헬라어 문장 검색 - ΣτραβόΓεογραπ́15́03́

(스트라본, 지리학, book 15, chapter 3)

μετὰ δὲ Καρμανίαν ἡ Περσὶσ ἔστι, πολλὴ μὲν ἐν τῇ παραλίᾳ τοῦ ἀπ’ αὐτῆσ ὀνομαζομένου κόλπου, πολὺ δὲ μείζων ἐν τῇ μεσογαίᾳ, καὶ μάλιστα ἐπὶ μῆκοσ τὸ ἀπὸ τοῦ νότου καὶ τῆσ Καρμανίασ ἐπὶ τὰσ ἄρκτουσ καὶ τὰ περὶ Μηδίαν ἔθνη. τριττὴ δ’ ἐστὶ καὶ τῇ φύσει καὶ τῇ τῶν ἀέρων κράσει. ἡ μὲν γὰρ παραλία καυματηρά τε καὶ ἀμμώδησ καὶ σπανιστὴ καρποῖσ ἐστι πλὴν φοινίκων, ὅσον ἐν τετρακισχιλίοισ καὶ τετρακοσίοισ ἢ τριακοσίοισ ἐξεταζομένη σταδίοισ, καταστρέφουσα εἰσ ποταμὸν μέγιστον τῶν ταύτῃ καλούμενον Ὀρόατιν· ἡ δ’ ὑπὲρ ταύτησ ἐστὶ πάμφοροσ καὶ πεδινὴ καὶ θρεμμάτων ἀρίστη τροφόσ, ποταμοῖσ τε καὶ λίμναισ πληθύει. τρίτη δ’ ἐστὶν ἡ πρὸσ βορρᾶν χειμέριοσ καὶ ὀρεινή· πρὸσ δὲ ταῖσ ἐσχατιαῖσ εἰσιν οἱ καμηλοβοσκοί. μῆκοσ μὲν οὖν ἐστι κατ’ Ἐρατοσθένη τὸ ἐπὶ τὰσ ἄρκτουσ καὶ τὰσ Κασπίουσ πύλασ περὶ ὀκτακισχιλίων . . . κατά τινασ προπιπτούσασ ἄκρασ. λοιπὴ δ’ ἐστὶν ἐπὶ Κασπίουσ πύλασ οὐ πλεῖον ἢ τῶν τρισχιλίων. πλάτοσ δὲ τὸ ἐν τῇ μεσογαίᾳ τὸ ἀπὸ Σούσων εἰσ Περσέπολιν στάδιοι τετρακισχίλιοι διακόσιοι, κἀντεῦθεν ἐπὶ τοὺσ τῆσ Καρμανίασ ὁρ́ουσ ἄλλοι χίλιοι ἑξακόσιοι. φῦλα δὲ οἰκεῖ τὴν χώραν οἵ τε Πατεισχορεῖσ λεγόμενοι καὶ οἱ Ἀχαιμενίδαι καὶ [οἱ] Μάγοι· οὗτοι μὲν οὖν σεμνοῦ τινόσ εἰσι βίου ζηλωταί, Κύρτιοι δὲ καὶ Μάρδοι λῃστρικοί, ἄλλοι δὲ γεωργικοί. σχεδὸν δέ τι καὶ ἡ Σουσὶσ μέροσ γεγένηται τῆσ Περσίδοσ μεταξὺ αὐτῆσ κειμένη καὶ τῆσ Βαβυλωνίασ, ἔχουσα πόλιν ἀξιολογωτάτην τὰ Σοῦσα.

Πολύκλειτοσ δὲ διακοσίων φησὶ τὸν κύκλον καὶ ἀτείχιστον. οἱ γὰρ Πέρσαι κρατήσαντεσ Μήδων καὶ ὁ Κῦροσ, ὁρῶντεσ τὴν μὲν οἰκείαν γῆν ἐπ’ ἐσχάτοισ που ταττομένην, τὴν δὲ Σουσίδα ἐνδοτέρω καὶ πλησιαιτέραν τῇ Βαβυλωνίᾳ καὶ τοῖσ ἄλλοισ ἔθνεσιν, ἐνταῦθα ἔθεντο τὸ τῆσ ἡγεμονίασ βασίλειον· ἅμα καὶ τὸ ὅμορον τῆσ χώρασ ἀποδεξάμενοι καὶ τὸ ἀξίωμα τῆσ πόλεωσ καὶ κρεῖττον τὸ μηδέποτε καθ’ ἑαυτὴν τὴν Σουσίδα πραγμάτων μεγάλων ἐπήβολον γεγονέναι, ἀλλ’ ἀεὶ ὑφ’ ἑτέροισ ὑπάρξαι καὶ ἐν μέρει τετάχθαι συστήματοσ μείζονοσ, πλὴν εἰ ἄρα τὸ παλαιὸν τὸ κατὰ τοὺσ ἡρ́ωασ. λέγεται γὰρ δὴ κτίσμα Τιθωνοῦ τοῦ Μέμνονοσ πατρόσ, κύκλον ἔχουσα ἑκατὸν καὶ εἴκοσι σταδίων, παραμήκησ τῷ σχήματι· ἡ δ’ ἀκρόπολισ ἐκαλεῖτο Μεμνόνιον· λέγονται δὲ καὶ Κίσσιοι οἱ Σούσιοι· φησὶ δὲ καὶ Αἰσχύλοσ τὴν μητέρα Μέμνονοσ Κισσίαν. ταφῆναι δὲ λέγεται Μέμνων περὶ Πάλτον τῆσ Συρίασ παρὰ Βαδᾶν ποταμόν, ὡσ εἴρηκε Σιμωνίδησ ἐν Μέμνονι διθυράμβῳ τῶν Δηλιακῶν. τὸ δὲ τεῖχοσ ᾠκοδόμητο τῆσ πόλεωσ καὶ ἱερὰ καὶ βασίλεια παραπλησίωσ ὥσπερ τὰ τῶν Βαβυλωνίων ἐξ ὀπτῆσ πλίνθου καὶ ἀσφάλτου, καθάπερ εἰρήκασί τινεσ· κοσμήσαντεσ δὲ τὰ ἐν Σούσοισ βασίλεια μάλιστα τῶν ἄλλων οὐδὲν ἧττον καὶ τὰ ἐν Περσεπόλει καὶ τὰ ἐν Πασαργάδαισ ἐξετίμησαν·

καὶ ἥ γε γάζα καὶ οἱ θησαυροὶ καὶ τὰ μνήματα ἐνταῦθα ἦν τοῖσ Πέρσαισ, ὡσ ἐν τόποισ ἐρυμνοτέροισ καὶ ἅμα προγονικοῖσ. ἦν δὲ καὶ ἄλλα βασίλεια τὰ ἐν Γάβαισ ἐν τοῖσ ἀνωτέρω που μέρεσι τῆσ Περσίδοσ καὶ τὰ ἐν τῇ παραλίᾳ τὰ κατὰ τὴν Ταόκην λεγομένην· ταῦτα μὲν τὰ κατὰ τὴν τῶν Περσῶν ἀρχήν, οἱ δ’ ὕστερον ἄλλοισ καὶ ἄλλοισ ἐχρήσαντο, ὡσ εἰκόσ, εὐτελεστέροισ τισίν, ἅτε καὶ τῆσ Περσίδοσ ἠλαττωμένησ ὑπό τε τῶν Μακεδόνων καὶ ἔτι μᾶλλον ὑπὸ τῶν Παρθυαίων. καὶ γὰρ εἰ βασιλεύονται μέχρι νῦν ἴδιον βασιλέα ἔχοντεσ οἱ Πέρσαι, τῇ γε δυνάμει πλεῖστον ἀπολείπονται καὶ τῷ Παρθυαίων προσέχουσι βασιλεῖ. τὰ μὲν οὖν Σοῦσα ἐν μεσογαίοισ κεῖται ἐπὶ τῷ Χοάσπῃ ποταμῷ περαιτέρω κατὰ τὸ ζεῦγμα, ἡ δὲ χώρα μέχρι τῆσ θαλάττησ καθήκει·

καὶ ἔστιν αὐτῆσ ἡ παραλία μέχρι τῶν ἐκβολῶν σχεδόν τι τοῦ Τίγριοσ ἀπὸ τῶν ὁρ́ων τῆσ Περσικῆσ παραλίασ σταδίων ὡσ τρισχιλίων. ῥεῖ δὲ διὰ τῆσ χώρασ ὁ Χοάσπησ εἰσ τὴν αὐτὴν τελευτῶν παραλίαν, ἀπὸ τῶν Οὐξίων τὰσ ἀρχὰσ ἔχων. παρεμπίπτει γάρ τισ ὀρεινὴ τραχεῖα καὶ ἀπότομοσ μεταξὺ τῶν Σουσίων καὶ τῆσ Περσίδοσ, στενὰ ἔχουσα δυσπάροδα καὶ ἀνθρώπουσ λῃστάσ, οἳ μισθοὺσ ἐπράττοντο καὶ αὐτοὺσ τοὺσ βασιλέασ κατὰ τὴν ἐκ Σούσων εἰσ Πέρσασ εἰσβολήν. φησὶ δὲ Πολύκλειτοσ εἰσ λίμνην τινὰ συμβάλλειν τόν τε Χοάσπην καὶ τὸν Εὔλαιον καὶ ἔτι τὸν Τίγριν, εἶτ’ ἐκεῖθεν εἰσ τὴν θάλατταν ἐκδιδόναι· πρὸσ δὲ τῇ λίμνῃ καὶ ἐμπόριον εἶναι, τῶν ποταμῶν μὲν οὐ δεχομένων τὰ ἐκ τῆσ θαλάττησ, οὐδὲ καταπεμπόντων διὰ τοὺσ καταράκτασ ἐπίτηδεσ γενομένουσ, πεζῇ δ’ ἐμπορευομένων· ὀκτακοσίουσ γὰρ εἶναι σταδίουσ εἰσ Σοῦσα λέγουσιν ἄλλοι· ἄλλοι δέ φασι τοὺσ διὰ Σούσων ποταμοὺσ εἰσ ἓν ῥεῦμα τὸ τοῦ Τίγριοσ συμπίπτειν κατὰ τὰσ μεταξὺ διώρυγασ τοῦ Εὐφράτου· διὰ δὲ τοῦτο κατὰ τὰσ ἐκβολὰσ ὀνομάζεσθαι Πασίτιγριν. νέαρχοσ δὲ τὸν παράπλουν τῆσ Σουσίδοσ τεναγώδη φήσασ πέρασ αὐτοῦ λέγει τὸν Εὐφράτην ποταμόν·

πρὸσ δὲ τῷ στόματι κώμην οἰκεῖσθαι τὴν ὑποδεχομένην τὰ ἐκ τῆσ Ἀραβίασ φορτία· συνάπτειν γὰρ ἐφεξῆσ τὴν τῶν Ἀράβων παραλίαν τῷ στόματι τοῦ Εὐφράτου καὶ τοῦ Πασιτίγριοσ, τὸ δὲ μεταξὺ πᾶν ἐπέχειν λίμνην τὴν ὑποδεχομένην τὸν Τίγριν. ἀναπλεύσαντι δὲ τῷ Πασιτίγρει σταδίουσ πεντήκοντα καὶ ἑκατὸν τὴν σχεδίαν εἶναι τὴν ἄγουσαν ἐπὶ Σούσων ἐκ τῆσ Περσίδοσ, ἀπέχουσαν Σούσων σταδίουσ ἑξήκοντα· τὸν δὲ Πασίτιγριν ἀπὸ τοῦ Ὀροάτιδοσ διέχειν περὶ δισχιλίουσ σταδίουσ· διὰ δὲ τῆσ λίμνησ ἐπὶ τὸ στόμα τοῦ Τίγριοσ τὸν ἀνάπλουν εἶναι σταδίων ἑξακοσίων· πλησίον δὲ τοῦ στόματοσ κώμην οἰκεῖσθαι τὴν Σουσιανὴν διέχουσαν τῶν Σούσων σταδίουσ πεντακοσίουσ· ἀπὸ δὲ τοῦ στόματοσ τοῦ Εὐφράτου καὶ μέχρι Βαβυλῶνοσ τὸν ἀνάπλουν εἶναι διὰ γῆσ οἰκουμένησ καλῶσ σταδίων πλειόνων ἢ τρισχιλίων. Ὀνησίκριτοσ δὲ πάντασ φησὶν ἐκβάλλειν εἰσ τὴν λίμνην τόν τε Εὐφράτην καὶ τὸν Τίγριν, ἐκπεσόντα δὲ πάλιν τὸν Εὐφράτην ἐκ τῆσ λίμνησ ἰδίῳ στόματι πρὸσ τὴν θάλατταν συνάπτειν. ἔστι δὲ καὶ ἄλλα πλείω στενὰ διεκβάλλοντι τὰ ἐν τοῖσ Οὐξίοισ κατ’ αὐτὴν τὴν Περσίδα, ἃ καὶ αὐτὰ βίᾳ διῆλθεν Ἀλέξανδροσ, κατά τε τὰσ Περσικὰσ πύλασ καὶ κατ’ ἄλλουσ τόπουσ διεξιὼν τὴν χώραν, καὶ κατοπτεῦσαι σπεύδων τὰ κυριώτατα μέρη καὶ τὰ γαζοφυλάκια, ἃ τοσούτοισ χρόνοισ ἐξεπεπλήρωτο, οἷσ ἐδασμολόγησαν Πέρσαι τὴν Ἀσίαν·

ἐνέπρησε δὲ ὁ Ἀλέξανδροσ τὰ ἐν Περσεπόλει βασίλεια τιμωρῶν τοῖσ Ἕλλησιν, ὅτι κἀκείνων ἱερὰ καὶ πόλεισ οἱ Πέρσαι πυρὶ καὶ σιδήρῳ διεπόρθησαν. ποταμοὺσ δὲ διέβη πλείουσ τοὺσ διαρρέοντασ τὴν χώραν καὶ καταφερομένουσ εἰσ τὸν Περσικὸν κόλπον. μετὰ γὰρ τὸν Χοάσπην ὁ Κοπράτασ ἐστὶ καὶ ὁ Πασίτιγρισ, ὃσ ἐκ τῆσ Οὐξίασ καὶ αὐτὸσ ῥεῖ· ἔστι δὲ καὶ Κῦροσ ποταμὸσ διὰ τῆσ κοίλησ καλουμένησ Περσίδοσ ῥέων περὶ Πασαργάδασ, οὗ μετέλαβε τὸ ὄνομα βασιλεὺσ ἀντὶ Ἀγραδάτου μετονομασθεὶσ Κῦροσ. πρὸσ αὐτῇ δὲ τῇ Περσεπόλει τὸν Ἀράξην διέβη· ἦν δὲ ἡ Περσέπολισ μετὰ Σοῦσα κάλλιστα κατεσκευασμένη μεγίστη πόλισ, ἔχουσα βασίλεια ἐκπρεπῆ, καὶ μάλιστα τῇ πολυτελείᾳ τῶν κειμένων. ῥεῖ δ’ ὁ Ἀράξησ ἐκ τῶν Παραιτακῶν· συμβάλλει δ’ εἰσ αὐτὸν ὁ Μῆδοσ ἐκ Μηδίασ ὁρμηθείσ. φέρονται δὲ δι’ αὐλῶνοσ παμφόρου συνάπτοντοσ τῇ Καρμανίᾳ καὶ τοῖσ ἑωθινοῖσ μέρεσι τῆσ χώρασ, καθάπερ καὶ αὐτὴ ἡ Περσέπολισ. εἶτ’ εἰσ Πασαργάδασ ἧκε·

καὶ τοῦτο δ’ ἦν βασίλειον ἀρχαῖον. ἐνταῦθα δὲ καὶ τὸν Κύρου τάφον εἶδεν ἐν παραδείσῳ, πύργον οὐ μέγαν, τῷ δάσει τῶν δένδρων ἐναποκεκρυμμένον, κάτω μὲν στερεὸν ἄνω δὲ στέγην ἔχοντα καὶ σηκὸν στενὴν τελέωσ ἔχοντα τὴν εἴσοδον, δι’ ἧσ παρελθεῖν εἴσω φησὶν Ἀριστόβουλοσ κελεύσαντοσ τοῦ βασιλέωσ καὶ κοσμῆσαι τὸν τάφον· ἰδεῖν δὲ κλίνην τε χρυσῆν καὶ τράπεζαν σὺν ἐκπώμασι καὶ πύελον χρυσῆν καὶ ἐσθῆτα πολλὴν κόσμον τε λιθοκόλλητον· κατὰ μὲν οὖν τὴν πρώτην ἐπιδημίαν ταῦτ’ ἰδεῖν, ὕστερον δὲ συληθῆναι, καὶ τὰ μὲν ἄλλα ἐκκομισθῆναι τὴν δὲ κλίνην θραυσθῆναι μόνον καὶ τὴν πύελον, μεταθέντων τὸν νεκρόν, δι’ οὗ δῆλον γενέσθαι διότι προνομευτῶν ἔργον ἦν, οὐχὶ τοῦ σατράπου, καταλιπόντων ἃ μὴ δυνατὸν ἦν ῥᾳδίωσ ἐκκομίσαι· συμβῆναι δὲ ταῦτα, καίπερ φυλακῆσ περικειμένησ Μάγων, σίτισιν λαμβανόντων καθ’ ἡμέραν πρόβατον, διὰ μηνὸσ δ’ ἵππον. ἀλλ’ ὁ ἐκτοπισμὸσ τῆσ Ἀλεξάνδρου στρατιᾶσ εἰσ Βάκτρα καὶ Ἰνδοὺσ πολλά τε ἄλλα νεωτερισθῆναι παρεσκεύασε, καὶ δὴ καὶ τοῦθ’ ἓν τῶν νεωτερισθέντων ὑπῆρξεν. οὕτω μὲν οὖν Ἀριστόβουλοσ εἴρηκε, καὶ τὸ ἐπίγραμμα δὲ ἀπομνημονεύει τοῦτο "ὦ ἄνθρωπε, ἐγὼ Κῦρόσ εἰμι, ὁ τὴν ἀρχὴν τοῖσ Πέρσαισ "κτησάμενοσ καὶ τῆσ Ἀσίασ βασιλεύσ· μὴ οὖν φθονήσῃσ μοι τοῦ μνήματοσ. " Ὀνησίκριτοσ δὲ τὸν μὲν πύργον δεκάστεγον εἴρηκε· καὶ ἐν μὲν τῇ ἀνωτάτω στέγῃ κεῖσθαι τὸν Κῦρον· ἐπίγραμμα δ’ εἶναι Ἑλληνικόν, Περσικοῖσ κεχαραγμένον γράμμασιν "ἐνθάδ’ ἐγὼ "κεῖμαι Κῦροσ βασιλεὺσ βασιλήων. " καὶ ἄλλο περσίζον πρὸσ τὸν αὐτὸν νοῦν. μέμνηται δ’ Ὀνησίκριτοσ καὶ τὸ ἐπὶ τοῦ Δαρείου τάφῳ γράμμα τόδε "φίλοσ ἦν τοῖσ φίλοισ·

ἱππεὺσ καὶ "τοξότησ ἄριστοσ ἐγενόμην· κυνηγῶν ἐκράτουν· πάντα ποιεῖν ἠδυνάμην. " Ἄριστοσ δ’ ὁ Σαλαμίνιοσ πολὺ μέν ἐστι νεώτεροσ τούτων, λέγει δὲ δίστεγον τὸν πύργον καὶ μέγαν, ἐν δὲ τῇ Περσῶν διαδοχῇ ἱδρῦσθαι, φυλάττεσθαι δὲ τὸν τάφον· ἐπίγραμμα δὲ τὸ λεχθὲν Ἑλληνικὸν καὶ ἄλλο Περσικὸν πρὸσ τὸν αὐτὸν νοῦν. τοὺσ δὲ Πασαργάδασ ἐτίμησε Κῦροσ, ὅτι τὴν ὑστάτην μάχην ἐνίκησεν Ἀστυάγην ἐνταῦθα τὸν Μῆδον, καὶ τὴν ἀρχὴν τῆσ Ἀσίασ μετήνεγκεν εἰσ ἑαυτὸν καὶ πόλιν ἔκτισε καὶ βασίλειον κατεσκεύασε τῆσ νίκησ μνημεῖον. πάντα δὲ τὰ ἐν τῇ Περσίδι χρήματα ἐξεσκευάσατο εἰσ τὰ Σοῦσα καὶ αὐτὰ θησαυρῶν καὶ κατασκευῆσ μεστά·

οὐδὲ τοῦθ’ ἡγεῖτο τὸ βασίλειον, ἀλλὰ τὴν Βαβυλῶνα, καὶ διενοεῖτο ταύτην προσκατασκευάζειν· κἀνταῦθα δ’ ἔκειντο θησαυροί. φασὶ δὲ χωρὶσ τῶν ἐν Βαβυλῶνι καὶ τῶν ἐν τῷ στρατοπέδῳ τῶν παρὰ ταῦτα μὴ ληφθέντων αὐτὰ τὰ ἐν Σούσοισ καὶ τὰ ἐν Περσίδι τέτταρασ μυριάδασ ταλάντων ἐξετασθῆναι· τινὲσ δὲ καὶ πέντε λέγουσιν· ἄλλοι δὲ πάντα πάντοθεν συναχθῆναι παραδεδώκασιν εἰσ Ἐκβάτανα ὀκτωκαίδεκα μυριάδασ ταλάντων· τὰ δὲ Δαρείῳ φυγόντι ἐκ τῆσ Μηδίασ συνεκκομισθέντα τάλαντα ὀκτακισχίλια διήρπασαν οἱ δολοφονήσαντεσ αὐτόν. τὴν γοῦν Βαβυλῶνα ὁ Ἀλέξανδροσ προέκρινεν ὁρῶν καὶ τῷ μεγέθει πολὺ ὑπερβάλλουσαν καὶ τοῖσ ἄλλοισ.

αὕτη δὲ νηνεμίαισ κατέχεται, καὶ μάλιστα τότε ἡνίκα ἐτησίαι τὴν ἄλλην γῆν καταψύχουσιν ἐκκαομένην ὑπὸ τῶν καυμάτων. εὐδαίμων δ’ οὖσα ἡ Σουσὶσ ἔκπυρον τὸν ἀέρα ἔχει [καὶ] καυματηρὸν καὶ μάλιστα τὸν περὶ τὴν πόλιν, ὥσ φησιν ἐκεῖνοσ· τὰσ γοῦν σαύρασ καὶ τοὺσ ὄφεισ θέρουσ ἀκμάζοντοσ τοῦ ἡλίου κατὰ μεσημβρίαν διαβῆναι μὴ φθάνειν τὰσ ὁδοὺσ τὰσ ἐν τῇ πόλει, ἀλλ’ ἐν μέσαισ περιφλέγεσθαι, ὅπερ τῆσ Περσίδοσ μηδαμοῦ συμβαίνειν καίπερ νοτιωτέρασ οὔσησ· λουτρὰ δὲ ψυχρὰ προτεθέντα ἐκθερμαίνεσθαι παραχρῆμα, τὰσ δὲ κριθὰσ διασπαρείσασ εἰσ τὸν ἥλιον ἅλλεσθαι καθάπερ ἐν τοῖσ ἰπνοῖσ τὰσ κάχρυσ· διὸ καὶ ταῖσ στέγαισ ἐπὶ δύο πήχεισ γῆν ἐπιτίθεσθαι, ὑπὸ δὲ τοῦ βάρουσ ἀναγκάζεσθαι στενοὺσ μὲν μακροὺσ δὲ ποιεῖσθαι τοὺσ οἴκουσ, ἀπορουμένουσ μακρῶν μὲν δοκῶν δεομένουσ δὲ μεγάλων οἴκων διὰ τὸ πνῖγοσ. ἴδιον δέ τι πάσχειν τὴν φοινικίνην δοκόν· στερεὰν γὰρ οὖσαν, παλαιουμένην οὐκ εἰσ τὸ κάτω τὴν ἔνδοσιν λαμβάνειν, ἀλλ’ εἰσ τὸ ἄνω μέροσ κυρτοῦσθαι τῷ βάρει καὶ βέλτιον ἀνέχειν τὴν ὀροφήν. αἴτιον δὲ τῶν καυμάτων λέγεται τὸ ὑπερκεῖσθαι πρὸσ ἄρκτον ὄρη ὑψηλὰ τὰ προεκδεχόμενα ἅπαντασ τοὺσ βορείουσ ἀνέμουσ· ὑπερπετεῖσ δὴ πνέοντεσ ἀπὸ τῶν ἀκρωτηρίων μετέωροί τε τῶν πεδίων οὐ προσάπτονται, ἀλλὰ παρελαύνουσιν εἰσ τὰ νοτιώτερα τῆσ Σουσίδοσ· πολύσιτοσ δ’ ἄγαν ἐστὶν ὥστε ἑκατοντάχουν δι’ ὁμαλοῦ καὶ κριθὴν καὶ πυρὸν ἐκτρέφειν, ἔστι δ’ ὅτε καὶ διακοσιοντάχουν·

διόπερ οὐδὲ πυκνὰσ τὰσ αὔλακασ τέμνουσι· πυκνούμεναι γὰρ κωλύουσιν αἱ ῥίζαι τὴν βλάστην. τὴν δ’ ἄμπελον οὐ φυομένην πρότερον Μακεδόνεσ κατεφύτευσαν κἀκεῖ καὶ ἐν Βαβυλῶνι, οὐ ταφρεύοντεσ ἀλλὰ παττάλουσ κατασεσιδηρωμένουσ ἐξ ἄκρων πήττοντεσ, εἶτ’ ἐξαιροῦντεσ, ἀντὶ δ’ αὐτῶν τὰ κλήματα καθιέντεσ εὐθέωσ. ἡ μὲν δὴ μεσόγαια τοιαύτη· ἡ δὲ παραλία τεναγώδησ ἐστὶ καὶ ἀλίμενοσ· διὰ τοῦτο γοῦν καὶ φησὶν ὁ Νέαρχοσ μηδὲ καθοδηγῶν ἐπιχωρίων τυγχάνειν ἡνίκα τῷ στόλῳ παρέπλει πρὸσ τὴν Βαβυλωνίαν ἐκ τῆσ Ἰνδικῆσ, ὅτι προσόρμουσ οὐκ εἶχεν, οὐδ’ ἀνθρώπων εὐπορεῖν οἱο͂́σ τ’ ἦν τῶν ἡγησομένων κατ’ ἐμπειρίαν. γειτνιᾷ δὲ τῇ Σουσίδι τῆσ Βαβυλωνίασ ἡ Σιτακηνὴ μὲν πρότερον Ἀπολλωνιᾶτισ δὲ ὕστερον προσαγορευθεῖσα.

ἀπὸ τῶν ἄρκτων δ’ ὑπέρκεινται ἀμφοῖν πρὸσ ἑώ Ἐλυμαῖοί τε καὶ Παραιτακηνοί, λῃστρικοὶ ἄνδρεσ καὶ ὀρεινῇ τραχείᾳ πεποιθότεσ· μᾶλλον δ’ οἱ Παραιτακηνοὶ τοῖσ Ἀπολλωνιάταισ ἐπίκεινται, ὥστε καὶ χεῖρον ἐκείνουσ διατιθέασιν. οἱ δὲ Ἐλυμαῖοι κἀκείνοισ καὶ τοῖσ Σουσίοισ, τούτοισ δὲ καὶ οἱ Οὔξιοι προσπολεμοῦσιν· ἧττον δὲ νῦν, ὡσ εἰκόσ, διὰ τὴν τῶν Παρθυαίων ἰσχύν, ὑφ’ οἷσ εἰσιν ἅπαντεσ οἱ ταύτῃ. εὖ μὲν οὖν πραττόντων ἐκείνων, εὖ πράττουσιν ἅπαντεσ καὶ οἱ ὑπήκοοι αὐτῶν· στασιαζόντων δέ, ὅπερ συμβαίνει πολλάκισ, καὶ δὴ καὶ ἐφ’ ἡμῶν, ἄλλοτ’ ἄλλωσ συμβαίνει καὶ οὐ τὰ αὐτὰ πᾶσι· τοῖσ μὲν γὰρ συνήνεγκεν ἡ ταραχή, τοῖσ δὲ παρὰ γνώμην ἀπήντησεν. ἡ μὲν δὴ χώρα ἥ τε Περσὶσ καὶ ἡ Σουσιανὴ τοιαύτη. τὰ [δ’] ἔθη τὰ Περσικὰ καὶ τούτοισ καὶ Μήδοισ τὰ αὐτὰ καὶ ἄλλοισ πλείοσι, περὶ ὧν εἰρήκασι μὲν πλείουσ, τὰ δὲ καίρια καὶ ἡμῖν λεκτέον.

Πέρσαι τοίνυν ἀγάλματα μὲν καὶ βωμοὺσ οὐχ ἱδρύονται, θύουσι δ’ ἐν ὑψηλῷ τόπῳ τὸν οὐρανὸν ἡγούμενοι Δία· τιμῶσι δὲ καὶ ἥλιον, ὃν καλοῦσι Μίθρην, καὶ σελήνην καὶ Ἀφροδίτην καὶ πῦρ καὶ γῆν καὶ ἀνέμουσ καὶ ὕδωρ· θύουσι δ’ ἐν καθαρῷ τόπῳ κατευξάμενοι παραστησάμενοι τὸ ἱερεῖον ἐστεμμένον· μελίσαντοσ δὲ τοῦ Μάγου τὰ κρέα τοῦ ὑφηγουμένου τὴν ἱερουργίαν ἀπίασι διελόμενοι, τοῖσ θεοῖσ οὐδὲν ἀπονείμαντεσ μέροσ· τῆσ γὰρ ψυχῆσ φασι τοῦ ἱερείου δεῖσθαι τὸν θεόν, ἄλλου δὲ οὐδενόσ· ὅμωσ δὲ τοῦ ἐπίπλου τι μικρὸν τιθέασιν, ὡσ λέγουσί τινεσ, ἐπὶ τὸ πῦρ. διαφερόντωσ δὲ τῷ πυρὶ καὶ τῷ ὕδατι θύουσι, τῷ μὲν πυρί, προστιθέντεσ ξηρὰ ξύλα τοῦ λέπουσ χωρὶσ πιμελὴν ἐπιτιθέντεσ ἄνωθεν·

εἶθ’ ὑφάπτουσιν ἔλαιον καταχέοντεσ, οὐ φυσῶντεσ ἀλλὰ ῥιπίζοντεσ· τοὺσ δὲ φυσήσαντασ ἢ νεκρὸν ἐπὶ πῦρ θέντασ ἢ βόλβιτον θανατοῦσι· τῷ δ’ ὕδατι, ἐπὶ λίμνην ἢ ποταμὸν ἢ κρήνην ἐλθόντεσ, βόθρον ὀρύξαντεσ εἰσ τοῦτον σφαγιάζονται, φυλαττόμενοι μή τι τοῦ πλησίον ὕδατοσ αἱμαχθείη, ὡσ μιανοῦντεσ· εἶτ’ ἐπὶ μυρρίνην ἢ δάφνην διαθέντεσ τὰ κρέα ῥάβδοισ λεπτοῖσ ἐφάπτονται οἱ Μάγοι καὶ ἐπᾴδουσιν, ἀποσπένδοντεσ ἔλαιον ὁμοῦ γάλακτι καὶ μέλιτι κεκραμένον οὐκ εἰσ πῦρ οὐδ’ ὕδωρ, ἀλλ’ εἰσ τοὔδαφοσ· τὰσ δ’ ἐπῳδὰσ ποιοῦνται πολὺν χρόνον ῥάβδων μυρικίνων λεπτῶν δέσμην κατέχοντεσ. Ἐν δὲ τῇ Καππαδοκίᾳ πολὺ γὰρ ἐκεῖ τὸ τῶν Μάγων φῦλον, οἳ καὶ πύραιθοι καλοῦνται·

πολλὰ δὲ καὶ τῶν Περσικῶν θεῶν ἱερά, οὐδὲ μαχαίρᾳ θύουσιν, ἀλλὰ κορμῷ τινι ὡσ ἂν ὑπέρῳ τύπτοντεσ. ἔστι δὲ καὶ πυραιθεῖα, σηκοί τινεσ ἀξιόλογοι· ἐν δὲ τούτοισ μέσοισ βωμόσ, ἐν ᾧ πολλή τε σποδόσ, καὶ πῦρ ἄσβεστον φυλάττουσιν οἱ Μάγοι· καὶ καθ’ ἡμέραν δὲ εἰσιόντεσ, ἐπᾴδουσιν ὡρ́αν σχεδόν τι πρὸ τοῦ πυρὸσ τὴν δέσμην τῶν ῥάβδων ἔχοντεσ, τιάρασ περικείμενοι πιλωτὰσ καθεικυίασ ἑκατέρωθεν μέχρι τοῦ καλύπτειν τὰ χείλη τὰσ παραγναθίδασ. ταὐτὰ δ’ ἐν τοῖσ τῆσ Ἀναί̈τιδοσ καὶ τοῦ Ὠμάνου ἱεροῖσ νενόμισται· τούτων δὲ καὶ σηκοί εἰσι, καὶ ξόανον τοῦ Ὠμάνου πομπεύει. ταῦτα μὲν οὖν ἡμεῖσ ἑωράκαμεν, ἐκεῖνα δ’ ἐν ταῖσ ἱστορίαισ λέγεται καὶ τὰ ἐφεξῆσ. εἰσ γὰρ ποταμὸν οὔτ’ οὐροῦσιν οὔτε νίπτονται Πέρσαι, οὐδὲ λούονται, οὐδὲ νεκρὸν ἐμβάλλουσιν οὐδ’ ἄλλα τῶν δοκούντων εἶναι μυσαρῶν·

ὅτῳ δ’ ἂν θύσωσι θεῷ, πρώτῳ τῷ πυρὶ εὔχονται. βασιλεύονται δ’ ὑπὸ τῶν ἀπὸ γένουσ·

ὁ δ’ ἀπειθῶν ἀποτμηθεὶσ κεφαλὴν καὶ βραχίονα ῥίπτεται. γαμοῦσι δὲ πολλὰσ καὶ ἅμα παλλακὰσ τρέφουσι πλείουσ πολυτεκνίασ χάριν. τιθέασι δὲ καὶ οἱ βασιλεῖσ ἆθλα πολυτεκνίασ κατ’ ἔτοσ· τὰ δὲ τρεφόμενα μέχρι ἐτῶν τεττάρων οὐκ ἄγεται τοῖσ γονεῦσιν εἰσ ὄψιν. οἱ δὲ γάμοι κατὰ τὰσ ἀρχὰσ τῆσ ἐαρινῆσ ἰσημερίασ ἐπιτελοῦνται . . . παρέρχεται δ’ ἐπὶ τὸν θάλαμον προφαγὼν μῆλον ἢ καμήλου μυελόν, ἄλλο δ’ οὐδὲν τὴν ἡμέραν ἐκείνην. ἀπὸ δὲ πέντε ἐτῶν ἑώσ τετάρτου καὶ εἰκοστοῦ παιδεύονται τοξεύειν καὶ ἀκοντίζειν καὶ ἱππάζεσθαι καὶ ἀληθεύειν, διδασκάλοισ τε λόγων τοῖσ σωφρονεστάτοισ χρῶνται, οἳ καὶ τὸ μυθῶδεσ πρὸσ τὸ συμφέρον ἀνάγοντεσ παραπλέκουσι, καὶ μέλουσ χωρὶσ καὶ μετ’ ᾠδῆσ ἔργα θεῶν τε καὶ ἀνδρῶν τῶν ἀρίστων ἀναδιδόντεσ.

συνάγουσι δ’ εἰσ ἕνα τόπον, ψόφῳ χαλκοῦ πρὸ ὄρθρου διεγείροντεσ ὡσ ἐπὶ ἐξοπλισίαν ἢ θήραν· τάξαντεσ δ’ ἀνὰ πεντήκοντα ἡγεμόνα τῶν βασιλέωσ τινὰ παίδων αὐτοῖσ ἢ σατράπου τρέχοντι κελεύουσιν ἕπεσθαι, χωρίον ἀφορίσαντεσ τριάκοντα ἢ τετταράκοντα σταδίων. ἀπαιτοῦσι δὲ καὶ λόγον ἑκάστου μαθήματοσ, ἅμα καὶ μεγαλοφωνίαν καὶ πνεῦμα καὶ πλευρὰν ἀσκοῦντεσ, καὶ πρὸσ καῦμα δὲ καὶ πρὸσ ψῦχοσ καὶ ὄμβρουσ καὶ χειμάρρων διαβάσεισ ὥστ’ ἄβροχα φυλάττειν καὶ ὅπλα καὶ ἐσθῆτα, καὶ ποιμαίνειν δὲ καὶ ἀγραυλεῖν καὶ καρποῖσ ἀγρίοισ χρῆσθαι, τερμίνθῳ δρυοβαλάνοισ ἀχράδι. ἡ δὲ καθ’ ἡμέραν δίαιτα ἄρτοσ μετὰ τὸ γυμνάσιον καὶ μᾶζα καὶ κάρδαμον καὶ ἁλῶν χόνδροσ καὶ κρέα ὀπτὰ ἢ ἑφθὰ ἐξ ὕδατοσ, ποτὸν δ’ ὕδωρ. θηρεύουσι δὲ σαύνια ἀφ’ ἵππων βάλλοντεσ καὶ τοξεύματα καὶ σφενδονῶντεσ. δείλησ δὲ φυτουργεῖν καὶ ῥιζοτομεῖν ἀσκοῦσι καὶ ὁπλοποιεῖν καὶ λίνα καὶ ἄρκυσ φιλοτεχνεῖν. οὐχ ἅπτονται δὲ τῶν θηρευμάτων οἱ παῖδεσ, ἀλλὰ κομίζειν οἴκαδε ἔθοσ. τίθεται δ’ ὑπὸ τοῦ βασιλέωσ ἆθλα δρόμου καὶ τῶν [ἄλλων τῶν] ἐν τοῖσ πεντάθλοισ. κοσμοῦνται δ’ οἱ παῖδεσ χρυσῷ, τὸ πυρωπὸν τιθεμένων ἐν τιμῇ· διὸ οὐδὲ νεκρῷ προσφέρουσι καθάπερ οὐδὲ τὸ πῦρ κατὰ τιμήν. στρατεύονται δὲ καὶ ἄρχουσιν ἀπὸ εἴκοσιν ἐτῶν ἑώσ πεντήκοντα πεζοί τε καὶ ἱππεῖσ·

ἀγορᾶσ δὲ οὐχ ἅπτονται· οὔτε γὰρ πωλοῦσιν οὔτ’ ὠνοῦνται. ὁπλίζονται δὲ γέρρῳ ῥομβοειδεῖ, παρὰ δὲ τὰσ φαρέτρασ σαγάρεισ ἔχουσι καὶ κοπίδασ, περὶ δὲ τῇ κεφαλῇ πίλημα πυργωτόν, θώραξ δ’ ἐστὶν αὐτοῖσ φολιδωτόσ. ἐσθὴσ δὲ τοῖσ ἡγεμόσι μὲν ἀναξυρὶσ τριπλῆ, χιτὼν δὲ χειριδωτὸσ διπλοῦσ ἑώσ γόνατοσ, ὁ ὑπενδύτησ μὲν λευκόσ, ἄνθινοσ δ’ ὁ ἐπάνω· ἱμάτιον δὲ θέρουσ μὲν πορφυροῦν ἢ ἰάνθινον, χειμῶνοσ δ’ ἄνθινον, τιᾶραι παραπλήσιαι ταῖσ τῶν Μάγων, ὑπόδημα κοῖλον διπλοῦν, τοῖσ δὲ πολλοῖσ χιτὼν ἑώσ μεσοκνημίου διπλοῦσ, ῥάκοσ δὲ σινδόνιόν τι περὶ τῇ κεφαλῇ· ἔχει δ’ ἕκαστοσ τόξον καὶ σφενδόνην. δειπνοῦσι [δὲ] πολυτελῶσ Πέρσαι τιθέντεσ καὶ ὁλομελῆ καὶ πολλὰ καὶ ποικίλα· κόσμοσ τε λαμπρὸσ στρωμνῆσ ἐκπωμάτων τε [καὶ] τῶν ἄλλων ὥστε χρυσῷ καὶ ἀργύρῳ καταλάμπεσθαι. ἐν οἴνῳ τὰ μέγιστα βουλεύονται, καὶ βεβαιότερα τῶν ἐν νήψει τίθενται.

τῶν κατὰ τὰσ ὁδοὺσ συναντώντων τοὺσ μὲν γνωρίμουσ καὶ ἰσοτίμουσ φιλοῦσι προσιόντεσ, τοῖσ δὲ ταπεινοτέροισ παραβάλλουσι τὴν γνάθον καὶ δέχονται ταύτῃ τὸ φίλημα· οἱ δ’ ἔτι ταπεινότεροι προσκυνοῦσι μόνον. θάπτουσι δὲ κηρῷ περιπλάσαντεσ τὰ σώματα, τοὺσ δὲ Μάγουσ οὐ θάπτουσιν, ἀλλ’ οἰωνοβρώτουσ ἐῶσι· τούτοισ δὲ καὶ μητράσι συνέρχεσθαι πάτριον νενόμισται. τοιαῦτα μὲν τὰ ἔθη. ἔστι δ’ ἴσωσ καὶ ταῦτα τῶν ἐθίμων, ἅ φησι Πολύκλειτοσ.

ἐν γὰρ Σούσοισ ἑκάστῳ τῶν βασιλέων ἐπὶ τῆσ ἄκρασ ἰδίᾳ πεποιῆσθαι οἴκησιν καὶ θησαυροὺσ καὶ παραθέσεισ ὧν ἐπράττοντο φόρων, ὑπομνήματα τῆσ οἰκονομίασ· πράττεσθαι δ’ ἐκ μὲν τῆσ παραλίασ ἀργύριον, ἐκ δὲ τῆσ μεσογαίασ ἃ φέρει ἑκάστη χώρα, ὥστε καὶ χρώματα καὶ φάρμακα καὶ τρίχα [ἢ] ἐρέαν ἤ τι τοιοῦθ’ ἕτερον καὶ θρέμματα ὁμοίωσ. τὸν δὲ διατάξαντα τοὺσ φόρουσ Δαρεῖον εἶναι. τὸν δὲ πλεῖστον χρυσὸν καὶ ἄργυρον ἐν κατασκευαῖσ εἶναι, νομίσματι δὲ οὐ πολλῷ· πρόσ τε τὰσ δωρεὰσ ἐκεῖνα κεχαρισμένα νομίζειν μᾶλλον καὶ πρὸσ κειμηλίων ἀπόθεσιν· τὸ δὲ νόμισμα τὸ πρὸσ τὰσ χρείασ ἀρκοῦν ἱκανὸν εἶναι, κόπτειν δὲ πάλιν τὸ τοῖσ ἀναλώμασι σύμμετρον. τὰ μὲν οὖν ἔθη σωφρονικὰ τὰ πλείω, διὰ δὲ τὸν πλοῦτον εἰσ τρυφὴν ἐξέπεσον οἱ βασιλεῖσ, ὥστε πυρὸν μὲν ἐξ Ἄσσου τῆσ Αἰολίδοσ μετῄεσαν, οἶνον δ’ ἐκ Συρίασ τὸν Χαλυβώνιον, ὕδωρ δὲ ἐκ τοῦ Εὐλαίου πάντων ἐλαφρότατον ὥστ’ ἐν Ἀττικῇ κοτύλῃ δραχμῇ ἀφολκότερον εἶναι.

συνέβη δὲ τοῖσ Πέρσαισ ἐνδοξοτάτοισ γενέσθαι τῶν βαρβάρων παρὰ τοῖσ Ἕλλησιν, ὅτι τῶν μὲν ἄλλων οὐδένεσ τῶν τῆσ Ἀσίασ ἀρξάντων Ἑλλήνων ἦρξαν, οὐδ’ ᾔδεισαν οὔτ’ ἐκεῖνοι τούτουσ οὔθ’ οἱ Ἕλληνεσ τοὺσ βαρβάρουσ ἀλλ’ ἐπὶ μικρὸν μόνον ἐκ τῆσ πόρρωθεν ἀκοῆσ.

Ὅμηροσ γοῦν οὔτε τὴν τῶν Σύρων οὔτε τὴν τῶν Μήδων ἀρχὴν οἶδεν· οὐδὲ γὰρ ἂν Θήβασ Αἰγυπτίασ ὀνομάζων καὶ τὸν ἐκεῖ καὶ τὸν ἐν Φοινίκῃ πλοῦτον, τὸν ἐν Βαβυλῶνι καὶ Νίνῳ καὶ Ἐκβατάνοισ παρεσιώπησε. πρῶτοι δὲ Πέρσαι Ἑλλήνων ἐπῆρξαν, Λυδοὶ δὲ ἐπῆρξαν μέν, ἀλλ’ οὔτε τῆσ Ἀσίασ ὅλησ ἀλλὰ μέρουσ τινὸσ μικροῦ τοῦ ἐντὸσ Ἅλυοσ μόνον, καὶ ταῦτ’ ἐπ’ ὀλίγον χρόνον τὸν κατὰ Κροῖσον καὶ Ἀλυάττην. κρατηθέντεσ δ’ ὑπὸ Περσῶν, εἰ καί τι τῆσ δόξησ ἦν αὐτοῖσ, ἀφῃρέθησαν τοῦθ’ ὑπ’ ἐκείνων. Πέρσαι δ’ ἀφ’ οὗ κατέλυσαν τὰ Μήδων εὐθὺσ καὶ Λυδῶν ἐκράτησαν καὶ τοὺσ κατὰ τὴν Ἀσίαν Ἕλληνασ ὑπηκόουσ ἔσχον· ὕστερον δὲ καὶ διέβησαν εἰσ τὴν Ἑλλάδα, καὶ ἡττηθέντεσ πολλοῖσ καὶ πολλάκισ ἀγῶσιν ὅμωσ διετέλεσαν τὴν Ἀσίαν μέχρι τῶν ἐπὶ θαλάττῃ τόπων κατέχοντεσ ἑώσ ὑπὸ Μακεδόνων κατεπολεμήθησαν. ὁ μὲν οὖν εἰσ τὴν ἡγεμονίαν καταστήσασ αὐτοὺσ Κῦροσ ἦν·

διαδεξάμενοσ δὲ τοῦτον Καμβύσησ υἱὸσ ὑπὸ τῶν Μάγων κατελύθη· τούτουσ δ’ ἀνελόντεσ οἱ ἑπτὰ Πέρσαι Δαρείῳ τῷ Ὑστάσπεω παρέδοσαν τὴν ἀρχήν· εἶθ’ οἱ ἀπὸ τούτου διαδεχόμενοι κατέληξαν εἰσ Ἄρσην, ὃν ἀποκτείνασ Βαγῶοσ ὁ εὐνοῦχοσ κατέστησε Δαρεῖον οὐκ ὄντα τοῦ γένουσ τῶν βασιλέων. τοῦτον δὲ καταλύσασ Ἀλέξανδροσ αὐτὸσ ἦρξε δέκα ἢ ἕνδεκα ἔτη· εἶτ’ εἰσ πλείουσ τοὺσ διαδεξαμένουσ καὶ τοὺσ ἐπιγόνουσ τούτων μερισθεῖσα ἡ ἡγεμονία τῆσ Ἀσίασ διελύθη· συνέμεινε δ’ ὅσον πεντήκοντα ἐπὶ τοῖσ διακοσίοισ ἔτη. νῦν δ’ ἤδη καθ’ αὑτοὺσ συνεστῶτεσ οἱ Πέρσαι βασιλέασ ἔχουσιν ὑπηκόουσ ἑτέροισ βασιλεῦσι, πρότερον μὲν Μακεδόσι νῦν δὲ Παρθυαίοισ.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Strabo, Geography, book 15, chapter 3

(스트라본, 지리학, book 15, chapter 3)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION