호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기
ὡσ δὲ καὶ πρακτικωτέρουσ ἐποίει τοὺσ συνόντασ ἑαυτῷ, νῦν αὖ τοῦτο λέξω. νομίζων γὰρ ἐγκράτειαν ὑπάρχειν ἀγαθὸν εἶναι τῷ μέλλοντι καλόν τι πράξειν, πρῶτον μὲν αὐτὸσ φανερὸσ ἦν τοῖσ συνοῦσιν ἠσκηκὼσ αὑτὸν μάλιστα πάντων ἀνθρώπων, ἔπειτα διαλεγόμενοσ προετρέπετο πάντων μάλιστα τοὺσ συνόντασ πρὸσ ἐγκράτειαν. ἀεὶ μὲν οὖν περὶ τῶν πρὸσ ἀρετὴν χρησίμων αὐτόσ τε διετέλει μεμνημένοσ καὶ τοὺσ συνόντασ πάντασ ὑπομιμνῄσκων·
οἶδα δέ ποτε αὐτὸν καὶ πρὸσ Εὐθύδημον περὶ ἐγκρατείασ τοιάδε διαλεχθέντα· εἰπέ μοι, ἔφη, ὦ Εὐθύδημε, ἆρα καλὸν καὶ μεγαλεῖον νομίζεισ εἶναι καὶ ἀνδρὶ καὶ πόλει κτῆμα ἐλευθερίαν; ὡσ οἱο͂́ν τέ γε μάλιστα, ἔφη. ὅστισ οὖν ἄρχεται ὑπὸ τῶν διὰ τοῦ σώματοσ ἡδονῶν καὶ διὰ ταύτασ μὴ δύναται πράττειν τὰ βέλτιστα, νομίζεισ τοῦτον ἐλεύθερον εἶναι;
ἥκιστα, ἔφη. ἴσωσ γὰρ ἐλευθέριον φαίνεταί σοι τὸ πράττειν τὰ βέλτιστα, εἶτα τὸ ἔχειν τοὺσ κωλύσοντασ τὰ τοιαῦτα ποιεῖν ἀνελεύθερον νομίζεισ; παντάπασί γ’, ἔφη.
παντάπασιν ἄρα σοι δοκοῦσιν οἱ ἀκρατεῖσ ἀνελεύθεροι εἶναι; νὴ τὸν Δί’ εἰκότωσ. πότερα δέ σοι δοκοῦσιν οἱ ἀκρατεῖσ κωλύεσθαι μόνον τὰ κάλλιστα πράττειν ἢ καὶ ἀναγκάζεσθαι τὰ αἴσχιστα ποιεῖν; οὐδὲν ἧττον ἔμοιγ’, ἔφη, δοκοῦσι ταῦτα ἀναγκάζεσθαι ἢ ἐκεῖνα κωλύεσθαι. ποίουσ δέ τινασ δεσπότασ ἡγῇ τοὺσ τὰ μὲν ἄριστα κωλύοντασ, τὰ δὲ κάκιστα ἀναγκάζοντασ;
ὡσ δυνατὸν νὴ Δί’, ἔφη, κακίστουσ. δουλείαν δὲ ποίαν κακίστην νομίζεισ εἶναι; ἐγὼ μέν, ἔφη, τὴν παρὰ τοῖσ κακίστοισ δεσπόταισ. τὴν κακίστην ἄρα δουλείαν οἱ ἀκρατεῖσ δουλεύουσιν; ἔμοιγε δοκεῖ, ἔφη.
σοφίαν δὲ τὸ μέγιστον ἀγαθὸν οὐ δοκεῖ σοι ἀπείργουσα τῶν ἀνθρώπων ἡ ἀκρασία εἰσ τοὐναντίον αὐτοὺσ ἐμβάλλειν; ἢ οὐ δοκεῖ σοι προσέχειν τε τοῖσ ὠφελοῦσι καὶ καταμανθάνειν αὐτὰ κωλύειν, ἀφέλκουσα ἐπὶ τὰ ἡδέα, καὶ πολλάκισ αἰσθανομένουσ τῶν ἀγαθῶν τε καὶ τῶν κακῶν ἐκπλήξασα ποιεῖν τὸ χεῖρον ἀντὶ τοῦ βελτίονοσ αἱρεῖσθαι; γίγνεται τοῦτ’, ἔφη. σωφροσύνησ δέ, ὦ Εὐθύδημε, τίνι ἂν φαίημεν ἧττον ἢ τῷ ἀκρατεῖ προσήκειν;
αὐτὰ γὰρ δήπου τὰ ἐναντία σωφροσύνησ καὶ ἀκρασίασ ἔργα ἐστίν. ὁμολογῶ καὶ τοῦτο, ἔφη. τοῦ δ’ ἐπιμελεῖσθαι ὧν προσήκει οἰεί τι κωλυτικώτερον εἶναι ἀκρασίασ; οὔκουν ἔγωγ’, ἔφη. τοῦ δὲ ἀντὶ τῶν ὠφελούντων τὰ βλάπτοντα προαιρεῖσθαι ποιοῦντοσ καὶ τούτων μὲν ἐπιμελεῖσθαι, ἐκείνων δὲ ἀμελεῖν πείθοντοσ καὶ τοῖσ σωφρονοῦσι τὰ ἐναντία ποιεῖν ἀναγκάζοντεσ οἰεί τι ἀνθρώπῳ κάκιον εἶναι; οὐδέν, ἔφη.
οὐκοῦν τὴν ἐγκράτειαν τῶν ἐναντίων ἢ τὴν ἀκρασίαν εἰκὸσ τοῖσ ἀνθρώποισ αἰτίαν εἶναι; πάνυ μὲν οὖν, ἔφη. οὐκοῦν καὶ τῶν ἐναντίων τὸ αἴτιον εἰκὸσ ἄριστον εἶναι; εἰκὸσ γάρ, ἔφη. ἐοίκεν ἄρ’, ἔφη, ὦ Εὐθύδημε, ἄριστον ἀνθρώπῳ ἐγκράτεια εἶναι; εἰκότωσ γάρ, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ.
παντάπασιν, ἔφη, ἀληθῆ λέγεισ. ἐκεῖνο δέ, ὦ Εὐθύδημε, ἤδη πώποτε ἐνεθυμήθησ; ποῖον; ἔφη. ὅτι καὶ ἐπὶ τὰ ἡδέα, ἐφ’ ἅπερ μόνα δοκεῖ ἡ ἀκρασία τοὺσ ἀνθρώπουσ ἄγειν, αὐτὴ μὲν οὐ δύναται ἄγειν, ἡ δ’ ἐγκράτεια πάντων μάλιστα ἥδεσθαι ποιεῖ. πῶσ; ἔφη. ἡ μὲν ἀκρασία οὐκ ἐῶσα καρτερεῖν οὔτε λιμὸν οὔτε δίψοσ οὔτε ἀφροδισίων ἐπιθυμίαν οὔτε ἀγρυπνίαν, δι’ ὧν μόνων ἔστιν ἡδέωσ μὲν φαγεῖν τε καὶ πιεῖν καὶ ἀφροδισιάσαι, ἡδέωσ δ’ ἀναπαύσασθαί τε καὶ κοιμηθῆναι, περιμείναντασ καὶ ἀνασχομένουσ, ἑώσ ἂν ταῦτα ὡσ ἔνι ἥδιστα γένηται, κωλύει τοῖσ ἀναγκαιοτάτοισ τε καὶ συνεχεστάτοισ ἀξιολόγωσ ἥδεσθαι· ἡ δ’ ἐγκράτεια μόνη ποιοῦσα καρτερεῖν τὰ εἰρημένα μόνη καὶ ἥδεσθαι ποιεῖ ἀξίωσ μνήμησ ἐπὶ τοῖσ εἰρημένοισ. ἀλλὰ μὴν τοῦ μαθεῖν τι καλὸν καὶ ἀγαθὸν καὶ τοῦ ἐπιμεληθῆναι τῶν τοιούτων τινόσ, δι’ ὧν ἄν τισ καὶ τὸ ἑαυτοῦ σῶμα καλῶσ διοικήσειε καὶ τὸν ἑαυτοῦ οἶκον καλῶσ οἰκονομήσειε καὶ φίλοισ καὶ πόλει ὠφέλιμοσ γένοιτο καὶ ἐχθρῶν κρατήσειεν, ἀφ’ ὧν οὐ μόνον ὠφέλειαι, ἀλλὰ καὶ ἡδοναὶ μέγισται γίγνονται, οἱ μὲν ἐγκρατεῖσ ἀπολαύουσι πράττοντεσ αὐτά, οἱ δ’ ἀκρατεῖσ οὐδενὸσ μετέχουσι.
τῷ γὰρ ἂν ἧττον φήσαιμεν τῶν τοιούτων προσήκειν, ἢ ᾧ ἥκιστα ἔξεστι ταῦτα πράττειν, κατεχομένῳ ἐπὶ τῷ σπουδάζειν περὶ τὰσ ἐγγυτάτω ἡδονάσ; καὶ ὁ Εὐθύδημοσ, δοκεῖσ μοι, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ, λέγειν ὡσ ἀνδρὶ ἥττονι τῶν διὰ τοῦ σώματοσ ἡδονῶν πάμπαν οὐδεμιᾶσ ἀρετῆσ προσήκει.
τί γὰρ διαφέρει, ἔφη, ὦ Εὐθύδημε, ἄνθρωποσ ἀκρατὴσ θηρίου τοῦ ἀμαθεστάτου; ὅστισ γὰρ τὰ μὲν κράτιστα μὴ σκοπεῖ, τὰ ἥδιστα δ’ ἐκ παντὸσ τρόπου ζητεῖ ποιεῖν, τί ἂν διαφέροι τῶν ἀφρονεστάτων βοσκημάτων; ἀλλὰ τοῖσ ἐγκρατέσι μόνοισ ἔξεστι σκοπεῖν τὰ κράτιστα τῶν πραγμάτων, καὶ λόγῳ καὶ ἔργῳ διαλέγοντασ κατὰ γένη τὰ μὲν ἀγαθὰ προαιρεῖσθαι, τῶν δὲ κακῶν ἀπέχεσθαι. καὶ οὕτωσ ἔφη ἀρίστουσ τε καὶ εὐδαιμονεστάτουσ ἄνδρασ γίγνεσθαι καὶ διαλέγεσθαι δυνατωτάτουσ·
ἔφη δὲ καὶ τὸ διαλέγεσθαι ὀνομασθῆναι ἐκ τοῦ συνιόντασ κοινῇ βουλεύεσθαι διαλέγοντασ κατὰ γένη τὰ πράγματα. δεῖν οὖν πειρᾶσθαι ὅτι μάλιστα πρὸσ τοῦτο ἑαυτὸν ἕτοιμον παρασκευάζειν καὶ τούτου μάλιστα ἐπιμελεῖσθαι· ἐκ τούτου γὰρ γίγνεσθαι ἄνδρασ ἀρίστουσ τε καὶ ἡγεμονικωτάτουσ καὶ διαλεκτικωτάτουσ.
호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기