαν οἱ φρουροί·

καθῆστο γὰρ [ἀεὶ] ἐπ’ αὐτῆσ τάγμα Ῥωμαίων, καὶ διιστάμενοι περὶ τὰσ στοὰσ μετὰ τῶν ὅπλων ἐν ταῖσ ἑορταῖσ τὸν δῆμον, ὡσ μή τι νεωτερισθείη, παρεφύλαττον·

φρούριον γὰρ ἐπέκειτο τῇ πόλει μὲν τὸ ἱερόν, τῷ ἱερῷ δ’ ἡ Ἀντωνία, κατὰ δὲ ταύτην οἱ τῶν τριῶν φύλακεσ ἦσαν·

καὶ τῆσ ἄνω δὲ πόλεωσ ἴδιον φρούριον ἦν τὰ Ἡρώδου βασίλεια. ἡ Βεζαθὰ δὲ λόφοσ διῄρητο μέν, ὡσ ἔφην, ἀπὸ τῆσ Ἀντωνίασ, πάντων δ’ ὑψηλότατοσ ὢν μέρει τῆσ καινῆσ πόλεωσ προσῴκιστο.

καὶ μόνοσ τὸ ἱερὸν κατ’ ἄρκτον ἐπεσκότει.

περὶ μὲν δὴ τῆσ πόλεωσ καὶ τῶν τειχῶν αὖθισ εἰπεῖν ἀκριβέστερον ἕκαστα προτεθειμένοισ ἐπὶ τοῦ παρόντοσ ἀπόχρη. Τὸ μάχιμον δ’ ἐν αὐτῇ καὶ στασιάζον πλῆθοσ περὶ Σίμωνα μὲν ἦσαν μύριοι δίχα τῶν Ἰδουμαίων, πεντήκοντα δ’ ἡγεμόνεσ τῶν μυρίων, ἐφ’ οἷσ οὗτοσ κύριοσ τῶν ὅλων.

Ἰδουμαῖοι δ’ αὐτῷ συντελοῦντεσ εἰσ πεντακισχιλίουσ ἄρχοντασ εἶχον δέκα·

τούτων προύχειν ἐδόκουν ὅ τε τοῦ Σωσᾶ Ιἄκωβοσ καὶ Σίμων υἱὸσ Καθλᾶ. Ιωἄννησ δὲ τὸ ἱερὸν κατειληφὼσ ἑξακισχιλίουσ ὁπλίτασ εἶχεν ὑφ’ ἡγεμόνασ εἴκοσι.

προσεγένοντο δὲ αὐτῷ τότε καὶ οἱ ζηλωταὶ παυσάμενοι τοῦ διαφέρεσθαι, δισχίλιοι μὲν ὄντεσ καὶ τετρακόσιοι, χρώμενοι δ’ ἄρχοντι τῷ καὶ πρότερον Ἐλεαζάρῳ καὶ Σίμωνι τῷ τοῦ Ἀρινοῦ. πολεμούντων δὲ τούτων, ὡσ ἔφαμεν, ἆθλον ὁ δῆμοσ ἦν ἑκατέρων, καὶ τὸ μὴ συναδικοῦν τοῦ λαοῦ μέροσ ὑπ’ ἀμφοῖν διηρπάζετο.

κατεῖχεν δ’ ὁ μὲν Σίμων τήν τε ἄνω πόλιν καὶ τὸ μέγα τεῖχοσ ἄχρι τοῦ Κεδρῶνοσ τοῦ τε ἀρχαίου τείχουσ ὅσον ἀπὸ τῆσ Σιλωᾶσ ἀνακάμπτον εἰσ ἀνατολὴν μέχρι τῆσ Μονοβάζου κατέβαινεν αὐλῆσ·

βασιλεὺσ δ’ οὗτοσ ἦν τῶν ὑπὲρ Εὐφράτην Ἀδιαβηνῶν·

κατεῖχε δὲ καὶ τὴν πηγὴν καὶ τῆσ Ἄκρασ, αὕτη δ’ ἦν ἡ κάτω πόλισ, τὰ μέχρι τῶν Ἑλένησ βασιλείων τῆσ τοῦ Μονοβάζου μητρόσ, ὁ δ’ Ιωἄννησ τό θ’ ἱερὸν καὶ τὰ πέριξ ἐπ’ οὐκ ὀλίγον τόν τε Ὀφλᾶν καὶ τὴν Κεδρῶνα καλουμένην φάραγγα. τὸ μεταξὺ δὲ τούτων ἐμπρήσαντεσ τῷ πρὸσ ἀλλήλουσ πολέμῳ χώραν ἀνεῖσαν·

οὐδὲ γὰρ πρὸσ τοῖσ τείχεσιν ἐστρατοπεδευμένων Ῥωμαίων ἔνδον ἡ στάσισ ἠρέμει, βραχὺ δὲ πρὸσ τὴν πρώτην ὑπονήψαντεσ ἐκδρομὴν ἀνενόσουν καὶ κατὰ σφᾶσ πάλιν διαστάντεσ ἐμάχοντο, τὰ κατ’ εὐχήν τε πάντα τοῖσ πολιορκοῦσιν ἔπραττον.

οὔτε γοῦν αὐτοί τι χεῖρον ὑπὸ Ῥωμαίων ἔπαθον ὧν ἀλλήλουσ ἔδρασαν, οὔτε μετὰ τούτουσ ἡ πόλισ ἐπειράθη καινοτέρου πάθουσ, ἀλλ’ ἡ μὲν χαλεπώτερόν τι πρὸ τοῦ πεσεῖν ἠτύχησεν, οἱ δ’ ἑλόντεσ αὐτὴν κατώρθωσάν τι μεῖζον.

φημὶ γὰρ ὡσ τὴν μὲν πόλιν ἡ στάσισ, Ῥωμαῖοι δ’ εἷλον τὴν στάσιν, ἥπερ ἦν πολὺ τῶν τειχῶν ὀχυρωτέρα·

καὶ τὸ μὲν σκυθρωπὸν τοῖσ οἰκείοισ, τὸ δίκαιον δ’ ἄν τισ εὐλόγωσ Ῥωμαίοισ προσγράφοι. νοείτω δὲ ὅπῃ τοῖσ πράγμασιν ἕκαστοσ ἄγεται. Τῶν γε μὴν ἔνδον οὕτωσ διακειμένων ὁ Τίτοσ μετ’ ἐπιλέκτων ἱππέων περιιὼν ἔξωθεν ᾗ προσβάλλοι τοῖσ τείχεσι κατεσκέπτετο.

ἀπορουμένῳ δὲ πάντοθεν, οὔτε γὰρ κατὰ τὰσ φάραγγασ ἦν προσιτὸν καὶ κατὰ θάτερα τὸ πρῶτον τεῖχοσ ἐφαίνετο τῶν ὀργάνων στερεώτερον, ἐδόκει κατὰ τὸ Ιωἄννου τοῦ ἀρχιερέωσ μνημεῖον προσβαλεῖν·

ταύτῃ γὰρ τό τε πρῶτον ἦν ἔρυμα χθαμαλώτερον καὶ τὸ δεύτερον οὐ συνῆπτεν ἀμελησάντων καθὰ μὴ λίαν ἡ καινὴ πόλισ συνῴκιστο τειχίζειν, ἀλλ’ ἐπὶ τὸ τρίτον ἦν εὐπέτεια, δι’ οὗ τὴν ἄνω πόλιν καὶ διὰ τῆσ Ἀντωνίασ τὸ ἱερὸν αἱρήσειν ἐπενόει.

ἐν δὲ τούτῳ περιιόντοσ αὐτοῦ τοξεύεταί τισ τῶν φίλων, ὄνομα Νικάνωρ, κατὰ τὸν λαιὸν ὦμον, ἔγγιον μετὰ τοῦ Ιὠσήπου προσελθὼν καὶ πειρώμενοσ εἰρηνικὰ τοῖσ ἐπὶ τοῦ τείχουσ, οὐ γὰρ ἄγνωστοσ ἦν, διαλέγεσθαι.

διὰ τούτου τὰσ ὁρμὰσ αὐτῶν ἐπιγνοὺσ Καῖσαρ, εἰ μηδὲ τῶν ἐπὶ σωτηρίᾳ προσιόντων ἀπέχοιντο, παροξύνεται πρὸσ τὴν πολιορκίαν, ἅμα τε καὶ τοῖσ τάγμασι δῃοῦν τὰ πρὸ τῆσ πόλεωσ ἠφίει καὶ συμφέροντασ ἐκέλευσε τὴν ὕλην ἐγείρειν χώματα.

τριχῆ δὲ διατάξασ τὴν στρατιὰν πρὸσ τὰ ἔργα μέσουσ ἵστησι τῶν χωμάτων τούσ τε ἀκοντιστὰσ καὶ τοξότασ καὶ πρὸ τούτων τοὺσ ὀξυβελεῖσ καὶ καταπέλτασ καὶ τὰσ λιθοβόλουσ μηχανάσ, ὡσ τάσ τε ἐκδρομὰσ εἴργοι τῶν πολεμίων ἐπὶ τὰ ἔργα καὶ τοὺσ ἀπὸ τοῦ τείχουσ κωλύειν πειρωμένουσ.

κοπτομένων δὲ τῶν δένδρων τὰ προάστεια μὲν ἐν τάχει γεγύμνωτο, συμφερομένων δ’ ἐπὶ τὰ χώματα τῶν ξύλων καὶ τῆσ στρατιᾶσ ἁπάσησ ἐπὶ τὸ ἔργον ὡρμημένησ οὐδὲ τὰ παρὰ τῶν Ιοὐδαίων ἠρέμει.

τὸν μὲν οὖν δῆμον ἐν ἁρπαγαῖσ ὄντα καὶ φόνοισ συνέβαινε τότε θαρρεῖν·

ἀναπνεύσειν τε γὰρ περισπωμένων πρὸσ τοὺσ ἔξωθεν ὑπελάμβανον καὶ λήψεσθαι παρὰ τῶν αἰτίων αὐτοὶ δίκασ, εἰ Ῥωμαῖοι περιγένοιντο. Ιωἄννησ δὲ καίτοι χωρεῖν ἐπὶ τοὺσ ἔξωθεν πολεμίουσ τῶν περὶ αὐτὸν ὡρμημένων, δέει τοῦ Σίμωνοσ ἔμενεν.

οὐ μὴν ὁ Σίμων ἠρέμει, καὶ γὰρ ἦν ἐγγίων τῇ πολιορκίᾳ, τὰ δ’ ἀφετήρια διίστησιν ἐπὶ τοῦ τείχουσ, ὅσα Κέστιόν τε ἀφῄρηντο πρότερον καὶ τὴν ἐπὶ τῆσ Ἀντωνίασ φρουρὰν ἑλόντεσ ἔλαβον.

ἀλλὰ τούτων μὲν τοῖσ πολλοῖσ ἀχρεῖοσ ἡ κτῆσισ ἦν δι’ ἀπειρίαν·

ὀλίγοι δ’ ὑπὸ τῶν αὐτομόλων διδαχθέντεσ ἐχρῶντο κακῶσ τοῖσ ὀργάνοισ, χερμάσι δὲ καὶ τόξοισ τοὺσ χωννύντασ ἔβαλλον ἀπὸ τοῦ τείχουσ καὶ κατὰ συντάξεισ ἐκτρέχοντεσ αὐτοῖσ συνεπλέκοντο. τοῖσ δὲ ἐργαζομένοισ ἀπὸ μὲν τῶν βελῶν ἦν σκέπη γέρρα τῶν χαρακωμάτων ὑπερτεταμένα, τὰ δ’ ἀφετήρια πρὸσ τοὺσ ἐκθέοντασ·

θαυμαστὰ δὲ πᾶσι μὲν κατεσκεύαστο τοῖσ τάγμασι, διαφόρωσ δὲ τῷ δεκάτῳ βιαιότεροί τε ὀξυβελεῖσ καὶ μείζονα λιθοβόλα, δι’ ὧν οὐ μόνον τὰσ ἐκδρομὰσ ἀλλὰ καὶ τοὺσ ἐπὶ τοῦ τείχουσ ἀνέτρεπον. ταλαντιαῖοι μὲν γὰρ ἦσαν αἱ βαλλόμεναι πέτραι, δύο δὲ καὶ πλείονασ ᾔεσαν σταδίουσ·

ἡ πληγὴ δ’ οὐ τοῖσ προεντυχοῦσι μόνον, ἐπὶ πολὺ δὲ καὶ τοῖσ μετ’ ἐκείνουσ ἦν ἀνυπόστατοσ. οἵ γε μὴν Ιοὐδαῖοι τὸ πρῶτον ἐφυλάττοντο τὴν πέτραν·

λευκὴ γὰρ ἦν, ὥστε μὴ τῷ ῥοίζῳ σημαίνεσθαι μόνον, ἀλλὰ καὶ τῇ λαμπρότητι προορᾶσθαι. σκοποὶ οὖν αὐτοῖσ ἐπὶ τῶν πύργων καθεζόμενοι προεμήνυον, ὁπότε σχασθείη τὸ ὄργανον καὶ ἡ πέτρα φέροιτο, τῇ πατρίῳ γλώσσῃ βοῶντεσ "ὁ υἱὸσ ἔρχεται.

" διίσταντο δὲ καθ’ οὓσ ᾔει καὶ προκατεκλίνοντο, καὶ συνέβαινε φυλαττομένων ἄπρακτον διεκπίπτειν τὴν πέτραν. ἀντεπινοοῦσι δὲ Ῥωμαῖοι μελαίνειν αὐτήν·

τότε γὰρ οὐκέθ’ ὁμοίωσ προορωμένησ εὐστόχουν καὶ πολλοὺσ ἅμα βολῇ μιᾷ διέφθειρον. ἀλλ’ οὐδὲ κακούμενοι μετ’ ἀδείασ παρεῖχον Ῥωμαίοισ ἐγείρειν τὰ χώματα, πάσῃ δ’ ἐπινοίᾳ καὶ τόλμῃ χρώμενοι καὶ νύκτωρ καὶ μεθ’ ἡμέραν εἶργον.

Τῶν δ’ ἔργων συντετελεσμένων μολιβίδι μὲν καὶ λίνῳ διαμετροῦσιν οἱ τέκτονεσ τὸ διάστημα πρὸσ τὸ τεῖχοσ, ἀπὸ τῶν χωμάτων ῥίψαντεσ·

οὐ γὰρ ἐνῆν ἄλλωσ ἄνωθεν βαλλομένοισ· εὑρόντεσ δ’ ἐξικνεῖσθαι δυναμένασ τὰσ ἑλεπόλεισ προσῆγον. καὶ Τίτοσ ἐγγυτέρω τὰ ἀφετήρια διαστήσασ, ὡσ μὴ τοὺσ κριοὺσ εἴργοιεν ἀπὸ τοῦ τείχουσ, ἐκέλευσε τύπτειν.

τριχόθεν δ’ ἐξαισίου κτύπου περιηχήσαντοσ αἰφνιδίωσ τὴν πόλιν κραυγή τε παρὰ τῶν ἔνδον ἤρθη καὶ τοῖσ στασιασταῖσ ἴσον ἐμπίπτει δέοσ.

κοινὸν δ’ ἑκάτεροι τὸν κίνδυνον ἰδόντεσ κοινὴν ἐπενόουν ἤδη ποιεῖσθαι καὶ τὴν ἄμυναν. διαβοώντων δὲ πρὸσ ἀλλήλουσ τῶν διαφόρων ὡσ πάντα πράττοιεν ὑπὲρ τῶν πολεμίων, δέον, εἰ καὶ μὴ διηνεκῆ δίδωσιν αὐτοῖσ ὁμόνοιαν ὁ θεόσ, ἐν γοῦν τῷ παρόντι τὴν πρὸσ ἀλλήλουσ φιλονεικίαν ὑπερθεμένουσ κατὰ Ῥωμαίων συνελθεῖν, κηρύσσει μὲν ἄδειαν ὁ Σίμων τοῖσ ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ παρελθεῖν ἐπὶ τὸ τεῖχοσ, ἐπιτρέπει δὲ καίπερ ἀπιστῶν ὁ Ιωἄννησ.

οἱ τολμηρότεροι δὲ κατὰ στίφη προπηδῶντεσ τὰ γέρρα τῶν μηχανημάτων ἐσπάραττον καὶ τοῖσ ἐπ’ αὐτῶν προσπίπτοντεσ ἐπιστήμῃ μὲν ὀλίγα, τόλμῃ δὲ τὰ πλείω περιεγίνοντο.

προσεβοήθει δὲ τοῖσ πονοῦσιν αὐτὸσ ἀεὶ Τίτοσ, καὶ παρ’ ἑκάτερον τῶν ὀργάνων τούσ τε ἱππέασ καὶ τοὺσ τοξότασ διαστήσασ εἶργεν μὲν τοὺσ τὸ πῦρ ἐπιφέροντασ, ἀνέστελλεν δὲ τοὺσ ἀπὸ τῶν πύργων βάλλοντασ, ἐνεργοὺσ δ’ ἐποίει τὰσ ἑλεπόλεισ.

οὐ μὴν ταῖσ πληγαῖσ ὑπήκουε τὸ τεῖχοσ, εἰ μὴ καθόσον ὁ τοῦ πεντεκαιδεκάτου τάγματοσ κριὸσ γωνίαν διεκίνησε πύργου.

τὸ δὲ τεῖχοσ ἀκέραιον ἦν·

οὐδὲ γὰρ εὐθέωσ συνεκινδύνευε τῷ πύργῳ προύχοντι πολὺ καὶ μὴ δυναμένῳ συναπορρῆξαί τι ῥᾳδίωσ τοῦ περιβόλου. Παυσάμενοι δὲ τῶν ἐκδρομῶν πρὸσ ὀλίγον καὶ τοὺσ Ῥωμαίουσ ἐπιτηρήσαντεσ ἐσκεδασμένουσ ἐπὶ τὰ ἔργα καὶ κατὰ τὰ στρατόπεδα, καμάτῳ γὰρ ἀναχωρῆσαι καὶ δέει τοὺσ Ιοὐδαίουσ ἠξίουν, ἐκθέουσι κατὰ τὸν Ἱππικὸν πύργον διὰ πύλησ ἀφανοῦσ πάντεσ πῦρ τε τοῖσ ἔργοισ ἐπιφέροντεσ καὶ μέχρι τῶν ἐρυμάτων ἐπὶ τοὺσ Ῥωμαίουσ προελθεῖν ὡρμημένοι.

πρὸσ δὲ τὴν κραυγὴν αὐτῶν οἵ τε πλησίον συνίσταντο ταχέωσ καὶ οἱ πόρρωθεν συνέθεον.

ἔφθανε δ’ ἡ Ιοὐδαίων τόλμα τὴν Ῥωμαίων εὐταξίαν, καὶ τοὺσ προεντυγχάνοντασ τρεψάμενοι προσέκειντο καὶ τοῖσ συλλεγομένοισ. δεινὴ δὲ περὶ τὰσ μηχανὰσ συμπίπτει μάχη, τῶν μὲν ὑποπιμπράναι, τῶν δὲ κωλύειν βιαζομένων, κραυγή τε παρ’ ἀμφοτέρων ἀσήμαντοσ ἦν, καὶ πολλοὶ τῶν προαγωνιζομένων ἔπιπτον.

Ιοὐδαῖοι δ’ ὑπερεῖχον ἀπονοίᾳ, καὶ τῶν ἔργων ἥπτετο τὸ πῦρ, καταφλεγῆναί τ’ ἂν ἐκινδύνευσε πάντα μετὰ τῶν ὀργάνων, εἰ μὴ τῶν ἀπ’ Ἀλεξανδρείασ ἐπιλέκτων ἀντέστησαν οἱ πολλοὶ παρὰ τὴν σφετέραν ὑπόληψιν ἀνδρισάμενοι·

καὶ γὰρ τῶν ἐνδοξοτέρων διήνεγκαν κατὰ ταύτην τὴν μάχην· μέχρι Καῖσαρ τοὺσ τῶν ἱππέων δυνατωτάτουσ ἀναλαβὼν ἐμβάλλει τοῖσ πολεμίοισ. καὶ δώδεκα μὲν αὐτὸσ τῶν προμάχων ἀναιρεῖ, πρὸσ δὲ τὸ τούτων πάθοσ ἐγκλίνοντοσ τοῦ λοιποῦ πλήθουσ ἑπόμενοσ συνελαύνει πάντασ εἰσ τὴν πόλιν κἀκ τοῦ πυρὸσ διασώζει τὰ ἔργα.

συνέβη δ’ ἐν ταύτῃ τῇ μάχῃ καὶ ζωγρηθῆναί τινα τῶν Ιοὐδαίων, ὃν ὁ Τίτοσ ἀνασταυρῶσαι πρὸ τοῦ τείχουσ ἐκέλευσεν, εἴ τι πρὸσ τὴν ὄψιν ἐνδοῖεν οἱ λοιποὶ καταπλαγέντεσ.

μετὰ δὲ τὴν ἀναχώρησιν καὶ Ιωἄννησ ὁ τῶν Ἰδουμαίων ἡγεμὼν πρὸ τοῦ τείχουσ γνωρίμῳ τινὶ στρατιώτῃ διαλεγόμενοσ ὑπό τινοσ τῶν Ἀράβων κατὰ τοῦ στέρνου τοξεύεται καὶ παραχρῆμα θνήσκει, μέγιστον τοῖσ τε Ἰδουμαίοισ πένθοσ καὶ λύπην τοῖσ στασιασταῖσ ἀπολιπών·

καὶ γὰρ κατά τε χεῖρα καὶ συνέσει διάσημοσ ἦν. Τῇ δ’ ἐπιούσῃ νυκτὶ ταραχὴ καὶ τοῖσ Ῥωμαίοισ ἐμπίπτει παράλογοσ.

τοῦ γὰρ Τίτου πύργουσ τρεῖσ κατασκευάσαι κελεύσαντοσ πεντηκονταπήχεισ, ἵν’ ἑκάστου χώματοσ ἐπιστήσασ ἀπὸ τούτων τοὺσ ἐπὶ τοῦ τείχουσ τρέποιτο, συνέβη πεσεῖν αὐτομάτωσ ἕνα μέσησ νυκτόσ.

μεγίστου δὲ ἀρθέντοσ ψόφου δέοσ ἐμπίπτει τῷ στρατῷ, καὶ τοὺσ πολεμίουσ ἐπιχειρεῖν σφίσι δόξαντεσ ἐπὶ τὰ ὅπλα πάντεσ ἔθεον.

καὶ τὸ σύνθημα μετὰ σπουδῆσ ἕκαστοσ τὸν πλησίον ἐπηρώτα καθάπερ Ιοὐδαίων ἐμβεβληκότων εἰσ τὰ στρατόπεδα, πανικῷ τε δείματι κυκλουμένοισ παρεῴκεσαν, ἄχρι μαθὼν τὸ συμβὰν Τίτοσ διαγγέλλειν ἐκέλευσε πᾶσι, καὶ μόλισ ἐπαύσαντο τῆσ ταραχῆσ.

Ιοὐδαίουσ γε μὴν πρὸσ τὰ λοιπὰ καρτερῶσ ἀντέχοντασ ἐκάκωσαν οἱ πύργοι·

καὶ γὰρ τῶν ὀργάνων τοῖσ κουφοτέροισ ἀπ’ αὐτῶν ἐβάλλοντο καὶ τοῖσ ἀκοντισταῖσ καὶ τοξόταισ καὶ λιθοβόλοισ. οὔτε δὲ τούτων αὐτοὶ διὰ τὸ ὕψοσ ἐφικνοῦντο καὶ τοὺσ πύργουσ ἦν ἀμήχανον ἑλεῖν, μήτ’ ἀνατραπῆναι ῥᾳδίωσ διὰ τὸ βρῖθοσ μήτ’ ἐμπρησθῆναι διὰ τὸν σίδηρον δυναμένουσ, ᾧ κατεκαλύπτοντο.

τρεπόμενοι δὲ ἐξωτέρω βέλουσ οὐκέτι ἐκώλυον τῶν κριῶν τὰσ ἐμβολάσ, οἳ ἀδιαλείπτωσ παίοντεσ ἤνυον κατ’ ὀλίγον.

ἄλλωσ δ’ ὑπὸ ῥᾳστώνησ καὶ τοῦ βουλεύεσθαι πάντα κακῶσ περιττὸν αὐτοῖσ δόξαν τὸ τεῖχοσ ἑτέρων μετ’ αὐτὸ λειπομένων δύο, μαλακισθέντεσ ἀνεχώρουν οἱ πολλοί.

καὶ τῶν Ῥωμαίων ἐπιβάντων καθὸ παρέρρηξεν ὁ Νίκων, καταλιπόντεσ τὰσ φυλακὰσ πάντεσ εἰσ τὸ δεύτερον τεῖχοσ ἀναφεύγουσιν.

οἱ δ’ ὑπερβάντεσ τὰσ πύλασ ἀνοίξαντεσ πᾶσαν εἰσδέχονται τὴν στρατιάν. καὶ Ῥωμαῖοι μὲν οὕτω τοῦ πρώτου τείχουσ πεντεκαιδεκάτῃ κρατήσαντεσ ἡμέρᾳ, ἑβδόμη δὲ ἦν Ἀρτεμισίου μηνόσ, αὐτοῦ τε πολὺ κατασκάπτουσι καὶ τὰ προσάρκτια τῆσ πόλεωσ, ἃ καὶ πρότερον Κέστιοσ.

Μεταστρατοπεδεύεται δὲ Τίτοσ εἴσω κατὰ τὴν Ἀσσυρίων παρεμβολὴν καλουμένην, ἐπισχὼν πᾶν τὸ μεταξὺ μέχρι τοῦ Κεδρῶνοσ, ἀπὸ δὲ τοῦ δευτέρου τείχουσ ὅσον ἐξωτέρω βέλουσ εἶναι·

προσβολὰσ δ’ εὐθέωσ ἐποιεῖτο.

ἐμμερισθέντεσ δὲ οἱ Ιοὐδαῖοι καρτερῶσ ἀπημύναντο τοῦ τείχουσ, οἱ μὲν περὶ τὸν Ιωἄννην ἀπό τε τῆσ Ἀντωνίασ καὶ τῆσ προσαρκτίου στοᾶσ τοῦ ἱεροῦ καὶ πρὸ τῶν Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέωσ αὐτῶν μνημείων μαχόμενοι, τὸ δὲ τοῦ Σίμωνοσ τάγμα τὴν παρὰ τὸ Ιωἄννου τοῦ ἀρχιερέωσ μνημεῖον ἐμβολὴν διαλαβόντεσ ἐφράξαντο μέχρι πύλησ καθ’ ἣν τὸ ὕδωρ ἐπὶ τὸν Ἱππικὸν πύργον εἰσῆκτο. προπηδῶντέσ τε πολλάκισ ἐκ τῶν πυλῶν συστάδην ἐπολέμουν καὶ συνδιωχθέντεσ ἀπὸ τοῦ τείχουσ κατὰ μὲν τὰσ συμπλοκὰσ ἡττῶντο τῆσ Ῥωμαίων ἐπιστήμησ ὄντεσ ἄπειροι, περιῆσαν δ’ ἐν ταῖσ τειχομαχίαισ.

καὶ τοὺσ μὲν μετ’ ἰσχύοσ ἐμπειρία παρεκρότει, Ιοὐδαίουσ δὲ τόλμα δέει τρεφομένη καὶ τὸ φύσει καρτερικὸν ἐν συμφοραῖσ·

προσῆν δ’ ἐλπὶσ ἔτι σωτηρίασ ἡ καὶ Ῥωμαίοισ τοῦ ταχέωσ κρατήσειν. οὐδετέρων δὲ ἥπτετο κόποσ, ἀλλὰ προσβολαὶ καὶ τειχομαχίαι καὶ κατὰ λόχουσ ἐκδρομαὶ συνεχεῖσ δι’ ὅλησ ἡμέρασ ἦσαν, οὐδ’ ἔστιν ἥτισ ἰδέα μάχησ ἀπελείπετο.

νὺξ δὲ ἀνέπαυε μόλισ ἑώθεν ἀρχομένουσ·

ἦν δ’ ἀύπνοσ ἀμφοτέροισ καὶ χαλεπωτέρα τῆσ ἡμέρασ, δέει τῶν μὲν ὅσον οὔπω καταληφθήσεσθαι τὸ τεῖχοσ, τῶν δ’ ἐπιθήσεσθαι Ιοὐδαίουσ τοῖσ στρατοπέδοισ, ἔν τε τοῖσ ὅπλοισ ἑκάτεροι διανυκτερεύοντεσ ὑπὸ τὰσ πρώτασ αὐγὰσ ἕτοιμοι πρὸσ μάχην ἦσαν. καὶ παρὰ μὲν Ιοὐδαίοισ ἔρισ ἦν ὅστισ προκινδυνεύσασ χαρίσαιτο τοῖσ ἡγεμόσιν, μάλιστα δὲ τοῦ Σίμωνοσ αἰδὼσ ἦν καὶ δέοσ, οὕτωσ τε προσεῖχεν ἕκαστοσ αὐτῷ τῶν ὑποτεταγμένων, ὡσ καὶ πρὸσ αὐτοχειρίαν ἑτοιμότατοσ εἶναι κελεύσαντοσ·

Ῥωμαίοισ δὲ ἐπ’ ἀνδρείαν ἦν προτροπὴ τοῦ τε κρατεῖν ἔθοσ καὶ ἥττησ ἀήθεια συνεχήσ τε στρατεία καὶ διηνεκεῖσ μελέται καὶ μέγεθοσ ἡγεμονίασ, πρὸ δὲ πάντων Τίτοσ ἀεὶ πᾶσιν πανταχοῦ παρατυγχάνων.

τό τε γὰρ μαλακισθῆναι παρόντοσ καὶ συναγωνιζομένου Καίσαροσ δεινὸν ἐδόκει, καὶ τῷ καλῶσ ἀγωνισαμένῳ μάρτυσ αὐτὸσ ὁ καὶ τιμήσων παρῆν·

κέρδοσ δ’ ἦν ἤδη καὶ τὸ γνωσθῆναι Καίσαρι γενναῖον ὄντα. διὰ τοῦτο πολλοὶ τῆσ κατὰ σφᾶσ ἰσχύοσ ἀμείνουσ τῇ προθυμίᾳ διεφάνησαν. καὶ διασκεδασθέντων πρὸσ τὴν ἐμβολὴν δύο τοὺσ γενναιοτάτουσ ἀναιρεῖ, τὸν μὲν κατὰ στόμα πλήξασ ὑπαντιάσαντα, τὸν δ’ ἀνασπάσασ ἐκ τοῦ προτέρου τὸ δόρυ κατὰ πλευρὰν διαπείρει τραπόμενον, ἐκ μέσων τε τῶν πολεμίων ἄτρωτοσ εἰσ τοὺσ σφετέρουσ ἔδραμεν.

ὁ μὲν οὖν δι’ ἀρετὴν ἐπίσημοσ ἦν, ζηλωταὶ δὲ τῆσ ἀνδρείασ ἐγίνοντο πολλοί.

καὶ Ιοὐδαῖοι μὲν ἀμελοῦντεσ τοῦ παθεῖν τὸ διαθεῖναι μόνον ἐσκόπουν, ὅ τε θάνατοσ αὐτοῖσ ἐδόκει κουφότατοσ εἰ μετὰ τοῦ κτεῖναί τινα τῶν πολεμίων προσπέσοι·

Τίτοσ δὲ τῆσ τῶν στρατιωτῶν ἀσφαλείασ οὐχ ἧττον τοῦ κρατεῖν προυνόει, καὶ τὴν μὲν ἀπερίσκεπτον ὁρμὴν ἀπόνοιαν λέγων, μόνην δ’ ἀρετὴν τὴν μετὰ προνοίασ καὶ τοῦ μηδὲν τὸν δρῶντα παθεῖν, ἐν ἀκινδύνῳ τῷ κατὰ σφᾶσ ἐκέλευσεν ἀνδρίζεσθαι.

Προσάγει δ’ αὐτὸσ τοῦ βορείου τείχουσ τῷ μέσῳ πύργῳ τὴν ἑλέπολιν, ἐν ᾧ τῶν Ιοὐδαίων τισ ἀνὴρ γόησ ὄνομα Κάστωρ ἐλόχα μεθ’ ὁμοίων δέκα, τῶν λοιπῶν φυγόντων διὰ τοὺσ τοξότασ.

οὗτοι μέχρι μέν τινοσ ὑπεπτηχότεσ τοῖσ θωρακίοισ ἠρέμουν, λυομένου δὲ τοῦ πύργου διανίστανται, καὶ προτείνασ ὁ Κάστωρ τὰσ χεῖρασ ὡσ ἱκετεύων δῆθεν ἐκάλει τὸν Καίσαρα καὶ τῇ φωνῇ κατοικτιζόμενοσ ἐλεῆσαι σφᾶσ παρεκάλει.

πιστεύσασ δ’ ἐξ ἁπλότητοσ ὁ Τίτοσ καὶ μετανοεῖν ἤδη τοὺσ Ιοὐδαίουσ ἐλπίσασ, ἐπέχει μὲν τοῦ κριοῦ τὴν ἐμβολὴν κωλύει τε τοξεύειν τοὺσ ἱκέτασ, λέγειν δ’ ἐκέλευσεν ὅ τι βούλεται τῷ Κάστορι.

τοῦ δ’ εἰπόντοσ ἐπὶ δεξιᾷ καταβῆναι θέλειν, ὁ Τίτοσ συνήδεσθαι μὲν αὐτῷ τῆσ εὐβουλίασ ἔφη, συνήδεσθαι δὲ εἰ πάντεσ ταῦτα ἤδη φρονοῦσι καὶ τῇ πόλει διδόναι τε πίστιν ἑτοίμωσ.

τῶν δέκα δὲ οἱ πέντε μὲν αὐτῷ συνυπεκρίνοντο τὴν ἱκετηρίαν, οἱ λοιποὶ δ’ οὐκ ἄν ποτε δουλεύσειν Ῥωμαίοισ ἐβόων παρὸν ἐλευθέρουσ ἀποθανεῖν.

καὶ μέχρι πολλοῦ διαφερομένων ἐτρίβετο μὲν ἡ προσβολή, πέμπων δ’ ὁ Κάστωρ πρὸσ τὸν Σίμωνα σχολῇ βουλεύεσθαι περὶ τῶν ἐπειγόντων ἔλεγεν, ὡσ οὐκ ἐπ’ ὀλίγον αὐτὸσ διαπαίζοι τὴν Ῥωμαίων ἀρχήν.

ἅμα δὲ ταῦτα πέμπων καταφανὴσ ἦν καὶ τοὺσ ἀπειθοῦντασ ἐπὶ τὴν δεξιὰν παρακαλῶν. οἱ δὲ ὥσπερ ἀγανακτοῦντεσ ὑπὲρ τὰ θωράκια διῄρουν τε τὰ ξίφη γυμνὰ καὶ τοὺσ θώρακασ αὑτῶν πλήξαντεσ ὡσ ἀπεσφαγμένοι κατέπεσον.

θάμβοσ δὲ τὸν Τίτον καὶ τοὺσ περὶ αὐτὸν εἰσῄει τοῦ τῶν ἀνδρῶν παραστήματοσ, καὶ μὴ δυνάμενοι κάτωθεν ἀκριβῶσ τὸ γεγενημένον ἰδεῖν ἐθαύμαζόν τε τῆσ εὐτολμίασ αὐτοὺσ καὶ τοῦ πάθουσ ἠλέουν.

τοξεύει δέ τισ ἐν τούτῳ παρὰ τὴν ῥῖνα τὸν Κάστορα, κἀκεῖνοσ εὐθέωσ ἀνασπάσασ τὸ βέλοσ ἐπεδείκνυ τῷ Τίτῳ καὶ ὡσ οὐ δίκαια πάσχων κατεμέμφετο.

πρὸσ δὲ τὸν βαλόντα σχετλιάσασ Καῖσαρ ἔπεμπε παρεστῶτα τὸν Ιὤσηπον δοῦναι τῷ Κάστορι δεξιάν. ἀλλ’ ὁ μὲν οὔτ’ αὐτὸσ ἔφη προσελεύσεσθαι, φρονεῖν γὰρ οὐδὲν ὑγιὲσ τοὺσ δεομένουσ, καὶ τοὺσ ὡρμημένουσ τῶν φίλων κατέσχεν·

Αἰνείασ δέ τισ τῶν αὐτομόλων αὐτὸσ ἔφη προσελεύσεσθαι. καὶ τοῦ Κάστοροσ καλοῦντοσ, ὅπωσ δέξαιτό τισ καὶ τὸ ἀργύριον ὃ φέροι μεθ’ αὑτοῦ, σπουδαιότερον ὁ Αἰνείασ διαπετάσασ τὸν κόλπον προσέδραμεν.

ἀράμενοσ δὲ ὁ Κάστωρ πέτραν ἐπαφίησιν αὐτῷ, καὶ τούτου μὲν διήμαρτε φυλαξαμένου, τιτρώσκει δὲ στρατιώτην ἕτερον προσελθόντα.

συννοήσασ δὲ Καῖσαρ τὴν ἀπάτην πρὸσ βλάβησ μὲν ἔγνω τὸν ἐν πολέμοισ ἔλεον, τὸ γὰρ ἀπηνέστερον ἧττον ὑποπίπτειν τῷ πανούργῳ, τὰσ δ’ ἐμβολὰσ τῆσ ἑλεπόλεωσ ὀργῇ τῆσ χλεύησ ἐποιεῖτο δυνατωτέρασ.

ὑποδιδόντα δὲ τὸν πύργον ἐμπιπρᾶσιν οἱ περὶ τὸν Κάστορα, καὶ διὰ τῆσ φλογὸσ εἰσ τὴν ὑπ’ αὐτῷ κρυπτὴν ἁλλόμενοι πάλιν δόξαν ἀνδρείασ Ῥωμαίοισ παρέσχον ὡσ ῥίψαντεσ σφᾶσ αὐτοὺσ εἰσ τὸ πῦρ.

Αἱρεῖ δὲ Καῖσαρ ταύτῃ τὸ τεῖχοσ ἡμέρᾳ πέμπτῃ μετὰ τὸ πρῶτον, καὶ τῶν Ιοὐδαίων φυγόντων ἀπ’ αὐτοῦ παρέρχεται μετὰ χιλίων ἔνδον ὁπλιτῶν καὶ τῶν περὶ αὐτὸν ἐπιλέκτων, καθὸ καὶ τῆσ καινῆσ πόλεωσ ἐριοπώλιά τε ἦν καὶ χαλκεῖα καὶ ἱματίων ἀγορά, πρόσ τε τὸ τεῖχοσ πλάγιοι κατέτεινον οἱ στενωποί.

εἰ μὲν οὖν ἢ τοῦ τείχουσ εὐθέωσ πλέον διέλυσεν ἢ πολέμου νόμῳ παρελθὼν ἐπόρθει τὸ ληφθέν, οὐκ ἂν οἶμαί τισ ἐμίγη βλάβη τῷ κράτει.

νῦν δὲ Ιοὐδαίουσ μὲν ἐλπίσασ δυσωπήσειν ἐξὸν κακοῦν τῷ μὴ θέλειν, πρὸσ δ’ ἀναχώρησιν εὐμαρῆ τὴν εἰσβολὴν οὐκ ἐπλάτυνεν·

οὐ γὰρ ἐπιβουλεύσειν οὓσ εὐεργετεῖν ὑπελάμβανεν. παρελθὼν γοῦν οὔτε κτείνειν τινὰ τῶν καταλαμβανομένων ἐπέτρεψεν οὔτε ὑποπιμπράναι τὰσ οἰκίασ, ἀλλὰ τοῖσ μὲν στασιασταῖσ εἰ βούλοιντο μάχεσθαι δίχα τῆσ τοῦ δήμου βλάβησ ἄδειαν ἐξόδου, τῷ δήμῳ δὲ τὰσ κτήσεισ ὑπισχνεῖτο δώσειν·

περὶ πλείστου γὰρ ἐποιεῖτο σῶσαι τὴν μὲν πόλιν αὑτῷ, τὸν δὲ ναὸν τῇ πόλει. τὸν μὲν οὖν λαὸν ἕτοιμον εἶχεν εἰσ ἃ προύτρεπεν καὶ πάλαι, τοῖσ μαχίμοισ δ’ ἐδόκει τὸ φιλάνθρωπον ἀσθένεια, καὶ τὸν Τίτον ἀδυναμίᾳ τοῦ τὴν ἄλλην πόλιν ἑλεῖν ταῦτα προτείνειν ὑπελάμβανον.

διαπειλοῦντεσ δὲ τοῖσ δημόταισ θάνατον, εἰ περὶ παραδόσεωσ μνησθείη τισ αὐτῶν, καὶ τοὺσ παραφθεγγομένουσ εἰρήνην ἀποσφάττοντεσ, ἐπιτίθενται καὶ τοῖσ εἰσελθοῦσι Ῥωμαίων, οἱ μὲν κατὰ τοὺσ στενωποὺσ ὑπαντιάσαντεσ, οἱ δ’ ἀπὸ τῶν οἰκιῶν, ἄλλοι δ’ ἔξω τοῦ τείχουσ κατὰ τὰσ ἄνω προπηδήσαντεσ πύλασ.

πρὸσ οὓσ ταραχθέντεσ οἱ φρουροὶ τοῦ τείχουσ καθαλλόμενοι τῶν πύργων ἀνεχώρουν εἰσ τὰ στρατόπεδα.

κραυγὴ δ’ ἦν τῶν μὲν εἴσω πάντοθεν πολεμίοισ κεκυκλωμένων, τῶν δ’ ἔξωθεν περὶ τοῖσ ἀπολειφθεῖσι δεδοικότων.

πληθύνοντεσ δ’ ἀεὶ Ιοὐδαῖοι καὶ πολλὰ πλεονεκτοῦντεσ κατ’ ἐμπειρίαν τῶν στενωπῶν ἐτίτρωσκόν τε πολλοὺσ καὶ προσπίπτοντεσ ἐξώθουν. οἱ δὲ κατ’ ἀνάγκην τὸ πλέον ἀντεῖχον, οὐ γὰρ ἦν ἀθρόουσ διαφυγεῖν διὰ στενοῦ τοῦ τείχουσ, δοκοῦσί τε ἂν κατακοπῆναι πάντεσ οἱ παρελθόντεσ μὴ προσαμύναντοσ τοῦ Τίτου.

διαστήσασ γὰρ ἐπ’ ἄκροισ τοῖσ στενωποῖσ τοὺσ τοξότασ καὶ κατὰ τὸν μάλιστα πληθύοντα σταθεὶσ αὐτόσ, ἀνέστελλε τοῖσ βέλεσι τοὺσ πολεμίουσ, καὶ σὺν αὐτῷ Δομέτιοσ Σαβῖνοσ, ἀνὴρ ἀγαθὸσ καὶ κατὰ ταύτην φανεὶσ τὴν μάχην.

παρέμεινε δὲ συνεχῶσ τοξεύων Καῖσαρ καὶ τοὺσ Ιοὐδαίουσ κωλύων παρελθεῖν, μέχρι πάντεσ ἀνεχώρησαν οἱ στρατιῶται.

Ῥωμαῖοι μὲν οὕτωσ κρατήσαντεσ τοῦ δευτέρου τείχουσ ἐξεώσθησαν, τῶν δ’ ἀνὰ τὸ ἄστυ μαχίμων ἐπήρθη τὰ φρονήματα, καὶ μετέωροι πρὸσ τὴν εὐπραγίαν ἦσαν, οὔτ’ ἂν Ῥωμαίουσ εἰσ τὴν πόλιν τολμήσειν ἔτι παρελθεῖν οὔτ’ αὐτοὶ παρελθόντων ἡττηθήσεσθαι δοκοῦντεσ.

ἐπεσκότει γὰρ αὐτῶν ταῖσ γνώμαισ διὰ τὰσ παρανομίασ ὁ θεόσ, καὶ οὔτε τὴν Ῥωμαίων ἰσχὺν ὅσῳ πλείων κατελείπετο τῆσ ἐξελαθείσησ ἔβλεπον οὔτε τὸν ὑφέρποντα λιμὸν αὐτοῖσ·

ἔτι γὰρ παρῆν ἐσθίειν ἐκ τῶν δημοσίων κακῶν καὶ τὸ τῆσ πόλεωσ αἷμα πίνειν·

ἔνδεια δὲ τοὺσ ἀγαθοὺσ ἐπεῖχε πάλαι, καὶ σπάνει τῶν ἐπιτηδείων διελύοντο πολλοί. τὴν δὲ τοῦ λαοῦ φθορὰν ἑαυτῶν οἱ στασιασταὶ κουφισμὸν ὑπελάμβανον·

μόνουσ γὰρ ἠξίουν σώζεσθαι τοὺσ μὴ ζητοῦντασ εἰρήνην καὶ κατὰ Ῥωμαίων ζῆν προῃρημένουσ, τὸ δ’ ἐναντίον πλῆθοσ ὥσπερ βάρβαρον ἥδοντο δαπανώμενον. τοιοῦτοι μὲν δὴ πρὸσ τοὺσ ἔνδον ἦσαν·

Ῥωμαίουσ δὲ πάλιν τῆσ εἰσόδου πειρωμένουσ ἐκώλυον φραξάμενοι καὶ τὸ καταρριφθὲν ἀντιτειχίσαντεσ τοῖσ σώμασι τρισὶ μὲν ἀντέσχον ἡμέραισ καρτερῶσ ἀμυνόμενοι, τῇ τετάρτῃ δὲ προσβαλόντα γενναίωσ Τίτον οὐκ ἤνεγκαν, ἀλλὰ βιασθέντεσ ᾗ καὶ πρότερον ἀναφεύγουσιν. ὁ δὲ πάλιν τοῦ τείχουσ κρατήσασ τὸ προσάρκτιον μὲν εὐθέωσ κατέρριψε πᾶν, ἐπὶ δὲ τοῦ κατὰ μεσημβρίαν φρουρὰσ τοῖσ πύργοισ ἐγκαταστήσασ τῷ τρίτῳ προσβάλλειν ἐπενόει.

Δόξαν δ’ ἐπανεῖναι πρὸσ ὀλίγον τὴν πολιορκίαν καὶ διωρίαν βουλῆσ τοῖσ στασιασταῖσ παρέχειν, εἴ τι πρὸσ τὴν καθαίρεσιν ἐνδοῖεν τοῦ δευτέρου τείχουσ ἢ καὶ τὸν λιμὸν ὑποδείσαντεσ, οὐ γὰρ εἰσ πολὺ τὰσ ἁρπαγὰσ αὐτοῖσ ἐξαρκέσειν, εἰσ δέον κατεχρῆτο τὴν ἄνεσιν·

ἐνστάσησ γὰρ τῆσ προθεσμίασ, καθ’ ἣν ἔδει διαδοῦναι τοῖσ στρατιώταισ τροφάσ, ἐν ἀπόπτῳ τοῖσ πολεμίοισ ἐκέλευσε τοὺσ ἡγεμόνασ ἐκτάξαντασ τὴν δύναμιν ἀπαριθμεῖν ἑκάστῳ τἀργύριον.

οἱ δέ, ὥσπερ ἔθοσ, ἀποκαλύψαντεσ τὰ ὅπλα θήκαισ ἐσκεπασμένα τέωσ κατάφρακτοι προῄεσαν καὶ τοὺσ ἵππουσ ἄγοντεσ οἱ ἱππεῖσ κεκοσμημένουσ.

ἐπὶ πλεῖστον δὲ τὰ πρὸ τῆσ πόλεωσ ἀργύρῳ καὶ χρυσῷ περιελάμπετο, καὶ τῆσ ὄψεωσ ἐκείνησ οὐδὲν οὔτε τοῖσ σφετέροισ ἐπιτερπέστερον οὔτε τοῖσ πολεμίοισ παρέστη φοβερώτερον.

κατεπλήσθη γὰρ ἀφορώντων τό τε ἀρχαῖον τεῖχοσ ἅπαν καὶ τοῦ ἱεροῦ τὸ βόρειον κλίμα, τάσ τε οἰκίασ μεστὰσ ἦν προκυπτόντων ἰδεῖν, καὶ τῆσ πόλεωσ οὐδὲν ὃ μὴ κεκάλυπτο πλήθει διεφαίνετο.

κατάπληξισ δὲ δεινὴ καὶ τοῖσ τολμηροτάτοισ ἐνέπεσε τήν τε δύναμιν ἐπὶ ταὐτὸ πᾶσαν ὁρῶσι καὶ τὸ κάλλοσ τῶν ὅπλων καὶ τὴν εὐταξίαν τῶν ἀνδρῶν·

δοκοῦσί τε ἄν μοι πρὸσ ἐκείνην οἱ στασιασταὶ μεταβαλέσθαι τὴν ὄψιν, εἰ μὴ δι’ ὑπερβολὴν ὧν τὸν δῆμον ἔδρασαν κακῶν συγγνώμην παρὰ Ῥωμαίοισ ἀπήλπιζον.

ἀποκειμένου δὲ τοῦ μετὰ κολάσεωσ, εἰ παύσαιντο, πολὺ κρείττονα τὸν ἐν πολέμῳ θάνατον ἡγοῦντο.

καὶ τὸ χρεὼν δ’ ἐκράτει τούσ τε ἀναιτίουσ τοῖσ αἰτίοισ συναπολέσθαι καὶ τῇ στάσει τὴν πόλιν. Τέσσαρσιν μὲν οὖν ἡμέραισ οἱ Ῥωμαῖοι καθ’ ἕκαστον τάγμα διετέλεσαν τὰσ τροφὰσ κομιζόμενοι, τῇ πέμπτῃ δ’ ὡσ οὐδὲν ἀπήντα παρὰ τῶν Ιοὐδαίων εἰρηνικόν, διχῆ διελὼν τὰ τάγματα Τίτοσ ἤρχετο τῶν χωμάτων κατά τε τὴν Ἀντωνίαν καὶ τὸ τοῦ Ιωἄννου μνημεῖον, ταύτῃ μὲν τὴν ἄνω πόλιν αἱρήσειν ἐπινοῶν, τὸ δ’ ἱερὸν κατὰ τὴν Ἀντωνίαν·

τούτου γὰρ μὴ ληφθέντοσ οὐδὲ τὸ ἄστυ κατέχειν ἀκίνδυνον ἦν·

πρὸσ ἑκατέρῳ δὲ μέρει δύο χώματα ἠγείρετο καθ’ ἓν ἑκάστου τάγματοσ. καὶ τοὺσ μὲν παρὰ τὸ μνημεῖον ἐργαζομένουσ οἵ τε Ἰδουμαῖοι καὶ τὸ μετὰ τοῦ Σίμωνοσ ὁπλιτικὸν εἶργον ἐπεκθέοντεσ, τοὺσ δὲ πρὸ τῆσ Ἀντωνίασ οἱ περὶ τὸν Ιωἄννην καὶ τὸ τῶν ζηλωτῶν πλῆθοσ.

ἐπλεονέκτουν δὲ οὐ κατὰ χεῖρα μόνον ἀφ’ ὑψηλοτέρων μαχόμενοι, καὶ τοῖσ ὀργάνοισ δὲ ἤδη χρῆσθαι μεμαθηκότεσ·

ἡ γὰρ καθ’ ἡμέραν τριβὴ κατὰ μικρὸν ἔθρεψε τὴν ἐμπειρίαν. εἶχον δ’ ὀξυβελεῖσ μὲν τριακοσίουσ, τεσσαράκοντα δὲ τῶν λιθοβόλων, δι’ ὧν τὰ χώματα τοῖσ Ῥωμαίοισ ἐποίουν δυσέργαστα. τοῖσ δ’ ἔργοισ ἀνέμισγε συμβουλίαν, καὶ πολλάκισ γινώσκων ἀνυτικώτερον ὅπλων τὸν λόγον αὐτόσ τε σώζεσθαι παρεκάλει παραδόντασ τὴν πόλιν ἤδη παρειλημμένην καὶ τὸν Ιὤσηπον καθίει τῇ πατρίῳ γλώσσῃ διαλέγεσθαι, τάχ’ ἂν ἐνδοῦναι πρὸσ ὁμόφυλον δοκῶν αὐτούσ.

Οὗτοσ περιιὼν τὸ τεῖχοσ καὶ πειρώμενοσ ἔξω τε βέλουσ εἶναι καὶ ἐν ἐπηκόῳ, πολλὰ κατηντιβόλει φείσασθαι μὲν αὑτῶν καὶ τοῦ δήμου, φείσασθαι δὲ τῆσ πατρίδοσ καὶ τοῦ ἱεροῦ μηδὲ γενέσθαι πρὸσ ταῦτα τῶν ἀλλοφύλων ἀπαθεστέρουσ.

Ῥωμαίουσ μέν γε τοὺσ μὴ μετέχοντασ ἐντρέπεσθαι τὰ τῶν πολεμίων ἅγια καὶ μέχρι νῦν τὰσ χεῖρασ ἐπέχειν, τοὺσ δ’ ἐντραφέντασ αὐτοῖσ κἂν περισωθῇ μόνουσ ἕξοντασ ὡρμῆσθαι πρὸσ ἀπώλειαν αὐτῶν.

ἦ μὴν τὰ καρτερώτερα μὲν αὐτῶν ὁρᾶν τείχη πεπτωκότα, λειπόμενον δὲ τὸ τῶν ἑαλωκότων ἀσθενέστερον·

γινώσκειν δὲ τὴν Ῥωμαίων ἰσχὺν ἀνυπόστατον καὶ τὸ δουλεύειν τούτοισ οὐκ ἀπείρατον αὐτοῖσ. εἰ γὰρ δὴ καὶ πολεμεῖν ὑπὲρ ἐλευθερίασ καλόν, χρῆναι τὸ πρῶτον·

τὸ δ’ ἅπαξ ὑποπεσόντασ καὶ μακροῖσ εἴξαντασ χρόνοισ ἔπειτα ἀποσείεσθαι τὸν ζυγὸν δυσθανατούντων, οὐ φιλελευθέρων εἶναι. δεῖν μέντοι καὶ δεσπότασ ἀδοξεῖν ταπεινοτέρουσ, οὐχ οἷσ ὑποχείρια τὰ πάντα.

τί γὰρ Ῥωμαίουσ διαπεφευγέναι, πλὴν εἰ μή τι διὰ θάλποσ ἢ κρύοσ ἄχρηστον; μεταβῆναι γὰρ πρὸσ αὐτοὺσ πάντοθεν τὴν τύχην, καὶ κατὰ ἔθνοσ τὸν θεὸν ἐμπεριάγοντα τὴν ἀρχὴν νῦν ἐπὶ τῆσ Ἰταλίασ εἶναι.

νόμον γε μὴν ὡρίσθαι καὶ παρὰ θηρσὶν ἰσχυρότατον καὶ παρὰ ἀνθρώποισ, εἴκειν τοῖσ δυνατωτέροισ καὶ τὸ κρατεῖν παρ’ οἷσ ἀκμὴ τῶν ὅπλων εἶναι. διὰ τοῦτο καὶ τοὺσ προγόνουσ αὐτῶν καὶ ταῖσ ψυχαῖσ καὶ τοῖσ σώμασιν ἔτι δὲ καὶ ταῖσ ἄλλαισ ἀφορμαῖσ ἀμείνουσ ὄντασ εἶξαι Ῥωμαίοισ, οὐκ ἂν εἰ μὴ τὸν θεὸν ᾔδεσαν σὺν αὐτοῖσ τοῦθ’ ὑπομείναντασ.

αὐτοὺσ δὲ τίνι καὶ πεποιθότασ ἀντέχειν, ἑαλωκυίασ μὲν ἐκ πλείστου τῆσ πόλεωσ μέρουσ, τῶν δ’ ἔνδον, εἰ καὶ τὰ τείχη παρέμενεν, ἁλώσεωσ χεῖρον διακειμένων;

οὐ γὰρ λανθάνειν Ῥωμαίουσ τὸν ἐν τῇ πόλει λιμόν, ᾧ νῦν μὲν τὸν δῆμον, μετ’ οὐ πολὺ δὲ διαφθαρήσεσθαι καὶ τοὺσ μαχίμουσ.

εἰ γὰρ δὴ καὶ παύσαιντο Ῥωμαῖοι τῆσ πολιορκίασ μηδ’ ἐπιπίπτοιεν τῇ πόλει ξιφήρεισ, αὐτοῖσ γε τὸν ἄμαχον πόλεμον ἔνδον παρακαθῆσθαι καθ’ ἑκάστην ὡρ́αν τρεφόμενον, εἰ μὴ καὶ πρὸσ τὸν λιμὸν ἆραι τὰ ὅπλα καὶ μάχεσθαι δύνανται μόνοι τε καὶ παθῶν ἐπικρατεῖν.

προσετίθει δὲ ὡσ καλὸν πρὸ ἀνηκέστου συμφορᾶσ μεταβαλέσθαι καὶ πρὸσ τὸ σωτήριον ἑώσ ἔξεστι ῥέψαι·

καὶ γὰρ οὐδὲ μνησικακήσειν αὐτοῖσ Ῥωμαίουσ τῶν γεγενημένων, εἰ μὴ μέχρι τέλουσ ἀπαυθαδίσαιντο· φύσει τε γὰρ ἐν τῷ κρατεῖν ἡμέρουσ εἶναι καὶ πρὸ τῶν θυμῶν θήσεσθαι τὸ συμφέρον. τοῦτο δ’ εἶναι μήτε τὴν πόλιν ἀνδρῶν κενὴν μήτε τὴν χώραν ἔρημον ἔχειν.

διὸ καὶ νῦν Καίσαρα βούλεσθαι δεξιὰν αὐτοῖσ παρασχεῖν· οὐ γὰρ ἂν σῶσαί τινα βίᾳ λαβόντα τὴν πόλιν, καὶ μάλιστα μηδ’ ἐν ἐσχάταισ συμφοραῖσ ὑπακουσάντων παρακαλοῦντι. τοῦ γε μὴν ταχέωσ τὸ τρίτον τεῖχοσ ἁλώσεσθαι τὰ προεαλωκότα πίστιν εἶναι·

κἂν ἄρρηκτον δὲ ᾖ τὸ ἔρυμα, τὸν λιμὸν ὑπὲρ Ῥωμαίων αὐτοῖσ μαχεῖσθαι. Ταῦτα τὸν Ιὤσηπον παραινοῦντα πολλοὶ μὲν ἔσκωπτον ἀπὸ τοῦ τείχουσ, πολλοὶ δ’ ἐβλασφήμουν, ἔνιοι δ’ ἔβαλλον.

ὁ δ’ ὡσ ταῖσ φανεραῖσ οὐκ ἔπειθε συμβουλίαισ, ἐπὶ τὰσ ὁμοφύλουσ μετέβαινεν ἱστορίασ "ἆ δειλοί, βοῶν, καὶ τῶν ἰδίων ἀμνήμονεσ συμμάχων, ὅπλοισ καὶ χερσὶ πολεμεῖτε Ῥωμαίοισ; τίνα γὰρ ἄλλον οὕτωσ ἐνικήσαμεν;

πότε δ’ οὐ θεὸσ ὁ κτίσασ ἂν ἀδικῶνται Ιοὐδαίων ἔκδικοσ;

οὐκ ἐπιστραφέντεσ ὄψεσθε πόθεν ὁρμώμενοι μάχεσθε καὶ πηλίκον ἐμιάνατε σύμμαχον; οὐκ ἀναμνήσεσθε πατέρων ἔργα δαιμόνια, καὶ τὸν ἅγιον τόνδε χῶρον ἡλίκουσ ἡμῖν πάλαι πολέμουσ καθεῖλεν; ἐγὼ μὲν φρίττω τὰ ἔργα τοῦ θεοῦ λέγων εἰσ ἀναξίουσ ἀκοάσ·

ἀκούετε δ’ ὅμωσ, ἵνα γνῶτε μὴ μόνον Ῥωμαίοισ πολεμοῦντεσ ἀλλὰ καὶ τῷ θεῷ. βασιλεὺσ ὁ τότε Νεχαὼσ Αἰγυπτίων, ὁ δ’ αὐτὸσ ἐκαλεῖτο καὶ Φαραώ, μυρίᾳ χειρὶ καταβὰσ ἡρ́πασε Σάρραν βασιλίδα, τὴν μητέρα τοῦ γένουσ ἡμῶν.

τί οὖν ὁ ταύτησ ἀνὴρ Ἁβραάμ, προπάτωρ δὲ ἡμέτεροσ;

ἆρα τὸν ὑβριστὴν ἠμύνατο τοῖσ ὅπλοισ, καίτοι ὀκτωκαίδεκα μὲν καὶ τριακοσίουσ ὑπάρχουσ ἔχων, δύναμιν δὲ ἐφ’ ἑκάστῳ τούτων ἄπειρον; ἢ αὐτοὺσ μὲν ἐρημίαν ἡγήσατο μὴ συμπαρόντοσ θεοῦ, καθαρὰσ δ’ ἀνατείνασ τὰσ χεῖρασ εἰσ ὃν νῦν ἐμιάνατε χῶρον ὑμεῖσ τὸν ἀνίκητον αὐτῷ βοηθὸν ἐστρατολόγησεν; οὐ μετὰ μίαν ἑσπέραν ἄχραντοσ μὲν ἡ βασίλισσα ἀνεπέμφθη πρὸσ τὸν ἄνδρα, προσκυνῶν δὲ τὸν ὑφ’ ὑμῶν αἱμαχθέντα χῶρον ὁμοφύλῳ φόνῳ καὶ τρέμων ἀπὸ τῶν ἐν νυκτὶ φαντασμάτων ἔφευγεν ὁ Αἰγύπτιοσ, ἀργύρῳ δὲ καὶ χρυσῷ τοὺσ θεοφιλεῖσ Ἑβραίουσ ἐδωρεῖτο;

εἴπω τὴν εἰσ Αἴγυπτον μετοικίαν τῶν πατέρων;

οὐ τυραννούμενοι καὶ βασιλεῦσιν ἀλλοφύλοισ ὑποπεπτωκότεσ τετρακοσίοισ ἔτεσι παρὸν ὅπλοισ ἀμύνεσθαι καὶ χερσὶ σφᾶσ αὐτοὺσ ἐπέτρεψαν τῷ θεῷ; τίσ οὐκ οἶδεν τὴν παντὸσ θηρίου καταπλησθεῖσαν Αἴγυπτον καὶ πάσῃ φθαρεῖσαν νόσῳ, τὴν ἄκαρπον [γῆν], τὸν ἐπιλείποντα Νεῖλον, τὰσ ἐπαλλήλουσ δέκα πληγάσ, τοὺσ διὰ ταῦτα μετὰ φρουρᾶσ προπεμπομένουσ πατέρασ ἡμῶν ἀναιμάκτουσ ἀκινδύνουσ, οὓσ ὁ θεὸσ αὑτῷ νεωκόρουσ ἦγεν;

σηπόμενοι δὲ τὰ κρυπτὰ τοῦ σώματοσ καὶ δι’ αὐτῶν τὰ σπλάγχνα μετὰ τῶν σιτίων καταφέροντεσ, χερσὶ ταῖσ λῃσαμέναισ ἀνεκόμισαν κυμβάλων καὶ τυμπάνων ἤχῳ καὶ πᾶσι μειλικτηρίοισ ἱλασκόμενοι τὸ ἅγιον;

θεὸσ ἦν ὁ ταῦτα πατράσιν ἡμετέροισ στρατηγῶν, ὅτι τὰσ χεῖρασ καὶ τὰ ὅπλα παρέντεσ αὐτῷ κρῖναι τὸ ἔργον ἐπέτρεψαν.

βασιλεὺσ Ἀσσυρίων Σενναχηρεὶμ ὅτε πᾶσαν τὴν Ἀσίαν ἐπισυρόμενοσ τήνδε περιεστρατοπεδεύσατο τὴν πόλιν, ἆρα χερσὶν ἀνθρωπίναισ ἔπεσεν;

οὐχ αἱ μὲν ἀπὸ τῶν ὅπλων ἠρεμοῦσαι ἐν προσευχαῖσ ἦσαν, ἄγγελοσ δὲ τοῦ θεοῦ μιᾷ νυκτὶ τὴν ἄπειρον στρατιὰν ἐλυμήνατο, καὶ μεθ’ ἡμέραν ἀναστὰσ ὁ Ἀσσύριοσ ὀκτωκαίδεκα μυριάδασ ἐπὶ πεντακισχιλίοισ νεκρῶν εὑρ͂ε, μετὰ δὲ τῶν καταλειπομένων ἀνόπλουσ καὶ μὴ διώκοντασ Ἑβραίουσ ἔφυγεν;

ἴστε καὶ τὴν ἐν Βαβυλῶνι δουλείαν, ἔνθα μετανάστησ ὁ λαὸσ ὢν ἔτεσιν ἑβδομήκοντα οὐ πρότερον εἰσ ἐλευθερίαν ἀνεχαίτισεν ἢ Κῦρον τοῦτο χαρίσασθαι τῷ θεῷ·

προυπέμφθησαν γοῦν ὑπ’ αὐτοῦ, καὶ πάλιν τὸν αὑτῶν σύμμαχον ἐνεωκόρουν. καθόλου δ’ εἰπεῖν, οὐκ ἔστιν ὅ τι κατώρθωσαν οἱ πατέρεσ ἡμῶν τοῖσ ὅπλοισ ἢ δίχα τούτων διήμαρτον ἐπιτρέψαντεσ τῷ θεῷ·

μένοντεσ μέν γε κατὰ χώραν ἐνίκων ὡσ ἐδόκει τῷ κριτῇ, μαχόμενοι δὲ ἔπταισαν ἀεί. τοῦτο μέν, ἡνίκα βασιλεὺσ Βαβυλωνίων ἐπολιόρκει ταύτην τὴν πόλιν, συμβαλὼν Σεδεκίασ ὁ ἡμέτεροσ βασιλεὺσ παρὰ τὰσ Ιἑρεμίου προφητείασ αὐτόσ τε ἑάλω καὶ τὸ ἄστυ μετὰ τοῦ ναοῦ κατασκαπτόμενον εἶδε·

καίτοι πόσῳ μετριώτεροσ ὁ μὲν βασιλεὺσ ἐκεῖνοσ τῶν ὑμετέρων ἡγεμόνων ἦν, ὁ δ’ ὑπ’ αὐτῷ λαὸσ ὑμῶν. βοῶντα γοῦν τὸν Ιἑρεμίαν, ὡσ ἀπέχθοιντο μὲν τῷ θεῷ διὰ τὰσ εἰσ αὐτὸν πλημμελείασ, ἁλώσοιντο δ’ εἰ μὴ παραδοῖεν τὴν πόλιν, οὔθ’ ὁ βασιλεὺσ οὔθ’ ὁ δῆμοσ ἀνεῖλεν.

ἀλλ’ ὑμεῖσ, ἵν’ ἐάσω τἄνδον, οὐ γὰρ ἂν ἑρμηνεῦσαι δυναίμην τὰσ παρανομίασ ὑμῶν ἀξίωσ, ἐμὲ τὸν παρακαλοῦντα πρὸσ σωτηρίαν ὑμᾶσ βλασφημεῖτε καὶ βάλλετε, παροξυνόμενοι πρὸσ τὰσ ὑπομνήσεισ τῶν ἁμαρτημάτων καὶ μηδὲ τοὺσ λόγουσ φέροντεσ ὧν τἆργα δρᾶτε καθ’ ἡμέραν.

τοῦτο δ’, ἡνίκα Ἀντιόχου τοῦ κληθέντοσ Ἐπιφανοῦσ προσκαθεζομένου τῇ πόλει πολλὰ πρὸσ τὸ θεῖον ἐξυβρικότοσ, οἱ πρόγονοι μετὰ τῶν ὅπλων προῆλθον, αὐτοὶ μὲν ἀπεσφάγησαν ἐν τῇ μάχῃ, διηρπάγη δὲ τὸ ἄστυ τοῖσ πολεμίοισ, ἠρημώθη δ’ ἔτη τρία καὶ μῆνασ ἓξ τὸ ἅγιον.

καὶ τί δεῖ τἆλλα λέγειν; ἀλλὰ Ῥωμαίουσ τίσ ἐστρατολόγησε κατὰ τοῦ ἔθνουσ;

οὐχ ἡ τῶν ἐπιχωρίων ἀσέβεια; πόθεν δ’ ἠρξάμεθα δουλείασ; ἆρ’ οὐχὶ ἐκ στάσεωσ τῶν προγόνων, ὅτε ἡ Ἀριστοβούλου καὶ Ὑρκανοῦ μανία καὶ πρὸσ ἀλλήλουσ ἔρισ Πομπήιον ἐπήγαγεν τῇ πόλει καὶ Ῥωμαίοισ ὑπέταξεν ὁ θεὸσ τοὺσ οὐκ ἀξίουσ ἐλευθερίασ;

τρισὶ γοῦν μησὶ πολιορκηθέντεσ ἑαυτοὺσ παρέδοσαν, οὔθ’ ἁμαρτόντεσ εἰσ τὰ ἅγια καὶ τοὺσ νόμουσ ἡλίκα ὑμεῖσ καὶ πολὺ μείζοσιν ἀφορμαῖσ πρὸσ τὸν πόλεμον χρώμενοι.

τὸ δ’ Ἀντιγόνου τέλοσ τοῦ Ἀριστοβούλου παιδὸσ οὐκ ἴσμεν, οὗ βασιλεύοντοσ ὁ θεὸσ ἁλώσει πάλιν τὸν λαὸν ἤλαυνε πλημμελοῦντα, καὶ Ἡρώδησ μὲν ὁ Ἀντιπάτρου Σόσσιον, Σόσσιοσ δὲ Ῥωμαίων στρατιὰν ἤγαγεν, περισχεθέντεσ δ’ ἐπὶ μῆνασ ἓξ ἐπολιορκοῦντο, μέχρι δίκασ τῶν ἁμαρτιῶν δόντεσ ἑάλωσαν καὶ διηρπάγη τοῖσ πολεμίοισ ἡ πόλισ;

οὕτωσ οὐδέποτε τῷ ἔθνει τὰ ὅπλα δέδοται, τῷ δὲ πολεμεῖσθαι καὶ τὸ ἁλώσεσθαι πάντωσ πρόσεστι.

δεῖ γάρ, οἶμαι, τοὺσ χωρίον ἅγιον νεμομένουσ ἐπιτρέπειν πάντα τῷ θεῷ δικάζειν καὶ καταφρονεῖν τότε χειρὸσ ἀνθρωπίνησ, ὅταν αὐτοὶ πείθωσι τὸν ἄνω δικαστήν.

ὑμῖν δὲ τί τῶν εὐλογηθέντων ὑπὸ τοῦ νομοθέτου πέπρακται;

τί δὲ τῶν ὑπ’ ἐκείνου κατηραμένων παραλέλειπται; πόσῳ δ’ ἐστὲ τῶν τάχιον ἁλόντων ἀσεβέστεροι; οὐ τὰ κρυπτὰ μὲν τῶν ἁμαρτημάτων ἠδοξήκατε, κλοπὰσ λέγω καὶ ἐνέδρασ καὶ μοιχείασ, ἁρπαγαῖσ δ’ ἐρίζετε καὶ φόνοισ καὶ ξένασ καινοτομεῖτε κακίασ ὁδούσ, ἐκδοχεῖον δὲ πάντων τὸ ἱερὸν γέγονεν καὶ χερσὶν ἐμφυλίοισ ὁ θεῖοσ μεμίανται χῶροσ, ὃν καὶ Ῥωμαῖοι πόρρωθεν προσεκύνουν, πολλὰ τῶν ἰδίων ἐθῶν εἰσ τὸν ὑμέτερον παραλύοντεσ νόμον.

εἶτ’ ἐπὶ τούτοισ τὸν ἀσεβηθέντα σύμμαχον προσδοκᾶτε;

πάνυ γοῦν ἐστὲ δίκαιοι ἱκέται καὶ χερσὶ καθαραῖσ τὸν βοηθὸν ὑμῶν παρακαλεῖτε. τοιαύταισ ὁ βασιλεὺσ ἡμῶν ἱκέτευσεν ἐπὶ τὸν Ἀσσύριον, ὅτε τὸν μέγαν ἐκεῖνον στρατὸν μιᾷ νυκτὶ κατέστρωσεν ὁ θεόσ;

ὅμοια δὲ τῷ Ἀσσυρίῳ Ῥωμαῖοι δρῶσιν, ἵνα καὶ ἄμυναν ὑμεῖσ ὁμοίαν ἐλπίσητε; οὐχ ὁ μὲν χρήματα παρὰ τοῦ βασιλέωσ ἡμῶν λαβὼν ἐφ’ ᾧ μὴ πορθήσει τὴν πόλιν κατέβη παρὰ τοὺσ ὁρ́κουσ ἐμπρῆσαι τὸν ναόν, Ῥωμαῖοι δὲ τὸν συνήθη δασμὸν αἰτοῦσιν, ὃν οἱ πατέρεσ ἡμῶν τοῖσ ἐκείνων πατράσι παρέσχον;

καὶ τούτου τυχόντεσ οὔτε πορθοῦσι τὴν πόλιν οὔτε ψαύουσι τῶν ἁγίων, διδόασι δὲ ὑμῖν τὰ ἄλλα, γενεάσ τ’ ἐλευθέρασ καὶ κτήσεισ τὰσ ἑαυτῶν νέμεσθαι καὶ τοὺσ ἱεροὺσ νόμουσ σώζουσι.

μανία δὴ τὸν θεὸν προσδοκᾶν ἐπὶ δικαίοισ οἱο͂σ ἐπ’ ἀδίκοισ ἐφάνη.

καὶ παραχρῆμα δὲ ἀμύνειν οἶδεν ὅταν δέῃ· τοὺσ γοῦν Ἀσσυρίουσ κατὰ νύκτα τὴν πρώτην παραστρατοπεδευσαμένουσ ἔκλασεν· ὥστ’ εἰ καὶ τὴν ἡμετέραν γενεὰν ἐλευθερίασ ἢ Ῥωμαίουσ κολάσεωσ ἀξίουσ ἔκρινε, κἂν παραχρῆμα καθάπερ τοῖσ Ἀσσυρίοισ ἐνέσκηψεν, ὅτε τοῦ ἔθνουσ ἥπτετο Πομπήιοσ, ὅτε μετ’ αὐτὸν ἀνῄει Σόσσιοσ, ὅτε Οὐεσπασιανὸσ ἐπόρθει τὴν Γαλιλαίαν, τὰ τελευταῖα νῦν, ὅτε ἤγγιζε Τίτοσ τῇ πόλει.

καίτοι Μάγνοσ μὲν καὶ Σόσσιοσ πρὸσ τῷ μηδὲν παθεῖν καὶ ἀνὰ κράτοσ ἔλαβον τὴν πόλιν, Οὐεσπασιανὸσ δ’ ἐκ τοῦ πρὸσ ἡμᾶσ πολέμου καὶ βασιλείασ ἤρξατο·

Τίτῳ μὲν γὰρ καὶ πηγαὶ πλουσιώτεραι ῥέουσιν αἱ ξηρανθεῖσαι πρότερον ὑμῖν· πρὸ γοῦν τῆσ αὐτοῦ παρουσίασ τήν τε Σιλωὰν ἐπιλείπουσαν ἴστε καὶ τὰσ πρὸ τοῦ ἄστεοσ ἁπάσασ, ὥστε πρὸσ ἀμφορέασ ὠνεῖσθαι τὸ ὕδωρ·

τὸ δὲ νῦν οὕτωσ πληθύουσι τοῖσ πολεμίοισ ὑμῶν, ὡσ μὴ μόνον αὐτοῖσ καὶ κτήνεσιν, ἀλλὰ καὶ κήποισ διαρκεῖν. τό γε μὴν τέρασ τοῦτο πεπείραται καὶ πρότερον ἐφ’ ἁλώσει τῆσ πόλεωσ γεγενημένον, ὅτε ὁ προειρημένοσ Βαβυλώνιοσ ἐπεστράτευσεν, ὃσ τήν τε πόλιν ἑλὼν ἐνέπρησε καὶ τὸν ναόν, οὐδὲν οἶμαι τῶν τότε ἠσεβηκότων τηλικοῦτον ἡλίκα ὑμεῖσ·

ὥστε ἐγὼ πεφευγέναι μὲν ἐκ τῶν ἁγίων οἶμαι τὸ θεῖον, ἑστάναι δὲ παρ’ οἷσ πολεμεῖτε νῦν.

ἀλλ’ ἀνὴρ μὲν ἀγαθὸσ οἰκίαν ἀσελγῆ φεύξεται καὶ τοὺσ ἐν αὐτῇ στυγήσει, τὸν δὲ θεὸν ἔτι πείθεσθε τοῖσ οἰκείοισ κακοῖσ παραμένειν, ὃσ τά τε κρυπτὰ πάντα ἐφορᾷ καὶ τῶν σιγωμένων ἀκούει;

τί δὲ σιγᾶται παρ’ ὑμῖν ἢ τί κρύπτεται;

τί δ’ οὐχὶ καὶ τοῖσ ἐχθροῖσ φανερὸν γέγονε; πομπεύετε γὰρ παρανομοῦντεσ καὶ καθ’ ἡμέραν ἐρίζετε, τίσ χείρων γένηται, τῆσ ἀδικίασ ὥσπερ ἀρετῆσ ἐπίδειξιν ποιούμενοι. καταλείπεται δὲ ὅμωσ ἔτι σωτηρίασ ὁδόσ, ἐὰν θέλητε, καὶ τὸ θεῖον εὐδιάλλακτον ἐξομολογουμένοισ καὶ μετανοοῦσιν.

ὦ σιδήρειοι, ῥίψατε τὰσ πανοπλίασ, λάβετε ἤδη κατερειπομένησ αἰδῶ πατρίδοσ, ἐπιστράφητε καὶ θεάσασθε τὸ κάλλοσ ἧσ προδίδοτε, οἱο͂ν ἄστυ, οἱο͂ν ἱερόν, ὅσων ἐθνῶν δῶρα.

ἐπὶ ταῦτά τισ ὁδηγεῖ φλόγα;

ταῦτά τισ μηκέτ’ εἶναι θέλει; καὶ τί σώζεσθαι τούτων ἀξιώτερον, ἄτεγκτοι καὶ λίθων ἀπαθέστεροι. καὶ εἰ μὴ ταῦτα γνησίοισ ὄμμασιν βλέπετε, γενεὰσ γοῦν ὑμετέρασ οἰκτείρατε, καὶ πρὸ ὀφθαλμῶν ἑκάστῳ γενέσθω τέκνα καὶ γυνὴ καὶ γονεῖσ, οὓσ ἀναλώσει μετὰ μικρὸν ἢ λιμὸσ ἢ πόλεμοσ.

οἶδ’ ὅτι μοι συγκινδυνεύει μήτηρ καὶ γυνὴ καὶ γένοσ οὐκ ἄσημον καὶ πάλαι λαμπρὸσ οἶκοσ, καὶ τάχα δοκῶ διὰ ταῦτα συμβουλεύειν.

ἀποκτείνατε αὐτούσ, λάβετε μισθὸν τῆσ ἑαυτῶν σωτηρίασ τὸ ἐμὸν αἷμα· κἀγὼ θνήσκειν ἕτοιμοσ, εἰ μετ’ ἐμὲ σωφρονεῖν μέλλετε. Τοιαῦτα τοῦ Ιὠσήπου μετὰ δακρύων ἐμβοῶντοσ οἱ στασιασταὶ μὲν οὔτε ἐνέδοσαν οὔτ’ ἀσφαλῆ τὴν μεταβολὴν ἔκριναν, ὁ δὲ δῆμοσ ἐκινήθη πρὸσ αὐτομολίαν.

καὶ οἱ μὲν τὰσ κτήσεισ ἐλαχίστου πωλοῦντεσ, οἱ δὲ τὰ πολυτελέστερα τῶν κειμηλίων, τοὺσ μὲν χρυσοῦσ, ὡσ μὴ φωραθεῖεν ὑπὸ τῶν λῃστῶν, κατέπινον, ἔπειτα πρὸσ τοὺσ Ῥωμαίουσ διαδιδράσκοντεσ, ὁπότε κατενέγκαιεν εὐπόρουν πρὸσ ἃ δέοιντο.

διηφίει γὰρ τοὺσ πολλοὺσ ὁ Τίτοσ εἰσ τὴν χώραν ὅποι βούλοιτο ἕκαστοσ, καὶ τοῦτ’ αὐτὸ μᾶλλον πρὸσ αὐτομολίαν παρεκάλει τῶν μὲν εἴσω κακῶν στερησομένουσ, μὴ δουλεύσοντασ δὲ Ῥωμαίοισ.

οἱ δὲ περὶ τὸν Ιωἄννην καὶ τὸν Σίμωνα περιεφύλαττον τὰσ τούτων ἐξόδουσ πλέον ἢ τὰσ Ῥωμαίων εἰσόδουσ, καὶ σκιάν τισ ὑπονοίασ παρασχὼν μόνον εὐθέωσ ἀπεσφάττετο.

Τοῖσ γε μὴν εὐπόροισ καὶ τὸ μένειν πρὸσ ἀπώλειαν ἴσον ἦν·

προφάσει γὰρ αὐτομολίασ ἀνῃρεῖτό τισ διὰ τὴν οὐσίαν. τῷ λιμῷ δ’ ἡ ἀπόνοια τῶν στασιαστῶν συνήκμαζε, καὶ καθ’ ἡμέραν ἀμφότερα προσεξεκαίετο τὰ δεινά. φανερὸσ μὲν γὰρ οὐδαμοῦ σῖτοσ ἦν, ἐπεισπηδῶντεσ δὲ διηρεύνων τὰσ οἰκίασ, ἔπειθ’ εὑρόντεσ μὲν ὡσ ἀρνησαμένουσ ᾐκίζοντο, μὴ εὑρόντεσ δ’ ὡσ ἐπιμελέστερον κρύψαντασ ἐβασάνιζον.

τεκμήριον δὲ τοῦ τ’ ἔχειν καὶ μὴ τὰ σώματα τῶν ἀθλίων, ὧν οἱ μὲν ἔτι συνεστῶτεσ εὐπορεῖν τροφῆσ ἐδόκουν, οἱ τηκόμενοι δὲ ἤδη παρωδεύοντο, καὶ κτείνειν ἄλογον ἐδόκει τοὺσ ὑπ’ ἐνδείασ τεθνηξομένουσ αὐτίκα.

πολλοὶ δὲ λάθρα τὰσ κτήσεισ ἑνὸσ ἀντηλλάξαντο μέτρου πυρῶν μὲν εἰ πλουσιώτεροι τυγχάνοιεν ὄντεσ, οἱ δὲ πενέστεροι κριθῆσ, ἔπειτα κατακλείοντεσ αὑτοὺσ εἰσ τὰ μυχαίτατα τῶν οἰκιῶν τινὲσ μὲν ὑπ’ ἄκρασ ἐνδείασ ἀνέργαστον τὸν σῖτον ἤσθιον, οἱ δ’ ἔπεσσον ὡσ ἥ τε ἀνάγκη καὶ τὸ δέοσ παρῄνει.

καὶ τράπεζα μὲν οὐδαμοῦ παρετίθετο, τοῦ δὲ πυρὸσ ὑφέλκοντεσ ἔτ’ ὠμὰ τὰ σιτία διήρπαζον.

Ἐλεεινὴ δὲ ἦν ἡ τροφὴ καὶ δακρύων ἄξιοσ ἡ θέα, τῶν μὲν δυνατωτέρων πλεονεκτούντων, τῶν δ’ ἀσθενῶν ὀδυρομένων.

πάντων μὲν δὴ παθῶν ὑπερίσταται λιμόσ, οὐδὲν δ’ οὕτωσ ἀπόλλυσιν ὡσ αἰδῶ· τὸ γὰρ ἄλλωσ ἐντροπῆσ ἄξιον ἐν τούτῳ καταφρονεῖται. γυναῖκεσ γοῦν ἀνδρῶν καὶ παῖδεσ πατέρων, καὶ τὸ οἰκτρότατον, μητέρεσ νηπίων ἐξήρπαζον ἐξ αὐτῶν τῶν στομάτων τὰσ τροφάσ, καὶ τῶν φιλτάτων ἐν χερσὶ μαραινομένων οὐκ ἦν φειδὼ τοὺσ τοῦ ζῆν ἀφελέσθαι σταλαγμούσ.

τοιαῦτα δ’ ἐσθίοντεσ ὅμωσ οὐ διελάνθανον, πανταχοῦ δ’ ἐφίσταντο οἱ στασιασταὶ καὶ τούτων ταῖσ ἁρπαγαῖσ.

ὁπότε γὰρ κατίδοιεν ἀποκεκλεισμένην οἰκίαν, σημεῖον ἦν τοῦτο τοὺσ ἔνδον προσφέρεσθαι τροφῆσ·

εὐθέωσ δ’ ἐξαράξαντεσ τὰσ θύρασ εἰσεπήδων, καὶ μόνον οὐκ ἐκ τῶν φαρύγγων ἀναθλίβοντεσ τὰσ ἀκόλουσ ἀνέφερον. ἐτύπτοντο δὲ γέροντεσ ἀντεχόμενοι τῶν σιτίων, καὶ κόμησ ἐσπαράττοντο γυναῖκεσ συγκαλύπτουσαι τὰ ἐν χερσίν.

οὐδέ τισ ἦν οἶκτοσ πολιᾶσ ἢ νηπίων, ἀλλὰ συνεπαίροντεσ τὰ παιδία τῶν ψωμῶν ἐκκρεμάμενα κατέσειον εἰσ ἔδαφοσ. τοῖσ δὲ φθάσασι τὴν εἰσδρομὴν αὐτῶν καὶ προκαταπιοῦσι τὸ ἁρπαγησόμενον ὡσ ἀδικηθέντεσ ἦσαν ὠμότεροι.

δεινὰσ δὲ βασάνων ὁδοὺσ ἐπενόουν πρὸσ ἔρευναν τροφῆσ, ὀρόβοισ μὲν ἐμφράττοντεσ τοῖσ ἀθλίοισ τοὺσ τῶν αἰδοίων πόρουσ, ῥάβδοισ δ’ ὀξείαισ ἀναπείροντεσ τὰσ ἕδρασ, τὰ φρικτὰ δὲ καὶ ἀκοαῖσ ἔπασχέ τισ εἰσ ἐξομολόγησιν ἑνὸσ ἄρτου καὶ ἵνα μηνύσῃ δράκα μίαν κεκρυμμένην ἀλφίτων.

οἱ βασανισταὶ δ’ οὐκ ἐπείνων, καὶ γὰρ ἧττον ἂν ὠμὸν ἦν τὸ μετ’ ἀνάγκησ, γυμνάζοντεσ δὲ τὴν ἀπόνοιαν καὶ προπαρασκευάζοντεσ αὑτοῖσ εἰσ τὰσ ἑξῆσ ἡμέρασ ἐφόδια.

τοῖσ δ’ ἐπὶ τὴν Ῥωμαίων φρουρὰν νύκτωρ ἐξερπύσασιν ἐπὶ λαχάνων συλλογὴν ἀγρίων καὶ πόασ ὑπαντῶντεσ, ὅτ’ ἤδη διαπεφευγέναι τοὺσ πολεμίουσ ἐδόκουν, ἀφήρπαζον τὰ κομισθέντα, καὶ πολλάκισ ἱκετευόντων καὶ τὸ φρικτὸν ἐπικαλουμένων ὄνομα τοῦ θεοῦ μεταδοῦναί τι μέροσ αὐτοῖσ ὧν κινδυνεύσαντεσ ἤνεγκαν, οὐδ’ ὁτιοῦν μετέδοσαν·

ἀγαπητὸν δ’ ἦν τὸ μὴ καὶ προσαπολέσθαι σεσυλημένον.

Οἱ μὲν δὴ ταπεινότεροι τοιαῦτα πρὸσ τῶν δορυφόρων ἔπασχον, οἱ δ’ ἐν ἀξιώματι καὶ πλούτῳ πρὸσ τοὺσ τυράννουσ ἀνήγοντο.

τούτων οἱ μὲν ἐπιβουλὰσ ψευδεῖσ ἐπικαλούμενοι διεφθείροντο, οἱ δὲ ὡσ προδιδοῖεν Ῥωμαίοισ τὴν πόλιν, τὸ δ’ ἑτοιμότατον ἦν μηνυτὴσ ὑπόβλητοσ ὡσ αὐτομολεῖν διεγνωκότων. ὁ δ’ ὑπὸ Σίμωνοσ γυμνωθεὶσ πρὸσ Ιωἄννην ἀνεπέμπετο, καὶ τὸν ὑπὸ Ιωἄννου σεσυλημένον ὁ Σίμων μετελάμβανεν·

ἀντιπροέπινον δὲ ἀλλήλοισ τὸ αἷμα τῶν δημοτῶν καὶ τὰ πτώματα τῶν ἀθλίων διεμερίζοντο. καὶ τοῦ μὲν κρατεῖν στάσισ ἦν ἐν ἀμφοτέροισ, τῶν δ’ ἀσεβημάτων ὁμόνοια·

καὶ γὰρ ὁ μὴ μεταδοὺσ ἐκ τῶν ἀλλοτρίων κακῶν θατέρῳ μονοτρόπωσ ἐδόκει πονηρόσ, καὶ ὁ μὴ μεταλαβὼν ὡσ ἀγαθοῦ τινοσ ἤλγει τὸν νοσφισμὸν τῆσ ὠμότητοσ. οἵ γε τελευταῖον καὶ τὸ γένοσ ἐφαύλιζον τῶν Ἑβραίων, ὡσ ἧττον ἀσεβεῖσ δοκοῖεν πρὸσ ἀλλοτρίουσ, ἐξωμολογήσαντο δ’ ὅπερ ἦσαν εἶναι δοῦλοι καὶ σύγκλυδεσ καὶ νόθα τοῦ ἔθνουσ φθάρματα.

τὴν μέν γε πόλιν ἀνέτρεψαν αὐτοί, Ῥωμαίουσ δ’ ἄκοντασ ἠνάγκασαν ἐπιγραφῆναι σκυθρωπῷ κατορθώματι καὶ μόνον οὐχ εἵλκυσαν ἐπὶ τὸν ναὸν βραδῦνον τὸ πῦρ.

ἀμέλει καιόμενον ἐκ τῆσ ἄνω πόλεωσ ἀφορῶντεσ οὔτ’ ἤλγησαν οὔτ’ ἐδάκρυσαν, ἀλλὰ ταῦτα τὰ πάθη παρὰ Ῥωμαίοισ εὑρέθη.

καὶ ταῦτα μὲν κατὰ χώραν ὕστερον μετ’ ἀποδείξεωσ τῶν πραγμάτων ἐροῦμεν. Τίτῳ δὲ τὰ μὲν χώματα προύκοπτεν καίτοι πολλὰ κακουμένων ἀπὸ τοῦ τείχουσ τῶν στρατιωτῶν, πέμψασ δ’ αὐτὸσ μοῖραν τῶν ἱππέων ἐκέλευσεν τοὺσ κατὰ τὰσ φάραγγασ ἐπὶ συγκομιδῇ τροφῆσ ἐξιόντασ ἐνεδρεύειν.

ἦσαν δέ τινεσ καὶ τῶν μαχίμων οὐκέτι διαρκούμενοι ταῖσ ἁρπαγαῖσ, τὸ δὲ πλέον ἐκ τοῦ δήμου πένητεσ, οὓσ αὐτομολεῖν ἀπέτρεπε τὸ περὶ τῶν οἰκείων δέοσ·

οὔτε γὰρ λήσεσθαι τοὺσ στασιαστὰσ ἤλπιζον μετὰ γυναικῶν καὶ παιδίων διαδιδράσκοντεσ καὶ καταλιπεῖν τοῖσ λῃσταῖσ ταῦτα οὐχ ὑπέμενον ὑπὲρ αὐτῶν σφαγησόμενα·

τολμηροὺσ δὲ πρὸσ τὰσ ἐξόδουσ ὁ λιμὸσ ἐποίει, καὶ κατελείπετο λανθάνοντασ τοὺσ πολεμίουσ ἁλίσκεσθαι.

λαμβανόμενοι δὲ κατ’ ἀνάγκην ἠμύνοντο, καὶ μετὰ μάχην ἱκετεύειν ἀώρον ἐδόκει. μαστιγούμενοι δὴ καὶ προβασανιζόμενοι τοῦ θανάτου πᾶσαν αἰκίαν ἀνεσταυροῦντο τοῦ τείχουσ ἀντικρύ. Τίτῳ μὲν οὖν οἰκτρὸν τὸ πάθοσ κατεφαίνετο πεντακοσίων ἑκάστησ ἡμέρασ ἔστι δὲ ὅτε καὶ πλειόνων ἁλισκομένων, οὔτε δὲ τοὺσ βίᾳ ληφθέντασ ἀφεῖναι ἀσφαλὲσ καὶ φυλάττειν τοσούτουσ φρουρὰν τῶν φυλαξόντων ἑώρα·

τό γε μὴν πλέον οὐκ ἐκώλυεν τάχ’ ἂν ἐνδοῦναι πρὸσ τὴν ὄψιν ἐλπίσασ αὐτούσ, εἰ μὴ παραδοῖεν, ὅμοια πεισομένουσ. προσήλουν δὲ οἱ στρατιῶται δι’ ὀργὴν καὶ μῖσοσ τοὺσ ἁλόντασ ἄλλον ἄλλῳ σχήματι πρὸσ χλεύην, καὶ διὰ τὸ πλῆθοσ χώρα τε ἐνέλειπε τοῖσ σταυροῖσ καὶ σταυροὶ τοῖσ σώμασιν.

Οἱ στασιασταὶ δὲ τοσοῦτον ἀπεδέησαν τοῦ μεταβαλέσθαι πρὸσ τὸ πάθοσ, ὥστε καὶ τοὐναντίον αὐτοὶ σοφίσασθαι πρὸσ τὸ λοιπὸν πλῆθοσ.

σύροντεσ γὰρ τοὺσ τῶν αὐτομόλων οἰκείουσ ἐπὶ τὸ τεῖχοσ καὶ τῶν δημοτῶν τοὺσ ἐπὶ πίστιν ὡρμημένουσ, οἱᾶ πάσχουσιν οἱ Ῥωμαίοισ προσφεύγοντεσ ἐπεδείκνυσαν καὶ τοὺσ κεκρατημένουσ ἱκέτασ ἔλεγον, οὐκ αἰχμαλώτουσ.

τοῦτο πολλοὺσ τῶν αὐτομολεῖν ὡρμημένων μέχρι τἀληθὲσ ἐγνώσθη κατέσχεν·

εἰσὶ δ’ οἳ καὶ παραχρῆμα διέδρασαν ὡσ ἐπὶ βέβαιον τιμωρίαν, ἀνάπαυσιν ἡγούμενοι τὸν ἐκ τῶν πολεμίων θάνατον ἐν λιμοῦ συγκρίσει. νῦν γε ἤδη παύσασθαι παραινῶν καὶ μὴ πρὸσ ἀναίρεσιν τῆσ πόλεωσ αὐτὸν βιάζεσθαι, κερδῆσαι δ’ ἐκ τῆσ ἐν ὑστάτοισ μεταμελείασ τάσ τε αὐτῶν ψυχὰσ καὶ τηλικαύτην πατρίδα καὶ ναὸν ἀκοινώνητον ἄλλοισ.

περιιὼν δὲ τὰ χώματα τοὺσ ἐργαζομένουσ ἅμα κατήπειγεν ὡσ οὐκ εἰσ μακρὰν ἀκολουθήσων ἔργοισ τῷ λόγῳ.

πρὸσ ταῦτα αὐτόν τε ἐβλασφήμουν ἀπὸ τοῦ τείχουσ Καίσαρα καὶ τὸν πατέρα αὐτοῦ, καὶ τοῦ μὲν θανάτου καταφρονεῖν ἐβόων, ᾑρῆσθαι γὰρ αὐτὸν πρὸ δουλείασ καλῶσ, ἐργάσεσθαι δὲ ὅσα ἂν δύνωνται κακὰ Ῥωμαίουσ ἑώσ ἐμπνέωσι, πατρίδοσ δὲ οὐ μέλειν τῆσ ὡσ αὐτόσ φησιν ἀπολουμένησ, καὶ ναοῦ [ἀπολομένου] ἀμείνω τούτου τῷ θεῷ τὸν κόσμον εἶναι.

σωθήσεσθαί γε μὴν καὶ τοῦτον ὑπὸ τοῦ κατοικοῦντοσ, ὃν καὶ αὐτοὶ σύμμαχον ἔχοντεσ πᾶσαν χλευάσειν ἀπειλὴν ὑστεροῦσαν ἔργων·

τὸ γὰρ τέλοσ εἶναι τοῦ θεοῦ. τοιαῦτα ταῖσ λοιδορίαισ ἀναμίσγοντεσ ἐκεκράγεσαν. Ἐν δὲ τούτῳ καὶ ὁ Ἐπιφανὴσ Ἀντίοχοσ παρῆν ἄλλουσ τε ὁπλίτασ συχνοὺσ ἔχων καὶ περὶ αὑτὸν στῖφοσ Μακεδόνων καλούμενον, ἥλικασ πάντασ, ὑψηλούσ, ὀλίγον ὑπὲρ ἀντίπαιδασ, τὸν Μακεδονικὸν τρόπον ὡπλισμένουσ τε καὶ πεπαιδευμένουσ, ὅθεν καὶ τὴν ἐπίκλησιν εἶχον ὑστεροῦντεσ οἱ πολλοὶ τοῦ γένουσ.

εὐδαιμονῆσαι γὰρ δὴ μάλιστα τῶν ὑπὸ Ῥωμαίοισ βασιλέων τὸν Κομμαγηνὸν συνέβη πρὶν γεύσασθαι μεταβολῆσ·

ἀπέφηνε δὲ κἀκεῖνοσ ἐπὶ γήρωσ, ὡσ οὐδένα χρὴ λέγειν πρὸ θανάτου μακάριον. ἀλλ’ ὅ γε παῖσ ἀκμάζοντοσ αὐτοῦ τηνικαῦτα παρὼν θαυμάζειν ἔφασκε, τί δήποτε Ῥωμαῖοι κατοκνοῖεν προσιέναι τῷ τείχει·

πολεμιστὴσ δέ τισ αὐτὸσ ἦν καὶ φύσει παράβολοσ κατά τε ἀλκὴν τοσοῦτοσ, ὡσ ὀλίγῳ τὰ τῆσ τόλμησ διαμαρτάνειν. μειδιάσαντοσ δὲ τοῦ Τίτου καὶ "κοινὸσ ὁ πόνοσ" εἰπόντοσ, ὡσ εἶχεν ὡρ́μησεν ὁ Ἀντίοχοσ μετὰ τῶν Μακεδόνων πρὸσ τὸ τεῖχοσ.

αὐτὸσ μὲν οὖν διά τε ἰσχὺν καὶ κατ’ ἐμπειρίαν ἐφυλάττετο τὰ τῶν Ιοὐδαίων βέλη τοξεύων εἰσ αὐτούσ, τὰ μειράκια δὲ αὐτῷ συνετρίβη πάντα πλὴν ὀλίγων·

διὰ γὰρ αἰδῶ τῆσ ὑποσχέσεωσ προσεφιλονείκει μαχόμενα· καὶ τέλοσ ἀνεχώρουν τραυματίαι πολλοί, συννοοῦντεσ ὅτι καὶ τοῖσ ἀληθῶσ Μακεδόσιν, εἰ μέλλοιεν κρατεῖν, δεῖ τῆσ Ἀλεξάνδρου τύχησ.

Τοῖσ δὲ Ῥωμαίοισ ἀρξαμένοισ δωδεκάτῃ μηνὸσ Ἀρτεμισίου συνετελέσθη τὰ χώματα μόλισ ἐνάτῃ καὶ εἰκάδι ταῖσ δεχεπτὰ συνεχῶσ πονουμένων ἡμέραισ·

μέγιστα γὰρ ἐχώσθη τὰ τέσσαρα, καὶ θάτερον μὲν τὸ ἐπὶ τὴν Ἀντωνίαν ὑπὸ τοῦ πέμπτου τάγματοσ ἐβλήθη κατὰ μέσον τῆσ Στρουθίου καλουμένησ κολυμβήθρασ, τὸ δ’ ἕτερον ὑπὸ τοῦ δωδεκάτου διεστῶτοσ ὅσον εἰσ πήχεισ εἴκοσι.

τῷ δεκάτῳ δὲ τάγματι διέχοντι πολὺ τούτων κατὰ τὸ βόρειον κλίμα τὸ ἔργον ἦν καὶ κολυμβήθραν Ἀμύγδαλον προσαγορευομένην·

τούτου δὲ τὸ πεντεκαιδέκατον ἀπὸ τριάκοντα πηχῶν ἔχου κατὰ τὸ τοῦ ἀρχιερέωσ μνημεῖον. προσαγομένων δὲ ἤδη αὐτῶν ὁ μὲν Ιωἄννησ ἔνδοθεν ὑπορύξασ τὸ κατὰ τὴν Ἀντωνίαν μέχρι τῶν χωμάτων καὶ διαλαβὼν σταυροῖσ τοὺσ ὑπονόμουσ ἀνακρήμνησιν τὰ ἔργα, πίσσῃ δὲ καὶ ἀσφάλτῳ διακεχρισμένην τὴν ὕλην εἰσκομίσασ ἐνίησι πῦρ.

καὶ τῶν σταυρῶν ὑποκαέντων ἥ τε διώρυξ ἐνέδωκεν ἀθρόα, καὶ μετὰ μεγίστου ψόφου κατεσείσθη τὰ χώματα εἰσ αὐτήν.

τὸ μὲν οὖν πρῶτον μετὰ τοῦ κονιορτοῦ καπνὸσ ἠγείρετο βαθὺσ πνιγομένου τῷ πταίσματι τοῦ πυρόσ, τῆσ δὲ θλιβούσησ ὕλησ διαβιβρωσκομένησ ἤδη φανερὰ φλὸξ ἐρρήγνυτο.

καὶ τοῖσ Ῥωμαίοισ ἔκπληξισ μὲν πρὸσ τὸ αἰφνίδιον, ἀθυμία δὲ πρὸσ τὴν ἐπίνοιαν ἐμπίπτει, καὶ κρατήσειν οἰομένοισ ἤδη τὸ συμβὰν καὶ πρὸσ τὸ μέλλον ἔψυξε τὴν ἐλπίδα·

τὸ δὲ ἀμύνειν ἀχρεῖον ἐδόκει πρὸσ τὸ πῦρ, καὶ εἰ σβεσθείη τῶν χωμάτων καταποθέντων. Μετὰ δ’ ἡμέρασ δύο καὶ τοῖσ ἄλλοισ ἐπιτίθενται χώμασιν οἱ περὶ τὸν Σίμωνα·

καὶ γὰρ δὴ προσαγαγόντεσ ταύτῃ τὰσ ἑλεπόλεισ οἱ Ῥωμαῖοι διέσειον τὸ τεῖχοσ. Τεφθέοσ δέ τισ ἀπὸ Γάρισ πόλεωσ τῆσ Γαλιλαίασ, καὶ Μαγάσσαροσ τῶν βασιλικῶν Μαριάμμησ θεράπων, μεθ’ ὧν Ἀδιαβηνόσ τισ υἱὸσ Ναβαταίου, τοὔνομα κληθεὶσ ἀπὸ τῆσ τύχησ καὶ ἀγίρασ, ὅπερ σημαίνει χωλόσ, ἁρπάσαντεσ λαμπάδασ προεπήδησαν ἐπὶ τὰσ μηχανάσ.

τούτων τῶν ἀνδρῶν οὔτε τολμηρότεροι κατὰ τόνδε τὸν πόλεμον ἐκ τῆσ πόλεωσ ἐφάνησαν οὔτε φοβερώτεροι·

καθάπερ γὰρ εἰσ φίλουσ ἐκτρέχοντεσ οὐ πολεμίων στῖφοσ οὔτ’ ἐμέλλησαν οὔτ’ ἀπέστησαν, ἀλλὰ διὰ μέσων ἐνθορόντεσ τῶν ἐχθρῶν ὑφῆψαν τὰσ μηχανάσ.

βαλλόμενοι δὲ καὶ τοῖσ ξίφεσιν ἀνωθούμενοι πάντοθεν οὐ πρότερον ἐκ τοῦ κινδύνου μετεκινήθησαν ἢ δράξασθαι τῶν ὀργάνων τὸ πῦρ.

αἰρομένησ δὲ ἤδη τῆσ φλογὸσ Ῥωμαῖοι μὲν ἀπὸ τῶν στρατοπέδων συνθέοντεσ ἐβοήθουν, Ιοὐδαῖοι δ’ ἐκ τοῦ τείχουσ ἐκώλυον καὶ τοῖσ σβεννύειν πειρωμένοισ συνεπλέκοντο κατὰ μηδὲν τῶν ἰδίων φειδόμενοι σωμάτων.

καὶ οἱ μὲν εἷλκον ἐκ τοῦ πυρὸσ τὰσ ἑλεπόλεισ τῶν ὑπὲρ αὐτὰσ γέρρων φλεγομένων, οἱ δ’ Ιοὐδαῖοι καὶ διὰ τῆσ φλογὸσ ἀντελαμβάνοντο καὶ τοῦ σιδήρου ζέοντοσ δρασσόμενοι τοὺσ κριοὺσ οὐ μεθίεσαν·

διέβαινε δ’ ἀπὸ τούτων ἐπὶ τὰ χώματα τὸ πῦρ καὶ τοὺσ ἀμύνοντασ προελάμβανεν. Ιοὐδαῖοι δὲ προσέκειντο πλείουσ ἀεὶ γινόμενοι τῶν ἔνδοθεν προσβοηθούντων καὶ τῷ κρατεῖν τεθαρρηκότεσ ἀταμιεύτοισ ἐχρῶντο ταῖσ ὀργαῖσ, προελθόντεσ δὲ μέχρι τῶν ἐρυμάτων ἤδη συνεπλέκοντο τοῖσ φρουροῖσ.

τάξισ ἐστὶν ἐκ διαδοχῆσ ἱσταμένη πρὸ τοῦ στρατοπέδου, καὶ δεινὸσ ἐπ’ αὐτῇ Ῥωμαίων νόμοσ τὸν ὑποχωρήσαντα καθ’ ἣν δήποτ’ οὖν αἰτίαν θνήσκειν.

οὗτοι τοῦ μετὰ κολάσεωσ τὸν μετ’ ἀρετῆσ θάνατον προκρίναντεσ ἵστανται, καὶ πρὸσ τὴν τούτων ἀνάγκην πολλοὶ τῶν τραπέντων ἐπεστράφησαν αἰδούμενοι.

διαθέντεσ δὲ καὶ τοὺσ ὀξυβελεῖσ ἐπὶ τοῦ τείχουσ εἶργον τὸ προσγινόμενον πλῆθοσ ἐκ τῆσ πόλεωσ οὐδὲν εἰσ ἀσφάλειαν ἢ φυλακὴν τῶν σωμάτων προνοουμένουσ·

συνεπλέκοντο γὰρ Ιοὐδαῖοι τοῖσ προστυχοῦσι καὶ ταῖσ αἰχμαῖσ ἀφυλάκτωσ ἐμπίπτοντεσ αὐτοῖσ τοῖσ σώμασι τοὺσ ἐχθροὺσ ἔπαιον. οὔτε δὲ ἔργοισ αὐτοὶ πλέον ἢ τῷ θαρρεῖν περιῆσαν καὶ Ῥωμαῖοι τῇ τόλμῃ πλέον εἶκον ἢ τῷ κακοῦσθαι.

Παρῆν δ’ ἤδη Τίτοσ ἀπὸ τῆσ Ἀντωνίασ, ὅπου κεχώριστο κατασκεπτόμενοσ τόπον ἄλλοισ χώμασι, καὶ πολλὰ τοὺσ στρατιώτασ φαυλίσασ, εἰ κρατοῦντεσ τῶν πολεμίων τειχῶν κινδυνεύουσι τοῖσ ἰδίοισ καὶ πολιορκουμένων ὑπομένουσιν αὐτοὶ τύχην ὥσπερ ἐκ δεσμωτηρίου καθ’ αὑτῶν Ιοὐδαίουσ ἀνέντεσ, περιῄει μετὰ τῶν ἐπιλέκτων κατὰ πλευρὰ τοὺσ πολεμίουσ αὐτόσ.

οἱ δὲ κατὰ στόμα παιόμενοι καὶ πρὸσ τοῦτον ἐπιστραφέντεσ ἐκαρτέρουν.

μιγείσησ δὲ τῆσ παρατάξεωσ ὁ μὲν κονιορτὸσ τῶν ὀμμάτων, ἡ κραυγὴ δὲ τῶν ἀκοῶν ἐπεκράτει, καὶ οὐδετέρῳ παρῆν ἔτι τεκμήρασθαι τὸ ἐχθρὸν ἢ τὸ φίλιον. Ιοὐδαίων δὲ οὐ τοσοῦτον ἔτι κατ’ ἀλκὴν ὅσον ἀπογνώσει σωτηρίασ παραμενόντων καὶ Ῥωμαίουσ ἐτόνωσεν αἰδὼσ δόξησ τε καὶ τῶν ὅπλων καὶ προκινδυνεύοντοσ Καίσαροσ·

ὥστε μοι δοκοῦσι τὰ τελευταῖα δι’ ὑπερβολὴν θυμῶν κἂν ἁρπάσαι τὸ τῶν Ιοὐδαίων πλῆθοσ, εἰ μὴ τὴν ῥοπὴν τῆσ παρατάξεωσ φθάσαντεσ ἀνεχώρησαν εἰσ τὴν πόλιν.

διεφθαρμένων δὲ τῶν χωμάτων Ῥωμαῖοι μὲν ἦσαν ἐν ἀθυμίαισ τὸν μακρὸν κάματον ἐπὶ μιᾶσ ὡρ́ασ ἀπολέσαντεσ·

καὶ πολλοὶ μὲν ταῖσ συνήθεσι μηχαναῖσ ἀπήλπιζον ἁλώσεσθαι τὴν πόλιν. Τίτοσ δὲ μετὰ τῶν ἡγεμόνων ἐβουλεύετο, καὶ τοῖσ μὲν θερμοτέροισ πᾶσαν ἐδόκει προσφέρειν τὴν δύναμιν ἀποπειρᾶσθαί τε τοῦ τείχουσ βίᾳ·

μέχρι μὲν γὰρ νῦν κατὰ σπάσμα Ιοὐδαίοισ συμπεπλέχθαι, προσιόντων δ’ ἀθρόων οὐδὲ τὴν ἔφοδον οἴσειν·

καταχωσθήσεσθαι γὰρ ὑπὸ τῶν βελῶν.

τῶν δ’ ἀσφαλεστέρων οἱ μὲν καὶ τὰ χώματα ποιεῖν πάλιν, οἱ δὲ καὶ δίχα τούτων προσκαθέζεσθαι μόνον παραφυλάττοντασ τάσ τε ἐξόδουσ αὐτῶν καὶ τὰσ εἰσκομιδὰσ τῶν ἐπιτηδείων παρῄνουν καὶ τῷ λιμῷ καταλείπειν τὴν πόλιν, μηδὲ συμπλέκεσθαι κατὰ χεῖρα τοῖσ πολεμίοισ· ἄμαχον γὰρ εἶναι τὴν ἀπόγνωσιν οἷσ εὐχὴ μὲν τὸ σιδήρῳ πεσεῖν, ἀπόκειται δὲ καὶ δίχα τούτου πάθοσ χαλεπώτερον.

αὐτῷ δὲ τὸ μὲν ἀργεῖν καθόλου μετὰ τοσαύτησ δυνάμεωσ οὐκ ἐδόκει πρέπειν καὶ τὸ μάχεσθαι περιττὸν πρὸσ ἀλλήλων φθαρησομένοισ, βάλλεσθαι δὲ χώματα δύσεργον ἀπέφαινεν ὕλησ ἀπορίᾳ καὶ τὸ παραφυλάττειν τὰσ ἐξόδουσ δυσεργότερον·

κυκλώσασθαί τε γὰρ τῇ στρατιᾷ τὴν πόλιν διὰ μέγεθοσ καὶ δυσχωρίαν οὐκ εὐμαρὲσ εἶναι καὶ σφαλερὸν ἄλλωσ πρὸσ τὰσ ἐπιθέσεισ.

τῶν δὲ φανερῶν φυλαττομένων ἀφανεῖσ ἐπινοεῖσθαι Ιοὐδαίοισ ὁδοὺσ κατά τε ἀνάγκην καὶ δι’ ἐμπειρίαν·

εἰ δέ τι λάθρα παρεισκομισθήσοιτο, τριβὴν ἔσεσθαι πλείονα τῇ πολιορκίᾳ. δεδιέναι τε μὴ τὴν δόξαν τοῦ κατορθώματοσ αὐτῷ τὸ μῆκοσ ἐλαττώσῃ τοῦ χρόνου·

τούτῳ μὲν γὰρ εἶναι πᾶν ἀνύσιμον, πρὸσ δὲ τῆσ εὐκλείασ τὸ τάχοσ. δεῖν γε μήν, εἰ καὶ τῷ τάχει μετ’ ἀσφαλείασ βούλοιτο χρήσασθαι, περιτειχίζειν ὅλην τὴν πόλιν·

μόνωσ γὰρ οὕτωσ ἂν πάσασ ἀποφράξαι τὰσ ἐξόδουσ, καὶ Ιοὐδαίουσ ἢ πρὸσ ἅπαντα ἀπογνόντασ τὴν σωτηρίαν παραδώσειν τὴν πόλιν ἢ λιμώττοντασ χειρωθήσεσθαι ῥᾳδίωσ· οὐδὲ γὰρ ἠρεμήσειν αὐτὸσ ἄλλωσ, ἀλλὰ καὶ τῶν χωμάτων ἐπιμελήσεσθαι πάλιν χρώμενοσ τοῖσ κωλύουσιν ἀτονωτέροισ.

εἰ δέ τῳ μέγα δοκεῖ καὶ δυσήνυτον τὸ ἔργον, χρῆναι σκοπεῖν, ὡσ οὔτε Ῥωμαίοισ τι μικρὸν ἐνεργεῖν πρέπει, καὶ δίχα πόνου κατορθοῦν τι τῶν μεγάλων οὐδενὶ ῥᾴδιον.

Τούτοισ πείσασ τοὺσ ἡγεμόνασ διανέμειν ἐκέλευσε τὰσ δυνάμεισ ἐπὶ τὸ ἔργον.

ὁρμὴ δέ τισ ἐμπίπτει δαιμόνιοσ τοῖσ στρατιώταισ, καὶ μερισαμένων τὸν περίβολον οὐ μόνον τῶν ταγμάτων ἦν ἔρισ, ἀλλὰ καὶ τῶν ἐν αὐτοῖσ τάξεων πρὸσ ἀλλήλασ, καὶ στρατιώτησ μὲν δεκαδάρχην, δεκαδάρχησ δ’ ἑκατοντάρχην, οὗτοσ δ’ ἐσπούδαζεν ἀρέσασθαι χιλίαρχον, τῶν δὲ χιλιάρχων ἐπὶ τοὺσ ἡγεμόνασ ἔτεινεν ἡ φιλοτιμία καὶ τῶν ἡγεμόνων τὴν ἅμιλλαν ἐβράβευε Καῖσαρ· περιιὼν γὰρ αὐτὸσ ἑκάστησ ἡμέρασ πολλάκισ ἐπεσκόπει τὸ ἔργον.

ἀρξάμενοσ δὲ ἀπὸ τῆσ Ἀσσυρίων παρεμβολῆσ, καθ’ ἣν αὐτὸσ ἐστρατοπεδεύσατο, ἐπὶ τὴν κατωτέρω Καινόπολιν ἦγε τὸ τεῖχοσ, ἔνθεν διὰ τοῦ Κεδρῶνοσ ἐπὶ τὸ Ἐλαιῶν ὄροσ·

εἶτ’ ἀνακάμπτων κατὰ μεσημβρίαν περιλαμβάνει τὸ ὄροσ ἄχρι τῆσ Περιστερεῶνοσ καλουμένησ πέτρασ τόν τε ἑξῆσ λόφον, ὃσ ἐπίκειται τῇ κατὰ τὴν Σιλωὰμ φάραγγι, κἀκεῖθεν ἐκκλίνασ πρὸσ δύσιν εἰσ τὴν τῆσ πηγῆσ κατῄει φάραγγα.

καὶ προελθὼν μέχρι κώμησ τινόσ, Ἐρεβίνθων οἶκοσ καλεῖται, καὶ μετ’ ἐκείνην τὸ Ἡρώδου μνημεῖον περισχὼν κατὰ ἀνατολὴν τῷ ἰδίῳ στρατοπέδῳ συνῆπτεν, ὅθεν ἤρξατο.

τὸ μὲν οὖν τεῖχοσ ἑνὸσ δέοντοσ τεσσαράκοντα σταδίων ἦν, ἔξωθεν δ’ αὐτῷ προσῳκοδομήθη τρισκαίδεκα φρούρια, καὶ τούτων οἱ κύκλοι δέκα συνηριθμοῦντο σταδίων.

τρισὶ δ’ ᾠκοδομήθη τὸ πᾶν ἡμέραισ, ὡσ τὸ μὲν ἔργον μηνῶν [εἶναι] ἄξιον, τὸ τάχοσ δ’ ἡττᾶσθαι πίστεωσ.

περικλείσασ δὲ τῷ τείχει τὴν πόλιν καὶ δύναμιν τοῖσ φρουρίοισ ἐγκαταστήσασ τὴν μὲν πρώτην φυλακὴν τῆσ νυκτὸσ περιιὼν αὐτὸσ ἐπεσκέπτετο, τὴν δευτέραν δ’ ἐπέτρεψεν Ἀλεξάνδρῳ, τὴν τρίτην δ’ ἔλαχον οἱ τῶν ταγμάτων ἡγεμόνεσ.

διεκληροῦντο δ’ οἱ φύλακεσ τοὺσ ὕπνουσ, καὶ δι’ ὅλησ νυκτὸσ περιῄεσαν κατὰ διαστήματα τῶν φρουρίων.

Ιοὐδαίοισ δὲ μετὰ τῶν ἐξόδων ἀπεκόπη πᾶσα σωτηρίασ ἐλπίσ, καὶ βαθύνασ αὑτὸν ὁ λιμὸσ κατ’ οἴκουσ καὶ γενεὰσ τὸν δῆμον ἐπεβόσκετο.

καὶ τὰ μὲν τέγη πεπλήρωτο γυναικῶν καὶ βρεφῶν λελυμένων, οἱ στενωποὶ δὲ γερόντων νεκρῶν, παῖδεσ δὲ καὶ νεανίαι διοιδοῦντεσ ὥσπερ εἴδωλα κατὰ τὰσ ἀγορὰσ ἀνειλοῦντο καὶ κατέπιπτον ὅπῃ τινὰ τὸ πάθοσ καταλαμβάνοι.

θάπτειν δὲ τοὺσ προσήκοντασ οὔτε ἴσχυον οἱ κάμνοντεσ καὶ τὸ διευτονοῦν ὤκνει διά τε πλῆθοσ τῶν νεκρῶν καὶ διὰ τὸ κατὰ σφᾶσ ἄδηλον·

πολλοὶ γοῦν τοῖσ ὑπ’ αὐτῶν θαπτομένοισ ἐπαπέθνησκον, πολλοὶ δὲ ἐπὶ τὰσ θήκασ πρὶν ἐπιστῆναι τὸ χρεὼν προῆλθον. οὔτε δὲ θρῆνοσ ἐν ταῖσ συμφοραῖσ οὔτ’ ὀλοφυρμὸσ ἦν, ἀλλ’ ὁ λιμὸσ ἤλεγχε τὰ πάθη, ξηροῖσ δὲ τοῖσ ὄμμασι καὶ σεσηρόσι τοῖσ στόμασιν οἱ δυσθανατοῦντεσ ἐφεώρων τοὺσ φθάσαντασ ἀναπαύσασθαι, βαθεῖα δὲ περιεῖχεν τὴν πόλιν σιγὴ καὶ νὺξ θανάτου γέμουσα καὶ τούτων οἱ λῃσταὶ χαλεπώτεροι.

τυμβωρυχοῦντεσ γοῦν τὰσ οἰκίασ ἐσύλων τοὺσ νεκροὺσ καὶ τὰ καλύμματα τῶν σωμάτων περισπῶντεσ μετὰ γέλωτοσ ἐξῄεσαν, τάσ τε ἀκμὰσ τῶν ξιφῶν ἐδοκίμαζον ἐν τοῖσ πτώμασιν, καί τινασ τῶν ἐρριμμένων ἔτι ζῶντασ διήλαυνον ἐπὶ πείρᾳ τοῦ σιδήρου·

τοὺσ δ’ ἱκετεύοντασ χρῆσαι σφίσι δεξιὰν καὶ ξίφοσ τῷ λιμῷ κατέλειπον ὑπερηφανοῦντεσ, καὶ τῶν ἐκπνεόντων ἕκαστοσ ἀτενίσασ εἰσ τὸν ναὸν ἀφεώρα τοὺσ στασιαστὰσ ζῶντασ ἀπολιπών.

οἱ δὲ τὸ μὲν πρῶτον ἐκ τοῦ δημοσίου θησαυροῦ τοὺσ νεκροὺσ θάπτειν ἐκέλευον τὴν ὀσμὴν οὐ φέροντεσ, ἔπειθ’ ὡσ οὐ διήρκουν ἀπὸ τῶν τειχῶν ἔρριπτον εἰσ τὰσ φάραγγασ.

Περιιὼν δὲ ταύτασ ὁ Τίτοσ ὡσ ἐθεάσατο πεπλησμένασ τῶν νεκρῶν καὶ βαθὺν ἰχῶρα μυδώντων ὑπορρέοντα τῶν σωμάτων, ἐστέναξέ τε καὶ τὰσ χεῖρασ ἀνατείνασ κατεμαρτύρατο τὸν θεόν, ὡσ οὐκ εἰή τὸ ἔργον αὐτοῦ.

τὰ μὲν δὴ κατὰ τὴν πόλιν εἶχεν οὕτωσ, Ῥωμαῖοι δὲ μηδενὸσ ἔτι τῶν στασιαστῶν ἐκτρέχοντοσ, ἤδη γὰρ καὶ τούτων ἀθυμία καὶ λιμὸσ ἐφήπτετο, ἐπ’ εὐθυμίαισ ἦσαν σίτου τε ἀφθονίαν καὶ τῶν ἄλλων ἐπιτηδείων ἐκ τῆσ Συρίασ καὶ τῶν πλησίον ἐπαρχιῶν ἔχοντεσ·

ἱστάμενοι δὲ πολλοὶ τοῦ τείχουσ πλησίον καὶ πολὺ πλῆθοσ τῶν·

ἐδωδίμων ἐπιδεικνύμενοι τῷ κατὰ σφᾶσ κόρῳ τὸν λιμὸν τῶν πολεμίων ἐξέκαιον. πρὸσ δὲ τὸ πάθοσ τῶν στασιαστῶν μηδὲν ἐνδιδόντων Τίτοσ οἰκτείρων τὰ λείψανα τοῦ δήμου καὶ σπουδάζων τὸ γοῦν περιὸν ἐξαρπάσαι, πάλιν ἤρχετο χωμάτων χαλεπῶσ αὐτῷ τῆσ ὕλησ ποριζομένησ·

ἡ μὲν γὰρ περὶ τὴν πόλιν πᾶσα τοῖσ προτέροισ ἔργοισ ἐκέκοπτο, συνεφόρουν δὲ ἄλλην ἀπ’ ἐνενήκοντα σταδίων οἱ στρατιῶται.

καὶ πρὸσ μόνησ ὕψουν τῆσ Ἀντωνίασ κατὰ μέρη τέσσαρα πολὺ μείζονα τῶν προτέρων χώματα. περιιὼν δὲ ὁ Καῖσαρ τὰ τάγματα καὶ κατεπείγων τὸ ἔργον ἐπεδείκνυ τοῖσ λῃσταῖσ, ὡσ ἐν χερσὶν εἰήσαν αὐτοῦ.

μόνοισ δὲ ἐκείνοισ ἄρα κακῶν ἀπολώλει μεταμέλεια, καὶ τὰσ ψυχὰσ χωρίσαντεσ ἀπὸ τῶν σωμάτων ἀμφοτέροισ ὡσ ἀλλοτρίοισ ἐχρῶντο.

οὔτε γὰρ πάθοσ αὐτῶν ἡμέρου τὴν ψυχὴν οὔτ’ ἀλγηδὼν ἥπτετο τοῦ σώματοσ, οἵ γε καὶ νεκρὸν τὸν δῆμον ὥσπερ κύνεσ ἐσπάραττον καὶ τὰ δεσμωτήρια τῶν ἀρρώστων ἐνεπίμπλασαν.

Σίμων γοῦν οὐδὲ Ματθίαν, δι’ ὃν κατέσχε τὴν πόλιν, ἀβασάνιστον ἀνεῖλε·

Βοηθοῦ παῖσ ἦν οὗτοσ ἐκ τῶν ἀρχιερέων ἐν τοῖσ μάλιστα τῷ δήμῳ πιστὸσ καὶ τίμιοσ· ὃσ ὑπὸ τοῖσ ζηλωταῖσ κακουμένου τοῦ πλήθουσ, οἷσ ἤδη καὶ Ιωἄννησ προσῆν, πείθει τὸν δῆμον εἰσαφεῖναι τὸν Σίμωνα βοηθόν, οὐδὲν οὔτε προσυνθέμενοσ οὔτε προσδοκήσασ φαῦλον ἐξ αὐτοῦ.

παρελθὼν δ’ ἐκεῖνοσ ὡσ ἐκράτησε τῆσ πόλεωσ, ἐχθρὸν ἐν ἴσῳ τοῖσ ἄλλοισ ἡγεῖτο καὶ τὸν ὑπὲρ αὐτοῦ σύμβουλον ὡσ ἂν ἐξ ἁπλότητοσ γεγενημένον.

ἀχθέντα δὲ τηνικαῦτα καὶ κατηγορούμενον τὰ τῶν Ῥωμαίων φρονεῖν κατακρίνει μὲν θανάτῳ μηδ’ ἀπολογίασ ἀξιώσασ σὺν τρισὶν υἱοῖσ·

ὁ γὰρ τέταρτοσ ἔφθη διαδρὰσ πρὸσ Τίτον· ἱκετεύοντα δὲ ἀναιρεθῆναι πρὸ τῶν τέκνων καὶ ταύτην αἰτούμενον τὴν χάριν ἀνθ’ ὧν ἀνοίξειεν αὐτῷ τὴν πόλιν, τελευταῖον ἀνελεῖν ἐκέλευσεν. ὁ μὲν οὖν ἐν ὄψει φονευθεῖσιν ἐπεσφάγη τοῖσ παισὶν ἄντικρυσ Ῥωμαίων προαχθείσ·

οὕτω γὰρ ὁ Σίμων Ἀνάνῳ τῷ Βαγαδάτου προσέταξεν, ὃσ ἦν ὠμότατοσ αὐτῷ τῶν δορυφόρων, ἐπειρωνευόμενοσ, εἴ τι βοηθήσουσιν αὐτῷ πρὸσ οὓσ ἐξελθεῖν εἵλετο· θάπτειν τ’ ἀπεῖπε τὰ σώματα. μετὰ τούτουσ ἱερεύσ τισ Ἀνανίασ υἱὸσ Μασβάλου τῶν ἐπισήμων καὶ ὁ γραμματεὺσ τῆσ βουλῆσ Ἀριστεύσ, γένοσ ἐξ Ἀμμαοῦσ, καὶ σὺν τούτοισ πεντεκαίδεκα τῶν ἀπὸ τοῦ δήμου λαμπρῶν ἀναιροῦνται.

τὸν δὲ τοῦ Ιὠσήπου πατέρα συγκλείσαντεσ ἐφύλαττον, κηρύττουσι δὲ μηδένα τῶν κατὰ τὴν πόλιν μήτε συνομιλεῖν μήτε ἐπὶ ταὐτὸ συναθροίζεσθαι δέει προδοσίασ, καὶ τοὺσ συνολοφυρομένουσ πρὸ ἐξετάσεωσ ἀνῄρουν.

Ταῦτα ὁρῶν Ιοὔδησ τισ υἱὸσ Ιοὔδου, τῶν ὑπάρχων τοῦ Σίμωνοσ εἷσ ὢν καὶ πεπιστευμένοσ ὑπ’ αὐτοῦ πύργον φυλάττειν, τάχα μέν τι καὶ οἴκτῳ τῶν ὠμῶσ ἀπολλυμένων, τὸ δὲ πλέον αὑτοῦ προνοίᾳ, συγκαλέσασ τοὺσ πιστοτάτουσ τῶν ὑπ’ αὐτὸν δέκα, "μέχρι τίνοσ ἀνθέξομεν, ἔφη, τοῖσ κακοῖσ;

ἢ τίνα σωτηρίασ ἔχομεν ἐλπίδα πιστοὶ πονηρῷ μένοντεσ;

οὐχ ὁ μὲν λιμὸσ ἤδη καθ’ ἡμῶν, Ῥωμαῖοι δὲ παρὰ μικρὸν ἔνδον, Σίμων δὲ καὶ πρὸσ εὐεργέτασ ἄπιστοσ, καὶ δέοσ μὲν ἤδη παρ’ αὐτοῦ κολάσεωσ, ἡ δὲ παρὰ Ῥωμαίοισ δεξιὰ βέβαιοσ;

φέρε, παραδόντεσ τὸ τεῖχοσ σώσωμεν ἑαυτοὺσ καὶ τὴν πόλιν.

πείσεται δὲ οὐδὲν δεινὸν Σίμων, ἐὰν ἀπεγνωκὼσ ἑαυτὸν τάχιον δῷ δίκην. " τούτοισ τῶν δέκα πεισθέντων ὑπὸ τὴν ἑώ τοὺσ λοιποὺσ τῶν ὑποτεταγμένων ἄλλον ἀλλαχόσε διέπεμπεν, ὡσ μὴ φωραθείη τι τῶν βεβουλευμένων, αὐτὸσ δὲ περὶ τρίτην ὡρ́αν ἀπὸ τοῦ πύργου τοὺσ Ῥωμαίουσ ἐκάλει.

τῶν δὲ οἱ μὲν ὑπερηφάνουν, οἱ δὲ ἠπίστουν, οἱ πολλοὶ δὲ ὤκνουν ὡσ μετὰ μικρὸν ἀκινδύνωσ ληψόμενοι τὴν πόλιν.

ἐν ὅσῳ δὲ Τίτοσ μεθ’ ὁπλιτῶν παρῄει πρὸσ τὸ τεῖχοσ, ἔφθη γνοὺσ ὁ Σίμων, καὶ μετὰ τάχουσ τόν τε πύργον προκαταλαμβάνει καὶ τοὺσ ἄνδρασ συλλαβὼν ἐν ὄψει τῶν Ῥωμαίων ἀναιρεῖ καὶ πρὸ τοῦ τείχουσ λωβησάμενοσ ἔρριψε τὰ σώματα.

Κἀν τούτῳ περιιὼν Ιὤσηποσ, οὐ γὰρ ἀνίει παρακαλῶν, βάλλεται τὴν κεφαλὴν λίθῳ καὶ παραχρῆμα πίπτει καρωθείσ.

ἐκδρομὴ δὲ ἐπὶ τὸ πτῶμα τῶν Ιοὐδαίων γίνεται, κἂν ἔφθη συρεὶσ εἰσ τὴν πόλιν, εἰ μὴ ταχέωσ Καῖσαρ ἔπεμψε τοὺσ ὑπερασπίζοντασ. μαχομένων δὲ τούτων ὁ Ιὤσηποσ μὲν αἴρεται βραχύ τι τῶν πραττομένων ἐπαί̈ων, οἱ στασιασταὶ δ’ ὡσ ἀνελόντεσ ὃν ἐπεθύμουν μάλιστα μετὰ χαρᾶσ ἀνεβόων.

διαγγέλλεταί τε εἰσ τὴν πόλιν, καὶ τὸ καταλειπόμενον πλῆθοσ ἐπέσχεν ἀθυμία πεπεισμένουσ οἴχεσθαι τῷ ὄντι δι’ ὃν αὐτομολεῖν ἐθάρρουν.

ἀκούσασα δὲ ἡ τοῦ Ιὠσήπου μήτηρ ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ τεθνάναι τὸν υἱόν, πρὸσ μὲν τοὺσ φύλακασ ἀπὸ Ιὠταπάτων τοῦτο ἔφη πεπεῖσθαι·

καὶ γὰρ οὐδὲ ζῶντοσ ἀπολαύειν· ἰδίᾳ δὲ ὀλοφυρομένη πρὸσ τὰσ θεραπαινίδασ τοῦτον εἰληφέναι τῆσ εὐτεκνίασ ἔλεγε καρπὸν τὸ μηδὲ θάψαι τὸν υἱόν, ὑφ’ οὗ ταφήσεσθαι προσεδόκησεν.

ἀλλὰ γὰρ οὔτε ταύτην ἐπὶ πλέον ὠδύνα τὸ ψεῦδοσ οὔτε τοὺσ λῃστὰσ ἔθαλπε·

ταχέωσ γὰρ ἐκ τῆσ πληγῆσ ἀνήνεγκεν ὁ Ιὤσηποσ, καὶ προελθὼν τοὺσ μὲν οὐκ εἰσ μακρὰν ἐβόα δίκασ αὐτῷ δώσειν τοῦ τραύματοσ, τὸν δὲ δῆμον ἐπὶ πίστιν πάλιν προυκαλεῖτο. θάρσοσ δὲ τῷ λαῷ καὶ τοῖσ στασιασταῖσ ἔκπληξισ ἐμπίπτει πρὸσ τὴν ὄψιν αὐτοῦ.

Τῶν δ’ αὐτομόλων οἱ μὲν ὑπ’ ἀνάγκησ ἀπὸ τοῦ τείχουσ ἐπήδων ταχέωσ, οἱ δὲ προϊόντεσ ὡσ ἐπὶ μάχῃ μετὰ χερμάδων ἔπειτα πρὸσ τοὺσ Ῥωμαίουσ ἔφευγον.

συνείπετο δὲ τούτοισ τύχη τῶν εἴσω χαλεπωτέρα, καὶ τοῦ παρὰ σφίσι λιμοῦ συντονώτερον εὑρ́ισκον πρὸσ ὄλεθρον τὸν παρὰ Ῥωμαίοισ κόρον. παρεγίνοντο μὲν γὰρ ἀπὸ τῆσ ἐνδείασ πεφυσημένοι καὶ ὥσπερ ὑδρωπιῶντεσ, ἔπειτα ἀθρόωσ κενοῖσ ὑπερεμπιπλάμενοι τοῖσ σώμασιν ἐρρήγνυντο πλὴν τῶν δι’ ἐμπειρίαν ταμιευσαμένων τὰσ ὀρέξεισ καὶ κατ’ ὀλίγον προσθέντων τροφὴν ἀπειθισμένῳ τῷ σώματι φέρειν.

καὶ τοὺσ οὕτω δὲ σωζομένουσ ἑτέρα πληγὴ μετελάμβανε·

τῶν γὰρ παρὰ τοῖσ Σύροισ τισ αὐτομόλων φωρᾶται τῶν τῆσ γαστρὸσ λυμάτων χρυσοῦσ ἐκλέγων· καταπίνοντεσ δέ, ὡσ ἔφαμεν, αὐτοὺσ προῄεσαν, ἐπειδὴ διηρεύνων πάντασ οἱ στασιασταί, καὶ πολὺ πλῆθοσ ἦν ἐν τῇ πόλει χρυσοῦ· δώδεκα γοῦν Ἀττικῶν ὠνοῦντο πρότερον ἰσχύοντασ πέντε καὶ εἴκοσιν. ἀλλά τοι τῆσ ἐπινοίασ ἐλεγχθείσησ δι’ ἑνὸσ ἀναπίμπλαται μὲν φήμησ τὰ στρατόπεδα, ὡσ μεστοὶ χρυσίου παρεῖεν οἱ αὐτόμολοι, τὸ δὲ τῶν Ἀράβων πλῆθοσ καὶ οἱ Σύροι τοὺσ ἱκέτασ ἀνατέμνοντεσ ἠρεύνων τὰσ γαστέρασ.

καὶ τούτου τοῦ πάθουσ οὐδὲν ἔμοιγε δοκεῖ συμβῆναι Ιοὐδαίοισ χαλεπώτερον·

μιᾷ γοῦν ἀνεσχίσθησαν νυκτὶ πρὸσ δισχιλίουσ. Καὶ γνοὺσ τὴν παρανομίαν Τίτοσ ὀλίγου μὲν ἐδέησε τὸ ἱππικὸν περιστήσασ κατακοντίσαι τοὺσ αἰτίουσ, εἰ μὴ πολὺ πλῆθοσ ἐνείχετο καὶ τῶν ἀνῃρημένων πολλαπλασίουσ ἦσαν οἱ κολασθησόμενοι.

εἰ τῶν μὲν σὺν αὐτῷ στρατευομένων τινὲσ τοιαῦτα δρῶσιν κέρδουσ ἕνεκεν ἀδήλου, μηδὲ τὰ ὅπλα σφῶν αὐτῶν αἰδούμενοι πεποιημένα ἀργύρου τε καὶ χρυσοῦ, τοῖσ δὲ Ἄραψι καὶ [τοῖσ] Σύροισ, εἰ πρῶτον μὲν ἐν ἀλλοτρίῳ πολέμῳ τοῖσ πάθεσιν αὐτεξουσίωσ χρῶνται, ἔπειτα τῇ περὶ φόνουσ ὠμότητι καὶ τῷ πρὸσ Ιοὐδαίουσ μίσει Ῥωμαίουσ ἐπιγράφουσι·

καὶ γὰρ νῦν ἐνίουσ αὐτῷ τῶν στρατιωτῶν συναπολαύειν τῆσ κακοδοξίασ.

τούτοισ μὲν οὖν διηπείλησε θάνατον, εἴ τισ εὑρεθείη πάλιν τὸ αὐτὸ τολμῶν, τοῖσ δὲ ἀπὸ τῶν ταγμάτων ἐπέστελλεν ἐρευνήσαντασ τοὺσ ὑπόπτουσ ἀνάγειν ἐπ’ αὐτόν.

κατεφρόνει δ’, ὡσ ἐοίκε, φιλοχρηματία πάσησ κολάσεωσ, καὶ δεινὸσ ἐμπέφυκεν ἀνθρώποισ τοῦ κερδαίνειν ἔρωσ, οὐδέν τε οὕτωσ πάθοσ πλεονεξία παραβάλλεται.

ἢ ταῦτα μὲν ἄλλωσ καὶ μέτρον ἔχει καὶ φόβοισ ὑποτάσσεται, θεὸσ δὲ ἦν ὁ τοῦ λαοῦ παντὸσ κατακρίνασ καὶ πᾶσαν αὐτοῖσ σωτηρίασ ὁδὸν εἰσ ἀπώλειαν ἀποστρέφων.

ὃ γοῦν μετ’ ἀπειλῆσ ἀπεῖπεν ὁ Καῖσαρ λάθρα κατὰ τῶν αὐτομόλων ἐτολμᾶτο, καὶ τοὺσ διαδιδράσκοντασ πρὶν πᾶσιν ὀφθῆναι προαπαντῶντεσ ἔσφαττον οἱ βάρβαροι, περισκοπούμενοι δὲ μή τισ ἐπίδοι Ῥωμαίων, ἀνέσχιζον κἀκ τῶν σπλάγχνων τὸ μιαρὸν κέρδοσ εἷλκον.

ὀλίγοισ δ’ ἐνευρίσκετο, καὶ τοὺσ πολλοὺσ παρανήλισκεν ἐλπὶσ μόνη.

τοῦτο μὲν δὴ τὸ πάθοσ πολλοὺσ τῶν αὐτομόλων ἐπανήγαγεν. Ιωἄννησ δ’ ὡσ ἐπέλειπον αἱ ἁρπαγαὶ παρὰ τοῦ δήμου, πρὸσ ἱεροσυλίαν ἐτρέπετο, καὶ πολλὰ μὲν ἐκ τῶν ἀναθημάτων κατεχώνευε τοῦ ναοῦ, πολλὰ δὲ τῶν πρὸσ τὰσ λειτουργίασ ἀναγκαίων σκεύη, κρατῆρασ καὶ πίνακασ καὶ τραπέζασ·

ἀπέσχετο δ’ οὐδὲ τῶν ὑπὸ τοῦ Σεβαστοῦ καὶ τῆσ γυναικὸσ αὐτοῦ πεμφθέντων ἀκρατοφόρων. οἱ μέν γε Ῥωμαίων βασιλεῖσ ἐτίμησάν τε καὶ προσεκόσμησαν τὸ ἱερὸν ἀεί, τότε δὲ ὁ Ιοὐδαῖοσ καὶ τὰ τῶν ἀλλοφύλων κατέσπα.

πρὸσ δὲ τοὺσ συνόντασ ἔλεγεν, ὡσ δεῖ μετ’ ἀδείασ καταχρήσασθαι τοῖσ θείοισ ὑπὲρ τοῦ θείου καὶ τοὺσ τῷ ναῷ στρατευομένουσ ἐξ αὐτοῦ τρέφεσθαι.

διὰ τοῦτο καὶ τὸν ἱερὸν οἶνον καὶ τὸ ἔλαιον, ὃ τοῖσ ὁλοκαυτώμασιν οἱ ἱερεῖσ ἐφύλαττον [ἐπιχεῖν], ἐκκενώσασ, ἦν δ’ ἐν τῷ ἔνδον ἱερῷ, διένεμε τῷ πλήθει, κἀκεῖνοι δίχα φρίκησ ἠλείφοντο καὶ ἔπινον [ἐξ αὐτῶν].

οὐκ ἂν ὑποστειλαίμην εἰπεῖν ἅ μοι κελεύει τὸ πάθοσ·

οἶμαι Ῥωμαίων βραδυνόντων ἐπὶ τοὺσ ἀλιτηρίουσ ἢ καταποθῆναι ἂν ὑπὸ χάσματοσ ἢ κατακλυσθῆναι τὴν πόλιν ἢ τοὺσ τῆσ Σοδομηνῆσ μεταλαβεῖν κεραυνούσ· πολὺ γὰρ τῶν ταῦτα παθόντων ἤνεγκε γενεὰν ἀθεωτέραν· τῇ γοῦν τούτων ἀπονοίᾳ πᾶσ ὁ λαὸσ συναπώλετο. Καὶ τί δεῖ κατὰ μέροσ ἐκδιηγεῖσθαι τὰσ συμφοράσ;

ἀλλὰ πρὸσ Τίτον ἐν ταύταισ ταῖσ ἡμέραισ Μαννέοσ ὁ Λαζάρου φυγὼν διὰ μιᾶσ ἔλεγεν ἐκκεκομίσθαι πύλησ, ἣν αὐτὸσ ἐπεπίστευτο, μυριάδασ ἕνδεκα νεκρῶν ἐπὶ πεντακισχιλίοισ ὀκτακοσίοισ ὀγδοήκοντα, ἀφ’ ἧσ αὐτοῖσ ἡμέρασ παρεστρατοπεδεύσατο τεσσαρεσκαιδεκάτῃ Ξανθικοῦ μηνὸσ ἄχρι Πανέμου νουμηνίασ. τοῦτο δ’ ἦν πλῆθοσ ἀπόρων·

καὶ οὐδὲ αὐτὸσ ἐφεστώσ, ἀλλὰ δημοσίᾳ μισθὸν διδοὺσ ἐξ ἀνάγκησ ἠρίθμει. τοὺσ δὲ λοιποὺσ οἱ προσήκοντεσ ἔθαπτον· ταφὴ δ’ ἦν τὸ προκομίσαντασ ἐκ τοῦ ἄστεοσ ῥῖψαι. μετὰ δὲ τοῦτον διαδράντεσ πολλοὶ τῶν ἐπισήμων τὰσ πάσασ τῶν ἀπόρων νεκρῶν ἀπήγγελλον μυριάδασ ἑξήκοντα διὰ τῶν πυλῶν ἐκριφῆναι, τῶν δ’ ἄλλων ἀνεξερεύνητον εἶναι τὸν ἀριθμόν.

μηκέτι δ’ εὐτονούντων τοὺσ πτωχοὺσ ἐκφέρειν [ἔλεγον] συσσωρεύοντασ εἰσ τοὺσ μεγίστουσ οἴκουσ τὰ πτώματα ἀποκλείειν.

καὶ τοῦ μὲν σίτου τὸ μέτρον πραθῆναι ταλάντου, μετὰ ταῦτα δ’ ὡσ οὐδὲ ποηλογεῖν ἔθ’ οἱο͂́ν τ’ ἦν περιτειχισθείσησ τῆσ πόλεωσ, προελθεῖν τινασ εἰσ τοσοῦτον ἀνάγκησ, ὥστε τὰσ ἀμάρασ ἐρευνῶντασ καὶ παλαιὸν ὄνθον βοῶν προσφέρεσθαι τὰ ἐκ τούτων σκύβαλα, καὶ τὸ μηδ’ ὄψει φορητὸν πάλαι τότε γενέσθαι τροφήν.

ταῦτα Ῥωμαῖοι μὲν ἀκούοντεσ ἠλέησαν, οἱ στασιασταὶ δὲ καὶ βλέποντεσ οὐ μετενόουν, ἀλλ’ ἠνείχοντο μέχρισ αὐτῶν προελθεῖν·

πεπήρωντο γὰρ ὑπὸ τοῦ χρεών, ὃ τῇ τε πόλει καὶ αὐτοῖσ ἤδη παρῆν.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

Ancient Greek Text

Flavius Josephus, De bello Judaico libri vii, Φλαυίου Ιὠσήπου ἱστορία Ιοὐδαϊκοῦ πολέμου πρὸσ Ῥωμαίουσ βιβλίον ε.

(플라비우스 요세푸스, De bello Judaico libri vii, Φλαυίου Ιὠσήπου ἱστορία Ιοὐδαϊκοῦ πολέμου πρὸσ Ῥωμαίουσ βιβλίον ε.)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION