Demosthenes, Speeches 51-61, Ἔνδειξισ κατὰ Θεοκρίνου

(데모스테네스, Speeches 51-61, Ἔνδειξισ κατὰ Θεοκρίνου)

τοῦ πατρὸσ ἡμῶν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, διὰ τουτονὶ Θεοκρίνην ἀτυχήσαντοσ πρὸσ τὴν πόλιν καὶ ὀφλόντοσ δέκα τάλαντα, καὶ τούτου διπλοῦ γεγενημένου ὥστε μηδ’ ἐλπίδα ἡμῖν εἶναι σωτηρίασ μηδεμίαν, ἡγησάμην δεῖν ἐπὶ τῷ τιμωρεῖσθαι μεθ’ ὑμῶν τοῦτον μήτε ἡλικίαν μήτε ἄλλο μηδὲν ὑπολογισάμενοσ δοῦναι τὴν ἔνδειξιν ταύτην. καὶ γὰρ ὁ πατήρ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ᾧπερ πάντα πειθόμενοσ πεποίηκα, πρὸσ ἅπαντασ ὠδύρετο τοὺσ γνωρίμουσ, εἰ παραλιπὼν ἐγὼ τὸν καιρὸν ἐν ᾧ διὰ τὸ τὸν πατέρα ζῆν ἔξεστί μοι τοῦτον ἀμύνασθαι, τὴν ἀπειρίαν καὶ τὴν ἡλικίαν προφασιζόμενοσ αὐτὸν μὲν περιόψομαι πάντων ἀπεστερημένον, Θεοκρίνην δὲ παρὰ τοὺσ νόμουσ γραφὰσ γραφόμενον καὶ συκοφαντοῦντα πολλοὺσ τῶν πολιτῶν, οὐκ ἐξὸν αὐτῷ.

δέομαι οὖν ὑμῶν ἁπάντων, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, καὶ ἱκετεύω μετ’ εὐνοίασ ἀκοῦσαί μου, πρῶτον μὲν ὅτι τῷ πατρὶ βοηθῶν καὶ πειθόμενοσ ἀγωνίζομαι, ἔπειθ’ ὅτι καὶ νέοσ ὢν καὶ ἄπειροσ, ὥστ’ ἀγαπητὸν εἶναί μοι, ἐὰν ὑπαρξάσησ τῆσ παρ’ ὑμῶν εὐνοίασ δυνηθῶ δηλῶσαι τὰ πεπραγμένα τούτῳ·

πρὸσ δὲ τούτοισ, ὅτι, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, προδέδομαι τὰ γὰρ ἀληθῆ πρὸσ ὑμᾶσ εἰρήσεται ὑπ’ ἀνθρώπων, οἳ πιστευθέντεσ ὑφ’ ἡμῶν διὰ τὴν πρὸσ τοῦτον ἔχθραν, καὶ πυθόμενοι τὰ πράγματα καὶ φήσαντεσ ἐμοὶ συναγωνιεῖσθαι, ἐγκαταλελοίπασι νυνί με καὶ διαλέλυνται πρὸσ τοῦτον ἐν τοῖσ ἐμοῖσ πράγμασιν, ὥστε μοι μηδὲ τὸν συνεροῦντ’ εἶναι, ἐὰν μή τισ ἄρα τῶν οἰκείων βοηθήσῃ.

πολλαῖσ μὲν οὖν ἐνδείξεσιν ἦν ἔνοχοσ οὑτοσί, καὶ ἅπαντασ τοὺσ περὶ ταῦτα νόμουσ ἐφαίνετο παραβεβηκώσ·

καινότατον δὲ τῶν ἔργων τῶν τούτου τὴν περὶ τὸ πλοῖον φάσιν ηὑρίσκομεν γεγονυῖαν, διόπερ ταῦτα γράψασ εἰσ τὴν ἔνδειξιν ἔδωκεν ὁ πατήρ μοι. πρῶτον μὲν οὖν τὸν νόμον ὑμῖν ἀναγνώσεται τὸν περὶ τῶν φαινόντων καὶ οὐκ ἐπεξιόντων, ἀλλὰ διαλυομένων παρὰ τοὺσ νόμουσ ἐντεῦθεν γὰρ οἶμαι προσήκειν μοι τὴν ἀρχὴν ποιήσασθαι τοῦ λόγου, εἶτα τὴν φάσιν αὐτὴν ἣν οὗτοσ ἐποιήσατο κατὰ τοῦ Μίκωνοσ. λέγε. Νόμοσ ὁ νόμοσ οὑτοσί, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τοῖσ προαιρουμένοισ ἢ γράφεσθαι γραφὰσ ἢ φαίνειν ἢ ἄλλο τι ποιεῖν τῶν ἐν τῷ νόμῳ τούτῳ γεγραμμένων προλέγει διαρρήδην, ἐφ’ οἷσ ἕκαστόν ἐστιν τούτων ποιητέον. ἔστι δὲ ταῦτα, ὥσπερ ἠκούσατε ἐξ αὐτοῦ τοῦ νόμου, ἐὰν ἐπεξιών τισ μὴ μεταλάβῃ τὸ πέμπτον μέροσ τῶν ψήφων, χιλίασ ἀποτίνειν, κἂν μὴ ἐπεξίῃ <γ’>, ὦ Θεοκρίνη, χιλίασ ἑτέρασ, ἵνα μήτε συκοφαντῇ μηδείσ, μήτε ἄδειαν ἔχων ἐργολαβῇ καὶ καθυφιῇ τὰ τῆσ πόλεωσ.

φημὶ δὴ κατὰ ταύτην τὴν ἔνδειξιν ἔνοχον εἶναι Θεοκρίνην τῷ φήναντα Μίκωνα Χολλῄδην μὴ ἐπεξελθεῖν, ἀλλ’ ἀργύριον λαβόντα ἀποδόσθαι τὸ πρᾶγμα. καὶ τοῦτο ἀποδείξω σαφῶσ, ὡσ ἐγὼ νομίζω.

καίτοι Θεοκρίνησ γε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ οἱ μετὰ τούτου οὐδὲν ὅ τι οὐ πεποιήκασι προσιόντεσ τοῖσ μάρτυσι καὶ τὰ μὲν ἀπειλοῦντεσ αὐτοῖσ, τὰ δὲ πείθοντεσ μὴ μαρτυρεῖν. ἀλλ’ ὅμωσ ἐὰν ὑμεῖσ βούλησθε τὰ δίκαια βοηθεῖν μοι, καὶ κελεύητε αὐτούσ, μᾶλλον δὲ ἀναγκάζοντοσ ἐμοῦ συναναγκάζητε, ἤτοι μαρτυρεῖν ἢ ἐξόμνυσθαι, καὶ μὴ ἐᾶτε λόγουσ λέγειν, εὑρεθήσεται τἀληθέσ. λέγε οὖν πρῶτον μὲν τὴν φάσιν, εἶτα τὰσ μαρτυρίασ. Φάσισ ταύτην τὴν φάσιν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἔδωκεν μὲν οὑτοσὶ προσκαλεσάμενοσ τὸν Μίκωνα, ἔλαβεν δὲ ὁ γραμματεὺσ ὁ τῶν τοῦ ἐμπορίου ἐπιμελητῶν, Εὐθύφημοσ. ἐξέκειτο δὲ πολὺν χρόνον ἔμπροσθεν τοῦ συνεδρίου ἡ φάσισ, ἑώσ λαβὼν ἀργύριον οὗτοσ εἰάσε διαγραφῆναι καλούντων αὐτὸν εἰσ τὴν ἀνάκρισιν τῶν ἀρχόντων.

ὅτι δὲ ταῦτ’ ἀληθῆ λέγω, πρῶτον μὲν κάλει ὃσ ἐγραμμάτευε τῇ ἀρχῇ, Εὐθύφημον. Μαρτυρία λέγε δὴ καὶ τὴν τῶν ἰδόντων ἐκκειμένην τὴν φάσιν μαρτυρίαν. λέγε.

Μαρτυρία κάλει δὲ καὶ τοὺσ τοῦ ἐμπορίου ἐπιμελητάσ, καὶ αὐτὸν τὸν Μίκων’ οὗ ἔφηνε τὸ πλοῖον· καὶ τὰσ μαρτυρίασ ἀναγίγνωσκε.

Μαρτυρίαι ὡσ μὲν τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἔφηνε Θεοκρίνησ τὸ τοῦ Μίκωνοσ πλοῖον, καὶ ὡσ ἐξέκειτο πολὺν χρόνον ἡ φάσισ, καὶ ὡσ εἰσ τὴν ἀνάκρισιν καλούμενοσ οὐχ ὑπήκουσεν οὐδ’ ἐπεξῆλθεν, ἀκηκόατε μαρτυρούντων τούτων οὓσ εἰδέναι μάλιστα προσήκει. ὅτι δ’ οὐ ταῖσ χιλίαισ μόνον ἔνοχόσ ἐστιν, ἀλλὰ καὶ ἀπαγωγῇ καὶ τοῖσ ἄλλοισ ὅσα κελεύει πάσχειν ὁ νόμοσ οὑτοσὶ τὸν συκοφαντοῦντα τοὺσ ἐμπόρουσ καὶ τοὺσ ναυκλήρουσ, ῥᾳδίωσ ἐξ αὐτοῦ τοῦ νόμου γνώσεσθε.

βουλόμενοσ γὰρ ὁ τὸν νόμον τιθεὶσ μήτε τοὺσ ἀδικοῦντασ τῶν ἐμπόρων ἀθῴουσ εἶναι, μήτε τοὺσ ἄλλουσ πράγματ’ ἔχειν, ἁπλῶσ ἀπεῖπε τοῖσ τοιούτοισ τῶν ἀνθρώπων μὴ φαίνειν, εἰ μὴ πιστεύει τισ αὑτῷ δείξειν ἐν ὑμῖν γεγενημένα περὶ ὧν ποιεῖται τὴν φάσιν·

ἐὰν δέ τισ παρὰ ταῦτα ποιῇ τῶν συκοφαντούντων, ἔνδειξιν αὐτῶν εἶναι καὶ ἀπαγωγήν. μᾶλλον δὲ λέγε τὸν νόμον αὐτόν· πολὺ γὰρ ἐμοῦ σαφέστερον διδάξει. Νόμοσ ἀκούετε τοῦ νόμου ἃ κελεύει πάσχειν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τὸν συκοφάντην. οὐκοῦν εἰ μέν τι πεποιηκότα τούτων ὧν ἔγραψεν ἐν τῇ φάσει Θεοκρίνησ πεποιηκέναι τὸν Μίκωνα, καθυφεῖκε τὸ πρᾶγμα καὶ διαλέλυται πρὸσ τὸν ἄνθρωπον, ἀδικεῖ πάντασ ὑμᾶσ καὶ δικαίωσ ὀφείλει τὰσ χιλίασ.

εἰ δὲ πλεύσαντα αὐτὸν δικαίωσ οἷ προσῆκεν ἔστω γὰρ ὁπότερον οὗτοσ βούλεται φαίνει καὶ προσκαλεῖται, συκοφαντεῖ τοὺσ ναυκλήρουσ, καὶ τὸν νόμον οὐ μόνον τὸν πρότερον, ἀλλὰ καὶ τὸν ἀρτίωσ ἀναγνωσθέντα παραβέβηκεν, καὶ καταμεμαρτύρηκεν αὑτοῦ μηδὲν ὑγιὲσ μήτε λέγειν μήτε πράττειν. τίσ γὰρ ἂν παρεὶσ τὸ δικαίωσ πράττοντα λαβεῖν τὸ μέροσ τῶν χρημάτων κατὰ τὸν νόμον, διαλυσάμενοσ ἐβουλήθη μικρὰ κερδᾶναι καὶ τούτοισ ἔνοχον αὑτὸν καταστῆσαι τοῖσ νόμοισ, ἐξόν, ὅπερ ἀρτίωσ εἶπον, τὰ ἡμίσεα τῶν φανθέντων λαβεῖν;

οὐδ’ ἂν εἷσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, μὴ οὐ συνειδὼσ ἑαυτῷ συκοφαντοῦντι. δύο μὲν τοίνυν οὗτοι νόμοι εἰσὶν οὓσ παραβέβηκεν ὁ τοὺσ ἄλλουσ παρανόμων γραφόμενοσ·

ἕτερον δὲ τρίτον, ὃσ ὁμοίωσ κελεύει κατά τε τῶν ὀφειλόντων τῷ δημοσίῳ τὰσ ἐνδείξεισ τὸν βουλόμενον ποιεῖσθαι τῶν πολιτῶν, καὶ ἐάν τισ ὀφείλῃ τῇ Ἀθηνᾷ ἢ τῶν ἄλλων θεῶν ἢ τῶν ἐπωνύμων τῳ. ὃ φανήσεται οὗτοσ, ὀφείλων καὶ οὐκ ἐκτετεικὼσ ἑπτακοσίασ δραχμάσ, ἃσ ὦφλεν ἐν ταῖσ εὐθύναισ τῷ ἐπωνύμῳ τῆσ αὑτοῦ φυλῆσ. καί μοι λέγε τοῦτ’ αὐτὸ τοῦ νόμου. Νόμοσ ἐπίσχεσ. ἀκούεισ, οὑτοσί, τί λέγει;

ἢ τῶν ἐπωνύμων τῳ. λέγε δὴ τὴν τῶν φυλετῶν μαρτυρίαν. ταχύ γ’ ἂν οὗτοσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἀνθρώπων ὀλίγων φροντίσειεν ἢ τῶν τὸν πλεῖστον τοῦ χρόνου πλεόντων, ὥσπερ ὁ Μίκων, ὅστισ τοὺσ φυλέτασ παρόντασ οὔτ’ ἔδεισεν οὔτ’ ᾐσχύνθη, τοῦτο μὲν οὕτωσ αὐτῶν τὰ κοινὰ διοικήσασ ὥστ’ ἐκείνουσ κλοπὴν αὐτοῦ καταγνῶναι, τοῦτο δὲ ὀφλὼν καὶ τοὺσ νόμουσ ἀκριβῶσ εἰδὼσ ὅτι κωλύουσιν αὐτὸν γράφεσθαι γραφὰσ ἑώσ ἂν ἐκτείσῃ, βιαζόμενοσ καὶ νομίζων δεῖν τοὺσ μὲν ἄλλουσ τοὺσ ὀφείλοντασ μηδενὸσ μετέχειν τῶν κοινῶν, αὑτὸν δὲ κρείττω τῶν νόμων εἶναι.

φήσει τοίνυν τὸν πάππον, οὐχ αὑτὸν εἶναι τὸν ἐν τῷ γραμματείῳ γεγραμμένον, καὶ περὶ τούτου πολλοὺσ ἐρεῖ λόγουσ, ὡσ ἐκεῖνόσ ἐστιν.

ἐγὼ δὲ τὸ μὲν ἀκριβέσ, ὁπότερόσ ἐστιν, οὐκ ἔχω λέγειν· εἰ δ’ οὖν ἐστιν ὡσ οὗτοσ ἐρεῖ, πολὺ δικαιότερον εἶναι νομίζω καταψηφίσασθαι ὑμᾶσ αὐτοῦ, εἰ ταῦθ’ οὕτωσ ἐστίν. εἰ γὰρ ὀφείλοντοσ αὐτῷ τοῦ πάππου πάλαι, καὶ τοῦ νόμου κελεύοντοσ κληρονομεῖν τοῦτον τῶν ἐκείνου, προσῆκον αὐτῷ μηδὲ πάλαι γράφεσθαι ἐγράφετο, καὶ διὰ τοῦτο οἰήσεται δεῖν ἀποφεύγειν ὅτι πονηρὸσ ἐκ τριγονίασ ἐστίν, οὐ δίκαια ἐρεῖ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί.

ὡσ οὖν καὶ παρ’ αὐτοῦ Θεοκρίνου ὁμολογεῖται τοῦτ’ εἶναι τὸ ὄφλημα καὶ κατετάξατο τοῖσ φυλέταισ ὑπὲρ αὑτοῦ καὶ τοῦ ἀδελφοῦ, καὶ τοῖσ βουλομένοισ εὐορκεῖν οὐ καλῶσ ἔχει ταύτην ἀπογιγνώσκειν τὴν ἔνδειξιν, λαβέ μοι τὸ ψήφισμα ὃ εἶπεν ἐν τοῖσ φυλέταισ Σκιρωνίδησ. προσελθὼν δὲ οὑτοσὶ Θεοκρίνησ ὡμολόγησεν ὀφείλειν καὶ ἐκτείσειν ἐναντίον τῶν φυλετῶν, ἐπειδὴ προσιόντασ ἡμᾶσ ᾔσθετο καὶ βουλομένουσ ἀντίγραφα τῶν ἐν τῷ γραμματείῳ γεγραμμένων λαβεῖν.

πολύ γ’ ἄν, ὦ ἄνδρεσ Λεωντίδαι, τοὺσ ἀναγκάσαντασ ἀποδοῦναι Θεοκρίνην τὰσ ἑπτὰ μνᾶσ ἐπῃνέσατ’ ἂν μᾶλλον ἢ τοῦτον.

τέταρτοσ τοίνυν νόμοσ ἐστίν ὁμολογῶ γὰρ τῶν τούτῳ πεπραγμένων τὰ πλεῖστα ἐξητακέναι καθ’ ὃν ὀφείλει πεντακοσίασ δραχμὰσ Θεοκρίνησ οὑτοσί, οὐκ ἐκτετεικότοσ αὐτῷ τοῦ πατρὸσ ἃσ προσῶφλεν ἀφελόμενοσ τὴν Κηφισοδώρου θεράπαιναν εἰσ ἐλευθερίαν, ἀλλὰ διοικησαμένου πρὸσ Κτησικλέα τὸν λογογράφον, ὃσ ἦν ἐπὶ τοῖσ τῶν ἀντιδίκων πράγμασιν, ὥστε μήτ’ ἐκτεῖσαι μήτ’ εἰσ ἀκρόπολιν ἀνενεχθῆναι.

ἃσ οὐδὲν ἧττον οἶμαι Θεοκρίνησ ὀφείλει νυνὶ κατὰ τὸν νόμον.

οὐ γὰρ ἐὰν Κτησικλῆσ ὁ μέτοικοσ συγχωρήσῃ τούτῳ, πονηρὸσ πονηρῷ, μὴ παραδοθῆναι τοῖσ πράκτορσιν τὸν προσοφλόντα κατὰ τὸν νόμον, διὰ τοῦτο δεῖ τὴν πόλιν ἀπεστερῆσθαι τῶν ἐκ τῶν νόμων ἐπικειμένων ζημιῶν, ἀλλὰ προσήκει τοὺσ ἀντιδίκουσ ὑπὲρ μὲν τῶν ἰδίων, ὅπωσ ἂν αὑτοὺσ πείθωσιν, διοικεῖσθαι πρὸσ ἀλλήλουσ, ὑπὲρ δὲ τῶν πρὸσ τὸ δημόσιον, ὅπωσ ἂν οἱ νόμοι κελεύωσιν. καί μοι λέγε τόν τε νόμον, ὃσ κελεύει τὸ ἥμισυ τοῦ τιμήματοσ ὀφείλειν τῷ δημοσίῳ ὃσ ἂν δόξῃ μὴ δικαίωσ εἰσ τὴν ἐλευθερίαν ἀφελέσθαι, καὶ τὴν τοῦ Κηφισοδώρου μαρτυρίαν.

λέγε δὴ κἀκεῖνον τὸν νόμον τὸν ἀπ’ ἐκείνησ κελεύοντα τῆσ ἡμέρασ ὀφείλειν ἀφ’ ἧσ ἂν ὄφλῃ, ἐάν τε ἐγγεγραμμένοσ ᾖ, ἐάν τε μή.

Νόμοσ πῶσ οὖν ἄλλωσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, προσήκει τὸν δικαίωσ κατηγοροῦντα ἀποφαίνειν ὀρθῶσ ἐνδεδειγμένον Θεοκρίνην τουτονί, καὶ μὴ μόνον ἔνοχον ὄντα τῇ ἐνδείξει κατὰ τὰσ χιλίασ ἐφ’ αἷσ ἐνδέδεικται, ἀλλὰ καὶ πολλοῖσ ἄλλοισ ὀφλήμασιν; ἐγὼ μὲν οὐδαμῶσ νομίζω.

οὐ γὰρ δὴ προσδοκᾶν γε δεῖ Θεοκρίνην αὐτὸν ὁμολογήσειν ὀφείλειν ὑμῖν τῷ δημοσίῳ καὶ δικαίωσ ἐνδεδεῖχθαι φήσειν, ἀλλὰ τοὐναντίον πάντα λόγον μᾶλλον ἐρεῖν καὶ πάσασ αἰτίασ οἴσειν, ὡσ καταστασιάζεται, ὡσ διὰ τὰσ τῶν παρανόμων γραφὰσ εἰσ ταῦθ’ ἥκει. λοιπὸν γάρ ἐστιν τοῦτο τοῖσ ἐν αὐτοῖσ τοῖσ πράγμασιν ἐξελεγχομένοισ, αἰτίασ καὶ προφάσεισ εὑρίσκειν αἵτινεσ τοῦ παρόντοσ ὑμᾶσ ποιήσουσι πράγματοσ ἐπιλαθομένουσ τοῖσ ἔξω τῆσ κατηγορίασ λόγοισ προσέχειν.

ἐγὼ δέ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, εἰ μὲν ἑώρων ἐν τοῖσ ἀνεγνωσμένοισ νόμοισ γεγραμμένον ταῦτα δ’ εἶναι κύρια περὶ τῶν συκοφαντούντων, ἂν μὴ Θεοκρίνησ ἐνδειχθεὶσ αἰτιᾶσθαι βούληται Θουκυδίδην ἢ Δημοσθένην ἢ καὶ τῶν πολιτευομένων ἄλλον τινά, ἡσυχίαν ἂν ἦγον. νῦν δὲ τούτων οὐδεμίαν ὁρῶ τῶν σκήψεων ὑπόλογον οὖσαν ἐν τοῖσ νόμοισ, οὐδὲ καινήν, ὥστε προσέχειν νῦν πρῶτον ἀκούσαντασ, ἀλλὰ μυριάκισ παρὰ τῶν κρινομένων εἰρημένην. ἀκούω δὲ καὶ παρὰ τῶν πρεσβυτέρων, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὡσ ἄρα προσῆκόν ἐστιν ὅλωσ μὲν μηδενὶ μηδεμίαν συγγνώμην ὑπάρχειν παραβαίνοντι τοὺσ νόμουσ, εἰ δ’ ἄρα δεῖ, μὴ τοῖσ συνεχῶσ οὖσι πονηροῖσ μηδὲ τοῖσ ἐπ’ ἀργυρίῳ τοὺσ νόμουσ προϊεμένοισ οὐ γὰρ εἰκόσ, ἀλλ’ οἵτινεσ ἂν διὰ τὴν αὑτῶν ἀπραγμοσύνην ἄκοντέσ τι τῶν γεγραμμένων παραβῶ‐ σιν.

ὧν οὐδεὶσ ἂν δήπου Θεοκρίνην τουτονὶ φήσειεν εἶναι, ἀλλὰ τοὐναντίον οὐδενὸσ τῶν ἐν τοῖσ νόμοισ ἄπειρον. διὸ καὶ δεῖ φυλάττειν αὐτόν, μὴ πρὸσ τοὺσ ἐμοὺσ λόγουσ μηδὲ τοὺσ ὑπὸ τούτου ῥηθησομένουσ ἀποβλέποντασ.

οὐ γὰρ δίκαιον τοὺσ ὑπὲρ τῶν νόμων καθημένουσ μακροῖσ λόγοισ καὶ κατηγορίαισ προσέχειν, ἀλλ’ οἷσ ἂν ἅπαντεσ ῥᾳδίωσ ἐπακολουθήσαιτε, καὶ δι’ ὧν δόξετε πᾶσι τοῖσ ἐν τῇ πόλει τῶν νόμων ἀξίωσ ταύτην τὴν ἔνδειξιν δικάσαι, σαφῶσ ἐρωτῶντασ τί λέγεισ, Θεοκρίνη καὶ πάντεσ οἱ τῶν αὐτῶν τούτῳ μετέχοντεσ; ἀξιοῦθ’ ἡμᾶσ, κατὰ τοὺσ νόμουσ ὀμωμοκότασ δικάσειν, παρὰ τούτουσ διὰ τοὺσ ὑμετέρουσ λόγουσ ψηφίζεσθαι; μεμαρτυρηκότοσ μὲν ἡμῖν τοῦ Μίκωνοσ, καθ’ οὗ δοὺσ Θεοκρίνησ οὑτοσὶ τὴν φάσιν οὐκ ἐπεξῆλθε, καὶ πεποιηκότοσ αὑτὸν τούτοισ ὑπόδικον, ὁμολογοῦντοσ δὲ τοῦ γραμματέωσ λαβεῖν τὴν φάσιν παρὰ τούτου, καὶ πεποιηκυίασ τῆσ μαρτυρίασ τῆσ ὀλίγον τι πρότερον ἀναγνωσθείσησ αὐτὸν ὑπόδικον;

ἔτι δὲ τῶν τοῦ ἐμπορίου ἐπιμελητῶν μόλισ μέν, ἀλλ’ οὖν ταὐτὰ τούτοισ μεμαρτυρηκότων; πρὸσ δὲ τούτοισ τῶν ἰδόντων ἐκκειμένην τὴν φάσιν καὶ προσελθόντων τοῖσ ἄρχουσι μαρτυρούντων, ὥσπερ ὀλίγον πρότερον ἠκούσατε; ἀλλ’ οὐ δίκαιον, ὦ ἄνδρεσ δικασταί. οὐ γὰρ δὴ διὰ τὸν τρόπον γε τὸν τοῦ φεύγοντοσ καὶ τὸν βίον ψευδεῖσ ὑπολήψεσθε τὰσ μαρτυρίασ τὰσ ἀνεγνωσμένασ εἶναι.

πολὺ γὰρ ἐκ τοῦ τρόπου σαφέστερον ἐπιδείκνυται Θεοκρίνησ τοιοῦτοσ ὢν ἢ διὰ τῶν εἰρημένων. τί γὰρ οὐ πεποίηκεν οὗτοσ ὧν ἂν πονηρὸσ καὶ συκοφάντησ ἄνθρωποσ ποιήσειεν; οὐ διὰ μὲν τὴν τούτου πονηρίαν ἁδελφὸσ αὐτοῦ θεσμοθετῶν καὶ τούτῳ χρώμενοσ συμβούλῳ τοιοῦτοσ ἔδοξε παρ’ ὑμῖν ἄνθρωποσ εἶναι, ὥστε οὐ μόνον αὐτὸσ ἀπεχειροτο‐ νήθη τῶν ἐπιχειροτονιῶν οὐσῶν, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀρχὴν ἅπασαν ἐποίησεν; καὶ εἰ μὴ δεομένων αὐτῶν καὶ ἱκετευόντων, καὶ λεγόντων ὡσ οὐκέτι πρόσεισιν Θεοκρίνησ πρὸσ τὴν ἀρχήν, ἐπείσθηθ’ ὑμεῖσ καὶ πάλιν ἀπέδοτε τοὺσ στεφάνουσ αὐτοῖσ, πάντων ἂν αἴσχιστα οἱ συνάρχοντεσ ἐπεπόνθεσαν; καὶ τούτων οὐδέν με δεῖ μάρτυρασ ὑμῖν παρασχέσθαι·

πάντεσ γὰρ ἴστε τοὺσ ἐπὶ Λυκίσκου ἄρχοντοσ θεσμοθέτασ ἀποχειροτονηθέντασ ἐν τῷ δήμῳ διὰ τοῦτον. ὧν ἀναμιμνῃσκομένουσ ὑμᾶσ χρὴ τὸν αὐτὸν ὑπολαμβάνειν εἶναι τοῦτον καὶ πρότερον καὶ νῦν. οὐ πολλῷ τοίνυν χρόνῳ ὕστερον τῆσ ἀποχειροτονίασ, τελευτήσαντοσ αὐτῷ τοῦ ἀδελφοῦ βιαίῳ θανάτῳ, τοιοῦτοσ ἐγένετο περὶ αὐτὸν οὗτοσ, ὥστε ζητήσασ τοὺσ δράσαντασ καὶ πυθόμενοσ οἵτινεσ ἦσαν, ἀργύριον λαβὼν ἀπηλλάγη. καὶ τὴν μὲν ἀρχὴν ἣν ἐκεῖνοσ ἄρχων ἐτελεύτησεν, ἱεροποιὸσ ὤν, παρὰ τοὺσ νόμουσ ἦρχεν οὗτοσ, οὔτε λαχὼν οὔτ’ ἐπιλαχών·

ὑπὲρ ὧν δ’ ἔπαθεν ἐκεῖνοσ, μέχρι τούτου σχετλιάζων περιῄει καὶ φάσκων εἰσ Ἄρειον πάγον Δημοχάρην προσκαλεῖσθαι, ἑώσ διελύσατο πρὸσ τοὺσ τὴν αἰτίαν ἔχοντασ. χρηστόσ γ’ ἐστὶ καὶ πιστὸσ καὶ κρείττων χρημάτων. οὐδ’ ἂν αὐτὸσ φήσειεν. οὐ γὰρ τοσούτων δεῖσθαί φασι δεῖν τὸν δικαίωσ καὶ μετρίωσ τῶν κοινῶν ἐπιμελησόμενον, ἀλλὰ πάντων τούτων εἶναι κρείττω δι’ ὧν ἀναλίσκουσιν εἰσ ἑαυτοὺσ ἃ λαμβάνουσιν. καὶ τὰ μὲν πρὸσ τὸν ἀδελφὸν αὐτῷ πεπραγμένα τοιαῦτά ἐστιν·

ἃ δὲ πρὸσ τὴν πόλιν προσελθὼν διῴκηται δευτέρουσ γὰρ ὑμᾶσ φήσει φιλεῖν μετὰ τοὺσ οἰκείουσ ἄξιον ἀκοῦσαι. ἄρξομαι δ’ ἀπὸ τῶν πρὸσ ἡμᾶσ αὐτῷ πεπραγμένων. τοῦ γὰρ πατρὸσ κατηγορῶν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅτε τὴν τῶν παρανόμων αὐτὸν ἐδίωκε γραφήν, ἔλεγεν ὡσ ἐπιβεβουλευμένοσ ὁ παῖσ εἰή περὶ οὗ τὸ ψήφισμα γεγραμμένον ἦν, ἐν ᾧ τὴν σίτησιν ἔγραψεν Χαριδήμῳ ὁ πατὴρ τῷ Ἰσχομάχου υἱῷ, λέγων ὡσ, ἐὰν ἐπανέλθῃ εἰσ τὸν πατρῷον οἶκον ὁ παῖσ, ἀπολωλεκὼσ ἔσται τὴν οὐσίαν ἅπασαν ἣν Αἰσχύλοσ ὁ ποιησάμενοσ αὐτὸν υἱὸν ἔδωκεν αὐτῷ, ψευδόμενοσ· οὐδενὶ γὰρ πώποτε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τοῦτο τῶν εἰσποιηθέντων συνέβη.

καὶ τούτων πάντων αἴτιον ἔφη Πολύευκτον γεγενῆσθαι τὸν ἔχοντα τὴν μητέρα τοῦ παιδόσ, βουλόμενον ἔχειν αὐτὸν τὴν τοῦ παιδὸσ οὐσίαν. ὀργισθέντων δὲ τῶν δικαστῶν ἐπὶ τοῖσ λεγομένοισ, καὶ νομισάντων αὐτὸ μὲν τὸ ψήφισμα καὶ τὴν δωρεὰν κατὰ τοὺσ νόμουσ εἶναι, τῷ δὲ ὄντι τὸν παῖδα μέλλειν ἀποστερεῖσθαι τῶν χρημάτων, τῷ μὲν πατρὶ δέκα ταλάντων ἐτίμησαν ὡσ μετὰ Πολυεύκτου ταῦτα πράττοντι, τούτῳ δ’ ἐπίστευσαν ὡσ δὴ βοηθήσαντι τῷ παιδί. καὶ τὰ μὲν ἐπὶ τοῦ δικαστηρίου γενόμενα τοιαῦτα καὶ παραπλήσια τούτοισ ἦν·

ὡσ δ’ ὁ χρηστὸσ οὗτοσ ὠργισμένουσ ᾔσθετο τοὺσ ἀνθρώπουσ καὶ πεπιστευμένον αὑτὸν ὡσ οὐ παντάπασιν ἀνόσιον ὄντα, προσκαλεσάμενοσ τὸν Πολύευκτον ἀποφέρει γραφὴν κατ’ αὐτοῦ κακώσεωσ πρὸσ τὸν ἄρχοντα καὶ δίδωσι τὴν λῆξιν Μνησαρχίδῃ τῷ παρέδρῳ· λαβὼν δὲ διακοσίασ δραχμὰσ παρὰ τοῦ Πολυεύκτου, καὶ τὰ δεινὰ ταῦτ’ ἀποδόμενοσ μικροῦ λήμματοσ ἐφ’ οἷσ τῷ πατρὶ ἐτιμήσατο δέκα ταλάντων, ἀπηλλάγη καὶ τὴν γραφὴν ἀνείλετο προδοὺσ τὸν ὀρφανόν. καί μοι κάλει τούτων τοὺσ μάρτυρασ. Μάρτυρεσ εἰ τοίνυν εὔποροσ ἦν ὁ πατήρ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ δυνατὸσ πορίσαι χιλίασ δραχμάσ, ὅλωσ ἂν ἀπηλλάγη τῆσ γραφῆσ τῆσ τῶν παρανόμων· τοσοῦτον γὰρ αὐτὸν ᾔτει οὑτοσί.

καί μοι κάλει Φιλιππίδην τὸν Παιανιέα, πρὸσ ὃν ἔλεγε ταῦτα Θεοκρίνησ οὑτοσί, καὶ τοὺσ ἄλλουσ οἳ συνίσασιν τούτῳ ταῦτα λέγοντι. Μάρτυρεσ ὅτι μὲν τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, Θεοκρίνησ, εἴ τισ αὐτῷ τὰσ χιλίασ δραχμὰσ ἐδίδου, τὴν γραφὴν <ἂν> ἀνείλετο τὴν κατὰ τοῦ πατρόσ, ἡγοῦμαι πάντασ ὑμᾶσ πιστεύειν, καὶ εἰ μηδεὶσ ἐμαρτύρησεν. ὅτι δὲ πολλὰσ ἑτέρασ προσκαλεσάμενοσ καὶ γραψάμενοσ καθυφεῖκεν, καὶ μικρὸν ἀργύριον λαμβάνων ἀπαλλάττεται, τοὺσ δόντασ ὑμῖν αὐτοὺσ καλῶ, ἵνα μὴ πιστεύητε αὐτῷ λέγοντι ὡσ αὐτὸσ φυλάττει τοὺσ παράνομα γράφοντασ, καὶ ὡσ, ὅταν αἱ τῶν παρανόμων γραφαὶ ἀναιρεθῶσιν, ὁ δῆμοσ καταλύεται·

ταῦτα γὰρ οἱ πάντα πωλοῦντεσ λέγειν εἰθισμένοι εἰσίν. κάλει μοι Ἀριστόμαχον Κριτοδήμου Ἀλωπεκῆθεν.

οὗτοσ γὰρ ἔδωκεν, μᾶλλον δ’ ἐν τῇ τούτου οἰκίᾳ ἐδόθη τρί’ ἡμίμναια τούτῳ τῷ ἀδωροδοκήτῳ ὑπὲρ τοῦ ψηφίσματοσ ὃ Ἀντιμέδων ἔγραψε τοῖσ Τενεδίοισ. Μαρτυρία λέγε δὴ καὶ τὰσ τῶν ἄλλων ἐφεξῆσ τὰσ τοιαύτασ μαρτυρίασ, καὶ τὴν Ὑπερείδου καὶ Δημοσθένουσ. τοῦτο γάρ ἐστιν ὑπερβολή, τὸ παρ’ ὧν οὐδ’ ἂν εἷσ ἀξιώσαι λαβεῖν, τοῦτον παρὰ τούτων ἥδιστα λαμβάνειν πωλοῦντα τὰσ γραφάσ.

Μαρτυρίαι οὗτοσ τοίνυν αὐτίκα φήσει διὰ τοῦτο τὴν ἔνδειξιν καθ’ αὑτοῦ γεγονέναι, ἵνα Δημοσθένει μὴ ἐπεξέλθῃ τὴν γραφὴν ἣν ἐγράψατ’ αὐτόν, μηδὲ Θουκυδίδῃ· δεινὸσ γάρ ἐστι ψεύσασθαι καὶ μηδὲν ὑγιὲσ εἰπεῖν.

ἡμεῖσ δέ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ τοῦτ’ ἐπεσκεψάμεθα, καὶ δείξομεν ὑμῖν οὐδὲν τὴν πόλιν βλαπτομένην, οὔτε μὰ τὸν Δία ἐὰν κύριον γένηται τὸ ψήφισμα τὸ Θουκυδίδου οὔτ’ ἂν ἄκυρον. καίτοι τάσ γε τοιαύτασ ἀπολογίασ οὐ δίκαιόν ἐστι προσφέρειν τοῖσ κατὰ τοὺσ νόμουσ ὀμωμοκόσιν δικάσειν· ἀλλ’ ὅμωσ ἐξ αὐτῆσ τῆσ γραφῆσ αὐτίκα γνώσεσθε διότι πρόφασίσ ἐστιν τῆσ ἐνδείξεωσ ἡ γραφή. λέγε τὰσ γραφὰσ ταύτασ. Γραφαί τούτων τῶν ψηφισμάτων, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἢ μενόντων κατὰ χώραν ἢ ἁλόντων οὐδὲν γὰρ ἔμοιγε διαφέρει τί ἡ πόλισ κερδαίνει ἢ βλάπτεται; ἐγὼ μὲν γὰρ οὐδὲν οἶμαι.

τοὺσ γὰρ Αἰνίουσ φασὶν οὐδὲ προσέχειν τῇ πόλει, τοῦτο δὲ γεγονέναι διὰ Θεοκρίνην τουτονί. συκοφαντούμενοι γὰρ ἐν ἐκείνοισ τοῖσ χρόνοισ ὑπὸ τούτου, ἐν οἷσ οἱ μὲν ἐφιλίππιζον, οἱ δ’ ἠττίκιζον αὐτῶν, καὶ πυνθανόμενοι γεγράφθαι τὸ ψήφισμα παρανόμων ὃ Χαρῖνοσ πρότερον ἐγράψατο, τοῦτο τὸ περὶ τῆσ συντάξεωσ, ὃ Θουκυδίδησ εἶπε, καὶ πέρασ τῶν πραγμάτων οὐδὲν γιγνόμενον, ἀλλὰ τὸν μὲν δῆμον συγχωροῦντα τὴν σύνταξιν διδόναι τοὺσ Αἰνίουσ ὅσην Χάρητι τῷ στρατηγῷ συνεχώρησαν, τοῦτον δὲ τὸν μιαρὸν παραδεξάμενον Χαρίνῳ τῷ προδότῃ ταὐτὰ πράττειν, ὅπερ ἦν ἀναγκαῖον αὐτοῖσ, τοῦτ’ ἔπραξαν· εἵλοντο γὰρ τῶν παρόντων κακῶν τὰ ἐλάχιστα.

καίτοι τί χρὴ νομίζειν αὐτοὺσ πάσχειν ὑπὸ τῶν ἐνθάδε γραφομένων, οἷσ ἦν αἱρετώτερον φρουρὰν ὑποδέχεσθαι καὶ βαρβάρων ἀκούειν, ὑμῶν ἀποστάντασ; ἀλλ’ οἶμαι τὴν τούτων πονηρίαν ὑμεῖσ μόνοι δύνασθε φέρειν, ἄλλοσ δ’ οὐδεὶσ τῶν Ἑλλήνων. ὅτι μὲν οὖν οὔτε διὰ τὰσ γραφὰσ τὰσ ἀνεγνωσμένασ οὔτε δι’ ἄλλην αἰτίαν οὐδεμίαν ἄξιόν ἐστιν παρὰ πάντασ τοὺσ νόμουσ τοὺσ περὶ τῶν ἐνδείξεων ἀφεῖναι Θεοκρίνην, σχεδὸν καὶ διὰ τῶν εἰρημένων φανερόν ἐστιν.

ἐγὼ δὲ τὰσ μὲν τούτων προφάσεισ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ τὰσ κατηγορίασ καὶ τὰσ προσποιήτουσ ταύτασ ἔχθρασ οὐ λανθάνειν ὑμᾶσ νομίζω. οὐ γὰρ ὀλιγάκισ ἑοράκατ’ αὐτοὺσ ἐπὶ μὲν τῶν δικαστηρίων καὶ τοῦ βήματοσ ἐχθροὺσ εἶναι φάσκοντασ ἀλλήλοισ, ἰδίᾳ δὲ ταὐτὰ πράττοντασ καὶ μετέχοντασ τῶν λημμάτων, καὶ τοτὲ μὲν λοιδορουμένουσ καὶ πλύνοντασ αὑτοὺσ τἀπόρρητα, μικρὸν δὲ διαλιπόντασ τοῖσ αὐτοῖσ τούτοισ συνδεκαδίζοντασ καὶ τῶν αὐτῶν ἱερῶν κοινωνοῦντασ.

καὶ τούτων οὐδὲν ἴσωσ θαυμάσαι ἄξιόν ἐστιν· φύσει τε γάρ εἰσι πονηροί, καὶ τὰσ τοιαύτασ προφάσεισ ὁρῶσιν ὑμᾶσ ἀποδεχομένουσ, ὥστε τί κωλύει ταύταισ αὐτοὺσ χρωμένουσ ἐξαπατᾶν ὑμᾶσ πειρᾶσθαι; ὅλωσ δ’ ἔγωγε οἶμαι δεῖν ὑμᾶσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὑπὲρ αὐτοῦ τοῦ πράγματοσ σκεψαμένουσ, εἰ μὲν δίκαια λέγω καὶ κατὰ τοὺσ νόμουσ, βοηθεῖν μοι, μηδὲν ὑπολογισαμένουσ εἰ μὴ Δημοσθένησ ἐστὶν ὁ κατηγορῶν, ἀλλὰ μειράκιον, μηδὲ νομίζειν κυριωτέρουσ δεῖν εἶναι τοὺσ νόμουσ, ἂν εὖ τισ τοῖσ ὀνόμασι συμπλέξασ αὐτοὺσ τούτουσ ὑμῖν παράσχηται, τῶν ὅπωσ ἔτυχεν λεγόντων, ἀλλὰ τοὺσ αὐτούσ, καὶ τοσούτῳ μᾶλλον τοῖσ ἀπείροισ καὶ τοῖσ νέοισ βοηθεῖν, ὅσῳπερ ἂν ἧττον ἐξαπατήσειαν ὑμᾶσ.

ἐπεὶ διότι τοὐναντίον ἐστίν, καὶ οὐχ οὗτοσ, ἀλλ’ ἐγὼ κατεστασίασμαι, καὶ φησάντων τινῶν μοι συναγωνιεῖσθαι προδέδομαι διὰ τὰσ τούτων ἑταιρείασ, ἐκείνωσ δῆλον ὑμῖν ἔσται.

καλείτω ὁ κῆρυξ οὗτοσ τὸν Δημοσθένην· οὐκ ἀναβήσεται. τὸ δ’ αἴτιόν ἐστιν, οὐ τὸ ἐμὲ ὑπό τινων πεπεισμένον ἐνδεῖξαι τουτονί, ἀλλὰ τοῦτον καὶ τὸν ἄρτι καλούμενον διαλελύσθαι. καὶ τοῦθ’ ὅτι ἐστὶν ἀληθέσ, ἀναγκάσω μὲν μαρτυρεῖν καὶ Κλεινόμαχον τὸν συναγαγόντ’ αὐτοὺσ καὶ Εὐβουλίδην τὸν ἐν Κυνοσάργει παραγενόμενον· οὐ μὴν ἔλατ‐ τόν γε τούτου σημεῖον ὑμῖν, ἀλλὰ μεῖζον παρασχήσομαι διότι τοῦτ’ ἔστιν ἀληθέσ, ὃ πάντεσ ἀκούσαντεσ ὁμολογήσετε.

Θεοκρίνησ γὰρ οὑτοσὶ τοῦτον διώκων παρανόμων, τὸν μιαρόν, ὡσ αὐτίκα φήσει, καὶ τῶν νῦν αὐτῷ κακῶν αἴτιον, φανερῶσ ἀφῆκε τῆσ γραφῆσ, ἐφ’ ᾗ δέκα τάλαντα ἐπεγράψατο τίμημα. πῶσ; οὐδὲν καινὸν διαπραξάμενοσ, ἀλλ’ ὅπερ ἕτεροί τινεσ τῶν ὁμοίων τούτῳ. τὸν μὲν Δημοσθένην τισ ὑπωμόσατο καλουμένησ τῆσ γραφῆσ ὡσ νοσοῦντα, τὸν περιιόντα καὶ λοιδορούμενον Αἰσχίνῃ· τοῦτον δ’ οὗτοσ τὸν ἐχθρὸν εἰάσεν, καὶ οὔτε τότε ἀνθυπωμόσατο οὔθ’ ὕστερον ἐπήγγελκεν. ἆρ’ οὐ περιφανῶσ οὗτοι φενακίζουσιν ὑμᾶσ τοὺσ προσέχοντασ τούτοισ ὡσ ἐχθροῖσ; λέγε τὰσ μαρτυρίασ. Μαρτυρίαι οὐκοῦν δίκαιόν ἐστιν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, μηδ’ ὑμᾶσ τῶν φησόντων Θεοκρίνῃ διὰ τὴν πρὸσ Δημοσθένην ἔχθραν συνερεῖν ἐθέλειν ἀκούειν, ἀλλὰ κελεύειν αὐτούσ, εἴπερ ὡσ ἀληθῶσ ἐχθροί εἰσιν τοῦ Δημοσθένουσ, αὐτὸν ἐκεῖνον γράφεσθαι καὶ μὴ ἐπιτρέπειν αὐτῷ παράνομα γράφειν. εἰσὶ δὲ δεινοὶ καὶ οὗτοι, καὶ πιστεύονται μᾶλλον παρ’ ὑμῖν.

ἀλλ’ οὐ ποιήσουσι τοῦτο. διὰ τί; ὅτι φασὶ πολεμεῖν ἀλλήλοισ οὐ πολεμοῦντεσ. περὶ μὲν οὖν τῆσ τούτων ἔχθρασ ὑμεῖσ ἂν ἀκριβέστερον ἐμοὶ διεξέλθοιτε ἢ ἐγὼ ὑμῖν.

ἡδέωσ δ’ ἂν ἠρόμην Θεοκρίνην ἐναντίον ὑμῶν, εἴ μοι ἔμελλεν ἀποκρινεῖσθαι δικαίωσ, τί ποτ’ ἂν ἐποίησεν, ἐπειδή φησιν ἐπὶ τῷ κωλύειν τετάχθαι τοὺσ παράνομα γράφοντασ, εἴ τισ ἐν τῷ δήμῳ διαλεχθεὶσ ἅπασι τοῖσ πολίταισ καὶ πείσασ ἔγραψεν ἐξεῖναι τοῖσ ἀτίμοισ καὶ τοῖσ ὀφείλουσιν τῷ δημοσίῳ γράφεσθαι, φαίνειν, ἐνδεικνύειν, ἁπλῶσ ποιεῖν ὅσαπερ νῦν ὁ νόμοσ κωλύει πράττειν, πότερον ἐγράψατο ἂν παρανόμων τὸν ταῦτ’ εἰπόντα, ἢ οὔ; εἰ μὲν γὰρ μή φήσει ἂν γράψασθαι, πῶσ χρὴ πιστεύειν αὐτῷ λέγοντι, ὡσ φυλάττει τοὺσ παράνομα γράφοντασ;

νυνὶ δὲ αὐτὸν τοῦτον, μήτε πείσαντα τὸν δῆμον μήτε κοινὸν καταστήσαντα τὸ πρᾶγμα, γράφεσθαι τῶν νόμων αὐτῷ ἀπαγορευόντων καὶ δεινὰ φήσει αὐτίκα δὴ μάλα πάσχειν, εἰ μὴ ταῦτ’ ἐξέσται ποιεῖν αὐτῷ, καὶ διέξεισι τὰσ ἐκ τῶν νόμων ζημίασ, αἷσ ἔνοχοσ ἐὰν ἁλῷ γενήσεται τῶν δὲ νόμων μὴ φροντίζειν, ἀλλ’ ἀξιοῦν αὑτῷ τηλικαύτην δωρεὰν δεδόσθαι παρ’ ὑμῶν, ὅσην οὐδ’ αἰτῆσαι τετόλμηκεν οὐδείσ;

ὅτι μὲν οὖν περὶ τῆσ ἐνδείξεωσ οὐδὲν ἕξει δίκαιον λέγειν οὔτε Θεοκρίνησ οὔτε τῶν ὑπὲρ τούτου λεγόντων οὐδείσ, σχεδὸν εἰδέναι πάντασ ὑμᾶσ νομίζω.

οἶμαι δ’ αὐτοὺσ ἐπιχειρήσειν λέγειν, ὡσ οὐδ’ εἰσὶν ἐνδείξεισ τούτων ὅσοι μὴ ἐν ἀκροπόλει ἐγγεγραμμένοι εἰσίν, οὐδ’ ἐστὶ δίκαιον τούτουσ ὑπολαμβάνειν ὀφείλειν ὧν οὐδεὶσ παρέδωκε τοῖσ πράκτορσι τὰ ὀνόματα, ὥσπερ ὑμᾶσ ἀγνοήσοντασ τὸν νόμον, ὃσ ὀφείλειν κελεύει ἀπ’ ἐκείνησ τῆσ ἡμέρασ, ἀφ’ ἧσ ἂν ὄφλῃ ἢ παραβῇ τὸν νόμον ἢ τὸ ψήφισμα, ἢ οὐ πᾶσι δῆλον <ὂν> ὅτι πολλαχῶσ καὶ ὀφείλουσι τῷ δημοσίῳ καὶ ἐκτίνουσιν οἱ βουλόμενοι τοῖσ νόμοισ πείθεσθαι, καὶ τοῦτο ἐξ αὐτοῦ τοῦ νόμου δῆλον. καί μοι πάλιν λαβὲ τὸν νόμον τοῦτον.

Νόμοσ ἀκούεισ, ὦ μιαρὸν σὺ θηρίον, ὅ τι κελεύει; ἀφ’ ἧσ ἂν ὄφλῃ ἢ τὸν νόμον παραβῇ.

ἀκούω τοίνυν αὐτοὺσ κἀκεῖνον ὑμῖν μέλλειν δεικνύναι τὸν νόμον, ὃσ ἀπαλείφειν κελεύει τοῖσ ἐγγεγραμμένοισ ἀπὸ τοῦ ὀφλήματοσ καθ’ ὅ τι ἂν ἐκτίνῃ, καὶ ἐρήσεσθαι πῶσ ἀπὸ τοῦ μηδ’ ἐγγεγραμμένου ἀπαλείψουσιν, ὥσπερ οὐ περὶ μὲν τῶν ἐγγεγραμμένων τοῦτον κείμενον, περὶ δὲ τῶν μὴ ἐγγεγραμμένων ὀφειλόντων δ’ ἐκεῖνον, ὃσ κελεύει ἀπ’ ἐκείνησ ὀφείλειν τῆσ ἡμέρασ, ἀφ’ ἧσ ἂν ὄφλῃ ἢ παραβῇ τὸν νόμον ἢ τὸ ψήφισμα.

τί οὖν οὐκ ἀγραφίου με, φήσει, γράφει, τὸν ὀφείλοντα καὶ μὴ ἐγγεγραμμένον;

ὅτι ὁ νόμοσ οὐ κατὰ τῶν ὀφειλόντων καὶ μὴ ἐγγραφέντων κελεύει τὰσ γραφὰσ τοῦ ἀγραφίου εἶναι, ἀλλ’ οἵτινεσ ἂν ἐγγραφέντεσ καὶ μὴ ἐκτείσαντεσ τῇ πόλει τὸ ὄφλημα ἐξαλειφθῶσι. καί μοι λαβὲ τὸν νόμον καὶ ἀνάγνωθι. Νόμοσ ἀκούετε τοῦ νόμου, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅτι διαρρήδην λέγει, ἐάν τισ τῶν ὀφειλόντων τῷ δημοσίῳ μὴ ἐκτείσασ τὸ ὄφλημα τῇ πόλει ἐξαλειφθῇ, εἶναι κατ’ αὐτοῦ τὰσ γραφὰσ πρὸσ τοὺσ θεσμοθέτασ τοῦ ἀγραφίου, καὶ οὐ κατὰ τοῦ ὀφείλοντοσ καὶ μὴ ἐγγεγραμμένου, ἀλλ’ ἔνδειξιν κελεύει καὶ ἄλλασ τιμωρίασ κατὰ τούτων εἶναι. ἀλλὰ σὺ τί διδάσκεισ με πάντασ τοὺσ τρόπουσ οἷσ δεῖ με τιμωρήσασθαι τοὺσ ἐχθρούσ, ἀλλ’ οὐ καθ’ ὃν εἰσελήλυθα, τοῦτον ἀπολογεῖ;

ἀλλὰ τολμήσει πείθειν ὑμᾶσ ὡσ χρὴ τὸν οὕτωσ φανερῶσ ἐξεληλεγμένον φάσεισ ποιούμενον ἀδίκουσ κατὰ τῶν ἐμπόρων ἀφεῖναι καὶ μὴ τιμωρήσασθαι, ὥσπερ ἕνεκα τούτου γράψασ καθαρὰν εἶναι τὴν θάλατταν, ἵνα σωθέντεσ οἱ πλέοντεσ ἐκ τοῦ πελάγουσ ἐν τῷ λιμένι χρήματα τούτοισ ἀποτίνωσιν, ἢ διαφέρον τι τοῖσ ἐμπόροισ, ἂν μακρὸν διαφυγόντεσ πλοῦν Θεοκρίνῃ περιπέσωσιν.

ἐγὼ δ’ οἶμαι τῶν μὲν κατὰ πλοῦν γιγνομένων οὐχ ὑμᾶσ, ἀλλὰ τοὺσ στρατηγοὺσ καὶ τοὺσ ἐπὶ τοῖσ μακροῖσ πλοίοισ αἰτίουσ εἶναι, τῶν δ’ ἐν τῷ Πειραιεῖ καὶ πρὸσ ταῖσ ἀρχαῖσ ὑμᾶσ, οἳ τούτων κύριοι ἁπάντων ἐστέ.

διὸ καὶ μᾶλλόν ἐστι τηρητέον τοὺσ ἐνθάδε παραβαίνοντασ τοὺσ νόμουσ τῶν ἔξω τοῖσ ψηφίσμασιν οὐκ ἐμμενόντων, ἵνα μὴ δοκῆτε αὐτοὶ πράωσ ἐπὶ τοῖσ γιγνομένοισ φέρειν καὶ συνειδέναι τι τούτοισ ὧν πράττουσιν. οὐ γὰρ δήπου Μηλίουσ μέν, ὦ Μοιρόκλεισ, κατὰ τὸ σὸν ψήφισμα δέκα τάλαντα νῦν εἰσεπράξαμεν, ὅτι τοὺσ λῃστὰσ ὑπεδέξαντο, τουτονὶ δ’ ἀφήσομεν, ὃσ καὶ τὸ σὸν ψήφισμα καὶ τοὺσ νόμουσ, δι’ οὓσ οἰκοῦμεν τὴν πόλιν, παραβέβηκεν·

καὶ τοὺσ μὲν τὰσ νήσουσ οἰκοῦντασ κωλύσομεν ἀδικεῖν, ἐφ’ οὓσ τριήρεισ δεῖ πληρώσαντασ ἀναγκάσαι τὰ δίκαια ποιεῖν, ὑμᾶσ δὲ τοὺσ μιαρούσ, οἷσ αὐτοῦ δεῖ καθημένουσ τουτουσὶ κατὰ τοὺσ νόμουσ ἐπιθεῖναι δίκην, ἐάσομεν; οὔκ, ἄν γε σωφρονῆτε. λέγε τὴν στήλην. Στήλη περὶ μὲν οὖν τῶν νόμων καὶ τοῦ πράγματοσ οὐκ οἶδ’ ὅ τι δεῖ πλείω λέγειν· ἱκανῶσ γάρ μοι δοκεῖτε μεμαθηκέναι.

βούλομαι δὲ δεηθεὶσ ὑμῶν τὰ δίκαι’ ὑπὲρ ἐμαυτοῦ καὶ τοῦ πατρὸσ καταβαίνειν καὶ μὴ ἐνοχλεῖν ὑμῖν. τὴν ἔνδειξιν ταύτην ἐποιησάμην, ὥσπερ ἐξ ἀρχῆσ εἶπον, οὐκ ἀγνοῶν οὔτε τοὺσ βλασφημεῖν βουλομένουσ, ὅτι λόγουσ εὑρήσουσι τοὺσ διαβαλοῦντασ τὴν ἐμὴν ἡλικίαν, οὔτε τοὺσ ἐπαινεσομένουσ καὶ σωφρονεῖν με νομιοῦντασ, εἰ τὸν ἐχθρὸν τοῦ πατρὸσ τιμωρεῖσθαι προαιροῦμαι, ἀλλ’ ἡγούμενοσ ταῦτα μὲν οὕτωσ ὅπωσ ἂν τύχῃ παρὰ τοῖσ ἀκροωμένοισ συμβήσεσθαι, ἐμοὶ δὲ τὸ προσταχθὲν ὑπὸ τοῦ πατρόσ, ἄλλωσ τε καὶ δίκαιον ὄν, τοῦτ’ εἶναι ποιητέον.

πότε γάρ με καὶ δεῖ βοηθεῖν αὐτῷ;

οὐχ ὅταν ἡ μὲν τιμωρία κατὰ τοὺσ νόμουσ ᾖ, μετέχων δ’ αὐτὸσ τυγχάνω τῆσ τοῦ πατρὸσ ἀτυχίασ, μόνοσ δὲ καταλελειμμένοσ ὁ πατήρ; ὅπερ νῦν συμβέβηκεν. πρὸσ γὰρ τοῖσ ἄλλοισ ἀτυχήμασι καὶ τοῦθ’ ἡμῖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, συμβέβηκεν· παροξύνουσι μὲν ἡμᾶσ ἅπαντεσ καὶ συνάχθεσθαί φασι τοῖσ γεγενημένοισ καὶ δεινὰ πεπονθέναι λέγουσι καὶ τοῦτον εἶναι ἔνοχον τῇ ἐνδείξει, συμπράττειν δ’ οὐδεὶσ ἐθέλει τῶν εἰπόντων, οὐδέ φησιν ἀπεχθάνεσθαι βούλεσθαι φανερῶσ· οὕτωσ ἔλαττον παρά τισιν τὸ δίκαιον ἰσχύει τῆσ παρρησίασ. πολλῶν δ’ ἡμῖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, διὰ τουτονὶ Θεοκρίνην ἀτυχημάτων ἐν οὐκ ὀλίγῳ χρόνῳ συμβεβηκότων, οὐδενὸσ ἔλαττόν ἐστιν τὸ νῦν συμβαῖνον, ὅτι τὰ δεινὰ καὶ τὰ παρὰ τοὺσ νόμουσ πεπραγμένα Θεοκρίνῃ τῷ μὲν πατρὶ τῷ πεπονθότι καὶ δυναμένῳ ἂν δηλῶσαι πρὸσ ὑμᾶσ ἐξ ἀνάγκησ ἡσυχίαν ἑκτέον ἐστίν οἱ γὰρ νόμοι ταῦτα κελεύουσιν, ἐμοὶ δὲ τῷ πάντων τούτων ὑστερίζοντι λεκτέον, καὶ τοῖσ μὲν ἄλλοισ τοῖσ τηλικούτοισ οἱ πατέρεσ βοηθοῦσιν, οὗτοσ δ’ ἐν ἐμοὶ νῦν ἔχει τὰσ ἐλπίδασ.

τοιοῦτον οὖν ἀγωνιζόμενοι ἀγῶνα δεόμεθ’ ὑμῶν ἐπικουρεῖν ἡμῖν, καὶ δεῖξαι πᾶσιν ὅτι, κἂν παῖσ κἂν γέρων κἂν ἡντινοῦν ἡλικίαν ἔχων ἥκῃ πρὸσ ὑμᾶσ κατὰ τοὺσ νόμουσ, οὗτοσ τεύξεται πάντων τῶν δικαίων.

καλὸν γάρ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, μήτε τοὺσ νόμουσ μήθ’ ὑμᾶσ αὐτοὺσ ἐπὶ τοῖσ λέγουσι ποιεῖν, ἀλλ’ ἐκείνουσ ἐφ’ ὑμῖν, καὶ χωρὶσ κρίνειν τούσ τ’ εὖ καὶ σαφῶσ καὶ τοὺσ τὰ δίκαια λέγοντασ· περὶ γὰρ τούτου τὴν ψῆφον ὀμωμόκατ’ οἴσειν. οὐ γὰρ δὴ πείσει γ’ ὑμᾶσ οὐδεὶσ ὡσ ἐπιλείψουσιν οἱ τοιοῦτοι ῥήτορεσ, οὐδ’ ὡσ διὰ τοῦτο χεῖρον ἡ πόλισ οἰκήσεται.

τοὐναντίον γάρ ἐστιν, ὡσ ἐγὼ τῶν πρεσβυτέρων ἀκούω· τότε γάρ φασιν ἄριστα πρᾶξαι τὴν πόλιν, ὅτε μέτριοι καὶ σώφρονεσ ἄνδρεσ ἐπολιτεύοντο. πότερον γὰρ συμβούλουσ εὑρ́οι τισ ἂν τούτουσ ἀγαθούσ; ἀλλ’ οὐδὲν ἐν τῷ δήμῳ λέγουσιν, ἀλλὰ τοὺσ ἐκεῖθεν γραφόμενοι χρήματα λαμβάνουσιν. ὃ καὶ θαυμάσιόν ἐστιν, ὅτι ζῶντεσ ἐκ τοῦ συκοφαντεῖν οὔ φασι λαμβάνειν ἀπὸ τῆσ πόλεωσ·

καὶ πρὶν προσελθεῖν πρὸσ ὑμᾶσ οὐδὲν ἔχοντεσ, νῦν εὐποροῦντεσ οὐδὲ χάριν ὑμῖν ἔχουσιν, ἀλλὰ περιιόντεσ λέγουσιν ὡσ ἀβέβαιόσ ἐστιν ὁ δῆμοσ, ὡσ δυσχερήσ, ὡσ ἀχάριστοσ, ὥσπερ ὑμᾶσ διὰ τούτουσ εὐποροῦντασ, οὐ τούτουσ διὰ τὸν δῆμον. ἀλλὰ γὰρ εἰκότωσ ταῦθ’ οὗτοι λέγουσιν, ὁρῶντεσ τὴν ὑμετέραν ῥᾳθυμίαν. οὐδένα γὰρ ἀξίωσ αὐτῶν τῆσ πονηρίασ τετιμώρησθε, ἀλλ’ ὑπομένετε λεγόντων αὐτῶν ὡσ ἡ τοῦ δήμου σωτηρία διὰ τῶν γραφομένων καὶ συκοφαντούντων ἐστίν· ὧν γένοσ ἐξω‐ λέστερον οὐδέν ἐστιν. τί γὰρ ἄν τισ τούτουσ εὑρ́οι χρησίμουσ ὄντασ τῇ πόλει;

τοὺσ ἀδικοῦντασ νὴ Δί’ οὗτοι κολάζουσιν, καὶ διὰ τούτουσ ἐλάττουσ εἰσὶν ἐκεῖνοι. οὐ δῆτα, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἀλλὰ καὶ πλείουσ· εἰδότεσ γὰρ οἱ κακόν τι βουλόμενοι πράττειν ὅτι τούτοισ ἐστὶν ἀπὸ τῶν λημμάτων τὸ μέροσ δοτέον, ἐξ ἀνάγκησ μείζω προαιροῦνται παρὰ τῶν ἄλλων ἁρπάζειν, ἵνα μὴ μόνον αὑτοῖσ, ἀλλὰ καὶ τούτοισ ἔχωσιν ἀναλίσκειν. καὶ τοὺσ μὲν ἄλλουσ ὅσοι κακουργοῦντεσ βλάπτουσί τι τοὺσ ἐντυγχάνοντασ, τοὺσ μὲν τῶν οἴκοι φυλακὴν καταστήσαντασ σῴζειν ἔστι, τοὺσ δ’ ἔνδον μένοντασ τῆσ νυκτὸσ μηδὲν παθεῖν, τοὺσ δ’ ἑνί γέ τῳ τρόπῳ φυλαξαμένουσ ἔνεστι διώσασθαι τὴν τῶν κακόν τι ποιεῖν βουλομένων ἐπιβουλήν·

τοὺσ δὲ τοιουτουσὶ συκοφάντασ, ποῖ χρὴ πορευθέντασ ἀδείασ παρὰ τούτων τυχεῖν; αἱ γὰρ τῶν ἄλλων ἀδικημάτων καταφυγαὶ τούτοισ εἰσὶν ἐργασίαι, νόμοι, δικαστήρια, μάρτυρεσ, ἀγοραί· ἐν οἷσ τὰσ αὑτῶν ῥώμασ ἐπιδείκνυνται, φίλουσ μὲν τοὺσ διδόντασ νομίζοντεσ, ἐχθροὺσ δὲ τοὺσ ἀπράγμονασ καὶ πλουσίουσ. ἀναμνησθέντεσ οὖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, καὶ τῆσ τούτων πονηρίασ καὶ τῶν προγόνων τῶν ἡμετέρων, ὧν Ἐπιχάρησ μὲν ὁ πάπποσ ὁ ἐμὸσ Ὀλυμπίασι νικήσασ παῖδασ στάδιον ἐστεφάνωσε τὴν πόλιν, καὶ παρὰ τοῖσ ὑμετέροισ προγόνοισ ἐπιεικῆ δόξαν ἔχων ἐτελεύτησεν·

ὑπὲρ ἧσ Ἀριστοκράτησ ὁ Σκελίου, θεῖοσ ὢν Ἐπιχάρουσ τοῦ πάππου τοῦ ἐμοῦ, οὗ ἔχει ἁδελφὸσ οὑτοσὶ τοὔνομα, πολλὰ καὶ καλὰ διαπραξάμενοσ ἔργα πολεμούσησ τῆσ πόλεωσ Λακεδαιμονίοισ, κατασκάψασ τὴν Ηἐτιώνειαν, εἰσ ἣν Λακεδαιμονίουσ ἔμελλον οἱ περὶ Κριτίαν ὑποδέχεσθαι, καθεῖλε μὲν τὸ ἐπιτείχισμα, κατήγαγε δὲ τὸν δῆμον κινδυνεύων αὐτὸσ οὐ τοιούτουσ κινδύνουσ, ἀλλ’ ἐν οἷσ καὶ παθεῖν τι καλόν ἐστιν, ἔπαυσε δὲ τοὺσ ἐπιβουλεύοντασ ὑμῖν.

δι’ ὅν, εἰ Θεοκρίνῃ τουτῳὶ ὅμοιοι ὄντεσ ἐτυγχάνομεν, εἰκότωσ ἐσῴζετ’ ἂν ἡμᾶσ, μὴ ὅτι βελτίουσ ὄντασ τούτου καὶ δίκαια λέγοντασ.

οὐ γὰρ πολλάκισ ὑμᾶσ ταῦτα λέγοντεσ ἐνοχλήσομεν· οὕτωσ γὰρ ἡμᾶσ οὗτοσ διατέθηκεν ὥστε, ὅπερ ἐξ ἀρχῆσ εἶπον, μηδ’ ἐλπίδ’ ἡμῖν εἶναι μηδεμίαν τοῦ μετασχεῖν τῆσ καὶ τοῖσ ξένοισ δεδομένησ παρρησίασ. ἵν’ οὖν, εἰ καὶ μηδὲν ἄλλο, ταύτην γε ἔχωμεν παραψυχήν, τὸ καὶ τοῦτον ὁρᾶν ἡσυχίαν ἄγοντα, βοηθήσαθ’ ἡμῖν, ἐλεήσατε τοὺσ ὑπὲρ τῆσ πατρίδοσ ἡμῶν τετελευτηκότασ, ἀναγκάσατ’ αὐτὸν ὑπὲρ αὐτῆσ τῆσ ἐνδείξεωσ ἀπολογεῖσθαι, καὶ τοιοῦτοι γένεσθ’ αὐτῷ δικασταὶ τῶν λεγομένων οἱο͂σ ἡμῶν οὗτοσ ἐγένετο κατήγοροσ, ὃσ ἐξαπατήσασ τοὺσ δικαστὰσ οὐκ ἠθέλησε τιμήσασθαι μετρίου τινὸσ τιμήματοσ τῷ πατρὶ τῷ ἐμῷ, πολλὰ ἐμοῦ δεηθέντοσ καὶ τοῦτον ἱκετεύσαντοσ πρὸσ τῶν γονάτων, ἀλλ’ ὥσπερ τὴν πόλιν προδεδωκότι τῷ πατρὶ δέκα ταλάντων ἐτιμήσατο.

δεόμεθ’ οὖν ὑμῶν, ἀντιβολοῦμεν, τὰ δίκαια ψηφίζεσθε.

βοήθησον ἡμῖν ὁ δεῖνα, εἴ τι ἔχεισ, καὶ σύνειπε.

ἀνάβηθι.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION