Aristides, Aelius, Ars Rhetorica, περὶ πολιτικοῦ λόγου, περὶ σεμνότητοσ.

(아리스티데스, 아일리오스, Ars Rhetorica, περὶ πολιτικοῦ λόγου, περὶ σεμνότητοσ.)

ἡ μὲν οὖν σεμνότησ καθολικῶσ συνίσταται τριχῇ, κατὰ γνώμην κατὰ σχῆμα καὶ κατὰ ἀπαγγελίαν. γνώμην δὲ λέγω τὸν νοῦν καὶ τὰ ἐπινοήματα, ἐν οἷσ εὑρίσκεται τὰ πράγματα, σχήματα δὲ τὸν τύπον τοῦ λόγου, ἐν ᾧ ἐκφερόμενα τὰ νοήματα ἤτοι τοιόνδε ἢ τοιόνδε τὸν λόγον φαίνεσθαι ποιεῖ. καὶ ταῦτα τὰ πλείστην δύναμιν ἔχοντα ἐν τῷ λόγῳ καὶ ὅσην τὰ ἔμψυχα καὶ κινούμενα παρὰ τὰ ἐναντίωσ ἔχοντα. ἀπαγγελίαν δὲ λέγω αὐτὴν τὴν λέξιν δι’ ἧσ ἀπαγγέλλεται τὰ ἐπινοήματα. κατὰ δ’ οὖν γνώμην σεμνὸσ ἔσται σοι λόγοσ ἐκ τῶν προτετιμημένων ἐννοημάτων, προτετιμημένα δέ ἐστιν ἑνὶ λόγῳ, ὅταν τισ ἐνδόξοισ πράγμασι χρῆται, καὶ περὶ ἐνδόξων τι λέγηται, καὶ ὅσα σπάνιά ἐστι καὶ παλαιά.

ἔνδοξα δέ ἐστι πρῶτα μὲν τὰ τῶν θεῶν, οἱο͂ν ὅταν εἰσ τὰ θεῖα ἐπανάγῃσ τὰσ ἐννοίασ, θεῶν εὔνοιαν, τύχησ χρηστότητα, οἱο͂ν ἐπὶ πολλῶν ἄν τισ ἰδεῖν δοκεῖ μοι τὴν παρὰ τῶν θεῶν εὔνοιαν, καὶ ὅσα τοιαῦτα. καὶ τῶν ἀνθρωπίνων δέ, ὅταν εἰσ τὰ προτετιμημένα ἄγῃσ, τὸ τιμᾶν γονέασ, προγόνουσ, τοὺσ πρώτουσ καταστήσαντασ τὰ νόμιμα, καὶ ἑτέροισ τὰ αὐτὰ παραινῇσ, καὶ ὅλωσ τὰ ἐν τῷ βίῳ προτετιμημένα καὶ ταῦτα σεμνότητοσ μετέχει, οἱο͂ν ἐλευθερία, σωφροσύνη, δικαιοσύνη, ὅταν λέγῃσ ὁρ́ον καὶ κανόνα τῆσ εὐδαιμονίασ τὴν ἐλευθερίαν καὶ τὰ ἐξ αὐτῆσ πεποιημένα, καὶ ὅλωσ μυρία ἄν τισ ἔχοι τοιαῦτα λέγειν, ἃ καὶ δῆλά ἐστι πᾶσι τοῖσ ἐντὸσ ἅπαξ τῆσ θεωρίασ ταύτησ.

καὶ τὰ τοιαῦτα σεμνότητοσ μετέχει, ὅταν περὶ βίου καὶ θανάτου διεξέρχῃ, οἱο͂ν πέρασ μὲν γὰρ ἅπασιν ἀνθρώποισ τοῦ βίου θάνατοσ, ἢ ὅταν λέγῃσ καὶ φύσεισ διαιρῇσ καὶ διορίζῃσ, οἱο͂ν οὐ γὰρ γένοσ ἐστὶ φιλίων καὶ πολεμίων.

ἐν οἷσ ὁ μέγιστοσ κίνδυνοσ ἐν τῷ πολιτικῷ λόγῳ ἢ ἐπακολουθήσαντα καὶ ἐπισπασθέντα τῇ φύσει τῶν ἐννοημάτων, καὶ καθάπαξ ἀποστάντα τῶν ὑποκειμένων διαφθεῖραι [δὲ] τὸ δόκιμον τοῦ λόγου καὶ ὑπόκενον ἐργάσασθαι καὶ γενέσθαι παρόμοιον τοῖσ μετεωρολόγοισ τῶν σοφιστῶν, ἢ τὸ μέτρον τὸ ἐν τούτοισ ἐπισκεψάμενον, εἰσ ὅσον ἐξαίρεται ὁ ἀγωνιστικὸσ λόγοσ καὶ οἷστισιν ἀναμιγνύμενοσ οὐκ ἀμοιρεῖ ἐν τοῖσ ὁρ́οισ τοῦ ἀγωνιστικὴν μένειν τὴν σεμνότητα καὶ μὴ διαμαρτεῖν.

ταῦτα μὲν οὖν ἐν τοῖσ διακούουσι. νῦν δὲ ἐπανέλθωμεν ἐξ ὧν συνίσταται ἡ σεμνότησ ἡ ἀκινδυνοτέρα.

ταῦτα δέ ἐστιν αἵ τε ἔνδοξοι πράξεισ καὶ τὰ διανοήματα καὶ τῶν ἔργων τὰ σπανιώτατα καὶ παραδοξότατα, οἱο͂ν τὸ τὸν Ξέρξην ἐπινοῆσαι τὸν Ἑλλήσποντον ζεῦξαι καὶ διορύξαι τὸν Ἄθων καὶ πλεῦσαι, καὶ Ἀθηναίουσ ὑπομεῖναι ἐκλιπεῖν τὴν πόλιν καὶ εἰσ τὰσ ναῦσ ἐμβῆναι, καὶ Λακεδαιμονίουσ βασιλεῖ πύλασ ἀποκλεῖσαι. μεγάλα γὰρ ταῦτα καὶ σεμνότητοσ ἔργα καὶ [τὰ] διανοήματα, καὶ ταῦτα εἰκότωσ καὶ τὸν λόγον εἰσ σεμνότητα ἐξαίρει. παραδείγματοσ δὲ ἕνεκα ἔστω νόημα αὐτὸ καθ’ αὑτὸ ἐκ τῆσ ἐννοίασ σεμνότητοσ μετεσχηκὸσ οὐ μὰ τοὺσ ἐν Μαραθῶνι προκινδυνεύσαντασ τῶν προγόνων καὶ τοὺσ ἐμ Πλαταιαῖσ παραταξαμένουσ.

ἐνταῦθα γὰρ τὸ μὲν ζητούμενον ἦν εἰ δέον ἢ οὐ δέον ἡ πόλισ ἐκινδύνευσεν ἐν Χαιρωνείᾳ, εἰ ἡμάρτηται τὸ προελέσθαι τὸν πόλεμον τοῦτον ἢ οὔ. τοῦτό ἐστι τὸ ζητούμενον, καὶ τὸ κατασκευαστικὸν γέγονεν, οὐχ ἡμάρτηται, ὅτι οὐδ’ οἱ πρόγονοι ἥμαρτον οἱ ἐν Μαραθῶνι προκινδυνεύσαντεσ. τὸ δὲ καὶ ὀμόσαι ὡσ κατὰ θεῶν τῶν προγόνων, τοῦτο ἔχει τὴν ὑπερβολὴν τῆσ σεμνότητοσ, οὐ μὰ τοὺσ ἐν Μαραθῶνι προκινδυνεύσαντασ τῶν προγόνων. δῆλον δὲ ὅτι ἐν τοῖσ ἐνδόξοισ καὶ καθ’ ὑπερβολὴν τῶν ἀγώνων ὁ καιρὸσ τῶν τοιούτων ἐννοημάτων, οὐχ ὅταν βλάβησ ἢ ἄλλου τινὸσ τῶν φαυλοτάτων κρίνωμέν τινα ἢ κρινώμεθα. φαίη δ’ ἄν τισ καὶ τὸ τοῦ ὁρ́κου σχῆμα εἶναι πᾶν· αὐτὸ γὰρ τὸ οὐ μὰ τοὺσ ἐν Μαραθῶνι προκινδυνεύσαντασ οὐκ ἔστιν ὁρ́κοσ, ἀλλὰ παράδειγμα, οἱο͂ν οὐχ ἡμαρτήκατε τὸν ὑπὲρ τῆσ ἁπάντων ἐλευθερίασ καὶ σωτηρίασ ἀράμενοι κίνδυνον, ὥσπερ οὐδ’ οἱ ἐν Μαραθῶνι προκινδυνεύσαντεσ· καὶ γάρ ἐστιν ὅμοιον τῷ τὸν ὑπὲρ τῆσ ἁπάντων σωτηρίασ κίνδυνον ἄρασθαι τὸ ἐν Μαραθῶνι προκινδυνεῦσαι. τὸ μὲν οὖν πρᾶγμα εἰσ παράδειγμα ἀντὶ τοῦ εὐθέωσ εἰπεῖν ἐσχημάτισε, πρόσ τε τὸ λαμπρὸν ἅμα καὶ ἀξιόπιστον εἰσ ὁρ́κου φαντασίαν μεταβαλών. καὶ τὸ ἀρχαιολογεῖν δὲ σεμνότητοσ, οἱο͂ν λογιζόμενοι δὲ ὅτι μητέρα Ὀρέστησ ἀπεκτονὼσ εὐμενῶν θεῶν δικαστῶν τυχὼν ἀποφυγγάνει.

κατὰ γνώμην μὲν οὖν οὕτω γίνοιτ’ ἂν σεμνότησ. κατὰ σχῆμα δὲ οὕτωσ, ὅταν ἀποφαντικοῖσ τισ χρῆται τοῖσ σχήμασιν, ὡσ ἐν τῷ κατὰ Ἀριστογείτονοσ ὁ Δημοσθένησ ἅπασ ὁ τῶν ἀνθρώπων βίοσ, ἄν τε μικρὰν ἄν τε μεγάλην πόλιν οἰκῶσι, φύσει καὶ νόμοισ διοικεῖται.

ἢ ὅταν ἀποστάσεσί τισ χρῆται, ἔστι δὲ ἡ φύσισ τοῦ σχήματοσ τῆσ ἀποστάσεωσ τοιάδε τισ, ὅταν τοῦ συμπλέκειν κατὰ τὸ ἑξῆσ καὶ συναρτᾶν ἀλλήλοισ ἀποστάντεσ εἰσ ἀρχὴν ἰδίαν ἐπανάγωμεν, ὥστε τὸ συνημμένον τῶν ἐννοημάτων χωρισθὲν ἀποστῆναι, ὡσ ἐν τοῖσ Φιλιππικοῖσ ἐν τῷ κατὰ Φιλίππου τὸ μὲν κατασκευαζόμενον, δεινὰ ποιεῖ Φίλιπποσ·

τάδε γὰρ ποιεῖ καὶ τάδε, οἱο͂ν Θετταλίαν καταδεδούλωται, αἱ δ’ ἐν Εὐβοίᾳ πόλεισ ἤδη τυραννοῦνται, ἐφ’ Ἑλλήσποντον οἴχεται, πρότερον ἧκεν ἐπ’ Ἀμβρακίαν, Ἦλιν ἔχει τηλικαύτην πόλιν ἐν Πελοποννήσῳ. καὶ αὐξητικόν, καὶ τοιαῦτα ποιοῦντοσ οὐδεὶσ κωλύει τῶν Ἑλλήνων, ἐν οἷσ λέγει καὶ ταῦτα εἰδότεσ οἱ Ἕλληνεσ οὐ πέμπομεν πρέσβεισ περὶ τούτων καὶ ἀγανακτοῦμεν· ἐν τέλει, ὥστ’ ἐκείνου ποιοῦντοσ τί αὐτοὶ ποιοῦμεν; καὶ τὸ αὐξητικὸν ἐκ διαφορᾶσ, καὶ ταῦτα τῶν προγόνων οὐχ ὅπωσ τοῖσ βαρβάροισ τι τούτων συγχωρούντων, ἀλλ’ οὐδὲ τῶν Ἑλλήνων τοῖσ ἐνδοξοτάτοισ, οὐ Λακεδαιμονίοισ, οὐκ Ἀθηναίοισ, οὐ τὰ τελευταῖα Θηβαίοισ. εἶτα ἡ αἰτιολογία ἐπὶ πᾶσι τί οὖν τὸ αἴτιον τούτων; ἐνταῦθα πρόσεχε ἤδη τῷ τῆσ ἀποστάσεωσ σχήματι· σαφηνείασ γάρ σοι ἕνεκα πρότερον πάντα ἐπεξῆλθον. εἰ μὲν συμπλέξασ τὸ κατασκευαστικὸν νόημα ἐβούλετο ἐξενεγκεῖν, οὕτωσ ἂν ἐποίησεν, ὅτι ἐκεῖνοι μὲν τοὺσ παρὰ τῶν ἄρχειν βουλομένων ἢ διαφθείρειν τὴν Ἑλλάδα χρήματα λαμβάνοντασ ἅπαντεσ ἐμίσουν, οὗτοσ δὲ οὐχ οὕτωσ, ἀλλὰ διακόψασ τὴν συμπλοκὴν τῶν νοημάτων καὶ ἀποστήσασ ἀπὸ τοῦ συνῆφθαι αὐτὸν αὐτῷ, εἰσ ἀρχὴν ἀναγαγὼν λέγει ἦν τι τότε, ἦν ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι ἐν ταῖσ τῶν πολλῶν διανοίαισ· τί ἦν τοῦτο; τοὺσ παρὰ τῶν ἄρχειν βουλομένων ἢ διαφθείρειν τὴν Ἑλλάδα χρήματα λαμβάνοντασ ἅπαντεσ ἐμίσουν. εἶτα ἕτερον ἐγίνετό τι κατὰ τὸ σχῆμα, καίτοι ἓν καὶ τὸ αὐτὸ ἐννόημα ὄν, ἐάν τε συμπλέξασ εἴπω, τί οὖν τὸ αἴτιον τούτων; ὅτι ἐκεῖνοι μὲν οὐχ οὕτωσ διενοοῦντο, ἐάν τε καὶ ἀποστάσει χρησάμενοσ ἐπαναγάγω, ἦν τι τότ’, ἦν ἐν ταῖσ τῶν πολλῶν διανοίαισ. καὶ ἑτέρωθι δὲ ἐν ἐπαγγελίᾳ χρησάμενοσ λέξω δὲ μετὰ παρρησίασ· καὶ γὰρ οὐδ’ ἂν ἄλλωσ δυναίμην, εἶτα ἀποστήσασ ἐπάγει πάντεσ ὅσοι πώποτε ἐκπεπλεύκασι παρ’ ὑμῶν στρατηγοί. κἀκεῖνα δὲ ἀποστάσεωσ τὰ σχήματα. καλόν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, καλὸν ἡ τῶν δημοσίων πραγμάτων φυλακή, κἀκεῖνο ἀντικείμενον τούτῳ, μιαρόν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, μιαρὸν τὸ θηρίον καὶ ἄμικτον. οὐχ ὅτι δὲ καὶ ἄλλα μυρία θεωρήματα οὐ πρόσεστι καθ’ ἕκαστον τούτων τῶν θεωρημάτων, διὰ τοῦτο κατ’ εἶδοσ οὐχ ὑπεμνήσθην· καὶ γὰρ καὶ ἐπαναδίπλωσισ ἐν ἐνίοισ αὐτῶν γέγονε, καὶ καθόλου ἐξενήνεκται οὐκ ἐπὶ μέρουσ, ἀλλ’ ἡμῖν πρόκειται καθ’ ἓν ἕκαστον τῶν γενικῶν σχημάτων παραδεικνύναι, καὶ σὺ δὲ οὕτωσ ἠξίωσασ. καὶ ὅλωσ δὲ ἐπὶ μιᾶσ ἐννοίασ πολλάκισ πλείω συμπίπτει θεωρήματα, καὶ μάλιστα ὁπόσα αὐτῶν τῆσ αὐτῆσ ἐστι συγγενείασ, καὶ ἐξ ὧν τελείωσ πᾶσι τοῖσ αὐτοῦ μέρεσι κατεσκεύασται ὁ λόγοσ προσλαμβάνει, ἐννοίᾳ, σχήματι, ῥυθμῷ, λέξει. ἡμῖν δὲ νῦν ὁ λόγοσ περὶ αὐτοῦ μόνου τοῦ σχήματοσ, καὶ ταῦτα τοῦ κατ’ ἔννοιαν μόνου. καὶ ἄλλαι δέ εἰσιν ἀποστάσεισ, οἱο͂ν οὐδὲν δεινόν, οὐδ’ ἐλεεινὸν Μειδίασ πείσεται, ἐὰν ἴσα κτήσηται τοῖσ πολλοῖσ ὑμῶν, καὶ πάλιν πλούσιοι πολλοὶ συνεστηκότεσ, τὸ δοκεῖν τινεσ εἶναι δι’ εὐπορίαν προσειληφότεσ, καὶ πάλιν μισεῖ Μειδίασ ἴσωσ ἐμέ. καὶ αἱ διαστάσεισ σεμνότητα ἔχουσιν, οἱο͂ν ὅταν εἴπῃ τί οὖν ἐπιχειρεῖ;

πόλεμον ποιῆσαι τοῖσ Ἀμφικτύοσι καὶ περὶ τὴν Πυλαίαν ταραχήν, τὸ μὲν γὰρ χωρὶσ τῆσ διαστάσεωσ τοιοῦτον οἱο͂ν ἡγεῖτο γὰρ ὁ Φίλιπποσ, εἰ μὲν τῆσ ἰδίασ ἕνεκα ἔχθρασ ἢ τοὺσ Θετταλοὺσ ἢ τοὺσ Θηβαίουσ συμπείθοι βαδίζειν ἐφ’ ὑμᾶσ, οὐδένα προσέξειν αὐτῷ τὸν νοῦν, ἐὰν δὲ τὰσ ἐκείνων κοινὰσ αἰτίασ λαβὼν ἡγεμὼν αἱρεθῇ, ῥᾷον ἤλπιζε τὰ μὲν παρακρούσασθαι, τὰ δὲ οἷστισι δήποτε. τί οὖν; πόλεμον ποιεῖ τοῖσ Ἀμφικτύοσι καὶ περὶ τὴν Πυλαίαν ταραχήν. τοῦτ’ ἂν ἦν τὸ χωρὶσ τῆσ διαστάσεωσ συγκεχυμένον καὶ ταπεινόν, τὸ δὲ ἐξᾶραι εἰσ τὴν σεμνότητα ἡ διάστασισ ἡ διὰ μέσου, τί οὖν ἐπιχειρεῖ; εἶτα τὸ πρᾶγμα τὸ μετὰ τὴν διάστασιν πόλεμον ποιῆσαι τοῖσ Ἀμφικτύοσι. καὶ ἑτέρωθι τὸ χείριστον ἐν τοῖσ παρεληλυθόσι τοῦτο πρὸσ τὰ μέλλοντα βέλτιστον ὑπάρχει. καὶ ἐνταῦθα τὸ μὲν χωρὶσ τῆσ διαστάσεωσ ἦν ἂν εὐθὺσ ἐπαγαγεῖν, οὐδὲν γὰρ τῶν δεόντων ποιούντων ἡμῶν. ποῦ οὖν ἡ διάστασισ; ἐν τῷ διὰ μέσου, ἐν ᾧ διαστήσασ λέγει τί οὖν τοῦτό ἐστιν· ὅτι οὐδὲν τῶν δεόντων ποιούντων ἡμῶν. ἀλλ’ αὗται μὲν κατὰ πρᾶγμα αἱ διαιρέσεισ, τί οὖν ἐπιχειρεῖ, ἢ πάλιν τί οὖν τοῦτό ἐστιν; ἐκεῖναι δὲ ἐκ τῆσ αὐτοῦ τινοσ ἐπικρίσεωσ, ὅταν λέγῃ, καὶ γὰρ οὕτωσ ἔχει, ὕβρισμαι μὲν ἐγὼ καὶ προπεπηλάκισται τὸ σῶμα τοὐμὸν τότε. ἀεὶ δὲ παρακολουθεῖ τῇ διαστάσει καὶ τὸ εὐκρινῆ τὸν λόγον ποιεῖν, ἐνιαχοῦ δὲ καὶ σαφῆ. εἰδέναι δὲ χρὴ ὅτι τὰ θεωρήματα τοῦ λόγου πολὺ κάλλοσ ἐφέλκεται, ἡμεῖσ δὲ νῦν ἑνὸσ ἐσμὲν τοῦ γενικωτάτου. σεμνότητοσ δὲ σχῆμα καὶ ὅταν πλαγιασμοῖσ τισ χρῆται·

ὅπου μὲν γὰρ ὀρθοῦται τὰ νοήματα, κόπτεται καθ’ ἓν ἕκαστον ὁ λόγοσ, καὶ τοῦ καθαρωτέρου μᾶλλον τρόπου τὸ σχῆμα, οὐ τοῦ σεμνοτέρου· διὰ τοῦτο ἐν τῷ πρὸσ Λεπτίνην ἑώσ μὲν ὀρθῶσ ὁ Δημοσθένησ τὰ νοήματα, καθαρὸσ εἶναι δοκεῖ ὁ λόγοσ, οἱο͂ν λέγονται οἱ τριάκοντα χρήματα δανείσασθαι παρὰ Λακεδαιμονίων ἐπὶ τοὺσ ἐν Πειραιεῖ. ἄλλο νόημα τοῦ αὐτοῦ τρόπου, ἐπειδὴ δὲ τὰ πράγματα ἐκεῖνα κατέστη, πρέσβεισ πέμψαντεσ οἱ Λακεδαιμόνιοι τὰ χρήματα ἀπῄτουν. καὶ τὸ ἑξῆσ τῷ αὐτῷ τρόπῳ εἰ ὀρθῶσ προήγαγεν, οὕτωσ ἂν εἶπε, λόγοι οὖν ἐγίνοντο, καὶ οἱ μὲν τοὺσ ἐξ ἄστεοσ ἠξίουν ἀποδοῦναι τὰ χρήματα, οἱ δὲ τοὺσ ἐκ Πειραιῶσ, ἀλλὰ διεφθείρετο ὁ τόνοσ τοῦ σχήματοσ καὶ ἡ σεμνότησ, διὰ τοῦτο πλαγιάσασ λέγει, λόγων δὲ γιγνομένων καὶ τῶν μὲν τοὺσ ἐξ ἄστεοσ ἀποδοῦναι κελευόντων, τῶν δὲ τοὺσ ἐν Πειραιεῖ τοῦτο πρῶτον τῆσ ὁμονοίασ σημεῖον ὑπάρξαι. καὶ ἐν ἀρχῇ δὲ τοῦ κατὰ Φιλίππου πολλῶν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, λόγων γιγνομένων περὶ ὧν Φίλιπποσ ἀδικεῖ. καὶ ἄλλο τι πεπλαγιασμένον ἐπὶ τούτῳ καὶ πάντων εὖ οἶδ’ ὅτι φησάντων γ’ ἄν. καὶ πάλιν ὄντων δέ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, τῶν παρόντων πραγμάτων πᾶσιν ὡσ ἐγὼ κρίνω φοβερῶν, οὐδένεσ μὲν ἐν μείζονι κινδύνῳ τῶν πάντων εἰσὶν ὑμῶν. τοῦτο δὲ πρῶτον τῶν σχημάτων εἰδέναι χρή, ὅτι κοινωνίαν τινὰ ἔχει ἐν τῷ λόγῳ τό τε ἀξίωμα καὶ ἡ σεμνότησ·

ὅπου γὰρ ἀξίωμα ὁ λόγοσ προσλαμβάνει, ἐκεῖ καὶ σεμνότητα. ἔστω δὲ ὁ λόγοσ εἰσ τὰ τῆσ γνώμησ ἔτι τὸ εἰκόσι χρῆσθαι σεμνότητα καὶ ἀξίωμα ἔχοντα τὸν λόγον ἐργάζεται, ὥσπερ ἐν θαλάττῃ πνεῦμα ἀκατάστατον ὡσ ἂν τύχῃ κινούμενον, καὶ πάλιν ὥσπερ σκηπτὸσ ἢ χειμάρρουσ ἅπαν τοῦτο τὸ πρᾶγμα εἰσ τὴν πόλιν εἰσέπεσεν, καὶ ἑτέρωθι πάλιν ἐπεὶ ὅτι γε ὥσπερ περίοδοσ ἢ καταβολὴ πυρετοῦ ἢ ἄλλου τινὸσ κακοῦ καὶ τῷ πάνυ πόρρω δοκοῦντι νῦν ἀφεστάναι προσέρχεται οὐδεὶσ ἀγνοεῖ. καὶ τὸ γνωμολογεῖν δὲ τῆσ σεμνότητόσ ἐστιν, οἱο͂ν τὸ γὰρ εὖ πράττειν παρὰ τὴν ἀξίαν ἀφορμὴ τοῦ κακῶσ φρονεῖν τοῖσ ἀνοήτοισ γίνεται.

καὶ τὸ τὰ ἧττον ἐκτετιμημένα ἐκβάλλοντα καὶ ἀναιροῦντα ἀντεισάγειν τὰ μᾶλλον προτετιμημένα τῆσ σεμνότητόσ ἐστιν, οὐ λίθοισ ἐτείχισα τὴν πόλιν οὔτε πλίνθοισ ἐγώ, ἀλλ’ ἐὰν τὸν ἐμὸν τειχισμὸν θέλῃσ μαθεῖν, νῦν τὰ μᾶλλον προτετιμημένα εὑρήσεισ ὅπλα καὶ πόλεισ καὶ τόπουσ καὶ λιμένασ.

σεμνότητα δὲ ἔχει καὶ ὅταν μὴ εὐθὺσ ἐπιτρέχῃσ τῷ εἰσαγομένῳ, ἀλλὰ προσλαμβάνῃσ τὰσ δυνάμεισ αὐτῶν καὶ προαναρτᾷσ τὸν λόγον.

ἓν δέ τι κοινὸν ἡ φύσισ τῶν εὖ φρονούντων ἐν ἑαυτῇ κέκτηται φυλακτήριον, καὶ οὐκ εὐθὺσ ἐπήγαγε καὶ εἶπεν ἀπιστίαν, ἀλλὰ προσλαβὼν τούτου τὰσ δυνάμεισ καὶ ἀναρτήσασ, ὃ πᾶσι μέν ἐστιν ἀγαθὸν καὶ σωτήριον, μάλιστα δὲ τοῖσ πλήθεσι πρὸσ τοὺσ τυράννουσ, καὶ ἄλλη ἐπανάληψισ τί οὖν ἐστι τοῦτο, εἶτα τὸ εἰσαγόμενον ἀπιστία. ὅμοιον δὲ τούτῳ κἀκεῖνο ὃ καὶ τοῦ Περσῶν ἐκράτησε πλούτου καὶ ἐλευθέραν ἦγε τὴν Ἑλλάδα, καὶ οὔτε ναυμαχίασ οὔτε πεζῆσ μάχησ ἡττᾶτο, νῦν δὲ ἀπολωλὸσ ἅπαντα λελύμανται, καὶ ἄνω καὶ κάτω πεποίηκε πάντα τὰ πράγματα, καὶ τοσούτων προεκκειμένων οὔπω εἴρηται τὸ τί, ἀλλ’ ἐπαναλήψει χρησάμενοσ νῦν εἰσάξει, τί οὖν ἦν τοῦτο; εἶτα τὸ εἰσαγόμενον καθ’ ἑαυτό, ὡσ ἐκεῖ ἀπιστία, οὕτωσ ἐνθάδε, τοὺσ παρὰ τῶν ἄρχειν βουλομένων ἢ διαφθείρειν τὴν Ἑλλάδα χρήματα λαμβάνοντασ ἅπαντεσ ἐμίσουν. καὶ οἱ ἀφορισμοὶ δὲ οἱ ἐν τῷ καθόλου σεμνότητα ἔχουσιν, οἱο͂ν πόλεωσ γὰρ ἔγωγε πλοῦτον ἡγοῦμαι συμμάχουσ, πίστιν, εὔνοιαν.

καὶ τὸ ὑπέρχεσθαι δὲ ἀεὶ τὰ ἔνδοξα ἢ πρόσωπα ἢ πράγματα ἀπάγοντα ἀφ’ ἑαυτοῦ σεμνὸν πάνυ, οἱο͂ν καὶ τούτων οὐδὲν καινόν, οὐδὲ εὑρ́ημα ἐμόν, ἀλλὰ παλαιὸσ ὃν οὗτοσ παρέβη νόμοσ οὕτω κελεύει νομοθετεῖν, καὶ πάλιν οὐ λόγουσ ἐμαυτοῦ λέγων, ἀλλὰ γράμματα τῶν ὑμετέρων προγόνων.

σχῆμα δὲ καὶ τοῦτο τῆσ σεμνότητοσ τὸ ἀσύνδετα παρατιθέναι τὰ νοήματα, ἐφεξῆσ ἐπιτιθέντα ἀλλήλοισ, οἱο͂ν Μειδίασ Ἀναγυράσιοσ προβέβληται, τὰ ἀπόρρητα οἶδεν, ἡ πόλισ αὐτὸν οὐ χωρεῖ.

καὶ πάλιν ἐφ’ Ἑλλήσποντον οἴχεται, πρότερον ἧκεν ἐπ’ Ἀμβρακίαν, Ἦλιν ἔχει τηλικαύτην πόλιν ἐν Πελοποννήσῳ, Μεγάροισ ἐπεβούλευσε πρώην, οὔθ’ ἡ Ἑλλὰσ οὔτε ἡ βάρβαροσ τὴν πλεονεξίαν χωρεῖ τοῦ ἀνθρώπου. κατὰ δὲ ἀπαγγελίαν γίγνεται σεμνότησ οὕτωσ, ὅταν τισ ὀνοματικαῖσ χρῆται ταῖσ λέξεσιν ἀντὶ ῥηματικῶν, οἱο͂ν πλεονέκτημα, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, μέγα ὑπῆρξε Φιλίππῳ.

καὶ τόλμα μὲν γὰρ ἀλόγιστοσ ἀνδρεία φιλέταιροσ ἐνομίσθη. καὶ ὅταν τροπικαῖσ ἀντὶ ἰδίων ταῖσ λέξεσι χρήσῃ, οἱο͂ν τὴν δωροδοκίαν νόσημα εἰπεῖν, νόσημα, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, δεινὸν ἐμπέπτωκεν εἰσ τὴν Ἑλλάδα.

καὶ ἑτέρωθι πάλιν εἶτα τὸν τοῦτο τὸ μηχάνημα ἐπὶ τὴν πόλιν ἱστάντα. καὶ ἐν τῷ κατὰ Μειδίου σὺ δὲ πληρωτὴσ τοιούτου γεγονὼσ ἐράνου σεαυτῷ τουτονὶ δίκαιοσ εἶ συλλέξασθαι. καὶ τὸ κατὰ πλῆθοσ λέγειν καὶ τὰ ὀνόματα ἐφεξῆσ παρατιθέναι τῆσ σεμνότητόσ ἐστιν, οἱο͂ν εὐδαίμων καὶ μέγασ καὶ φοβερὸσ ἅπασιν Ἕλλησι καὶ βαρβάροισ.

καὶ τὸ τὰ πρόσωπα ἀφαιροῦντα ἐπ’ αὐτῶν τῶν πραγμάτων προάγειν τὸν λόγον σεμνὸν σφόδρα.

εἰ μὴ Θεσπιαὶ καὶ Πλαταιαὶ καὶ τὸ Θηβαίουσ αὐτίκα δὴ μάλα δώσειν δίκην ἀφείλετο τὴν ἀλήθειαν ἀλλ’ οἱ λέγοντεσ τὰ περὶ Θεσπιέων καὶ Πλαταιέων, ὁ δὲ ἀφελὼν τὰ πρόσωπα τῶν εἰπόντων αὐτὰ λέγει ἐφ’ ἑαυτῶν, εἰ μὴ Θεσπιαὶ καὶ Πλαταιαί. καὶ ἀλλαχοῦ πάλιν ἐγὼ δὲ οἶμαι τὴν μὲν εἰρήνην ἄγειν οὐχ ὑμᾶσ δεῖν πείθειν· καὶ τὸ ἀντικείμενον εἶπεν ἀλλὰ Φίλιππον, ὁ δὲ ἀφελὼν τὸ πρόσωπον ἐπὶ τοῦ πράγματοσ ἀόριστον εἶπεν, ἀλλὰ τὸν τὰ τοῦ πολέμου πράσσοντα. καὶ πάλιν ἑτέρωθι βουλόμενοσ δεῖξαι ὅτι Φίλιππόσ ἐστιν ὁ τὸν πόλεμον ποιῶν ἀντὶ τοῦ οὕτωσ εἰπεῖν, εἰ δὲ Φίλιπποσ τὰ ὅπλα ἐν ταῖσ χερσὶν ἔχων καὶ δύναμιν πολλὴν περὶ αὑτὸν ὁ δὲ ἕτεροσ εἶπε. σεμνότητοσ δὲ καὶ τὸ τοῖσ ἐν γένει μᾶλλον [ἂν] ὀνόμασι χρῆσθαι, ἐν γένει δὲ λέγω, χρυσόσ, ἄργυροσ.

τὸ μὲν γὰρ ἐκ τούτων ἐστὶ τὸ ἐπὶ εἴδουσ καὶ μέρουσ λεγόμενον, χρήματα, εὐπορία, πρόσοδοσ. ὁ δὲ Θουκυδίδησ ἀντὶ τούτων εἰσ τὸ ἐν γένει ἀναγαγὼν σεμνότητα εἰργάσατο, λέγει δὲ ὁ Ἑρμοκράτησ περὶ τῶν Καρχηδονίων χρυσὸν γὰρ καὶ ἄργυρον πλεῖστον ἔχουσιν ἀντὶ τοῦ πλουσιώτατοι γάρ εἰσιν, ἢ ἑτέρωσ μεταβαλών, πλούσιοι γάρ εἰσιν. καὶ ὁ Δημοσθένησ ἀντὶ τοῦ εἰπεῖν Ἀρίθμιοσ ἐκολάσθη, ἐπειδὴ διέφθειρε τινὰσ χρήμασιν ἐν Πελοποννήσῳ, ὁ δὲ ἐν γένει εἰπὼν ὅτι χρυσίον ἐκόμισε παρὰ βασιλέωσ σεμνότητα εἰργάσατο. χρὴ δὲ εἰδέναι ὅτι καὶ ἐξ ἑνὸσ ὀνόματοσ γίγνεται σεμνότησ, ὡσ ἐν τῷ πρὸσ Λεπτίνην, ὅπου λέγει ὅτι χρὴ κυρίασ τηρεῖν τὰσ στήλασ.

πῶσ ἐξῆρεν εἰσ σεμνότητα; ἐν τῷ τελευταίῳ ὀνόματι, ἵν’ ἐκεῖναι τοῦ τῆσ πόλεωσ ἤθουσ μνημεῖον ὦσιν.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION