헬라어 문장 검색 - Διογεν́Λιϝεσοφ́8́01́

(디오게네스 라에르티오스, Lives of Eminent Philosophers, h, Kef. a'. PUQAGORAS)

Ἐπειδὴ δὲ τὴν Ιὠνικὴν φιλοσοφίαν τὴν ἀπὸ Θαλοῦ καὶ τοὺσ ἐν ταύτῃ διαγενομένουσ ἄνδρασ ἀξιολόγουσ διεληλύθαμεν, φέρε καὶ περὶ τῆσ Ἰταλικῆσ διαλάβωμεν, ἧσ ἦρξε Πυθαγόρασ Μνησάρχου δακτυλιογλύφου, ὥσ φησιν Ἕρμιπποσ, Σάμιοσ ἤ, ὡσ Ἀριστόξενοσ, Τυρρηνὸσ ἀπὸ μιᾶσ τῶν νήσων ἃσ ἔσχον Ἀθηναῖοι Τυρρηνοὺσ ἐκβαλόντεσ. ἔνιοι δ’ υἱὸν μὲν εἶναι Μαρμάκου τοῦ Ἱππάσου τοῦ Εὐθύφρονοσ τοῦ Κλεωνύμου φυγάδοσ ἐκ Φλιοῦντοσ, οἰκεῖν δ’ ἐν Σάμῳ τὸν Μάρμακον, ὅθεν Σάμιον τὸν Πυθαγόραν λέγεσθαι· συστῆναι δ’ εἰσ Λέσβον ἐλθόντα Φερεκύδῃ ὑπὸ Ζωίλου τοῦ θείου.

καὶ τρία ποτήρια κατασκευασάμενοσ ἀργυρᾶ δῶρον ἀπήνεγκεν ἑκάστῳ τῶν ἱερέων εἰσ Αἴγυπτον. ἔσχε δ’ ἀδελφούσ, πρεσβύτερον μὲν Εὔνομον, μέσον δὲ Τυρρηνόν· καὶ δοῦλον Ζάμολξιν, ᾧ Γέται θύουσι, Κρόνον νομίζοντεσ, ὥσ φησιν Ἡρόδοτοσ. οὗτοσ ἤκουσε μέν, καθὰ προείρηται, Φερεκύδου τοῦ Συρίου· μετὰ δὲ τὴν ἐκείνου τελευτὴν ἧκεν εἰσ Σάμον καὶ ἤκουσεν Ἑρμοδάμαντοσ τοῦ ἀπογόνου Κρεωφύλου, ἤδη πρεσβυτέρου. νέοσ δ’ ὢν καὶ φιλομαθὴσ ἀπεδήμησε τῆσ πατρίδοσ καὶ πάσασ ἐμυήθη τάσ θ’ Ἑλληνικὰσ καὶ βαρβαρικὰσ τελετάσ. ἐγένετ’ οὖν ἐν Αἰγύπτῳ, ὁπηνίκα καὶ Πολυκράτησ αὐτὸν Ἀμάσιδι συνέστησε δι’ ἐπιστολῆσ·

καὶ ἐξέμαθε τὴν φωνὴν αὐτῶν, καθά φησιν Ἀντιφῶν ἐν τῷ Περὶ τῶν ἐν ἀρετῇ πρωτευσάντων, καὶ παρὰ Χαλδαίοισ ἐγένετο καὶ Μάγοισ. εἶτ’ ἐν Κρήτῃ σὺν Ἐπιμενίδῃ κατῆλθεν εἰσ τὸ Ἰδαῖον ἄντρον, ἀλλὰ καὶ ἐν Αἰγύπτῳ εἰσ τὰ ἄδυτα· καὶ τὰ περὶ θεῶν ἐν ἀπορρήτοισ ἔμαθεν. εἶτ’ ἐπανῆλθεν εἰσ Σάμον, καὶ εὑρὼν τὴν πατρίδα τυραννουμένην ὑπὸ Πολυκράτουσ, ἀπῆρεν εἰσ Κρότωνα τῆσ Ἰταλίασ· κἀκεῖ νόμουσ θεὶσ τοῖσ Ἰταλιώταισ ἐδοξάσθη σὺν τοῖσ μαθηταῖσ, οἳ πρὸσ τοὺσ τριακοσίουσ ὄντεσ ᾠκονόμουν ἄριστα τὰ πολιτικά, ὥστε σχεδὸν ἀριστοκρατίαν εἶναι τὴν πολιτείαν. Τοῦτόν φησιν Ἡρακλείδησ ὁ Ποντικὸσ περὶ αὑτοῦ τάδε λέγειν, ὡσ εἰή ποτὲ γεγονὼσ Αἰθαλίδησ καὶ Ἑρμοῦ υἱὸσ νομισθείη·

τὸν δὲ Ἑρμῆν εἰπεῖν αὐτῷ ἑλέσθαι ὅ τι ἂν βούληται πλὴν ἀθανασίασ. αἰτήσασθαι οὖν ζῶντα καὶ τελευτῶντα μνήμην ἔχειν τῶν συμβαινόντων. ἐν μὲν οὖν τῇ ζωῇ πάντων διαμνημονεῦσαι· ἐπεὶ δὲ ἀποθάνοι, τηρῆσαι τὴν αὐτὴν μνήμην. χρόνῳ δ’ ὕστερον εἰσ Εὔφορβον ἐλθεῖν καὶ ὑπὸ Μενέλεω τρωθῆναι. ὁ δ’ Εὔφορβοσ ἔλεγεν ὡσ Αἰθαλίδησ ποτὲ γεγόνοι καὶ ὅτι παρ’ Ἑρμοῦ τὸ δῶρον λάβοι καὶ τὴν τῆσ ψυχῆσ περιπόλησιν, ὡσ περιεπολήθη καὶ εἰσ ὅσα φυτὰ καὶ ζῷα παρεγένετο καὶ ὅσα ἡ ψυχὴ ἐν Αἵδῃ ἔπαθε καὶ αἱ λοιπαὶ τίνα ὑπομένουσιν. ἐπειδὴ δὲ Εὔφορβοσ ἀποθάνοι, μεταβῆναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ εἰσ Ἑρμότιμον, ὃσ καὶ αὐτὸσ πίστιν θέλων δοῦναι εἶτ’ ἀνῆλθεν εἰσ Βραγχίδασ καὶ εἰσελθὼν εἰσ τὸ τοῦ Ἀπόλλωνοσ ἱερὸν ἐπέδειξεν ἣν Μενέλαοσ ἀνέθηκεν ἀσπίδα, ἑ̓́φη γὰρ αὐτόν, ὅτ’ ἀπέπλει ἐκ Τροίασ, ἀναθεῖναι τῷ Ἀπόλλωνι τὴν ἀσπίδα,̓ διασεσηπυῖαν ἤδη, μόνον δὲ διαμένον τὸ ἐλεφάντινον πρόσωπον.

ἐπειδὴ δ’ Ἑρμότιμοσ ἀπέθανε, γενέσθαι Πύρρον τὸν Δήλιον ἁλιέα· καὶ πάντα πάλιν μνημονεύειν, πῶσ πρόσθεν Αἰθαλίδησ, εἶτ’ Εὔφορβοσ, εἶτα Ἑρμότιμοσ, εἶτα Πύρροσ γένοιτο. ἐπειδὴ δὲ Πύρροσ ἀπέθανε, γενέσθαι Πυθαγόραν καὶ πάντων τῶν εἰρημένων μεμνῆσθαι. Ἔνιοι μὲν οὖν Πυθαγόραν μηδὲ ἓν καταλιπεῖν σύγγραμμά φασιν παίζοντεσ.

Ἡράκλειτοσ γοῦν ὁ φυσικὸσ μονονουχὶ κέκραγε καί φησι· "Πυθαγόρησ Μνησάρχου ἱστορίην ἤσκησεν ἀνθρώπων μάλιστα πάντων καὶ ἐκλεξάμενοσ ταύτασ τὰσ συγγραφὰσ ἐποιήσατο ἑαυτοῦ σοφίην, πολυμαθείην, κακοτεχνίην. " οὕτω δ’ εἶπεν, ἐπειδήπερ ἐναρχόμενοσ ὁ Πυθαγόρασ τοῦ Φυσικοῦ συγγράμματοσ λέγει ὧδε· "οὐ μὰ τὸν ἀέρα, τὸν ἀναπνέω, οὐ μὰ τὸ ὕδωρ, τὸ πίνω, οὔ κοτ’ οἴσω ψόγον περὶ τοῦ λόγου τοῦδε. " γέγραπται δὲ τῷ Πυθαγόρᾳ συγγράμματα τρία, Παιδευτικόν, Πολιτικόν, Φυσικόν· τὸ δὲ φερόμενον ὡσ Πυθαγόρου Λύσιδόσ ἐστι τοῦ Ταραντίνου Πυθαγορικοῦ, φυγόντοσ εἰσ Θήβασ καὶ Ἐπαμεινώνδα καθηγησαμένου.

φησὶ δ’ Ἡρακλείδησ ὁ τοῦ Σαραπίωνοσ ἐν τῇ Σωτίωνοσ ἐπιτομῇ γεγραφέναι αὐτὸν καὶ Περὶ τοῦ ὅλου ἐν ἔπεσιν, δεύτερον τὸν Ιἑρὸν λόγον, οὗ ἡ ἀρχή· ὦ νέοι, ἀλλὰ σέβεσθε μεθ’ ἡσυχίησ τάδε πάντα· τρίτον Περὶ ψυχῆσ, τέταρτον Περὶ εὐσεβείασ, πέμπτον Ἡλοθαλῆ τὸν Ἐπιχάρμου τοῦ Κῴου πατέρα, ἕκτον Κρότωνα καὶ ἄλλουσ. τὸν δὲ Μυστικὸν λόγον Ἱππάσου φησὶν εἶναι, γεγραμμένον ἐπὶ διαβολῇ Πυθαγόρου, πολλοὺσ δὲ καὶ ὑπὸ Ἄστωνοσ τοῦ Κροτωνιάτου γραφέντασ ἀνατεθῆναι Πυθαγόρᾳ. φησὶ δὲ καὶ Ἀριστόξενοσ τὰ πλεῖστα τῶν ἠθικῶν δογμάτων λαβεῖν τὸν Πυθαγόραν παρὰ Θεμιστοκλείασ τῆσ ἐν Δελφοῖσ.

Ιὤν δὲ ὁ Χῖοσ ἐν τοῖσ Τριαγμοῖσ φησιν αὐτὸν ἔνια ποιήσαντα ἀνενεγκεῖν εἰσ Ὀρφέα. αὐτοῦ λέγουσι καὶ τοὺσ Σκοπιάδασ, οὗ ἡ ἀρχή, "Μὴ · · ἀνααίδευ μηδενί. " Σωσικράτησ δ’ ἐν Διαδοχαῖσ φησιν αὐτὸν ἐρωτηθέντα ὑπὸ Λέοντοσ τοῦ Φλιασίων τυράννου τίσ εἰή, φιλόσοφοσ, εἰπεῖν. καὶ τὸν βίον ἐοικέναι πανηγύρει· ὡσ οὖν εἰσ ταύτην οἱ μὲν ἀγωνιούμενοι, οἱ δὲ κατ’ ἐμπορίαν, οἱ δέ γε βέλτιστοι ἔρχονται θεαταί, οὕτωσ ἐν τῷ βίῳ οἱ μὲν ἀνδραποδώδεισ, ἔφη, φύονται δόξησ καὶ πλεονεξίασ θηραταί, οἱ δὲ φιλόσοφοι τῆσ ἀληθείασ. καὶ τάδε μὲν ὧδε. Ἐν δὲ τοῖσ τρισὶ συγγράμμασι τοῖσ προειρημένοισ φέρεται Πυθαγόρου τάδε καθολικῶσ.

οὐκ ἐᾷ εὔχεσθαι ὑπὲρ ἑαυτῶν διὰ τὸ μὴ εἰδέναι τὸ συμφέρον. τὴν μέθην ἓν ἀνθ’ ἑνὸσ βλάβην καλεῖ καὶ πλησμονὴν πᾶσαν ἀποδοκιμάζει, λέγων μὴ παραβαίνειν μήτε τῶν ποτῶν μήτε τῶν σιτίων μηδένα τὴν συμμετρίαν. καὶ περὶ ἀφροδισίων δέ φησιν οὕτωσ· "Ἀφροδίσια χειμῶνοσ ποιέεσθαι, μὴ θέρεοσ· φθινοπώρου δὲ καὶ ἦροσ κουφότερα, βαρέα δὲ πᾶσαν ὡρ́ην καὶ ἐσ ὑγιείην οὐκ ἀγαθά. " ἀλλὰ καί ποτ’ ἐρωτηθέντα πότε δεῖ πλησιάζειν εἰπεῖν· ὅταν βούλῃ γενέσθαι σωυτοῦ ἀσθενέστεροσ. Διαιρεῖται δὲ καὶ τὸν τοῦ ἀνθρώπου βίον οὕτωσ·

ἀπείχοντο δὲ καὶ σοροῦ κυπαρισσίνησ διὰ τὸ τὸ τοῦ Διὸσ σκῆπτρον ἐντεῦθεν πεποιῆσθαι, ὥσ φησιν Ἕρμιπποσ ἐν δευτέρῳ Περὶ Πυθαγόρου. "Παῖσ εἴκοσι ἔτεα, νεηνίσκοσ εἴκοσι, νεηνίησ εἴκοσι, γέρων εἴκοσι. αἱ δὲ ἡλικίαι πρὸσ τὰσ ὡρ́ασ ὧδε σύμμετροι· παῖσ ἐάρ, νεηνίσκοσ θέροσ, νεηνίησ φθινόπωρον, γέρων χειμών. " ἔστι δ’ αὐτῷ ὁ μὲν νεηνίσκοσ μειράκιον, ὁ δὲ νεηνίησ ἀνήρ. εἶπέ τε πρῶτοσ, ὥσ φησι Τίμαιοσ, κοινὰ τὰ φίλων εἶναι καὶ φιλίαν ἰσότητα. καὶ αὐτοῦ οἱ μαθηταὶ κατετίθεντο τὰσ οὐσίασ εἰσ ἕν [ποιούμενοι]. πενταετίαν θ’ ἡσύχαζον, μόνον τῶν λόγων κατακούοντεσ καὶ οὐδέπω Πυθαγόραν ὁρῶντεσ εἰσ ὃ δοκιμασθεῖεν· τοὐντεῦθεν δ’ ἐγίνοντο τῆσ οἰκίασ αὐτοῦ καὶ τῆσ ὄψεωσ μετεῖχον. Καὶ γὰρ καὶ σεμνοπρεπέστατοσ λέγεται γενέσθαι καὶ οἱ μαθηταὶ δόξαν εἶχον περὶ αὐτοῦ ὡσ εἰή Ἀπόλλων ἐξ Ὑπερβορέων ἀφιγμένοσ.

λόγοσ δέ ποτ’ αὐτοῦ παραγυμνωθέντοσ τὸν μηρὸν ὀφθῆναι χρυσοῦν· καὶ ὅτι Νέσσοσ ὁ ποταμὸσ διαβαίνοντα αὐτὸν προσαγορεύσαι πολὺσ ἦν ὁ φάσκων. Τίμαιόσ τέ φησιν ἐν δεκάτῃ Ἱστοριῶν λέγειν αὐτὸν τὰσ συνοικούσασ ἀνδράσι θεῶν ἔχειν ὀνόματα, Κόρασ, Νύμφασ, εἶτα Μητέρασ καλουμένασ. τοῦτον καὶ γεωμετρίαν ἐπὶ πέρασ ἀγαγεῖν, Μοίριδοσ πρώτου εὑρόντοσ τὰσ ἀρχὰσ τῶν στοιχείων αὐτῆσ, ὥσ φησιν Ἀντικλείδησ ἐν δευτέρῳ Περὶ Ἀλεξάνδρου. μάλιστα δὲ σχολάσαι τὸν Πυθαγόραν περὶ τὸ ἀριθμητικὸν εἶδοσ αὐτῆσ·

τόν τε κανόνα τὸν ἐκ μιᾶσ χορδῆσ εὑρεῖν. οὐκ ἠμέλησε δ’ οὐδ’ ἰατρικῆσ. φησὶ δ’ Ἀπολλόδωροσ ὁ λογιστικὸσ ἑκατόμβην θῦσαι αὐτόν, εὑρόντα ὅτι τοῦ ὀρθογωνίου τριγώνου ἡ ὑποτείνουσα πλευρὰ ἴσον δύναται ταῖσ περιεχούσαισ. καὶ ἔστιν ἐπίγραμμα οὕτωσ ἔχον· ἡνίκα Πυθαγόρησ τὸ περικλεὲσ εὑρ́ετο γράμμα, κεῖν’ ἐφ’ ὅτῳ κλεινὴν ἤγαγε βουθυσίην. Λέγεται δὲ καὶ πρῶτοσ κρέασιν ἀσκῆσαι ἀθλητάσ, καὶ πρῶτόν γ’ Εὐρυμένην, καθά φησι Φαβωρῖνοσ ἐν τρίτῳ τῶν Ἀπομνημονευμάτων, τῶν πρότερον ἰσχάσι ξηραῖσ καὶ τυροῖσ ὑγροῖσ, ἀλλὰ καὶ πυροῖσ σωμασκούντων αὐτούσ, καθάπερ ὁ αὐτὸσ Φαβωρῖνοσ ἐν ὀγδόῃ Παντοδαπῆσ ἱστορίασ φησίν. οἱ δὲ Πυθαγόραν ἀλείπτην τινὰ τοῦτον σιτίσαι τὸν τρόπον, μὴ τοῦτον.

τοῦτον γὰρ καὶ τὸ φονεύειν ἀπαγορεύειν, μὴ ὅτι γεύεσθαι τῶν ζῴων κοινὸν δίκαιον ἡμῖν ἐχόντων ψυχῆσ. καὶ τόδε μὲν ἦν τὸ πρόσχημα· τὸ δ’ ἀληθὲσ τῶν ἐμψύχων ἀπηγόρευεν ἅπτεσθαι συνασκῶν καὶ συνεθίζων εἰσ εὐκολίαν βίου τοὺσ ἀνθρώπουσ, ὥστε εὐπορίστουσ αὐτοῖσ εἶναι τὰσ τροφάσ, ἄπυρα προσφερομένοισ καὶ λιτὸν ὕδωρ πίνουσιν· ἐντεῦθεν γὰρ καὶ σώματοσ ὑγίειαν καὶ ψυχῆσ ὀξύτητα περιγίνεσθαι. ἀμέλει καὶ βωμὸν προσκυνῆσαι μόνον ἐν Δήλῳ τὸν Ἀπόλλωνοσ τοῦ γενέτοροσ, ὅσ ἐστιν ὄπισθεν τοῦ Κερατίνου, διὰ τὸ πυροὺσ καὶ κριθὰσ καὶ πόπανα μόνα τίθεσθαι ἐπ’ αὐτοῦ ἄνευ πυρόσ, ἱερεῖον δὲ μηδέν, ὥσ φησιν Ἀριστοτέλησ ἐν Δηλίων πολιτείᾳ. Πρῶτόν τέ φασι τοῦτον ἀποφῆναι τὴν ψυχὴν κύκολον ἀνάγκησ ἀμείβουσαν ἄλλοτ’ ἄλλοισ ἐνδεῖσθαι ζῴοισ·

καὶ πρῶτον εἰσ τοὺσ Ἕλληνασ μέτρα καὶ σταθμὰ εἰσηγήσασθαι, καθά φησιν Ἀριστόξενοσ ὁ μουσικόσ· πρῶτόν τε Ἕσπερον καὶ Φωσφόρον τὸν αὐτὸν εἰπεῖν, ὥσ φησι Παρμενίδησ. οὕτω δ’ ἐθαυμάσθη ὥστ’ ἔλεγον τοὺσ γνωρίμουσ αὐτοῦ μάντιασ θεῶ φωνᾶσ, ἀλλὰ καὶ αὐτὸσ ἐν τῇ γραφῇ φησι δι’ ἑπτὰ καὶ διηκοσίων ἐτέων ἐξ ἀΐδεω παραγεγενῆσθαι ἐσ ἀνθρώπουσ. τοιγὰρ καὶ προσεκαρτέρουν αὐτῷ καὶ τῶν λόγων ἕνεκα προσῄεσαν καὶ Λευκανοὶ καὶ Πευκέτιοι Μεσσάπιοί τε καὶ Ῥωμαῖοι. Μέχρι δὲ Φιλολάου οὐκ ἦν τι γνῶναι Πυθαγόρειον δόγμα·

οὗτοσ δὲ μόνοσ ἐξήνεγκε τὰ διαβόητα τρία βιβλία, ἃ Πλάτων ἐπέστειλεν ἑκατὸν μνῶν ὠνηθῆναι. τῶν θ’ ἑξακοσίων οὐκ ἐλάττουσ ἐπὶ τὴν νυκτερινὴν ἀκρόασιν ἀπήντων αὐτοῦ· καὶ εἴ τινεσ ἀξιωθεῖεν αὐτὸν θεάσασθαι, ἔγραφον πρὸσ τοὺσ οἰκείουσ ὡσ μεγάλου τινὸσ τετυχηκότεσ. Μεταποντῖνοί γε μὴν τὴν μὲν οἰκίαν αὐτοῦ Δήμητροσ ἱερὸν ἐκάλουν, τὸν στενωπὸν δὲ μουσεῖον, ὥσ φησι Φαβωρῖνοσ ἐν Παντοδαπαῖσ ἱστορίαισ· ἔλεγόν τε καὶ οἱ ἄλλοι Πυθαγόρειοι μὴ εἶναι πρὸσ πάντασ πάντα ῥητά, ὥσ φησιν Ἀριστόξενοσ ἐν δεκάτῃ Παιδευτικῶν νόμων· ἔνθα καὶ Ξενόφιλον τὸν Πυθαγορικόν, ἐρωτηθέντα πῶσ ἂν μάλιστα τὸν υἱὸν παιδεύσειεν, εἰπεῖν, εἰ πόλεωσ εὐνομουμένησ γενηθείη.

ἄλλουσ τε πολλοὺσ κατὰ τὴν Ἰταλίαν ἀπεργάσασθαι καλούσ τε κἀγαθοὺσ ἄνδρασ, ἀτὰρ καὶ Ζάλευκον καὶ Χαρώνδαν τοὺσ νομοθέτασ· ἱκανόσ τε γὰρ ἦν φιλίασ ἐργάτησ τά τ’ ἄλλα καὶ εἴ τινα πύθοιτο τῶν συμβόλων αὐτοῦ κεκοινωνηκότα, εὐθύσ τε προσηταιρίζετο καὶ φίλον κατεσκεύαζεν. Ἦν δ’ αὐτῷ τὰ σύμβολα τάδε·

πῦρ μαχαίρᾳ μὴ σκαλεύειν, ζυγὸν μὴ ὑπερβαίνειν, ἐπὶ χοίνικοσ μὴ καθίζειν, καρδίην μὴ ἐσθίειν, φορτίον μὴ συγκαθαιρεῖν, ουνεπιτιθέναι δέ, τὰ στρώματα ἀεὶ συνδεδεμένα ἔχειν, ἐν δακτυλίῳ εἰκόνα θεοῦ μὴ περιφέρειν, χύτρασ ἴχνοσ συγχεῖν ἐν τῇ τέφρᾳ, δᾳδίῳ θᾶκον μὴ ὀμόργνυσθαι, πρὸσ ἥλιον τετραμμένον μὴ ὀμίχειν, τὰσ λεωφόρουσ μὴ βαδίζειν, μὴ ῥᾳδίωσ δεξιὰν ἐμβάλλειν, ὁμωροφίουσ χελιδόνασ μὴ ἔχειν, γαμψώνυχα μὴ τρέφειν, ἀπονυχίσμασι καὶ κουραῖσ μὴ ἐπουρεῖν μηδὲ ἐφίστασθαι, ὀξεῖαν μάχαιραν ἀποστρέφειν, ἀποδημοῦντα ἐπὶ τοῖσ ὁρ́οισ ἀνεπιστρεπτεῖν. Ἤθελε δ’ αὐτῷ τὸ μὲν πῦρ μαχαίρᾳ μὴ σκαλεύειν δυναστῶν ὀργὴν καὶ οἰδοῦντα θυμὸν μὴ κινεῖν.

τὸ δὲ ζυγὸν μὴ ὑπερβαίνειν, τουτέστι τὸ ἴσον καὶ δίκαιον μὴ ὑπερβαίνειν. ἐπί τε χοίνικοσ μὴ καθίζειν ἐν ἴσῳ τοῦ ἐνεστῶτοσ φροντίδα ποιεῖσθαι καὶ τοῦ μέλλοντοσ· ἡ γὰρ χοῖνιξ ἡμερησία τροφή. διὰ δὲ τοῦ καρδίαν μὴ ἐσθίειν ἐδήλου μὴ τὴν ψυχὴν ἀνίαισ καὶ λύπαισ κατατήκειν. διὰ δὲ τοῦ εἰσ ἀποδημίαν βαδίζοντα μὴ ἐπιστρέφεσθαι παρῄνει τοῖσ ἀπαλλαττομένοισ τοῦ βίου μὴ ἐπιθυμητικῶσ ἔχειν τοῦ ζῆν μηδ’ ὑπὸ τῶν ἐνταῦθα ἡδονῶν ἐπάγεσθαι. καὶ τὰ ἄλλα πρὸσ ταῦτα λοιπόν ἐστιν ἐκλαμβάνειν, ἵνα μὴ παρέλκωμεν. Παντὸσ δὲ μᾶλλον ἀπηγόρευε μήτ’ ἐρυθῖνον ἐσθίειν μήτε μελάνουρον, καρδίασ τ’ ἀπέχεσθαι καὶ κυάμων·

Ἀριστοτέλησ δέ φησι καὶ μήτρασ καὶ τρίγλησ ἐνίοτε. αὐτὸν δ’ ἀρκεῖσθαι μέλιτι μόνῳ φασί τινεσ ἢ κηρίῳ ἢ ἄρτῳ, οἴνου δὲ μεθ’ ἡμέραν μὴ γεύεσθαι· ὄψῳ τε τὰ πολλὰ λαχάνοισ ἑφθοῖσ τε καὶ ὠμοῖσ, τοῖσ δὲ θαλαττίοισ σπανίωσ. στολὴ δ’ αὐτῷ λευκή, καθαρά, καὶ στρώματα λευκὰ ἐξ ἐρίων· τὰ γὰρ λινᾶ οὔπω εἰσ ἐκείνουσ ἀφῖκτο τοὺσ τόπουσ. οὐδέποτ’ ἐγνώσθη οὔτε διαχωρῶν οὔτε ἀφροδισιάζων οὔτε μεθυσθείσ. ἀπείχετο καὶ γέλωτοσ καὶ πάσησ ἀρεσκείασ οἱο͂ν σκωμμάτων καὶ διηγημάτων φορτικῶν.

ὀργιζόμενόσ τ’ οὔτε οἰκέτην ἐκόλαζεν οὔτ’ ἐλεύθερον οὐδένα. ἐκάλει δὲ τὸ νουθετεῖν πεδαρτᾶν. μαντικῇ τ’ ἐχρῆτο τῇ διὰ τῶν κλῃδόνων τε καὶ οἰωνῶν, ἥκιστα δὲ τῇ διὰ τῶν ἐμπύρων, ἔξω τῆσ διὰ λιβάνου. θυσίαισ τε ἐχρῆτο ἀψύχοισ, οἱ δέ φασιν, ὅτι ἀλέκτορσι μόνον καὶ ἐρίφοισ γαλαθηνοῖσ καὶ τοῖσ λεγομένοισ ἁπαλίαισ, ἥκιστα δὲ ἄρνασιν. ὅ γε μὴν Ἀριστόξενοσ πάντα μὲν τἄλλα συγχωρεῖν αὐτὸν ἐσθίειν ἔμψυχα, μόνον δ’ ἀπέχεσθαι βοὸσ ἀροτῆροσ καὶ κριοῦ. Ὁ δ’ αὐτόσ φησιν, ὡσ προείρηται, καὶ τὰ δόγματα λαβεῖν αὐτὸν παρὰ τῆσ ἐν Δελφοῖσ Θεμιστοκλείασ.

φησὶ δ’ Ιἑρώνυμοσ κατελθόντα αὐτὸν εἰσ ᾅδου τὴν μὲν Ἡσιόδου ψυχὴν ἰδεῖν πρὸσ κίονι χαλκῷ δεδεμένην καὶ τρίζουσαν, τὴν δ’ Ὁμήρου κρεμαμένην ἀπὸ δένδρου καὶ ὄφεισ περὶ αὐτὴν ἀνθ’ ὧν εἶπον περὶ θεῶν, κολαζομένουσ δὲ καὶ τοὺσ μὴ θέλοντασ συνεῖναι ταῖσ ἑαυτῶν γυναιξί· καὶ δὴ καὶ διὰ τοῦτο τιμηθῆναι ὑπὸ τῶν ἐν Κρότωνι. φησὶ δ’ Ἀρίστιπποσ ὁ Κυρηναῖοσ ἐν τῷ Περὶ φυσιολόγων Πυθαγόραν αὐτὸν ὀνομασθῆναι ὅτι τὴν ἀλήθειαν ἠγόρευεν οὐχ ἧττον τοῦ Πυθίου. Λέγεται παρεγγυᾶν αὐτὸν ἑκάστοτε τοῖσ μαθηταῖσ τάδε λέγειν εἰσ τὸν οἶκον εἰσιοῦσι, πῆ παρέβην;

τί δ’ ἔρεξα; τί μοι δέον οὐκ ἐτελέσθη; σφάγιά τε θεοῖσ προσφέρειν κωλύειν, μόνον δὲ τὸν ἀναίμακτον βωμὸν προσκυνεῖν. μηδ’ ὀμνύναι θεούσ· ἀσκεῖν γὰρ αὑτὸν δεῖν ἀξιόπιστον παρέχειν. τούσ τε πρεσβυτέρουσ τιμᾶν, τὸ προηγούμενον τῷ χρόνῳ τιμιώτερον ἡγουμένουσ· ὡσ ἐν κόσμῳ μὲν ἀνατολὴν δύσεωσ, ἐν βίῳ δ’ ἀρχὴν τελευτῆσ, ἐν ζωῇ δὲ γένεσιν φθορᾶσ. καὶ θεοὺσ μὲν δαιμόνων προτιμᾶν, ἡρ́ωασ δ’ ἀνθρώπων, ἀνθρώπων δὲ μάλιστα τοὺσ γονέασ.

ἀλλήλοισ θ’ ὁμιλεῖν, ὡσ τοὺσ μὲν φίλουσ ἐχθροὺσ μὴ ποιῆσαι, τοὺσ δ’ ἐχθροὺσ φίλουσ ἐργάσασθαι. ἴδιόν τε μηδὲν ἡγεῖσθαι. νόμῳ βοηθεῖν, ἀνομίᾳ πολεμεῖν· φυτὸν ἥμερον μήτε φθίνειν μήτε σίνεσθαι, ἀλλὰ μηδὲ ζῷον ὃ μὴ βλάπτει ἀνθρώπουσ. αἰδῶ καὶ εὐλάβειαν εἶναι μήτε γέλωτι κατέχεσθαι μήτε σκυθρωπάζειν. φεύγειν σαρκῶν πλεονασμόν, ὁδοιπορίησ ἄνεσιν καὶ ἐπίτασιν ποιεῖσθαι, μνήμην ἀσκεῖν, ἐν ὀργῇ μήτε τι λέγειν μήτε πράσσειν, μαντικὴν πᾶσαν τιμᾶν, ᾠδαῖσ χρῆσθαι πρὸσ λύραν ὕμνῳ τε θεῶν καὶ ἀνδρῶν ἀγαθῶν εὔλογον χάριν ἔχειν. τῶν δὲ κυάμων ἀπέχεσθαι διὰ τὸ πνευματώδεισ ὄντασ μάλιστα μετέχειν τοῦ ψυχικοῦ·

καὶ ἄλλωσ κοσμιωτέρασ ἀπεργάζεσθαι τὰσ γαστέρασ, μὴ παραληφθέντασ. καὶ διὰ τοῦτο καὶ τὰσ καθ’ ὕπνουσ φαντασίασ λείασ καὶ ἀταράχουσ ἀποτελεῖν. Φησὶ δ’ ὁ Ἀλέξανδροσ ἐν Ταῖσ τῶν φιλοσόφων διαδοχαῖσ καὶ ταῦτα εὑρηκέναι ἐν Πυθαγορικοῖσ ὑπομνήμασιν. ἀρχὴν μὲν ἁπάντων μονάδα·

ἐκ δὲ τῆσ μονάδοσ ἀόριστον δυάδα ὡσ ἂν ὕλην τῇ μονάδι αἰτίῳ ὄντι ὑποστῆναι· ἐκ δὲ τῆσ μονάδοσ καὶ τῆσ ἀορίστου δυάδοσ τοὺσ ἀριθμούσ· ἐκ δὲ τῶν ἀριθμῶν τὰ σημεῖα· ἐκ δὲ τούτων τὰσ γραμμάσ, ἐξ ὧν τὰ ἐπίπεδα σχήματα· ἐκ δὲ τῶν ἐπιπέδων τὰ στερεὰ σχήματα· ἐκ δὲ τούτων τὰ αἰσθητὰ σώματα, ὧν καὶ τὰ στοιχεῖα εἶναι τέτταρα, πῦρ, ὕδωρ, γῆν, ἀέρα· μεταβάλλειν δὲ καὶ τρέπεσθαι δι’ ὅλων, καὶ γίνεσθαι ἐξ αὐτῶν κόσμον ἔμψυχον, νοερόν, σφαιροειδῆ, μέσην περιέχοντα τὴν γῆν καὶ αὐτὴν σφαιροειδῆ καὶ περιοικουμένην. εἶναι δὲ καὶ ἀντίποδασ καὶ τὰ ἡμῖν κάτω ἐκείνοισ ἄνω.

ἰσόμοιρά τ’ εἶναι ἐν τῷ κόσμῳ φῶσ καὶ σκότοσ, καὶ θερμὸν καὶ ψυχρόν, καὶ ξηρὸν καὶ ὑγρόν· ὧν κατ’ ἐπικράτειαν θερμοῦ μὲν θέροσ γίνεσθαι, ψυχροῦ δὲ χειμῶνα, ξηροῦ δ’ ἐάρ, καὶ ὑγροῦ φθινόπωρον. ἐὰν δὲ ἰσομοιρῇ, τὰ κάλλιστα εἶναι τοῦ ἔτουσ, οὗ τὸ μὲν θάλλον ἐάρ ὑγιεινόν, τὸ δὲ φθίνον φθινόπωρον νοσερόν. ἀλλὰ καὶ τῆσ ἡμέρασ θάλλειν μὲν τὴν ἑώ, φθίνειν δὲ τὴν ἑσπέραν· ὅθεν καὶ νοσερωτέραν εἶναι. τόν τε περὶ τὴν γῆν ἀέρα ἄσειστον καὶ νοσερὸν καὶ τὰ ἐν αὐτῷ πάντα θνητά· τὸν δὲ ἀνωτάτω ἀεικίνητόν τ’ εἶναι καὶ καθαρὸν καὶ ὑγιᾶ καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτῷ ἀθάνατα καὶ διὰ τοῦτο θεῖα. ἥλιόν τε καὶ σελήνην καὶ τοὺσ ἄλλουσ ἀστέρασ εἶναι θεούσ·

ἐπικρατεῖν γὰρ τὸ θερμὸν ἐν αὐτοῖσ, ὅπερ ἐστὶ ζωῆσ αἴτιον. τήν τε σελήνην λάμπεσθαι ὑφ’ ἡλίου. καὶ ἀνθρώποισ εἶναι πρὸσ θεοὺσ συγγένειαν, κατὰ τὸ μετέχειν ἄνθρωπον θερμοῦ· διὸ καὶ προνοεῖσθαι τὸν θεὸν ἡμῶν. εἱμαρμένην τε τῶν ὅλων καὶ κατὰ μέροσ αἰτίαν εἶναι τῆσ διοικήσεωσ. διήκειν τ’ ἀπὸ τοῦ ἡλίου ἀκτῖνα διὰ τοῦ αἰθέροσ τοῦ τε ψυχροῦ καὶ παχέοσ. καλοῦσι δὲ τὸν μὲν ἀέρα ψυχρὸν αἰθέρα, τὴν δὲ θάλασσαν καὶ τὸ ὑγρὸν παχὺν αἰθέρα. ταύτην δὲ τὴν ἀκτῖνα καὶ εἰσ τὰ βένθη δύεσθαι καὶ διὰ τοῦτο ζωοποιεῖν πάντα. καὶ ζῆν μὲν πάνθ’ ὅσα μετέχει τοῦ θερμοῦ·

ἀπὸ δὲ τοῦ ἀτμοῦ ψυχὴν καὶ αἴσθησιν. διὸ καὶ τὰ φυτὰ ζῷα εἶναι· ψυχὴν μέντοι μὴ ἔχειν πάντα. εἶναι δὲ τὴν ψυχὴν ἀπόσπασμα αἰθέροσ καὶ τοῦ θερμοῦ καὶ τοῦ ψυχροῦ, τῷ συμμετέχειν ψυχροῦ αἰθέροσ. διαφέρειν τε ψυχὴν ζωῆσ· ἀθάνατόν τ’ εἶναι αὐτήν, ἐπειδήπερ καὶ τὸ ἀφ’ οὗ ἀπέσπασται ἀθάνατόν ἐστι. τὰ δὲ ζῷα γεννᾶσθαι ἐξ ἀλλήλων ἀπὸ σπερμάτων, τὴν δ’ ἐκ γῆσ γένεσιν ἀδύνατον ὑφίστασθαι. τὸ δὲ σπέρμα εἶναι σταγόνα ἐγκεφάλου περιέχουσαν ἐν ἑαυτῇ θερμὸν ἀτμόν· ταύτην δὲ προσφερομένην τῇ μήτρᾳ ἀπὸ μὲν τοῦ ἐγκεφάλου ἰχῶρα καὶ ὑγρὸν καὶ αἷμα προϊέσθαι, ἐξ ὧν σάρκασ τε καὶ νεῦρα καὶ ὀστᾶ καὶ τρίχασ καὶ τὸ ὅλον συνίστασθαι σῶμα· μορφοῦσθαι δὲ τὸ μὲν πρῶτον παγὲν ἐν ἡμέραισ τεσσαράκοντα, κατὰ δὲ τοὺσ τῆσ ἁρμονίασ λόγουσ ἐν ἑπτὰ ἢ ἐννέα ἢ δέκα τὸ πλεῖστον μησὶ τελεωθὲν ἀποκυΐσκεσθαι τὸ βρέφοσ·

τὰ δ’ αὐτὰ καὶ περὶ τῆσ ἀκοῆσ καὶ τῶν λοιπῶν αἰσθήσεων δογματίζει. ἔχειν δ’ ἐν αὑτῷ πάντασ τοὺσ λόγουσ τῆσ ζωῆσ, ὧν εἰρομένων συνέχεσθαι κατὰ τοὺσ τῆσ ἁρμονίασ λόγουσ, ἑκάστων ἐν τεταγμένοισ καιροῖσ ἐπιγινομένων. τήν τ’ αἴσθησιν κοινῶσ καὶ κατ’ εἶδοσ τὴν ὁρ́ασιν ἀτμόν τιν’ εἶναι ἄγαν θερμόν. καὶ διὰ τοῦτο λέγεται δι’ ἀέροσ ὁρᾶν καὶ δι’ ὕδατοσ· ἀντερείδεσθαι γὰρ τὸ θερμὸν ἀπὸ τοῦ ψυχροῦ. ἐπεί τοι εἰ ψυχρὸσ ἦν ὁ ἐν τοῖσ ὄμμασιν ἀτμόσ, διειστήκει ἂν πρὸσ τὸν ὅμοιον ἀέρα· νῦν δὲ · · ἔστιν ἐν οἷσ ἡλίου πύλασ καλεῖ τοὺσ ὀφθαλμούσ. Τὴν δ’ ἀνθρώπου ψυχὴν διαιρεῖσθαι τριχῆ, εἴσ τε νοῦν καὶ φρένασ καὶ θυμόν.

νοῦν μὲν οὖν καὶ θυμὸν εἶναι καὶ ἐν τοῖσ ἄλλοισ ζῴοισ, φρένασ δὲ μόνον ἐν ἀνθρώπῳ. εἶναι δὲ τὴν ἀρχὴν τῆσ ψυχῆσ ἀπὸ καρδίασ μέχρισ ἐγκεφάλου· καὶ τὸ μὲν ἐν τῇ καρδίᾳ μέροσ αὐτῆσ ὑπάρχειν θυμόν, φρένασ δὲ καὶ νοῦν τὰ ἐν τῷ ἐγκεφάλῳ· σταγόνασ δ’ εἶναι ἀπὸ τούτων τὰσ αἰσθήσεισ. καὶ τὸ μὲν φρόνιμον ἀθάνατον, τὰ δὲ λοιπὰ θνητά. τρέφεσθαί τε τὴν ψυχὴν ἀπὸ τοῦ αἵματοσ· τοὺσ δὲ λόγουσ ψυχῆσ ἀνέμουσ εἶναι. ἀόρατόν τ’ εἶναι αὐτὴν καὶ τοὺσ λόγουσ, ἐπεὶ καὶ ὁ αἰθὴρ ἀόρατοσ. δεσμά τ’ εἶναι τῆσ ψυχῆσ τὰσ φλέβασ καὶ τὰσ ἀρτηρίασ καὶ τὰ νεῦρα·

ὅταν δ’ ἰσχύῃ καὶ καθ’ αὑτὴν γενομένη ἠρεμῇ, δεσμὰ γίνεσθαι αὐτῆσ τοὺσ λόγουσ καὶ τὰ ἔργα. ἐκριφθεῖσαν δ’ αὐτὴν ἐπὶ γῆσ πλάζεσθαι ἐν τῷ ἀέρι ὁμοίαν τῷ σώματι. τὸν δ’ Ἑρμῆν ταμίαν εἶναι τῶν ψυχῶν καὶ διὰ τοῦτο πομπαῖον λέγεσθαι καὶ πυλαῖον καὶ χθόνιον, ἐπειδήπερ οὗτοσ εἰσπέμπει ἀπὸ τῶν σωμάτων τὰσ ψυχὰσ ἀπό τε γῆσ καὶ ἐκ θαλάττησ· καὶ ἄγεσθαι τὰσ μὲν καθαρὰσ ἐπὶ τὸν ὕψιστον, τὰσ δ’ ἀκαθάρτουσ μήτ’ ἐκείναισ πελάζειν μήτ’ ἀλλήλαισ, δεῖσθαι δ’ ἐν ἀρρήκτοισ δεσμοῖσ ὑπ’ Ἐρινύων. εἶναί τε πάντα τὸν ἀέρα ψυχῶν ἔμπλεων·

καὶ ταύτασ δαίμονάσ τε καὶ ἡρ́ωασ ὀνομάζεσθαι· καὶ ὑπὸ τούτων πέμπεσθαι ἀνθρώποισ τούσ τ’ ὀνείρουσ καὶ τὰ σημεῖα νόσου τε καὶ ὑγιείασ, καὶ οὐ μόνον ἀνθρώποισ, ἀλλὰ καὶ προ‐ βάτοισ καὶ τοῖσ ἄλλοισ κτήνεσιν· εἴσ τε τούτουσ γίνεσθαι τούσ τε καθαρμοὺσ καὶ ἀποτροπιασμοὺσ μαντικήν τε πᾶσαν καὶ κληδόνασ καὶ τὰ ὅμοια. μέγιστον δέ φησιν εἶναι τῶν ἐν ἀνθρώποισ τὸ τὴν ψυχὴν πεῖσαι ἐπὶ τὸ ἀγαθὸν ἢ ἐπὶ τὸ κακόν. εὐδαιμονεῖν τ’ ἀνθρώπουσ ὅταν ἀγαθὴ ψυχὴ προσγένηται, μηδέποτε δ’ ἠρεμεῖν μηδὲ τὸν αὐτὸν · · ῥόον κρατεῖν. Ὅρκιόν τ’ εἶναι τὸ δίκαιον καὶ διὰ τοῦτο Δία ὁρ́κιον λέγεσθαι.

τήν τ’ ἀρετὴν ἁρμονίαν εἶναι καὶ τὴν ὑγίειαν καὶ τὸ ἀγαθὸν ἅπαν καὶ τὸν θεόν· διὸ καὶ καθ’ ἁρμονίαν συνεστάναι τὰ ὅλα. φιλίαν τ’ εἶναι ἐναρμόνιον ἰσότητα. τιμὰσ θεοῖσ δεῖν νομίζειν καὶ ἡρ́ωσι μὴ τὰσ ἴσασ, ἀλλὰ θεοῖσ ἀεὶ μετ’ εὐφημίασ λευχειμονοῦντασ καὶ ἁγνεύοντασ, ἡρ́ωσι δ’ ἀπὸ μέσου ἡμέρασ. τὴν δ’ ἁγνείαν εἶναι διὰ καθαρμῶν καὶ λουτρῶν καὶ περιρραντηρίων καὶ διὰ τοῦ καθαρεύειν ἀπό τε κήδουσ καὶ λεχοῦσ καὶ μιάσματοσ παντὸσ καὶ ἀπέχεσθαι βρωτῶν θνησειδίων τε κρεῶν καὶ τριγλῶν καὶ μελανούρων καὶ ᾠῶν καὶ τῶν ᾠοτόκων ζῴων καὶ κυάμων καὶ τῶν ἄλλων ὧν παρακελεύονται καὶ οἱ τὰσ τελετὰσ ἐν τοῖσ ἱεροῖσ ἐπιτελοῦντεσ. φησὶ δ’ Ἀριστοτέλησ ἐν τῷ Περὶ τῶν Πυθαγορείων παραγγέλλειν αὐτὸν ἀπέχεσθαι τῶν κυάμων ἤτοι ὅτι αἰδοίοισ εἰσὶν ὅμοιοι ἢ ὅτι ᾍδου πύλαισ.

· · ἀγόνατον γὰρ μόνον· ἢ ὅτι φθείρει ἢ ὅτι τῇ τοῦ ὅλου φύσει ὅμοιον ἢ ὅτι ὀλιγαρχικόν· κληροῦνται γοῦν αὐτοῖσ. τὰ δὲ πεσόντα μὴ ἀναιρεῖσθαι, ὑπὲρ τοῦ ἐθίζεσθαι μὴ ἀκολάστωσ ἐσθίειν ἢ ὅτι ἐπὶ τελευτῇ τινοσ· καὶ Ἀριστοφάνησ δὲ τῶν ἡρώων φησὶν εἶναι τὰ πίπτοντα, λέγων ἐν τοῖσ Ἥρωσι, μηδὲ γεύεσθ’ ἅττ’ ἂν ἐντὸσ τῆσ τραπέζησ καταπέσῃ· Ἀλεκτρυόνοσ μὴ ἅπτεσθαι λευκοῦ, ὅτι ἱερὸσ τοῦ Μηνὸσ καὶ ἱκέτησ· τὸ δ’ ἦν τῶν ἀγαθῶν· τῷ τε Μηνὶ ἱερόσ· σημαίνει γὰρ τὰσ ὡρ́ασ. καὶ τὸ μὲν λευκὸν τῆσ τἀγαθοῦ φύσεωσ, τὸ δὲ μέλαν τοῦ κακοῦ. τῶν ἰχθύων μὴ ἅπτεσθαι, ὅσοι ἱεροί· μὴ γὰρ δεῖν τὰ αὐτὰ τετάχθαι θεοῖσ καὶ ἀνθρώποισ, ὥσπερ οὐδ’ ἐλευθέροισ καὶ δούλοισ. ἄρτον μὴ καταγνύειν, ὅτι ἐπὶ ἕνα οἱ πάλαι τῶν φίλων ἐφοίτων, καθάπερ ἔτι καὶ νῦν οἱ βάρβαροι· μηδὲ διαιρεῖν, ὃσ συνάγει αὐτούσ·

οἱ γὰρ ἅλεσ πᾶν σῴζουσιν ὅ τι ἂν παραλάβωσι καὶ γεγόνασιν ἐκ τῶν καθαρωτάτων ἡλίου καὶ θαλάσσησ. οἱ δέ, πρὸσ τὴν ἐν ᾅδου κρίσιν· οἱ δ’ εἰσ πόλεμον δειλίαν ποιεῖν· οἱ δέ, ἐπεὶ ἀπὸ τούτου ἄρχεται τὸ ὅλον. Καὶ τῶν σχημάτων τὸ κάλλιστον σφαῖραν εἶναι τῶν στερεῶν, τῶν δ’ ἐπιπέδων κύκλον. γῆρασ καὶ πᾶν τὸ μειούμενον ὅμοιον· καὶ αὔξην καὶ νεότητα ταὐτόν. ὑγίειαν τὴν τοῦ εἴδουσ διαμονήν, νόσον τὴν τούτου φθοράν. περὶ τῶν ἁλῶν, ὅτι δεῖ παρατίθεσθαι πρὸσ ὑπόμνησιν τοῦ δικαίου· Καὶ ταῦτα μέν φησιν ὁ Ἀλέξανδροσ ἐν τοῖσ Πυθαγορικοῖσ ὑπομνήμασιν εὑρηκέναι, καὶ τὰ ἐκείνων ἐχόμενα ὁ Ἀριστοτέλησ.

Τὴν δὲ σεμνοπρέπειαν τοῦ Πυθαγόρου καὶ Τίμων ἐν τοῖσ Σίλλοισ δάκνων αὐτὸν ὅμωσ οὐ παρέλιπεν, εἰπὼν οὕτω· Πυθαγόρην τε γόητασ ἀποκλίναντ’ ἐπὶ δόξασ θήρῃ ἐπ’ ἀνθρώπων, σεμνηγορίησ ὀαριστήν. περὶ δὲ τοῦ ἄλλοτ’ ἄλλον αὐτὸν γεγενῆσθαι Ξενοφάνησ ἐν ἐλεγείᾳ προσμαρτυρεῖ, ἧσ ἀρχή, νῦν αὖτ’ ἄλλον ἔπειμι λόγον, δείξω δὲ κέλευθον. ὃ δὲ περὶ αὐτοῦ φησιν, οὕτωσ ἔχει· καί ποτέ μιν στυφελιζομένου σκύλακοσ παριόντα φασὶν ἐποικτῖραι καὶ τόδε φάσθαι ἔποσ· "παῦσαι μηδὲ ῥάπιζ’, ἐπεὶ ἦ φίλου ἀνέροσ ἐστὶ ψυχή, τὴν ἔγνων φθεγξαμένησ ἀϊών. Καὶ ταῦτα μὲν ὁ Ξενοφάνησ.

ἔσκωψε δ’ αὐτὸν Κρατῖνοσ μὲν ἐν Πυθαγοριζούσῃ· ἀλλὰ καὶ ἐν Ταραντίνοισ φησὶν οὕτωσ· ἔθοσ ἐστὶν αὐτοῖσ, ἄν τιν’ ἰδιώτην ποθὲν λάβωσιν εἰσελθόντα, διαπειρώμενον τῆσ τῶν λόγων ῥώμησ ταράττειν καὶ κυκᾶν τοῖσ ἀντιθέτοισ, τοῖσ πέρασι, τοῖσ παρισώμασιν, τοῖσ ἀποπλάνοισ, τοῖσ μεγέθεσιν νουβυστικῶσ. Μνησίμαχοσ δ’ Ἀλκμαίωνι· ὡσ Πυθαγοριστὶ θύομεν τῷ Λοξίᾳ, ἔμψυχον οὐδὲν ἐσθίοντεσ παντελῶσ. Ἀριστοφῶν Πυθαγοριστῇ·

ἔφη καταβὰσ ἐσ τὴν δίαιταν τῶν κάτω ἰδεῖν ἑκάστουσ, διαφέρειν δὲ πάμπολυ τοὺσ Πυθαγοριστὰσ τῶν νεκρῶν· μόνοισι γὰρ τούτοισι τὸν Πλούτωνα συσσιτεῖν ἔφη δι’ εὐσέβειαν. β. δυσχερῆ θεὸν λέγεισ, εἰ τοῖσ ῥύπου μεστοῖσιν ἥδεται ξυνών. ἔτι ἐν τῷ αὐτῷ· ἐσθίουσί τε λάχανά τε καὶ πίνουσιν ἐπὶ τούτοισ ὕδωρ· φθεῖρασ δὲ καὶ τρίβωνα τήν τ’ ἀλουσίαν οὐδεὶσ ἂν ὑπομείνειε τῶν ἑτέρων <νεκρῶν>. Ἐτελεύτα δ’ ὁ Πυθαγόρασ τοῦτον τὸν τρόπον.

συνεδρεύοντοσ μετὰ τῶν συνήθων ἐν τῇ Μίλωνοσ οἰκίᾳ [τούτου], ὑπό τινοσ τῶν μὴ παραδοχῆσ ἀξιωθέντων διὰ φθόνον ὑποπρησθῆναι τὴν οἰκίαν συνέβη· τινὲσ δ’ αὐτοὺσ τοὺσ Κροτωνιάτασ τοῦτο πρᾶξαι, τυραννίδοσ ἐπίθεσιν εὐλαβουμένουσ. τὸν δὴ Πυθαγόραν καταληφθῆναι διεξιόντα· καὶ πρόσ τινι χωρίῳ γενόμενοσ πλήρει κυάμων, ἵνα [αὐτόθι] ἔστη, εἰπὼν ἁλῶναι ἂν μᾶλλον ἢ πατῆσαι [ἀναιρεθῆναι δὲ κρεῖττον ἢ λαλῆσαι]· καὶ ὧδε πρὸσ τῶν διωκόντων ἀποσφαγῆναι. οὕτω δὲ καὶ τοὺσ πλείουσ τῶν ἑταίρων αὐτοῦ διαφθαρῆναι, ὄντασ πρὸσ τοὺσ τετταράκοντα· διαφυγεῖν δ’ ὀλίγουσ, ὧν ἦν καὶ Ἄρχιπποσ ὁ Ταραντῖνοσ καὶ Λῦσισ ὁ προειρημένοσ. Φησὶ δὲ Δικαίαρχοσ τὸν Πυθαγόραν ἀποθανεῖν καταφυγόντα εἰσ τὸ ἐν Μεταποντίῳ ἱερὸν τῶν Μουσῶν, τετταράκοντ’ ἡμέρασ ἀσιτήσαντα.

Ἡρακλείδησ δέ φησιν ἐν τῇ τῶν Σατύρου βίων ἐπιτομῇ μετὰ τὸ θάψαι Φερεκύδην ἐν Δήλῳ ἐπανελθεῖν εἰσ Ἰταλίαν καὶ · · πανδαισίαν εὑρόντα Κύλωνοσ τοῦ Κροτωνιάτου εἰσ Μεταπόντιον ὑπεξελθεῖν κἀκεῖ τὸν βίον καταστρέψαι ἀσιτίᾳ, μὴ βουλόμενον περαιτέρω ζῆν. Ἕρμιπποσ δέ φησι, πολεμούντων Ἀκραγαντίνων καὶ Συρακοσίων, ἐξελθεῖν τὸν Πυθαγόραν μετὰ τῶν συνήθων καὶ προστῆναι τῶν Ἀκραγαντίνων· τροπῆσ δὲ γενομένησ περικάμπτοντα αὐτὸν τὴν τῶν κυάμων χώραν ὑπὸ τῶν Συρακοσίων ἀναιρεθῆναι· τούσ τε λοιπούσ, ὄντασ πρὸσ τοὺσ πέντε καὶ τριάκοντα, ἐν Τάραντι κατακαυθῆναι, θέλοντασ ἀντιπολιτεύεσθαι τοῖσ προεστῶσι. Καὶ ἄλλο τι περὶ Πυθαγόρου φησὶν ὁ Ἕρμιπποσ.

[λέγει γὰρ] ὡσ γενόμενοσ ἐν Ἰταλίᾳ κατὰ γῆσ οἰκίσκον ποιήσαι καὶ τῇ μητρὶ ἐντείλαιτο τὰ γινόμενα εἰσ δέλτον γράφειν σημειουμένην καὶ τὸν χρόνον, ἔπειτα καθιέναι αὐτῷ ἔστ’ ἂν ἀνέλθῃ. τοῦτο ποιῆσαι τὴν μητέρα. τὸν δὲ Πυθαγόραν μετὰ χρόνον ἀνελθεῖν ἰσχνὸν καὶ κατεσκελετευμένον· εἰσελθόντα τ’ εἰσ τὴν ἐκκλησίαν φάσκειν ὡσ ἀφῖκται ἐξ ᾅδου· καὶ δὴ καὶ ἀνεγίνωσκεν αὐτοῖσ τὰ συμβεβηκότα. οἱ δὲ σαινόμενοι τοῖσ λεγομένοισ ἐδάκρυόν τε καὶ ᾤμωζον καὶ ἐπίστευον εἶναι τὸν Πυθαγόραν θεῖόν τινα, ὥστε καὶ τὰσ γυναῖκασ αὐτῷ παραδοῦναι, ὡσ καὶ μαθησομένασ τι τῶν αὐτοῦ· ἃσ καὶ Πυθαγορικὰσ κληθῆναι. καὶ ταῦτα μὲν ὁ Ἕρμιπποσ. Ἦν δὲ τῷ Πυθαγόρᾳ καὶ γυνή, Θεανὼ ὄνομα, Βροντίνου τοῦ Κροτωνιάτου θυγάτηρ·

οἱ δέ, γυναῖκα μὲν εἶναι Βροντίνου, μαθήτριαν δὲ Πυθαγόρου. ἦν αὐτῷ καὶ θυγάτηρ Δαμώ, ὥσ φησι Λῦσισ ἐν ἐπιστολῇ τῇ πρὸσ Ἵππασον, περὶ Πυθαγόρου λέγων οὕτωσ· "λέγοντι δὲ πολλοὶ τὺ καὶ δαμοσίᾳ φιλοσοφέν, ὅπερ ἀπαξίωσε Πυθαγόρασ, ὅσ γέ τοι Δαμοῖ τᾷ ἑαυτοῦ θυγατρὶ παρακαταθέμενοσ τὰ ὑπομνάματα ἐπέσκαψε μηδενὶ τῶν ἐκτὸσ τᾶσ οἰκίασ παραδιδόμεν. ἁ δὲ δυναμένα πολλῶν χραμάτων ἀποδίδοσθαι τὼσ λόγωσ οὐκ ἐβουλάθη· πενίαν δὲ καὶ τὰσ τῶ πατρὸσ ἐπισκάψιασ ἐνόμιζε χρυσῶ τιμιωτέρασ ἦμεν, καὶ ταῦτα γυνά. Ἦν καὶ Τηλαύγησ υἱὸσ αὐτοῖσ, ὃσ καὶ διεδέξατο τὸν πατέρα καὶ κατά τινασ Ἐμπεδοκλέουσ καθηγήσατο·

Ἱππόβοτόσ γέ τοί φησι λέγειν Ἐμπεδοκλέα, Τήλαυγεσ, κλυτὲ κοῦρε Θεανοῦσ Πυθαγόρεώ τε. σύγγραμμα δὲ [φέρεται] τοῦ Τηλαύγουσ οὐδέν, τῆσ δὲ μητρὸσ αὐτοῦ Θεανοῦσ τινα. ἀλλὰ καί φασιν αὐτὴν ἐρωτηθεῖσαν ποσταία γυνὴ ἀπ’ ἀνδρὸσ καθαρεύει, φάναι, "ἀπὸ μὲν τοῦ ἰδίου παραχρῆμα, ἀπὸ δὲ τοῦ ἀλλοτρίου οὐδέποτε. " τῇ δὲ πρὸσ τὸν ἴδιον ἄνδρα μελλούσῃ πορεύεσθαι παρῄνει ἅμα τοῖσ ἐνδύμασι καὶ τὴν αἰσχύνην ἀποτίθεσθαι, ἀνισταμένην τε πάλιν ἅμ’ αὐτοῖσιν ἀναλαμβάνειν. ἐρωτηθεῖσα, "ποῖα; ἔφη, "ταῦτα δι’ ἃ γυνὴ κέκλημαι. Ὁ δ’ οὖν Πυθαγόρασ, ὡσ μὲν Ἡρακλείδησ φησὶν ὁ τοῦ Σαραπίωνοσ, ὀγδοηκοντούτησ ἐτελεύτα, κατὰ τὴν ἰδίαν ὑπογραφὴν τῶν ἡλικιῶν·

αὐτὸσ ἔφα μὲν οὐκ ἀδικεῖν, ἄλλουσ δ’ αὐτὸσ ἔτευχ’ ἀδικεῖν. ὡσ δ’ οἱ πλείουσ, ἔτη βιοὺσ ἐνενήκοντα. καὶ ἡμῶν ἐστιν εἰσ αὐτὸν πεπαιγμένα οὕτωσ ἔχοντα· οὐ μόνοσ ἐμψύχων ἄπεχεσ χέρασ, ἀλλὰ καὶ ἡμεῖσ· τίσ γὰρ ὃσ ἐμψύχων ἥψατο, Πυθαγόρα; ἀλλ’ ὅταν ἑψηθῇ τι καὶ ὀπτηθῇ καὶ ἁλισθῇ, δὴ τότε καὶ ψυχὴν οὐκ ἔχον ἐσθίομεν. ἄλλο· ἦν ἄρα Πυθαγόρησ τοῖοσ σοφόσ, ὥστε μὲν αὐτὸσ μὴ ψαύειν κρειῶν καὶ λέγεν ὡσ ἄδικον, σιτίζειν δ’ ἄλλουσ. ἄγαμαι σοφόν· καὶ ἄλλο·

Ἤκμαζε δὲ καὶ κατὰ τὴν ἑξηκοστὴν Ὀλυμπιάδα, καὶ αὐτοῦ τὸ σύστημα διέμενε μέχρι γενεῶν ἐννέα ἢ καὶ δέκα· τὰσ φρένασ ἢν ἐθέλῃσ τὰσ Πυθαγόραο νοῆσαι, ἀσπίδοσ Εὐφόρβου βλέψον ἐσ ὀμφάλιον. φησὶ γὰρ οὗτοσ, Ἐγὼν ἦν πρόβροτοσ· ὃσ δ’ ὅτε οὐκ ἦν, φάσκων ὥσ τισ ἐήν, οὔτισ ἐήν ὅτ’ ἐήν. καὶ ἄλλο, ὡσ ἐτελεύτα· αἲ, αἴ, Πυθαγόρησ τί τόσον κυάμουσ ἐσεβάσθη; καὶ θάνε φοιτηταῖσ ἄμμιγα τοῖσ ἰδίοισ. χωρίον ἦν κυάμων· ἵνα μὴ τούτουσ δὲ πατήσῃ, ἐξ Ἀκραγαντίνων κάτθαν’ ἐνὶ τριόδῳ. τελευταῖοι γὰρ ἐγένοντο τῶν Πυθαγορείων, οὓσ καὶ Ἀριστόξενοσ εἶδε, Ξενόφιλόσ τε ὁ Χαλκιδεὺσ ἀπὸ Θρᾴκησ καὶ Φάντων ὁ Φλιάσιοσ καὶ Ἐχεκράτησ καὶ Διοκλῆσ καὶ Πολύμναστοσ, Φλιάσιοι καὶ αὐτοί.

ἦσαν δ’ ἀκροαταὶ Φιλολάου καὶ Εὐρύτου τῶν Ταραντίνων. Γεγόνασι δὲ Πυθαγόραι τέτταρεσ περὶ τοὺσ αὐτοὺσ χρόνουσ, οὐ πολὺ ἀπ’ ἀλλήλων ἀπέχοντεσ· εἷσ μὲν Κροτωνιάτησ, τυραννικὸσ ἄνθρωποσ· ἕτεροσ Φλιάσιοσ, σωμασκητήσ, [ἀλείπτησ, ὥσ φασί τινεσ]· τρίτοσ Ζακύνθιοσ· τέταρτοσ αὐτὸσ οὗτοσ, οὗ φασιν εἶναι τἀπόρρητα τῆσ φιλοσοφίασ· [αὐτῶν διδάσκαλοσ· ] ἐφ’ οὗ καὶ τὸ Αὐτὸσ ἔφα παροιμιακὸν εἰσ τὸν βίον ἦλθεν. οἱ δὲ καὶ ἄλλον ἀνδριαντοποιὸν Ῥηγῖνον γεγονέναι φασὶ Πυθαγόραν, πρῶτον δοκοῦντα ῥυθμοῦ καὶ συμμετρίασ ἐστοχάσθαι·

καὶ ἄλλον ἀνδριαντοποιὸν Σάμιον· καὶ ἕτερον ῥήτορα μοχθηρόν· καὶ ἰατρὸν ἄλλον, τὰ περὶ κήλησ γεγραφότα καί τινα περὶ Ὁμήρου συντεταγμένον· καὶ ἕτερον Δωρικὰ πεπραγματευμένον, ὡσ Διονύσιοσ ἱστορεῖ. Ἐρατοσθένησ δέ φησι, καθὸ καὶ Φαβωρῖνοσ ἐν τῇ ὀγδόῃ Παντοδαπῆσ ἱστορίασ παρατίθεται, τοῦτον εἶναι τὸν πρῶτον ἐντέχνωσ πυκτεύσαντα ἐπὶ τῆσ ὀγδόησ καὶ τετταρακοστῆσ Ὀλυμπιάδοσ, κομήτην καὶ ἁλουργίδα φοροῦντα· ἐκκριθέντα τ’ ἐκ τῶν παίδων καὶ χλευασθέντα αὐτίκα προσβῆναι τοὺσ ἄνδρασ καὶ νικῆσαι. δηλοῦν δὲ τοῦτο καὶ τοὐπίγραμμα ὅπερ ἐποίησε Θεαίτητοσ·

Πυθαγόρην τινά, Πυθαγόρην, ὦ ξεῖνε, κομήτην, ᾀδόμενον πύκτην εἰ κατέχεισ Σάμιον, Πυθαγόρησ ἐγώ εἰμι· τὰ δ’ ἔργα μου εἴ τιν’ ἔροιο Ἠλείων, φήσεισ αὐτὸν ἄπιστα λέγειν. Τοῦτον ὁ Φαβωρῖνόσ φησιν ὁρ́οισ χρήσασθαι διὰ τῆσ μαθηματικῆσ ὕλησ, ἐπὶ πλέον δὲ Σωκράτην καὶ τοὺσ ἐκείνῳ πλησιάσαντασ, καὶ μετὰ ταῦτ’ Ἀριστοτέλην καὶ τοὺσ στωικούσ. Ἀλλὰ μὴν καὶ τὸν οὐρανὸν πρῶτον ὀνομάσαι κόσμον καὶ τὴν γῆν στρογγύλην· ὡσ δὲ Θεόφραστοσ, Παρμενίδην· ὡσ δὲ Ζήνων, Ἡσίοδον. τούτῳ φασὶν ἀντιπαρατάσσεσθαι Κύλωνα καθάπερ Ἀντίλοχον Σωκράτει.

Ἐπὶ δὲ τοῦ ἀθλητοῦ Πυθαγόρου καὶ τοῦτ’ ἐλέγετο τὸ ἐπίγραμμα· οὗτοσ πυκτεύσων ἐσ Ὀλύμπια παισὶν ἄνηβοσ ἤλυθε Πυθαγόρησ ὁ Κράτεω Σάμιοσ. ὁ δὲ φιλόσοφοσ καὶ ὧδε ἐπέστειλε· Πυθαγόρησ Ἀναξιμένει. "Καὶ σύ, ὦ λῷστε, εἰ μηδὲν ἀμείνων ἦσ Πυθαγόρεω γενεήν τε καὶ κλέοσ, μεταναστὰσ ἂν οἴχεο ἐκ Μιλήτου· νῦν δὲ κατερύκει σε ἡ πατρόθεν εὔκλεια, καὶ ἐμὲ δὲ ἂν κατείρυκεν Ἀναξιμένει ἐοικότα. εἰ δὲ ὑμεῖσ οἱ ὀνήιστοι τὰσ πόλιασ ἐκλείψετε, ἀπὸ μὲν αὐτέων ὁ κόσμοσ αἱρεθήσεται, ἐπικινδυνότερα δ’ αὐτῇσι τὰ ἐκ Μήδων. οὔτε δὲ αἰεὶ καλὸν αἰθερολογέειν μελεδωνόν τε εἶναι τῇ πατρίδι κάλλιον.

καὶ ἐγὼ δὲ οὐ πάντα περὶ τοὺσ ἐμεωυτοῦ μύθουσ, ἀλλὰ καὶ ἐν πολέμοισ οὓσ διαφέρουσιν ἐσ ἀλλήλουσ Ἰταλιῶται. " Ἐπειδὴ δὲ περὶ Πυθαγόρου διεληλύθαμεν, ῥητέον περὶ τῶν ἐλλογίμων Πυθαγορικῶν· μεθ’ οὓσ περὶ τῶν σποράδην κατά τινασ φερομένων· ἔπειθ’ οὕτωσ ἐξάψομεν τὴν διαδοχὴν τῶν ἀξίων λόγου ἑώσ Ἐπικούρου καθὰ καὶ προειρήκαμεν. περὶ μὲν οὖν Θεανοῦσ καὶ Τηλαύγουσ διειλέγμεθα· λεκτέον δὲ νῦν περὶ Ἐμπεδοκλέουσ πρῶτον· κατὰ γάρ τινασ Πυθαγόρου διήκουσεν.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Diogenes Laertius, Lives of Eminent Philosophers, h, Kef. a'. PUQAGORAS

(디오게네스 라에르티오스, Lives of Eminent Philosophers, h, Kef. a'. PUQAGORAS)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION