헬라어 문장 검색 - ΔιοΞηρ́Ορατιον́01́

(디오, 크리소토모스, 연설, περὶ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ α.)

φασί ποτε Ἀλεξἀνδρῳ τῷ βασιλεῖ τὸν αὐλητὴν Τιμόθεον τὸ πρῶτον ἐπιδεικνύμενον αὐλῆσαι κατὰ τὸν ἐκείνου τρόπον μάλα ἐμπείρωσ καὶ μουσικῶσ, οὐ μαλακὸν αὔλημα οὐδὲ ἀναβεβλημένον οὐδὲ τῶν πρὸσ ἄνεσιν καὶ ῥᾳθυμίαν ἀγόντων, ἀλλ’ αὐτὸν οἶμαι τὸν ὄρθιον τὸν τῆσ Ἀθηνᾶσ ἐπικαλούμενον νόμον. καὶ τὸν Ἀλέξανδρον εὐθὺσ ἀναπηδῆσαι πρὸσ τὰ ὅπλα τοῖσ ἐνθέοισ ὁμοίωσ·

οὕτω σφόδρα ἐπαρθῆναι αὐτὸν ὑπὸ τοῦ μέλουσ τῆσ μουσικῆσ καὶ τοῦ ῥυθμοῦ τῆσ αὐλήσεωσ. τὸ δὲ τούτου αἴτιον οὐχ οὕτωσ ἡ τῆσ μουσικῆσ δύναμισ ὡσ ἡ τοῦ βασιλέωσ διάνοια σύντονοσ οὖσα καὶ θυμοειδήσ· ἐπεὶ Σαρδανάπαλλον οὐκ ἄν ποτε ἤγειρεν ἐκ τοῦ θαλάμου καὶ παρὰ τῶν γυναικῶν οὐχ ὅπωσ Τιμόθεοσ ἤ ἄλλοσ τισ τῶν νεωτέρων, ἀλλ’ οὐδὲ Μαρσύασ αὐτὸσ ἤ Ὄλυμποσ·

δοκεῖ δ’ ἔμοιγε μηδὲ τῆσ Ἀθηνᾶσ, εἰ δυνατὸν, διεξιούσησ τὸν αὑτῆσ νόμον ἅψασθαί ποτ’ ἄν ὅπλων ἐκεῖνοσ, πολὺ δ’ ἂν πρότερον ὀρχήσασθαι ἀναστὰσ ἢ φυγεῖν·

οὕτωσ ἀθλίωσ εἶχεν ὑπὸ ἐξουσίασ καὶ τρυφῆσ. ἔτι δὲ μὴ ἕνα τρόπον ἡρμοσμένουσ, ἀλλὰ τοὺσ αὐτοὺσ σφοδρούσ τε καὶ πρᾴουσ καὶ πολεμικοὺσ ἅμα καὶ εἰρηνικοὺσ καὶ νομίμουσ καὶ τῷ ὄντι βασιλικούσ, ἅτε οἶμαι πρὸσ ἀνδρεῖον βουλόμενον εἶναι καὶ νόμιμον ἡγεμόνα, πολλοῦ μὲν δεόμενον θάρσουσ, πολλῆσ δὲ καὶ ἐπιεικείασ.

ἀλλὰ καὶ ἄλλωσ, ὁπότε ἢ πενθῶν ἀκρίτωσ τύχοι παρὰ τὴν ἀξίαν καὶ τὸ πρέπον ἤ κολάζων πικρότερον τοῦ νομίμου καὶ ἐπιεικοῦσ ἢ χαλεπαίνωντοῖσ αὑτοῦ φίλοισ τε καὶ ἑταίροισ ἢ ὑπερορῶν τοὺσ θνητούσ τε καὶ ἀληθεῖσ γονέασ.

ἀλλὰ γὰρ οὐ πᾶσαν ἰάσιν οὐδὲ ὠφέλειαν ὁλόκληρον ἠθῶν ἱκανὴ παρασχεῖν ἡ μουσικῆσ ἐπιστήμη τε καὶ ἕξισ·

οὐ γὰρ οὖν, ὥσ φησιν ὁ ποιητήσ, οὐδ’ Ἀσκληπιάδαισ τοῦτό γ’ ἔδωκε θεόσ· μόνοσ δὲ ὁ τῶν φρονίμων τε καὶ σοφῶν λόγοσ, οἱοῖ γεγόνασιν πολλοὶ τῶν πρότερον, ἀνενδεὴσ καὶ τέλειοσ ἡγεμὼν καὶ βοηθὸσ εὐπειθοῦσ καὶ ἀγαθῆσ φύσεωσ, πρὸσ πᾶσαν ἀρετὴν παραμυθούμενόσ τε καὶ ἄγων ἐμμελῶσ. τίσ ἂν οὖν πρέπουσα καὶ ἀξία φανείη διατριβὴ τῆσ σῆσ προθυμίασ,καὶ πόθεν ἂν εὑρ́οιμεν ἡμεῖσ τέλειον οὕτω λόγον, ἄνδρεσ ἀλῆται καὶ αὐτουργοὶ τῆσ σοφίασ, πόνοισ τε καὶ ἔργοισ ὅσον δυνάμεθα χαίροντεσ τὰ πολλά, τοὺσ δ’ αὖ λόγουσ παρακλήσεωσ ἕνεκεν φθεγγόμενοι πρὸσ αὑτοὺσ καὶ τῶν ἄλλων ἀεὶ τὸν ἐντυγχάνοντα;

ὥσπερ οἱ κινοῦντεσ καὶ μεταφέροντεσ οὐκ εὔφορον βάροσ φθέγγονταί τε καὶᾅδουσιν ἡσυχῇ τὸ ἔργον παραμυθούμενοι, ἐργάται ὄντεσ, οὐκ ᾠδοί τινεσ οὐδὲ ποιηταὶ μελῶν.

πολλοὶ μὲν οὖν κατὰ φιλοσοφίαν λόγοι καὶ πάντεσ ἀκοῆσ ἄξιοι καὶ θαυμαστὴν ὠφέλειαν ἔχοντεσ τοῖσ μὴ παρέργωσ ἀκροωμένοισ·

ἀλλὰ δεῖ τὸν ἐγγύσ τε καὶ μάλιστα ἁψόμενον ἀνευρόντασ καὶ παρακαλέσαντασ Πειθώ τε καὶ Μούσασ καὶ Ἀπόλλωναὡσ δυνατὸν προθύμωσ διελθεῖν. φέρε εἴπωμεν τά τε ἤθη καὶ τὴν διάθεσιν τοῦ χρηστοῦ βασιλέωσ, ἐν βραχεῖ περιλαμβάνοντεσ ὡσ ἔνεστιν, ᾧ ἔδωκε Κρόνου παῖσ ἀγκυλομήτεω σκῆπτρόν τ’ ἠδὲ θέμιστασ, ἵνα σφίσι βουλεύῃσιν.

πάνυ γὰρ οὖν καλῶσ σὺν ἄλλοισ πλείοσιν Ὅμηροσ, ἐμοὶ δοκεῖν, καὶ τοῦτο ἔφη, ὡσ οὐχ ἅπαντασ παρὰ τοῦ Διὸσ ἔχοντασ τὸ σκῆπτρον οὐδὲ τὴν ἀρχὴν ταύτην, ἀλλὰ μόνον τὸν ἀγαθόν, οὐδὲ ἐπ’ ἄλλοισ τισὶ δικαίοισ ἤ τῷ βουλεύεσθαι καὶ φροντίζειν ὑπὲρ τῶν ἀρχομένων, οὐχ ὥστε ἀκολασταίνειν καὶ σπαθᾶν, ἀνοίασ καὶ ὕβρεωσ καὶ ὑπερηφανίασ καὶ πάσησ ἀνομίασ ἀποπιμπλάντα ἐξ ἅπαντοσ αὑτοῦ τὴν ψυχὴν τεταραγμένην ὀργαῖσ τε καὶ λύπαισ καὶ φόβοισ καὶ ἡδοναῖσ καὶ παντοίαισ ἐπιθυμίαισ, ἀλλ’ ὡσ οἰο͂́ν τε προσέχοντα τὸν νοῦν αὑτῷ καὶ τοῖσ ὑπηκόοισ, νομέα καὶ ποιμένα τῷ ὄντι τῶν λαῶν γιγνόμενον, οὐχ ἑστιάτορα καὶ δαιτυμόνα, ὡσ ἔφη τισ.

ἐν ἄλλοισ δὲ οὐδὲ καθεύδειν αὐτὸν ἀξιοῖ δι’ ὅλησ τῆσ νυκτόσ, ὡσ οὐκ οὖσαν αὐτῷ σχολὴν ῥᾳθυμεῖν.

καὶ Ὅμηροσ ὁμοίωσ τοῖσ ἄλλοισ σοφοῖσ τε καὶ ἀληθέσιν ἀνδράσιν, ὡσ οὐδείσ ποτε πονηρὸσ καὶ ἀκόλαστοσ καὶ φιλοχρήματοσ οὔτε αὐτὸσ ἑαυτοῦ γενέσθαι δυνατὸσ ἄρχων οὐδ’ ἐγκρατὴσ οὔτε τῶν ἄλλων οὐδενόσ, οὐδ’ ἔσται ποτὲ ἐκεῖνοσ βασιλεύσ, οὐδ’ ἂν πάντεσ φῶσιν Ἕλληνεσ καὶ βάρβαροι καὶ ἄνδρεσ καὶ γυναῖκεσ, καὶ μὴ μόνον ἄνθρωποι θαυμάζωσιν αὐτὸν καὶ ὑπακούωσιν, ἀλλ’ οἵ τε ὄρνιθεσ πετόμενοι καὶ τὰ θηρία ἐν τοῖσ ὄρεσι μηδὲν ἧττον τῶν ἀνθρώπων συγχωρῇ τε καὶ ποιῇ τὸ προσταττόμενον.

οὐκοῦν λέγωμεν ὑπὲρ τοῦ καθ’ Ὅμηρόν τε καὶ τῇ ἀληθείᾳ βασιλέωσ·

οὗτοσ γὰρ ὁ λόγοσ ἁπλῶσ λεγόμενοσ ἄνευ πάσησ κολακείασ ἢ λοιδορίασ αὐτὸσ ἀφ’ αὑτοῦ τὸν μὲν ὅμοιον τῷ ἀγαθῷ γνωρίζει τε καὶ ἐπαινεῖ, καθ’ ὅσον ἐστὶν ἐκείνῳ ὅμοιοσ, τὸν δὲ ἀνόμοιον ἐξελέγχει τε καὶ ὀνειδίζει. ἔστι δὴ πρῶτον μὲν θεῶν ἐπιμελὴσ καὶ τὸ δαιμόνιον προτιμῶν· οὐ γὰρ δυνατὸν ἄλλῳ τινὶ πεποιθέναι μᾶλλον τὸν δίκαιον ἄνδρα καὶ ἀγαθὸν ἤ τοῖσ δικαιοτάτοισ τε καὶ ἀρίστοισ θεοῖσ. ὅστισ δὲ κακὸσ ὢν ἡγεῖταί ποτε θεοὺσ ἀρέσκειν, κατ’ αὐτὸ τοῦτο πρῶτον οὐχ ὅσιόσ ἐστιν·

ἢ γὰρ ἀνόητον ἢ πονηρὸν νενόμικε τὸ θεῖον.

μετὰ δὲ τοὺσ θεοὺσ ἀνθρώπων ἐπιμελεῖται, τιμῶν μὲν καὶ ἀγαπῶν τοὺσ ἀγαθούσ, κηδόμενοσ δὲ πάντων. τίσ μὲν γὰρ ἀγέλησ βοῶν κήδεται μᾶλλον τοῦ νέμοντοσ; τίσ δὲ ποιμνίοισ ὠφελιμώτερόσ τε καὶ ἀμείνων ποιμένοσ; τίσ δὲ μᾶλλον φίλιπποσ τοῦ πλείστων μὲν ἄρχοντοσ ἵππων, πλεῖστα δὲ ἀφ’ ἵππων ὠφελουμένου; τίνα δὲ εἰκὸσ οὕτωσ εἶναι φιλάνθρωπον ἢ ὅστισ πλείστων μὲν ἀνθρώπων ἐγκρατήσ ἐστι, μάλιστα δὲ ὑπὸ ἀνθρώπων θαυμάζεται;

δεινὸν γάρ, εἰ οἱ ἀλλοφύλων καὶ ἀγρίων ἄρχοντεσ θηρίων εὐνούστεροι εἱε͂ν τοῖσ ἀρχομένοισ τοῦ βασιλεύοντοσ ἀνθρώπων ἡμέρων καὶ ὁμοφύλων. καὶ μέντοι καὶ φιλοῦσι καὶ ἀνέχονται μάλιστα πάντων ἀγέλαι μὲν νομεῖσ, ἵπποι δὲ ἡνιόχουσ·

καὶ ἀγαπῶνται, καὶ τὰ ἄλλα οὕτωσ ἀγαπᾷ τὰ ἀρχόμενα τοὺσ ἄρχοντασ.

πῶσ οὖν εἰκὸσ τὰ μὲν ἄφρονα καὶ ἀγνώμονα εἰδέναι καὶ φιλεῖν τοὺσ ἐπιμελουμένουσ, τὸ δὲ πάντων συνετώτατον καὶ μάλισταἀποδοῦναι χάριν ἐπιστάμενον ἀγνοεῖν καὶ ἐπιβουλεύειν;

ἀλλὰ γὰρ ἀνάγκη τὸν ἥμερον καὶ φιλάνθρωπον βασιλέα μὴ μόνον φιλεῖσθαι ὑπ’ ἀνθρώπων, ἀλλὰ καὶ ἐρᾶσθαι. ταῦτ’ οὖν εἰδὼσ καὶ φύσει τοιοῦτοσ ὤν, ἵλεων καὶ πρᾷον παρέχει τὴν ψυχὴν πᾶσιν, ἅτε πάντασ ἡγούμενοσ εὔνουσ καὶ φίλουσ. καὶ μὲν δὴ οἰέται δεῖν πλέονἔχειν διὰ τὴν ἀρχὴν οὐ τῶν χρημάτων οὐδὲ τῶν ἡδονῶν, ἀλλὰ τῆσ ἐπιμελείασ καὶ τῶν φροντίδων·

ὥστε καὶ φιλόπονοσ μᾶλλόν ἐστιν ἢ πολλοὶ τῶν ἄλλων φιλήδονοι καὶ φιλοχρήματοι. ἐπίσταται γὰρ ὅτι αἱ μὲν ἡδοναὶ τοὺσ ἀεὶ συνόντασ τά τε ἄλλα λυμαίνονται καὶ ταχὺ ποιοῦσιν ἀδυνάτουσ πρὸσ αὑτάσ, οἱ δὲ πόνοι τά τε ἄλλα ὠφελοῦσι καὶ ἀεὶ μᾶλλον παρέχουσι δυναμένουσ πονεῖν. οὐκοῦν μόνῳ ἔξεστιν αὐτῷ τοὺσ μὲν στρατιώτασ συστρατιώτασ προσειπεῖν, τοὺσ δὲ συνήθεισ φίλουσ, μὴ καταγελῶντα τοῦ ὀνόματοσ τῆσ φιλίασ· πατέρα δὲ τῶν πολιτῶν καὶ τῶν ἀρχομένων οὐ λόγῳ κεκλῆσθαι μόνον, ἀλλὰ τοῖσ ἔργοισ τοῦτο ἐπιδείκνυσθαι·

δεσπότησ δὲ οὐχὅπωσ τῶν ἐλευθέρων, ἀλλὰ μηδὲ τῶν δούλων χαίρει καλούμενοσ· βασιλεύειν γὰρ οὐχ αὑτοῦ χάριν οἰέται μᾶλλον ἑνὸσ ὄντοσ ἢ τῶν ἀνθρώπων ἁπάντων.

καὶ τοίνυν εὐεργετῶν ἥδεται πλείω τῶν εὐεργετουμένων, καὶ μόνησ ταύτησ ἐστὶ τῆσ ἡδονῆσ ἀκόρεστοσ. τὰ μὲν γὰρ ἄλλα τῆσ βασιλείασ ἀναγκαῖα νενόμικεν, τὸ τῆσ εὐεργεσίασ μόνον ἑκούσιόν τε καὶ εὔδαιμον. καὶ τῶν μὲν ἀγαθῶν ἀφειδέστατόσ ἐστιν, ὡσ οὐδέποτε ἐπιλειψόντων, κακοῦ δὲ ἧττον αἴτιοσ γίγνεσθαι πέφυκεν ἤπερ ὁ ἥλιοσ τοῦ σκότουσ.

μὲν ἰδόντεσ καὶ συγγενόμενοι οὐκ ἐθέλουσιν ἀπολιπεῖν, οἱ δὲ ἀκούοντεσ ἐπιθυμοῦσιν ἰδεῖν μᾶλλον ἢ παῖδεσ ἀγνοουμένουσ πατέρασ ἀνευρεῖν.

τοῦτον οἱ μὲν πολέμιοι δεδοίκασι καὶ οὐδεὶσ ὁμολογεῖ πολέμιοσ εἶναι, οἱ δὲ φίλοι θαρροῦσιν, καὶ οἱ σφόδρα ἐγγὺσ ἡγοῦνται πάντων ἐν τῷ ἀσφαλεστάτῳ εἶναι.

τοὺσ δὲ προσιόντασ καὶ ὁρῶντασ οὐκ ἔκπληξισ οὐδὲ φόβοσ, ἀλλ’ αἰδὼσ ὕπεισι, πολὺ κρεῖττον καὶ ἰσχυρότερον φόβου· τοὺσ μὲν γὰρ φοβουμένουσ ἀνάγκη μισεῖν καὶ ἀποδρᾶναι θέλειν, τοὺσ δὲ αἰδουμένουσ παραμένειν καὶ θαυμάζειν. τὴν μὲν οὖν ἁπλότητα καὶ τὴν ἀλήθειαν ἡγεῖται βασιλικὸν καὶ φρόνιμον, τὴν δὲ πανουργίαν καὶ τὴν ἀπάτην ἀνόητον καὶ δουλοπρεπέσ, ὁρῶν ὅτι καὶ τῶν θηρίων τὰ δειλότατα καὶ ἀγεννέστατα, ψεύδεται πάντων μάλιστα καὶ ἐξαπατᾷ.

φιλότιμοσ δὲ ὤν τὴν φύσιν καὶ εἰδὼσ ὅτι τοὺσ ἀγαθοὺσ πεφύκασιν οἱ ἄνθρωποι τιμᾶν, ἧττον ἐλπίζει τιμᾶσθαι ἂν ὑπὸ ἀκόντων ἢ παρὰ μισούντων φιλίασ τυγχάνειν.

καὶ πολεμικὸσ μὲν οὕτωσ ἐστὶν ὥστ’ ἐπ’ αὐτῷ εἶναι τὸ πολεμεῖν, εἰρηνικὸσ δὲ οὕτωσ ὡσ μηδὲν ἀξιόμαχον αὐτῷ λείπεσθαι. καὶ γὰρ δὴ καὶ τόδε οἶδεν, ὅτι τοῖσ κάλλιστα πολεμεῖν παρεσκευασμένοισ, τούτοισ μάλιστα ἔξεστιν εἰρήνην ἄγειν. φιλέταιροσ δὲ καὶ φιλοπολίτησ καὶ φιλοστρατιώτησ ὁμοίωσ πέφυκεν·

ὅστισ μὲν γὰρ ὑπερόπτησ τῶν στρατευομένων καὶ οὐδεπώποτε ἢ σπανίωσ ἑώρακε τοὺσ ὑπὲρ τῆσ ἀρχῆσ κινδυνεύοντασ καὶ πονοῦντασ, τὸν δὲ ἀνόνητον καὶ ἄνοπλον ὄχλον διατελεῖ θωπεύων, ὅμοιόν γε πέπονθε καθάπερ εἰ ποιμὴν τοὺσ συμφυλάττοντασ αὐτῷ κύνασ ἀγνοοίη καὶ μήτε τροφὴν αὐτοῖσ ὀρέγοι μήτε συναγρυπνήσειέ ποτε φυλάττουσιν· οὗτοσ γὰρ οὐ τὰ θηρία μόνον, ἀλλὰ καὶ τοὺσ κύνασ ἀναπείθει μὴ ἀπέχεσθαι τῆσ ποίμνησ. μήτε πονεῖν παρακελευόμενοσ, τῶν δὲ ἄλλων ἀνθρώπων ἠμέλησεν, ὅμοιόσ ἐστι κυβερνήτῃ τοὺσ μὲν ναύτασ διαφθείροντι πλησμονῇτε καὶ ὕπνῳ δι’ ἡμέρασ, τῶν δ’ ἐπιβατῶν καὶ τῆσ νεὼσ ἀπολλυμένησ οὐδὲν φροντίζοντι.

εἰ δέ τισ πρὸσ μὲν ταῦτα ἔχοι μετρίωσ, τοὺσ δὲ πλησίον αὑτῷ καὶ φίλουσ καλουμένουσ ἀτιμάζοι τε καὶ μὴ σκοποῖ τοῦτο, ὅπωσ δόξουσι μακάριοι καὶ ζηλωτοὶ πᾶσι, λανθάνει προδότησ αὑτοῦ καὶ τῆσ ἀρχῆσ γιγνόμενοσ, τοὺσ μὲν ὄντασφίλουσ ἀθύμουσ ποιῶν, τῶν δὲ ἄλλων μηδένα ἐπιθυμεῖν τῆσ αὐτοῦ φιλίασ, ἀποστερῶν δ’ ἑαυτὸν τοῦ καλλίστου καὶ ὠφελιμωτάτου κτήματοσ φιλίασ.

τίσ μὲν γὰρ ἀοκνότεροσ πονεῖν, ὅταν τούτου καιρὸσ ᾖ, φίλου;

τίσ δὲ συγχαίρειν ἑτοιμότεροσ ἐν ταῖσ εὐτυχίαισ; ὁ παρὰ τίνοσ δὲ ἔπαινοσ ἡδίων ἢ τῶν φίλων; παρὰ τίνοσ δὲ τἀληθὲσ ἀλυπότερον; τίσ δὲ φρουρά, ποῖα δὲ ἐρύματα, ποῖα δὲ ὅπλα βεβαιότερα καὶ κρείττω τῆσ ἀπὸ τῶν εὐνοούντων φυλακῆσ; ὁπόσουσ γὰρ ἄν τισ ᾖ κεκτημένοσ ἑταίρουσ, τοσούτοισ μὲν ὀφθαλμοῖσ ἃ βούλεται ὁρᾷ, τοσαύταισ δὲ ἀκοαῖσ ἃ δεῖ ἀκούει, τοσαύταισ δὲ διανοίαισ διανοεῖται περὶ τῶν συμφερόντων.

διαφέρει γὰρ οὐδὲν ἠεὶ̓́ τῳ θεὸσ ἓν σῶμα ἔχοντι πολλὰσ ψυχὰσ ἔδωκεν ἁπάσασ ὑπὲρ ἐκείνου προνοουμένασ. ἵνα δὲ τὰ πολλὰ ἀφεὶσ εἴπω τὸ φανερώτατον σημεῖον, οὗτόσ ἐστιν ὁ χρηστὸσ βασιλεύσ, ὃν οἱ ἀγαθοὶ ἄνδρεσ οὐκ αἰσχύνονται ἐπαινοῦντεσ οὔτε τὸν παρόντα χρόνον οὔτε τὸν ὕστερον.

καὶ μέντοι καὶ αὐτὸσ οὐ τὸν παρὰ τῶν βαναύσωνκαὶ ἀγοραίων ἀγαπᾷ ἔπαινον, ἀλλὰ τὸν παρὰ τῶν ἐλευθέρων καὶ γενναίων, οἷσ οὐκ ἄξιον ζῆν ψευσαμένοισ. τίσ οὖν οὐκ ἂν μακαρίσειε τὸν τοιοῦτον ἄνδρα τε καὶ βίον;

πόθεν δὲ οὐκ ἂν ἔλθοιεν ἐπ’ ἐκεῖνον ὀψόμενοί τε αὐτὸν καὶ ἀπολαύσοντεσ τῆσ καλῆσ διανοίασ καὶ ἀγαθῆσ; τί μὲν σεμνότερον θέαμα γενναίου καὶ φιλοπόνου πόνου βασιλέωσ; τί δὲ ἥδιον ἡμέρου καὶ προσφιλοῦσ, πάντασ μὲν εὖ ποιεῖν ἐπιθυμοῦντοσ, ἅπαντασ δὲ δυναμένου;

τί δὲ λυσιτελέστερον ἴσου καὶ δικαίου;

τίνοσ μὲν γὰρ ὁ βίοσ ἀσφαλέστεροσ ἢ ὃν πάντεσ ὁμοίωσ φυλάττουσιν; τίνοσ δὲ ἡδίων ἢ τοῦ μηδένα ἐχθρὸν ἡγουμένου; τίνοσ δὲ ἀλυπότεροσ ἢ τοῦ μηδὲν ἔχοντοσ αὑτὸν αἰτιάσασθαι; τίσ δὲ εὐτυχέστεροσ ἐκείνου τοῦ ἀνδρόσ, ὅστισ ἀγαθὸσ ὢν οὐδένα λανθάνει; ἐγὼ μὲν οὖν ἁπλῶσ εἶπον τὰ περὶ τὸν ἀγαθὸν βασιλέα.

τούτων δὲ εἴ τι φαίνεται προσήκειν σοι, μακάριοσ μὲν αὐτὸσ τῆσ εὐγνώμονοσ καὶ ἀγαθῆσ φύσεωσ, μακάριοι δὲ ἡμεῖσ οἱ συμμετέχοντεσ. μετὰ δὲ τὸν νῦν εἰρημένον λόγον ἐγὼ μὲν ἐπεθύμουν διελθεῖν περὶ τοῦ μεγίστου καὶ πρώτου βασιλέωσ καὶ ἄρχοντοσ, ὃν χρὴ μιμουμένουσ ἀεὶ τοὺσ θνητοὺσ καὶ τὰ τῶν θνητῶν διέποντασ ἐπιμελεῖσθαι, πρὸσ ἐκεῖνον ὡσ δυνατόν ἐστιν εὐθύνοντασ καὶ ἀφομοιοῦντασ τὸν αὑτῶν τρόπον.

διὰ τοῦτο γὰρ καὶ Ὅμηροσ διοτρεφέασ εἶναί φησι τοὺσ ἀληθῶσ βασιλέασ καὶ Διὶ τὴν βουλὴν ὁμοίουσ, καὶ τὸν Μίνω, μεγίστην ἔχοντα δόξαν ἐπὶ δικαιοσύνῃ, τοῦ Διὸσ ὁμιλητὴν ἔφη γενέσθαι.

καὶ σχεδὸν ὅσοι πώποτε ἐν Ἕλλησιν ἢ βαρβάροισ γεγόνασι βασιλεῖσ οὐκ ἀνάξιοι τυγχάνειν ταύτησ τῆσ προσηγορίασ, τοῦ θεοῦ τούτου μαθητάσ τε καὶ ζηλωτὰσ ὁ λόγοσ αὐτοὺσ ἀποφαίνεται. Ζεὺσ γὰρ μόνοσ θεῶν πατὴρ καὶ βασιλεὺσ ἐπονομάζεται καὶ Πολιεὺσ καὶ Φίλιόσ τε καὶ Ἑταιρεῖοσ καὶ Ὁμόγνιοσ, πρὸσ δὲ τούτοισ Ἱκέσιόσ τε καὶ Ξένιοσ καὶ μυρίασ ἄλλασ ἐπικλήσεισ , πάσασ ἀγαθὰσ καὶ ἀγαθῶν αἰτίασ·

καὶ ἵλεωσ τοῖσ δεομένοισ, Φύξιοσ δὲ διὰ τὴν τῶν κακῶν ἀπόφυξιν, Ξένιοσ δέ, ὅτι καὶ τοῦτο ἀρχὴ φιλίασ, μηδὲ τῶν ξένων ἀμελεῖν μηδὲ ἀλλότριον ἡγεῖσθαι μηδένα ἀνθρώπων, Κτήσιοσ δὲ καὶ Ἐπικάρπιοσ,ἅτε τῶν καρπῶν αἴτιοσ καὶ δοτὴρ πλούτου καὶ κτήσεωσ, οὐ πενίασ οὐδὲ ἀπορίασ, ὡσ εὐθὺσ ἁπάσασ ταύτασ δέον ἕπεσθαι τὰσ δυνάμεισ τῇ τοῦ βασιλέωσ δυνάμει τε καὶ κλήσει.

καλὸν οὖν εἰπεῖν ὑπὲρ τῶν ὅλων τῆσ διοικήσεωσ ὁποῖόν γε τὸ ξύμπαν αὐτό τε εὔδαιμον καὶ σοφὸν ἀεὶ διαπορεύεται τὸν ἄπειρον αἰῶνα συνεχῶσἐν ἀπείροισ περιόδοισ μετὰ ψυχῆσ τε ἀγαθῆσ καὶ δαίμονοσ ὁμοίου καὶ προνοίασ καὶ ἀρχῆσ τῆσ δικαιοτάτησ τε καὶ ἀρίστησ, ἡμᾶσ τε ὁμοίουσ παρέχεται, κατὰ φύσιν κοινὴν τὴν αὑτοῦ καὶ τὴν ἡμετέραν ὑφ’ ἑνὶ θεσμῷ καὶ νόμῳ κεκοσμημένουσ καὶ τῆσ αὐτῆσ μετέχοντασ πολιτείασ.

ἣν ὁ μὲν τιμῶν καὶ φυλάττων καὶ μηδὲνἐναντίον πράττων νόμιμοσ καὶ θεοφιλὴσ καὶ κόσμιοσ, ὁ δὲ ταράττων ὅσον ἐφ’ ἑαυτῷ καὶ παραβαίνων καὶ ἀγνοῶν ἄνομοσ καὶ ἄκοσμοσ, ὁμοίωσ μὲν ἰδιώτησ, ὁμοίωσ δὲ καὶ ἄρχων ὀνομαζόμενοσ·

πολὺ δὲ μείζων καὶ φανερωτέρα πᾶσιν ἡ παρὰ τοῦ ἄρχοντοσ πλημμέλεια. ὥσπερ οὖν ὅσοι στρατηγοί τε καὶ ἄρχοντεσ στρατοπέδωνκαὶ πόλεων καὶ ἐθνῶν, ὅστισ ἂν τὸν σὸν μάλιστα μιμῆται τρόπον καὶ τοῖσ σοῖσ ἤθεσιν ὅμοιον αὑτὸν ὡσ δυνατὸν φαίνηται παρέχων, οὗτοσ ἂν εἰή σοὶ πάντων ἑταιρότατοσ καὶ προσφιλέστατοσ·

εἰ δέ τισ ἐναντίοσ καὶ ἀνόμοιοσ γίγνοιτο, δικαίωσ ἂν τυγχάνοι μέμψεώσ τε καὶ ἀτιμίασ καὶ αὐτῆσ γε τῆσ ἀρχῆσ ταχὺ παυθεὶσ παραχωρήσειεν ἑτέροισ ἀμείνοσί τε καὶ ἄμεινον δυναμένοισ διοικεῖν· οὕτω δὴ καὶ τῶν βασιλέων, ἅτε οἶμαι παρὰ τοῦ Διὸσ ἐχόντων τὴν δύναμιν καὶ τὴν ἐπιτροπήν, ὃσ μὲν ἂν πρὸσ ἐκεῖνον βλέπων τὸν τοῦ Διὸσ νόμον τε καὶ θεσμὸν κοσμῇ καὶ ἄρχῃ δικαίωσ τε καὶ καλῶσ, ἀγαθῆσ τυγχάνει μοίρασ καὶ τέλουσ εὐτυχοῦσ·

ὃσ δ’ ἂν παραβῇ καὶ ἀτιμάσῃ τὸν ἐπιτρέψαντα ἢ δόντα τὴν δωρεὰν ταύτην, οὐδὲν ἀπώνατο τῆσ πολλῆσ ἐξουσίασ καὶ δυνάμεωσ ἢ τοσοῦτον μόνον ὅσον φανερὸσ πᾶσι γενέσθαι τοῖσ καθ’ αὑτὸν καὶ τοῖσ ὕστερον πονηρὸσ καὶ ἀκόλαστοσ ὤν, τὸν μυθευόμενον Φαέθοντοσ ἀναπληρώσασ πότμον, ἅτε ἰσχυροῦ καὶ θείου παρὰ μοῖραν ἐπιβὰσ ἁρ́ματοσ, οὐχ ἱκανὸσ ὢν ἡνίοχοσ.

λέγει δὲ καὶ Ὅμηροσ ὧδέ πωσ·

ὃσ μὲν ἀπηνὴσ αὐτὸσ ἐῄ καὶ ἀπηνέα εἰδῇ, τῷ δὲ καταρῶνται πάντεσ βροτοὶ ἄλγἐ ὀπίσσω ζωῷ, ἀτὰρ τεθνεῶτί γ’ ἐφεψιόωνται ἅπαντεσ· ὃσ δ’ ἂν ἀμύμων αὐτὸσ ἐῄ καὶ ἀμύμονα εἰδῇ, τοῦ μέντοι κλέοσ εὐρὺ διὰ ξεῖνοι φορέουσι πάντασ ἐπ’ ἀνθρώπουσ, πολλοί τέ μιν ἐσθλὸν ἐείπον. τὸ μὲν οὖν ἐμόν, ὅπερ ἔφην, ἥδιστα καὶ προθυμότατα τοῦτον εἴποιμ’ ἂν τὸν λόγον, τὸν ὑπὲρ τοῦ Διὸσ καὶ τῆσ τοῦ παντὸσ φύσεωσ.

ἂν σχολὴ διελθεῖν αὐτόν.

εἰ δ’ ἄρα μῦθον ἐθέλοισ τινὰ ἀκοῦσαι, μᾶλλον δὲ ἱερὸν καὶ ὑγιῆ λόγον σχήματι μύθου λεγόμενον, τυχὸν οὐκ ἄτοπόσ σοι φανήσεται νῦν τε καὶ ὕστερον ἐνθυμουμένῳ κατὰ σαυτὸν ὃν ἐγώ ποτε ἤκουσα γυναικὸσ Ἠλείασ ὑπὲρ Ἡρακλέουσ διηγουμένησ. ὡσ γὰρ ἔτυχον ἐν τῇ φυγῇ ποτε ἀλώμενοσ·

καὶ πολλήν γε χάριν οἶδα τοῖσ θεοῖσ, ὅτι με οὐκ εἰάσαν θεατὴν γενέσθαι πολλῶν καὶ ἀδίκων πραγμάτων· ἐπῄειν δ’ οὖν ὡσ ἐδυνάμην πλείστην γῆν ἐν ἀγύρτου σχήματι καὶ στολῇ, τοῦτο μὲν παρ’ Ἕλληνασ, τοῦτο δὲ παρὰ βαρβάρουσ, αἰτίζων ἀκόλουσ, οὐκ ἀόρασ οὐδὲ λέβητασ.

πάνυ προσῄειν, περὶ δὲ τὴν χώραν διέτριβον, ἅτε πολλὴν ἱστορίαν ἔχουσαν, νομεῦσι καὶ κυνηγέταισ, γενναίοισ τε καὶ ἁπλοῖσ ἤθεσιν, ἐπιμιγνύμενοσ.

καὶ δὴ βαδίζων ὡσ ἀφ’ Ἡραίασ εἰσ Πῖσαν παρὰ τὸν Ἀλφειὸν μέχρι μέν τινοσ ἐπετύγχανον τῆσ ὁδοῦ, μεταξὺ δὲ εἰσ ὕλην τινὰ καὶ δυσχωρίαν ἐμπεσὼν καὶ πλείουσ ἀτραποὺσ ἐπὶ βουκόλἰ ἄττα καὶ ποίμνασ φερούσασ, οὐδενὶ συναντῶν οὐδὲ δυνάμενοσ ἐρέσθαι, διαμαρτάνω τε καὶ ἐπλανώμην μεσημβρίᾳ σταθερᾷ.

ἰδὼνοὖν ἐπὶ ὑψηλῷ τινι δρυῶν συστροφὴν οἱο͂ν ἄλσοσ, ᾠχόμην ὡσ ἀποψόμενοσ ἐντεῦθεν ὁδόν τινα ἢ οἰκίαν. καταλαμβάνω οὖν λίθουσ τέ τινασ εἰκῇ ξυγκειμένουσ καὶ δέρματα ἱερείων κρεμάμενα καὶ ῥόπαλα καὶ βακτηρίασ, νομέων τινῶν ἀναθήματα, ὡσ ἐφαίνετο, ὀλίγον δὲ ἀπωτέρω καθημένην γυναῖκα ἰσχυρὰν καὶ μεγάλην, τῇδὲ ἡλικίᾳ πρεσβυτέραν, τὰ μὲν ἄλλα ἄγροικον στολὴν ἔχουσαν, πλοκάμουσ δέ τινασ πολιοὺσ καθεῖτο.

ταύτην ἕκαστα ἀνηρώτων.

ἣ δὲ πάνυ πρᾴωσ καὶ φιλοφρόνωσ δωρίζουσα τῇ φωνῇ τόν τε τόπον ἔφραζεν ὡσ Ἡρακλέουσ ἱερὸσ εἰή, καὶ περὶ αὑτῆσ, ὅτι παῖδα ἔχοι ποιμένα καὶ πολλάκισ αὐτὴ νέμοι τὰ πρόβατα· ἔχειν δὲ μαντικὴνἐκ μητρὸσ θεῶν δεδομένην, χρῆσθαι δὲ αὐτῇ τούσ τε νομέασ πάντασ τοὺσ πλησίον καὶ τοὺσ γεωργοὺσ ὑπὲρ καρπῶν καὶ βοσκημάτων γενέσεωσ καὶ σωτηρίασ. καὶ σὺ δὲ ἐλήλυθασ, ἔφη, οὐκ ἄνευ θείασ τύχησ εἰσ τόνδε τὸν τόπον·

οὐ γὰρ ἐάσω σε ἀπελθεῖν μάτην. καὶ μετὰ τοῦτο ἤδη προέλεγεν ὅτι οὐ πολὺσ χρόνοσ ἔσοιτόμοι τῆσ ἄλησ καὶ τῆσ ταλαιπωρίασ, οὔτε σοί, εἶπεν, οὔτε τοῖσ ἄλλοισ ἀνθρώποισ. ταῦτα δὲ ἔλεγεν, οὐχ ὥσπερ οἱ πολλοὶ τῶν λεγομένων ἐνθέων ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν, ἀσθμαίνουσα καὶ περιδινοῦσα τὴν κεφαλὴν καὶ πειρωμένη δεινὸν ἐμβλέπειν, ἀλλὰ πάνυ ἐγκρατῶσ καὶ σωφρόνωσ.

συμβαλεῖσ δέ, ἔφη, ποτὲ ἀνδρὶ καρτερῷ,πλείστησ ἄρχοντι χώρασ καὶ ἀνθρώπων·

τούτῳ μήποτε ὀκνήσῃσ εἰπεῖν τόνδε τὸν μῦθον, εἰ καί σου καταφρονεῖν τινεσ μέλλοιεν ὡσ ἀδολέσχου καὶ πλάνητοσ. οἱ γὰρ ἀνθρώπων λόγοι καὶ τὰ πάντα σοφίσματα οὐδενὸσ ἄξια πρὸσ τὴν παρὰ τῶν θεῶν ἐπίπνοιαν καὶ φήμην.

ὅσοι γάρ ποτε σοφοὶ καὶ ἀληθεῖσ κατ’ ἀνθρώπουσ λόγοι περὶ θεῶν τε καὶ τοῦ σύμπαντοσ, οὐκ ἄνευ θείασ ποτε βουλήσεωσ καὶ τύχησ ἀνθρώπων ἐγένοντο διὰ τῶν πρώτων μαντικῶν τε καὶ θείων ἀνδρῶν· οἱο͂ν ἐν Θρᾴκῃ τινὰ λέγουσιν Ὀρφέα γενέσθαι Μούσησ υἱόν, ἄλλον δὲ ποιμένα ἐν ὄρει τινὶ τῆσ Βοιωτίασ αὐτῶν ἀκοῦσαι τῶν Μουσῶν·

ὅσοι δὲ ἄνευ δαιμονίου κατοχῆσ καὶ ἐπιπνοίασ λόγουσ τινὰσ ὡσ ἀληθεῖσ παρ’ αὑτῶν ἐκόμισαν εἰσ τὸν βίον ἀτόπουσ καὶ πονηρούσ. ἄκουε δὴ τοῦδε τοῦ μύθου σφόδρα ἐγρηγορώσ τε καὶ τὸν νοῦν προσέχων, ὅπωσ διαμνημονεύσασ ἀπαγγείλῃσ πρὸσ ἐκεῖνον, ᾧ φημί σε συμβαλεῖν. ἔστι δὲ περὶ τοῦδε τοῦ θεοῦ, παρ’ ᾧ νῦν ἐσμεν. ἦν μὲν γάρ, ὡσ πάντεσ λέγουσι, Διὸσ υἱὸσ ἐξ Ἀλκμήνησ, βασιλεὺσ δὲ οὐ μόνον Ἄργουσ, καὶ τῆσ Ἑλλάδοσ ἁπάσησ.

τοῦτο δὲ οἱ πολλοὶ οὐκ ἴσασιν, ἀλλ’ ὅτι αὐτὸσ ἀπεδήμει στρατευόμενοσ καὶ φυλάττων τὴν ἀρχήν, οἱ δ’ Εὐρυσθέα φασὶ βασιλεύειν τότε . ταῦτα μὲν οὖν λέγεται μάτην ὑπ’ αὐτῶν. ἐκεῖνοσ δὲ οὐ μόνον τῆσ Ἑλλάδοσ ἦν βασιλεύσ, ἀλλ’ ἀπ’ ἀνίσχοντοσ ἡλίου μέχρι δυομένου πάσησ ἦρχε γῆσ καὶ τῶν ἀνθρώπων ἁπάντων, παρ’ οἷσ ἱερά ἐστιν Ἡρακλέουσ.

ἦν δὲ καὶ πεπαιδευμένοσ ἁπλῶσ, πολυτρόπωσ οὐδὲ περιττῶσ σοφίσμασι καὶ πανουργήμασιν ἀνθρώπων κακοδαιμόνων.

λέγουσι δὲ καὶ ταῦτα περὶ Ἡρακλέουσ, ὡσ γυμνὸσ ᾔει μόνον ἔχων λεοντῆν καὶ ῥόπαλον. τοῦτο δὲ οὕτωσ λέγουσιν, ὅτι ἐκεῖνοσ οὔτε χρυσίον οὔτε ἀργύριον οὔτε ἐσθῆτα περὶ πολλοῦ ἐποιεῖτο, ἀλλὰ ταῦτα πάντα ἐνόμιζε τοῦ μηδενὸσ ἄξια, πλὴν ὅσον δοῦναι καὶ χαρίσασθαι.

πολλοῖσ γοῦν οὐ μόνον χρήματα ἄπειρα καὶ γῆν καὶ ἀγέλασ ἵππων καὶ βοῶν, ἀλλὰ βασιλείασ καὶ πόλεισ ὅλασ ἐδωρήσατο.

ἐπίστευε γὰρ αὑτοῦ πάντα εἶναι καὶ οὐδὲν ἀλλότριον, προσγίγνεσθαι δὲ τοῖσ δοθεῖσι τὴν εὔνοιαν τῶν λαβόντων. οὐ τοίνυν οὐδὲ ἐκεῖνο ἀληθέσ φασιν ὅτι δὴ περιῄει μόνοσ ἄνευ στρατιᾶσ.

οὐ γὰρ δυνατὸν πόλεισ τε ἐξαιρεῖν καὶ τυράννουσ καταλύειν καὶ πᾶσι πανταχοῦ προστάττειν χωρὶσ δυνάμεωσ. δτι δὲ αὐτουργὸσ ἦν καὶ τῇ ψυχῇ πρόθυμοσ καὶ τὸ σῶμα ἱκανὸσ καὶ πάντων μάλιστα ἐπόνει, μόνον αὐτὸν ἔφασαν βαδίζειν καὶ πράττειν ἅπαντα ὅσα βούλοιτο. καὶμὴν ὅ γε πατὴρ αὐτοῦ πολλὴν ἐπιμέλειαν ἐποιεῖτο, ὁρμάσ τε ἀγαθὰσ ἐπιπέμπων καὶ εἰσ ὁμιλίασ ἀνθρώπων ἀγαθῶν ἄγων.

ἐσήμαινε δὲ καὶ δι’ οἰωνῶν καὶ δι’ ἐμπύρων καὶ διὰ πάσησ μαντικῆσ ἕκαστα. λογιζόμενοσ Ἑρμῆν ἔπεμψε, κελεύσασ ἃ δεῖ ποιεῖν.

καὶ σφόδρα ὑψηλήν, τὰ δὲ ἔξωθεν δεινῶσ ἀπότομον κρημνοῖσὀρθίοισ καὶ βαθείᾳ φάραγγι ποταμοῦ κύκλῳ περιρρέοντοσ, πολὺν ψόφον τε καὶ ἦχον ἀναδιδόντοσ, ὡσ τοῖσ κάτωθεν ἀναβλέπουσι μίαν ὁρᾶσθαι τὴν ἄνω κορυφήν, τὸ δὲ ἀληθὲσ ἦν δίδυμοσ ἐκ μιᾶσ ῥίζησ, καὶ πολύ γε ἀλλήλων διεστήκεσαν.

ἐκαλεῖτο δὲ αὐτῶν ἡ μὲν βασίλειοσ ἄκρα, ἱερὰ Διὸσ βασιλέωσ, ἡ δὲ ἑτέρα τυραννική,Τυφῶνοσ ἐπώνυμοσ.

δύο δὲ εἶχον ἔξωθεν ἐφόδουσ εἰσ αὑτάσ, ἡ μὲν βασίλειοσ ἀσφαλῆ καὶ πλατεῖαν, ὡσ ἀκινδύνωσ τε καὶ ἀπταίστωσ δι’ αὐτῆσ εἰσιέναι ἐφ’ ἁρ́ματοσ ἐλαύνοντα, εἴ τῳ δεδομένον εἰή παρὰ τοῦ μεγίστου θεῶν· ἡ δὲ ἑτέρα στενήν τε καὶ σκολιὰν καὶ βίαιον, ὡσ τοὺσ πλείστουσ πειρωμένουσ αὐτῆσ οἴχεσθαι κατὰ τῶν κρημνῶν καὶ τοῦ ῥεύματοσ, ἅτε οἶμαι παρὰ δίκην ἰόντασ. φαίνεται μὲν οὖν, ὅπερ ἔφην, τοῖσ πολλοῖσ, ἅτε ὁρῶσι μακρόθεν, ἄμφω μία τε καὶ ἐν ταὐτῷ σχεδόν, ὑπερέχει δὲ ἡ βασίλειοσ κορυφὴ τοσοῦτον ὥστ’ ἐκείνη μὲν ἐπάνω τῶν νεφῶν ἐστιν, ἐν αὐτῷ τῷ καθαρῷ καὶ αἰθρίῳ ἀέρι, ἡ δὲ ἑτέρα πολὺ κατωτέρω, περὶ αὐτὴν μάλιστα τὴν τῶν νεφῶν συστροφήν, σκοτεινὴ καὶ ἀχλυώδησ.

ἄγων οὖν ἐκεῖσε ὁ Ἑρμῆσ ἐπέδειξε τὴν φύσιν τοῦ χωρίου.

τοῦ δὲ Ἡρακλέουσ, ἅτε νέου καὶ φιλοτίμου, προθυμουμένου θεάσασθαι τἄνδον, Οὐκοῦν ἕπου, φησίν, ἵνα καὶ σαφῶσ ἴδῃσ τὴν διαφορὰν τῶν ἄλλων, ἃ λανθάνει τοὺσ ἀνοήτουσ. ἐπεδείκνυεν οὖν αὐτῷ πρῶτον ἐπὶ τῆσ μείζονοσ κορυφῆσ καθημένην ἐν θρόνῳ λαμπρῷ γυναῖκα εὐειδῆ καὶ μεγάλην, ἐσθῆτι λευκῇ κεκοσμημένην, σκῆπτρον ἔχουσαν οὐ χρυσοῦν οὐδὲ ἀργυροῦν, ἀλλ’ ἑτέρασ φύσεωσ καθαρᾶσ καὶ πολὺ λαμπροτέρασ, ὁποίαν μάλιστα τὴν Ἥραν γράφουσι·

τὸ δὲ πρόσωπον φαιδρὸν ὁμοῦ καὶ σεμνόν, ὡσ τοὺσ μὲν ἀγαθοὺσ ἅπαντασ θαρρεῖν ὁρῶντασ, κακὸν δὲ μηδένα δύνασθαι προσιδεῖν, μὴ μᾶλλον ἢ τὸν ἀσθενῆ τὴν ὄψιν ἀναβλέψαι πρὸσ τὸν τοῦ ἡλίου κύκλον·

καθεστηκὸσ δὲ καὶ ὅμοιον αὐτῆσ τὸ εἶδοσ ὁρᾶσθαι καὶ τὸ βλέμμα οὐ μετατρεπόμενον·

πολλὴν δ’ εὐφημίαν τε καὶ ἡσυχίαν ἀθόρυβον κατέχειν τὸν τόπον.

ἦν δὲ ἅπαντα μεστὰ καρπῶν τε καὶ ζῴων εὐθηνούντων ἀπὸ παντὸσ γένουσ· παρῆν δὲ καὶ χρυσὸσ αὐτόθι ἄπλετοσ σεσωρευμένοσ καὶ ἄργυροσ καὶ χαλκὸσ καὶ σίδηροσ. οὐ μὴν ἐκείνη γε οὐδὲν τῷ χρυσῷ προσεῖχεν οὐδὲ ἐτέρπετο, ἀλλὰ μᾶλλον τοῖσ καρποῖσ τε καὶ ζῴοισ. ἰδὼν οὖν αὐτὴν ὁ Ἡρακλῆσ ᾐδέσθη τε καὶ ἠρυθρίασεν, τιμῶν καὶ σεβόμενοσ, ὡσ ἂν ἀγαθὸσ παῖσ μητέρα γενναίαν.

καὶ ἤρετο τίσ ἐστι θεῶν τὸν Ἑρμῆν· ὁ δὲ εἶπεν, Αὕτη σοι μακαρία δαίμων Βασιλεία, Διὸσ βασιλέωσ ἔκγονοσ. ὁ δὲ Ἡρακλῆσ ἐχάρη καὶ ἐθάρρησε πρὸσ αὐτήν. καὶ αὖθισ ἐπήρετο τὰσ σὺν αὐτῇ γυναῖκασ. τίνεσ εἰσίν; ἔφη· ὡσ εὐσχήμονεσ καὶ μεγαλοπρεπεῖσ καὶ ἀρρενωποί. ἥδε μέν, ἔφη, σοι ἡ προσορῶσα γοργόν τε καὶ πρᾷον, ἐκ δεξιῶν καθημένη, Δίκη, πλείστῳ δὴ καὶ φανερωτάτῳ λάμπουσα κάλλει. παρὰ δὲ αὐτὴν Εὐνομία, πάνυ ὁμοία καὶ μικρὸν διαφέρουσα τὸ εἶδοσ.

ἐκ δὲ τοῦ ἐπὶ θάτερα μέρουσ γυνὴ σφόδρα ὡραία καὶ ἁβρῶσ ἐσταλμένη καὶμειδιῶσα ἀλύπωσ·

εἰρήνην καλοῦσιν αὐτήν· ὁ δ’ ἐγγὺσ οὗτοσ ἑστηκὼσ τῆσ Βασιλείασ παρ’ αὐτὸ τὸ σκῆπτρον ἔμπροσθεν ἰσχυρὸσ ἀνήρ, πολιὸσ καὶ μεγαλόφρων, οὗτοσ δὴ Νόμοσ, ὁ δὲ αὐτὸσ καὶ λόγοσ ὀρθὸσ κέκληται, σύμβουλοσ καὶ πάρεδροσ, οὗ χωρὶσ οὐδὲν ἐκείναισ πρᾶξαι θέμισ οὐδὲ διανοηθῆναι. ταῦτα μὲν οὖνἀκούων καὶ ὁρῶν ἐτέρπετο καὶ προσεῖχε τὸν νοῦν, ὡσ οὐδέποτε αὐτῶν ἐπιλησόμενοσ.

ἐντεῦθεν δὴ ἐπεὶ κατιόντεσ ἐγένοντο κατὰ τὴν τυραννικὴν εἴσοδον, Δεῦρο, ἔφη, θέασαι καὶ τὴν ἑτέραν, ἧσ ἐρῶσιν οἱ πολλοὶ καὶ περὶ ἧσ πολλὰ καὶ παντοδαπὰ πράγματα ἔχουσι, φονεύοντεσ οἱ ταλαίπωροι, παῖδέσ τε γονεῦσι πολλάκισ ἐπιβουλεύοντεσκαὶ γονεῖσ παισὶ καὶ ἀδελφοὶ ἀδελφοῖσ, τὸ μέγιστον κακὸν ἐπιποθοῦντεσ καὶ μακαρίζοντεσ, ἐξουσίαν μετὰ ἀνοίασ. δὴ πρῶτον μὲν αὐτῷ τὰ περὶ τὴν εἴσοδον ἐδείκνυεν, ὡσ μία μὲν ἐφαίνετο πρόδηλοσ, καὶ αὐτὴ σχεδὸν, ὁποίαν πρότερον εἶπον, ἐπισφαλὴσ καὶ παρ’ αὐτὸν φέρουσα τὸν κρημνόν, πολλαὶ δὲ ἄδηλοικαὶ ἀφανεῖσ διαδύσεισ, καὶ κύκλῳ πᾶσ ὑπόνομοσ ὁ τόποσ καὶ διατετμημένοσ ὑπ’ αὐτὸν οἶμαι τὸν θρόνον, αἱ δὲ πάροδοι καὶ ἀτραποὶ πᾶσαι πεφυρμέναι αἵματι καὶ μεσταὶ νεκρῶν.

διὰ δὲ τούτων οὐδεμιᾶσ ἦγεν αὐτόν, ἀλλ’ ἔξωθεν καθαρωτέραν, ἅτε οἶμαι θεατὴν ἐσόμενον. ἐπεὶ δὲ εἰσῆλθον, καταλαμβάνουσι τὴν Τυραννίδα καθημένηνὑψηλὴν ἐξεπίτηδεσ, προσποιουμένην καὶ ἀφομοιοῦσαν αὑτὴν τῇ Βασιλείᾳ, πολὺ δέ, ὡσ ἐνόμιζεν, ὑψηλοτέρῳ καὶ κρείττονι τῷ θρόνῳ, μυρίασ ἄλλασ τινὰσ ἔχοντι γλυφάσ, καὶ διαθέσει χρυσοῦ καὶ ἐλέφαντοσ καὶ ἠλέκτρου καὶ ἐβένου καὶ παντοδαπῶν χρωμάτων πεποικιλμένῳ.

τὴν δὲ βάσιν οὐκ ἦν ἀσφαλὴσ ὁ θρόνοσ οὐδὲ ἡδρασμένοσ, ἀλλὰ κινούμενόσ τε καὶ ὀκλάζων. ἦν δὲ οὐδ’ ἄλλο οὐδὲν ἐν κόσμῳ διακείμενον, ἀλλὰ πρὸσ δόξαν ἅπαντα καὶ ἀλαζονείαν καὶ τρυφήν, πολλὰ μὲν σκῆπτρα, πολλαὶ δὲ τιᾶραι καὶ διαδήματα ἐπὶ τῆσ κεφαλῆσ.

καὶ δὴ μιμουμένη τὸ ἐκείνησ ἦθοσ ἀντὶ μὲν τοῦ προσφιλοῦσ μειδιάματοσ ταπεινὸν ἐσεσήρει καὶ ὕπουλον, ἀντὶ δὲ τοῦ σεμνοῦ βλέμματοσ σκυθρωπὸν ὑφεωρᾶτο καὶ ἄγριον. ἵνα δὲ φαίνοιτο μεγαλόφρων, οὐ προσέβλεπε τοὺσ προσιόντασ, ἀλλ’ ὑπερεώρα καὶ ἠτίμαζεν.

ἐκ δὲ τούτου πᾶσιν ἀπηχθάνετο, πάντασ δὲ ὑπενόει. καθημένη δὲ ἀτρεμίζειν οὐκ ἐδύνατο, θαμινὰ δὲ κύκλῳ περιέβλεπε καὶ ἀνεπήδα πολλάκισ ἐκ τοῦ θρόνου. τὸ δὲ χρυσίον αἴσχιστα ἐφύλαττεν ἐν τοῖσ κόλποισ, πάλιν δὲ ἐρρίπτει φοβηθεῖσα ἀθρόον, εἶτ’ εὐθὺσ ἡρ́παζεν ὅ,τι ἔχοι τισ τῶν παριόντων καὶ τὸ βραχύτατον. ἡ δὲ ἐσθὴσ παντοδαπή, τοῦτο μὲν ἁλουργίδων, τοῦτο δὲ φοινικῶν, τοῦτο δὲ κροκωτῶν·

ἦσαν δὲ καὶ λευκοί τινεσ φαινόμενοι τῶν πέπλων·

πολλὰ δὲ καὶ κατέρρηκτο τῆσ στολῆσ. χρώματα δὲ παντοδαπὰ ἠφίει, φοβουμένη καὶ ἀγωνιῶσα καὶ ἀπιστοῦσα καὶ ὀργιζομένη, καὶ ποτὲ μὲν ὑπὸ λύπησ ταπεινή, ποτὲ δὲ ὑφ’ ἡδονῆσ μετέωροσ ἑωρᾶτο, καὶ νῦν μὲν ἐγέλα τῷ προσώπῳ πάνυ ἀσελγῶσ, πάλιν δὲ εὐθὺσ ἐθρήνει. ἦν δὲ καὶ ὅμιλοσ περὶ αὐτὴν γυναικῶν οὐδὲν ἐκείναισ ὁμοίων, αἷσ ἔφην εἶναι περὶ τὴν Βασιλείαν, ἀλλ’ Ὠμότησ καὶ Ὕβρισ καὶ Ἀνομία καὶ Στάσισ, αἳ πᾶσαι διέφθειρον αὐτὴν καὶ κάκιστα ἀπώλλυον.

ἀντὶ δὲ Φιλίασ Κολακεία παρῆν, δουλοπρεπὴσ καὶ ἀνελεύθεροσ, οὐδεμιᾶσ ἧττον ἐπιβουλεύουσα ἐκείνων, ἀλλὰ μάλιστα δὴ πάντων ἀπολέσαι ζητοῦσα. ὡσ δὲ καὶ ταῦτα ἱκανῶσ τεθέατο, πυνθάνεται αὐτοῦ ὁ Ἑρμῆσ πότερα αὐτὸν ἀρέσειε τῶν πραγμάτων καὶ ποτέρα τῶν γυναικῶν.

ἀλλὰ τὴν μὲν ἑτέραν, ἔφη, θαυμάζω καὶ ἀγαπῶ, καὶ δοκεῖ μοι θεὸσ ἀληθῶσ εἶναι, ζήλου καὶ μακαρισμοῦ ἀξία, ταύτην δὲ τὴν ὑστέραν ἐχθίστην ἔγωγε ἡγοῦμαι καὶ μιαρωτάτην, ὥστε ἥδιστα ἂν αὐτὴν ὤσαιμι κατὰ τούτου τοῦ σκοπέλου καὶ ἀφανίσαιμι. ταῦτ’ οὖν ἐπῄνεσεν ὁ Ἑρμῆσ καὶ τῷ Διὶ ἔφρασεν. κἀκεῖνοσ ἐπέτρεψεν αὐτῷ βασιλεύειν τοῦ σύμπαντοσ ἀνθρώπων γένουσ, ὡσ ὄντι ἱκανῷ.

τοιγαροῦν ὅπου μὲν ἴδοι τυραννίδα καὶ τύραννον ἐκόλαζε καὶ ἀνῄρει παρά τε Ἕλλησι καὶ βαρβάροισ· ὅπου δὲ βασιλείαν καὶ βασιλέα, ἐτίμα καὶ ἐφύλαττεν. καὶ διὰ τοῦτο τῆσ γῆσ καὶ τῶν ἀνθρώπωνσωτῆρα εἶναι, οὐχ ὅτι τὰ θηρία αὐτοῖσ ἀπήμυνεν· πόσον γὰρ ἄν τι καὶ βλάψειε λέων ἤ σῦσ ἄγριοσ; ἀλλ’ ὅτι τοὺσ ἀνημέρουσ καὶ πονηροὺσ ἀνθρώπουσ ἐκόλαζε καὶ τῶν ὑπερηφάνων τυράννων κατέλυε καὶ ἀφῃρεῖτο τὴν ἐξουσίαν. καὶ νῦν ἔτι τοῦτο δρᾷ, καὶ βοηθόσ ἐστι καὶ φύλαξ σοι τῆσ ἀρχῆσ, ἑώσ ἄν τυγχάνῃσ βασιλεύων.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Dio, Chrysostom, Orationes, περὶ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ α.

(디오, 크리소토모스, 연설, περὶ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ α.)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION