호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기
ἡ μὲν οὖν πρώτη διέξοδοσ αὐτῷ τῶν ὑπομνημάτων τοιαύτη. ἐν δὲ τῇ δευτέρᾳ πειρᾶται διόρθωσίν τινα ποιεῖσθαι τῆσ γεωγραφίασ καὶ τὰσ ἑαυτοῦ λέγει ὑπολήψεισ, πρὸσ ἃσ πάλιν εἰ ἔστι τισ ἐπανόρθωσισ, πειρατέον προσφέρειν. τὸ μὲν οὖν τὰσ μαθηματικὰσ ὑποθέσεισ εἰσάγειν καὶ φυσικὰσ εὖ λέγεται, καὶ ὅτι εἰ σφαιροειδὴσ ἡ γῆ καθάπερ καὶ ὁ κόσμοσ, περιοικεῖται, καὶ τὰ ἄλλα τὰ τοιαῦτα. εἰ δὲ τηλικαύτη ἡλίκην αὐτὸσ εἴρηκεν, οὐχ ὁμολογοῦσιν οἱ ὕστερον, οὐδ’ ἐπαινοῦσι τὴν ἀναμέτρησιν· ὅμωσ δὲ πρὸσ τὴν σημείωσιν τῶν κατὰ τὰσ οἰκήσεισ ἑκάστασ φαινομένων προσχρῆται τοῖσ διαστήμασιν ἐκείνοισ Ἵππαρχοσ ἐπὶ τοῦ διὰ Μερόησ καὶ Ἀλεξανδρείασ καὶ Βορυσθένουσ μεσημβρινοῦ, μικρὸν παραλλάττειν φήσασ παρὰ τὴν ἀλήθειαν. καὶ περὶ τοῦ σχήματοσ δ’ ἐν τοῖσ ἑξῆσ διὰ πλειόνων [λέγων] καὶ δεικνύσ, ὅτι σφαιροειδὴσ καὶ ἡ γῆ σὺν τῇ ὑγρᾷ φύσει καὶ ὁ οὐρανόσ, ἀλλοτριολογεῖν ἂν δόξειεν· ἀρκεῖ γὰρ τὸ ἐπὶ μικρόν. ἑξῆσ δὲ τὸ πλάτοσ τῆσ οἰκουμένησ ἀφορίζων φησὶν ἀπὸ μὲν Μερόησ ἐπὶ τοῦ δι’ αὐτῆσ μεσημβρινοῦ μέχρι Ἀλεξανδρείασ εἶναι μυρίουσ, ἐνθένδε εἰσ τὸν Ἑλλήσποντον περὶ ὀκτακισχιλίουσ ἑκατόν, εἶτ’ εἰσ Βορυσθένη πεντακισχιλίουσ, εἶτ’ ἐπὶ τὸν κύκλον τὸν διὰ Θούλησ ἥν φησι Πυθέασ ἀπὸ μὲν τῆσ Βρεττανικῆσ ἓξ ἡμερῶν πλοῦν ἀπέχειν πρὸσ ἄρκτον, ἐγγὺσ δ’ εἶναι τῆσ πεπηγυίασ θαλάττησ ἄλλουσ ὡσ μυρίουσ χιλίουσ πεντακοσίουσ.
ἐὰν οὖν ἔτι προσθῶμεν ὑπὲρ τὴν Μερόην ἄλλουσ τρισχιλίουσ τετρακοσίουσ, ἵνα τὴν τῶν Αἰγυπτίων νῆσον ἔχωμεν καὶ τὴν Κινναμωμοφόρον καὶ τὴν Ταπροβάνην, ἔσεσθαι σταδίουσ τρισμυρίουσ ὀκτακισχιλίουσ. τὰ μὲν οὖν ἄλλα διαστήματα δεδόσθω αὐτῷ·
ὡμολόγηται γὰρ ἱκανῶσ· τὸ δ’ ἀπὸ τοῦ Βορυσθένουσ ἐπὶ τὸν διὰ Θούλησ κύκλον τίσ ἂν δοίη νοῦν ἔχων; ὅ τε γὰρ ἱστορῶν τὴν Θούλην Πυθέασ ἀνὴρ ψευδίστατοσ ἐξήτασται, καὶ οἱ τὴν Βρεττανικὴν [καὶ] Ιἔρνην ἰδόντεσ οὐδὲν περὶ τῆσ Θούλησ λέγουσιν, ἄλλασ νήσουσ λέγοντεσ μικρὰσ περὶ τὴν Βρεττανικήν· αὐτή τε ἡ Βρεττανικὴ τὸ μῆκοσ ἴσωσ πώσ ἐστι τῇ Κελτικῇ παρεκτεταμένη, τῶν πεντακισχιλίων σταδίων οὐ μείζων καὶ τοῖσ ἄκροισ τοῖσ ἀντικειμένοισ ἀφοριζομένη. ἀντίκειται γὰρ ἀλλήλοισ τά τε ἑῷα ἄκρα τοῖσ ἑῴοισ καὶ τὰ ἑσπέρια τοῖσ ἑσπερίοισ, καὶ τά γε ἑῷα ἐγγὺσ ἀλλήλων ἐστὶ μέχρισ ἐπόψεωσ, τό τε Κάντιον καὶ αἱ τοῦ Ῥήνου ἐκβολαί. ὁ δὲ πλειόνων ἢ δισμυρίων τὸ μῆκοσ ἀποφαίνει τῆσ νήσου, καὶ τὸ Κάντιον ἡμερῶν τινων πλοῦν ἀπέχειν τῆσ Κελτικῆσ φησι· καὶ τὰ περὶ τοὺσ Ὠστιμίουσ δὲ καὶ τὰ πέραν τοῦ Ῥήνου τὰ μέχρι Σκυθῶν πάντα κατέψευσται τῶν τόπων. ὅστισ οὖν περὶ τῶν γνωριζομένων τόπων τοσαῦτα ἔψευσται, σχολῇ γ’ ἂν περὶ τῶν ἀγνοουμένων παρὰ πᾶσιν ἀληθεύειν δύναιτο. τὸν δὲ διὰ τοῦ Βορυσθένουσ παράλληλον τὸν αὐτὸν εἶναι τῷ διὰ τῆσ Βρεττανικῆσ εἰκάζουσιν Ἵππαρχόσ τε καὶ ἄλλοι ἐκ τοῦ τὸν αὐτὸν εἶναι καὶ τὸν διὰ Βυζαντίου τῷ διὰ Μασσαλίασ·
ὃν γὰρ λόγον εἴρηκε [Πυθέασ] τοῦ ἐν Μασσαλίᾳ γνώμονοσ πρὸσ τὴν σκιάν, τὸν αὐτὸν καὶ Ἵππαρχοσ κατὰ τὸν ὁμώνυμον καιρὸν εὑρεῖν ἐν τῷ Βυζαντίῳ φησίν. ἐκ Μασσαλίασ δὲ εἰσ μέσην τὴν Βρεττανικὴν οὐ πλέον τῶν πεντακισχιλίων ἐστὶ σταδίων. ἀλλὰ μὴν ἐκ μέσησ τῆσ Βρεττανικῆσ οὐ πλέον τῶν τετρακισχιλίων προελθὼν εὑρ́οισ ἂν οἰκήσιμον ἄλλωσ πωσ τοῦτο δ’ ἂν εἰή τὸ περὶ τὴν Ιἔρνην, ὥστε τὰ ἐπέκεινα, εἰσ ἃ ἐκτοπίζει τὴν Θούλην, οὐκέτ’ οἰκήσιμα. τίνι δ’ ἂν καὶ στοχασμῷ λέγοι τὸ ἀπὸ τοῦ διὰ Θούλησ ἑώσ τοῦ διὰ Βορυσθένουσ μυρίων καὶ χιλίων πεντακοσίων, οὐχ ὁρῶ. διαμαρτὼν δὲ τοῦ πλάτουσ ἠνάγκασται καὶ τοῦ μήκουσ ἀστοχεῖν.
προστίθησί τε τοῖσ εἰρημένοισ τοῦ μήκουσ διαστήμασιν ἄλλουσ σταδίουσ δισχιλίουσ μὲν πρὸσ τῇ δύσει, δισχιλίουσ δὲ πρὸσ τῇ ἀνατολῇ, ἵνα σώσῃ τὸ πλέον ἢ διπλάσιον τὸ μῆκοσ τοῦ πλάτουσ εἶναι. ὅτι μὲν γὰρ πλέον ἢ διπλάσιον τὸ γνώριμον μῆκόσ ἐστι τοῦ γνωρίμου πλάτουσ, ὁμολογοῦσι καὶ οἱ ὕστερον καὶ τῶν παλαιῶν οἱ χαριέστατοι· λέγω δὲ τὸ ἀπὸ τῶν ἄκρων τῆσ Ἰνδικῆσ ἐπὶ τὰ ἄκρα τῆσ Ἰβηρίασ, τοῦ ἀπ’ Αἰθιόπων ἑώσ τοῦ κατὰ Ιἔρνην κύκλου. ὁρίσασ δὲ τὸ λεχθὲν πλάτοσ, τὸ ἀπὸ τῶν ἐσχάτων Αἰθιόπων μέχρι τοῦ διὰ Θούλησ ἐκτείνει πλέον ἢ δεῖ τὸ μῆκοσ, ἵνα ποιήσῃ πλέον ἢ διπλάσιον τοῦ λεχθέντοσ πλάτουσ. φησὶ δ’ οὖν τὸ μὲν τῆσ Ἰνδικῆσ μέχρι τοῦ Ἰνδοῦ ποταμοῦ τὸ στενώτατον σταδίων μυρίων ἑξακισχιλίων τὸ γὰρ ἐπὶ τὰ ἀκρωτήρια τεῖνον τρισχιλίοισ εἶναι μεῖζον, τὸ δὲ ἔνθεν ἐπὶ Κασπίουσ πύλασ μυρίων τετρακισχιλίων, εἶτ’ ἐπὶ τὸν Εὐφράτην μυρίων, ἐπὶ δὲ τὸν Νεῖλον ἀπὸ τοῦ Εὐφράτου πεντακισχιλίων, ἄλλουσ δὲ χιλίουσ καὶ τριακοσίουσ μέχρι Κανωβικοῦ στόματοσ, εἶτα μέχρι τῆσ Καρχηδόνοσ μυρίουσ τρισχιλίουσ πεντακοσίουσ, εἶτα μέχρι στηλῶν ὀκτακισχιλίουσ τοὐλάχιστον· ὑπεραίρειν δὴ τῶν ἑπτὰ μυριάδων ὀκτακοσίουσ. δεῖν δὲ ἔτι προσθεῖναι τὸ ἐκτὸσ Ἡρακλείων στηλῶν κύρτωμα τῆσ Εὐρώπησ, ἀντικείμενον μὲν τοῖσ Ἴβηρσι προπεπτωκὸσ δὲ πρὸσ τὴν ἑσπέραν, οὐκ ἔλαττον σταδίων τρισχιλίων, καὶ τὰ ἀκρωτήρια τά τε ἄλλα καὶ τὸ τῶν Ὠστιμίων, ὃ καλεῖται Κάβαιον, καὶ τὰσ κατὰ τοῦτο νήσουσ, ὧν τὴν ἐσχάτην Οὐξισάμην φησὶ Πυθέασ ἀπέχειν ἡμερῶν τριῶν πλοῦν. ταῦτα δ’ εἰπὼν τὰ τελευταῖα οὐδὲν πρὸσ τὸ μῆκοσ συντείνοντα προσέθηκε τὰ περὶ τῶν ἀκρωτηρίων καὶ τῶν Ὠστιμίων καὶ τῆσ Οὐξισάμησ καὶ ὧν φησι νήσων· ταῦτα γὰρ πάντα προσάρκτιά ἐστι καὶ Κελτικά, οὐκ Ἰβηρικά, μᾶλλον δὲ Πυθέου πλάσματα. Παραμυθούμενοσ δ’ ἐπὶ πλέον, ὅτι κατὰ φύσιν ἐστὶ τὸ ἀπὸ ἀνατολῆσ ἐπὶ δύσιν διάστημα μεῖζον λέγειν, κατὰ φύσιν φησὶν εἶναι ἀπὸ τῆσ ἑώ πρὸσ τὴν ἑσπέραν μακροτέραν εἶναι τὴν οἰκουμένην, καθάπερ εἰρήκαμεν·
. . . ὡσ οἱ μαθηματικοί φασι, κύκλον συνάπτειν, συμβάλλουσαν αὐτὴν ἑαυτῇ, ὥστ’ εἰ μὴ τὸ μέγεθοσ τοῦ Ἀτλαντικοῦ πελάγουσ ἐκώλυε, κἂν πλεῖν ἡμᾶσ ἐκ τῆσ Ἰβηρίασ εἰσ τὴν Ἰνδικὴν διὰ τοῦ αὐτοῦ παραλλήλου, τὸ λοιπὸν μέροσ παρὰ τὸ λεχθὲν διάστημα ὑπὲρ τὸ τρίτον μέροσ ὂν τοῦ ὅλου κύκλου· εἴπερ ὁ δι’ Ἀθηνῶν ἐλάττων ἐστὶν εἴκοσι μυριάδων, ὅπου πεποιήμεθα τὸν εἰρημένον σταδιασμὸν ἀπὸ τῆσ Ἰνδικῆσ εἰσ τὴν Ἰβηρίαν. οὐδὲ ταῦτα οὖν εὖ λέγει· οὗτοσ γὰρ ὁ λόγοσ περὶ μὲν τῆσ εὐκράτου καὶ καθ’ ἡμᾶσ ζώνησ λέγοιτ’ ἂν κατὰ τοὺσ μαθηματικούσ, ἧσ μέροσ ἡ οἰκουμένη ἐστί, περὶ δὲ τῆσ οἰκουμένησ . . . καλοῦμεν γὰρ οἰκουμένην ἣν οἰκοῦμεν καὶ γνωρίζομεν· ἐνδέχεται δὲ ἐν τῇ αὐτῇ εὐκράτῳ ζώνῃ καὶ δύο οἰκουμένασ εἶναι ἢ καὶ πλείουσ, καὶ μάλιστα ἐγγὺσ τοῦ δι’ Ἀθηνῶν κύκλου τοῦ διὰ τοῦ Ἀτλαντικοῦ πελάγουσ γραφομένου. πάλιν δὲ ἐπιμένων τῇ περὶ τοῦ σφαιροειδῆ τὴν γῆν εἶναι ἀποδείξει τῆσ αὐτῆσ ἐπιτιμήσεωσ ἂν τυγχάνοι. ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ πρὸσ τὸν Ὅμηρον οὐ παύεται περὶ τῶν αὐτῶν διαφερόμενοσ. ἑξῆσ δὲ περὶ τῶν ἠπείρων εἰπὼν γεγονέναι πολὺν λόγον, καὶ τοὺσ μὲν τοῖσ ποταμοῖσ διαιρεῖν αὐτὰσ τῷ τε Νείλῳ καὶ τῷ Τανάιδι νήσουσ ἀποφαίνοντασ, τοὺσ δὲ τοῖσ ἰσθμοῖσ τῷ τε μεταξὺ τῆσ Κασπίασ καὶ τῆσ Ποντικῆσ θαλάσσησ καὶ τῷ μεταξὺ τῆσ Ἐρυθρᾶσ καὶ τοῦ Ἐκρήγματοσ, τούτουσ δὲ χερρονήσουσ αὐτὰσ λέγειν, οὐχ ὁρᾶν φησι πῶσ ἂν εἰσ πράγματα καταστρέφοι ἡ ζήτησισ αὕτη, ἀλλὰ μόνον ἔριν διαιτώντων κατὰ Δημόκριτον εἶναι.
μὴ ὄντων γὰρ ἀκριβῶν ὁρ́ων, καθάπερ Κολυττοῦ καὶ Μελίτησ, οἱο͂ν στηλῶν ἢ περιβόλων, τοῦτο μὲν ἔχειν φάναι ἡμᾶσ ὅτι τουτὶ μέν ἐστι Κολυττὸσ τουτὶ δὲ Μελίτη, τοὺσ ὁρ́ουσ δὲ μὴ ἔχειν εἰπεῖν. διὸ καὶ συμβαίνειν κρίσεισ πολλάκισ περὶ χωρίων τινῶν, καθάπερ Ἀργείοισ μὲν καὶ Λακεδαιμονίοισ περὶ Θυρέασ, Ἀθηναίοισ δὲ καὶ Βοιωτοῖσ περὶ Ὠρωποῦ. ἄλλωσ τε τοὺσ Ἕλληνασ τὰσ τρεῖσ ἠπείρουσ ὀνομάσαι οὐκ εἰσ τὴν οἰκουμένην ἀποβλέψαντασ, ἀλλ’ εἴσ τε τὴν σφετέραν καὶ τὴν ἀπαντικρὺ τὴν Καρικήν, ἐφ’ ᾗ νῦν Ιὤνεσ καὶ οἱ ἑξῆσ· χρόνῳ δὲ ἐπὶ πλέον προϊόντασ ἀεὶ καὶ πλειόνων γνωριζομένων χωρῶν εἰσ τοῦτο καταστρέψαι τὴν διαίρεσιν. πότερον οὖν οἱ πρῶτοι διορίσαντεσ τὰσ τρεῖσ, ἵνα ἀπὸ τῶν ἐσχάτων ἄρξωμαι διαιτῶν τὴν ἔριν, μὴ κατὰ Δημόκριτον ἀλλὰ κατ’ αὐτόν, οὗτοι ἦσαν οἱ πρῶτοι τὴν σφετέραν ἀπὸ τῆσ ἀντικειμένησ τῆσ τῶν Καρῶν διορίσαι ζητοῦντεσ; ἢ οὗτοι μὲν τὴν Ἑλλάδα ἐπενόουν μόνην καὶ τὴν Καρίαν καὶ ὀλίγην τὴν συνεχῆ, οὔτε δ’ Εὐρώπην οὔτε Ἀσίαν ὡσαύτωσ οὔτε Λιβύην, οἱ δὲ λοιποὶ ἐπιόντεσ ὅση ἦν ἱκανὴ ὑπογράψαι τὴν τῆσ οἰκουμένησ ἐπίνοιαν, οὗτοί εἰσιν οἱ εἰσ τρία διαιροῦντεσ; πῶσ οὖν οὐ τῆσ οἰκουμένησ ἐποιοῦντο διαίρεσιν; τίσ δὲ τρία μέρη λέγων καὶ καλῶν ἤπειρον ἕκαστον τῶν μερῶν οὐ προσεπινοεῖ τὸ ὅλον, οὗ τὸν μερισμὸν ποιεῖται; εἰ δ’ ἐπινοοῖ μὲν μὴ τὴν οἰκουμένην, μέρουσ δέ τινοσ αὐτῆσ τὸν μερισμὸν ποιοῖτο, τίνοσ ἄν τισ μέρουσ τῆσ οἰκουμένησ μέροσ εἶπε τὴν Ἀσίαν ἢ τὴν Εὐρώπην ἢ ὅλωσ ἤπειρον; ταῦτα γὰρ εἴρηται παχυμερῶσ. ἔτι δὲ παχυμερέστερον τὸ φήσαντα μὴ ὁρᾶν εἰσ τί πραγματικὸν καταστρέφει τὸ τοὺσ ὁρ́ουσ ζητεῖν, παραθεῖναι τὸν Κολυττὸν καὶ τὴν Μελίτην, εἶτ’ εἰσ τἀναντία περιτρέπεσθαι.
εἰ γὰρ οἱ περὶ Θυρεῶν καὶ Ὠρωποῦ πόλεμοι διὰ τὰσ τῶν ὁρ́ων ἀγνοίασ ἀπέβησαν, εἰσ πραγματικόν τι καταστρέφον τὸ διαχωρίζειν τὰσ χώρασ· ἢ τοῦτο λέγει, ὡσ ἐπὶ μὲν τῶν χωρίων καὶ νὴ Δία τῶν καθ’ ἕκαστα ἐθνῶν πραγματικὸν τὸ διορίζειν ἀκριβῶσ, ἐπὶ δὲ τῶν ἠπείρων περιττόν; καίτοι οὐδὲ ἐνταῦθα ἧττον οὐδέν· γένοιτο γὰρ ἂν καὶ ἐπὶ τούτων ἡγεμόσι μεγάλοισ ἀμφισβήτησισ, τῷ μὲν ἔχοντι τὴν Ἀσίαν, τῷ δὲ τὴν Λιβύην, ὁποτέρου δή ἐστιν ἡ Αἴγυπτοσ, δηλονότι ἡ κάτω λεγομένη τῆσ Αἰγύπτου χώρα. κἂν ἐάσῃ δέ τισ τοῦτο διὰ τὸ σπάνιον, ἄλλωσ φατέον διαιρεῖσθαι τὰσ ἠπείρουσ κατὰ μέγαν διορισμὸν καὶ πρὸσ τὴν οἰκουμένην ὅλην ἀναφερόμενον· καθ’ ὃν οὐδὲ τούτου φροντιστέον, εἰ οἱ τοῖσ ποταμοῖσ διορίσαντεσ ἀπολείπουσί τινα χωρία ἀδιόριστα, τῶν ποταμῶν μὴ μέχρι τοῦ ὠκεανοῦ διηκόντων μηδὲ νήσουσ ὡσ ἀληθῶσ ἀπολειπόντων τὰσ ἠπείρουσ. ἐπὶ τέλει δὲ τοῦ ὑπομνήματοσ οὐκ ἐπαινέσασ τοὺσ δίχα διαιροῦντασ ἅπαν τὸ τῶν ἀνθρώπων πλῆθοσ εἴσ τε Ἕλληνασ καὶ βαρβάρουσ, καὶ τοὺσ Ἀλεξάνδρῳ παραινοῦντασ τοῖσ μὲν Ἕλλησιν ὡσ φίλοισ χρῆσθαι τοῖσ δὲ βαρβάροισ ὡσ πολεμίοισ, βέλτιον εἶναί φησιν ἀρετῇ καὶ κακίᾳ διαιρεῖν ταῦτα.
πολλοὺσ γὰρ καὶ τῶν Ἑλλήνων εἶναι κακοὺσ καὶ τῶν βαρβάρων ἀστείουσ, καθάπερ Ἰνδοὺσ καὶ Ἀριανούσ, ἔτι δὲ Ῥωμαίουσ καὶ Καρχηδονίουσ οὕτω θαυμαστῶσ πολιτευομένουσ. διόπερ τὸν Ἀλέξανδρον ἀμελήσαντα τῶν παραινούντων, ὅσουσ οἱο͂́ν τ’ ἦν ἀποδέχεσθαι τῶν εὐδοκίμων ἀνδρῶν καὶ εὐεργετεῖν· ὥσπερ δι’ ἄλλο τι τῶν οὕτω διελόντων τοὺσ μὲν ἐν ψόγῳ τοὺσ δ’ ἐν ἐπαίνῳ τιθεμένων, ἢ διότι τοῖσ μὲν ἐπικρατεῖ τὸ νόμιμον καὶ τὸ παιδείασ καὶ λόγων οἰκεῖον, τοῖσ δὲ τἀναντία. καὶ ὁ Ἀλέξανδροσ οὖν οὐκ ἀμελήσασ τῶν παραινούντων, ἀλλ’ ἀποδεξάμενοσ τὴν γνώμην τὰ ἀκόλουθα, οὐ τὰ ἐναντία ἐποίει, πρὸσ τὴν διάνοιαν σκοπῶν τὴν τῶν ἐπεσταλκότων.
호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기