헬라어 문장 검색 - ΑριστίΑρσΡηετ́1́13́

(아리스티데스, 아일리오스, Ars Rhetorica, περὶ πολιτικοῦ λόγου, περὶ κολάσεωσ λόγου.)

κολάζεται δὲ ὁ λόγοσ καθολικῶσ τριχῇ, κατὰ γνώμην, κατὰ σχῆμα, κατὰ λέξιν. κατὰ μὲν γνώμην οὕτωσ, ὅταν τισ μὴ ἐνδιδῷ ταῖσ ἔξωθεν ἐπινοίαισ, καὶ ὅταν δὲ συναναγκασθεὶσ χρῆσθαί τινι ἐπινοίᾳ, μὴ ἁπλῶσ εἰσάγῃ αὐτήν, ἀλλ’ ἐπισημαίνηται ὅτι συνηναγκάσθη, καὶ θεραπεύῃ, καὶ ὅταν τισ μὴ ἀπεσχισμένα νοήματα τῶν ὑποκειμένων τιθῇ ἁπλῶσ, ἀλλ’ ὡσ ἔνι μάλιστα σύνεγγυσ. κατὰ δὲ σχῆμα γίνεται κόλασισ οὕτωσ, ὅταν τισ διακόπτῃ τὰσ ὑποστάσεισ τῶν λόγων, ὅταν παραιτήσεσι χρῆται, ὅταν ἐπιδιορθώσεσι χρῆται.

κατὰ δὲ ἀπαγγελίαν οὕτωσ, ὅταν τισ τῇ οἰκείᾳ λέξει τῶν πραγμάτων ἀντὶ τῆσ τροπῆσ χρῆται, καὶ ὅταν ὑπερβολαῖσ ἧττον χρῆται, καὶ ὅταν δέ ποτε συναναγκασθῇ χρήσασθαί τινι τροπικῇ ὑπερβολῇ, παραιτῆται.

καθ’ ὃν δὲ τρόπον γίνεται τοῦτο ῥᾴδιον δεῖξαι. καὶ ἄλλαι δέ εἰσι περὶ λόγουσ, ὡσαύτωσ δὲ καὶ περὶ ποίησιν ἰδέαι, καὶ πόρρω καὶ ἐγγὺσ ἀλλήλων, ἃσ ἅμα μὲν πάσασ λαβεῖν οὐ ῥᾴδιον, μέροσ δὲ ἕκαστοσ ἀποτεμνόμενοσ κατὰ τοῦτο ηὐδοκίμησεν, Ὅμηρον δὲ ποιητὴν ἐξαιρῶ λόγου.

ὅταν οὖν τισ ἀγώνισμα ποιήσηται διὰ πάντων τῶν καλῶν τούτων διεξελθεῖν καὶ πάσασ μίξεισ μῖξαι περὶ τοὺσ λόγουσ, πρῶτον μὲν χρὴ τὰ ἤθη πρέποντα τοῖσ καιροῖσ ἀποδοῦναι, ἔπειτα τὰσ συζυγίασ, οὗ μὲν ἀκρίβεια, ἐνταῦθα ὡρ́αν προσθείσ, οὗ δὲ βραχύτησ, ἐνταῦθα τάχοσ, τῷ δὲ περιττῷ σαφήνειαν, χάριν δὲ οὗ σεμνότησ, οὗ δὲ εὑρ́εσισ, ἐνταῦθα διαχείρισιν. οὗ δὲ τολμήματα, ἐνταῦθα ἀσφάλειαν. σκοτοδινιᾷ δὲ ἐνταῦθα πᾶσ ἀκροατὴσ καὶ οὐκ ἔχει τί γένηται, ἀλλ’ ὥσπερ ἐν τῇ παρατάξει κυκλούμενοι θορυβοῦνται καὶ ὡσ ἕκαστοσ ἔχει φύσεωσ, οὕτωσ ἐπαινεῖ ὁ μὲν τῆσ λέξεωσ τὴν ἀκρίβειαν, ὁ δὲ τοῦ νοῦ τὴν λεπτότητα, ὁ δὲ ὡσ ὡραῖα, ὁ δὲ ἄλλοσ ἄλλο τι. ἐπεὶ δὲ καὶ τὰ τῆσ ἀρετῆσ μόρια ἐν τῷ εἴδει τῆσ ῥητορικῆσ εὑρίσκεται, εἰή ἂν καὶ ὁ ῥήτωρ τοιοῦτοσ·

φρονίμου μὲν γάρ ἐστιν οἶμαι καὶ σώφρονοσ γνῶναι τὴν ἀξίαν ἑκάστου τῶν πραγμάτων, δικαίου δὲ τὰ πρέποντα καὶ ἑαυτῷ καὶ ἑτέροισ ἀποδοῦναι, ἀνδρείου δὲ μὴ φοβηθῆναι τἀληθὲσ εἰπεῖν· ὁ δὲ αὐτὸσ νεμεσῶν ἅπασι τοῖσ ἐναντίοισ τούτων. εἰκότωσ ἐνέχεταί τισιν, ὡσ ἂν μὴ δόξῃ, ὡσ ἀλλότριοι τοῦ λέγοντοσ οἱ λόγοι καὶ μείζω τὴν δόξαν τῆσ ἀληθείασ ἐφελκόμενοι. τοῦ ῥήτοροσ τοίνυν ἐστὶ καὶ ταῦτα, τὸ ἰδεῖν τὰ βέλτιστα καὶ ἐξειπεῖν καὶ διαχειρίσαι ἕκαστα, τὰσ ἁρμονίασ φυλάξαι καὶ τὴν ἀεὶ πρέπουσαν τῷ καιρῷ τάξιν καὶ προαίρεσιν, σωφρονίσαι, προτρέψαι, κατασχεῖν, ὅτου δέοι, τοῦτ’ εἰσενέγκασθαι· κάλλουσ τε καὶ τοῦ νοῦ καὶ ῥώμησ καὶ σωφροσύνησ ὅλωσ μετέχοντασ τοὺσ λόγουσ ἀποδεῖξαι τῇ πυκνότητι τῶν ἐνθυμημάτων, τῇ συμμετρίᾳ τῶν ῥημάτων, ταῖσ ἁρμονίαισ, τῇ περινοίᾳ, τοῖσ σχήμασι, ταῖσ χάρισι τῶν κεφαλαίων, τοῦ βουλήματοσ, τῶν ὑποθέσεων. αἱ μὲν γάρ εἰσιν ἐγκωμιαστικαί, αἱ δὲ συμβουλευτικαί, αἱ δὲ δικανικαί.

τῶν δὲ δικανικῶν αἱ μέν εἰσι κατ’ οὐσίαν, αἱ δὲ κατ’ ἰδιότητα, αἱ δὲ κατὰ ποιότητα, καὶ πάλιν αὖ τῶν δικανικῶν λόγων οἱ μὲν οἶμαι βραχύτατοί εἰσιν, οἱ δὲ μήκιστοι, οἱ δὲ [τῶν] διὰ μέσου τούτων. οἱ δὲ συμβουλευτικοὶ τοῦ δικανικοῦ τῇ μὲν φύσει βραχύτεροί εἰσι, καίτοι εἰσὶ μὲν καὶ οἱ συμβουλευτικοὶ ὡσπερεὶ μακρότεροι τῶν δικανικῶν, οἱ δὲ δικανικοὶ τῶν ὁμοειδῶν, οἱ δ’ ἐγγὺσ πλήθει· ἀλλ’ οὔτε οὗτοι τούτων χωρὶσ τίθενται οὔτε ἐκεῖνοι τούτων οὐδὲν διαφέρουσι· τῇ μὲν γὰρ τῶν πραγμάτων τύχῃ καὶ ἐπ’ ἔλαττον καὶ ἐπὶ πλεῖον προέρχονται, αὐτό τε ἑαυτοῦ ἑκάτερον καὶ τοῦ ἑτέρου, τῇ ὅλῃ φύσει τὸ ἕτερον τοῦ ἑτέρου πλέον τι. τοῦτο δὲ σημεῖον, ὅτι μὴ ὁ συμβουλευτικὸσ πολὺ βραχύτεροσ τοῦ μηκίστου [καὶ] ἀγωνιστικοῦ, οὕτωσ οὐ μόνον ταῖσ ἰδέαισ, ἀλλὰ καὶ τῇ συμμετρίᾳ κεχωρίσθαι βούλεται τὰ ἀγωνίσματα ἀλλήλων, ὡσ ἐπὶ πλῆθοσ εἰπεῖν· ὁ τοίνυν συμβουλεύων ἐρεῖ πάντα ἃ δεῖ, ἐρεῖ δὲ ἐν ἐλάττοσιν ἢ δίκην ἀγωνιζόμενοσ· ὁ δὲ ἀγωνιζόμενοσ ἐρεῖ πάντα καθάπερ ὁ συμβουλεύων. τριῶν τοίνυν ὄντων εἰδῶν τοῦ λόγου καὶ τῆσ περὶ ταῦτα τύχησ τῶν πραγμάτων, φημὶ ἐμπίπτειν εἰσ τὸ αὐτὸ ἄλλα εἴδη, ἃ δεῖ ἀναλαμβάνοντα κεραννύναι, ὥσπερ καὶ ὁ τοῦ Δημοσθένουσ λόγοσ [ἔχει οὕτωσ] ὁ τὴν φυλακὴν δοὺσ Χαριδήμῳ τῶν τριῶν που μετέχει γενῶν·

τὸ μὲν γὰρ τῶν παρανόμων μέροσ ἄντικρυσ ἐφ’ ἑαυτοῦ δικανικόν ἐστιν ἐλέγχον τὸν Ἀριστοκράτην ὅτι παρὰ τοὺσ νόμουσ εἴρηκε· τὸ δὲ αὖ περὶ τοῦ συμφέροντοσ συμβουλευτικόν τινα ἔχει τύπον, ὡσ οὐ χρὴ Κερσοβλέπτην ἐᾶν μείζω γενέσθαι· τρίτον δὲ ἐπὶ τούτοισ ἐστὶ τῷ ἐγκωμιαστικῷ τρόπῳ προσῆκον, Χαριδήμου ψόγοσ. ταῦτα πάντα εἰσ ἓν περιί̈σταται τὸ δικανικὸν καὶ γέγονέ τισ αὐτῶν κρᾶσισ καὶ μῖξισ τοιαύτη καὶ οὔτε τὸ ἕτερόν ἐστιν οἱο͂ν τὸ ἕτερον, ἀλλ’ ὅσον τὸ πρᾶγμα ἐθέλει, τοσοῦτον διαφέρει, καὶ οὐδὲν ἀπέρρωγεν ἀλλήλων τὰ εἴδη, ὡσ μὴ ὁμολογούμενον αὐτὸν ἑαυτῷ τὸν ἅπαντα εἶναι λόγον. εἰδέναι δὲ χρὴ ὅτι τῶν μὲν συμβουλευτικῶν ζητημάτων αἱ ὑποθέσεισ αἵδε, τὸ δίκαιον, τὸ συμφέρον, τὸ δυνατόν, τὸ ῥᾴδιον, τὸ ἀναγκαῖον, τὸ ἀκίνδυνον, τὸ καλόν, τὸ εὐσεβέσ, τὸ ὅσιον, τὸ ἡδὺ καὶ τὰ ἐναντία τούτοισ.

συνίσταται δὲ τὸ μὲν δίκαιον νόμῳ, φύσει, ἔθει, τὸ δὲ νόμῳ δίκαιον θεωρεῖται ἐν προστάξει καὶ ἐν ἀπαγορεύσει. τὸ δὲ συμφέρον συνίσταται ἐκ τόπων τεσσάρων, οὗτοι δέ εἰσιν οἵδε, τήρησισ ὧν ἔχομεν ἀγαθῶν, ἐπίκτησισ ὧν οὐκ ἔχομεν ἀγαθῶν, ἀποφυγὴ τῶν περιεστώτων κακῶν, κώλυσισ τῶν ἐπιφερομένων κακῶν. τὸ δὲ δυνατὸν συνίσταται ἐκ προσώπων καὶ τῶν τούτοισ προσφερομένων. τὸ δὲ ῥᾴδιον συνίσταται ἐκ τούτων, τοῦ ἐλαττόνων πόνων ἢ δαπάνησ ἢ κινδύνων ἤ τινοσ ἄλλου τῶν τοιούτων πρὸσ ἐναντίον δεῖσθαι. τὸ δὲ ἀναγκαῖον συνίσταται ἐκ τοῦ μὴ κατ’ ἔμφασιν ἄλλωσ πρᾶξαί τινα ἃ βούλεται ἢ ὡσ ἂν ἡ ἀνάγκη προσαναγκάζῃ, ἐκ τοῦ μὴ [προσαναγκάζεσθαι] φόβουσ καὶ ταραχὰσ καὶ λύπασ καὶ τὸ ἐν ταῖσ ἀνάγκαισ βίαιον ἐκφυγεῖν ἄλλωσ πωσ ἢ οὕτωσ, ἢ ὡσ ἡ ἀνάγκη προσαναγκάζει, ἐκ τοῦ ἀναγκαῖον αὐτὸ εἶναι πάντωσ ὁρίζεσθαι, οἱο͂ν τὸ ἀποθανεῖν. τὸ δὲ ἀκίνδυνον συνίσταται ἐκ τούτων, τοῦ μηδὲν δέοσ εἶναι παθεῖν μήτε ὑπὸ θεῶν μήτε ὑπὸ ἐχθρῶν μήτε ὑπὸ κρειττόνων τινῶν μήτε ὑπὸ τοῦ νόμου. τὸ δὲ καλὸν συνίσταται ὡσ ὁρ́ῳ περιλαβεῖν ἐκ τῶν ἐπαίνων τῶν ἀγαθῶν. ταῦτα δέ ἐστι τὸ εὐσεβέσ, αἱ τιμαί, οἱ ἔπαινοι, αἱ μνῆμαι, αἱ φιλίαι, αἱ πίστεισ, τῶν προγόνων αἱ δόξαι, καὶ τὰ ὑπάρχοντα τοῖσ ἔργοισ, ἃ οὐ δεῖ καταισχύνειν, καὶ τὸ τηρεῖν τὰ πρέποντα ἐν τῷ βίῳ, οἱο͂ν εὐταξίαν, ἁπλότητα, ἀλήθειαν, φιλίαν· ὑπάρχοι δ’ ἂν εἰ πρὸσ τούτοισ συνίσταται τὸ καλὸν καὶ ἐκ τοῦ τὰ τῶν ἄλλων ἐπαινεῖν καὶ παραβάλλειν. καὶ ὅλωσ ὅσα κατὰ ἀρετὴν καὶ ἀρετῆσ ἔργα· πάντα γὰρ ταῦτα τοῦ καλοῦ. ἀντίκειται δὲ τούτοισ τὰ ἐναντία. τὸ δὲ εὐσεβὲσ συνίσταται ἐκ τῆσ φυσικῆσ παρατηρήσεωσ τῶν πρὸσ τοὺσ θεοὺσ δικαίων καὶ νομίμων. τὸ δὲ ὅσιον συνίσταται ἐκ τῆσ τηρήσεωσ τῶν δικαίων τῶν πρὸσ τὴν πατρίδα καὶ τὴν ταύτησ πρόνοιαν, καὶ τοὺσ γονεῖσ καὶ εὐεργέτασ καὶ παιδευτὰσ καὶ τοὺσ κατὰ γῆσ. τὸ δὲ ἡδὺ συνίσταται ἐκ τῆσ ἀπολαύσεωσ τῶν ἡδονῶν· τῶν δὲ ἡδονῶν αἱ μὲν γίνονται ἀπὸ γεύσεωσ, αἱ δὲ ἀπὸ ὄψεωσ, αἱ δὲ ἀπὸ ἀκοῆσ, αἱ δὲ κατὰ διάνοιαν, ἃσ μείζονασ καὶ καθαρωτέρασ εἶναι συμβέβηκε. τῆσ δὲ ἐγκωμιαστικῆσ, ἐπειδὴ καὶ ἔξω ζητημάτων ἐστίν, αἱ ὑποθέσεισ εἰσὶν ἢ ἀπὸ προσώπων, ἢ ἀπὸ πραγμάτων, ἀφ’ ὧν καὶ οἱ ἔπαινοι καὶ τὰ ἐγκώμια καὶ οἱ ὕμνοι καὶ τὰ ἀντικείμενα τούτοισ, οἱ ψόγοι.

εὐφημίᾳ δὲ ὅταν τὰ δυσχερῆ μὴ παραλείποντεσ ἐπὶ τὸ εὐφημότερον ταῦτα ἐξηγησώμεθα, οἱο͂ν εἰ τὸν Ἀλέξανδρον ἐπαινοῦντεσ τὴν τῆσ Ἑλένησ ἁρπαγὴν λέγοιμεν οὐκ ἀδίκημα οὐδὲ μοιχείαν οὐδὲ ἁμάρτημά τι περὶ τὸν Μενέλαον τὸν ξένον γενόμενον, ἀλλ’ ὡσ τοῦ Διὸσ ἐπεθύμησε κηδεστὴσ γενέσθαι, καὶ πάλιν ἐπὶ τῆσ Ἑλένησ, ὡσ οὐχ ἥμαρτε καταλιποῦσα τὸν ἄνδρα καὶ τὴν θυγατέρα καὶ τὸν οἶκον, ἀλλ’ ὡσ ἔνδοξοσ γενέσθαι ἐσπούδαζε. τῶν τοίνυν ἐπαινετικῶν τὸ μέν τι ἔπαινοσ καλεῖται, τὸ δὲ ὕμνοσ, τὸ δὲ ἐγκώμιον· ὕμνοσ μὲν εἰσ θεοὺσ μηδὲν ἔχων ἐναντίον, ἔπαινοσ δὲ τὸ ἐπὶ μικροῖσ γινόμενον, οἱο͂ν τὸ εὖ καὶ καλῶσ· καὶ γὰρ ταῦτα ἐπαινετικά ἐστι, καὶ πάλιν ὁ μὲν ἀγαθόσ, ὁ δὲ ἀνδρεῖοσ, ὁ δὲ δίκαιοσ· τὸ δὲ ἐγκώμιον ἐπὶ μεῖζον ἐξαίρει, διόπερ κατὰ διέξοδον γίνονται. λαμβάνονται δὲ οἱ ἔπαινοι κατὰ τρόπουσ τέσσαρασ, αὐξήσει, παραλείψει, παραβολῇ, εὐφημίᾳ. αὐξήσει μὲν οὖν, οἱο͂ν εἴ τισ θέλοι τὰ τοῦ μύρμηκοσ ἔργα ἐπαινῶν λέγειν ὅτι οἰκονομικώτατόσ ἐστι περὶ τὴν τῶν καρπῶν συγκομιδὴν καὶ περὶ τὴν τούτων ἀπόθεσιν, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ ἀγαθὸσ προϊδέσθαι τὰσ ὡρ́ασ τῶν θεῶν καὶ φρονιμώτατοσ πρὸσ τοὺσ καιροὺσ παρασκευάζεσθαι, καὶ ὅσα ἄν τισ εὑρ́οι μύρμηκα αὐξῶν. παραλείψει δὲ ὅταν τὰ προσόντα δυσχερῆ τοῖσ ἐγκωμιαζομένοισ καὶ ἅπερ ἄν τισ εἴποι ψέγων, παραλείποντεσ μόνα ἐξαγγέλλωμεν τὰ ἐπαίνου ἄξια, οἱο͂ν εἰ τὸν Ἀλέξανδρον ἐπαινοῦντεσ τὰσ μὲν λοιπὰσ πράξεισ αὐτοῦ ἐξηγοίμεθα, ὡσ διέβη τὸν Γράνικον, ὡσ μέχρι Κιλικίασ προῆλθεν, ὡσ τὰ μέχρι τοῦ Ὠκεανοῦ πάντα ἔθνη κατεστρέψατο, παραλείποιμεν δὲ τὴν Κλείτου ἀναίρεσιν καὶ τὴν περὶ τοὺσ πότουσ αὐτοῦ σπουδήν, καὶ ὅτι Μηδικὴν ἐσθῆτα μετημφιάσατο, καὶ προσκυνεῖσθαι ὁμοίωσ τῷ Περσῶν βασιλεῖ ἠξίου, καὶ ὅσα τοιαῦτα ἦν αὐτῷ. τῇ δὲ παραβολῇ, ὅταν μείζω μὲν τὰ τοῦ ἐπαινουμένου ἀποφῆναι θέλοντεσ ἐκ τῶν πρὸσ ἄλλα ἀποδεικνύωμεν, ὡσ ὁ Δημοσθένησ τὰ τοῦ Κόνωνοσ ἔργα τὰ περὶ τὸν τειχισμὸν μεγάλα ὑποδεῖξαι βουλόμενοσ τῶν Θεμιστοκλέουσ αὐτὰ βελτίω φησίν. τοῦ δὲ μὴ φορτικῶσ ἐπαινεῖν, δύνασθαι δ’ ὁποσαχῶσ ἂν χρεία γένηται ἐν τοῖσ πολιτικοῖσ ζητήμασι, τρόποι εἰσὶν οἵδε.

πρῶτον μὲν ὅταν τισ μὴ ὡσ ἐπιβουλεύσασ αὐτὸσ καὶ παρεσκευασμένοσ, ἀλλ’ ὡσ συναναγκασθεὶσ [καὶ] ἐπὶ τοῦτο δοκῇ συνενεχθῆναι· δεύτερον δὲ ὅταν τισ τὰ μὲν ἀποδιωθῆται, τὰ δὲ διεξίῃ· τρίτοσ τρόποσ, ὅταν πρὶν εἰπεῖν τι συγγνώμην ἐφ’ οἷσ ἂν μέλλῃ λέγειν αἰτῆται παρὰ τῶν δικαστῶν· τέταρτον ὅταν ἐν τοῖσ κοινοῖσ τὸν ἔπαινον ἔχῃ· πέμπτον, ὅταν καὶ αὐτοῖσ τοῖσ ἀκούουσι προσήκειν φάσκῃ ἀποδέχεσθαι αὐτά· ἕκτον, ὅταν καὶ τοὺσ ἀντιδίκουσ οἱο͂́σ τε ᾖ τισ ἐπιδεικνύναι τὸ αὐτὸ ποιοῦντασ, καὶ δεινὸν εἶναι φάσκῃ ἐκείνουσ μὲν ποιεῖν ὑπὲρ τῆσ αὑτῶν ὠφελείασ, αὐτὸν δὲ μή. περὶ ψόγου.

ὁ δὲ ψόγοσ ἐν τρισὶ τρόποισ λαμβάνεται· καὶ γὰρ κατὰ τὴν αὔξησίν ἐστι ψέγειν, καὶ κατὰ παράλειψιν, καὶ κατὰ παραβολήν, κατὰ εὐφημίαν δὲ οὐκέτι, ἀλλὰ κατὰ τὸ ἐναντίον τῇ εὐφημίᾳ, δυσφημίαν. κατὰ δυσφημίαν ψόγοσ γίνεται, ὅταν τὰ καλῶσ πεπραγμένα ἐπὶ τὸ δυσφημότερον ἐξαγγέλληται, οἱο͂ν εἰ λέγοι τισ ὡσ ὁ Μενέλεωσ οὐχ ὑπὲρ μεγάλων πραγμάτων, οὐχ ὑπὲρ ὧν ὁ βάρβαροσ ὕβρισεν εἰσ τὴν Ἑλλάδα ἀγανακτῶν ἐπὶ τὴν Τροίαν ἐστράτευσε, μιᾶσ δὲ γυναικὸσ ἕνεκα οὐκ ἀγαθῆσ, ὡσ καὶ ὁ τραγικόσ φησιν, ὦ πλὴν γυναικὸσ οὕνεκα στρατηλατεῖν, τἆλλ’ οὐδέν.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Aristides, Aelius, Ars Rhetorica, περὶ πολιτικοῦ λόγου, περὶ κολάσεωσ λόγου.

(아리스티데스, 아일리오스, Ars Rhetorica, περὶ πολιτικοῦ λόγου, περὶ κολάσεωσ λόγου.)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION