헬라어 문장 검색 - ΣτραβόΓεογραπ́09́03́

(스트라본, 지리학, Book 9, chapter 3)

μετὰ δὲ τὴν Βοιωτίαν καὶ τὸν Ὀρχομενὸν ἡ Φωκίσ ἐστι πρὸσ ἄρκτον παραβεβλημένη τῇ Βοιωτίᾳ παραπλησίωσ ἀπὸ θαλάττησ εἰσ θάλατταν τό γε παλαιόν. ὁ γὰρ Δαφνοῦσ ἦν τότε τῆσ Φωκίδοσ, σχίζων ἐφ’ ἑκάτερα τὴν Λοκρίδα καὶ μέσοσ ταττόμενοσ τοῦ τε Ὀπουντίου κόλπου καὶ τῆσ τῶν Ἐπικνημιδίων παραλίασ· νῦν δὲ Λοκρῶν ἐστὶν ἡ χώρα τὸ δὲ πόλισμα κατέσκαπται, ὥστ’ οὐδ’ ἐκεῖ καθήκει οὐκέτι μέχρι τῆσ πρὸσ Εὐβοίᾳ θαλάττησ ἡ Φωκίσ, τῷ δὲ Κρισαίῳ κόλπῳ συνῆπται. αὐτὴ γὰρ ἡ Κρῖσα τῆσ Φωκίδοσ ἐστὶν ἐπ’ αὐτῆσ ἱδρυμένη τῆσ θαλάττησ καὶ Κίρρα καὶ Ἀντικύρα καὶ τὰ ὑπὲρ αὐτῶν ἐν τῇ μεσογαίᾳ συνεχῆ κείμενα χωρία πρὸσ τῷ Παρνασσῷ, Δελφοί τε καὶ Κίρφισ καὶ Δαυλὶσ καὶ αὐτὸσ ὁ Παρνασσὸσ τῆσ τε Φωκίδοσ ὢν καὶ ἀφορίζων τὸ ἑσπέριον πλευρόν. ὃν τρόπον δ’ ἡ Φωκὶσ τῇ Βοιωτίᾳ παράκειται, τοῦτον καὶ ἡ Λοκρὶσ τῇ Φωκίδι ἑκατέρα. διττὴ γάρ ἐστι διῃρημένη ὑπὸ τοῦ Παρνασσοῦ δίχα, ἡ μὲν ἐκ τοῦ ἑσπερίου μέρουσ παρακειμένη τῷ Παρνασσῷ καὶ μέροσ αὐτοῦ νεμομένη, καθήκουσα δ’ ἐπὶ τὸν Κρισαῖον κόλπον, ἡ δ’ ἐκ τοῦ πρὸσ ἑώ τελευτῶσα ἐπὶ τὴν πρὸσ Εὐβοίᾳ θάλατταν. καλοῦνται δ’ οἱ μὲν ἑσπέριοι Λοκροὶ καὶ Ὀζόλαι, ἔχουσί τε ἐπὶ τῇ δημοσίᾳ σφραγῖδι τὸν ἕσπερον ἀστέρα ἐγκεχαραγμένον· οἱ δ’ ἕτεροι δίχα πωσ καὶ αὐτοὶ διῃρημένοι, οἱ μὲν Ὀπούντιοι ἀπὸ τῆσ μητροπόλεωσ, ὅμοροι Φωκεῦσι καὶ Βοιωτοῖσ, οἱ δ’ Ἐπικνημίδιοι ἀπὸ ὄρουσ Κνημῖδοσ, προσεχεῖσ Οἰταίοισ τε καὶ Μαλιεῦσιν. ἐν μέσῳ δὲ ἀμφοῖν τῶν τε Ἑσπερίων καὶ τῶν ἑτέρων Παρνασσόσ, παραμήκησ εἰσ τὸ προσάρκτιον μέροσ ἐκτεινόμενοσ ἀπὸ τῶν περὶ Δελφοὺσ τόπων μέχρι τῆσ συμβολῆσ τῶν τε Οἰταίων ὀρῶν καὶ τῶν Αἰτωλικῶν καὶ τῶν ἀνὰ μέσον Δωριέων. πάλιν γὰρ ὥσπερ ἡ Λοκρὶσ διττὴ οὖσα τοῖσ Φωκεῦσι παραβέβληται, οὕτω καὶ ἡ πᾶσα Οἰταία μετὰ τῆσ Αἰτωλίασ καί τινων ἀνὰ μέσον τόπων τῆσ Δωρικῆσ τετραπόλεωσ τῇ Λοκρίδι ἑκατέρᾳ καὶ Παρνασσῷ καὶ τοῖσ Δωριεῦσιν. ὑπὲρ τούτων δ’ ἤδη οἱ Θετταλοὶ καὶ τῶν Αἰτωλῶν οἱ προσάρκτιοι καὶ Ἀκαρνᾶνεσ καί τινα τῶν Ἠπειρωτικῶν ἐθνῶν καὶ τῶν Μακεδονικῶν· δεῖ δέ, ὅπερ ἔφαμεν καὶ πρότερον, παραλλήλουσ ὥσπερ ταινίασ τινὰσ τεταμένασ ἀπὸ τῆσ ἑσπέρασ ἐπὶ τὰσ ἀνατολὰσ νοῆσαι τὰσ λεχθείσασ χώρασ. ἱεροπρεπὴσ δ’ ἐστὶ πᾶσ ὁ Παρνασσόσ, ἔχων ἄντρα τε καὶ ἄλλα χωρία τιμώμενά τε καὶ ἁγιστευόμενα· ὧν ἐστι γνωριμώτατόν τε καὶ κάλλιστον τὸ Κωρύκιον νυμφῶν ἄντρον ὁμώνυμον τῷ Κιλικίῳ. τῶν δὲ πλευρῶν τοῦ Παρνασσοῦ τὸ μὲν ἑσπέριον νέμονται Λοκροί τε οἱ Ὀζόλαι καί τινεσ τῶν Δωριέων καὶ Αἰτωλοὶ κατὰ τὸν Κόρακα προσαγορευόμενον Αἰτωλικὸν ὄροσ, τὸ δὲ Φωκεῖσ καὶ Δωριεῖσ οἱ πλείουσ, ἔχοντεσ τὴν Τετράπολιν περικειμένην πωσ τῷ Παρνασσῷ, πλεονάζουσαν δὲ τοῖσ πρὸσ ἑώ. αἱ μὲν οὖν κατὰ τὸ μῆκοσ πλευραὶ τῶν λεχθεισῶν χωρῶν τε καὶ ταινιῶν ἑκάστησ παράλληλοι ἅπασαί εἰσιν, ἡ μὲν οὖσα προσάρκτιοσ ἡ δὲ πρὸσ νότον. αἱ δὲ λοιπαὶ ἑσπέριοι ταῖσ ἑῴαισ οὔκ εἰσι παράλληλοι· οὐδὲ ἡ παραλία ἑκατέρα, ἥ τε τοῦ Κρισαίου κόλπου μέχρι Ἀκτίου καὶ ἡ πρὸσ Εὔβοιαν μέχρι τῆσ Θεσσαλονικείασ παράλληλοι ἀλλήλαισ εἰσίν, εἰσ ἃσ τελευτᾷ ταῦτα τὰ ἔθνη· ἀλλ’ οὕτω δέχεσθαι δεῖ τὰ σχήματα τούτων τῶν χωρίων ὡσ ἂν ἐν τριγώνῳ παρὰ τὴν βάσιν τεταμένων γραμμῶν πλειόνων· τὰ γὰρ ἀποληφθέντα σχήματα παράλληλα μὲν ἀλλήλοισ ἔσται, καὶ τὰσ κατὰ μῆκοσ ἐναντίον πλευρὰσ ἕξει παραλλήλουσ, τὰσ δὲ κατὰ πλάτοσ οὐκέτι. ὁ μὲν οὖν ὁλοσχερὴσ τύποσ οὗτοσ τῆσ λοιπῆσ καὶ ἐφεξῆσ περιοδείασ, τὰ καθ’ ἕκαστα δ’ ἑξῆσ λέγωμεν ἀπὸ τῆσ Φωκίδοσ ἀρξάμενοι. ταύτησ δ’ ἐπιφανέσταται δύο πόλεισ Δελφοί τε καὶ Ἐλάτεια·

Δελφοὶ μὲν διὰ τὸ ἱερὸν τοῦ Πυθίου Ἀπόλλωνοσ καὶ τὸ μαντεῖον ἀρχαῖον ὄν, εἴ γε Ἀγαμέμνων ἀπ’ αὐτοῦ χρηστηριάσασθαι λέγεται ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ· ὁ γὰρ κιθαρῳδὸσ ᾄδων εἰσάγεται νεῖκοσ Ὀδυσσῆοσ καὶ Πηλείδεω Ἀχιλῆοσ, ὥσ ποτε δηρίσαντο. ‐ ἄναξ δ’ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων χαῖρε νόῳ ὣσ γάρ οἱ χρείων μυθήσατο Φοῖβοσ Ἀπόλλων Πυθοῖ· Δελφοὶ μὲν δὴ διὰ ταῦτα, Ἐλάτεια δὲ ὅτι πασῶν μεγίστη τῶν ἐνταῦθα πόλεων καὶ ἐπικαιριωτάτη διὰ τὸ ἐπικεῖσθαι τοῖσ στενοῖσ καὶ τὸν ἔχοντα ταύτην ἔχειν τὰσ εἰσβολὰσ τὰσ εἰσ τὴν Φωκίδα καὶ τὴν Βοιωτίαν. ὄρη γάρ ἐστιν Οἰταῖα πρῶτον, ἔπειτα τὰ τῶν Λοκρῶν καὶ τῶν Φωκέων, οὐ πανταχοῦ στρατοπέδοισ βάσιμα τοῖσ ἐκ Θετταλίασ ἐμβάλλουσιν, ἀλλ’ ἔχει παρόδουσ στενὰσ μὲν ἀφωρισμένασ δέ, ἃσ αἱ παρακείμεναι πόλεισ φρουροῦσιν· ἁλουσῶν δ’ ἐκείνων κρατεῖσθαι συμβαίνει καὶ τὰσ παρόδουσ. ἐπεὶ δ’ ἡ τοῦ ἱεροῦ ἐπιφάνεια τοῦ ἐν Δελφοῖσ ἔχει πρεσβεῖον, καὶ ἅμα ἡ θέσισ τῶν χωρίων ἀρχὴν ὑπαγορεύει φυσικήν ταῦτα γάρ ἐστι τὰ ἑσπεριώτατα μέρη τῆσ Φωκίδοσ, ἐντεῦθεν ἀρκτέον. εἴρηται δ’ ὅτι καὶ ὁ Παρνασσὸσ ἐπὶ τῶν ἑσπερίων ὁρ́ων ἵδρυται τῆσ Φωκίδοσ.

τούτου δὴ τὸ μὲν πρὸσ δύσιν πλευρὸν οἱ Λοκροὶ κατέχουσιν οἱ Ὀζόλαι, τὸ δὲ νότιον οἱ Δελφοί, πετρῶδεσ χωρίον θεατροειδέσ, κατὰ κορυφὴν ἔχον τὸ μαντεῖον καὶ τὴν πόλιν, σταδίων ἑκκαίδεκα κύκλον πληροῦσαν. ὑπέρκειται δ’ αὐτῆσ ἡ Λυκώρεια, ἐφ’ οὗ τόπου πρότερον ἵδρυντο οἱ Δελφοὶ ὑπὲρ τοῦ ἱεροῦ· νῦν δ’ ἐπ’ αὐτῷ οἰκοῦσι περὶ τὴν κρήνην τὴν Κασταλίαν. πρόκειται δὲ τῆσ πόλεωσ ἡ Κίρφισ ἐκ τοῦ νοτίου μέρουσ, ὄροσ ἀπότομον, νάπην ἀπολιπὸν μεταξύ, δι’ ἧσ Πλεῖστοσ διαρρεῖ ποταμόσ. ὑποπέπτωκε δὲ τῇ ὁ Κίρφει πόλισ ἀρχαία Κίρρα, ἐπὶ τῇ θαλάττῃ ἱδρυμένη, ἀφ’ ἧσ ἀνάβασισ εἰσ Δελφοὺσ ὀγδοήκοντά που σταδίων· ἵδρυται δ’ ἀπαντικρὺ Σικυῶνοσ. πρόκειται δὲ τῆσ Κίρρασ τὸ Κρισαῖον πεδίον εὔδαιμον. πάλιν γὰρ ἐφεξῆσ ἐστιν ἄλλη πόλισ Κρῖσα, ἀφ’ ἧσ ὁ κόλποσ Κρισαῖοσ· εἶτα Ἀντικύρα, ὁμώνυμοσ τῇ κατὰ τὸν Μαλιακὸν κόλπον καὶ τὴν Οἴτην. καὶ δή φασιν ἐκεῖ τὸν ἑλλέβορον φύεσθαι τὸν ἀστεῖον, ἐνταῦθα δὲ σκευάζεσθαι βέλτιον, καὶ διὰ τοῦτο ἀποδημεῖν δεῦρο πολλοὺσ καθάρσεωσ καὶ θεραπείασ χάριν· γίνεσθαι γάρ τι σησαμοειδὲσ φάρμακον ἐν τῇ Φωκικῇ, μεθ’ οὗ σκευάζεσθαι τὸν Οἰταῖον ἑλλέβορον. αὕτη μὲν οὖν συμμένει, ἡ δὲ Κίρρα καὶ ἡ Κρῖσα κατεσπάσθησαν, ἡ μὲν .

. . ὕστερον ὑπ’ Εὐρυλόχου τοῦ Θετταλοῦ κατὰ τὸν Κρισαῖον πόλεμον· εὐτυχήσαντεσ γὰρ οἱ Κρισαῖοι διὰ τὰ ἐκ τῆσ Σικελίασ καὶ τῆσ Ἰταλίασ τέλη, πικρῶσ ἐτελώνουν τοὺσ ἐπὶ τὸ ἱερὸν ἀφικνουμένουσ καὶ παρὰ τὰ προστάγματα τῶν Ἀμφικτυόνων. τὰ δ’ αὐτὰ καὶ τοῖσ Ἀμφισσεῦσι συνέβη. Λοκρῶν δ’ εἰσὶν οὗτοι τῶν Ὀζολῶν. ἐπελθόντεσ γὰρ καὶ οὗτοι τήν τε Κρῖσαν ἀνέλαβον, καὶ τὸ πεδίον τὸ ὑπὸ τῶν Ἀμφικτυόνων ἀνιερωθὲν αὖθισ κατεγεώργουν, καὶ χείρουσ ἦσαν περὶ τοὺσ ξένουσ τῶν πάλαι Κρισαίων. καὶ τούτουσ οὖν ἐτιμωρήσαντο οἱ Ἀμφικτύονεσ, καὶ τῷ θεῷ τὴν χώραν ἀπέδοσαν. ὠλιγώρηται δ’ ἱκανῶσ καὶ τὸ ἱερόν, πρότερον δ’ ὑπερβαλλόντωσ ἐτιμήθη. δηλοῦσι δ’ οἵ τε θησαυροὶ οὓσ καὶ δῆμοι καὶ δυνάσται κατεσκεύασαν, εἰσ οὓσ καὶ χρήματα ἀνετίθεντο καθιερωμένα καὶ ἔργα τῶν ἀρίστων δημιουργῶν, καὶ ὁ ἀγὼν ὁ Πυθικὸσ καὶ τὸ πλῆθοσ τῶν ἱστορουμένων χρησμῶν. φασὶ δ’ εἶναι τὸ μαντεῖον ἄντρον κοῖλον κατὰ βάθουσ οὐ μάλα εὐρύστομον, ἀναφέρεσθαι δ’ ἐξ αὐτοῦ πνεῦμα ἐνθουσιαστικόν, ὑπερκεῖσθαι δὲ τοῦ στομίου τρίποδα ὑψηλόν, ἐφ’ ὃν τὴν Πυθίαν ἀναβαίνουσαν δεχομένην τὸ πνεῦμα ἀποθεσπίζειν ἔμμετρά τε καὶ ἄμετρα·

ἐντείνειν δὲ καὶ ταῦτα εἰσ μέτρον ποιητάσ τινασ ὑπουργοῦντασ τῷ ἱερῷ. πρώτην δὲ Φημονόην γενέσθαι φασὶ Πυθίαν, κεκλῆσθαι δὲ καὶ τὴν προφῆτιν οὕτω καὶ τὴν πόλιν ἀπὸ τοῦ πυθέσθαι, ἐκτετάσθαι δὲ τὴν πρώτην συλλαβήν, ὡσ ἐπὶ τοῦ ἀθανάτου καὶ ἀκαμάτου καὶ διακόνου. ἡ μὲν οὖν ἐπὶ τὸ πλεῖον τιμὴ τῷ ἱερῷ τούτῳ διὰ τὸ χρηστήριον συνέβη δόξαντι ἀψευδεστάτῳ τῶν πάντων ὑπάρξαι, προσέλαβε δέ τι καὶ ἡ θέσισ τοῦ τόπου.

τῆσ γὰρ Ἑλλάδοσ ἐν μέσῳ πώσ ἐστι τῆσ συμπάσησ, τῆσ τε ἐντὸσ Ἰσθμοῦ καὶ τῆσ ἐκτόσ, ἐνομίσθη δὲ καὶ τῆσ οἰκουμένησ, καὶ ἐκάλεσαν τῆσ γῆσ ὀμφαλόν, προσπλάσαντεσ καὶ μῦθον ὅν φησι Πίνδαροσ, ὅτι συμπέσοιεν ἐνταῦθα οἱ ἀετοὶ οἱ ἀφεθέντεσ ὑπὸ τοῦ Διόσ, ὁ μὲν ἀπὸ τῆσ δύσεωσ ὁ δ’ ἀπὸ τῆσ ἀνατολῆσ· οἱ δὲ κόρακάσ φασι. δείκνυται δὲ καὶ ὀμφαλόσ τισ ἐν τῷ ναῷ τεταινιωμένοσ καὶ ἐπ’ αὐτῷ αἱ δύο εἰκόνεσ τοῦ μύθου. τοιαύτησ δὲ τῆσ εὐκαιρίασ οὔσησ τῆσ περὶ τοὺσ Δελφούσ, συνῄεσάν τε ῥᾳδίωσ ἐκεῖσε, μάλιστα δ’ οἱ ἐγγύθεν, καὶ δὴ καὶ τὸ Ἀμφικτυονικὸν σύστημα ἐκ τούτων συνετάχθη περί τε τῶν κοινῶν βουλευσόμενον καὶ τοῦ ἱεροῦ τὴν ἐπιμέλειαν ἕξον κοινοτέραν, ἅτε καὶ χρημάτων ἀποκειμένων πολλῶν καὶ ἀναθημάτων φυλακῆσ καὶ ἁγιστείασ δεομένων μεγάλησ.

τὰ πάλαι μὲν οὖν ἀγνοεῖται, Ἀκρίσιοσ δὲ τῶν μνημονευομένων πρῶτοσ διατάξαι δοκεῖ τὰ περὶ τοὺσ Ἀμφικτύονασ καὶ πόλεισ ἀφορίσαι τὰσ μετεχούσασ τοῦ συνεδρίου καὶ ψῆφον ἑκάστῃ δοῦναι, τῇ μὲν καθ’ αὑτὴν τῇ δὲ μεθ’ ἑτέρασ ἢ μετὰ πλειόνων, ἀποδεῖξαι δὲ καὶ τὰσ Ἀμφικτυονικὰσ δίκασ ὅσαι πόλεσι πρὸσ πόλεισ εἰσίν· ὕστερον δ’ ἄλλαι πλείουσ διατάξεισ γεγόνασιν, ἑώσ κατελύθη καὶ τοῦτο τὸ σύνταγμα, καθάπερ τὸ τῶν Ἀχαιῶν. αἱ μὲν οὖν πρῶται δυοκαίδεκα συνελθεῖν λέγονται πόλεισ· ἑκάστη δ’ ἔπεμπε Πυλαγόραν, δὶσ κατ’ ἔτοσ οὔσησ τῆσ συνόδου ἐάρόσ τε καὶ μετοπώρου· ὕστερον δὲ καὶ πλείουσ προσῆλθον πόλεισ. τὴν δὲ σύνοδον Πυλαίαν ἐκάλουν τὴν μὲν ἐαρινὴν τὴν δὲ μετοπωρινήν, ἐπειδὴ ἐν Πύλαισ συνήγοντο, ἃσ καὶ Θερμοπύλασ καλοῦσιν· ἔθυον δὲ τῇ Δήμητρι οἱ πυλαγόροι. τὸ μὲν οὖν ἐξ ἀρχῆσ τοῖσ ἐγγὺσ μετῆν καὶ τούτων καὶ τοῦ μαντείου, ὕστερον δὲ καὶ οἱ πόρρωθεν ἀφικνοῦντο καὶ ἐχρῶντο τῷ μαντείῳ καὶ ἔπεμπον δῶρα καὶ θησαυροὺσ κατεσκεύαζον, καθάπερ Κροῖσοσ καὶ ὁ πατὴρ Ἀλυάττησ καὶ Ἰταλιωτῶν τινεσ καὶ Σικελοί. ἐπίφθονοσ δ’ ὢν ὁ πλοῦτοσ δυσφύλακτόσ ἐστι κἂν ἱερὸσ ᾖ.

νυνί γέ τοι πενέστατόν ἐστι τὸ ἐν Δελφοῖσ ἱερὸν χρημάτων γε χάριν, τῶν δ’ ἀναθημάτων τὰ μὲν ἦρται τὰ δὲ πλείω μένει. πρότερον δὲ πολυχρήματον ἦν τὸ ἱερόν, καθάπερ Ὅμηρόσ τε εἴρηκεν "οὐδ’ ὅσα "λάινοσ οὐδὸσ ἀφήτοροσ ἐντὸσ ἐέργει Φοίβου Ἀπόλλωνοσ Πυθοῖ ἐνὶ πετρηέσσῃ," καὶ οἱ θησαυροὶ δηλοῦσι καὶ ἡ σύλησισ ἡ γενηθεῖσα ὑπὸ τῶν Φωκέων, ἐξ ἧσ ὁ Φωκικὸσ καὶ ἱερὸσ καλούμενοσ ἐξήφθη πόλεμοσ. αὕτη μὲν οὖν ἡ σύλησισ γεγένηται κατὰ Φίλιππον τὸν Ἀμύντου· προτέραν δ’ ἄλλην ὑπονοοῦσιν ἀρχαίαν, ἣ τὸν ὑφ’ Ὁμήρου λεγόμενον πλοῦτον ἐξεφόρησεν· οὐδὲ γὰρ ἴχνοσ αὐτοῦ σωθῆναι πρὸσ τοὺσ ὕστερον χρόνουσ ἐν οἷσ οἱ περὶ Ὀνόμαρχον καὶ Φάυλλον ἐσύλησαν τὸ ἱερόν, ἀλλὰ τὰ μὲν . . . ἀπενεχθέντα νεώτερα ἐκείνων εἶναι τῶν χρημάτων· ἀποκεῖσθαι γὰρ ἐν θησαυροῖσ, ἀπὸ λαφύρων ἀνατεθέντα, ἐπιγραφὰσ σώζοντα ἐν αἷσ καὶ οἱ ἀναθέντεσ· "Γύγου" γὰρ καὶ "Κροίσου" καὶ "Συβαριτῶν" καὶ "Σπινητῶν τῶν περὶ τὸν Ἀδρίαν," καὶ οὕτωσ ἐπὶ τῶν ἄλλων. οὔτ . . . ήκοι τὰ παλαιὰ χρήματα ἀναμεμῖχθαι· ὡσ καὶ ἄλλοι τόποι διασημαίνουσιν ὑπὸ τούτων σκευωρηθέντεσ τῶν ἀνδρῶν. ἔνιοι δὲ τὸν ἀφήτορα δεξάμενοι λέγεσθαι θησαυρόν, ἀφήτοροσ δ’ οὐδὸν κατὰ γῆσ θησαυρισμόν, ἐν τῷ ναῷ κατορωρύχθαι φασὶ τὸν πλοῦτον ἐκεῖνον, καὶ τοὺσ περὶ τὸν Ὀνόμαρχον ἐπιχειρήσαντασ ἀνασκάπτειν νύκτωρ σεισμῶν γενομένων μεγάλων ἔξω τοῦ ναοῦ φυγεῖν καὶ παύσασθαι τῆσ ἀνασκαφῆσ, ἐμβαλεῖν δὲ καὶ τοῖσ ἄλλοισ φόβον τῆσ τοιαύτησ ἐπιχειρήσεωσ. τῶν δὲ ναῶν τὸν μὲν πτέρινον εἰσ τοὺσ μύθουσ τακτέον, τὸν δὲ δεύτερον Τροφωνίου καὶ Ἀγαμήδουσ ἔργον φασί, τὸν δὲ νῦν Ἀμφικτύονεσ κατεσκεύασαν.

δείκνυται δ’ ἐν τῷ τεμένει τάφοσ Νεοπτολέμου κατὰ χρησμὸν γενόμενοσ, Μαχαιρέωσ Δελφοῦ ἀνδρὸσ ἀνελόντοσ αὐτόν, ὡσ μὲν ὁ μῦθοσ, δίκασ αἰτοῦντα τὸν θεὸν τοῦ πατρῴου φόνου, ὡσ δὲ τὸ εἰκόσ, ἐπιθέμενον τῷ ἱερῷ. τοῦ δὲ Μαχαιρέωσ ἀπόγονον Βράγχον φασὶ τὸν προστατήσαντα τοῦ ἐν Διδύμοισ ἱεροῦ. ἀγὼν δὲ ὁ μὲν ἀρχαῖοσ ἐν Δελφοῖσ κιθαρῳδῶν ἐγενήθη παιᾶνα ᾀδόντων εἰσ τὸν θεόν·

ἔθηκαν δὲ Δελφοί· μετὰ δὲ τὸν Κρισαῖον πόλεμον οἱ Ἀμφικτύονεσ ἱππικὸν καὶ γυμνικὸν ἐπ’ Εὐρυλόχου διέταξαν στεφανίτην καὶ Πύθια ἐκάλεσαν. προσέθεσαν δὲ τοῖσ κιθαρῳδοῖσ αὐλητάσ τε καὶ κιθαριστὰσ χωρὶσ ᾠδῆσ, ἀποδώσοντάσ τι μέλοσ ὃ καλεῖται νόμοσ Πυθικόσ. πέντε δ’ αὐτοῦ μέρη ἐστίν, ἄγκρουσισ ἄμπειρα κατακελευσμὸσ ἰάμβοι καὶ δάκτυλοι σύριγγεσ. ἐμελοποίησε μὲν οὖν Τιμοσθένησ, ὁ ναύαρχοσ τοῦ δευτέρου Πτολεμαίου ὁ καὶ τοὺσ λιμένασ συντάξασ ἐν δέκα βίβλοισ. βούλεται δὲ τὸν ἀγῶνα τοῦ Ἀπόλλωνοσ τὸν πρὸσ τὸν δράκοντα διὰ τοῦ μέλουσ ὑμνεῖν, ἄγκρουσιν μὲν τὸ προοίμιον δηλῶν, ἄμπειραν δὲ τὴν πρώτην κατάπειραν τοῦ ἀγῶνοσ, κατακελευσμὸν δὲ αὐτὸν τὸν ἀγῶνα, ἰάμβον δὲ καὶ δάκτυλον τὸν ἐπιπαιανισμὸν τὸν γινόμενον ἐπὶ τῇ νίκῃ μετὰ τοιούτων ῥυθμῶν, ὧν ὁ μὲν ὕμνοισ ἐστὶν οἰκεῖοσ ὁ δ’ ἰάμβοσ κακισμοῖσ, σύριγγασ δὲ τὴν ἔκλειψιν τοῦ θηρίου, μιμουμένων ὡσ ἂν καταστρέφοντοσ ἐσχάτουσ τινὰσ συριγμούσ. Ἔφοροσ δ’, ᾧ τὸ πλεῖστον προσχρώμεθα διὰ τὴν περὶ ταῦτα ἐπιμέλειαν, καθάπερ καὶ Πολύβιοσ μαρτυρῶν τυγχάνει, ἀνὴρ ἀξιόλογοσ, δοκεῖ μοι τἀναντία ποιεῖν ἔσθ’ ὅτε τῇ προαιρέσει καὶ ταῖσ ἐξ ἀρχῆσ ὑποσχέσεσιν.

ἐπιτιμήσασ γοῦν τοῖσ φιλομυθοῦσιν ἐν τῇ τῆσ ἱστορίασ γραφῇ καὶ τὴν ἀλήθειαν ἐπαινέσασ προστίθησι τῷ περὶ τοῦ μαντείου τούτου λόγῳ σεμνήν τινα ὑπόσχεσιν, ὡσ πανταχοῦ μὲν ἄριστον νομίζει τἀληθέσ, μάλιστα δὲ κατὰ τὴν ὑπόθεσιν ταύτην. ἄτοπον γὰρ εἰ περὶ μὲν τῶν ἄλλων τὸν τοιοῦτον ἀεὶ τρόπον διώκομεν, φησί, περὶ δὲ τοῦ μαντείου λέγοντεσ, ὃ πάντων ἐστὶν ἀψευδέστατον, τοῖσ οὕτωσ ἀπίστοισ καὶ ψευδέσι χρησόμεθα λόγοισ. ταῦτα δ’ εἰπὼν ἐπιφέρει παραχρῆμα, ὅτι ὑπολαμβάνουσι κατασκευάσαι τὸ μαντεῖον Ἀπόλλωνα μετὰ Θέμιδοσ ὠφελῆσαι βουλόμενον τὸ γένοσ ἡμῶν. εἶτα τὴν ὠφέλειαν εἰπὼν ὅτι εἰσ ἡμερότητα προὐκαλεῖτο καὶ ἐσωφρόνιζε, τοῖσ μὲν χρηστηριάζων καὶ τὰ μὲν προστάττων τὰ δ’ ἀπαγορεύων, τοὺσ δ’ οὐδ’ ὅλωσ προσιέμενοσ, ταῦτα διοικεῖν νομίζουσι, φησίν, αὐτόν, οἱ μὲν αὐτὸν τὸν θεὸν σωματοειδῆ γινόμενον, οἱ δ’ ἀνθρώποισ ἔννοιαν παραδιδόντα τῆσ ἑαυτοῦ βουλήσεωσ. ὑποβὰσ δὲ περὶ τῶν Δελφῶν οἵτινέσ εἰσι διαλεγόμενοσ φησὶ τὸ παλαιὸν Παρνασσίουσ τινὰσ αὐτόχθονασ καλουμένουσ οἰκεῖν τὸν Παρνασσόν·

καθ’ ὃν χρόνον Ἀπόλλωνα τὴν γῆν ἐπιόντα ἡμεροῦν τοὺσ ἀνθρώπουσ ἀπό τε τῶν ἡμέρων καρπῶν καὶ τῶν βίων, ἐξ Ἀθηνῶν δ’ ὁρμηθέντα ἐπὶ Δελφοὺσ ταύτην ἰέναι τὴν ὁδόν, ᾗ νῦν Ἀθηναῖοι τὴν Πυθιάδα πέμπουσι· γενόμενον δὲ κατὰ Πανοπέασ Τιτυὸν καταλῦσαι ἔχοντα τὸν τόπον, βίαιον ἄνδρα καὶ παράνομον· τοὺσ δὲ Παρνασσίουσ συμμίξαντασ αὐτῷ καὶ ἄλλον μηνῦσαι χαλεπὸν ἄνδρα Πύθωνα τοὔνομα, ἐπίκλησιν δὲ Δράκοντα, κατατοξεύοντοσ δ’ ἐπικελεύειν ἱέ παιάν, ἀφ’ οὗ τὸν παιανισμὸν οὕτωσ ἐξ ἔθουσ παραδοθῆναι τοῖσ μέλλουσι συμπίπτειν εἰσ παράταξιν· ἐμπρησθῆναι δὲ καὶ σκηνὴν τότε τοῦ Πύθωνοσ ὑπὸ τῶν Δελφῶν, καθάπερ καὶ νῦν ἔτι καὶ ἀεὶ ὑπόμνημα ποιουμένουσ τῶν τότε γενομένων. τί δ’ ἂν εἰή μυθωδέστερον ἢ Ἀπόλλων τοξεύων καὶ κολάζων Τιτυοὺσ καὶ Πύθωνασ καὶ ὁδεύων ἐξ Ἀθηνῶν εἰσ Δελφοὺσ καὶ γῆν πᾶσαν ἐπιών; εἰ δὲ ταῦτα μὴ ὑπελάμβανε μύθουσ εἶναι, τί ἐχρῆν τὴν μυθευομένην Θέμιν γυναῖκα καλεῖν, τὸν δὲ μυθευόμενον δράκοντα ἄνθρωπον; πλὴν εἰ συγχεῖν ἐβούλετο τόν τε τῆσ ἱστορίασ καὶ τὸν τοῦ μύθου τύπον. παραπλήσια τούτοισ καὶ τὰ περὶ τῶν Αἰτωλῶν εἰρημένα. φήσασ γὰρ ἀπορθήτουσ αὐτοὺσ ἐκ παντὸσ τοῦ χρόνου τοτὲ μὲν Αἰολέασ φησὶν οἰκῆσαι τοὺσ κατέχοντασ βαρβάρουσ ἐκβαλόντασ, τοτὲ δ’ Αἰτωλὸν μετὰ τῶν ἐξ Ἤλιδοσ Ἐπειῶν . . . τῶν ἐχθρῶν· τούτουσ δ’ ὑπ’ Ἀλκμέωνοσ καὶ Διομήδουσ. ἀλλ’ ἐπάνειμι ἐπὶ τοὺσ Φωκέασ. ἑξῆσ γὰρ ἐν τῇ παραλίᾳ μετὰ τὴν Ἀντικύραν πολίχνιόν ἐστιν Ὀπισθομάραθοσ·

καὶ τὸ "οἳ Κυπάρισσον ἔχον" δέχονται διττῶσ, οἱ μὲν ὁμωνύμωσ τῷ φυτῷ οἱ δὲ παρωνύμωσ κώμην ὑπὸ τῇ Λυκωρείᾳ. εἶτ’ ἄκρα Φαρύγιον ἔχουσα ὕφορμον· εἶθ’ ὁ λιμὴν ὕστατοσ ὁ προσαγορευθεὶσ μυχὸσ ἀπὸ τοῦ συμβεβηκότοσ, ὑπὸ τῷ Ἑλικῶνι καὶ τῇ Ἄσκρῃ κείμενοσ. οὐδ’ αἱ Ἀβαὶ δὲ τὸ μαντεῖον ἄπωθεν τῶν τόπων τούτων ἐστίν, οὐδ’ ἡ Ἄμβρυσοσ, οὐδ’ ἡ Μεδεὼν ὁμώνυμοσ τῇ Βοιωτιακῇ. ἔτι δὲ μᾶλλον ἐν τῇ μεσογαίᾳ μετὰ Δελφοὺσ ὡσ πρὸσ τὴν ἑώ Δαυλὶσ πολίχνιον, ὅπου Τηρέα τὸν Θρᾷκά φασι δυναστεῦσαι· καὶ τὰ περὶ Φιλομήλαν καὶ Πρόκνην ἐκεῖ μυθεύουσι. τοὔνομα δὲ τῷ τόπῳ γεγονέναι ἀπὸ τοῦ δάσουσ· δαυλοὺσ γὰρ καλοῦσι τὰ δάση. Ὅμηροσ μὲν οὖν Δαυλίδα εἶπεν, οἱ δ’ ὕστερον Δαυλίαν. Πανοπεὺσ δ’ ὁ νῦν Φανοτεύσ, ὅμοροσ τοῖσ περὶ Λεβάδειαν τόποισ, ἡ τοῦ Ἐπειοῦ πατρίσ.

καὶ τὰ περὶ τὸν Τιτυὸν δὲ ἐνταῦθα μυθεύουσιν. Ὅμηροσ δέ φησιν ὅτι οἱ Φαίηκεσ τὸν Ῥαδάμανθυν εἰσ Εὔβοιαν "ἤγαγον, "ὀψόμενον Τιτυὸν γαιήϊον υἱόν. " καὶ Ἐλάριόν τι σπήλαιον ἀπὸ τῆσ Τιτυοῦ μητρὸσ Ἐλάρασ δείκνυται κατὰ τὴν νῆσον καὶ ἡρῷον τοῦ Τιτυοῦ καὶ τιμαί τινεσ. πλησίον δὲ Λεβαδείασ καὶ ἡ Τραχίν, ὁμώνυμοσ τῇ Οἰταίᾳ, Φωκικὴ πολίχνη· οἱ δ’ ἐνοικοῦντεσ Τραχίνιοι λέγονται. ἡ δ’ Ἀνεμώρεια ὠνόμασται ἀπὸ τοῦ συμβαίνοντοσ πάθουσ·

καταιγίζει γὰρ εἰσ αὐτὴν ὁ καλούμενοσ Κατοπτήριοσ χῶροσ, κρημνόσ τισ ἀπὸ τοῦ Παρνασσοῦ διήκων· ὁρ́ιον δ’ ἦν ὁ τόποσ οὗτοσ Δελφῶν τε καὶ Φωκέων, ἡνίκα ἀπέστησαν τοὺσ Δελφοὺσ ἀπὸ τοῦ κοινοῦ συστήματοσ τῶν Φωκέων Λακεδαιμόνιοι καὶ ἐπέτρεψαν καθ’ αὑτοὺσ πολιτεύεσθαι· τινὲσ δὲ Ἀνεμώλειαν καλοῦσιν. εἶθ’ Υἅμπολισ Υἅ μετὰ ταῦτα ἐκλήθη ὑπό τινων, εἰσ ἣν ἐκ Βοιωτίασ ἐκπεσεῖν ἔφαμεν τοὺσ Υἅντασ· ἔστι δ’ ἐν τῇ μεσογαίᾳ μάλιστα καὶ αὕτη, πλησίον τῶν Παραποταμίων, ἑτέρα οὖσα τῆσ ἐν τῷ Παρνασσῷ Υἁμπείασ, καὶ Ἐλάτεια ἡ μεγίστη πόλισ τῶν Φωκικῶν, ἣν Ὅμηροσ μὲν οὐκ οἶδε νεωτέρα γάρ ἐστι τῆσ ἡλικίασ ἐκείνου, ἐπικαιρίωσ δ’ ἵδρυται πρὸσ τὰσ ἐκ τῆσ Θετταλίασ εἰσβολάσ. δηλοῖ δὲ τὴν εὐφυί̈αν ταύτην καὶ Δημοσθένησ, φράζων τὸν θόρυβον τὸν γενηθέντα Ἀθήνησιν αἰφνιδίωσ, ἐπειδὴ ἧκέ τισ ἀπαγγέλλων ὡσ τοὺσ πρυτάνεισ ὡσ Ἐλάτεια κατείληπται. Παραποτάμιοι δ’ εἰσὶ κατοικία τισ ἐπὶ τῷ Κηφισσῷ ἱδρυμένη πλησίον Φανοτεῦσι καὶ Χαιρωνεῦσι καὶ Ἐλατείᾳ.

φησὶ δὲ Θεόπομποσ τὸν τόπον τοῦτον διέχειν τῆσ μὲν Χαιρωνείασ ὅσον τετταράκοντα σταδίουσ, διορίζειν δὲ τοὺσ Ἀμβρυσέασ καὶ Πανοπέασ καὶ Δαυλιέασ· κεῖσθαι δ’ ἐπὶ τῆσ ἐμβολῆσ τῆσ ἐκ Βοιωτίασ εἰσ Φωκέασ ἐν λόφῳ μετρίωσ ὑψηλῷ, μεταξὺ τοῦ τε Παρνασσοῦ καὶ τοῦ Ἁδυλίου ὄρουσ πενταστάδιον σχεδόν τι ἀπολειπόντων ἀνὰ μέσον χωρίον, διαιρεῖν δὲ τὸν Κηφισσὸν στενὴν ἑκατέρωθεν διδόντα πάροδον, τὰσ μὲν ἀρχὰσ ἐκ Λιλαίασ ἔχοντα Φωκικῆσ πόλεωσ καθάπερ καὶ Ὅμηρόσ φησιν "οἵ τε Λίλαιαν ἔχον πηγῇσ ἔπι Κηφισσοῖο" , εἰσ δὲ τὴν Κωπαί̈δα λίμνην ἐκδιδόντα· τὸ δὲ Ἁδύλιον παρατείνειν ἐφ’ ἑξήκοντα σταδίουσ μέχρι τοῦ Ἀκοντίου, ἐφ’ ᾧ κεῖται ὁ Ὀρχομενόσ. καὶ Ἡσίοδοσ δ’ ἐπὶ πλέον περὶ τοῦ ποταμοῦ λέγει καὶ τῆσ ῥύσεωσ, ὡσ δι’ ὅλησ ῥέοι τῆσ Φωκίδοσ σκολιῶσ καὶ δρακοντοειδῶσ "παρὲκ Πανοπῆα διὰ Γλήχωνά τ’ ἐρυμνὴν "καί τε δι’ Ὀρχομενοῦ εἱλιγμένοσ εἶσι δράκων ὥσ. " τὰ δὲ στενὰ τὰ περὶ τοὺσ Παραποταμίουσ ἢ τὴν Παραποταμίαν λέγεται γὰρ ἀμφοτέρωσ περιμάχητα ὑπῆρξεν ἐν τῷ Φωκικῷ πολέμῳ, μίαν ἐχόντων ταύτην ἐμβολὴν εἰσ τὴν Φωκίδα· ἔστι δὲ Κηφισσὸσ ὅ τε Φωκικὸσ καὶ ὁ Ἀθήνησι καὶ ὁ ἐν Σαλαμῖνι, τέταρτοσ δὲ καὶ πέμπτοσ ὁ ἐν Σικυῶνι καὶ ὁ ἐν Σκύρῳ, ἐν Ἀπολλωνίᾳ δὲ τῇ πρὸσ Ἐπιδάμνῳ πηγή ἐστι κατὰ τὸ γυμνάσιον, ἣν καλοῦσι Κηφισσόν. Δαφνοῦσ δὲ νῦν μὲν κατέσκαπται·

ἦν δέ ποτε τῆσ Φωκίδοσ πόλισ ἁπτομένη τῆσ Εὐβοϊκῆσ θαλάττησ, διαιροῦσα τοὺσ Ἐπικνημιδίουσ Λοκρούσ, τοὺσ μὲν ἐπὶ τὸ πρὸσ Βοιωτίαν μέροσ τοὺσ δὲ πρὸσ Φωκίδα τὴν ἀπὸ θαλάττησ καθήκουσαν τότε ἐπὶ θάλατταν. τεκμήριον δὲ τὸ ἐν αὐτῷ Σχεδιεῖον, ὅ φασιν εἶναι τάφον Σχεδίου. εἴρηται δὲ ὁ Δαφνοῦσ ἐφ’ ἑκάτερα τὴν Λοκρίδα σχίσαι, ὥστε μηδαμοῦ ἅπτεσθαι ἀλλήλων τούσ τ’ Ἐπικνημιδίουσ καὶ τοὺσ Ὀπουντίουσ· ὕστερον δὲ προσωρίσθη τοῖσ Ὀπουντίοισ ὁ τόποσ. περὶ μὲν δὴ τῆσ Φωκίδοσ ἀπόχρη.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Strabo, Geography, Book 9, chapter 3

(스트라본, 지리학, Book 9, chapter 3)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION