헬라어 문장 검색 - ΣτραβόΓεογραπ́01́01́

(스트라본, 지리학, book 1, chapter 1)

τῆσ τοῦ φιλοσόφου πραγματείασ εἶναι νομίζομεν, εἴπερ ἄλλην τινά, καὶ τὴν γεωγραφικήν, ἣν νῦν προῃρήμεθα ἐπισκοπεῖν. ὅτι δ’ οὐ φαύλωσ νομίζομεν ἐκ πολλῶν δῆλον· οἵ τε γὰρ πρῶτοι θαρρήσαντεσ αὐτῆσ ἅψασθαι τοιοῦτοί τινεσ ὑπῆρξαν, Ὅμηρόσ τε καὶ Ἀναξίμανδροσ ὁ Μιλήσιοσ καὶ Ἑκαταῖοσ, ὁ πολίτησ αὐτοῦ, καθὼσ καὶ Ἐρατοσθένησ φησί· καὶ Δημόκριτοσ δὲ καὶ Εὔδοξοσ καὶ Δικαίαρχοσ καὶ Ἔφοροσ καὶ ἄλλοι πλείουσ· ἔτι δὲ οἱ μετὰ τούτουσ, Ἐρατοσθένησ τε καὶ Πολύβιοσ καὶ Ποσειδώνιοσ, ἄνδρεσ φιλόσοφοι. ἥ τε πολυμάθεια, δι’ ἧσ μόνησ ἐφικέσθαι τοῦδε τοῦ ἔργου δυνατόν, οὐκ ἄλλου τινόσ ἐστιν ἢ τοῦ τὰ θεῖα καὶ τὰ ἀνθρώπεια ἐπιβλέποντοσ, ὧνπερ τὴν φιλοσοφίαν ἐπιστήμην φασίν. ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ ἡ ὠφέλεια ποικίλη τισ οὖσα, ἡ μὲν πρὸσ τὰ πολιτικὰ καὶ τὰσ ἡγεμονικὰσ πράξεισ, ἡ δὲ πρὸσ ἐπιστήμην τῶν τε οὐρανίων καὶ τῶν ἐπὶ γῆσ καὶ θαλάττησ ζῴων καὶ φυτῶν καὶ καρπῶν καὶ τῶν ἄλλων ὅσα ἰδεῖν παρ’ ἑκάστοισ ἔστι, τὸν αὐτὸν ὑπογράφει ἄνδρα, τὸν φροντίζοντα τῆσ περὶ τὸν βίον τέχνησ καὶ εὐδαιμονίασ. ἀναλαβόντεσ δὲ καθ’ ἕκαστον ἐπισκοπῶμεν τῶν εἰρημένων ἔτι μᾶλλον.

καὶ πρῶτον ὅτι ὀρθῶσ ὑπειλήφαμεν καὶ ἡμεῖσ καὶ οἱ πρὸ ἡμῶν, ὧν ἐστι καὶ Ἵππαρχοσ, ἀρχηγέτην εἶναι τῆσ γεωγραφικῆσ ἐμπειρίασ Ὅμηρον, ὃσ οὐ μόνον ἐν τῇ κατὰ τὴν ποίησιν ἀρετῇ πάντασ ὑπερβέβληται τοὺσ πάλαι καὶ τοὺσ ὕστερον, ἀλλὰ σχεδόν τι καὶ τῇ κατὰ τὸν βίον ἐμπειρίᾳ τὸν πολιτικόν, ἀφ’ ἧσ οὐ μόνον περὶ τὰσ πράξεισ ἐσπούδασεν ἐκεῖνοσ, ὅπωσ ὅτι πλείστασ γνοίη καὶ παραδώσει τοῖσ ὕστερον ἐσομένοισ, ἀλλὰ καὶ τὰ περὶ τοὺσ τόπουσ τούσ τε καθ’ ἕκαστα καὶ τοὺσ κατὰ σύμπασαν τὴν οἰκουμένην γῆν τε καὶ θάλατταν· οὐ γὰρ ἂν μέχρι τῶν ἐσχάτων αὐτῆσ περάτων ἀφίκετο τῇ μνήμῃ κύκλῳ περιιών. καὶ πρῶτον μὲν τῷ ὠκεανῷ περίκλυστον, ὥσπερ ἔστιν, ἀπέφαινεν αὐτήν·

ἔπειτα δὲ τῶν χωρίων τὰ μὲν ὠνόμαζε τὰ δὲ ὑπῃνίττετο τεκμηρίοισ τισί, Λιβύην μὲν καὶ Αἰθιοπίαν καὶ Σιδονίουσ καὶ Ἐρεμβούσ, οὓσ εἰκὸσ λέγειν Τρωγλοδύτασ Ἄραβασ, ῥητῶσ λέγων, τοὺσ δὲ πρὸσ ταῖσ ἀνατολαῖσ καὶ δύσεσιν αἰνιττόμενοσ ἐκ τοῦ τῷ ὠκεανῷ κλύζεσθαι· ἐντεῦθεν γὰρ ἀνίσχοντα ποιεῖ τὸν ἥλιον καὶ δυόμενον εἰσ τοῦτον, ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ τὰ ἄστρα καὶ τοὺσ ἀστέρασ λελουμένουσ ἐξ ὠκεανοῦ λέγει. τῶν δ’ ἑσπερίων ἀνδρῶν καὶ τὴν εὐδαιμονίαν ἐμφανίζει καὶ τὴν εὐκρασίαν τοῦ περιέχοντοσ, πεπυσμένοσ, ὡσ ἐοίκε, τὸν Ἰβηρικὸν πλοῦτον, ἐφ’ ὃν καὶ Ἡρακλῆσ ἐστράτευσε καὶ οἱ Φοίνικεσ ὕστερον, οἵπερ καὶ κατέσχον τὴν πλείστην ἀρχήν, μετὰ δὲ ταῦτα Ῥωμαῖοι·

ἐνταῦθα γὰρ αἱ τοῦ ζεφύρου πνοαί, ἐνταῦθα δὲ καὶ τὸ Ἠλύσιον ποιεῖ πεδίον ὁ ποιητήσ, εἰσ ὃ πεμφθήσεσθαί φησι τὸν Μενέλαον ὑπὸ τῶν θεῶν "ἀλλά σ’ ἐσ Ἠλύσιον πεδίον καὶ πείρατα γαίησ ἀθάνατοι "πέμψουσιν, ὅθι ξανθὸσ Ῥαδάμανθυσ, τῇ περ ῥηίστη "βιοτὴ πέλει· οὐ νιφετόσ, οὔτ’ ἂρ χειμὼν πολύσ, ἀλλ’ "αἰεὶ ζεφύροιο λιγὺ πνείοντασ ἀήτασ ὠκεανὸσ ἀνίησι. καὶ αἱ τῶν μακάρων δὲ νῆσοι πρὸ τῆσ Μαυρουσίασ εἰσὶ τῆσ ἐσχάτησ πρὸσ δύσιν, καθ’ ὃ μέροσ συντρέχει καὶ τῆσ Ἰβηρίασ τὸ ταύτῃ πέρασ·

ἐκ δὲ τοῦ ὀνόματοσ δῆλον ὅτι καὶ ταύτασ ἐνόμιζον εὐδαίμονασ διὰ τὸ πλησιάζειν τοιούτοισ χωρίοισ. ἀλλὰ μὴν ὅτι γε καὶ οἱ Αἰθίοπεσ ἐπὶ τῷ ὠκεανῷ ἔσχατοι, δηλοῖ·

ὅτι μὲν ἔσχατοι "Αἰθίοπεσ, τοὶ διχθὰ δεδαίαται, ἔσχατοι ἀνδρῶν. " οὐδὲ τοῦ "διχθὰ δεδαίαται" φαύλωσ λεγομένου, ὡσ δειχθήσεται ὕστερον· ὅτι δ’ ἐπὶ τῷ ὠκεανῷ "Ζεὺσ γὰρ ἐσ ὠκεανὸν μετ’ ἀμύμονασ Αἰθιοπῆασ χθιζὸσ ἔβη μετὰ δαῖτα. " ὅτι δὲ καὶ ἡ πρὸσ ταῖσ ἄρκτοισ ἐσχατιὰ παρωκεανῖτίσ ἐστιν, οὕτωσ ᾐνίξατο εἰπὼν περὶ τῆσ ἄρκτου "οἰή δ’ ἄμμορόσ ἐστι λοετρῶν ὠκεανοῖο. " διὰ μὲν γὰρ τῆσ ἄρκτου καὶ τῆσ ἁμάξησ τὸν ἀρκτικὸν δηλοῖ· οὐ γὰρ ἂν τοσούτων ἀστέρων ἐν τῷ αὐτῷ χωρίῳ περιφερομένων τῷ ἀεὶ φανερῷ οἰήν ἄμμορον εἶπε λοετρῶν ὠκεανοῖο. ὥστ’ οὐκ εὖ ἀπειρίαν αὐτοῦ καταγινώσκουσιν, ὡσ μίαν ἄρκτον ἀντὶ δυεῖν εἰδότοσ· οὐδὲ γὰρ εἰκὸσ ἦν πω τὴν ἑτέραν ἠστροθετῆσθαι, ἀλλ’ ἀφ’ οὗ οἱ Φοίνικεσ ἐσημειώσαντο καὶ ἐχρῶντο πρὸσ τὸν πλοῦν παρελθεῖν καὶ εἰσ τοὺσ Ἕλληνασ τὴν διάταξιν ταύτην, ὥσπερ καὶ τὸν Βερενίκησ πλόκαμον καὶ τὸν Κάνωβον ἐχθὲσ καὶ πρώην κατωνομασμένον, πολλοὺσ δ’ ἔτι νῦν ἀνωνύμουσ ὄντασ, καθάπερ καὶ Ἄρατόσ φησιν. οὐδὲ Κράτησ οὖν ὀρθῶσ γράφει "οἰο͂σ δ’ ἄμμορόσ ἐστι λοετρῶν," φεύγων τὰ μὴ φευκτά. βελτίων δ’ Ἡράκλειτοσ καὶ ὁμηρικώτεροσ, ὁμοίωσ ἀντὶ τοῦ ἀρκτικοῦ τὴν ἄρκτον ὀνομάζων "ἠοῦσ καὶ ἑσπέρησ τέρματα ἡ ἄρκτοσ, καὶ ἀντίον τῆσ ἄρκτου οὖροσ αἰθρίου Διόσ. " ὁ γὰρ ἀρκτικόσ ἐστι δύσεωσ καὶ ἀνατολῆσ ὁρ́οσ, οὐχ ἡ ἄρκτοσ. διὰ μὲν δὴ τῆσ ἄρκτου, ἣν καὶ ἅμαξαν καλεῖ καὶ τὸν Ὠρίωνα δοκεύειν φησί, τὸν ἀρκτικὸν δηλοῖ, διὰ δὲ τοῦ ὠκεανοῦ τὸν ὁρίζοντα, εἰσ ὃν καὶ ἐξ οὗ τὰσ δύσεισ καὶ τὰσ ἀνατολὰσ ποιεῖται. εἰπὼν δὲ αὐτοῦ στρέφεσθαι καὶ ἀμοιρεῖν τοῦ ὠκεανοῦ οἶδεν ὅτι κατὰ σημεῖον τὸ ἀρκτικώτατον τοῦ ὁρίζοντοσ γίνεται ὁ ἀρκτικόσ. ἀκολούθωσ δὴ τούτῳ τὸ ποιητικὸν ἁρμόσαντεσ τὸν μὲν ὁρίζοντα ὀφείλομεν δέχεσθαι τὸν ἐπὶ τῆσ γῆσ οἰκείωσ τῷ ὠκεανῷ, τὸν δ’ ἀρκτικὸν τῆσ γῆσ ἁπτόμενον ὡσ ἂν πρὸσ αἴσθησιν κατὰ τὸ ἀρκτικώτατον τῆσ οἰκήσεωσ σημεῖον· ὥστε καὶ τοῦτο τὸ μέροσ τῆσ γῆσ κλύζοιτ’ ἂν τῷ ὠκεανῷ κατ’ αὐτόν. καὶ τοὺσ ἀνθρώπουσ δὲ οἶδε τοὺσ προσβόρρουσ μάλιστα, οὓσ ὀνομαστὶ μὲν οὐ δηλοῖ οὐδὲ γὰρ νῦν που κοινὸν αὐτοῖσ ὄνομα κεῖται πᾶσι, τῇ διαίτῃ δὲ φράζει, νομάδασ αὐτοὺσ ὑπογράφων καὶ ἀγαυοὺσ ἱππημολγοὺσ γαλακτοφάγουσ ἀβίουσ τε. καὶ ἄλλωσ δ’ ἐμφαίνει τὸ κύκλῳ περικεῖσθαι τῇ γῇ τὸν ὠκεανόν, ὅταν οὕτω φῇ ἡ Ἥρα "εἶμι γὰρ ὀψομένη πολυφόρβου πείρατα γαίησ Ὠκεανόν τε θεῶν γένεσιν.

" τοῖσ γὰρ πέρασι πᾶσι συνήθη λέγει τὸν ὠκεανόν, τὰ δὲ πέρατα κύκλῳ περίκειται. ἔν τε τῇ ὁπλοποιίᾳ τῆσ Ἀχιλλέωσ ἀσπίδοσ κύκλῳ περιτίθησι τὸν ὠκεανὸν ἐπὶ τῆσ ἴτυοσ. ἔχεται δὲ τῆσ αὐτῆσ φιλοπραγμοσύνησ καὶ τὸ μὴ ἀγνοεῖν τὰ περὶ τὰσ πλημμυρίδασ τοῦ ὠκεανοῦ καὶ τὰσ ἀμπώτεισ ἀψορρόου ὠκεανοῖο, λέγοντα καί "τρὶσ μὲν γάρ τ’ ἀνίησιν ἐπ’ ἤματι, τρὶσ δ’ ἀναροιβδεῖ. " καὶ γὰρ εἰ μὴ τρὶσ ἀλλὰ δίσ, τάχα τῆσ ἱστορίασ παραπεσόντοσ ἢ τῆσ γραφῆσ διημαρτημένησ, ἀλλ’ ἥ γε προαίρεσισ τοιαύτη. καὶ τὸ "ἐξ ἀκαλαρρείταο" δὲ ἔχει τινὰ ἔμφασιν τῆσ πλημμυρίδοσ, ἐχούσησ τὴν ἐπίβασιν πραεῖαν καὶ οὐ τελέωσ ῥοώδη. Ποσειδώνιοσ δὲ καὶ ἐκ τοῦ σκοπέλουσ λέγειν τοτὲ μὲν καλυπτομένουσ τοτὲ δὲ γυμνουμένουσ καὶ ἐκ τοῦ ποταμὸν φάναι τὸν ὠκεανὸν εἰκάζει τὸ ῥοῶδεσ αὐτοῦ τὸ περὶ τὰσ πλημμυρίδασ ἐμφανίζεσθαι. τὸ μὲν οὖν πρῶτον εὖ, τὸ δὲ δεύτερον οὐκ ἔχει λόγον· οὔτε γὰρ ποταμίῳ ῥεύματι ἐοίκεν ἡ τῆσ πλημμυρίδοσ ἐπίβασισ, πολὺ δὲ μᾶλλον ἡ ἀναχώρησισ οὐ τοιαύτη, ὅ τε τοῦ Κράτητοσ λόγοσ διδάσκει τι πιθανώτερον. βαθύρρουν μὲν γὰρ καὶ ἄψορρον λέγει, ὁμοίωσ δὲ καὶ ποταμὸν τὸν ὅλον ὠκεανόν· λέγει δὲ καὶ μέροσ τοῦ ὠκεανοῦ τι ποταμὸν καὶ ποταμοῖο ῥόον, οὐ τοῦ ὅλου ἀλλὰ τοῦ μέρουσ, ὅταν οὕτω φῇ "αὐτὰρ ἐπεὶ ποταμοῖο λίπεν ῥόον ὠκεανοῖο νηῦσ, ἀπὸ δ’ ἵκετο κῦμα θαλάσσησ εὐρυπόροιο. " οὐ γὰρ τὸν ὅλον, ἀλλὰ τὸν ἐν τῷ ὠκεανῷ τοῦ ποταμοῦ ῥόον μέροσ ὄντα τοῦ ὠκεανοῦ, ὅν φησιν ὁ Κράτησ ἀνάχυσίν τινα καὶ κόλπον ἐπὶ τὸν νότιον πόλον ἀπὸ τοῦ χειμερινοῦ τροπικοῦ διήκοντα. τοῦτον γὰρ δύναιτ’ ἄν τισ ἐκλιπὼν ἔτι εἶναι ἐν τῷ ὠκεανῷ, τὸν δὲ ὅλον ἐκλιπόντα ἔτι εἶναι ἐν τῷ ὅλῳ οὐχ οἱο͂́ν τε. Ὅμηροσ δέ γε οὕτω φησί "ποταμοῖο λίπεν ῥόον, ἀπὸ δ’ ἵκετο κῦμα θαλάσσησ," ἥτισ οὐκ ἄλλη τίσ ἐστιν ἀλλὰ ὠκεανόσ. γίνεται οὖν, ἐὰν ἄλλωσ δέχῃ, ἐκβὰσ ἐκ τοῦ ὠκεανοῦ ἦλθεν εἰσ τὸν ὠκεανόν. ἀλλὰ ταῦτα μὲν μακροτέρασ ἐστὶ διαίτησ. ὅτι δὲ ἡ οἰκουμένη νῆσόσ ἐστι πρῶτον μὲν ἐκ τῆσ αἰσθήσεωσ καὶ τῆσ πείρασ ληπτέον.

πανταχῆ γάρ, ὁπουποτοῦν ἐφικτὸν γέγονεν ἀνθρώποισ ἐπὶ τὰ ἔσχατα τῆσ γῆσ προελθεῖν, εὑρίσκεται θάλαττα, ἣν δὴ καλοῦμεν ὠκεανόν. καὶ ὅπου δὲ τῇ αἰσθήσει λαβεῖν οὐχ ὑπῆρξεν, ὁ λόγοσ δείκνυσι. τὸ μὲν γὰρ ἑωθινὸν πλευρόν, τὸ κατὰ τοὺσ Ἰνδούσ, καὶ τὸ ἑσπέριον, τὸ κατὰ τοὺσ Ἴβηρασ καὶ τοὺσ Μαυρουσίουσ, περιπλεῖται πᾶν ἐπὶ πολὺ τοῦ τε νοτίου μέρουσ καὶ τοῦ βορείου· τὸ δὲ λειπόμενον ἄπλουν ἡμῖν μέχρι νῦν τῷ μὴ συμμῖξαι μηδένασ ἀλλήλοισ τῶν ἀντιπεριπλεόντων οὐ πολύ, εἴ τισ συντίθησιν ἐκ τῶν παραλλήλων διαστημάτων τῶν ἐφικτῶν ἡμῖν. οὐκ εἰκὸσ δὲ διθάλαττον εἶναι τὸ πέλαγοσ τὸ Ἀτλαντικόν, ἰσθμοῖσ διειργόμενον οὕτω στενοῖσ τοῖσ κωλύουσι τὸν περίπλουν, ἀλλὰ μᾶλλον σύρρουν καὶ συνεχέσ· οἵ τε γὰρ περιπλεῖν ἐγχειρήσαντεσ, εἶτα ἀναστρέψαντεσ, οὐχ ὑπὸ ἠπείρου τινὸσ ἀντιπιπτούσησ καὶ κωλυούσησ τὸν ἐπέκεινα πλοῦν ἀνακρουσθῆναι φασίν, ἀλλὰ ὑπὸ ἀπορίασ καὶ ἐρημίασ, οὐδὲν ἧττον τῆσ θαλάττησ ἐχούσησ τὸν πόρον. τοῖσ τε πάθεσι τοῦ ὠκεανοῦ τοῖσ περὶ τὰσ ἀμπώτεισ καὶ τὰσ πλημμυρίδασ ὁμολογεῖ τοῦτο μᾶλλον· πάντη γοῦν ὁ αὐτὸσ τρόποσ τῶν τε μεταβολῶν ὑπάρχει καὶ τῶν αὐξήσεων καὶ μειώσεων, ἣ οὐ πολὺ παραλλάττων, ὡσ ἂν ἐπὶ ἑνὸσ πελάγουσ τῆσ κινήσεωσ ἀποδιδομένησ καὶ ἀπὸ μιᾶσ αἰτίασ. ἵππαρχοσ δ’ οὐ πιθανόσ ἐστιν ἀντιλέγων τῇ δόξῃ ταύτῃ, ὡσ οὔθ’ ὁμοιοπαθοῦντοσ τοῦ ὠκεανοῦ παντελῶσ οὔτ’, εἰ δοθείη τοῦτο, ἀκολουθοῦντοσ αὐτῷ τοῦ σύρρουν εἶναι πᾶν τὸ κύκλῳ πέλαγοσ τὸ Ἀτλαντικόν, πρὸσ τὸ μὴ ὁμοιοπαθεῖν μάρτυρι χρώμενοσ Σελεύκῳ τῷ Βαβυλωνίῳ.

ἡμεῖσ δὲ τὸν μὲν πλείω λόγον περὶ τοῦ ὠκεανοῦ καὶ τῶν πλημμυρίδων εἰσ Ποσειδώνιον ἀναβαλλόμεθα καὶ Ἀθηνόδωρον, ἱκανῶσ διακρατήσαντασ τὸν περὶ τούτων λόγον· πρὸσ δὲ τὰ νῦν ἐπὶ τοσοῦτον λέγομεν, ὅτι πρόσ τε τὴν ὁμοιοπάθειαν οὕτω βέλτιον νομίσαι, τά τε οὐράνια συνέχοιτ’ ἂν κρεῖττον ταῖσ ἐντεῦθεν ἀναθυμιάσεσιν, εἰ πλεῖον εἰή τὸ ὑγρὸν περικεχυμένον. Ὥσπερ οὖν τὰ ἔσχατα καὶ τὰ κύκλῳ τῆσ οἰκουμένησ οἶδε καὶ φράζει σαφῶσ ὁ ποιητήσ, οὕτω καὶ τὰ τῆσ θαλάττησ τῆσ ἐντόσ.

περιέχει γὰρ ταύτην ἀπὸ στηλῶν ἀρξαμένοισ Λιβύη τε καὶ Αἴγυπτοσ καὶ Φοινίκη, ἑξῆσ δὲ ἡ πέριξ τῆσ Κύπρου, εἶτα Σόλυμοι καὶ Λύκιοι καὶ Κᾶρεσ, μετὰ δὲ τούτουσ ἡ μεταξὺ Μυκάλησ καὶ τῆσ Τρῳάδοσ ᾐὼν καὶ αἱ προκείμεναι νῆσοι· ὧν ἁπάντων μέμνηται, καὶ ἐφεξῆσ τῶν περὶ τὴν Προποντίδα καὶ τοῦ Εὐξείνου μέχρι Κολχίδοσ καὶ τῆσ Ιἄσονοσ στρατείασ. καὶ μὴν καὶ τὸν Κιμμερικὸν Βόσπορον οἶδε τοὺσ Κιμμερίουσ εἰδώσ, οὐ δήπου τὸ μὲν ὄνομα τῶν Κιμμερίων εἰδὼσ αὐτοὺσ δὲ ἀγνοῶν, οἳ κατ’ αὐτὸν ἢ μικρὸν πρὸ αὐτοῦ μέχρι Ιὠνίασ ἐπέδραμον τὴν γῆν τὴν ἐκ Βοσπόρου πᾶσαν. αἰνίττεται γοῦν καὶ τὸ κλίμα τῆσ χώρασ αὐτῶν ζοφῶδεσ ὄν, καὶ ὡσ φησίν "ἠέρι καὶ "νεφέλῃ κεκαλυμμένοι· οὐδέ ποτ’ αὐτοὺσ ἠέλιοσ φαέθων ἐπιλάμπεται, ἀλλ’ ἐπὶ νὺξ ὀλοὴ τέταται. " γνωρίζει δὲ καὶ τὸν Ἴστρον, μεμνημένοσ γε Μυσῶν, ἔθνουσ Θρᾳκίου παροικοῦντοσ τὸν Ἴστρον. καὶ μὴν καὶ τὴν ἑξῆσ παραλίαν οἶδε, Θρᾳκίαν οὖσαν μέχρι Πηνειοῦ, Παίονάσ τε ὀνομάζων καὶ Ἄθω καὶ Ἀξιὸν καὶ τὰσ προκειμένασ τούτων νήσουσ. ἑξῆσ δέ ἐστιν ἡ τῶν Ἑλλήνων παραλία μέχρι Θεσπρωτῶν, ἧσ ἁπάσησ μέμνηται. καὶ μὴν καὶ τὰ τῆσ Ἰταλίασ ἄκρα οἶδε, Τεμέσην καλῶν καὶ Σικελούσ, καὶ τὰ τῆσ Ἰβηρίασ ἄκρα καὶ τὴν εὐδαιμονίαν αὐτῶν, ἣν ἀρτίωσ ἔφαμεν. εἰ δέ τινα ἐν τοῖσ μεταξὺ διαλείμματα φαίνεται, συγγνοίη τισ ἄν· καὶ γὰρ ὁ γεωγραφῶν ὄντωσ πολλὰ παρίησι τῶν ἐν μέρει. συγγνοίη δ’ ἂν καὶ εἰ μυθώδη τινὰ προσπέπλεκται τοῖσ λεγομένοισ ἱστορικῶσ καὶ διδασκαλικῶσ, καὶ οὐ δεῖ μέμφεσθαι. οὐδὲ γὰρ ἀληθέσ ἐστιν, ὅ φησιν Ἐρατοσθένησ, ὅτι ποιητὴσ πᾶσ στοχάζεται ψυχαγωγίασ, οὐ διδασκαλίασ· τἀναντία γὰρ οἱ φρονιμώτατοι τῶν περὶ ποιητικῆσ τι φθεγξαμένων πρώτην τινὰ λέγουσι φιλοσοφίαν τὴν ποιητικήν. ἀλλὰ πρὸσ Ἐρατοσθένη μὲν αὖθισ ἐροῦμεν διὰ πλειόνων, ἐν οἷσ καὶ περὶ τοῦ ποιητοῦ πάλιν ἔσται λόγοσ. νυνὶ δὲ ὅτι μὲν Ὅμηροσ τῆσ γεωγραφίασ ἦρξεν, ἀρκείτω τὰ λεχθέντα.

φανεροὶ δὲ καὶ οἱ ἐπακολουθήσαντεσ αὐτῷ ἄνδρεσ ἀξιόλογοι καὶ οἰκεῖοι φιλοσοφίασ, ὧν τοὺσ πρώτουσ μεθ’ Ὅμηρον δύο φησὶν Ἐρατοσθένησ, Ἀναξίμανδρόν τε Θαλοῦ γεγονότα γνώριμον καὶ πολίτην καὶ Ἑκαταῖον τὸν Μιλήσιον· τὸν μὲν οὖν ἐκδοῦναι πρῶτον γεωγραφικὸν πίνακα, τὸν δὲ Ἑκαταῖον καταλιπεῖν γράμμα, πιστούμενον ἐκείνου εἶναι ἐκ τῆσ ἄλλησ αὐτοῦ γραφῆσ. ἀλλὰ μὴν ὅτι γε δεῖ πρὸσ ταῦτα πολυμαθείασ, εἰρήκασι συχνοί.

εὖ δὲ καὶ Ἵππαρχοσ ἐν τοῖσ πρὸσ Ἐρατοσθένην διδάσκει, ὅτι παντὶ καὶ ἰδιώτῃ καὶ τῷ φιλομαθοῦντι τῆσ γεωγραφικῆσ ἱστορίασ προσηκούσησ, ἀδύνατον [αὐτὴν] λαβεῖν ἄνευ τῆσ τῶν οὐρανίων καὶ τῆσ τῶν ἐκλειπτικῶν τηρήσεων ἐπικρίσεωσ· οἱο͂ν Ἀλεξάνδρειαν τὴν πρὸσ Αἰγύπτῳ, πότερον ἀρκτικωτέρα Βαβυλῶνοσ ἢ νοτιωτέρα, λαβεῖν οὐχ οἱο͂́ν τε, οὐδ’ ἐφ’ ὁπόσον διάστημα, χωρὶσ τῆσ διὰ τῶν κλιμάτων ἐπισκέψεωσ. ὁμοίωσ τὰσ πρὸσ ἑώ παρακεχωρηκυίασ ἢ πρὸσ δύσιν μᾶλλον καὶ ἧττον οὐκ ἂν γνοίη τισ ἀκριβῶσ πλὴν εἰ διὰ τῶν ἐκλειπτικῶν ἡλίου καὶ σελήνησ συγκρίσεων. οὗτόσ τε δὴ ταῦτά φησι, καὶ πάντεσ, ὅσοι τόπων ἰδιότητασ λέγειν ἐπιχειροῦσιν, οἰκείωσ προσάπτονται καὶ τῶν οὐρανίων καὶ γεωμετρίασ, σχήματα καὶ μεγέθη καὶ ἀποστήματα καὶ κλίματα δηλοῦντεσ καὶ θάλπη καὶ ψύχη καὶ ἁπλῶσ τὴν τοῦ περιέχοντοσ φύσιν.

ἐπεὶ καὶ οἶκον κατασκευάζων οἰκοδόμοσ ταῦτα ἂν προορῷτο καὶ πόλιν κτίζων ἀρχιτέκτων, μή τί γε ὅλην ἐπισκοπῶν τὴν οἰκουμένην ἀνήρ· πολὺ γὰρ τούτῳ προσήκει μᾶλλον. ἐν μὲν γὰρ τοῖσ μικροῖσ χωρίοισ τὸ πρὸσ ἄρκτουσ ἢ πρὸσ νότον κεκλίσθαι παραλλαγὴν οὐ πολλὴν ἔχει, ἐν δὲ τῷ παντὶ κύκλῳ τῆσ οἰκουμένησ πρὸσ ἄρκτον μὲν τὸ μέχρι τῶν ὑστάτων ἐστὶ τῆσ Σκυθίασ ἢ τῆσ Κελτικῆσ, μέχρι δὲ τῶν ὑστάτων Αἰθιόπων τὰ πρὸσ νότον· τοῦτο δὲ παμπόλλην ἔχει διαφοράν. ὁμοίωσ δὲ καὶ τὸ παρ’ Ἰνδοῖσ οἰκεῖν ἢ παρ’ Ἴβηρσιν· ὧν τοὺσ μὲν ἑῴουσ μάλιστα τοὺσ δὲ ἑσπερίουσ, τρόπον δέ τινα καὶ ἀντίποδασ ἀλλήλοισ ἴσμεν. πᾶν δὲ τὸ τοιοῦτον ἐκ τῆσ τοῦ ἡλίου καὶ τῶν ἄλλων ἄστρων κινήσεωσ τὴν ἀρχὴν ἔχον καὶ ἔτι τῆσ ἐπὶ τὸ μέσον φορᾶσ ἀναβλέπειν ἀναγκάζει πρὸσ τὸν οὐρανὸν καὶ πρὸσ τὰ φαινόμενα παρ’ ἑκάστοισ ἡμῶν τῶν οὐρανίων·

ἐν δὲ τούτοισ ἐξαλλάξεισ ὁρῶνται παμμεγέθεισ τῶν οἰκήσεων. τίσ ἂν οὖν διαφορὰσ τόπων ἐκτιθέμενοσ καλῶσ καὶ ἱκανῶσ διδάσκοι, μὴ φροντίσασ τούτων μηδενὸσ μηδ’ ἐπὶ μικρόν; καὶ γὰρ εἰ μὴ δυνατὸν κατὰ τὴν ὑπόθεσιν τὴν τοιαύτην ἅπαντα ἀκριβοῦν διὰ τὸ εἶναι πολιτικωτέραν, τό γε ἐπὶ τοσοῦτον, ἐφ’ ὅσον καὶ τῷ πολιτικῷ παρακολουθεῖν δυνατόν, προσήκοι ἂν εἰκότωσ. ὁ δ’ οὕτω μετεωρίσασ ἤδη τὴν διάνοιαν οὐδὲ τῆσ ὅλησ ἀπέχεται γῆσ·

φαίνεται γὰρ γελοῖον, εἰ τὴν οἰκουμένην γλιχόμενοσ σαφῶσ ἐξειπεῖν τῶν μὲν οὐρανίων ἐτόλμησεν ἅψασθαι καὶ χρήσασθαι πρὸσ τὴν διδασκαλίαν, τὴν δ’ ὅλην γῆν, ἧσ μέροσ ἡ οἰκουμένη, μήθ’ ὁπόση μήθ’ ὁποία τισ μήθ’ ὅπου κειμένη τοῦ σύμπαντοσ κόσμου, μηδὲν ἐφρόντισε, μηδ’ εἰ καθ’ ἓν μέροσ οἰκεῖται μόνον τὸ καθ’ ἡμᾶσ ἢ κατὰ πλείω καὶ πόσα· ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ τὸ ἀοίκητον αὐτῆσ πόσον καὶ ποῖόν τι καὶ διὰ τί. ἐοίκεν οὖν μετεωρολογικῇ τινι πραγματείᾳ καὶ γεωμετρικῇ συνῆφθαι τὸ τῆσ γεωγραφίασ εἶδοσ τὰ ἐπίγεια τοῖσ οὐρανίοισ συνάπτον εἰσ ἕν, ὡσ ἐγγυτάτω ὄντα ἀλλὰ μὴ διεστῶτα τοσοῦτον "ὅσον οὐρανόσ ἐστ’ ἀπὸ γαίησ. " φέρε δὴ τῇ τοσαύτῃ πολυμαθείᾳ προσθῶμεν τὴν ἐπίγειον ἱστορίαν, οἱο͂ν ζῴων καὶ φυτῶν καὶ τῶν ἄλλων, ὅσα χρήσιμα ἢ δύσχρηστα φέρει γῆ τε καὶ θάλασσα· οἶμαι γὰρ ἐναργὲσ ἂν γενέσθαι μᾶλλον ὃ λέγω. ὅτι δὲ καὶ τὸ ὄφελοσ μέγα παντὶ τῷ παραλαβόντι τὴν τοιαύτην ἱστορίαν ἔκ τε τῆσ παλαιᾶσ μνήμησ δῆλον καὶ ἐκ τοῦ λόγου.

οἱ γοῦν ποιηταὶ φρονιμωτάτουσ τῶν ἡρώων ἀποφαίνουσι τοὺσ ἀποδημήσαντασ πολλαχοῦ καὶ πλανηθέντασ· ἐν μεγάλῳ γὰρ τίθενται τὸ πολλῶν ἀνθρώπων ἰδεῖν ἄστεα καὶ νόον γνῶναι. καὶ ὁ Νέστωρ σεμνύνεται διότι τοῖσ Λαπίθαισ ὡμίλησεν, ἐλθὼν μετάπεμπτοσ "τηλόθεν ἐξ ἀπίησ γαίησ· καλέσαντο γὰρ αὐτοί. " καὶ ὁ Μενέλαοσ ὡσαύτωσ "Κύπρον Φοινίκην τε καὶ Αἰγυπτίουσ ἐπαληθεὶσ Αἰθίοπασ θ’ ἱκόμην καὶ Σιδονίουσ καὶ Ἐρεμβοὺσ "καὶ Λιβύην, ἵνα τ’ ἄρνεσ ἄφαρ κεραοὶ τελέθουσι," προσθεὶσ καὶ τὸ ἰδίωμα τῆσ χώρασ "τρὶσ γὰρ τίκτει μῆλα τελεσφόρον εἰσ ἐνιαυτόν. " πάντα γὰρ τὰ τοιαῦτα παρασκευαί τινεσ εἰσ φρόνησιν μεγάλαι τῷ μαθεῖν τῆσ χώρασ τὴν φύσιν καὶ ζῴων καὶ φυτῶν ἰδέασ. προσθεῖναι δὲ καὶ τὰ τῆσ θαλάττησ· ἀμφίβιοι γὰρ τρόπον τινά ἐσμεν καὶ οὐ μᾶλλον χερσαῖοι ἢ θαλάττιοι. καὶ τὸν Ἡρακλέα εἰκὸσ ἀπὸ τῆσ πολλῆσ ἐμπειρίασ τε καὶ ἱστορίασ λεχθῆναι "μεγάλων ἐπιίστορα ἔργων. " ἔκ τε δὴ τῆσ παλαιᾶσ μνήμησ καὶ ἐκ τοῦ λόγου μαρτυρεῖται τὰ λεχθέντα ἐν ἀρχαῖσ ὑφ’ ἡμῶν, διαφερόντωσ δ’ ἐπάγεσθαι δοκεῖ μοι πρὸσ τὰ νῦν ἐκεῖνοσ ὁ λόγοσ, διότι τῆσ γεωγραφίασ τὸ πλέον ἐστὶ πρὸσ τὰσ χρείασ τὰσ πολιτικάσ. χώρα γὰρ τῶν πράξεων ἐστὶ γῆ καὶ θάλαττα, ἣν οἰκοῦμεν, τῶν μὲν μικρῶν μικρὰ τῶν δὲ μεγάλων μεγάλη, μεγίστη δ’ ἡ σύμπασα, ἥνπερ ἰδίωσ καλοῦμεν οἰκουμένην, ὥστε τῶν μεγίστων πράξεων αὕτη ἂν εἰή χώρα, μέγιστοι δὲ τῶν στρατηλατῶν, ὅσοι δύνανται γῆσ καὶ θαλάττησ ἄρχειν, ἔθνη καὶ πόλεισ συνάγοντεσ εἰσ μίαν ἐξουσίαν καὶ διοίκησιν πολιτικήν. δῆλον οὖν ὅτι ἡ γεωγραφικὴ πᾶσα ἐπὶ τὰσ πράξεισ ἀνάγεται τὰσ ἡγεμονικάσ, διατιθεῖσα ἠπείρουσ καὶ πελάγη τὰ μὲν ἐντὸσ τὰ δὲ ἐκτὸσ τῆσ συμπάσησ οἰκουμένησ. πρὸσ τούτουσ δὲ ἡ διάθεσισ, οἷσ διαφέρει ταῦτα ἔχειν οὕτωσ ἢ ἑτέρωσ καὶ γνώριμα εἶναι ἢ μὴ γνώριμα. βέλτιον γὰρ ἂν διαχειρίζοιεν ἕκαστα εἰδότεσ τὴν χώραν ὁπόση τισ καὶ πῶσ κειμένη τυγχάνει καὶ τίνασ διαφορὰσ ἴσχουσα τάσ τ’ ἐν τῷ περιέχοντι καὶ τὰσ ἐν αὐτῇ. ἄλλων δὲ κατ’ ἄλλα μέρη δυναστευόντων καὶ ἀπ’ ἄλλησ ἑστίασ καὶ ἀρχῆσ τὰσ πράξεισ προχειριζομένων καὶ ἐπεκτεινόντων τὸ τῆσ ἡγεμονίασ μέγεθοσ, οὐκ ἐπ’ ἴσησ δυνατὸν οὔτ’ ἐκείνοισ ἅπαντα γνωρίζειν οὔτε τοῖσ γεωγραφοῦσιν, ἀλλὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον πολὺ ἐν ἀμφοτέροισ καθορᾶται τούτοισ. μόλισ γὰρ [ἂν] τὸ ἐπ’ ἴσησ πάντ’ εἶναι φανερὰ συμβαίη τῆσ συμπάσησ οἰκουμένησ ὑπὸ μίαν ἀρχὴν καὶ πολιτείαν ὑπηγμένησ· ἀλλ’ οὐδ’ οὕτωσ, ἀλλὰ τὰ ἐγγυτέρω μᾶλλον ἂν γνωρίζοιτο. κἂν προσήκοι ταῦτα διὰ πλειόνων ἐμφανίζειν, ἵν’ εἰή γνώριμα· ταῦτα γὰρ καὶ τῆσ χρείασ ἐγγυτέρω ἐστίν. ὥστ’ οὐκ ἂν εἰή θαυμαστὸν οὐδ’ εἰ ἄλλοσ μὲν Ἰνδοῖσ προσήκοι χωρογράφοσ, ἄλλοσ δὲ Αἰθίοψιν, ἄλλοσ δὲ Ἕλλησι καὶ Ῥωμαίοισ. τί γὰρ ἂν προσήκοι τῷ παρ’ Ἰνδοῖσ γεωγράφῳ καὶ τὰ κατὰ Βοιωτοὺσ οὕτω φράζειν ὡσ Ὅμηροσ "οἵθ’ Ὑρίην ἐνέμοντο καὶ Αὐλίδα πετρήεσσαν Σχοῖνόν τε Σκῶλόν τε; ἡμῖν δὲ προσήκει, τὰ δὲ παρ’ Ἰνδοῖσ οὕτω καὶ τὰ καθ’ ἕκαστα οὐκέτι· οὐδὲ γὰρ ἡ χρεία ἐπάγεται· μέτρον δ’ αὕτη μάλιστα τῆσ τοιαύτησ ἐμπειρίασ. καὶ τοῦτο καὶ ἐν μικροῖσ μὲν δῆλόν ἐστιν, οἱο͂ν ἐν τοῖσ κυνηγεσίοισ·

ἄμεινον γὰρ ἂν θηρεύσειέ τισ εἰδὼσ τὴν ὕλην ὁποία τισ καὶ πόση, καὶ στρατοπεδεῦσαι δὲ καλῶσ ἐν χωρίῳ τοῦ εἰδότοσ ἐστὶ καὶ ἐνεδρεῦσαι καὶ ὁδεῦσαι· ἀλλ’ ἐν τοῖσ μεγάλοισ ἐστὶ τηλαυγέστερον, ὅσῳπερ καὶ τὰ ἆθλα μείζω τὰ τῆσ ἐμπειρίασ καὶ τὰ σφάλματα τὰ ἐκ τῆσ ἀπειρίασ. ὁ μέντοι Ἀγαμέμνονοσ στόλοσ τὴν Μυσίαν ὡσ τὴν Τρῳάδα πορθῶν ἐπαλινδρόμησεν αἰσχρῶσ. Πέρσαι δὲ καὶ Λίβυεσ τοὺσ πορθμοὺσ ὑπονοήσαντεσ εἶναι τυφλοὺσ στενωπούσ, ἐγγὺσ μὲν ἦλθον κινδύνων μεγάλων, τρόπαια δὲ τῆσ ἀγνοίασ κατέλιπον, οἱ μὲν τὸν τοῦ Σαλγανέωσ τάφον πρὸσ τῷ εὐρίπῳ τῷ Χαλκιδικῷ τοῦ σφαγέντοσ ὑπὸ τῶν Περσῶν ὡσ καθοδηγήσαντοσ φαύλωσ ἀπὸ Μαλιέων ἐπὶ τὸν εὔριπον τὸν στόλον, οἱ δὲ τὸ τοῦ Πελώρου μνῆμα καὶ τούτου διαφθαρέντοσ κατὰ τὴν ὁμοίαν αἰτίαν· πλήρησ τε ναυαγίων ἡ Ἑλλὰσ ὑπῆρξε κατὰ τὴν Ξέρξου στρατείαν. καὶ ἡ τῶν Αἰολέων δὲ καὶ ἡ τῶν Ιὤνων ἀποικία πολλὰ τοιαῦτα πταίσματα παραδέδωκεν. ὁμοίωσ δὲ καὶ κατορθώματα, ὅπου τι κατορθωθῆναι συνέβη παρὰ τὴν ἐμπειρίαν τῶν τόπων· καθάπερ ἐν τοῖσ περὶ Θερμοπύλασ στενοῖσ ὁ Ἐφιάλτησ λέγεται δείξασ τὴν διὰ τῶν ὀρῶν ἀτραπὸν τοῖσ Πέρσαισ ὑποχειρίουσ αὐτοῖσ ποιῆσαι τοὺσ περὶ Λεωνίδαν καὶ δέξασθαι τοὺσ βαρβάρουσ εἴσω Πυλῶν. ἐάσασ δὲ τὰ παλαιὰ τὴν νῦν Ῥωμαίων στρατείαν ἐπὶ Παρθυαίουσ ἱκανὸν ἡγοῦμαι τούτων τεκμήριον· ὡσ δ’ αὕτωσ τὴν ἐπὶ Γερμανοὺσ καὶ Κελτούσ, ἐν ἕλεσι καὶ δρυμοῖσ ἀβάτοισ ἐρημίαισ τε τοπομαχούντων τῶν βαρβάρων καὶ τὰ ἐγγὺσ πόρρω ποιούντων τοῖσ ἀγνοοῦσι καὶ τὰσ ὁδοὺσ ἐπικρυπτομένων καὶ τὰσ εὐπορίασ τροφῆσ τε καὶ τῶν ἄλλων. τὸ μὲν δὴ πλέον, ὥσπερ εἴρηται, πρὸσ τοὺσ ἡγεμονικοὺσ βίουσ καὶ τὰσ χρείασ ἐστίν.

ἔστι δὲ καὶ τῆσ ἠθικῆσ φιλοσοφίασ καὶ πολιτικῆσ τὸ πλέον περὶ τοὺσ ἡγεμονικοὺσ βίουσ. σημεῖον δέ· τὰσ γὰρ τῶν πολιτειῶν διαφορὰσ ἀπὸ τῶν ἡγεμονιῶν διακρίνομεν, ἄλλην μὲν ἡγεμονίαν τιθέντεσ τὴν μοναρχίαν, ἣν καὶ βασιλείαν καλοῦμεν, ἄλλην δὲ τὴν ἀριστοκρατίαν, τρίτην δὲ τὴν δημοκρατίαν. τοσαύτασ δὲ καὶ τὰσ πολιτείασ νομίζομεν, ὁμωνύμωσ καλοῦντεσ ὡσ ἂν ἀπ’ ἐκείνων τὴν ἀρχὴν ἐχούσασ τῆσ εἰδοποιίασ· ἄλλοσ γὰρ νόμοσ τὸ τοῦ βασιλέωσ πρόσταγμα, ἄλλοσ δὲ τὸ τῶν ἀρίστων καὶ τὸ τοῦ δήμου. τύποσ δὲ καὶ σχῆμα πολιτείασ ὁ νόμοσ. διὰ τοῦτο δὲ καὶ τὸ δίκαιον εἶπόν τινεσ τὸ τοῦ κρείττονοσ συμφέρον. εἴπερ οὖν ἡ πολιτικὴ φιλοσοφία περὶ τοὺσ ἡγεμόνασ τὸ πλέον ἐστίν, ἔστι δὲ καὶ ἡ γεωγραφία περὶ τὰσ ἡγεμονικὰσ χρείασ, ἔχοι ἄν τι πλεονέκτημα καὶ αὕτη παρὰ τοῦτο. ἀλλὰ τοῦτο μὲν τὸ πλεονέκτημα πρὸσ τὰσ πράξεισ·

ἔχει δέ τινα καὶ θεωρίαν οὐ φαύλην ἡ πραγματεία, τὴν μὲν τεχνικήν τε καὶ μαθηματικὴν καὶ φυσικήν, τὴν δὲ ἐν ἱστορίᾳ καὶ μύθοισ κειμένην οὐδὲν οὖσι πρὸσ τὰσ πράξεισ· οἱο͂ν εἴ τισ λέγοι τὰ περὶ τὴν Ὀδυσσέωσ πλάνην καὶ Μενελάου καὶ Ιἄσονοσ, εἰσ φρόνησιν μὲν οὐδὲν ἂν συλλαμβάνειν δόξειεν, ἣν ὁ πράττων ζητεῖ, πλὴν εἰ καταμίσγοι καὶ τῶν γενομένων ἀναγκαίων τὰ παραδείγματα χρήσιμα· διαγωγὴν δ’ ὅμωσ πορίζοι ἂν οὐκ ἀνελεύθερον τῷ ἐπιβάλλοντι ἐπὶ τοὺσ τόπουσ τοὺσ παρασχόντασ τὴν μυθοποιίαν. καὶ γὰρ τοῦτο ζητοῦσιν οἱ πράττοντεσ διὰ τὸ ἔνδοξον καὶ τὸ ἡδύ, ἀλλ’ οὐκ ἐπὶ πολύ· μᾶλλον γὰρ σπουδάζουσιν, ὡσ εἰκόσ, περὶ τὰ χρήσιμα. διόπερ καὶ τῷ γεωγράφῳ τούτων μᾶλλον ἢ ἐκείνων ἐπιμελητέον. ὡσ δ’ αὕτωσ ἔχει καὶ περὶ τῆσ ἱστορίασ καὶ περὶ τῶν μαθημάτων· καὶ γὰρ τούτων τὸ χρήσιμον ἀεὶ μᾶλλον ληπτέον καὶ τὸ πιστότερον. μάλιστα δὲ δοκεῖ, καθάπερ εἴρηται, γεωμετρίασ τε καὶ ἀστρονομίασ δεῖν τῇ τοιαύτῃ ὑποθέσει.

καὶ δεῖ μὲν ὡσ ἀληθῶσ· σχήματα γὰρ καὶ κλίματα καὶ μεγέθη καὶ τὰ ἄλλα τὰ τούτοισ οἰκεῖα οὐχ οἱο͂́ν τε λαβεῖν καλῶσ ἄνευ τῆσ τοιαύτησ μεθόδου. ἀλλ’ ὥσπερ τὰ περὶ τὴν ἀναμέτρησιν τῆσ ὅλησ γῆσ ἐν ἄλλοισ δεικνύουσιν, ἐνταῦθα δὲ ὑποθέσθαι δεῖ καὶ πιστεῦσαι τοῖσ ἐκεῖ δειχθεῖσιν . . . ὑποθέσθαι δὲ καὶ σφαιροειδῆ μὲν τὸν κόσμον, σφαιροειδῆ δὲ καὶ τὴν ἐπιφάνειαν τῆσ γῆσ, ἔτι δὲ τούτων πρότερον τὴν ἐπὶ τὸ μέσον τῶν σωμάτων φοράν. ταῦτα μὲν οὖν ἐπεὶ τῆσ αἰσθήσεωσ ἢ τῶν κοινῶν ἐννοιῶν ἐγγύσ ἐστιν . . . εἰ ἄρα, ἐπισημηνάμενοι ἐπὶ κεφαλαίῳ μικρά· οἱο͂ν ὅτι ἡ γῆ σφαιροειδήσ, ἐκ μὲν τῆσ ἐπὶ τὸ μέσον φορᾶσ πόρρωθεν ἡ ὑπόμνησισ καὶ τοῦ ἕκαστον σῶμα ἐπὶ τὸ αὑτοῦ ἄρτημα νεύειν, ἐκ δὲ τῶν κατὰ πελάγη καὶ τὸν οὐρανὸν φαινομένων ἐγγύθεν· καὶ γὰρ ἡ αἴσθησισ ἐπιμαρτυρεῖν δύναται καὶ ἡ κοινὴ ἔννοια. φανερῶσ γὰρ ἐπιπροσθεῖ τοῖσ πλέουσιν ἡ κυρτότησ τῆσ θαλάττησ, ὥστε μὴ προσβάλλειν τοῖσ πόρρω φέγγεσι τοῖσ ἐπ’ ἴσον ἐξῃρμένοισ τῇ ὄψει. ἐξαρθέντα γοῦν πλέον τῆσ ὄψεωσ ἐφάνη, καίτοι πλέον ἀποσχόντα αὐτῆσ· ὁμοίωσ δὲ καὶ αὐτὴ μετεωρισθεῖσα εἶδε τὰ κεκρυμμένα πρότερον. ὅπερ δηλοῖ καὶ ὁ ποιητήσ· τοιοῦτον γάρ ἐστι καὶ τό "ὀξὺ μάλα προϊδών, μεγάλου ὑπὸ κύματοσ ἀρθείσ. " καὶ τοῖσ προσπλέουσι δὲ ἀεὶ καὶ μᾶλλον ἀπογυμνοῦται τὰ πρόσγεια μέρη καὶ τὰ φανέντα ἐν ἀρχαῖσ ταπεινὰ ἐξαίρεται μᾶλλον. τῶν τε οὐρανίων ἡ περιφορὰ ἐναργήσ ἐστι καὶ ἄλλωσ καὶ ἐκ τῶν γνωμονικῶν· ἐκ δὲ τούτων εὐθὺσ ὑποτείνει καὶ ἡ ἔννοια, ὅτι ἐρριζωμένησ ἐπ’ ἄπειρον τῆσ γῆσ οὐκ ἂν ἡ τοιαύτη περιφορὰ συνέβαινε. καὶ τὰ περὶ τῶν κλιμάτων δὲ ἐν τοῖσ περὶ τῶν οἰκήσεων δείκνυται. νυνὶ δὲ ἐξ ἑτοίμου δεῖ λαβεῖν ἔνια, καὶ ταῦθ’ ὅσα τῷ πολιτικῷ καὶ τῷ στρατηλάτῃ χρήσιμα.

οὕτωσ δὲ καὶ οἱ τοὺσ λιμένασ καὶ τοὺσ περίπλουσ καλουμένουσ πραγματευθέντεσ ἀτελῆ τὴν ἐπίσκεψιν ποιοῦνται, μὴ προστιθέντεσ ὅσα ἐκ τῶν μαθημάτων καὶ ἐκ τῶν οὐρανίων συνάπτειν προσῆκεν. οὔτε γὰρ οὕτω δεῖ ἀγνοεῖν τὰ περὶ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν θέσιν τῆσ γῆσ, ὥστ’ ἐπειδὰν γένηται κατὰ τόπουσ, καθ’ οὓσ ἐξήλλακταί τινα τῶν φαινομένων τοῖσ πολλοῖσ ἐν τῷ οὐρανῷ, ταράττεσθαι καὶ τοιαῦτα λέγειν· "ὦ φίλοι, οὐ γάρ τ’ ἴδμεν ὅπη ζόφοσ, οὐδ’ ὅπη ἠώσ, οὐδ’ ὅπη ἠέλιοσ φαεσίμβροτοσ εἶσ’ ὑπὸ γαῖαν, οὐδ’ ὅπη ἀννεῖται· οὔθ’ οὕτωσ ἀκριβοῦν, ὥστε τὰσ πανταχοῦ συνανατολάσ τε καὶ συγκαταδύσεισ καὶ συμμεσουρανήσεισ καὶ ἐξάρματα πόλων καὶ τὰ κατὰ κορυφὴν σημεῖα καὶ ὅσα ἄλλα τοιαῦτα κατὰ τὰσ μεταπτώσεισ τῶν ὁριζόντων ἅμα καὶ τῶν ἀρκτικῶν διαφέροντα ἀπαντᾷ, τὰ μὲν πρὸσ τὴν ὄψιν τὰ δὲ καὶ τῇ φύσει, γνωρίζειν ἅπαντα· ἀλλὰ τὰ μὲν μηδ’ ὅλωσ φροντίζειν, πλὴν εἰ θέασ φιλοσόφου χάριν, τοῖσ δὲ πιστεύειν, κἂν μὴ βλέπῃ τὸ διὰ τί. καὶ γὰρ τοῦτο τοῦ φιλοσοφοῦντοσ μόνου, τῷ δὲ πολιτικῷ σχολῆσ οὐ τοσαύτησ μέτεστιν ἢ οὐκ ἀεί. οὐ μὴν οὐδ’ οὕτωσ ὑπάρχειν ἁπλοῦν δεῖ τὸν ἐντυγχάνοντα τῇ γραφῇ ταύτῃ καὶ ἀργόν, ὥστε μηδὲ σφαῖραν ἰδεῖν, μηδὲ κύκλουσ ἐν αὐτῇ τοὺσ μὲν παραλλήλουσ τοὺσ δ’ ὀρθίουσ πρὸσ τούτουσ τοὺσ δὲ λοξούσ, μηδὲ τροπικῶν τε καὶ ἰσημερινοῦ καὶ ζωδιακοῦ θέσιν, δι’ οὗ φερόμενοσ ὁ ἥλιοσ τρέπεται καὶ διδάσκει διαφορὰσ κλιμάτων τε καὶ ἀνέμων. ταῦτα γὰρ καὶ τὰ περὶ τοὺσ ὁρίζοντασ καὶ τοὺσ ἀρκτικοὺσ καὶ ὅσα ἄλλα κατὰ τὴν πρώτην ἀγωγὴν τὴν εἰσ τὰ μαθήματα παραδίδοται κατανοήσασ τισ ἄλλωσ πωσ δύναται παρακολουθεῖν τοῖσ λεγομένοισ ἐνταῦθα. ὁ δὲ μηδ’ εὐθεῖαν γραμμὴν ἢ περιφερῆ μηδὲ κύκλον εἰδώσ, μηδὲ σφαιρικὴν ἐπιφάνειαν ἢ ἐπίπεδον, μηδ’ ἐν τῷ οὐρανῷ μηδὲ τοὺσ ἑπτὰ τῆσ μεγάλησ ἄρκτου ἀστέρασ καταμαθὼν μηδ’ ἄλλο τι τῶν τοιούτων μηδέν, ἢ οὐκ ἂν δέοιτο τῆσ πραγματείασ ταύτησ ἢ οὐχὶ νῦν, ἀλλ’ ἐκείνοισ ἐντυχὼν πρότερον, ὧν χωρὶσ οὐκ ἂν εἰή γεωγραφίασ οἰκεῖοσ. ἁπλῶσ δὲ κοινὸν εἶναι τὸ σύγγραμμα τοῦτο δεῖ καὶ πολιτικὸν καὶ δημωφελὲσ ὁμοίωσ ὥσπερ τὴν τῆσ ἱστορίασ γραφήν.

κἀκεῖ δὲ πολιτικὸν λέγομεν οὐχὶ τὸν παντάπασιν ἀπαίδευτον, ἀλλὰ τὸν μετασχόντα τῆσ τε ἐγκυκλίου καὶ συνήθουσ ἀγωγῆσ τοῖσ ἐλευθέροισ καὶ τοῖσ φιλοσοφοῦσιν· οὐδὲ γὰρ ἂν οὔτε ψέγειν δύναιτο καλῶσ οὔτ’ ἐπαινεῖν, οὐδὲ κρίνειν ὅσα μνήμησ ἄξια τῶν γεγονότων, ὅτῳ μηδὲν ἐμέλησεν ἀρετῆσ καὶ φρονήσεωσ καὶ τῶν εἰσ ταῦτα λόγων. διόπερ ἡμεῖσ πεποιηκότεσ ὑπομνήματα ἱστορικὰ χρήσιμα, ὡσ ὑπολαμβάνομεν, εἰσ τὴν ἠθικὴν καὶ πολιτικὴν φιλοσοφίαν, ἔγνωμεν προσθεῖναι καὶ τήνδε τὴν σύνταξιν·

ὁμοειδὴσ γὰρ καὶ αὕτη, καὶ πρὸσ τοὺσ αὐτοὺσ ἄνδρασ, καὶ μάλιστα τοὺσ ἐν ταῖσ ὑπεροχαῖσ. ἔτι δὲ τὸν αὐτὸν τρόπον, ὅνπερ ἐκεῖ τὰ περὶ τοὺσ ἐπιφανεῖσ ἄνδρασ καὶ βίουσ τυγχάνει μνήμησ, τὰ δὲ μικρὰ καὶ ἄδοξα παραλείπεται, κἀνταῦθα δεῖ τὰ μικρὰ καὶ τὰ ἀφανῆ παραπέμπειν, ἐν δὲ τοῖσ ἐνδόξοισ καὶ μεγάλοισ καὶ ἐν οἷσ τὸ πραγματικὸν καὶ εὐμνημόνευτον καὶ ἡδὺ διατρίβειν. καθάπερ τε καὶ ἐν τοῖσ κολοσσικοῖσ ἔργοισ οὐ τὸ καθ’ ἕκαστον ἀκριβὲσ ζητοῦμεν, ἀλλὰ τοῖσ καθόλου προσέχομεν μᾶλλον εἰ καλῶσ τὸ ὅλον, οὕτωσ κἀν τούτοισ δεῖ ποιεῖσθαι τὴν κρίσιν. κολοσσουργία γάρ τισ καὶ αὕτη, τὰ μεγάλα φράζουσα πῶσ ἔχει καὶ τὰ ὅλα, πλὴν εἴ τι κινεῖν δύναται καὶ τῶν μικρῶν τὸν φιλειδήμονα καὶ τὸν πραγματικόν. ὅτι μὲν οὖν σπουδαῖον τὸ προκείμενον ἔργον καὶ φιλοσόφῳ πρέπον, ταῦτα εἰρήσθω.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Strabo, Geography, book 1, chapter 1

(스트라본, 지리학, book 1, chapter 1)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION