Xenophon, Minor Works, Περὶ Ἱππικῆς, chapter 6

(크세노폰, Minor Works, Περὶ Ἱππικῆς, chapter 6)

δηλώσομεν δὲ καὶ τοῦτο, ὡσ ἂν ἀβλαβέστατα μέν τισ ἑαυτῷ, τῷ δ’ ἵππῳ ὠφελιμώτατα <τὰ πρόσθεν> ψήχοι. ἢν μὲν γὰρ ἐσ τὸ αὐτὸ βλέπων τῷ ἵππῳ καθαίρῃ, κίνδυνοσ καὶ τῷ γόνατι καὶ τῇ ὁπλῇ εἰσ τὸ πρόσωπον πληγῆναι· ἢν δὲ ἀντία τῷ ἵππῳ ὁρῶν καὶ ἔξω τοῦ σκέλουσ, ὅταν καθαίρῃ, κατὰ τὴν ὠμοπλάτην καθίζων ἀποτρίβῃ, οὕτω πάθοι μὲν ἂν οὐδέν, δύναιτο δ’ ἂν καὶ τὴν χελιδόνα τοῦ ἵππου θεραπεύειν ἀναπτύσσων τὴν ὁπλήν.

ὡσ δ’ αὔτωσ καὶ τὰ ὄπισθεν σκέλη καθαιρέτω. εἰδέναι δὲ χρὴ τὸν περὶ τὸν ἵππον ὅτι καὶ ταῦτα καὶ τἆλλα πάντα ὅσα πράττειν δεῖ ὡσ ἥκιστα χρὴ κατὰ τὸ πρόσωπόν τε καὶ οὐρὰν ἀντίον ἑαυτὸν ποιήσαντα προσιέναι·

ἢν γὰρ ἐπιχειρῇ ἀδικεῖν, κατ’ ἀμφότερα ταῦτα κρείττων ὁ ἵπποσ ἀνθρώπου. ἐκ πλαγίου δ’ ἄν τισ προσιὼν ἀβλαβέστατα μὲν ἑαυτῷ, πλεῖστα δ’ ἂν ἵππῳ δύναιτο χρῆσθαι. ἐπειδὰν δὲ ἄγειν δέῃ τὸν ἵππον, τὴν μὲν ὄπισθεν ἀγωγὴν διὰ τάδε οὐκ ἐπαινοῦμεν, ὅτι τῷ μὲν ἄγοντι οὕτωσ ἥκιστα ἔστι φυλάξασθαι, τῷ δὲ ἵππῳ οὕτωσ μάλιστα ἔξεστι ποιῆσαι ὅ τι ἂν βούληται.

τὸ δ’ αὖ ἔμπροσθεν μακρῷ τῷ ἀγωγεῖ προϊόντα διδάσκειν ὑφηγεῖσθαι τὸν ἵππον διὰ τάδε αὖ ψέγομεν·

ἔξεστι μὲν γὰρ τῷ ἵππῳ καθ’ ὁπότερ’ ἂν βούληται τῶν πλαγίων κακουργεῖν, ἔξεστι δὲ ἀναστρεφόμενον ἀντίον γίγνεσθαι τῷ ἄγοντι. ἁθρόοι δὲ δὴ ἵπποι πῶσ ἄν ποτε ἀλλήλων δύναιντο ἀπέχεσθαι οὕτωσ ἀγόμενοι;

ἐκ πλαγίου δὲ ἵπποσ ἐθισθεὶσ παράγεσθαι ἥκιστα μὲν ἂν καὶ ἵππουσ καὶ ἀνθρώπουσ δύναιτ’ ἂν κακουργεῖν, κάλλιστα δ’ ἂν παρεσκευασμένοσ τῷ ἀναβάτῃ εἰή καὶ εἴ ποτε ἐν τάχει ἀναβῆναι δεήσειεν. ἵνα δὲ ὁ ἱπποκόμοσ καὶ τὸν χαλινὸν ὀρθῶσ ἐμβάλῃ, πρῶτον μὲν προσίτω κατὰ τὰ ἀριστερὰ τοῦ ἵππου·

ἔπειτα τὰσ μὲν ἡνίασ περιβαλὼν περὶ τὴν κεφαλὴν καθέτω ἐπὶ τῇ ἀκρωμίᾳ, τὴν δὲ κορυφαίαν τῇ δεξιᾷ αἰρέτω, τὸ δὲ στόμιον τῇ ἀριστερᾷ προσφερέτω. κἂν μὲν δέχηται, δῆλον ὅτι περιτιθέναι δεῖ τὸν κεκρύφαλον·

ἐὰν δὲ μὴ ὑποχάσκῃ, ἔχοντα δεῖ πρὸσ τοῖσ ὀδοῦσι τὸν χαλινὸν τὸν μέγαν δάκτυλον τῆσ ἀριστερᾶσ χειρὸσ εἴσω τῆσ γνάθου τῷ ἵππῳ ποιῆσαι. οἱ γὰρ πολλοὶ τούτου γιγνομένου χαλῶσι τὸ στόμα. ἢν δὲ μηδ’ οὕτω δέχηται, πιεσάτω τὸ χεῖλοσ περὶ τῷ κυνόδοντι· καὶ πάνυ τινὲσ ὀλίγοι οὐ δέχονται τοῦτο πάσχοντεσ. δεδιδάχθω δὲ καὶ τάδε ὁ ἱπποκόμοσ, πρῶτον μὲν μήποτε ἄγειν τῆσ ἡνίασ τὸν ἵππον·

τοῦτο γὰρ ἑτερογνάθουσ ποιεῖ· ἔπειτα δὲ ὅσον δεῖ ἀπέχειν τὸν χαλινὸν τῶν γνάθων. ὁ μὲν γὰρ ἄγαν πρὸσ αὐταῖσ τυλοῖ τὸ στόμα, ὥστε μὴ εὐαίσθητον εἶναι, ὁ δὲ ἄγαν εἰσ ἄκρον τὸ στόμα καθιέμενοσ ἐξουσίαν παρέχει συνδάκνοντι τὸ στόμιον μὴ πείθεσθαι. χρὴ δὲ τὸν ἱπποκόμον καὶ τὰ τοιάδε παρατηρεῖν, εἰ μὴ ῥᾳδίωσ τὸν χαλινὸν ὁ ἵπποσ δέχεται, αἰσθανόμενοσ ὅτι δεῖ πονεῖν.

οὕτω γὰρ δὴ μέγα ἐστὶ τὸ λαμβάνειν ἐθέλειν τὸν ἵππον τὸν χαλινὸν ὡσ ὁ μὴ δεχόμενοσ παντάπασιν ἄχρηστοσ. ἢν δὲ μὴ μόνον ὅταν πονεῖν μέλλῃ χαλινῶται, ἀλλὰ καὶ ὅταν ἐπὶ τὸν σῖτον καὶ ὅταν ἐξ ἱππασίασ εἰσ οἶκον ἀπάγηται, οὐδὲν ἂν εἰή θαυμαστὸν εἰ ἁρπάζοι τὸν χαλινὸν αὐτόματοσ προτεινόμενον.

ἀγαθὸν δὲ τὸν ἱπποκόμον καὶ ἀναβάλλειν ἐπίστασθαι τὸν Περσικὸν τρόπον, ὅπωσ αὐτόσ τε ὁ δεσπότησ, ἤν ποτε ἀρρωστήσῃ ἢ πρεσβύτεροσ γένηται, ἔχῃ τὸν εὐπετῶσ ἀναβιβάσοντα καὶ ἄλλῳ ἤν τινι βούληται τὸν ἀναβαλοῦντα ἐπιχαρίσηται.

τὸ δὲ μήποτε σὺν ὀργῇ ἵππῳ προσφέρεσθαι, ἓν τοῦτο καὶ δίδαγμα καὶ ἔθισμα πρὸσ ἵππον ἄριστον.

ἀπρονόητον γὰρ ἡ ὀργή, ὥστε πολλάκισ ἐξεργάζεται ὧν μεταμέλειν ἀνάγκη. καὶ ὅταν δὲ ὑποπτεύσασ τι ὁ ἵπποσ μὴ θέλῃ πρὸσ τοῦτο προσιέναι, διδάσκειν δεῖ ὅτι οὐ δεινόν ἐστι μάλιστα μὲν οὖν ἵππῳ εὐκαρδίῳ, εἰ δὲ μή, ἁπτόμενον αὐτὸν τοῦ δεινοῦ δοκοῦντοσ εἶναι καὶ τὸν ἵππον πρᾴωσ προσάγοντα.

οἱ δὲ πληγαῖσ ἀναγκάζοντεσ ἔτι πλείω φόβον παρέχουσιν·

οἰόνται γὰρ οἱ ἵπποι, ὅταν τι χαλεπὸν πάσχωσιν ἐν τῷ τοιούτῳ, καὶ τούτου τὰ ὑποπτευόμενα αἴτια εἶναι. ἐπειδάν γε μὴν ὁ ἱπποκόμοσ τὸν ἵππον παραδῷ τῷ ἀναβάτῃ, τὸ μὲν ἐπίστασθαι ὑποβιβάζεσθαι τὸν ἵππον, ὥστε εὐπετὲσ εἶναι ἀναβῆναι, οὐ μεμφόμεθα·

τόν γε μέντοι ἱππέα νομίζομεν χρῆναι μελετᾶν καὶ μὴ παρέχοντοσ ἵππου δύνασθαι ἀναβαίνειν. ἄλλοτε μὲν γὰρ ἀλλοῖοσ ἵπποσ παραπίπτει, ἄλλοτε δ’ ἄλλωσ ὁ αὐτὸσ ὑπηρετεῖ.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION