헬라어 문장 검색 - Δεμοστ́Σπεεξηε

(데모스테네스, Speeches 31-40, Παραγραφὴ πρὸσ Πανταίνετον)

δεδωκότων, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τῶν νόμων παραγράψασθαι περὶ ὧν ἄν τισ ἀφεὶσ καὶ ἀπαλλάξασ δικάζηται, γεγενημένων ἀμφοτέρων μοι τούτων πρὸσ Πανταίνετον τουτονί, παρεγραψάμην, ὡσ ἠκούσατ’ ἀρτίωσ, μὴ εἰσαγώγιμον εἶναι τὴν δίκην, οὐκ οἰόμενοσ δεῖν ἀφεῖσθαι τοῦ δικαίου τούτου, οὐδ’, ἐπειδὰν ἐξελέγξω πρὸσ ἅπασι τοῖσ ἄλλοισ καὶ ἀφεικότα τοῦτον ἐμαυτὸν καὶ ἀπηλλαγμένον, ἐγγενέσθαι τούτῳ μὴ φάσκειν ἀληθῆ με λέγειν, καὶ ποιεῖσθαι τεκμήριον ὡσ, εἴπερ ἐπράχθη τι τοιοῦτον, παρεγραψάμην ἂν αὐτόν, ἀλλ’ ἐπὶ ταύτησ τῆσ σκήψεωσ εἰσελθὼν ἀμφότερ’ ὑμῖν ἐπιδεῖξαι, καὶ ὡσ οὐδὲν ἠδίκηκα τοῦτον καὶ ὡσ παρὰ τὸν νόμον μοι δικάζεται. εἰ μὲν οὖν ἐπεπόνθει τι τούτων Πανταίνετοσ ὧν νῦν ἐγκαλεῖ, κατ’ ἐκείνουσ ἂν τοὺσ χρόνουσ εὐθὺσ ἐφαίνετό μοι δικαζόμενοσ, ἐν οἷσ τὸ συμβόλαιον ἡμῖν πρὸσ ἀλλήλουσ ἐγένετο, οὐσῶν μὲν ἐμμήνων τούτων τῶν δικῶν, ἐπιδημούντων δ’ ἡμῶν ἀμφοτέρων, ἁπάντων δ’ ἀνθρώπων εἰωθότων παρ’ αὐτὰ τἀδικήματα μᾶλλον ἢ χρόνων ἐγγεγενημένων ἀγανακτεῖν.

ἐπειδὴ δ’ οὐδὲν ἠδικημένοσ, ὡσ καὶ ὑμεῖσ οἶδ’ ὅτι φήσετε, ἐπειδὰν τὰ πεπραγμέν’ ἀκούσητε, τῷ κατορθῶσαι τὴν πρὸσ Εὐέργον δίκην ἐπηρμένοσ συκοφαντεῖ, ὑπόλοιπόν ἐστι παρ’ ὑμῖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἐπιδείξανθ’ ὡσ οὐδ’ ὁτιοῦν ἀδικῶ, καὶ μάρτυρασ ὧν ἂν λέγω παρασχόμενον, πειρᾶσθαι σῴζειν ἐμαυτόν. δεήσομαι δὲ καὶ μέτρια καὶ δίκαι’ ὑμῶν ἁπάντων, ἀκοῦσαί τέ μου περὶ ὧν παρεγραψάμην εὐνοϊκῶσ, καὶ προσέχειν ὅλῳ τῷ πράγματι τὸν νοῦν·

πολλῶν γὰρ δικῶν ἐν τῇ πόλει γεγενημένων, οὐδένα πω δίκην οὔτ’ ἀναιδεστέραν οὔτε συκοφαντικωτέραν οἰόμαι φανήσεσθαι δεδικασμένον ἧσ νῦν οὑτοσὶ λαχὼν εἰσελθεῖν τετόλμηκεν. ἐξ ἀρχῆσ δ’, ὡσ ἂν οἱο͂́σ τ’ ὦ διὰ βραχυτάτων, ἅπαντα τὰ πραχθέντα διηγήσομαι πρὸσ ὑμᾶσ. ἐδανείσαμεν πέντε καὶ ἑκατὸν μνᾶσ ἐγὼ καὶ Εὐέργοσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, Πανταινέτῳ τουτῳί, ἐπ’ ἐργαστηρίῳ τ’ ἐν τοῖσ ἔργοισ ἐν Μαρωνείᾳ καὶ τριάκοντ’ ἀνδραπόδοισ.

ἦν δὲ τοῦ δανείσματοσ τετταράκοντα μὲν καὶ πέντε μναῖ ἐμαί, τάλαντον δ’ Εὐέργου. συνέβαινε δὲ τοῦτον ὀφείλειν Μνησικλεῖ μὲν Κολλυτεῖ τάλαντον, Φιλέᾳ δ’ Ἐλευσινίῳ καὶ Πλείστορι πέντε καὶ τετταράκοντα μνᾶσ. πρατὴρ μὲν δὴ τοῦ ἐργαστηρίου καὶ τῶν ἀνδραπόδων ὁ Μνησικλῆσ ἡμῖν γίγνεται καὶ γὰρ ἐώνητ’ ἐκεῖνοσ αὐτὰ τούτῳ παρὰ Τηλεμάχου τοῦ πρότερον κεκτημένου·

μισθοῦται δ’ οὗτοσ παρ’ ἡμῶν τοῦ γιγνομένου τόκου τῷ ἀργυρίῳ, πέντε καὶ ἑκατὸν δραχμῶν τοῦ μηνὸσ ἑκάστου. καὶ τιθέμεθα συνθήκασ, ἐν αἷσ ἥ τε μίσθωσισ ἦν γεγραμμένη καὶ λύσισ τούτῳ παρ’ ἡμῶν ἔν τινι ῥητῷ χρόνῳ. πραχθέντων δὲ τούτων ἐλαφηβολιῶνοσ μηνὸσ ἐπὶ Θεοφίλου ἄρχοντοσ, ἐγὼ μὲν ἐκπλέων εἰσ τὸν Πόντον εὐθὺσ ᾠχόμην, οὗτοσ δ’ ἐνθάδ’ ἦν καὶ Εὐέργοσ.

τὰ μὲν δὴ πραχθέντα τούτοισ πρὸσ αὑτούσ, ἑώσ ἀπεδήμουν ἐγώ, οὐκ ἂν ἔχοιμ’ εἰπεῖν. οὔτε γὰρ ταὐτὰ λέγουσιν οὔτ’ ἀεὶ ταὔθ’ οὗτόσ γε, ἀλλὰ τοτὲ μὲν ἐκπεσεῖν ὑπ’ ἐκείνου βίᾳ παρὰ τὰσ συνθήκασ ἐκ τῆσ μισθώσεωσ, τοτὲ δ’ αὐτὸν αἴτιον αὑτῷ πρὸσ τὸ δημόσιον γενέσθαι τῆσ ἐγγραφῆσ, τοτὲ δ’ ἄλλ’ ὅ τι ἂν βούληται. ἐκεῖνοσ δ’ ἁπλῶσ οὔτε τοὺσ τόκουσ ἀπολαμβάνων οὔτε τῶν ἄλλων τῶν ἐν ταῖσ συνθήκαισ ποιοῦντοσ οὐδὲν τούτου, ἐλθὼν παρ’ ἑκόντοσ τούτου λαβὼν ἔχειν τὰ ἑαυτοῦ·

μετὰ δὲ ταῦτ’ ἀπελθόντα τοῦτον ἥκειν τοὺσ ἀμφισβητήσοντασ ἄγοντα, αὐτὸσ δ’ οὐχ ὑπεξελθεῖν ἐκείνοισ, τοῦτον δ’ οὐχὶ κωλύειν ἔχειν ὅσαπερ ἐμισθώσατο, εἰ ποιοίη τὰ συγκείμενα. τούτων μὲν δὴ τοιούτουσ ἀκούω λόγουσ.

ἐκεῖνο δ’ οἶδ’ ὅτι, εἰ μὲν οὗτοσ ἀληθῆ λέγει καὶ δεινὰ πέπονθεν, ὥσπερ φησίν, ὑπὸ τοῦ Εὐέργου, ἔχει δίκην ἧσ ἐτιμήσατ’ αὐτόσ· εἷλεν γὰρ εἰσελθὼν αὐτὸν ὡσ ὑμᾶσ, καὶ οὐ δήπου τῶν αὐτῶν παρά τε τοῦ πεποιηκότοσ δίκαιόσ ἐστιν δίκην λαβεῖν καὶ παρ’ ἐμοῦ τοῦ μηδ’ ἐπιδημοῦντοσ· εἰ δ’ ὁ Εὐέργοσ ἀληθῆ λέγει, σεσυκοφάντηται μὲν ὡσ ἐοίκεν ἐκεῖνοσ, ἐγὼ δ’ οὐδ’ οὕτωσ τῶν αὐτῶν φεύγοιμ’ ἂν δίκην εἰκότωσ. ὡσ οὖν ταῦτα πρῶτον ἀληθῆ λέγω, τούτων τοὺσ μάρτυρασ ὑμῖν παρέξομαι. ὅτι μὲν τοίνυν καὶ πρατὴρ ἦν ἡμῖν τῶν κτημάτων ὅσπερ ἐξ ἀρχῆσ αὐτὸσ ἐώνητο, καὶ κατὰ τὰσ συνθήκασ οὗτοσ ἐμισθώσαθ’ ἡμέτερον ὂν τὸ ἐργαστήριον καὶ τἀνδράποδα, καὶ οὔτε παρῆν ἐγὼ τοῖσ μετὰ ταῦτα πρὸσ Εὐέργον τούτῳ πραχθεῖσιν οὔτ’ ἐπεδήμουν ὅλωσ, ἔλαχέν τε δίκην ἐκείνῳ καὶ οὐδὲν πώποθ’ ἡμῖν ἐνεκάλει, ἀκούετε τῶν μαρτύρων, ὦ ἄνδρεσ δικασταί.

ἐπειδὴ τοίνυν ἀφικόμην σχεδόν τι πάντ’ ἀπολωλεκὼσ ὅσ’ ἔχων ἐξέπλευσα, ἀκούσασ καὶ καταλαβὼν τοῦτον μὲν ἀφεστηκότα, τὸν δ’ Εὐέργον ἔχοντα καὶ κρατοῦνθ’ ὧν ἐωνήμεθα, θαυμαστῶσ ὡσ ἐλυπήθην, ὁρῶν τὸ πρᾶγμά μοι περιεστηκὸσ εἰσ ἄτοπον·

ἢ γὰρ κοινωνεῖν ἔδει τῆσ ἐργασίασ καὶ τῶν ἐπιμελειῶν τῷ Εὐέργῳ, ἢ χρήστην ἀντὶ τούτου τὸν Εὐέργον ἔχειν, καὶ πρὸσ ἐκεῖνον πάλιν μίσθωσιν γράφειν καὶ συμβόλαιον ποιεῖσθαι· τούτων δ’ οὐδέτερον προῃρούμην. ἀηδῶσ δ’ ἔχων οἷσ λέγω τούτοισ, ἰδὼν τὸν Μνησικλέα τὸν πρατῆρα τούτων ἡμῖν γεγενημένον, προσελθὼν ἐμεμφόμην αὐτῷ, λέγων οἱο͂ν ἄνθρωπον προὐξένησέ μοι, καὶ τοὺσ ἀμφισβητοῦντασ καὶ τί ταῦτ’ ἐστὶν ἠρώτων.

ἀκούσασ δ’ ἐκεῖνοσ τῶν μὲν ἀμφισβητούντων κατεγέλα, συνελθεῖν δ’ ἔφη τούτουσ βούλεσθαι πρὸσ ἡμᾶσ, καὶ συνάξειν αὐτὸσ ἡμᾶσ, καὶ παραινέσειν τούτῳ πάντα ποιεῖν τὰ δίκαι’ ἐμοί, καὶ οἰέσθαι πείσειν. ὡσ δὲ συνήλθομεν, τὰ μὲν πολλὰ τί δεῖ λέγειν;

ἧκον δ’ οἱ δεδανεικέναι φάσκοντεσ τούτῳ ἐπὶ τῷ ἐργαστηρίῳ καὶ τοῖσ ἀνδραπόδοισ ἃ ἡμεῖσ ἐπριάμεθα παρὰ Μνησικλέουσ, καὶ οὐδὲν ἦν ἁπλοῦν οὐδ’ ὑγιὲσ τούτων. πάντα δ’ ἐξελεγχόμενοι ψευδῆ λέγοντεσ, καὶ τοῦ Μνησικλέουσ βεβαιοῦντοσ ἡμῖν, προκαλοῦνται πρόκλησιν ἡμᾶσ ὡσ οὐ δεξομένουσ, ἢ κομίσασθαι πάντα τὰ χρήματα παρ’ αὑτῶν καὶ ἀπελθεῖν, ἢ διαλῦσαι σφᾶσ ὑπὲρ ὧν ἐνεκάλουν, αἰτιώμενοι πολλῷ πλείονοσ ἄξι’ ἔχειν ὧν ἐδεδώκεμεν χρημάτων. ἀκούσασ δ’ ἐγώ, παραχρῆμα, οὐδὲ βουλευσάμενοσ, κομίσασθαι συνεχώρησα, καὶ τὸν Εὐέργον ἔπεισα.

ἐπειδὴ δ’ ἔδει τὰ χρήμαθ’ ἡμᾶσ ἀπολαμβάνειν καὶ τὸ πρᾶγμ’ εἰσ τοῦτο προῆκτο, οὐκ ἔφασαν μετὰ ταῦτα δώσειν οἱ τότ’ ἐκεῖν’ ἐπαγγειλάμενοι, εἰ μὴ πρατῆρεσ γιγνοίμεθ’ ἡμεῖσ τῶν κτημάτων αὐτοῖσ, νοῦν ἔχοντεσ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, κατ’ αὐτό γε τοῦτο· ἑώρων γὰρ ἡμᾶσ οἷ’ ἐσυκοφαντούμεθ’ ὑπὸ τούτου. ὡσ οὖν καὶ ταῦτ’ ἀληθῆ λέγω, λαβέ μοι καὶ ταύτασ τὰσ μαρτυρίασ. Μαρτυρίαι ἐπειδὴ τοίνυν τὸ πρᾶγμ’ ἐνταῦθ’ εἱστήκει, καὶ τὰ μὲν χρήματ’ οὐ προί̈ενθ’ οὓσ ἐπήγαγεν οὗτοσ, ἡμεῖσ δ’ εἰκότωσ ἐφαινόμεθ’ ὧν ἐωνήμεθα κρατεῖν, ἱκέτευεν, ἐδεῖτο, ἠντεβόλει πρατῆρασ ἡμᾶσ γενέσθαι. ἀξιοῦντοσ δὲ τούτου καὶ πολλὰ δεηθέντοσ ἐμοῦ καὶ τί οὐ ποιήσαντοσ;

καὶ τοῦθ’ ὑπέμεινα. ὁρῶν δ’ αὐτόν, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, κακοήθη, καὶ τὸ μὲν ἐξ ἀρχῆσ τοῦ Μνησικλέουσ κατηγοροῦντα πρὸσ ἡμᾶσ, πάλιν δ’ ᾧ φίλοσ ἦν τὰ μάλιστα, τῷ Εὐέργῳ, τούτῳ προσκεκρουκότα, καὶ τὸ μὲν πρῶτον ὡσ ἐγὼ κατέπλευσα, ἅσμενον φάσκονθ’ ἑορακέναι με, ἐπειδὴ δ’ ἔδει τὰ δίκαια ποιεῖν, ἐμοὶ πάλιν δυσκολαίνοντα, καὶ ἅπασι μέχρι τοῦ προλαβεῖν καὶ τυχεῖν ὧν δέοιτο φίλον ὄντα, μετὰ ταῦτα δ’ ἐχθρὸν καὶ διάφορον γιγνόμενον, ἠξίουν ἀπαλλαττόμενοσ καὶ πρατὴρ ὑπὲρ τούτου γιγνόμενοσ, πάντων ἀφεθεὶσ τῶν ἐγκλημάτων καὶ ἀπαλλαγείσ, οὕτω διαλύεσθαι.

τούτων δὲ συγχωρηθέντων οὗτοσ μὲν ἀφῆκεν ἁπάντων ἐμέ, ἐγὼ δὲ πρατήρ, ὥσπερ ἐδεῖθ’ οὗτοσ, τῶν κτημάτων ἐγιγνόμην, καθάπερ αὐτὸσ ἐπριάμην παρὰ Μνησικλέουσ.

κομισάμενοσ δὲ τἀμαυτοῦ καὶ τοῦτον οὐδ’ ὁτιοῦν ἀδικῶν, μὰ τοὺσ θεούσ, οὐδ’ ἂν εἴ τι γένοιτο, ᾠήθην ἂν δίκην μοι λαχεῖν ποτὲ τουτονί. τὰ μὲν δὴ γεγενημένα, καὶ περὶ ὧν οἴσετε τὴν ψῆφον, καὶ δι’ ἃ τὴν δίκην συκοφαντούμενοσ παρεγραψάμην μὴ εἰσαγώγιμον εἶναι, ταῦτ’ ἐστιν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί.

παρασχόμενοσ δὲ μάρτυρασ οἳ παρῆσαν ἡνίκ’ ἀφιέμην ὑπὸ τούτου καὶ ἀπηλλαττόμην, ὡσ οὐκ εἰσαγώγιμοσ ἐκ τῶν νόμων ἐστὶν ἡ δίκη, μετὰ ταῦτ’ ἐπιδείξω. καί μοι λέγε ταύτην τὴν μαρτυρίαν. Μαρτυρία λέγε δή μοι καὶ τὴν τῶν ἐωνημένων μαρτυρίαν, ἵν’ εἰδῆθ’ ὅτι τούτου κελεύοντοσ αὔτ’ ἀπεδόμην οἷσ οὗτοσ ἐκέλευσεν. Μαρτυρία οὐ τοίνυν μόνον ἡμῖν εἰσιν οὗτοι μάρτυρεσ, ὡσ ἀφείμεθα καὶ νῦν συκοφαντούμεθα, ἀλλὰ καὶ Πανταίνετοσ αὐτόσ.

ὅτε γὰρ λαγχάνων Εὐέργῳ τὴν δίκην εἰάσεν ἐμέ, τότ’ ἐμαρτύρει οὗτοσ πρὸσ ἔμ’ αὑτῷ μηδὲν ἔγκλημ’ ὑπόλοιπον εἶναι· οὐ γὰρ ἂν δήπου, τῶν αὐτῶν ἀδικημάτων παρόντων, ἀμφοῖν δ’ ὁμοίωσ ἐγκαλῶν, τὸν μὲν εἰάσεν τῷ δ’ ἐδικάζετο.

ἀλλὰ μὴν ὅτι γ’ οὐκ ἐῶσιν οἱ νόμοι περὶ τῶν οὕτω πραχθέντων πάλιν λαγχάνειν, οἶμαι μὲν ὑμᾶσ καὶ μηδὲν εἰπόντοσ ἐμοῦ γιγνώσκειν· ὅμωσ δὲ λέγ’ αὐτοῖσ καὶ τὸν νόμον τουτονί. Νόμοσ ἀκούετ’, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τοῦ νόμου λέγοντοσ ἄντικρυσ, ὧν ἂν ἀφῇ καὶ ἀπαλλάξῃ τισ, μηκέτι τὰσ δίκασ εἶναι. καὶ μὴν ὅτι γ’ ἀμφότερ’ ἐστὶ πεπραγμένα ταῦτα τούτῳ πρὸσ ἡμᾶσ, ἠκούσατε τῶν μαρτυριῶν.

ἁπάντων μὲν τοίνυν τῶν ἐν τοῖσ νόμοισ ἀπειρημένων οὐ προσήκει δικάζεσθαι, ἥκιστα δὲ τούτων. ἃ μὲν γὰρ τὸ δημόσιον πέπρακεν, ἔχοι τισ ἂν εἰπεῖν ὡσ ἀδίκωσ οὐ προσήκοντα πέπρακεν· καὶ περὶ ὧν ἔγνω τὸ δικαστήριον, ἔστιν εἰπεῖν ὡσ ἐξαπατηθὲν τοῦτ’ ἐποίησεν, καὶ περὶ τῶν ἄλλων τῶν ἐν τῷ νόμῳ καθ’ ἑκάστου γένοιτ’ ἄν τισ εἰκότωσ λόγοσ.

ἃ δ’ αὐτὸσ ἐπείσθη καὶ ἀφῆκεν, οὐκ ἔνι δήπουθεν εἰπεῖν οὐδ’ αὑτὸν αἰτιάσασθαι, ὡσ οὐ δικαίωσ ταῦτ’ ἐποίησεν. οἱ μὲν οὖν παρά τι τῶν ἄλλων τούτων δικαζόμενοι τοῖσ ὑφ’ ἑτέρων δικαίοισ ὡρισμένοισ οὐκ ἐμμένουσιν, ὁ δ’ ὧν ἂν ἀφῇ πάλιν λαγχάνων τοῖσ ὑφ’ ἑαυτοῦ. διὸ πάντων μάλιστ’ ἄξιον τούτοισ χαλεπαίνειν. οὐκοῦν ὡσ μὲν ἀφῆκέ με πάντων, ὅτ’ ἐγιγνόμην τῶν ἀνδραπόδων πρατήρ, ἐπέδειξα·

ὅτι δ’ οὐκ ἐῶσιν οἱ νόμοι τούτων εἶναι δίκασ, ἀκηκόατ’ ἀρτίωσ ἀναγιγνωσκομένου τοῦ νόμου. ἵνα δ’, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, μή τισ οἰήται τοῖσ περὶ τῶν πραγμάτων αὐτῶν δικαίοισ ἁλισκόμενόν μ’ ἐπὶ τοῦτ’ ἀποχωρεῖν, καὶ καθ’ ἕκαστον ὧν ἐγκαλεῖ βούλομαι δεῖξαι αὐτὸν ψευδόμενον. λέγε δ’ αὐτὸ τὸ ἔγκλημα, ὅ μοι δικάζεται.

ἔβλαψέ με Νικόβουλοσ ἐπιβουλεύσασ ἐμοὶ καὶ τῇ οὐσίᾳ τῇ ἐμῇ, ἀφελέσθαι κελεύσασ Ἀντιγένην τὸν ἑαυτοῦ οἰκέτην τὸ ἀργύριον τοῦ ἐμοῦ οἰκέτου, ὃ ἔφερεν καταβολὴν τῇ πόλει τοῦ μετάλλου, ὃ ἐγὼ ἐπριάμην ἐνενήκοντα μνῶν, καὶ αἴτιοσ ἐμοὶ γενόμενοσ ἐγγραφῆναι τὸ διπλοῦν τῷ δημοσίῳ.

ἐπίσχεσ.

ταυτὶ πάντα, ἃ νῦν ἐγκέκληκεν ἐμοί, πρότερον τὸν Εὐέργον αἰτιασάμενοσ τὴν δίκην εἷλε. μεμαρτύρηται μὲν δὴ καὶ ἐν ἀρχῇ μοι τοῦ λόγου πρὸσ ὑμᾶσ ὡσ ἀπεδήμουν, ὅτε τούτοισ αἱ πρὸσ ἀλλήλουσ ἐγίγνοντο διαφοραί· οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ ἐκ τοῦ ἐγκλήματοσ τούτου δῆλόν ἐστιν. οὐδαμοῦ γὰρ ὡσ ἐγώ τι πεποίηκα τούτων ἔγραψεν, ἀλλ’ ὑπογράψασ ἐπιβουλεῦσαί με αὑτῷ καὶ τῇ οὐσίᾳ, προστάξαι φησὶ τῷ παιδὶ ταῦτα ποιεῖν, ψευδόμενοσ· πῶσ γὰρ ἐγὼ προσέταξα, ὃσ ὅτ’ ἐξέπλεον τῶν γενησομένων ἐνταῦθ’ οὐδ’ ὁτιοῦν δήπουθεν ᾔδειν; εἶτα καὶ πόση μωρία, λέγονθ’ ὡσ ἐπεβούλευον ἀτιμῶσαι καὶ τὰ ἔσχατα πρᾶξαι, οἰκέτῃ με ταῦτα προστάξαι γεγραφέναι, ἃ οὐδὲ πολίτησ πολίτην δύναιτ’ ἂν ποιῆσαι;

τί οὖν ἐστι τοῦτο; οὐκ ἔχων οἶμαι κατ’ οὐδὲν διὰ τὴν ἀποδημίαν εἰσ ἐμὲ τούτων ἀνενεγκεῖν τι, συκοφαντεῖν δὲ βουλόμενοσ, ὡσ προσέταξα, ἐνέγραψεν· οὐδὲ γὰρ λόγοσ ἦν, εἰ μὴ τοῦτ’ ἐποίησε. λέγε τἀκόλουθον.

καὶ ἐπειδὴ ὦφλον ἐγὼ τῷ δημοσίῳ, καταστήσασ Ἀντιγένην τὸν ἑαυτοῦ οἰκέτην εἰσ τὸ ἐργαστήριον τὸ ἐμὸν τὸ ἐπὶ Θρασύλλῳ κύριον τῶν ἐμῶν, ἀπαγορεύοντοσ ἐμοῦ.

ἐπίσχεσ.

πάλιν ταυτὶ πάνθ’ ὑπ’ αὐτοῦ τοῦ πράγματοσ ἐξελεγχθήσεται ψευδόμενοσ. γέγραφεν γὰρ καταστῆσαι μὲν ἐμέ, ἀπαγορεύειν δ’ αὑτόν. ταῦτα δ’ οὐχ οἱο͂́ν τε τὸν μὴ παρόντα. οὔτε γὰρ καθίστην ἐγώ, ὅ γ’ ὢν ἐν τῷ Πόντῳ, οὔτ’ ἀπηγόρευεν οὗτοσ τῷ μὴ παρόντι· πῶσ γάρ; πῶσ οὖν εἰσ ἀνάγκην ἦλθεν ταῦθ’ οὕτω γράψαι;

ὁ Εὐέργοσ τότ’ οἶμαι πλημμελῶν ὧν δέδωκε δίκην, συνήθωσ ἔχων ἐμοὶ καὶ γνώριμοσ ὢν κατέστησεν τὸν οἰκέτην οἴκοθεν λαβὼν παρ’ ἐμοῦ φυλάττειν ὡσ αὑτόν. εἰ μὲν οὖν ἔγραψε τἀληθέσ, γέλωσ ἂν ἦν· τί γάρ, εἰ κατέστησεν Εὐέργοσ, ἐγώ σ’ ἀδικῶ; φεύγων δὲ τοῦτο τοιαῦτ’ ἠνάγκασται γράφειν, ἵν’ ᾖ πρὸσ ἔμ’ αὐτῷ τὸ ἔγκλημα. λέγε τὰ ἐφεξῆσ. κἄπειτα πείσασ τοὺσ οἰκέτασ τοὺσ ἐμοὺσ καθέζεσθαι εἰσ τὸν κεγχρεῶνα ἐπὶ βλάβῃ τῇ ἐμῇ.

τουτὶ παντελῶσ ἤδη καὶ ἀναιδέσ ἐστιν·

οὐ γὰρ μόνον ἐκ τοῦ προκαλεῖσθαι τούτουσ παραδοῦναι, τοῦτον δὲ μὴ ’θέλειν, ἀλλὰ καὶ ἐκ πάντων δῆλόν ἐστιν ψεῦδοσ ὄν. τίνοσ γὰρ εἵνεκ’ ἔπειθον; ἵνα νὴ Δί’ αὐτοὺσ κτήσωμαι. ἀλλ’ αἱρέσεώσ μοι δοθείσησ ἢ ἔχειν ἢ κομίσασθαι τὰ ἐμαυτοῦ, εἱλόμην κομίσασθαι, καὶ ταῦτα μεμαρτύρηται. λέγε δὴ τὴν πρόκλησιν ὅμωσ. Πρόκλησισ ταύτην τοίνυν οὐχὶ δεξάμενοσ τὴν πρόκλησιν, ἀλλὰ φυγών, σκέψασθ’ οἱο͂ν εὐθέωσ μετὰ ταῦτ’ ἐγκαλεῖ. λέγε τοὐχόμενον. καὶ κατεργασάμενοσ τὴν ἀργυρῖτιν, ἣν οἱ ἐμοὶ οἰκέται ἠργάσαντο, καὶ ἔχων τὸ ἀργύριον τὸ ἐκ ταύτησ τῆσ ἀργυρίτιδοσ.

πάλιν ταῦτα πῶσ ἔνεστ’ ἐμοὶ πεπρᾶχθαι τῷ μὴ παρόντι,καὶ περὶ ὧν Εὐέργου κατεδικάσω;

λέγε δ’ αὐτοῖσ τὸ ἐφεξῆσ.

καὶ ἀποδόμενοσ τὸ ἐργαστήριον τὸ ἐμὸν καὶ τοὺσ οἰκέτασ παρὰ τὰσ συνθήκασ, ἃσ ἔθετο πρόσ με.

ἐπίσχεσ.

τουτὶ πολὺ πάνθ’ ὑπερβέβληκεν τἄλλα. πρῶτον μὲν γὰρ παρὰ τὰσ συνθήκασ φησίν, ἃσ ἔθετο πρὸσ ἐμέ. αὗται δ’ εἰσὶ τίνεσ; ἐμισθώσαμεν τῶν τόκων τῶν γιγνομένων τούτῳ τὰ ἡμέτερ’ ἡμεῖσ, καὶ ἄλλ’ οὐδέν· πρατὴρ μὲν γὰρ ὁ Μνησικλῆσ ἡμῖν ἐγεγόνει τούτου παρόντοσ καὶ κελεύοντοσ. μετὰ ταῦτα δὲ τὸν αὐτὸν τρόπον ἡμεῖσ ἑτέροισ ἀπεδόμεθα, ἐφ’ οἷσπερ αὐτοὶ ἐπριάμεθα, οὐ μόνον κελεύοντοσ ἔτι τούτου, ἀλλὰ καὶ ἱκετεύοντοσ·

οὐδεὶσ γὰρ ἤθελεν δέχεσθαι τοῦτον πρατῆρα. τί οὖν αἱ τῆσ μισθώσεωσ ἐνταῦθα συνθῆκαι; τί τοῦτ’, ὦ φαυλότατ’ ἀνθρώπων, ἐνέγραψασ; ἀλλὰ μὴν ὅτι σοῦ κελεύοντοσ καὶ ἐφ’ οἷσπερ ἐωνήμεθ’ αὐτοὶ πάλιν ἀπεδόμεθα, λέγε τὴν μαρτυρίαν. Μαρτυρία μαρτυρεῖσ τοίνυν καὶ σύ· ἃ γὰρ ἡμεῖσ πέντε καὶ ἑκατὸν μνῶν ἐωνήμεθα, ταῦθ’ ὕστερον τριῶν ταλάντων καὶ δισχιλίων καὶ ἑξακοσίων ἀπέδου σύ·

καίτοι τίσ ἂν καθάπαξ πρατῆρά σ’ ἔχων σοὶ δραχμὴν ἔδωκε μίαν; ἀλλὰ μὴν ὅτι ταῦτ’ ἀληθῆ λέγω, κάλει μοι τούτων τοὺσ μάρτυρασ. Μάρτυρεσ ἔχων μὲν τοίνυν ἣν ἐπείσθη τῶν αὑτοῦ τιμήν, δεηθεὶσ δ’ ἐμοῦ τὸ γενέσθαι πρατῆρα καθ’ ὃ συνέβαλον ἀργύριον, αὑτὸσ δυοῖν ταλάντοιν προσδικάζεται. καὶ τὰ λοιπὰ τῶν ἐγκλημάτων ἔτ’ ἐστὶ δεινότερα.

λέγε δή μοι τὸ λοιπὸν τοῦ ἐγκλήματοσ. Ἔγκλημα ἐνταυθὶ πόλλ’ ἄττα καὶ δεινά μοι ἅμ’ ἐγκαλεῖ· καὶ γὰρ αἴκειαν καὶ ὕβριν καὶ βιαίων καὶ πρὸσ ἐπικλήρουσ ἀδικήματα.

τούτων δ’ εἰσὶν ἑκάστου χωρὶσ αἱ δίκαι καὶ οὔτε πρὸσ ἀρχὴν τὴν αὐτὴν οὔθ’ ὑπὲρ τιμημάτων τῶν αὐτῶν, ἀλλ’ ἡ μὲν αἴκεια καὶ τὰ τῶν βιαίων πρὸσ τοὺσ τετταράκοντα, αἱ δὲ τῆσ ὕβρεωσ πρὸσ τοὺσ θεσμοθέτασ, ὅσα δ’ εἰσ ἐπικλήρουσ, πρὸσ τὸν ἄρχοντα. οἱ δὲ νόμοι καὶ τούτων διδόασι τὰσ παραγραφὰσ ἀντιλαγχάνειν, περὶ ὧν οὐκ εἰσὶν εἰσαγωγεῖσ. λέγε δ’ αὐτοῖσ τουτονὶ τὸν νόμον. Νόμοσ τοῦτο τοίνυν ἐμοῦ παραγεγραμμένου πρὸσ τῇ ἄλλῃ παραγραφῇ, καὶ οὐκ ὄντων εἰσαγωγέων τῶν θεσμοθετῶν ὑπὲρ ὧν λαγχάνει Πανταίνετοσ, ἐξαλήλιπται καὶ οὐ πρόσεστι τῇ παραγραφῇ. τὸ δ’ ὅπωσ, ὑμεῖσ σκοπεῖτε· ἐμοὶ μὲν γάρ, ἑώσ ἂν ἔχω τὸν νόμον αὐτὸν δεικνύναι, οὐδ’ ὁτιοῦν διαφέρει·

οὐ γὰρ τὸ γιγνώσκειν καὶ συνιέναι τὰ δίκαι’ ὑμῶν ἐξαλεῖψαι δυνήσεται. λαβὲ δὴ καὶ τὸν μεταλλικὸν νόμον·

καὶ γὰρ ἐκ τούτου δείξειν οἰόμαι, οὔτ’ οὖσαν εἰσαγώγιμον τὴν δίκην, χάριτόσ τ’ ὢν μᾶλλον ἄξιοσ ἢ τοῦ συκοφαντεῖσθαι. λέγε. Νόμοσ οὗτοσ σαφῶσ ὁ νόμοσ διείρηκεν ὧν εἶναι δίκασ προσήκει μεταλλικάσ. οὐκοῦν ὁ μὲν νόμοσ, ἐάν τισ ἐξίλλῃ τινὰ τῆσ ἐργασίασ, ὑπόδικον ποιεῖ· ἐγὼ δ’ οὐχ ὅπωσ αὐτὸσ ἐξίλλω, ἀλλ’ ὧν τοῦτον ἄλλοσ ἀπεστέρει, τούτων ἐγκρατῆ κατέστησα καὶ παρέδωκα, καὶ πρατὴρ τούτου δεηθέντοσ ἐγενόμην.

ναί, φησίν·

ἀλλὰ κἂν ἄλλο τι ἀδικῇ τισ περὶ τὰ μέταλλα, καὶ τούτων εἰσὶν δίκαι. ὀρθῶσ γ’, ὦ Πανταίνετε· ἀλλὰ ταῦτα τί ἐστιν; ἂν τύφῃ τισ, ἂν ὅπλ’ ἐπιφέρῃ, ἂν ἐπικατατέμνῃ τῶν μέτρων ἐντόσ. ταῦτ’ ἐστὶν τἄλλα, ὧν οὐδὲν δήπου πέπρακται πρὸσ ὑμᾶσ ἐμοί, πλὴν εἰ τοὺσ κομιζομένουσ ἃ προεῖντό σοι, μεθ’ ὅπλων ἥκειν νομίζεισ. εἰ δὲ ταῦθ’ ἡγεῖ, πρὸσ ἅπαντασ τοὺσ προϊεμένουσ τὰ ἑαυτῶν εἰσί σοι δίκαι μεταλλικαί. ἀλλ’ οὐ δίκαιον.

φέρε γάρ, ὅστισ ἂν μέταλλον παρὰ τῆσ πόλεωσ πρίηται, τοὺσ κοινοὺσ παρελθὼν νόμουσ, καθ’ οὓσ καὶ διδόναι καὶ λαμβάνειν πᾶσι προσήκει δίκασ, ἐν ταῖσ μεταλλικαῖσ δικάσεται, ἐὰν δανείσηται παρά του; τί δ’, ἂν κακῶσ ἀκούσῃ; ἂν πληγὰσ λάβῃ; ἂν κλοπὴν ἐγκαλῇ; ἂν προεισφορὰν μὴ κομίζηται;

ἂν ὅλωσ ἄλλο τι; ἐγὼ μὲν οὐκ οἰόμαι, ἀλλὰ τὰσ μεταλλικὰσ εἶναι δίκασ τοῖσ κοινωνοῦσι μετάλλου καὶ τοῖσ ἕτερον συντρήσασιν εἰσ τὰ τῶν πλησίον καὶ ὅλωσ τοῖσ ἐργαζομένοισ τὰ μέταλλα καὶ τῶν ἐν τῷ νόμῳ τι ποιοῦσιν, τῷ δὲ δανείσαντι Πανταινέτῳ, καὶ ταῦτ’ ἀπειληφότι γλίσχρωσ καὶ μόλισ παρὰ τούτου, οὐκ εἶναι δίκην μεταλλικὴν πρὸσ φευκτέον, οὐδ’ ἐγγύσ. ὡσ μὲν οὖν οὔτ’ ἠδίκηκα τοῦτον οὐδὲν οὔτ’ εἰσαγώγιμοσ ἐκ τῶν νόμων ἐστὶν ἡ δίκη, ταῦτ’ ἄν τισ σκοπῶν ῥᾳδίωσ γνοίη.

οὐδὲν τοίνυν δίκαιον ἔχων οὐδὲ καθ’ ἓν λέγειν ὑπὲρ ὧν ἐγκαλεῖ, ἀλλὰ καὶ ψευδῆ γεγραφὼσ εἰσ τὸ ἔγκλημα καὶ περὶ ὧν ἀφῆκε δικαζόμενοσ, τοῦ ἐξελθόντοσ μηνόσ, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, ἐπειδὴ ἔμελλον εἰσιέναι τὴν δίκην, ἤδη τῶν δικαστηρίων ἐπικεκληρωμένων, προσελθὼν καὶ περιστήσασ τοὺσ μεθ’ ἑαυτοῦ, τὸ ἐργαστήριον τῶν συνεστώτων, πρᾶγμα ποιεῖ πάνδεινον· ἀναγιγνώσκει μοι πρόκλησιν μακράν, ἀξιῶν, ὅν φησιν οἰκέτην ταῦτα συνειδέναι, βασανίζεσθαι, κἂν μὲν ᾖ ταῦτ’ ἀληθῆ, τὴν δίκην ἀτίμητον ὀφλεῖν αὑτῷ, ἐὰν δὲ ψευδῆ, τὸν βασανιστὴν Μνησικλέα ἐπιγνώμον’ εἶναι τῆσ τιμῆσ τῆσ τοῦ παιδόσ.

λαβὼν δ’ ἐγγυητὰσ τούτων παρ’ ἐμοῦ, καὶ σημηναμένου τὴν πρόκλησιν ἐμοῦ, οὐχ ὡσ δίκαιον ὄν ποῦ γάρ ἐστι δίκαιον, ἐν οἰκέτου σώματι καὶ ψυχῇ ἢ δύ’ ὠφληκέναι τάλαντα, ἢ μηδὲν τὸν συκοφαντοῦντα ζημιοῦσθαι; ἀλλ’ ἐγὼ πολλῷ τῷ δικαίῳ περιεῖναι βουλόμενοσ συνεχώρουν.

καὶ μετὰ ταῦτα προσκαλεῖται μέν με τὴν δίκην πάλιν, ἐπειδὴ θᾶττον ἀνείλετο τὰσ παρακαταβολάσ οὕτωσ εὐθὺσ ἦν δῆλοσ οὐδ’ οἷσ αὐτὸσ ὡρίσατ’ ἐμμένων δικαίοισ· ἐπειδὴ δ’ ἥκομεν πρὸσ τὸν βασανιστήν, ἀντὶ τοῦ τὴν πρόκλησιν ἀνοίξασ δεῖξαι τὰ γεγραμμένα καὶ κατὰ ταῦτα πράττειν ὅ τι δόξαι διὰ γὰρ τὸν θόρυβον τότε καὶ τὸ μέλλειν καλεῖσθαι τὴν δίκην τοιοῦτον ἦν·

προκαλοῦμαί σε ταυτί· δέχομαι· φέρε δὴ τὸν δακτύλιον· λαβέ· τίσ δ’ ἐγγυητήσ; οὑτοσί· οὐδὲν οὔτ’ ἀντίγραφον οὔτ’ ἄλλ’ οὐδὲν ἐποιησάμην τοιοῦτον ἀντὶ δὲ τοῦ ταῦθ’ οὕτωσ ὥσπερ λέγω πράττειν ἑτέραν ἧκεν ἔχων πρόκλησιν, ἀξιῶν αὐτὸσ βασανίζειν τὸν ἄνθρωπον, καὶ ἐπιλαβόμενοσ εἷλκεν, καὶ ἐνέλειπεν οὐδὲν ἀσελγείασ. καὶ ἔγωγ’ ἐνεθυμήθην, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἡλίκον ἐστὶ πλεονέκτημα τὸ καταπεπλάσθαι τὸν βίον.

ἐγὼ γὰρ ἐμαυτῷ ταῦτα πάσχειν ἐδόκουν καταφρονούμενοσ τῷ ἁπλῶσ καὶ ὡσ πέφυκα ζῆν, καὶ δίκην διδόναι παμμεγέθη ταῦτ’ ἀνεχόμενοσ. ὅτι δ’ οὖν ἠναγκαζόμην, παρ’ ἃ ἡγούμην δίκαι’ εἶναι, ἀντιπροκαλεῖσθαι, καὶ τὸν οἰκέτην παρεδίδουν, καὶ ὅτι ταῦτ’ ἀληθῆ λέγω, λέγε τὴν πρόκλησιν. Πρόκλησισ φυγὼν μὲν τοίνυν ταῦτα, φυγὼν δ’ ἃ τὸ πρῶτον αὐτὸσ προὐκαλέσατο, ἔγωγ’, ὅ τι ποτ’ ἐρεῖ πρὸσ ὑμᾶσ, θαυμάζω. ἵνα δ’ εἰδῆθ’ ὑφ’ οὗ φησὶ καὶ τὰ δεινὰ πεπονθέναι, θεάσασθε.

οὗτόσ ἐστιν ὁ Πανταίνετον ἐκβαλών, οὗτόσ ἐσθ’ ὁ κρείττων τῶν φίλων τῶν Πανταινέτου καὶ τῶν νόμων. οὐ γὰρ ἔγωγ’ ἐπεδήμουν, οὐδ’ αὐτὸσ ἐγκαλεῖ. βούλομαι δ’ ὑμῖν καὶ δι’ ὧν τοὺσ πρότερον δικαστὰσ ἐξαπατήσασ εἷλε τὸν Εὐέργον εἰπεῖν, ἵν’ εἰδῆθ’ ὅτι καὶ νῦν οὐδὲν οὔτ’ ἀναιδείασ οὔτε τοῦ ψεύδεσθαι παραλείψει.

πρὸσ δὲ τούτοισ καὶ περὶ ὧν ἐμοὶ δικάζεται νυνί, τὰσ αὐτὰσ οὔσασ ἀπολογίασ εὑρήσετε· ὅσπερ ἔλεγχοσ ἀκριβέστατόσ ἐστιν ὑπὲρ τοῦ τότ’ ἐκεῖνον σεσυκοφαντῆσθαι. οὗτοσ γὰρ ᾐτιάσατ’ ἐκεῖνον πρὸσ ἅπασι τοῖσ ἄλλοισ ἐλθόντ’ εἰσ ἀγρὸν ὡσ αὑτὸν ἐπὶ τὰσ ἐπικλήρουσ εἰσελθεῖν καὶ τὴν μητέρα τὴν αὑτοῦ, καὶ τοὺσ νόμουσ ἧκεν ἔχων τοὺσ τῶν ἐπικλήρων πρὸσ τὸ δικαστήριον. καὶ πρὸσ μὲν τὸν ἄρχοντα, ὃν τῶν τοιούτων οἱ νόμοι κελεύουσιν ἐπιμελεῖσθαι, καὶ παρ’ ᾧ τῷ μὲν ἠδικηκότι κίνδυνοσ περὶ τοῦ τί χρὴ παθεῖν ἢ ἀποτεῖσαι, τῷ δ’ ἐπεξιόντι μετ’ οὐδεμιᾶσ ζημίασ ἡ βοήθεια, οὐδέπω καὶ τήμερον ἐξήτασται, οὐδ’ εἰσήγγειλεν οὔτ’ ἔμ’ οὔτε τὸν Εὐέργον ὡσ ἀδικοῦντασ, ἐν δὲ τῷ δικαστηρίῳ ταῦτα κατηγόρει καὶ δυοῖν ταλάντοιν εἷλε δίκην.

ἦν γὰρ οἶμαι κατὰ μὲν τοὺσ νόμουσ προειδότα τὴν αἰτίαν, ἐφ’ ᾗ κρίνεται, ῥᾴδιον τἀληθῆ καὶ τὰ δίκαι’ ἐπιδείξαντ’ ἀποφεύγειν, ἐν δὲ μεταλλικῇ δίκῃ, περὶ ὧν οὐδ’ ἂν ἤλπισεν αὑτοῦ κατηγορηθήσεσθαι, χαλεπὸν παραχρῆμ’ ἔχειν ἀπολύσασθαι τὴν διαβολήν·

ἡ δ’ ὀργὴ <ἡ> παρὰ τῶν ἐξηπατημένων ὑπὸ τούτου δικαστῶν, ἐφ’ ᾧ τὴν ψῆφον εἶχον πράγματι, τούτου κατεψηφίσατο. καίτοι τὸν ἐκείνουσ ἐξηπατηκότα τοὺσ δικαστάσ, ἆρ’ ὀκνήσειν ὑμᾶσ ἐξαπατᾶν οἰέσθε;

ἢ πεπιστευκότ’ εἰσιέναι τοῖσ πράγμασιν, ἀλλ’ οὐ τοῖσ λόγοισ καὶ τοῖσ συνεστῶσιν μεθ’ αὑτοῦ μάρτυσιν, τῷ τ’ ἀκαθάρτῳ καὶ μιαρῷ Προκλεῖ, τῷ μεγάλῳ τούτῳ, καὶ Στρατοκλεῖ τῷ πιθανωτάτῳ πάντων ἀνθρώπων καὶ πονηροτάτῳ, καὶ τῷ μηδὲν ὑποστελλόμενον μηδ’ αἰσχυνόμενον κλαήσειν καὶ ὀδυρεῖσθαι; καίτοι τοσούτου δεῖσ ἐλέου τινὸσ ἄξιοσ εἶναι, ὥστε μισηθείησ ἂν δικαιότατ’ ἀνθρώπων ἐξ ὧν πεπραγμάτευσαι·

ὅσ γ’ ὀφείλων μνᾶσ ἑκατὸν καὶ πέντε καὶ οὐχ οἱο͂́σ τ’ ὢν διαλῦσαι, τοὺσ ταῦτα συνευπορήσαντασ καὶ γενομένουσ αἰτίουσ σοι τοῦ τὰ δίκαια ποιῆσαι τοῖσ συμβαλοῦσιν ἐξ ἀρχῆσ, χωρὶσ ὧν περὶ αὐτὰ τὰ συμβόλαι’ ἠδίκεισ, καὶ πρὸσ ἀτιμῶσαι ζητεῖσ. καὶ τοὺσ μὲν ἄλλουσ τοὺσ δανειζομένουσ ἴδοι τισ ἂν ἐξισταμένουσ τῶν ὄντων· σοὶ δ’ ὁ συμβεβληκὼσ τοῦτο πέπονθεν, καὶ δανείσασ τάλαντον δύ’ ὤφληκεν συκοφαντηθείσ. ἐγὼ δὲ τετταράκοντα μνᾶσ δανείσασ δυοῖν ταλάντοιν ταυτηνὶ φεύγω δίκην.

καὶ ἐφ’ οἷσ δανείσασθαι μὲν οὐδεπώποτ’ ἐδυνήθησ ἑκατὸν μνῶν πλέον, πέπρακασ δὲ καθάπαξ τριῶν ταλάντων καὶ δισχιλίων, εἰσ ταῦτα τέτταρ’ ὡσ ἐοίκεν ἠδίκησαι τάλαντα. ὑπὸ τοῦ ταῦτα; ὑπὸ τοῦ οἰκέτου νὴ Δία τοῦ ἐμοῦ. τίσ δ’ ἂν οἰκέτῃ παραχωρήσειε πολίτησ τῶν αὑτοῦ; ἢ τίσ ἂν φήσειεν, ὧν δίκην λαχὼν ᾕρηκεν οὗτοσ Εὐέργον, τούτων καὶ τὸν ἐμὸν παῖδ’ ὑπεύθυνον εἶναι προσήκειν; χωρὶσ δὲ τούτων αὐτὸσ αὐτὸν οὗτοσ ἀφῆκε τῶν τοιούτων αἰτιῶν ἁπασῶν.

οὐ γὰρ νῦν ἔδει λέγειν, οὐδ’ εἰσ τὴν πρόκλησιν γράφειν ἐν ᾗ βασανίζειν ἐξῄτει, ἀλλὰ λαχόντ’ ἐκείνῳ τὴν δίκην τὸν κύριον διώκειν ἐμέ. νῦν δ’ εἴληχεν μὲν ἐμοί, κατηγορεῖ δ’ ἐκείνου. ταῦτα δ’ οὐκ ἐῶσιν οἱ νόμοι· τίσ γὰρ πώποτε τῷ δεσπότῃ λαχών, τοῦ δούλου τὰ πράγματα, ὥσπερ κυρίου, κατηγόρησεν; ἐπειδὰν τοίνυν τισ αὐτὸν ἔρηται καὶ τί δίκαιον ἕξεισ λέγειν πρὸσ Νικόβουλον;

μισοῦσι, φησίν, Ἀθηναῖοι τοὺσ δανείζοντασ· Νικόβουλοσ δ’ ἐπίφθονόσ ἐστι, καὶ ταχέωσ βαδίζει, καὶ μέγα φθέγγεται, καὶ βακτηρίαν φορεῖ· ταῦτα δ’ ἐστὶν ἅπαντα, φησίν, πρὸσ ἐμοῦ. καὶ ταῦτ’ οὐκ αἰσχύνεται λέγων, οὐδὲ τοὺσ ἀκούοντασ οἰέται μανθάνειν ὅτι συκοφαντοῦντόσ ἐστι λογισμὸσ οὗτοσ, οὐκ ἀδικουμένου. ἐγὼ δ’ ἀδικεῖν μὲν οὐδένα τῶν δανειζόντων οἰόμαι, μισεῖσθαι μέντοι τινὰσ ἂν εἰκότωσ ὑφ’ ὑμῶν, οἳ τέχνην τὸ πρᾶγμα πεποιημένοι μήτε συγγνώμησ μήτ’ ἄλλου μηδενόσ εἰσιν ἀλλ’ ἢ τοῦ πλείονοσ.

διὰ γὰρ τὸ καὶ δεδανεῖσθαι πολλάκισ, μὴ μόνον αὐτὸσ τούτῳ δανεῖσαι, οὐδ’ ἐγὼ τούτουσ ἀγνοῶ, οὐδὲ φιλῶ, οὐ μέντοι γ’ ἀποστερῶ μὰ Δία, οὐδὲ συκοφαντῶ. ὅστισ δ’ εἴργασται μὲν ὥσπερ ἐγὼ πλέων καὶ κινδυνεύων, εὐπορήσασ δὲ μικρῶν ἐδάνεισεν ταῦτα, καὶ χαρίσασθαι βουλόμενοσ καὶ μὴ λαθεῖν διαρρυὲν αὑτὸν τἀργύριον, τί τισ ἂν τοῦτον εἰσ ἐκείνουσ τιθείη;

εἰ μὴ τοῦτο λέγεισ, ὡσ ὃσ ἂν σοὶ δανείσῃ, τοῦτον δημοσίᾳ μισεῖσθαι προσήκει. λέγε δή μοι τὰσ μαρτυρίασ, τίσ ἐγὼ πρὸσ τοὺσ συμβάλλοντασ ἄνθρωποσ καὶ πρὸσ τοὺσ δεομένουσ εἰμί. Μαρτυρίαι τοιοῦτοσ, ὦ Πανταίνετε, ἐγώ, ὁ ταχὺ βαδίζων, καὶ τοιοῦτοσ σύ, ὁ ἀτρέμασ. ἀλλὰ μὴν περὶ τοῦ ἐμοῦ γε βαδίσματοσ ἢ τῆσ διαλέκτου, τἀληθῆ πάντ’ ἐρῶ πρὸσ ὑμᾶσ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, μετὰ παρρησίασ.

ἐγὼ γὰρ οὐχὶ λέγηθ’ ἐμαυτόν, οὐδ’ ἀγνοῶ, οὐ τῶν εὖ πεφυκότων κατὰ ταῦτ’ ὢν ἀνθρώπων, οὐδὲ τῶν λυσιτελούντωσ ἑαυτοῖσ. εἰ γὰρ ἐν οἷσ μηδὲν ὠφελοῦμαι ποιῶν, λυπῶ τινάσ, πῶσ οὐκ ἀτυχῶ κατὰ τοῦτο τὸ μέροσ; ἀλλὰ τί χρὴ παθεῖν;

ἂν τῷ δεῖνι δανείσω, διὰ ταῦτα δίκην προσοφλεῖν; μηδαμῶσ. κακίαν γὰρ ἐμοὶ καὶ πονηρίαν οὔθ’ οὗτοσ προσοῦσαν οὐδεμίαν δείξει, οὔθ’ ὑμῶν τοσούτων ὄντων οὐδὲ εἷσ σύνοιδεν. τἄλλα δὲ ταῦθ’ ἕκαστοσ ἡμῶν, ὅπωσ ἔτυχεν, πέφυκεν οἶμαι. καὶ φύσει μάχεσθαι μὲν ἔχοντ’ οὐκ εὔπορόν ἐστιν οὐ γὰρ ἂν ἀλλήλων διεφέρομεν οὐδέν, γνῶναι δ’ ἰδόνθ’ ἕτερον καὶ ἐπιπλῆξαι ῥᾴδιον. ἀλλὰ τί τούτων ἐμοὶ πρὸσ σέ, Πανταίνετε;

πολλὰ καὶ δεινὰ πέπονθασ; οὐκοῦν εἴληφασ δίκην. οὐ παρ’ ἐμοῦ γε; οὐδὲ γὰρ ἠδικήθησ οὐδὲν ὑπ’ ἐμοῦ. οὐ γὰρ ἄν ποτ’ ἀφῆκασ, οὐδ’, ὅτ’ Εὐέργῳ προῃροῦ λαγχάνειν, εἰάσασ ἐμέ, οὐδὲ πρατῆρ’ ἠξίωσασ ὑποστῆναι τόν γε δεινά σε καὶ πόλλ’ εἰργασμένον. εἶτα καὶ πῶσ ἂν ὁ μὴ παρὼν μηδ’ ἐπιδημῶν ἐγώ τί σ’ ἠδίκησα; εἰ τοίνυν ὡσ οἱο͂́ν τε μέγιστ’ ἠδικῆσθαι δοίη τισ αὐτῷ καὶ ἐρεῖν ἅπαντ’ ἀληθῆ περὶ τούτων νυνί, ἐκεῖνό γ’ οἶμαι πάντασ ἂν ὑμᾶσ ὁμολογῆσαι, ὅτι πολλὰ συμβέβηκεν ἠδικῆσθαί τισιν ἤδη μείζω τῶν εἰσ χρήματα γιγνομένων ἀδικημάτων·

καὶ γὰρ ἀκούσιοι φόνοι καὶ ὕβρεισ εἰσ ἃ μὴ δεῖ καὶ πόλλ’ ἄλλα τοιαῦτα γίγνεται. ἀλλ’ ὅμωσ ἁπάντων τούτων ὁρ́οσ καὶ λύσισ τοῖσ παθοῦσι τέτακται τὸ πεισθέντασ ἀφεῖναι. καὶ τοῦθ’ οὕτω τὸ δίκαιον ἐν πᾶσιν ἰσχύει, ὥστ’ ἐὰν ἑλών τισ ἀκουσίου φόνου καὶ σαφῶσ ἐπιδείξασ μὴ καθαρόν, μετὰ ταῦτ’ αἰδέσηται καὶ ἀφῇ, οὐκέτ’ ἐκβαλεῖν κύριοσ τὸν αὐτόν ἐστιν.

οὐδέ γ’, ἂν ὁ παθὼν αὐτὸσ ἀφῇ τοῦ φόνου, πρὶν τελευτῆσαι, τὸν δράσαντα, οὐδενὶ τῶν λοιπῶν συγγενῶν ἔξεστ’ ἐπεξιέναι, ἀλλ’ οὓσ ἐκπίπτειν καὶ φεύγειν, ἂν ἁλίσκωνται, καὶ τεθνάναι προστάττουσιν οἱ νόμοι, τούτουσ, ἐὰν ἀφεθῶσιν ἅπαξ, ἁπάντων ἐκλύει τῶν δεινῶν τοῦτο τὸ ῥῆμα. εἶθ’ ὑπὲρ μὲν ψυχῆσ καὶ τῶν μεγίστων οὕτωσ ἰσχύει καὶ μένει τὸ ἀφεῖναι, ὑπὲρ δὲ χρημάτων καὶ ἐλαττόνων ἐγκλημάτων ἄκυρον ἔσται;

μηδαμῶσ. οὐ γὰρ εἰ μὴ τῶν δικαίων ἐγὼ παρ’ ὑμῖν τεύξομαι, τοῦτ’ ἔστι δεινότατον, ἀλλ’ εἰ πρᾶγμα δίκαιον ὡρισμένον ἐκ παντὸσ τοῦ χρόνου νῦν καταλύσετ’ ἐφ’ ἡμῶν.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Demosthenes, Speeches 31-40, Παραγραφὴ πρὸσ Πανταίνετον

(데모스테네스, Speeches 31-40, Παραγραφὴ πρὸσ Πανταίνετον)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION