헬라어 문장 검색 - ΣτραβόΓεογραπ́01́03́

(스트라본, 지리학, book 1, chapter 3)

οὐδὲ τοῦτ’ εὖ Ἐρατοσθένησ, ὅτι ἀνδρῶν οὐκ ἐξίων μνήμησ ἐπὶ πλέον μέμνηται, τὰ μὲν ἐλέγχων τὰ δὲ πιστεύων καὶ μάρτυσι χρώμενοσ αὐτοῖσ, οἱο͂ν Δαμάστῃ καὶ τοιούτοισ ἄλλοισ. καὶ γὰρ εἴ τι λέγουσιν ἀληθέσ, οὐ μάρτυσί γε ἐκείνοισ χρηστέον περὶ αὐτοῦ, οὐδὲ πιστευτέον διὰ τοῦτο· ἀλλ’ ἐπὶ τῶν ἀξιολόγων ἀνδρῶν μόνων τῷ τοιούτῳ τρόπῳ χρηστέον, οἳ πολλὰ μὲν εἰρήκασιν εὖ, πολλὰ δὲ καὶ παραλελοίπασιν ἢ οὐχ ἱκανῶσ ἐξεῖπον, οὐδὲν δ’ ἐψευσμένωσ. ὁ δὲ Δαμάστῃ χρώμενοσ μάρτυρι οὐδὲν διαφέρει τοῦ καλοῦντοσ μάρτυρα τὸν Βεργαῖον Εὐήμερον καὶ τοὺσ ἄλλουσ, οὓσ αὐτὸσ εἴρηκε διαβάλλων τὴν φλυαρίαν. καὶ τούτου δ’ ἕνα τῶν λήρων αὐτὸσ λέγει, τὸν μὲν Ἀράβιον κόλπον λίμνην ὑπολαμβάνοντοσ εἶναι, Διότιμον δὲ τὸν Στρομβίχου πρεσβείασ Ἀθηναίων ἀφηγούμενον διὰ τοῦ Κύδνου ἀναπλεῦσαι ἐκ τῆσ Κιλικίασ ἐπὶ τὸν Χοάσπην ποταμόν, ὃσ παρὰ τὰ Σοῦσα ῥεῖ, καὶ ἀφικέσθαι τετταρακοσταῖον εἰσ Σοῦσα· ταῦτα δ’ αὐτῷ διηγήσασθαι αὐτὸν τὸν Διότιμον. εἶτα θαυμάζειν εἰ τὸν Εὐφράτην καὶ τὸν Τίγριν ἦν δυνατὸν διακόψαντα τὸν Κύδνον εἰσ τὸν Χοάσπην ἐκβαλεῖν. οὐ μόνον δὲ ταῦτ’ ἄν τισ ἐπισημήναιτο, ἀλλ’ ὅτι καὶ περὶ τῶν τόπων οὐδὲ καθ’ ἑαυτόν πω γνώριμα εἶναί φησι τὰ καθ’ ἕκαστα ἀκριβολογούμενα, καὶ κελεύσασ ἡμῖν μὴ ῥᾳδίωσ τοῖσ τυχοῦσι πιστεύειν, καὶ τὰσ αἰτίασ διὰ μακρῶν ἀποδοὺσ δι’ ἃσ οὐδὲ πιστευτέον, οἱο͂ν περὶ τῶν κατὰ τὸν Πόντον καὶ τὸν Ἀδρίαν, αὐτὸσ ἐπίστευσε τοῖσ τυχοῦσι.

τοιγάρτοι τὸν μὲν Ἰσσικὸν κόλπον ἐπίστευσεν ἑωθινώτατον τῆσ καθ’ ἡμᾶσ θαλάττησ σημεῖον, τοῦ κατὰ Διοσκουριάδα τὴν ἐν τῷ τοῦ Πόντου μυχῷ σχεδόν τι καὶ τρισχιλίοισ σταδίοισ ἑωθινωτέρου ὄντοσ καὶ κατ’ αὐτὸν ἐκ τοῦ σταδιασμοῦ οὗ φησί· τοῦ τε Ἀδρίου καὶ τὰ ἀρκτικὰ καὶ τὰ ἔσχατα διεξιὼν οὐδενὸσ ἀπέχεται μυθώδουσ. πεπίστευκε δὲ καὶ περὶ τῶν ἔξω στηλῶν Ἡρακλείων πολλοῖσ μυθώδεσι, Κέρνην τε νῆσον καὶ ἄλλουσ τόπουσ ὀνομάζων τοὺσ μηδαμοῦ νυνὶ δεικνυμένουσ, περὶ ὧν μνησθησόμεθα καὶ ὕστερον. εἰπών τε τοὺσ ἀρχαιοτάτουσ πλεῖν καὶ κατὰ λῃστείαν ἢ ἐμπορίαν, μὴ πελαγίζειν δέ, ἀλλὰ παρὰ γῆν, καθάπερ τὸν Ιἄσονα, ὅνπερ καὶ μέχρι τῆσ Ἀρμενίασ καὶ Μηδίασ ἐκ τῶν Κόλχων στρατεῦσαι ἀφέντα τὰσ ναῦσ, ὕστερόν φησι τὸ παλαιὸν οὔτε τὸν Εὔξεινον θαρρεῖν τινα πλεῖν οὔτε παρὰ Λιβύην καὶ Συρίαν καὶ Κιλικίαν. εἰ μὲν οὖν τοὺσ πάλαι τοὺσ πρὸ τῆσ ἡμετέρασ λέγει μνήμησ, οὐδὲν ἐμοὶ μέλει περὶ ἐκείνων λέγειν, οὔτ’ εἰ ἔπλεον οὔτ’ εἰ μή· εἰ δὲ περὶ τῶν μνημονευομένων, οὐκ ἂν ὀκνήσαι τισ εἰπεῖν ὡσ οἱ παλαιοὶ μακροτέρασ ὁδοὺσ φανοῦνται καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν τελέσαντεσ τῶν ὕστερον, εἰ χρὴ προσέχειν τοῖσ λεγομένοισ· οἱο͂ν Διόνυσοσ καὶ Ἡρακλῆσ καὶ αὐτὸσ ὁ Ιἄσων, ἔτι δ’ οἱ ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ λεγόμενοι Ὀδυσσεὺσ καὶ Μενέλαοσ. καὶ Θησέα δὲ καὶ Πειρίθουν μακρὰσ εἰκόσ ἐστι στρατείασ ὑπομείναντασ καταλιπεῖν δόξαν περὶ ἑαυτῶν ὡσ εἰσ Αἵδου καταβάντασ, τοὺσ δὲ Διοσκούρουσ ἐπιμελητὰσ τῆσ θαλάττησ λεχθῆναι καὶ σωτῆρασ τῶν πλεόντων. ἥ τε Μίνω θαλαττοκρατία θρυλεῖται καὶ ἡ Φοινίκων ναυτιλία, οἳ καὶ τὰ ἔξω τῶν Ἡρακλείων στηλῶν ἐπῆλθον καὶ πόλεισ ἔκτισαν κἀκεῖ καὶ περὶ τὰ μέσα τῆσ Λιβύησ παραλίασ μικρὸν τῶν Τρωικῶν ὕστερον. Αἰνείαν δὲ καὶ Ἀντήνορα καὶ Ἐνετοὺσ καὶ ἁπλῶσ τοὺσ ἐκ τοῦ Τρωικοῦ πολέμου πλανηθέντασ εἰσ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην ἄξιον μὴ τῶν παλαιῶν ἀνθρώπων νομίσαι; συνέβη γὰρ δὴ τοῖσ τότε Ἕλλησιν ὁμοίωσ καὶ τοῖσ βαρβάροισ διὰ τὸν τῆσ στρατείασ χρόνον ἀποβαλεῖν τά τε ἐν οἴκῳ καὶ τῇ στρατείᾳ πορισθέντα· ὥστε μετὰ τὴν τοῦ Ἰλίου καταστροφὴν τούσ τε νικήσαντασ ἐπὶ λῃστείαν τραπέσθαι διὰ τὰσ ἀπορίασ καὶ πολὺ μᾶλλον τοὺσ ἡττηθέντασ καὶ περιγενομένουσ ἐκ τοῦ πολέμου. καὶ δὴ καὶ πόλεισ ὑπὸ τούτων πλεῖσται κτισθῆναι λέγονται κατὰ πᾶσαν τὴν ἔξω τῆσ Ἑλλάδοσ παραλίαν, ἔστι δ’ ὅπου καὶ τὴν μεσόγαιαν. εἰπὼν δὲ καὶ αὐτὸσ ὁπόσον προὔβη τὰ τῆσ οἰκουμένησ εἰσ γνῶσιν τοῖσ μετ’ Ἀλέξανδρον καὶ κατ’ αὐτὸν ἤδη, μεταβέβηκεν ἐπὶ τὸν περὶ τοῦ σχήματοσ λόγον, οὐχὶ περὶ τοῦ τῆσ οἰκουμένησ, ὅπερ ἦν οἰκειότερον τῷ περὶ αὐτῆσ λόγῳ, ἀλλὰ τοῦ τῆσ συμπάσησ γῆσ·

δεῖ μὲν γὰρ καὶ τούτου μνησθῆναι, μὴ ἀτάκτωσ δέ. εἰπὼν οὖν ὅτι σφαιροειδὴσ ἡ σύμπασα, οὐχ ὡσ ἐκ τόρνου δέ, ἀλλ’ ἔχει τινὰσ ἀνωμαλίασ, ἐπιφέρει τὸ πλῆθοσ τῶν ἐν μέρει μετασχηματισμῶν αὐτῆσ, οἳ συμβαίνουσιν ἔκ τε ὕδατοσ καὶ πυρὸσ καὶ σεισμῶν καὶ ἀναφυσημάτων καὶ ἄλλων τοιούτων, οὐδ’ ἐνταῦθα τὴν τάξιν φυλάττων. τὸ μὲν γὰρ σφαιροειδὲσ περὶ ὅλην τὴν γῆν ἀπὸ τῆσ τοῦ ὅλου ἕξεωσ συμβαίνει, οἱ δὲ τοιοῦτοι μετασχηματισμοὶ τὴν μὲν ὅλην γῆν οὐδὲν ἐξαλλάττουσιν· ἐν γὰρ τοῖσ μεγάλοισ ἐναφανίζεται τὰ οὕτω μικρά· τῆσ δὲ οἰκουμένησ διαθέσεισ ἑτέρασ καὶ ἑτέρασ τινὰσ ἀπεργάζονται καὶ τὰσ προσεχεῖσ αἰτίασ ἄλλασ καὶ ἄλλασ ἔχουσι. μάλιστα δέ φησι ζήτησιν παρασχεῖν πῶσ ἐν δισχιλίοισ καὶ τρισχιλίοισ ἀπὸ θαλάττησ σταδίοισ κατὰ τὴν μεσόγαιαν ὁρᾶται πολλαχοῦ κόγχων καὶ ὀστρέων καὶ χηραμύδων πλῆθοσ καὶ λιμνοθάλατται, καθάπερ φησὶ περὶ τὸ ἱερὸν τοῦ Ἄμμωνοσ καὶ τὴν ἐπ’ αὐτῷ ὁδὸν τρισχιλίων σταδίων οὖσαν·

πολλὴν γὰρ εἶναι χύσιν ὀστρέων, ἅλασ τε καὶ νῦν ἔτι εὑρίσκεσθαι πολλούσ, ἀναφυσήματά τε θαλάττησ εἰσ ὕψοσ ἀναβάλλειν· πρὸσ ᾧ καὶ ναυάγια θαλαττίων πλοίων δείκνυσθαι, ἃ ἔφασαν διὰ τοῦ χάσματοσ ἐκβεβράσθαι, καὶ ἐπὶ στυλιδίων ἀνακεῖσθαι δελφῖνασ ἐπιγραφὴν ἔχοντασ Κυρηναίων θεωρῶν. ταῦτα δ’ εἰπὼν τὴν Στράτωνοσ ἐπαινεῖ δόξαν τοῦ φυσικοῦ, καὶ ἔτι Ξάνθου τοῦ Λυδοῦ· τοῦ μὲν Ξάνθου λέγοντοσ ἐπὶ Ἀρταξέρξου γενέσθαι μέγαν αὐχμὸν ὥστ’ ἐκλιπεῖν ποταμοὺσ καὶ λίμνασ καὶ φρέατα· αὐτόν τε εἰδέναι πολλαχῆ πρόσω ἀπὸ τῆσ θαλάττησ λίθον τε κογχυλιώδη καὶ τὰ κτενώδεα καὶ χηραμύδων τυπώματα καὶ λιμνοθάλατταν ἐν Ἀρμενίοισ καὶ Ματιηνοῖσ καὶ ἐν Φρυγίᾳ τῇ κάτω, ὧν ἕνεκα πείθεσθαι τὰ πεδία ποτὲ θάλατταν γενέσθαι. τοῦ δὲ Στράτωνοσ ἔτι μᾶλλον ἁπτομένου τῆσ αἰτιολογίασ, ὅτι φησὶν οἰέσθαι τὸν Εὔξεινον μὴ ἔχειν πρότερον τὸ κατὰ Βυζάντιον στόμα, τοὺσ δὲ ποταμοὺσ βιάσασθαι καὶ ἀνοῖξαι τοὺσ εἰσ αὐτὸν ἐμβάλλοντασ, εἶτ’ ἐκπεσεῖν τὸ ὕδωρ εἰσ τὴν Προποντίδα καὶ τὸν Ἑλλήσποντον. τὸ δ’ αὐτὸ συμβῆναι καὶ περὶ τὴν καθ’ ἡμᾶσ θάλατταν· καὶ γὰρ ἐνταῦθα τὸν κατὰ στήλασ ἐκραγῆναι πόρον, πληρωθείσησ ὑπὸ τῶν ποταμῶν τῆσ θαλάττησ, κατὰ δὲ τὴν ἔκρυσιν ἀνακαλυφθῆναι τὰ τεναγώδη πρότερον. φέρει δ’ αἰτίαν πρῶτον μὲν ὅτι τῆσ ἔξω θαλάττησ καὶ τῆσ ἐντὸσ τοὔδαφοσ ἕτερόν ἐστιν, ἔπειθ’ ὅτι καὶ νῦν ἔτι ταινία τισ ὕφαλοσ διατέτακεν ἀπὸ τῆσ Εὐρώπησ ἐπὶ τὴν Λιβύην, ὡσ ἂν [μὴ] μιᾶσ οὔσησ πρότερον τῆσ τε ἐντὸσ καὶ τῆσ ἐκτόσ. καὶ βραχύτατα μὲν εἶναι τὰ περὶ τὸν Πόντον, τὸ δὲ Κρητικὸν καὶ Σικελικὸν καὶ Σαρδῷον πέλαγοσ σφόδρα βαθέα· τῶν γὰρ ποταμῶν πλείστων καὶ μεγίστων ῥεόντων ἀπὸ τῆσ ἄρκτου καὶ τῆσ ἀνατολῆσ, ἐκεῖνα μὲν ἰλύοσ πληροῦσθαι, τὰ ἄλλα δὲ μένειν βαθέα. διὸ καὶ γλυκυτάτην εἶναι τὴν Ποντικὴν θάλατταν τάσ τ’ ἐκρύσεισ γίνεσθαι εἰσ οὓσ ἐγκέκλιται τόπουσ τὰ ἐδάφη. δοκεῖν δὲ κἂν χωσθῆναι τὸν Πόντον ὅλον εἰσ ὕστερον, ἂν μένωσιν αἱ ἐπιρρύσεισ τοιαῦται· καὶ γὰρ νῦν ἤδη τεναγίζειν τὰ ἐν ἀριστερᾷ τοῦ Πόντου, τόν τε Σαλμυδησσὸν καὶ τὰ καλούμενα στήθη ὑπὸ τῶν ναυτικῶν τὰ περὶ τὸν Ἴστρον καὶ τὴν Σκυθῶν ἐρημίαν. τάχα δὴ καὶ τὸ τοῦ Ἄμμωνοσ ἱερὸν πρότερον ἐπὶ τῆσ θαλάττησ ὂν ἐκρύσεωσ γενομένησ νῦν ἐν τῇ μεσογαίᾳ κεῖσθαι. εἰκάζει τε τὸ μαντεῖον εὐλόγωσ ἐπὶ τοσοῦτον γενέσθαι ἐπιφανέσ τε καὶ γνώριμον ἐπὶ θαλάττῃ ὄν, τόν τε ἐπὶ πολὺ οὕτωσ ἐκτοπισμὸν ἀπὸ τῆσ θαλάττησ οὐκ εὔλογον ποιεῖν τὴν νῦν οὖσαν ἐπιφάνειαν καὶ δόξαν· τήν τε Αἴγυπτον τὸ παλαιὸν θαλάττῃ κλύζεσθαι μέχρι τῶν ἑλῶν τῶν περὶ τὸ Πηλούσιον καὶ τὸ Κάσιον ὄροσ καὶ τὴν Σιρβωνίδα λίμνην· ἔτι γοῦν καὶ νῦν κατὰ τὴν Αἴγυπτον τῆσ ἁλμυρίδοσ ὀρυττομένησ ὑφάμμουσ καὶ κογχυλιώδεισ εὑρίσκεσθαι τοὺσ βόθρουσ, ὡσ ἂν τεθαλαττωμένησ τῆσ χώρασ καὶ τοῦ τόπου παντὸσ τοῦ περὶ τὸ Κάσιον καὶ τὰ Γέρρα καλούμενα τεναγίζοντοσ, ὥστε συνάπτειν τῷ τῆσ Ἐρυθρᾶσ κόλπῳ· ἐνδούσησ δὲ τῆσ θαλάττησ ἀνακαλυφθῆναι, μεῖναι δὲ τὴν Σιρβωνίδα λίμνην, εἶτ’ ἐκραγῆναι καὶ ταύτην ὥστε ἑλώδη γενέσθαι. ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ τῆσ Μοίριδοσ λίμνησ τοὺσ αἰγιαλοὺσ [αἰγιαλοῖσ] θαλάττησ μᾶλλον ἢ ποταμοῦ προσεοικέναι. τὸ μὲν οὖν ἐπικλύζεσθαί ποτε πολὺ μέροσ τῶν ἠπείρων ἐπὶ καιρούσ τινασ καὶ πάλιν ἀνακαλύπτεσθαι δοίη τισ ἄν· ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ τὸ τοῖσ ἐδάφεσιν ἀνώμαλον εἶναι τὴν γῆν ἅπασαν τὴν νῦν ὕφαλον, καθάπερ γε νὴ Δία καὶ τὴν ἔξαλον, ἐν ᾗ οἰκοῦμεν, τοσαύτασ δεχομένην ὅσασ αὐτὸσ Ἐρατοσθένησ εἴρηκε μεταβολάσ· ὥστε πρόσ γε τὸν Ξάνθου λόγον οὐδὲν ἂν ἔχοι τισ προσφέρειν ἄτοπον. πρὸσ δὲ τὸν Στράτωνα λέγοιτ’ ἄν, ὅτι πολλῶν αἰτίων ὄντων ἀφεὶσ ταῦτα τὰ μὴ ὄντα αἰτιᾶται.

πρώτην γὰρ αἰτίαν φησίν, ὅτι τῆσ ἐντὸσ θαλάττησ καὶ τῆσ ἐκτὸσ οὐ ταὐτὸν τὸ ἔδαφοσ καὶ ὁ βυθόσ. πρὸσ γὰρ τὸ μετεωρίζεσθαι ταύτην καὶ ταπεινοῦσθαι καὶ ἐπικλύζειν τόπουσ τινὰσ καὶ ἀναχωρεῖν ἀπ’ αὐτῶν οὐ τοῦτό ἐστιν αἴτιον [τὸ] ἄλλα καὶ ἄλλα ἐδάφη τὰ μὲν ταπεινότερα εἶναι τὰ δὲ ὑψηλότερα, ἀλλὰ τὸ τὰ αὐτὰ ἐδάφη ποτὲ μὲν μετεωρίζεσθαι ποτὲ δ’ αὖ ταπεινοῦσθαι καὶ συνεξαίρειν ἢ συνενδιδόναι τὸ πέλαγοσ· ἐξαρθὲν μὲν γὰρ ἐπικλύσαι ἄν, ταπεινωθὲν δὲ ἀναδράμοι ἂν εἰσ τὴν ἀρχαίαν κατάστασιν. εἰ γὰρ [οὐχ] οὕτω, δεήσει πλεονασμῷ τῆσ θαλάττησ αἰφνιδίῳ γενομένῳ τὴν ἐπίκλυσιν συμβαίνειν, καθάπερ ἐν ταῖσ ἀναβάσεσι τῶν ποταμῶν, τοτὲ μὲν ἐπενεχθέντοσ ἑτέρωθεν τοτὲ δ’ αὐξηθέντοσ τοῦ ὕδατοσ. ἀλλ’ οὔθ’ αἱ αὐξήσεισ ἀθρόαι καὶ αἰφνίδιοι γίνονται, οὔθ’ αἱ πλημμυρίδεσ τοσοῦτον ἐπιμένουσι χρόνον οὐδ’ ἄτακτοί εἰσιν, οὔτε κατὰ τὴν ἡμετέραν ἐπικλύζουσι θάλατταν οὐδ’ ὅπου ἔτυχε. λοιπὸν οὖν αἰτιᾶσθαι τὸ ἔδαφοσ ἢ τὸ τῇ θαλάττῃ ὑποκείμενον ἢ τὸ ἐπικλυζόμενον, μᾶλλον δὲ τὸ ὕφαλον. πολὺ γὰρ εὐκινητότερον καὶ μεταβολὰσ θάττουσ δέξασθαι δυνάμενον τὸ ἔνυγρον· καὶ γὰρ τὸ πνευματικὸν τὸ πάντων τῶν τοιούτων αἴτιον πλέον ἐνταῦθα. ἀλλ’, ὡσ ἔφην, τῶν τοιούτων ἀπεργαστικόν ἐστι παθῶν τὸ τὰ αὐτὰ ἐδάφη ποτὲ μὲν ἐξαίρεσθαι ποτὲ δὲ ὑφίζησιν λαμβάνειν, οὐ τὸ τὰ μὲν εἶναι ὑψηλὰ τὰ δὲ ἧττον· ὁ δὲ τοῦτο λαμβάνει, νομίζων ὅπερ ἐπὶ τῶν ποταμῶν συμβαίνει τοῦτο καὶ ἐπὶ τῆσ θαλάττησ ἀπαντᾶν, τὸ ἀπὸ τῶν μετεώρων τόπων εἶναι τὴν ῥύσιν. οὐδὲ γὰρ ἂν τοῦ κατὰ Βυζάντιον ῥοῦ τὸ ἔδαφοσ ᾐτιᾶτο, λέγων ὑψηλότερον τὸ τοῦ Εὐξείνου ἢ τὸ τῆσ Προποντίδοσ καὶ τοῦ ἑξῆσ πελάγουσ, ἅμα καὶ αἰτίαν προστιθείσ· ἀπὸ γὰρ τῆσ ἰλύοσ τῆσ ἀπὸ τῶν ποταμῶν καταφερομένησ πληροῦσθαι τὸν βυθὸν καὶ βραχὺν γίνεσθαι, διὰ τοῦτο δὲ καὶ ῥεῖν εἰσ τὰ ἐκτόσ. τὸν δ’ αὐτὸν λόγον καὶ ἐπὶ τὴν ἡμετέραν θάλατταν σύμπασαν μεταφέρει πρὸσ τὴν ἐκτόσ, ὡσ καὶ ταύτησ μετεωρότερον τοὔδαφοσ ποιούσησ τοῦ ὑποκειμένου τῷ Ἀτλαντικῷ πελάγει· καὶ γὰρ αὕτη ἐκ πολλῶν ποταμῶν πληροῦται καὶ τὴν ὑποστάθμην τῆσ ἰλύοσ δέχεται τὴν ἀνάλογον. ἐχρῆν οὖν καὶ τὸν εἴσρουν ὅμοιον γίνεσθαι τῷ κατὰ Βυζάντιον τὸν κατὰ στήλασ καὶ τὴν Κάλπην. ἀλλὰ τοῦτο μὲν ἐῶ· ἐροῦσι γὰρ κἀκεῖ τοῦτο συμβαίνειν, περισπᾶσθαι δὲ ὑπὸ τῶν ἀμπώτεων καὶ τῶν πλημμυρίδων καὶ ἐπικρύπτεσθαι. ἐκεῖνο δὲ πυνθάνομαι τί ἐκώλυε, πρὶν ἀνεῳγέναι τὸ στόμα τὸ κατὰ Βυζάντιον, ταπεινότερον ὂν τὸ τοῦ Εὐξείνου ἔδαφοσ τοῦ τῆσ Προποντίδοσ καὶ τῆσ ἑξῆσ θαλάττησ πληρωθῆναι ὑπὸ τῶν ποταμῶν, εἴτε θάλατταν οὖσαν καὶ πρότερον εἴτε λίμνην μείζω τῆσ Μαιώτιδοσ;

εἰ γὰρ τοῦτο συγχωροῖτο, προσερήσομαι καὶ τοῦτο· ἆρά γε ἡ ἐπιφάνεια τοῦ ὕδατοσ ἐκείνου καὶ τοῦ τῆσ Προποντίδοσ οὐχ οὕτωσ εἶχεν ὥστε, μέχρι μὲν ἡ αὐτὴ ἦν, μὴ βιάζεσθαι πρὸσ ἔκρυσιν διὰ τὴν ἐξ ἴσησ ἀντέρεισιν καὶ θλῖψιν, ἐπειδὴ δὲ ὑπερεπόλασεν ἡ ἐντόσ, βιάσασθαι καὶ ἀπερᾶσαι τὸ πλεονάζον, ἐκ δὲ τούτου γενέσθαι σύρρουν τὸ ἔξω πέλαγοσ τῷ ἐντὸσ καὶ τὴν αὐτὴν ἐπιφάνειαν ἐκείνῳ λαβεῖν, εἴτε θαλαττίῳ εἴτε λιμναίῳ μὲν πρότερον ὄντι, θαλαττίῳ δὲ ὕστερον, διὰ τὴν μῖξιν καὶ τὴν ἐπικράτειαν; εἰ γὰρ καὶ τοῦτο δώσουσιν, ἡ μὲν ἔκρυσισ οὐκ ἂν κωλύοιτο ἡ νῦν, οὐκ ἀπὸ ὑπερτέρου δὲ ἐδάφουσ οὐδὲ ἐπικλινοῦσ, ὅπερ ἠξίου Στράτων. ταῦτα δὲ [δεῖ] μεταφέρειν καὶ ἐπὶ τὴν ὅλην τὴν καθ’ ἡμᾶσ θάλατταν καὶ τὴν ἐκτόσ, μὴ ἐν τοῖσ ἐδάφεσι καὶ ταῖσ ἐπικλίσεσιν αὐτῶν τὴν αἰτίαν τοῦ ἔκρου τιθεμένουσ, ἀλλ’ ἐν τοῖσ ποταμοῖσ·

" ἐκ μέσων γὰρ τῶν τῆσ Καταονίασ πεδίων ἐνεχθεὶσ πλωτὸσ καὶ διεκπαισάμενοσ διὰ τῶν τοῦ Ταύρου στενῶν εἰσ τὴν Κιλικίαν ἐκδίδωσιν εἰσ τὸν πρὸ ταύτησ τε καὶ τῆσ Κύπρου πόρον. ἐπεὶ οὐκ ἀπίθανον κατ’ αὐτούσ, οὐδ’ εἰ τὴν ὅλην θάλατταν τὴν ἡμετέραν λίμνην πρότερον εἶναι συνέβαινε πληρουμένην ὑπὸ τῶν ποταμῶν, ἐπιπολάσασαν ἐκπεσεῖν ἔξω διὰ τῶν κατὰ στήλασ στενῶν ὡσ ἐκ καταράκτου, ἐπαυξομένην δ’ ἀεὶ καὶ μᾶλλον τὴν θάλατταν σύρρουν γενέσθαι ὑπ’ αὐτῆσ τῷ χρόνῳ καὶ συνδραμεῖν εἰσ μίαν ἐπιφάνειαν, ἐκθαλαττωθῆναι δὲ διὰ τὴν ἐπικράτειαν. οὐ φυσικὸν δ’ ὅλωσ τὸ τοῖσ ποταμοῖσ εἰκάζειν τὴν θάλατταν· οἱ μὲν γὰρ φέρονται κατὰ ἐπικλινὲσ ῥεῖθρον, ἡ δὲ ἀκλινὴσ ἕστηκεν. οἱ δὲ πορθμοὶ ῥευματίζονται κατ’ ἄλλον τρόπον, οὐ διὰ τὸ τὴν ἰλὺν τὴν ἐκ τῶν ποταμῶν προσχοῦν τὸν τοῦ πελάγουσ βυθόν· ἡ γὰρ πρόσχωσισ περὶ αὐτὰ συνίσταται τὰ στόματα τῶν ποταμῶν, οἱο͂ν περὶ μὲν τὰ τοῦ Ἴστρου τὰ λεγόμενα στήθη καὶ ἡ Σκυθῶν ἐρημία καὶ ὁ Σαλμυδησσόσ, καὶ ἄλλων χειμάρρων συνεργούντων πρὸσ τοῦτο, περὶ δὲ τὰ τοῦ Φάσιδοσ ἡ Κολχικὴ παραλία δίαμμοσ καὶ ταπεινὴ καὶ μαλακὴ οὖσα, περὶ δὲ τὸν Θερμώδοντα καὶ τὸν Ἶριν ὅλη Θεμίσκυρα, τὸ τῶν Ἀμαζόνων πεδίον, καὶ τῆσ Σιδηνῆσ τὸ πλέον· οὕτω δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. ἅπαντεσ γὰρ μιμοῦνται τὸν Νεῖλον ἐξηπειροῦντεσ τὸν πρὸ αὐτῶν πόρον, οἱ μὲν μᾶλλον οἱ δὲ ἧττον· ἧττον μὲν οἱ μὴ πολλὴν καταφέροντεσ τὴν ἰλύν, μᾶλλον δὲ οἱ πολλήν τε καὶ μαλακόγειον χώραν ἐπιόντεσ καὶ χειμάρρουσ δεχόμενοι πολλούσ, ὧν ἐστι καὶ ὁ Πύραμοσ ὁ τῇ Κιλικίᾳ πολὺ μέροσ προσθείσ, ἐφ’ οὗ καὶ λόγιον ἐκπέπτωκέ τι τοιοῦτον "ἔσσεται ἐσσομένοισ, ὅτε Πύραμοσ ἀργυροδίνησ ἠιόνα προχέων ἱερὴν ἐσ Κύπρον ἵκηται. αἴτιον δὲ τοῦ μὴ φθάνειν τὴν χοῦν εἰσ τὸ πέλαγοσ προϊοῦσαν τὴν ὑπὸ τῶν ποταμῶν καταφερομένην τὸ τὴν θάλατταν ἀνακόπτειν αὐτὴν εἰσ τοὐπίσω, παλιρροοῦσαν φύσει·

ἐοίκε γὰρ τοῖσ ζῴοισ, καὶ καθάπερ ἐκεῖνα συνεχῶσ ἀναπνεῖ τε καὶ ἐκπνεῖ, τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ αὐτὴ ἐξ αὑτῆσ τε καὶ εἰσ ἑαυτὴν συνεχῶσ παλινδρομικήν τινα κινουμένη κίνησιν. δῆλον δὲ τῷ ἐπὶ τοῦ αἰγιαλοῦ ἑστῶτι κατὰ τὴν κυμάτωσιν· ἅμα γὰρ κλύζονται οἱ πόδεσ καὶ γυμνοῦνται καὶ πάλιν κλύζονται, καὶ τοῦτο συνεχῶσ· τῷ δὲ κλύδωνι καὶ κῦμα ἐπιτρέχει, [ὃ] κἂν γαληνότατον ᾖ ἐπιφερόμενον ἔχει τινὰ βίαν πλείω καὶ ἀπορρίπτει πᾶν τὸ ἀλλότριον εἰσ τὴν γῆν "πολλὸν δὲ παρὲξ ἅλα φῦκοσ ἔχευε. " μᾶλλον μὲν οὖν ἐν ἀνέμῳ συμβαίνει τοῦτο, ἀλλὰ καὶ ἐν νηνεμίᾳ καὶ ἐν ἀπογαίοισ πνεύμασιν· οὐδὲν γὰρ ἧττον ἐπὶ γῆν φέρεται τὸ κῦμα ὑπεναντίωσ τῷ ἀνέμῳ, ὡσ ἂν ἰδίαν τινὰ τῆσ θαλάττησ κίνησιν συγκινούμενον αὐτῇ. ἡ μὲν οὖν ἔφοδοσ τοῦ κύματοσ ἔχει τινὰ βίαν ὥστ’ ἀπωθεῖσθαι τὸ ἀλλότριον.

καὶ δὴ καὶ κάθαρσίν τινα τῆσ θαλάττησ ταύτην φασί, καθ’ ἣν καὶ τὰ νεκρὰ σώματα καὶ τὰ ναυάγια εἰσ γῆν ἐκκυμαίνεται. ἡ δ’ ἀναχώρησισ οὐκ ἔχει τοσαύτην βίαν ὥστε νεκρὸν ἢ ξύλον ἢ τὸ κουφότατον, φελλόν, ὑπὸ τοῦ κύματοσ εἰσ γῆν ἀναβληθῆναι, οὕτω δὲ καὶ τῶν πλησίον αὐτῆσ τόπων εἰσ τὸ πέλαγοσ προπεσεῖν ὑποληφθέντων ὑπὸ τοῦ κύματοσ. οὕτω δὴ καὶ τὴν χοῦν καὶ τὸ σὺν αὐτῇ τεθολωμένον ὕδωρ ἐκκυμαίνεσθαι συμβαίνει, καὶ τοῦ βάρουσ ἅμα συνεργοῦντοσ ὥστε θᾶττον κατενεχθῆναι πρὸσ τὴν γῆν κάτω, πρὶν εἰσ τὸ πρόσω πελαγίσαι. καὶ γὰρ ἡ τοῦ ποταμοῦ βία παύεται μικρὸν προελθοῦσα τοῦ στόματοσ. οὕτω μὲν οὖν ἐνδέχεται προσχωσθῆναι τὸ πέλαγοσ πᾶν, ἀπὸ τῶν αἰγιαλῶν ἀρξάμενον, ἂν συνεχεῖσ ἔχῃ τὰσ ἐκ τῶν ποταμῶν ἐπιρρύσεισ. τοῦτο δ’ ἂν συμβαίη, κἂν τοῦ Σαρδονίου πελάγουσ βαθύτερον ὑποθώμεθα τὸν Πόντον, ὅπερ λέγεται τῶν ἀναμετρηθέντων βαθύτατον χιλίων που ὀργυιῶν, ὡσ Ποσειδώνιόσ φησι. τὴν μὲν οὖν τοιαύτην αἰτιολογίαν ἧττον ἄν τισ ἀποδέξαιτο·

μᾶλλον δ’ ἀπὸ τῶν φανερωτέρων καὶ τῶν καθ’ ἡμέραν τρόπον τινὰ ὁρωμένων ἀναπτέον τὸν λόγον· καὶ γὰρ κατακλυσμοὶ καὶ σεισμοὶ καὶ ἀναφυσήματα καὶ ἀνοιδήσεισ τῆσ ὑφάλου γῆσ μετεωρίζουσι καὶ τὴν θάλατταν, αἱ δὲ συνιζήσεισ ταπεινοῦσιν αὐτήν· οὐ γὰρ μύδροι μὲν ἀνενεχθῆναι δύνανται καὶ μικραὶ νῆσοι, μεγάλαι δ’ οὔ· οὐδὲ νῆσοι μέν, ἤπειροι δ’ οὔ. ὁμοίωσ δὲ καὶ συνιζήσεισ καὶ μικραὶ καὶ μεγάλαι γένοιντ’ ἄν, εἴπερ καὶ χάσματα καὶ καταπόσεισ χωρίων καὶ κατοικιῶν, ὡσ ἐπὶ Βούρασ τε καὶ Βιζώνησ καὶ ἄλλων πλειόνων, ὑπὸ σεισμοῦ γενέσθαι φασί· καὶ τὴν Σικελίαν οὐδέν τι μᾶλλον ἀπορρῶγα τῆσ Ἰταλίασ εἰκάζοι τίσ ἂν ἢ ἀναβληθεῖσαν ὑπὸ τοῦ Αἰτναίου πυρὸσ ἐκ βυθοῦ συμμεῖναι· ὡσαύτωσ δὲ καὶ τὰσ Λιπαραίων νήσουσ καὶ Πιθηκούσσασ. ὁ δ’ οὕτωσ ἡδύσ ἐστιν ὥστε καὶ μαθηματικὸσ ὢν οὐδὲ τὴν Ἀρχιμήδουσ βεβαιοῖ δόξαν, ὅτι φησὶν ἐκεῖνοσ ἐν τοῖσ περὶ τῶν ὀχουμένων, παντὸσ ὑγροῦ καθεστηκότοσ καὶ μένοντοσ τὴν ἐπιφάνειαν σφαιρικὴν εἶναι, σφαίρασ ταὐτὸ κέντρον ἐχούσησ τῇ γῇ·

τῇ δὲ ἀμπώτει τὸν ἐναντίον, ὃν ἐξιόντα καλεῖσθαι, ταῖσ μεσουρανήσεσι τῆσ σελήνησ ἀμφοτέραισ ἐναρχόμενον, καθάπερ αἱ ἀμπώτεισ, ταῖσ δὲ συνάψεσι ταῖσ πρὸσ τὰσ ἀνατολὰσ καὶ δύσεισ παυόμενον. ταύτην γὰρ τὴν δόξαν ἀποδέχονται πάντεσ οἱ μαθημάτων πωσ ἁψάμενοι. ἐκεῖνοσ δὲ τὴν ἐντὸσ θάλατταν, καίπερ μίαν οὖσαν, ὥσ φησιν, οὐ νομίζει ὑπὸ μίαν ἐπιφάνειαν τετάχθαι, ἀλλ’ οὐδὲ τοῖσ σύνεγγυσ τόποισ. καὶ μάρτυράσ γε τῆσ τοιαύτησ ἀμαθίασ ἀρχιτέκτονασ ἄνδρασ ποιεῖται, καὶ τῶν μαθηματικῶν καὶ τὴν ἀρχιτεκτονικὴν μέροσ τῆσ μαθηματικῆσ ἀποφηναμένων. φησὶ γὰρ καὶ Δημήτριον διακόπτειν ἐπιχειρῆσαι τὸν τῶν Πελοποννησίων ἰσθμὸν πρὸσ τὸ παρασχεῖν διάπλουν τοῖσ στόλοισ, κωλυθῆναι δ’ ὑπὸ τῶν ἀρχιτεκτόνων ἀναμετρησάντων καὶ ἀπαγγειλάντων μετεωροτέραν τὴν ἐν τῷ Κορινθιακῷ κόλπῳ θάλατταν τῆσ κατὰ Κεγχρεὰσ εἶναι, ὥστε, εἰ διακόψειε τὸ μεταξὺ χωρίον, ἐπικλυσθῆναι ἂν ἅπαντα τὸν περὶ Αἴγιναν πόρον καὶ αὐτὴν Αἴγιναν καὶ τὰσ πλησίον νήσουσ, καὶ μηδὲ τὸν διάπλουν ἂν γενέσθαι χρήσιμον. διὰ δὲ τοῦτο καὶ τοὺσ εὐρίπουσ ῥοώδεισ εἶναι, μάλιστα δὲ τὸν κατὰ Σικελίαν πορθμόν, ὅν φησιν ὁμοιοπαθεῖν ταῖσ κατὰ τὸν ὠκεανὸν πλημμυρίσι τε καὶ ἀμπώτεσι· δὶσ γὰρ μεταβάλλειν τὸν ῥοῦν ἑκάστησ ἡμέρασ καὶ νυκτόσ, καθάπερ τὸν ὠκεανὸν δὶσ μὲν πλημμυρεῖν δὶσ δὲ ἀναχωρεῖν. τῇ μὲν οὖν πλημμυρίδι ὁμολογεῖν τὸν ἐκ τοῦ Τυρρηνικοῦ πελάγουσ εἰσ τὸ Σικελικὸν καταφερόμενον ὡσ ἂν ἐκ μετεωροτέρασ ἐπιφανείασ, ὃν δὴ καὶ κατιόντα ὀνομάζεσθαι, ὁμολογεῖν δ’ ὅτι καὶ κατὰ τὸν αὐτὸν καιρὸν ἄρχεταί τε καὶ παύεται καθ’ ὃν αἱ πλημμυρίδεσ· ἄρχεται μὲν γὰρ περὶ τὴν ἀνατολὴν τῆσ σελήνησ καὶ τὴν δύσιν, λήγει δ’ ὅταν συνάπτῃ τῇ μεσουρανήσει ἑκατέρᾳ, τῇ τε ὑπὲρ γῆσ καὶ τῇ ὑπὸ γῆσ· περὶ μὲν οὖν τῶν πλημμυρίδων καὶ τῶν ἀμπώτεων εἰρήκασιν ἱκανῶσ Ποσειδώνιόσ τε καὶ Ἀθηνόδωροσ·

περὶ δὲ τῆσ τῶν πορθμῶν παλιρροίασ, ἐχόντων καὶ αὐτῶν φυσικώτερον λόγον ἢ κατὰ τὴν νῦν ὑπόθεσιν, τοσοῦτον εἰπεῖν ἀπόχρη, ὅτι οὔτε εἷσ τρόποσ τοῦ ῥοώδεισ εἶναι τοὺσ πορθμούσ, ὅ γε κατ’ εἶδοσ οὐ γὰρ ἂν ὁ μὲν Σικελικὸσ δὶσ ἑκάστησ ἡμέρασ μετέβαλλεν, ὡσ οὗτόσ φησιν, ὁ δὲ Χαλκιδικὸσ ἑπτάκισ, ὁ δὲ κατὰ Βυζάντιον οὐδὲ μετέβαλλεν, ἀλλὰ διετέλει τὸν ἔκρουν μόνον ἔχων τὸν ἐκ τοῦ Ποντικοῦ πελάγουσ εἰσ τὴν Προποντίδα, ὡσ δὲ Ἵππαρχοσ ἱστορεῖ, καὶ μονάσ ποτε ἐποιεῖτο, οὔτ’ εἰ τρόποσ εἷσ εἰή, ταύτην ἂν ἔχοι τὴν αἰτίαν, ἥν φησιν ὁ Ἐρατοσθένησ, ὅτι ἡ ἐφ’ ἑκάτερα θάλαττα ἄλλην καὶ ἄλλην ἐπιφάνειαν ἔχει· οὐδὲ γὰρ ἐπὶ τῶν ποταμῶν τοῦτο γένοιτ’ ἄν, εἰ μὴ καταράκτασ ἔχοιεν· ἔχοντεσ δὲ οὐ παλιρροοῦσιν, ἀλλ’ ἐπὶ τὸ ταπεινότερον ἀεὶ φέρονται. καὶ τοῦτο δὲ συμβαίνει διὰ τὸ κεκλιμένον εἶναι τὸ ῥεῦμα καὶ τὴν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ· ὥστ’ οὐχ ὅτι παλιρροοῦντασ, ἀλλ’ οὐδὲ καθεστῶτασ καὶ μένοντασ, συρροίασ μὲν ἐν αὐτοῖσ οὔσησ, μὴ μιᾶσ δὲ ἐπιφανείασ, ἀλλὰ τῆσ μὲν ὑψηλοτέρασ τῆσ δὲ ταπεινοτέρασ. πελάγουσ δὲ τίσ ἂν φαίη κεκλιμένην ἐπιφάνειαν; καὶ μάλιστα κατὰ τὰσ σφαιροποιούσασ ὑποθέσεισ τὰ τέτταρα σώματα, ἃ δὴ καὶ στοιχεῖα φαμέν· οὐ γὰρ ὥσπερ ἡ γῆ κατὰ ἕξιν ἐσχημάτισται στερεὰ οὖσα, ὥστε καὶ κοιλάδασ ἔχειν συμμενούσασ καὶ ἀναστήματα, οὕτω καὶ τὸ ὕδωρ, ἀλλ’ αὐτῇ τῇ κατὰ τὸ βάροσ ῥοπῇ τὴν ὄχησιν ἐπὶ τῆσ γῆσ ποιεῖται καὶ τοιαύτην λαμβάνει τὴν ἐπιφάνειαν οἱάν ὁ Ἀρχιμήδησ φησιν. ἐπιφέρει δὲ τοῖσ περὶ τοῦ Ἄμμωνοσ καὶ τῆσ Αἰγύπτου ῥηθεῖσιν, ὅτι δοκοίη καὶ τὸ Κάσιον ὄροσ περικλύζεσθαι θαλάττῃ καὶ πάντα τὸν τόπον, ὅπου νῦν τὰ καλούμενα Γέρρα, καθ’ ἕκαστα τεναγίζειν συνάπτοντα τῷ τῆσ Ἐρυθρᾶσ κόλπῳ, συνελθούσησ δὲ τῆσ θαλάττησ ἀποκαλυφθῆναι.

τὸ δὴ τεναγίζειν τὸν λεχθέντα τόπον συνάπτοντα τῷ τῆσ Ἐρυθρᾶσ κόλπῳ, ἀμφίβολόν ἐστιν, ἐπειδὴ τὸ συνάπτειν σημαίνει καὶ τὸ συνεγγίζειν καὶ τὸ ψαύειν, ὥστε, εἰ ὕδατα εἰή, σύρρουν εἶναι θάτερον θατέρῳ. ἐγὼ μὲν οὖν δέχομαι καὶ τὸ συνεγγίζειν τὰ τενάγη τῇ Ἐρυθρᾷ θαλάττῃ, ἑώσ ἀκμὴν ἐκέκλειστο τὰ κατὰ τὰσ στήλασ στενά, ἐκραγέντων δὲ τὴν ἀναχώρησιν γενέσθαι, ταπεινωθείσησ τῆσ ἡμετέρασ θαλάττησ διὰ τὴν κατὰ τὰσ στήλασ ἔκρυσιν. Ἵππαρχοσ δὲ ἐκδεξάμενοσ τὸ συνάπτειν ταὐτὸν τῷ σύρρουν γενέσθαι τὴν ἡμετέραν θάλατταν τῇ Ἐρυθρᾷ διὰ τὴν πλήρωσιν, αἰτιᾶται τί δή ποτε οὐχὶ τῇ κατὰ τὰσ στήλασ ἐκρύσει μεθισταμένη ἐκεῖσε ἡ καθ’ ἡμᾶσ θάλαττα συμμεθίστα καὶ τὴν σύρρουν αὐτῇ γενομένην τὴν Ἐρυθράν, καὶ ἐν τῇ αὐτῇ διέμεινεν ἐπιφανείᾳ, μὴ ταπεινουμένη· καὶ γὰρ κατ’ αὐτὸν Ἐρατοσθένη τὴν ἐκτὸσ θάλατταν ἅπασαν σύρρουν εἶναι, ὥστε καὶ τὴν ἑσπέριον καὶ τὴν Ἐρυθρὰν θάλατταν μίαν εἶναι. τοῦτο δ’ εἰπὼν ἐπιφέρει τὸ ἀκόλουθον, τὸ τὸ αὐτὸ ὕψοσ ἔχειν τήν τε ἔξω στηλῶν θάλατταν καὶ τὴν Ἐρυθρὰν καὶ ἔτι τὴν ταύτῃ γεγονυῖαν σύρρουν. ἀλλ’ οὔτ’ εἰρηκέναι τοῦτό φησιν Ἐρατοσθένησ, τὸ σύρρουν γεγονέναι κατὰ τὴν πλήρωσιν τῇ Ἐρυθρᾷ, ἀλλὰ συνεγγίσαι μόνον, οὔτ’ ἀκολουθεῖν τῇ μιᾷ καὶ συνεχεῖ θαλάττῃ τὸ αὐτὸ ὕψοσ ἔχειν καὶ τὴν αὐτὴν ἐπιφάνειαν, ὥσπερ οὐδὲ τὴν καθ’ ἡμᾶσ, καὶ νὴ Δία τὴν κατὰ τὸ Λέχαιον καὶ τὴν περὶ Κεγχρεάσ.

ὅπερ καὶ αὐτὸσ ὁ Ἵππαρχοσ ἐπισημαίνεται ἐν τῷ πρὸσ αὐτὸν λόγῳ· εἰδὼσ οὖν τὴν δόξαν αὐτοῦ τοιαύτην ἰδίᾳ τι πρὸσ αὐτὸν λεγέτω, καὶ μὴ ἐξ ἑτοίμου λαμβανέτω, ὡσ ἄρα ὁ φήσασ μίαν εἶναι τὴν ἔξω θάλατταν σύμφησι καὶ ὅτι μία ἐστὶν αὐτῆσ ἡ ἐπιφάνεια. ψευδῆ δ’ εἶναι φήσασ τὴν ἐπὶ τοῖσ δελφῖσιν ἐπιγραφὴν Κυρηναίων θεωρῶν αἰτίαν ἀποδίδωσιν οὐ πιθανήν, ὅτι ἡ μὲν τῆσ Κυρήνησ κτίσισ ἐν χρόνοισ φέρεται μνημονευομένοισ, τὸ δὲ μαντεῖον οὐδεὶσ μέμνηται ἐπὶ θαλάττῃ ποτὲ ὑπάρξαν.

τί γάρ, εἰ μηδεὶσ μὲν ἱστορεῖ, ἐκ δὲ τῶν τεκμηρίων, ἐξ ὧν εἰκάζομεν παράλιόν ποτε τὸν τόπον γενέσθαι, οἵ τε δελφῖνεσ ἀνετέθησαν καὶ ἡ ἐπιγραφὴ ἐγένετο ὑπὸ Κυρηναίων θεωρῶν; συγχωρήσασ δὲ τῷ μετεωρισμῷ τοῦ ἐδάφουσ συμμετεωρισθεῖσαν καὶ τὴν θάλατταν ἐπικλύσαι τοὺσ μέχρι τοῦ μαντείου τόπουσ, πλέον ἀπὸ θαλάττησ διέχοντασ τῶν τρισχιλίων σταδίων, οὐ συγχωρεῖ τὸν μέχρι τοσούτου μετεωρισμὸν ὥστε καὶ τὴν Φάρον ὅλην καλυφθῆναι καὶ τὰ πολλὰ τῆσ Αἰγύπτου, ὥσπερ οὐχ ἱκανοῦ ὄντοσ τοῦ τοσούτου ὕψουσ καὶ ταῦτα ἐπικλύσαι. φήσασ δέ, εἴπερ ἐπεπλήρωτο ἐπὶ τοσοῦτον ἡ καθ’ ἡμᾶσ θάλαττα πρὶν τὸ ἔκρηγμα τὸ κατὰ στήλασ γενέσθαι, ἐφ’ ὅσον εἴρηκεν ὁ Ἐρατοσθένησ, χρῆναι καὶ τὴν Λιβύην πᾶσαν καὶ τῆσ Εὐρώπησ τὰ πολλὰ καὶ τῆσ Ἀσίασ κεκαλύφθαι πρότερον, τούτοισ ἐπιφέρει διότι καὶ ὁ Πόντοσ τῷ Ἀδρίᾳ σύρρουσ ἂν ὑπῆρξε κατά τινασ τόπουσ, ἅτε δὴ τοῦ Ἴστρου ἀπὸ τῶν κατὰ τὸν Πόντον τόπων σχιζομένου καὶ ῥέοντοσ εἰσ ἑκατέραν τὴν θάλατταν διὰ τὴν θέσιν τῆσ χώρασ. ἀλλ’ οὔτ’ ἀπὸ τῶν κατὰ τὸν Πόντον μερῶν ὁ Ἴστροσ τὰσ ἀρχὰσ ἔχει, ἀλλὰ τἀναντία ἀπὸ τῶν ὑπὲρ τοῦ Ἀδρίου ὀρῶν· οὔτ’ εἰσ ἑκατέραν τὴν θάλατταν ῥεῖ, ἀλλ’ εἰσ τὸν Πόντον μόνον, σχίζεταί τε πρὸσ αὐτοῖσ μόνον τοῖσ στόμασι. κοινὴν δέ τινα τῶν πρὸ αὐτοῦ τισιν ἄγνοιαν ταύτην ἠγνόηκεν, ὑπολαβοῦσιν εἶναί τινα ὁμώνυμον τῷ Ἴστρῳ ποταμὸν ἐκβάλλοντα εἰσ τὸν Ἀδρίαν ἀπεσχισμένον αὐτοῦ, ἀφ’ οὗ καὶ τὸ γένοσ Ἴστρων, δι’ οὗ φέρεται, λαβεῖν τὴν προσηγορίαν, καὶ τὸν Ιἄσονα ταύτῃ ποιήσασθαι τὸν ἐκ τῶν Κόλχων ἀνάπλουν. πρὸσ δὲ τὴν ἀθαυμαστίαν τῶν τοιούτων μεταβολῶν, οἱάσ ἔφαμεν αἰτίασ εἶναι τῶν ἐπικλύσεων καὶ τῶν τοιούτων παθῶν, οἱᾶ εἴρηται τὰ κατὰ τὴν Σικελίαν καὶ τὰσ Αἰόλου νήσουσ καὶ Πιθηκούσσασ, ἄξιον παραθεῖναι καὶ ἄλλα πλείω τῶν ἐν ἑτέροισ τόποισ ὄντων ἢ γενομένων ὁμοίων τούτοισ.

ἀθρόα γὰρ τὰ τοιαῦτα παραδείγματα πρὸ ὀφθαλμῶν τεθέντα παύσει τὴν ἔκπληξιν. νυνὶ δὲ τὸ ἀήθεσ ταράττει τὴν αἴσθησιν καὶ δείκνυσιν ἀπειρίαν τῶν φύσει συμβαινόντων καὶ τοῦ βίου παντόσ, οἱο͂ν εἴ τισ λέγοι τὰ περὶ Θήραν καὶ Θηρασίαν νήσουσ ἱδρυμένασ ἐν τῷ μεταξὺ πόρῳ Κρήτησ καὶ τῆσ Κυρηναίασ, ὧν ἡ Θήρα μητρόπολίσ ἐστι τῆσ Κυρήνησ, καὶ τὴν Αἴγυπτον καὶ πολλὰ μέρη τοιαῦτα τῆσ Ἑλλάδοσ. ἀνὰ μέσον γὰρ Θήρασ καὶ Θηρασίασ ἐκπεσοῦσαι φλόγεσ ἐκ τοῦ πελάγουσ ἐφ’ ἡμέρασ τέτταρασ, ὥστε πᾶσαν ζεῖν καὶ φλέγεσθαι τὴν θάλατταν, ἀνεφύσησαν κατ’ ὀλίγον ἐξαιρομένην ὡσ ἂν ὀργανικῶσ συντιθεμένην ἐκ μύδρων νῆσον ἐπέχουσαν δώδεκα σταδίων τὴν περίμετρον. μετὰ δὲ τὴν παῦλαν τοῦ πάθουσ ἐθάρρησαν πρῶτοι Ῥόδιοι θαλαττοκρατοῦντεσ ἐπιπροσπλεῦσαι τῷ τόπῳ καὶ Ποσειδῶνοσ Ἀσφαλίου ἱερὸν ἱδρύσασθαι κατὰ τὴν νῆσον. ἐν δὲ τῇ Φοινίκῃ φησὶ Ποσειδώνιοσ γενομένου σεισμοῦ καταποθῆναι πόλιν ἱδρυμένην ὑπὲρ Σιδῶνοσ, καὶ αὐτῆσ δὲ Σιδῶνοσ σχεδόν τι τὰ δύο μέρη πεσεῖν, ἀλλ’ οὐκ ἀθρόωσ, ὥστε μὴ πολὺν φθόρον ἀνθρώπων γενέσθαι. τὸ δ’ αὐτὸ πάθοσ καὶ ἐπὶ τὴν Συρίαν ὅλην διέτεινε, μετρίωσ δέ πωσ. διέβη δὲ καὶ ἐπί τινασ νήσουσ τάσ τε Κυκλάδασ καὶ τὴν Εὔβοιαν, ὥστε τῆσ Ἀρεθούσησ ἔστι δ’ ἐν Χαλκίδι κρήνη τὰσ πηγὰσ ἀποτυφλωθῆναι, συχναῖσ δ’ ἡμέραισ ὕστερον ἀναβλύσαι κατ’ ἄλλο στόμιον, μὴ παύεσθαι δὲ σειομένην τὴν νῆσον κατὰ μέρη πρὶν ἢ χάσμα γῆσ ἀνοιχθὲν ἐν τῷ Ληλάντῳ πεδίῳ πηλοῦ διαπύρου ποταμὸν ἐξήμεσε. πολλῶν δὲ συναγωγὰσ ποιησαμένων τοιαύτασ, ἀρκέσει τὰ ὑπὸ τοῦ Σκηψίου Δημητρίου συνηγμένα οἰκείωσ παρατεθέντα.

μνησθεὶσ γὰρ τῶν ἐπῶν τούτων "κρουνὼ δ’ ἵκανον καλλιρρόω, ἔνθα τε πηγαὶ δοιαὶ "ἀναί̈σσουσι Σκαμάνδρου δινήεντοσ. ἡ μὲν γάρ θ’ "ὕδατι λιαρῷ, ἡ δ’ ἑτέρη θέρεϊ προρέει εἰκυῖα χαλάζῃ," οὐκ ἐᾷ θαυμάζειν, εἰ νῦν ἡ μὲν τοῦ ψυχροῦ ὕδατοσ μένει πηγή, ἡ δὲ τοῦ θερμοῦ οὐχ ὁρᾶται. δεῖν γάρ φησιν αἰτιᾶσθαι τὴν ἔκλειψιν τοῦ θερμοῦ ὕδατοσ. μιμνήσκεται δὲ πρὸσ ταῦτα τῶν ὑπὸ Δημοκλέουσ λεγομένων, σεισμούσ τινασ μεγάλουσ τοὺσ μὲν πάλαι περὶ Λυδίαν γενομένουσ καὶ Ιὠνίαν μέχρι τῆσ Τρωάδοσ ἱστοροῦντοσ, ὑφ’ ὧν καὶ κῶμαι κατεπόθησαν καὶ Σίπυλοσ κατεστράφη κατὰ τὴν Ταντάλου βασιλείαν . . . καὶ ἐξ ἑλῶν λίμναι ἐγένοντο, τὴν δὲ Τροίαν ἐπέκλυσε κῦμα. ἡ δὲ Φάροσ ἡ κατ’ Αἴγυπτον ἦν ποτε πελαγία, νῦν δὲ τρόπον τινὰ χερρόνησοσ γέγονεν· ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ Τύροσ καὶ Κλαζομεναί. ἡμῶν δ’ ἐπιδημούντων ἐν Ἀλεξανδρείᾳ τῇ πρὸσ Αἰγύπτῳ, περὶ Πηλούσιον καὶ τὸ Κάσιον ὄροσ μετεωρισθὲν τὸ πέλαγοσ ἐπέκλυσε τὴν γῆν καὶ νῆσον ἐποίησε τὸ ὄροσ, ὥστε πλωτὴν γενέσθαι τὴν παρὰ τὸ Κάσιον ὁδὸν τὴν ἐσ Φοινίκην. οὐδὲν οὖν θαυμαστὸν οὐδ’ εἴ ποτε διαστὰσ ὁ ἰσθμὸσ ἢ ἵζημα λαβὼν ὁ διείργων τὸ Αἰγύπτιον πέλαγοσ ἀπὸ τῆσ Ἐρυθρᾶσ θαλάττησ ἀποφανεῖ πορθμὸν καὶ σύρρουν ποιήσει τὴν ἐκτὸσ θάλατταν τῇ ἐντόσ, καθάπερ ἐπὶ τοῦ κατὰ τὰσ Ἡρακλέουσ στήλασ πορθμοῦ συνέβη. εἴρηται δὲ περὶ τῶν τοιούτων τινὰ καὶ ἐν ἀρχαῖσ τῆσ πραγματείασ, ἃ δεῖ συμφέρειν εἰσ ἓν καὶ τὴν πίστιν ἰσχυρὰν κατασκευάζειν τῶν τε τῆσ φύσεωσ ἔργων καὶ τῶν ἄλλωσ γινομένων μεταβολῶν. τόν τε Πειραιᾶ νησιάζοντα πρότερον καὶ πέραν τῆσ ἀκτῆσ κείμενον οὕτωσ φασὶν ὀνομασθῆναι·

ὑπεναντίωσ δ’ ἡ Λευκὰσ Κορινθίων τὸν ἰσθμὸν διακοψάντων νῆσοσ γέγονεν, ἀκτὴ πρότερον οὖσα· περὶ ταύτησ γάρ φασι λέγειν τὸν Λαέρτην "οἱο͂σ Νήριτον εἷλον ἐυκτίμενον πτολίεθρον, ἀκτὴν ἠπείροιο· ἐνταῦθα μὲν δὴ διακοπαὶ χειρότμητοι γεγόνασιν, ἀλλαχόθι δὲ προσχώσεισ ἢ γεφυρώσεισ, καθάπερ ἐπὶ τῆσ πρὸσ Συρακούσαισ νήσου νῦν μὲν γέφυρά ἐστιν ἡ συνάπτουσα αὐτὴν πρὸσ τὴν ἤπειρον, πρότερον δὲ χῶμα, ὥσ φησιν Ἴβυκοσ, λογαίου λίθου, ὃν καλεῖ ἐκλεκτόν. Βοῦρα δὲ καὶ Ἑλίκη ἡ μὲν ὑπὸ χάσματοσ ἡ δ’ ὑπὸ κύματοσ ἠφανίσθη. περὶ Μεθώνην δὲ τὴν ἐν τῷ Ἑρμιονικῷ κόλπῳ ὄροσ ἑπταστάδιον τὸ ὕψοσ ἀνεβλήθη γενηθέντοσ ἀναφυσήματοσ φλογώδουσ, μεθ’ ἡμέραν μὲν ἀπρόσιτον ὑπὸ τοῦ θερμοῦ καὶ τῆσ θειώδουσ ὀδμῆσ, νύκτωρ δ’ ἐκλάμπον πόρρω καὶ θερμαῖνον ὥστε ζεῖν τὴν θάλατταν ἐπὶ σταδίουσ πέντε, θολερὰν δ’ εἶναι καὶ ἐπὶ εἴκοσι σταδίουσ, προσχωσθῆναι δὲ πέτραισ ἀπορρῶξι πύργων οὐκ ἐλάττοσιν. ὑπὸ δὲ τῆσ Κωπαί̈δοσ λίμνησ ἥ τε Ἄρνη κατεπόθη καὶ Μίδεια, ἃσ ὠνόμακεν ὁ ποιητὴσ ἐν τῷ καταλόγῳ "οἵ τε πολυστάφυλον Ἄρνην ἔχον, οἵ τε Μίδειαν. " καὶ ὑπὸ τῆσ Βιστονίδοσ δὲ καὶ τῆσ νῦν Ἀφνίτιδοσ λίμνησ ἐοίκασι κατακεκλύσθαι πόλεισ τινὲσ Θρᾳκῶν, οἱ δὲ καὶ Τρηρῶν, ὡσ συνοίκων τοῖσ Θρᾳξὶν ὄντων. καὶ ἡ πρότερον δὲ Ἀρτεμίτα λεγομένη μία τῶν Ἐχινάδων νήσων ἤπειροσ γέγονε· καὶ ἄλλασ δὲ τῶν περὶ τὸν Ἀχελῶον νησίδων τὸ αὐτὸ πάθοσ φασὶ παθεῖν ἐκ τῆσ ὑπὸ τοῦ ποταμοῦ προχώσεωσ τοῦ πελάγουσ, συγχοῦνται δὲ καὶ αἱ λοιπαί, ὡσ Ἡρόδοτόσ φησι. καὶ Αἰτωλικαὶ δέ τινεσ ἄκραι εἰσὶ νησίζουσαι πρότερον· καὶ ἡ Ἀστερία ἤλλακται, ἣν Ἀστερίδα φησὶν ὁ ποιητήσ "ἔστι δέ τισ νῆσοσ μέσσῃ ἁλὶ πετρήεσσα, Ἀστερίσ, οὐ μεγάλη, λιμένεσ δ’ ἐνὶ "ναύλοχοι αὐτῇ ἀμφίδυμοι· νυνὶ δὲ οὐδ’ ἀγκυροβόλιον εὐφυὲσ ἔχει. ἔν τε τῇ Ἰθάκῃ οὐδέν ἐστιν ἄντρον τοιοῦτον οὐδὲ νυμφαῖον, οἱο͂́ν φησιν Ὅμηροσ· βέλτιον δὲ αἰτιᾶσθαι μεταβολὴν ἢ ἄγνοιαν ἢ κατάψευσιν τῶν τόπων κατὰ τὸ μυθῶδεσ. τοῦτο μὲν δὴ ἀσαφὲσ ὃν [ἐῶ] ἐν κοινῷ σκοπεῖν. ἡ δὲ Ἄντισσα νῆσοσ ἦν πρότερον, ὡσ Μυρσίλοσ φησί·

τῆσ δὲ Λέσβου καλουμένησ πρότερον Ἴσσησ, καὶ τὴν νῆσον Ἄντισσαν καλεῖσθαι συνέβη· νῦν δὲ τῆσ Λέσβου πόλισ ἐστίν. οἱ δὲ καὶ τὴν Λέσβον τῆσ Ἴδησ ἀπερρωγέναι πεπιστεύκασι, καθάπερ τὴν Προχύτην καὶ τὴν Πιθηκοῦσσαν τοῦ Μισηνοῦ, τὰσ δὲ Καπρέασ τοῦ Ἀθηναίου, τὴν Σικελίαν δὲ τῆσ Ῥηγίνησ, τὴν Ὄσσαν δὲ τοῦ Ὀλύμπου. γεγόνασι δὲ καὶ περὶ ταῦτα τοιαῦται μεταβολαί. καὶ ὁ Λάδων δὲ ὁ ἐν Ἀρκαδίᾳ ἐπέσχε ποτὲ τὸ ῥεῦμα. Δοῦρισ δὲ τὰσ Ῥάγασ τὰσ κατὰ Μηδίαν ὠνομάσθαι φησὶν ὑπὸ σεισμῶν ῥαγείσησ τῆσ περὶ τὰσ Κασπίουσ πύλασ γῆσ, ὥστε ἀνατραπῆναι πόλεισ συχνὰσ καὶ κώμασ καὶ ποταμοὺσ ποικίλασ μεταβολὰσ δέξασθαι. Ιὤν δὲ περὶ τῆσ Εὐβοίασ φησὶν ἐν Ὀμφάλῃ Σατύροισ "Εὐβοί̈δα μὲν γῆν λεπτὸσ εὐρίπου κλύδων "Βοιωτίασ ἐχώρισ’, ἀκτὴν ἐκτεμὼν προβλῆτα πορθμῷ. δημήτριοσ δ’ ὁ Καλλατιανὸσ τοὺσ καθ’ ὅλην τὴν Ἑλλάδα γενομένουσ ποτὲ σεισμοὺσ διηγούμενοσ τῶν τε Λιχάδων νήσων καὶ τοῦ Κηναίου τὰ πολλὰ καταδῦναί φησι, τά τε θερμὰ τὰ ἐν Αἰδηψῷ καὶ Θερμοπύλαισ ἐπὶ τρεῖσ ἡμέρασ ἐπισχεθέντα πάλιν ῥυῆναι, τὰ δ’ ἐν Αἰδηψῷ καὶ καθ’ ἑτέρασ ἀναρραγῆναι πηγάσ·

Ὠρεοῦ δὲ τὸ πρὸσ θαλάττῃ τεῖχοσ καὶ τῶν οἰκιῶν περὶ ἑπτακοσίασ συμπεσεῖν, Ἐχίνου τε καὶ Φαλάρων καὶ Ἡρακλείασ τῆσ Τραχῖνοσ, τῶν μὲν πολὺ μέροσ πεσεῖν, Φαλάρων δὲ καὶ ἐξ ἐδάφουσ ἀνατραπῆναι τὸ κτίσμα. παραπλήσια δὲ συμβῆναι καὶ Λαμιεῦσι καὶ Λαρισαίοισ· καὶ Σκάρφειαν δ’ ἐκ θεμελίων ἀναρριφῆναι, καὶ καταδῦναι σώματα χιλίων καὶ ἑπτακοσίων οὐκ ἐλάττω, Θρονίουσ δ’ ὑπὲρ ἥμισυ τούτων· κῦμά τε ἐξαρθὲν τριχῆ τὸ μὲν πρὸσ Τάρφην ἐνεχθῆναι καὶ Θρόνιον, τὸ δὲ πρὸσ Θερμοπύλασ, ἄλλο δὲ εἰσ τὸ πεδίον ἑώσ τοῦ Φωκικοῦ Δαφνοῦντοσ, πηγάσ τε ποταμῶν ξηρανθῆναι πρὸσ ἡμέρασ τινάσ· τὸν δὲ Σπερχειὸν ἀλλάξαι τὸ ῥεῖθρον καὶ ποιῆσαι πλωτὰσ τὰσ ὁδούσ, τὸν δὲ Βοάγριον κατ’ ἄλλησ ἐνεχθῆναι φάραγγοσ, καὶ Ἀλόπησ δὲ καὶ Κύνου καὶ Ὀποῦντοσ πολλὰ καταβλαβῆναι μέρη, Οἰο͂ν δὲ τὸ ὑπερκείμενον φρούριον πᾶν ἀνατραπῆναι, Ἐλατείασ δὲ τοῦ τείχουσ καταρραγῆναι μέροσ, περὶ δὲ Ἄλπωνον θεσμοφορίων ὄντων πέντε καὶ εἴκοσι παρθένουσ ἀναδραμούσασ εἰσ πύργον τῶν ἐλλιμενίων κατὰ θέαν, πεσόντοσ τοῦ πύργου, πεσεῖν καὶ αὐτὰσ εἰσ τὴν θάλατταν. λέγουσι δὲ καὶ τῆσ Ἀταλάντησ τῆσ πρὸσ Εὐβοίᾳ τὰ μέσα ῥήγματοσ γενομένου διάπλουν δέξασθαι, μεταξὺ καὶ τῶν πεδίων ἔνια καὶ μέχρι εἴκοσι σταδίων ἐπικλυσθῆναι, καὶ τριήρη τινὰ ἐκ τῶν νεωρίων ἐξαιρεθεῖσαν ὑπερπεσεῖν τοῦ τείχουσ. Προστιθέασι δὲ καὶ τὰσ ἐκ τῶν μεταστάσεων μεταβολὰσ ἐπὶ πλέον τὴν ἀθαυμαστίαν ἡμῖν κατασκευάζειν ἐθέλοντεσ, ἣν ὑμνεῖ Δημόκριτοσ καὶ οἱ ἄλλοι φιλόσοφοι πάντεσ·

παράκειται γὰρ τῷ ἀθαμβεῖ καὶ ἀταράχῳ καὶ ἀνεκπλήκτῳ. οἱο͂ν Ἰβήρων μὲν τῶν ἑσπερίων εἰσ τοὺσ ὑπὲρ τοῦ Πόντου καὶ τῆσ Κολχίδοσ τόπουσ μετῳκισμένων οὓσ ὁ Ἀράξησ, ὥσ φησιν Ἀπολλόδωροσ, ἀπὸ τῆσ Ἀρμενίασ ὁρίζει, Κῦροσ δὲ μᾶλλον καὶ τὰ ὄρη τὰ Μοσχικά, Αἰγυπτίων δ’ εἴσ τε Αἰθίοπασ καὶ Κόλχουσ, Ἑνετῶν δ’ ἐκ Παφλαγονίασ ἐπὶ τὸν Ἀδρίαν. ἅπερ καὶ ἐπὶ τῶν Ἑλληνικῶν ἐθνῶν συνέβη, Ιὤνων καὶ Δωριέων καὶ Ἀχαιῶν καὶ Αἰολέων· καὶ Αἰνιᾶνεσ οἱ νῦν Αἰτωλοῖσ ὅμοροι περὶ τὸ Δώτιον ᾤκουν καὶ τὴν Ὄσσαν μετὰ Περραιβῶν· καὶ αὐτοὶ δὲ Περραιβοὶ μετανάσται τινέσ. πλήρησ δέ ἐστι τῶν τοιούτων παραδειγμάτων ἡ νῦν ἐνεστῶσα πραγματεία. τινὰ μὲν οὖν καὶ πρόχειρα τοῖσ πολλοῖσ ἐστιν· αἱ δὲ τῶν Καρῶν καὶ Τρηρῶν καὶ Τεύκρων μεταναστάσεισ καὶ Γαλατῶν, ὁμοῦ δὲ καὶ τῶν ἡγεμόνων οἱ ἐπὶ πολὺ ἐκτοπισμοί, Μάδυόσ τε τοῦ Σκυθικοῦ καὶ Τεαρκὼ τοῦ Αἰθίοποσ καὶ Κώβου τοῦ Τρηρὸσ καὶ Σεσώστριοσ καὶ Ψαμμιτίχου τῶν Αἰγυπτίων καὶ Περσῶν τῶν ἀπὸ Κύρου μέχρι Ξέρξου οὐχ ὁμοίωσ ἐν ἑτοίμῳ πᾶσίν εἰσιν. οἵ τε Κιμμέριοι, οὓσ καὶ Τρῆρασ ὀνομάζουσιν, ἢ ἐκείνων τι ἔθνοσ, πολλάκισ ἐπέδραμον τὰ δεξιὰ μέρη τοῦ Πόντου καὶ τὰ συνεχῆ αὐτοῖσ, τοτὲ μὲν ἐπὶ Παφλαγόνασ τοτὲ δὲ καὶ Φρύγασ ἐμβαλόντεσ, ἡνίκα Μίδαν αἷμα ταύρου πιόντα φασὶν ἀπελθεῖν εἰσ τὸ χρεών. Λύγδαμισ δὲ τοὺσ αὑτοῦ ἄγων μέχρι Λυδίασ καὶ Ιὠνίασ ἤλασε καὶ Σάρδεισ εἷλεν, ἐν Κιλικίᾳ δὲ διεφθάρη. πολλάκισ δὲ καὶ οἱ Κιμμέριοι καὶ οἱ Τρῆρεσ ἐποιήσαντο τὰσ τοιαύτασ ἐφόδουσ· τοὺσ δὲ Τρῆρασ καὶ Κῶβον ὑπὸ Μάδυοσ τὸ τελευταῖον ἐξελαθῆναί φασι τοῦ τῶν Σκυθῶν βασιλέωσ. ταῦτα μὲν εἰρήσθω πρὸσ ἅπασαν κοινῇ τὴν περίοδον τῆσ γῆσ ἔχοντα οἰκείαν ἱστορίαν. ἐπάνιμεν δ’ ἐπὶ τὰ ἑξῆσ ἀφ’ ὧν παρέβημεν.

καὶ τῶν ἀνέμων δ’ ὁ αὐτὸσ ὁρ́οσ. τοῦ γὰρ Ἡροδότου μηδένασ ὑπερβορείουσ εἶναι φήσαντοσ, μηδὲ γὰρ ὑπερνοτίουσ, γελοίαν φησὶν εἶναι τὴν ἀπόδειξιν καὶ ὁμοίαν ὁ Ἐρατοσθένησ τῷ σοφίσματι τούτῳ, εἴ τισ λέγοι μηδένασ εἶναι ἐπιχαιρεκάκουσ, μηδὲ γὰρ ἐπιχαιραγάθουσ. κατὰ τύχην τε εἶναι καὶ ὑπερνοτίουσ· κατὰ γοῦν τὴν Αἰθιοπίαν μὴ πνεῖν νότον, ἀλλὰ κατωτέρω. θαυμαστὸν δ’ εἰ καθ’ ἕκαστον κλίμα πνέοντοσ ἀνέμου καὶ πανταχοῦ τοῦ ἀπὸ μεσημβρίασ νότου προσαγορευομένου, ἔστι τισ οἴκησισ ἐν ᾗ τοῦτο μὴ συμβαίνει. τοὐναντίον γὰρ οὐ μόνον Αἰθιοπία ἔχοι ἂν τὸν καθ’ ἡμᾶσ νότον, ἀλλὰ καὶ ἡ ἀνωτέρω πᾶσα μέχρι τοῦ ἰσημερινοῦ. εἰ δ’ ἄρα, τοῦ Ἡροδότου τοῦτ’ ἐχρῆν αἰτιᾶσθαι, ὅτι τοὺσ ὑπερβορείουσ τούτουσ ὑπέλαβε λέγεσθαι, παρ’ οἷσ ὁ βορέασ οὐ πνεῖ. καὶ γὰρ εἰ οἱ ποιηταὶ μυθικώτερον οὕτω φασίν, οἵ γ’ ἐξηγούμενοι τὸ ὑγιὲσ ἂν ἀκούσαιεν, ὑπερβορείουσ τοὺσ βορειοτάτουσ λέγεσθαι. ὁρ́οσ δὲ τῶν μὲν βορείων ὁ πόλοσ, τῶν δὲ νοτίων ὁ ἰσημερινόσ· ἑξῆσ δὲ λέγει πρὸσ τοὺσ φανερῶσ πεπλασμένα καὶ ἀδύνατα λέγοντασ, τὰ μὲν ἐν μύθου σχήματι τὰ δ’ ἱστορίασ, περὶ ὧν οὐκ ἄξιον μεμνῆσθαι·

οὐδ’ ἐκεῖνον ἐχρῆν ἐν ὑποθέσει τοιαύτῃ φλυάρουσ ἐπισκοπεῖν.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Strabo, Geography, book 1, chapter 3

(스트라본, 지리학, book 1, chapter 3)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION