호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기
ἑξῆσ δ’ ἐστὶν ἡ Βοιωτία, περὶ ἧσ λέγοντα καὶ περὶ τῶν συνεχῶν ἐθνῶν ἀνάμνησιν ποιήσασθαι χρὴ τοῦ σαφοῦσ χάριν ὧν εἴπομεν πρότερον. ἐλέγομεν δὲ τὴν ἀπὸ Σουνίου παραλίαν μέχρι Θετταλονικείασ ἐπὶ τὰσ ἄρκτουσ τετάσθαι, μικρὸν ἐκκλίνουσαν πρὸσ δύσιν καὶ ἔχουσαν τὴν θάλατταν πρὸσ ἑώ, τὰ δ’ ὑπερκείμενα μέρη πρὸσ δύσιν ὡσ ἂν ταινίασ τινὰσ διὰ τῆσ πάσησ χώρασ τεταμένασ παραλλήλουσ· ὧν πρώτη ἐστὶν ἡ Ἀττικὴ σὺν τῇ Μεγαρίδι ὡσ ἂν ταινία τισ, τὸ μὲν ἑωθινὸν πλευρὸν ἔχουσα τὴν ἀπὸ Σουνίου μέχρι Ὠρωποῦ καὶ . . . ίασ, τὸ δ’ ἑσπέριον τόν τε Ἰσθμὸν καὶ τὴν Ἀλκυονίδα θάλατταν τὴν κατὰ Παγὰσ μέχρι τῶν τόπων τῆσ Βοιωτίασ τῶν περὶ Κρέουσαν· τὰ δὲ λοιπὰ τὴν ἀπὸ Σουνίου μέχρι Ἰσθμοῦ παραλίαν καὶ τὴν ὡσ ἂν . . . σ ὀρεινὴν τὴν διείργουσαν ἀπὸ τῆσ Βοιωτίασ τὴν Ἀττικήν. δευτέρα δ’ ἐστὶν ἡ Βοιωτία ἀπὸ τῆσ ἑώ ἐπὶ δύσιν τεταμένη ταινία τισ ἀπὸ τῆσ κατ’ Εὔβοιαν θαλάττησ ἐπὶ θάλατταν τὴν κατὰ τὸν Κρισαῖον κόλπον, ἰσομήκησ πωσ τῇ Ἀττικῇ ἢ καὶ ἐλάττων κατὰ μῆκοσ· ἀρετῇ μέντοι τῆσ χώρασ πάμπολυ διαφέρει. Ἔφοροσ δὲ καὶ ταύτῃ κρείττω τὴν Βοιωτίαν ἀποφαίνει τῶν ὁμόρων ἐθνῶν καὶ ὅτι μόνη τριθάλαττόσ ἐστι καὶ λιμένων εὐπορεῖ πλειόνων, ἐπὶ μὲν τῷ Κρισαίῳ κόλπῳ καὶ τῷ Κορινθιακῷ τὰ ἐκ τῆσ Ἰταλίασ καὶ Σικελίασ καὶ Λιβύησ δεχομένη, ἐπὶ δὲ τῶν πρὸσ Εὔβοιαν μερῶν ἐφ’ ἑκάτερα τοῦ Εὐρίπου σχιζομένησ τῆσ παραλίασ τῇ μὲν ἐπὶ τὴν Αὐλίδα καὶ τὴν Ταναγρικὴν τῇ δ’ ἐπὶ τὸν Σαλγανέα καὶ τὴν Ἀνθηδόνα, τῇ μὲν εἶναι συνεχῆ τὴν κατ’ Αἴγυπτον καὶ Κύπρον καὶ τὰσ νήσουσ θάλατταν τῇ δὲ τὴν κατὰ Μακεδόνασ καὶ τὴν Προποντίδα καὶ τὸν Ἑλλήσποντον.
προστίθησι δὲ ὅτι καὶ τὴν Εὔβοιαν τρόπον τινὰ μέροσ αὐτῆσ πεποίηκεν ὁ Εὔριποσ οὕτω στενὸσ ὢν καὶ γεφύρᾳ συνεζευγμένοσ πρὸσ αὐτὴν διπλέθρῳ. τὴν μὲν οὖν χώραν ἐπαινεῖ διὰ ταῦτα, καί φησι πρὸσ ἡγεμονίαν εὐφυῶσ ἔχειν, ἀγωγῇ δὲ καὶ παιδείᾳ μὴ χρησαμένουσ ἐπιμελεῖ τοὺσ ἀεὶ προϊσταμένουσ αὐτῆσ, εἰ καί τί ποτε κατώρθωσαν, ἐπὶ μικρὸν τὸν χρόνον συμμεῖναι, καθάπερ Ἐπαμεινώνδασ ἔδειξε· τελευτήσαντοσ γὰρ ἐκείνου τὴν ἡγεμονίαν ἀποβαλεῖν εὐθὺσ τοὺσ Θηβαίουσ γευσαμένουσ αὐτῆσ μόνον· αἴτιον δὲ εἶναι τὸ λόγων καὶ ὁμιλίασ τῆσ πρὸσ ἀνθρώπουσ ὀλιγωρῆσαι, μόνησ δ’ ἐπιμεληθῆναι τῆσ κατὰ πόλεμον ἀρετῆσ. ἔδει δὲ προσθεῖναι διότι τοῦτο πρὸσ Ἕλληνασ μάλιστα χρήσιμόν ἐστιν, ἐπεὶ πρόσ γε τοὺσ βαρβάρουσ βία λόγου κρείττων ἐστί. καὶ Ῥωμαῖοι δὲ τὸ παλαιὸν μὲν ἀγριωτέροισ ἔθνεσι πολεμοῦντεσ οὐδὲν ἐδέοντο τῶν τοιούτων παιδευμάτων, ἀφ’ οὗ δὲ ἤρξαντο πρὸσ ἡμερώτερα ἔθνη καὶ φῦλα τὴν πραγματείαν ἔχειν, ἐπέθεντο καὶ ταύτῃ τῇ ἀγωγῇ καὶ κατέστησαν πάντων κύριοι. ἡ δ’ οὖν Βοιωτία πρότερον μὲν ὑπὸ βαρβάρων ᾠκεῖτο Αὄνων καὶ Τεμμίκων ἐκ τοῦ Σουνίου πεπλανημένων καὶ Λελέγων καὶ Υἅντων·
εἶτα Φοίνικεσ ἔσχον οἱ μετὰ Κάδμου, ὃσ τήν τε Καδμείαν ἐτείχισε καὶ τὴν ἀρχὴν τοῖσ ἐκγόνοισ ἀπέλιπεν. ἐκεῖνοι δὲ τὰσ Θήβασ τῇ Καδμείᾳ προσέκτισαν, καὶ συνεφύλαξαν τὴν ἀρχὴν ἡγούμενοι τῶν πλείστων Βοιωτῶν ἑώσ τῆσ τῶν Ἐπιγόνων στρατείασ. κατὰ δὲ τούτουσ ὀλίγον χρόνον ἐκλιπόντεσ τὰσ Θήβασ ἐπανῆλθον πάλιν· ὡσ δ’ αὕτωσ ὑπὸ Θρᾳκῶν καὶ Πελασγῶν ἐκπεσόντεσ ἐν Θετταλίᾳ συνεστήσαντο τὴν ἀρχὴν μετὰ Ἀρναίων ἐπὶ πολὺν χρόνον, ὥστε καὶ Βοιωτοὺσ κληθῆναι πάντασ. εἶτ’ ἀνέστρεψαν εἰσ τὴν οἰκείαν, ἤδη τοῦ Αἰολικοῦ στόλου παρεσκευασμένου περὶ Αὐλίδα τῆσ Βοιωτίασ, ὃν ἔστελλον εἰσ τὴν Ἀσίαν οἱ Ὀρέστου παῖδεσ. προσθέντεσ δὲ τῇ Βοιωτίᾳ τὴν Ὀρχομενίαν οὐ γὰρ ἦσαν κοινῇ πρότερον, οὐδ’ Ὅμηροσ μετὰ Βοιωτῶν αὐτοὺσ κατέλεξεν ἀλλ’ ἰδίᾳ, Μινύασ προσαγορεύσασ μετ’ ἐκείνων ἐξέβαλον τοὺσ μὲν Πελασγοὺσ εἰσ Ἀθήνασ, ἀφ’ ὧν ἐκλήθη μέροσ τι τῆσ πόλεωσ Πελασγικόν ᾤκησαν δὲ ὑπὸ τῷ Ὑμηττῷ, τοὺσ δὲ Θρᾷκασ ἐπὶ τὸν Παρνασσόν. Υἅντεσ δὲ τῆσ Φωκίδοσ Υἅν πόλιν ᾤκισαν. φησὶ δ’ Ἔφοροσ τοὺσ μὲν Θρᾷκασ ποιησαμένουσ σπονδὰσ πρὸσ τοὺσ Βοιωτοὺσ ἐπιθέσθαι νύκτωρ στρατοπεδεύουσιν ὀλιγωρότερον ὡσ εἰρήνησ γεγονυίασ·
διακρουσαμένων δ’ αὐτοὺσ αἰτιωμένων τε ἅμα ὅτι τὰσ σπονδὰσ παρέβαινον, μὴ παραβῆναι φάσκειν ἐκείνουσ· συνθέσθαι γὰρ ἡμέρασ, νύκτωρ δ’ ἐπιθέσθαι· ἀφ’ οὗ δὴ καὶ τὴν παροιμίαν εἰρῆσθαι "Θρᾳκία παρεύρεσισ. " τοὺσ δὲ Πελασγοὺσ μένοντοσ ἔτι τοῦ πολέμου χρηστηριασομένουσ ἀπελθεῖν, ἀπελθεῖν δὲ καὶ τοὺσ Βοιωτούσ· τὸν μὲν οὖν τοῖσ Πελασγοῖσ δοθέντα χρησμὸν ἔφη μὴ ἔχειν εἰπεῖν, τοῖσ δὲ Βοιωτοῖσ ἀνελεῖν τὴν προφῆτιν ἀσεβήσαντασ εὖ πράξειν· τοὺσ δὲ θεωροὺσ ὑπονοήσαντασ χαριζομένην τοῖσ Πελασγοῖσ τὴν προφῆτιν κατὰ τὸ συγγενὲσ ἐπειδὴ καὶ τὸ ἱερὸν Πελασγικὸν ἐξ ἀρχῆσ ὑπῆρξεν οὕτωσ ἀνελεῖν, ἁρπάσαντασ τὴν ἄνθρωπον εἰσ πυρὰν ἐμβαλεῖν ἐνθυμηθέντασ, εἴτε κακουργήσασαν εἴτε μή, πρὸσ ἀμφότερα ὀρθῶσ ἔχειν, εἰ μὲν παρεχρηστηρίασε, κολασθείσησ αὐτῆσ, εἰ δ’ οὐδὲν ἐκακούργησε, τὸ προσταχθὲν αὐτῶν πραξάντων. τοὺσ δὲ περὶ τὸ ἱερὸν τὸ μὲν ἀκρίτουσ κτείνειν τοὺσ πράξαντασ, καὶ ταῦτ’ ἐν ἱερῷ, μὴ δοκιμάσαι, καθιστάναι δ’ εἰσ κρίσιν, καλεῖν δ’ ἐπὶ τὰσ ἱερείασ, ταύτασ δὲ εἶναι τὰσ προφήτιδασ αἳ λοιπαὶ τριῶν οὐσῶν περιῆσαν· λεγόντων δ’ ὡσ οὐδαμοῦ νόμοσ εἰή δικάζειν γυναῖκασ, προσελέσθαι καὶ ἄνδρασ ἴσουσ ταῖσ γυναιξὶ τὸν ἀριθμόν· τοὺσ μὲν οὖν ἄνδρασ ἀπογνῶναι, τὰσ δὲ γυναῖκασ καταγνῶναι, ἴσων δὲ τῶν ψήφων γενομένων τὰσ ἀπολυούσασ νικῆσαι· ἐκ δὲ τούτων Βοιωτοῖσ μόνοισ ἄνδρασ προθεσπίζειν ἐν Δωδώνῃ. τὰσ μέντοι προφήτιδασ ἐξηγουμένασ τὸ μαντεῖον εἰπεῖν, ὅτι προστάττοι ὁ θεὸσ τοῖσ Βοιωτοῖσ τοὺσ παρ’ αὐτοῖσ τρίποδασ συλήσαντασ ἕνα εἰσ Δωδώνην πέμπειν κατ’ ἔτοσ· καὶ δὴ καὶ ποιεῖν τοῦτο· ἀεὶ γάρ τινα τῶν ἀνακειμένων τριπόδων νύκτωρ καθαιροῦντασ καὶ κατακαλύπτοντασ ἱματίοισ ὡσ ἂν λάθρᾳ τριποδηφορεῖν εἰσ Δωδώνην. μετὰ δὲ ταῦτα τὴν Αἰολικὴν ἀποικίαν συνέπραξαν τοῖσ περὶ Πενθίλον, πλείστουσ ἐξ ἑαυτῶν συμπέμψαντεσ, ὥστε καὶ Βοιωτικὴν προσαγορευθῆναι.
ὕστερον δὲ χρόνοισ πολλοῖσ ὁ Περσικὸσ πόλεμοσ περὶ Πλαταιὰσ γενόμενοσ διελυμήνατο τὴν χώραν. εἶτ’ ἀνέλαβον σφᾶσ πάλιν ἐπὶ τοσοῦτον ὥστε καὶ τῆσ τῶν Ἑλλήνων ἀρχῆσ ἀμφισβητῆσαι Θηβαίουσ δυσὶ μάχαισ κρατήσαντασ Λακεδαιμονίουσ. Ἐπαμεινώνδα δὲ πεσόντοσ ἐν τῇ μάχῃ ταύτησ μὲν τῆσ ἐλπίδοσ διεσφάλησαν, ὑπὲρ δὲ τῶν Ἑλλήνων ὅμωσ ἐπολέμησαν πρὸσ Φωκέασ τοὺσ τὸ ἱερὸν συλήσαντασ τὸ κοινόν. κακωθέντεσ δ’ ὑπό τε τούτου τοῦ πολέμου καὶ τῶν Μακεδόνων ἐπιθεμένων τοῖσ Ἕλλησιν, ὑπὸ τῶν αὐτῶν τούτων καὶ ἀπέβαλον τὴν πόλιν κατασκαφεῖσαν καὶ ἀνέλαβον ἀνακτισθεῖσαν. ἐξ ἐκείνου δ’ ἤδη πράττοντεσ ἐνδεέστερον ἀεὶ μέχρι εἰσ ἡμᾶσ οὐδὲ κώμησ ἀξιολόγου τύπον σώζουσι· καὶ αἱ ἄλλαι δὲ πόλεισ ἀνάλογον πλὴν Τανάγρασ καὶ Θεσπιῶν· αὗται δ’ ἱκανῶσ συμμένουσι πρὸσ ἐκείνασ κρινόμεναι. ἑξῆσ δὲ τὴν περιήγησιν τῆσ χώρασ ποιητέον ἀρξαμένουσ ἀπὸ τῆσ πρὸσ Εὔβοιαν παραλίασ τῆσ συνεχοῦσ τῇ Ἀττικῇ.
ἀρχὴ δ’ ὁ Ὠρωπὸσ καὶ ὁ ἱερὸσ λιμὴν ὃν καλοῦσι Δελφίνιον, καθ’ ὃν ἡ παλαιὰ Ἐρέτρια ἐν τῇ Εὐβοίᾳ, διάπλουν ἔχουσα ἑξήκοντα σταδίων. μετὰ δὲ τὸ Δελφίνιον ὁ Ὠρωπὸσ ἐν εἴκοσι σταδίοισ· κατὰ δὲ τοῦτόν ἐστιν ἡ νῦν Ἐρέτρια, διάπλουσ δ’ ἐπ’ αὐτὴν στάδιοι τετταράκοντα. εἶτα Δήλιον τὸ ἱερὸν τοῦ Ἀπόλλωνοσ ἐκ Δήλου ἀφιδρυμένον, Ταναγραίων πολίχνιον Αὐλίδοσ διέχον σταδίουσ τριάκοντα, ὅπου μάχῃ λειφθέντεσ Ἀθηναῖοι προτροπάδην ἔφυγον·
ἐν δὲ τῇ φυγῇ πεσόντα ἀφ’ ἵππου Ξενοφῶντα ἰδὼν κείμενον τὸν Γρύλλου Σωκράτησ ὁ φιλόσοφοσ στρατεύων πεζὸσ τοῦ ἵππου γεγονότοσ ἐκποδὼν ἀνέλαβε τοῖσ ὤμοισ αὐτόν, καὶ ἔσωσεν ἐπὶ πολλοὺσ σταδίουσ ἑώσ ἐπαύσατο ἡ φυγή. εἶτα λιμὴν μέγασ ὃν καλοῦσι Βαθὺν λιμένα·
εἶθ’ ἡ Αὐλὶσ πετρῶδεσ χωρίον καὶ κώμη Ταναγραίων· λιμὴν δ’ ἐστὶ πεντήκοντα πλοίοισ, ὥστ’ εἰκὸσ τὸν ναύσταθμον τῶν Ἑλλήνων ἐν τῷ μεγάλῳ ὑπάρξαι λιμένι. καὶ ὁ Εὔριποσ δ’ ἐστὶ πλησίον ὁ Χαλκίδοσ, εἰσ ὃν ἀπὸ Σουνίου στάδιοι ἑξακόσιοι ἑβδομήκοντα· ἔστι δ’ ἐπ’ αὐτῷ γέφυρα δίπλεθροσ, ὡσ εἴρηκα· πύργοσ δ’ ἑκατέρωθεν ἐφέστηκεν ὁ μὲν ἐκ τῆσ Χαλκίδοσ ὁ δ’ ἐκ τῆσ Βοιωτίασ· διῳκοδόμηται δ’ εἰσ αὐτοὺσ σῦριγξ. περὶ δὲ τῆσ παλιρροίασ τοῦ Εὐρίπου τοσοῦτον μόνον εἰπεῖν ἱκανόν, ὅτι ἑπτάκισ μεταβάλλειν φασὶ καθ’ ἡμέραν ἑκάστην καὶ νύκτα· τὴν δ’ αἰτίαν ἐν ἄλλοισ σκεπτέον. πλησίον δ’ ἐστὶν ἐφ’ ὕψουσ κείμενον χωρίον Σαλγανεύσ, ἐπώνυμον τοῦ ταφέντοσ ἐπ’ αὐτῷ Σαλγανέωσ ἀνδρὸσ Βοιωτίου, καθηγησαμένου τοῖσ Πέρσαισ εἰσπλέουσιν εἰσ τὸν διάπλουν τοῦτον ἐκ τοῦ Μαλιακοῦ κόλπου, ὅν φασιν ἀναιρεθῆναι πρὶν ἢ τῷ Εὐρίπῳ συνάπτειν ὑπὸ τοῦ ναυάρχου Μεγαβάτου νομισθέντα κακοῦργον, ὡσ ἐξ ἀπάτησ ἐμβαλόντα τὸν στόλον εἰσ τυφλὸν τῆσ θαλάττησ στενωπόν·
αἰσθόμενον δὲ τὸν βάρβαρον τὴν περὶ αὐτὸν ἀπάτην μεταγνῶναί τε καὶ ταφῆσ ἀξιῶσαι τὸν ἀναιτίωσ ἀποθανόντα. καὶ ἡ Γραῖα δ’ ἐστὶ τόποσ Ὠρωποῦ πλησίον καὶ τὸ ἱερὸν τοῦ Ἀμφιαράου καὶ τὸ Ναρκίσσου τοῦ Ἐρετριέωσ μνῆμα ὃ καλεῖται Σιγηλοῦ, ἐπειδὴ σιγῶσι παριόντεσ·
τινὲσ δὲ τῇ Τανάγρᾳ τὴν αὐτήν φασιν· ἡ Ποιμανδρὶσ δ’ ἐστὶν ἡ αὐτὴ τῇ Ταναγρικῇ· καλοῦνται δὲ καὶ Γεφυραῖοι οἱ Ταναγραῖοι. ἐκ Κνωπίασ δὲ τῆσ Θηβαϊκῆσ μεθιδρύθη κατὰ χρησμὸν δεῦρο τὸ Ἀμφιαράειον. καὶ ὁ Μυκαλησσὸσ δὲ κώμη τῆσ Ταναγραϊκῆσ·
κεῖται δὲ παρ’ ὁδὸν τὴν ἐκ Θηβῶν εἰσ Χαλκίδα· ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ τὸ Ἅρμα, τῆσ Ταναγραϊκῆσ κώμη ἔρημοσ περὶ τὴν Μυκαλησσόν, ἀπὸ τοῦ Ἀμφιαράου ἁρ́ματοσ λαβοῦσα τοὔνομα, ἑτέρα οὖσα τοῦ Ἅρματοσ τοῦ κατὰ τὴν Ἀττικήν, ὅ ἐστι περὶ Φυλήν, δῆμον τῆσ Ἀττικῆσ ὅμορον τῇ Τανάγρᾳ. ἐντεῦθεν δὲ ἡ παροιμία τὴν ἀρχὴν ἔσχεν ἡ λέγουσα "ὁπόταν δι’ Ἅρματοσ ἀστράψῃ," ἀστραπήν τινα σημειουμένων κατὰ χρησμὸν τῶν λεγομένων Πυθαϊστῶν, βλεπόντων ὡσ ἐπὶ τὸ Ἅρμα καὶ τότε πεμπόντων τὴν θυσίαν εἰσ Δελφοὺσ ὅταν ἀστράψαντα ἴδωσιν· ἐτήρουν δ’ ἐπὶ τρεῖσ μῆνασ, καθ’ ἕκαστον μῆνα ἐπὶ τρεῖσ ἡμέρασ καὶ νύκτασ, ἀπὸ τῆσ ἐσχάρασ τοῦ ἀστραπαίου Διόσ· ἔστι δ’ αὕτη ἐν τῷ τείχει μεταξὺ τοῦ Πυθίου καὶ τοῦ Ὀλυμπίου. περὶ δὲ τοῦ Ἅρματοσ τοῦ Βοιωτιακοῦ οἱ μέν φασιν ἐκπεσόντοσ ἐκ τοῦ ἁρ́ματοσ ἐν τῇ μάχῃ τοῦ Ἀμφιαράου κατὰ τὸν τόπον, ὅπου νῦν ἐστὶ τὸ ἱερὸν αὐτοῦ, τὸ ἁρ́μα ἔρημον ἐνεχθῆναι ἐπὶ τὸν ὁμώνυμον τόπον· οἱ δὲ τοῦ Ἀδράστου συντριβῆναι τὸ ἁρ́μα φεύγοντόσ φασιν ἐνταῦθα, τὸν δὲ διὰ τοῦ Ἀρείονοσ σωθῆναι. Φιλόχοροσ δ’ ὑπὸ τῶν κωμητῶν σωθῆναί φησιν αὐτόν, καὶ διὰ τοῦτο ἰσοπολιτείαν αὐτοῖσ παρὰ τῶν Ἀργείων ὑπάρξαι. ἔστι δὲ τῷ ἐκ Θηβῶν εἰσ Ἄργοσ ἀνιόντι ἐν ἀριστερᾷ ἡ Τάναγρα κ .
. . ἐν δεξιᾷ κεῖται· καὶ ἡ Ὑρία δὲ τῆσ Ταναγραίασ νῦν ἐστί, πρότερον δὲ τῆσ Θηβαί̈δοσ· ὅπου ὁ Ὑριεὺσ μεμύθευται καὶ ἡ τοῦ Ὠρίωνοσ γένεσισ, ἥν φησι Πίνδαροσ ἐν τοῖσ διθυράμβοισ· κεῖται δ’ ἐγγὺσ Αὐλίδοσ. ἔνιοι δὲ τὰσ Ὑσιὰσ Ὑρίην λέγεσθαί φασι, τῆσ Παρασωπίασ οὖσαν ὑπὸ τῷ Κιθαιρῶνι πλησίον Ἐρυθρῶν ἐν τῇ μεσογαίᾳ, ἄποικον Ὑριέων, κτίσμα δὲ Νυκτέωσ τοῦ Ἀντιόπησ πατρόσ. εἰσὶ δὲ καὶ ἐν τῇ Ἀργείᾳ Ὑσίαι κώμη, οἱ δ’ ἐξ αὐτῆσ Ὑσιᾶται λέγονται. τῶν δ’ Ἐρυθρῶν τούτων ἄποικοι αἱ ἐν Ιὠνίᾳ Ἐρυθραί. καὶ ὁ Ἑλεὼν δ’ ἐστὶ κώμη Ταναγρική, ἀπὸ τῶν ἑλῶν ὠνομασμένη. μετὰ δὲ Σαλγανέα Ἀνθηδὼν πόλισ λιμένα ἔχουσα, ἐσχάτη τῆσ Βοιωτιακῆσ παραλίασ τῆσ πρὸσ Εὐβοίᾳ, καθάπερ καὶ ὁ ποιητὴσ εἴρηκεν "Ἀνθηδόνα τ’ ἐσχατόωσαν.
" εἰσὶ μέντοι ἔτι προϊόντι μικρὸν πολίχναι δύο τῶν Βοιωτῶν, Λάρυμνά τε, παρ’ ἣν ὁ Κηφισσὸσ ἐκδίδωσι, καὶ ἔτι ἐπέκεινα Ἁλαί, ὁμώνυμοι τοῖσ Ἀττικοῖσ δήμοισ. κατὰ δὲ τὴν παραλίαν ταύτην κεῖσθαί φασιν Αἰγὰσ τὰσ ἐν Εὐβοίᾳ, ἐν αἷσ τὸ τοῦ Ποσειδῶνοσ ἱερὸν τοῦ Αἰγαίου· ἐμνήσθημεν δ’ αὐτοῦ καὶ πρότερον. δίαρμα δ’ ἐστὶν ἀπὸ μὲν τῆσ Ἀνθηδόνοσ εἰσ Αἰγὰσ ἑκατὸν εἴκοσι στάδιοι, ἀπὸ δὲ τῶν ἄλλων τόπων πολὺ ἐλάττουσ· κεῖται δ’ ἐπὶ ὄρουσ ὑψηλοῦ τὸ ἱερόν, ἦν δέ ποτε καὶ πόλισ· ἐγγὺσ δὲ τῶν Αἰγῶν καὶ αἱ Ὀρόβιαι. ἐν δὲ τῇ Ἀνθηδονίᾳ Μεσσάπιον ὄροσ ἐστὶν ἀπὸ Μεσσάπου, ὃσ εἰσ τὴν Ιἀπυγίαν ἐλθὼν Μεσσαπίαν τὴν χώραν ἐκάλεσεν. ἐνταῦθα δὲ καὶ τὰ περὶ τὸν Γλαῦκον μυθεύεται τὸν Ἀνθηδόνιον, ὅν φασιν εἰσ κῆτοσ μεταβαλεῖν. πλησίον δ’ ἐστὶν Ἀνθηδόνοσ ἱεροπρεπὴσ τόποσ τῆσ Βοιωτίασ, ἴχνη πόλεωσ ἔχων, ὁ καλούμενοσ Ἴσοσ συστέλλοντι τὴν πρώτην συλλαβήν.
οἰόνται δέ τινεσ δεῖν γράφειν "Ἶσόν τε ζαθέην Ἀνθηδόνα τ’ ἐσχατόωσαν" ἐκτείνοντεσ τὴν πρώτην συλλαβὴν ποιητικῶσ διὰ τὸ μέτρον, ἀντὶ τοῦ "Νῖσάν τε ζαθέην. " ἡ γὰρ Νῖσα οὐδαμοῦ φαίνεται τῆσ Βοιωτίασ, ὥσ φησιν Ἀπολλόδωροσ ἐν τοῖσ περὶ νεῶν . . . εἰή, εἰ μὴ τὴν Νῖσαν οὕτωσ εἴρηκεν· ἦν γὰρ ὁ . . . Μεγαρικῇ. ἐκεῖθεν ἀπῳκισμένη πρόσχωροσ τοῦ Κιθαιρῶνοσ, ἐκλέλειπται δὲ νῦν. τινὲσ δὲ γράφουσι "Κρεῦσάν τε "ζαθέην," τὴν νῦν Κρέουσαν δεχόμενοι, τὸ τῶν Θεσπιέων ἐπίνειον ἐν τῷ Κρισαίῳ κόλπῳ ἱδρυμένον· ἄλλοι δὲ "Φαράσ τε ζαθέασ. " ἔστι δὲ τῆσ τετρακωμίασ τῆσ περὶ Τάναγραν, Ἑλεῶνοσ Ἅρματοσ Μυκαλησσοῦ Φαρῶν. γράφουσι δὲ καὶ τοῦτο "Νῦσάν τε ζαθέην. " κώμη δ’ ἐστὶ τοῦ Ἑλικῶνοσ ἡ Νῦσα. ἡ μὲν οὖν παραλία τοιαύτη τισ ἡ πρὸσ Εὔβοιαν. τὰ δ’ ἑξῆσ ἐν τῇ μεσογαίᾳ πεδία ἐστὶ κοῖλα πάντοθεν ἐκ τῶν ἄλλων μερῶν ὄρεσι περιεχόμενα, τοῖσ Ἀττικοῖσ μὲν πρὸσ νότου, πρὸσ ἄρκτου δὲ τοῖσ Φωκικοῖσ·
ἀπὸ δὲ τῆσ ἑσπέρασ ὁ Κιθαιρὼν λοξὸσ ἐμπίπτει μικρὸν ὑπὲρ τῆσ Κρισαίασ θαλάττησ, ἔχων τὴν ἀρχὴν συνεχῆ τοῖσ Μεγαρικοῖσ καὶ τοῖσ Ἀττικοῖσ ὄρεσιν, εἶτ’ ἐπιστρέφων εἰσ τὰ πεδία, παυόμενοσ δὲ περὶ τὴν Θηβαίαν. τῶν δὲ πεδίων τούτων τὰ μὲν λιμνάζει, ποταμῶν ἀναχεομένων εἰσ αὐτά, τῶν δ’ ἐμπιπτόντων, εἶτα ἐκρύσεισ λαμβανόντων·
τὰ δ’ ἀνέψυκται καὶ γεωργεῖται παντοδαπῶσ διὰ τὴν εὐκαρπίαν. ὑπάντρου δὲ καὶ σηραγγώδουσ οὔσησ κατὰ βάθουσ τῆσ γῆσ, σεισμοὶ γενόμενοι πολλάκισ ἐξαίσιοι τοὺσ μὲν ἔφραξαν τῶν πόρων τοὺσ δὲ ἀνέῳξαν, τοὺσ μὲν μέχρι τῆσ ἐπιφανείασ τοὺσ δὲ δι’ ὑπονόμων· συμβαίνει δὴ καὶ τοῖσ ὕδασι τοῖσ μὲν δι’ ὑπονόμων φέρεσθαι τῶν ῥείθρων τοῖσ δ’ ἐπιπολῆσ, τοῖσ τε λιμναίοισ καὶ τοῖσ ποταμίοισ. ἐγχωσθέντων δὲ κατὰ βάθουσ τῶν πόρων αὔξεσθαι τὰσ λίμνασ συμβαίνει μέχρι τῶν οἰκουμένων τόπων ὥστε καὶ πόλεισ καταπίνεσθαι καὶ χώρασ, ἀνοιχθέντων δὲ τῶν αὐτῶν ἢ ἄλλων ἀνακαλύπτεσθαι, καὶ τοὺσ αὐτοὺσ τόπουσ ποτὲ μὲν πλεῖσθαι ποτὲ δὲ πεζεύεσθαι, καὶ τὰσ αὐτὰσ πόλεισ ποτὲ μὲν ἐπὶ τῇ λίμνῃ ποτὲ δὲ ἄπωθεν κεῖσθαι. διττῶσ δὲ τοῦτο γίνεται·
καὶ γὰρ μενουσῶν ἀκινήτων τῶν πόλεων, ὅταν ἡ αὔξησισ τῶν ὑδάτων ἥττων ᾖ τῆσ ὑπερχύσεωσ διὰ ὕψοσ τῶν οἰκήσεων ἢ διὰ ἀπόστασιν, καὶ διὰ ἀνοικισμόν, ὅταν τῷ πλησιασμῷ κινδυνεύσαντεσ πολλάκισ ἀπαλλαγὴν πορίσωνται τοῦ φόβου τὴν μετάληψιν τῶν χωρίων τῶν ἄπωθεν ἢ τῶν ἐν ὕψει. παρακολουθεῖ δὲ τοῖσ οὕτωσ ἀνοικισθεῖσι τὸ τὴν αὐτὴν προσηγορίαν φυλάττουσιν, ἐτύμωσ πρότερον λεγομένοισ ἀπὸ τοῦ συμβεβηκότοσ τοπικῶσ, νῦν μηκέτι λέγεσθαι ἐτύμωσ· Πλαταιὰσ γὰρ ἀπὸ τῆσ πλάτησ τῶν κωπῶν εἰρῆσθαι πιθανὸν καὶ Πλαταιέασ τοὺσ ἀπὸ κωπηλασίασ ζῶντασ, ἀλλὰ νῦν ἄπωθεν τῆσ λίμνησ οἰκοῦντεσ οὐκέτ’ ἂν προσαγορεύοιντο ἐτύμωσ. Ἕλοσ τε καὶ Ἑλεὼν καὶ Εἱλέσιον ἐκλήθη διὰ τὸ ἐπὶ τοῖσ ἕλεσιν ἱδρῦσθαι· νῦν δὲ οὐχ ὁμοίωσ ἔχει ταῦτα, ἢ ἀνοικισθέντων ἢ τῆσ λίμνησ ἐπιπολὺ ταπεινωθείσησ διὰ τὰσ ὕστερον γενομένασ ἐκρύσεισ· καὶ γὰρ τοῦτο δυνατόν. δηλοῖ δὲ καὶ ὁ Κηφισσὸσ τοῦτο μάλιστα τὴν Κωπαί̈δα λίμνην πληρῶν.
αὐξομένησ γὰρ αὐτῆσ ὥστε κινδυνεύειν καταποθῆναι τὰσ Κώπασ, ἃσ ὅ τε ποιητὴσ ὀνομάζει, καὶ ἀπ’ αὐτῶν ἡ λίμνη τὴν ἐπωνυμίαν εἴληφε, χάσμα γενηθὲν πρὸσ τῇ λίμνῃ πλησίον τῶν Κωπῶν ἀνέῳξεν ὑπὸ γῆσ ῥεῖθρον ὅσον τριάκοντα σταδίων καὶ ἐδέξατο τὸν ποταμόν, εἶτα ἐξέρρηξεν εἰσ τὴν ἐπιφάνειαν κατὰ Λάρυμναν τῆσ Λοκρίδοσ τὴν ἄνω· καὶ γὰρ ἑτέρα ἐστίν, ἧσ ἐμνήσθημεν, ἡ Βοιωτιακή, ἐπὶ τῇ θαλάττῃ, ᾗ προσέθεσαν Ῥωμαῖοι τὴν ἄνω. καλεῖται δ’ ὁ τόποσ Ἀγχόη· ἔστι δὲ καὶ λίμνη ὁμώνυμοσ· ἐντεῦθεν δ’ ἤδη ὁ Κηφισσὸσ ἐκδίδωσιν ἐπὶ τὴν θάλατταν. τότε μὲν οὖν παυσαμένησ τῆσ πλημμυρίδοσ, παῦλα καὶ τοῦ κινδύνου τοῖσ παροικοῦσιν ὑπῆρξε, πλὴν τῶν ἤδη καταποθεισῶν πόλεων. πάλιν δ’ ἐγχουμένων τῶν πόρων, ὁ μεταλλευτὴσ Κράτησ ἀνὴρ Χαλκιδεὺσ ἀνακαθαίρειν τὰ ἐμφράγματα ἐπαύσατο στασιασάντων τῶν Βοιωτῶν, καίπερ, ὡσ αὐτὸσ ἐν τῇ πρὸσ Ἀλέξανδρον ἐπιστολῇ φησιν, ἀνεψυγμένων ἤδη πολλῶν, ἐν οἷσ οἱ μὲν τὸν Ὀρχομενὸν οἰκεῖσθαι τὸν ἀρχαῖον ὑπελάμβανον, οἱ δ’ Ἐλευσῖνα καὶ Ἀθήνασ παρὰ τὸν Τρίτωνα ποταμόν· λέγεται δ’ οἰκίσαι Κέκροπα, ἡνίκα τῆσ Βοιωτίασ ἐπῆρξε καλουμένησ τότε Ὠγυγίασ, ἀφανισθῆναι δὲ ταύτασ ἐπικλυσθείσασ ὕστερον. γενέσθαι δέ φασιν καὶ κατὰ Ὀρχομενὸν χάσμα, καὶ δέξασθαι τὸν Μέλανα ποταμὸν τὸν ῥέοντα διὰ τῆσ Ἁλιαρτίασ καὶ ποιοῦντα ἐνταῦθα τὸ ἕλοσ τὸ φύον τὸν αὐλητικὸν κάλαμον. ἀλλ’ οὗτοσ ἠφάνισται τελέωσ, εἴτε τοῦ χάσματοσ διαχέοντοσ αὐτὸν εἰσ ἀδήλουσ πόρουσ, εἴτε τῶν περὶ Ἁλίαρτον ἑλῶν καὶ λιμνῶν προαναλισκόντων αὐτόν, ἀφ’ ὧν ποιήεντα καλεῖ τὸν τόπον ὁ ποιητὴσ "καὶ ποιήενθ’ Ἁλίαρτον" λέγων. οὗτοι μὲν οὖν ἐκ τῶν Φωκικῶν ὀρῶν οἱ ποταμοὶ καταφέρονται, ὧν ὁ Κηφισσὸσ ἐκ Λιλαίασ Φωκικῆσ πόλεωσ τὴν ἀρχὴν λαμβάνει, καθάπερ καὶ Ὅμηρόσ φησιν "οἵ τε Λίλαιαν ἔχον πηγῇσ ἔπι Κηφισσοῖο·
δι’ Ἐλατείασ δὲ ῥυεὶσ μεγίστησ τῶν ἐν Φωκεῦσι πόλεων, καὶ διὰ Παραποταμίων καὶ Φανοτέων ὁμοίωσ Φωκικῶν πολισμάτων, εἰσ Χαιρώνειαν τῆσ Βοιωτίασ πρόεισιν, εἶτα διὰ τῆσ Ὀρχομενίασ καὶ τῆσ Κορωνειακῆσ εἰσ τὴν Κωπαί̈δα λίμνην ἐξίησι· καὶ ὁ Περμησσὸσ δὲ καὶ ὁ Ὀλμειόσ, ἐκ τοῦ Ἑλικῶνοσ συμβάλλοντεσ ἀλλήλοισ, εἰσ τὴν αὐτὴν ἐμπίπτουσι λίμνην τὴν Κωπαί̈δα τοῦ Ἁλιάρτου πλησίον· καὶ ἄλλα δὲ ῥεύματα εἰσ αὐτὴν ἐμβάλλει. ἔστι μὲν οὖν μεγάλη, τὴν περίμετρον ἔχουσα ὀγδοήκοντα καὶ τριακοσίων σταδίων, αἱ δὲ ἐκρύσεισ οὐδαμοῦ φαίνονται πλὴν τοῦ δεχομένου τὸν Κηφισσὸν χάσματοσ καὶ τῶν ἑλῶν. Τῶν δὲ περικειμένων λιμνῶν ἐστὶν ἥ τε Τρεφία καὶ ἡ Κηφισσίσ, ἧσ μέμνηται καὶ Ὅμηροσ "ὅσ ῥ’ "ἐν Ὕλῃ ναίεσκε μέγα πλούτοιο μεμηλώσ, λίμνῃ κεκλιμένοσ Κηφισσίδι.
" οὐ γὰρ λίμνην τὴν Κωπαί̈δα βούλεται λέγειν, ὡσ οἰόνταί τινεσ, ἀλλὰ τὴν Ὑλικὴν προσαγορευομένην ἀπὸ τῆσ πλησίον κώμησ ἣν καλοῦσιν Ὕλασ, οὐδὲ Ὕδην, ὡσ ἔνιοι γράφουσιν "ὅσ ῥ’ ἐν "Ὕδῃ ναίεσκεν. " ἡ μὲν γάρ ἐστιν ἐν Λυδίᾳ "Τμώλῳ "ὑπὸ νιφόεντι, Ὕδησ ἐν πίονι δήμῳ," ἡ δὲ Βοιωτιακή· ἐπιφέρει γοῦν τῷ "λίμνῃ κεκλιμένοσ Κηφισσίδι" τὸ "πὰρ δὲ οἱ ἄλλοι ναῖον Βοιωτοί. " ἡ μὲν γάρ ἐστι μεγάλη καὶ οὐκ ἐν τῇ Θηβαί̈δι, ἡ δὲ μικρά, ἐκεῖθεν δι’ ὑπονόμων πληρουμένη, κειμένη μεταξὺ Θηβῶν καὶ Ἀνθηδόνοσ. Ὅμηροσ δ’ ἑνικῶσ ἐκφέρει τοτὲ μὲν ἐκτείνων τὴν πρώτην συλλαβήν, ὡσ ἐν τῷ καταλόγῳ "ἠδ’ "Ὕλην καὶ Πετεῶνα," ποιητικῶσ, τοτὲ δὲ συστέλλων "ὅσ ῥ’ ἐν Ὕλῃ ναίεσκε" "σκυτοτόμων ὄχ’ ἄριστοσ Ὕλῃ "ἔνι οἰκία ναίων. " οὐδ’ ἐνταῦθα εὖ γραφόντων τινῶν Ὕδῃ ἔνι· οὐ γὰρ ὁ Αἰάσ ἐκ Λυδίασ τὸ σάκοσ μετεπέμπετο. Αὗται δ’ αἱ λίμναι τὴν τάξιν τῶν ἐφεξῆσ τόπων ὑπογράφουσιν ὥστε λόγῳ περιληφθῆναι σαφῶσ, ὅτι ὁ ποιητὴσ ἀτάκτωσ χρῆται τοῖσ ὀνόμασι τῶν τόπων τῶν τε ἀξιολόγων καὶ τῶν μή·
καὶ χαλεπὸν ἐν τοσούτοισ καὶ ἀσήμοισ τοῖσ πλείστοισ καὶ ἐν μεσογαίᾳ μηδαμοῦ τῇ τάξει διαπεσεῖν· ἡ παραλία δ’ ἔχει τι πλεονέκτημα πρὸσ τοῦτο· καὶ γνωριμώτεροι οἱ τόποι, καὶ ἡ θάλαττα τό γε ἑξῆσ ὑπαγορεύει βέλτιον· διόπερ καὶ ἡμεῖσ ἐκεῖθεν πειρώμεθα περιοδεύειν· ἐνταῦθα δ’ ἐάσαντεσ τοῦτο τῷ ποιητῇ ἀκολουθοῦντεσ ποιήσομεν τὴν διαρίθμησιν, προστιθέντεσ ὅ τι ἂν χρήσιμον ᾖ πρὸσ τὴν ὑπόθεσιν ἡμῖν, ὑπ’ ἐκείνου δὲ παραλειφθέν. ἄρχεται δ’ ἀπὸ τῆσ Ὑρίησ καὶ τῆσ Αὐλίδοσ, περὶ ὧν εἰρήκαμεν. Σχοῖνοσ δ’ ἐστὶ χώρα τῆσ Θηβαϊκῆσ κατὰ τὴν ὁδὸν τὴν ἐπὶ Ἀνθηδόνοσ, διέχουσα τῶν Θηβῶν ὅσον πεντήκοντα σταδίουσ·
ῥεῖ δὲ καὶ ποταμὸσ δι’ αὐτῆσ Σχοινοῦσ. Σκῶλοσ δ’ ἐστὶ κώμη τῆσ Παρασωπίασ ὑπὸ τῷ Κιθαιρῶνι, δυσοίκητοσ τόποσ καὶ τραχύσ, ἀφ’ οὗ καὶ ἡ παροιμία "εἰσ Σκῶλον μήτ’ αὐτὸσ ἴναι, μήτ’ ἄλλῳ ἕπεσθαι.
" καὶ τὸν Πενθέα δὲ ἐνθένδε καταγόμενον διασπασθῆναί φασιν. ἦν δὲ καὶ τῶν περὶ Ὄλυνθον πόλεων ὁμώνυμοσ αὐτῇ Σκῶλοσ. εἴρηται δ’ ὅτι Παρασώπιοι καὶ κώμη τισ καλεῖται ἐν Ἡρακλείᾳ τῇ Τραχινίᾳ, παρ’ ἣν ῥεῖ Ἀσωπὸσ ποταμόσ, καὶ ὅτι ἐν Σικυωνίᾳ ἄλλοσ ἐστὶν Ἀσωπὸσ καὶ ἡ χώρα Ἀσωπία, δι’ ἧσ ῥεῖ. ὁ Ἐτεωνὸσ δὲ Σκάρφη μετωνομάσθη, καὶ αὕτη δὲ τῆσ Παρασωπίασ.
ὁ γὰρ Ἀσωπὸσ καὶ ὁ Ἰσμηνὸσ διὰ τοῦ πεδίου ῥέουσι τοῦ πρὸ τῶν Θηβῶν· ἔστι δὲ καὶ ἡ Δίρκη κρήνη καὶ Πότνιαι, ἐφ’ ὧν μυθεύεται τὰ περὶ τὸν Ποτνιέα Γλαῦκον τὸν διασπασθέντα ὑπὸ τῶν Ποτνιάδων ἵππων τῆσ πόλεωσ πλησίον, καὶ ὁ Κιθαιρὼν δὲ οὐκ ἄπωθεν τῶν Θηβῶν τελευτᾷ· παρ’ αὐτὸν δὲ ὁ Ἀσωπὸσ ῥεῖ, τὴν ὑπώρειαν αὐτοῦ κλύζων καὶ ποιῶν τοὺσ Παρασωπίουσ εἰσ κατοικίασ πλείουσ διῃρημένουσ, ἅπαντασ δ’ ὑπὸ Θηβαίοισ ὄντασ ἕτεροι δ’ ἐν τῇ Πλαταιέων φασὶ τόν τε Σκῶλον καὶ τὸν Ἐτεωνὸν καὶ τὰσ Ἐρύθρασ· καὶ γὰρ παραρρεῖ Πλαταιὰσ καὶ παρὰ Τάναγραν ἐκδίδωσιν· ἐν δὲ τῇ Θηβαίων εἰσὶ καὶ αἱ Θεράπναι καὶ ὁ Τευμησσόσ, ὃν ἐκόσμησεν Ἀντίμαχοσ διὰ πολλῶν ἐπῶν, τὰσ μὴ προσούσασ ἀρετὰσ διαριθμούμενοσ "ἔστι τισ ἠνεμόεισ ὀλίγοσ λόφοσ. " γνώριμα δὲ τὰ ἔπη. Θέσπειαν δὲ λέγει τὰσ νῦν Θεσπιάσ, πολλῶν ὀνομάτων τῶν μὲν ἀμφοτέρωσ λεγομένων καὶ ἑνικῶσ καὶ πληθυντικῶσ, καθάπερ καὶ ἀρρενικῶσ καὶ θηλυκῶσ, τῶν δ’ ὁποτέρωσ.
ἔστι δὲ πόλισ πρὸσ τῷ Ἑλικῶνι νοτιωτέρα αὐτοῦ, ἐπικειμένη δὲ τῷ Κρισαίῳ κόλπῳ καὶ αὐτὴ καὶ ὁ Ἑλικών· ἐπίνειον δ’ ἔχουσιν αἱ Θεσπιαὶ Κρέουσαν, ἣν καὶ Κρεουσίδα καλοῦσιν. ἐν δὲ τῇ Θεσπιέων ἐστὶ καὶ ἡ Ἄσκρη κατὰ τὸ πρὸσ Ἑλικῶνα μέροσ, ἡ τοῦ Ἡσιόδου πατρίσ· ἐν δεξιᾷ γάρ ἐστι τοῦ Ἑλικῶνοσ, ἐφ’ ὑψηλοῦ καὶ τραχέοσ τόπου κειμένη, ἀπέχουσα τῶν Θεσπιῶν ὅσον τετταράκοντα σταδίουσ, ἣν καὶ κεκωμῴδηκεν αὐτὸσ ἐπιλαβόμενοσ τοῦ πατρόσ, ὅτι ἐκ Κύμησ τῆσ Αἰολίδοσ μετέστη, θρασύτερον λέγων "νάσσατο δ’ ἄγχ’ Ἑλικῶνοσ ὀιζυρῇ ἐνὶ κώμῃ, Ἄσκρῃ χεῖμα κακῇ, θέρει ἀργαλέῃ, οὐδέ ποτ’ ἐσθλῇ. " ὁ δὲ Ἑλικὼν συνεχήσ ἐστι τῇ Φωκίδι ἐκ τῶν πρὸσ ἄρκτον αὐτοῦ μερῶν· μικρὰ δὲ καὶ ἐκ τῶν πρὸσ ἑσπέραν κατὰ τὸν ὕστατον λιμένα τῆσ Φωκίδοσ, ὃν καλοῦσιν ἀπὸ τοῦ συμβεβηκότοσ μυχόν· ὑπέρκειται γὰρ κατὰ τοῦτον μάλιστα τὸν λιμένα τοῦ Κρισαίου κόλπου καὶ ὁ Ἑλικὼν καὶ ἡ Ἄσκρη καὶ ἔτι αἱ Θεσπιαὶ καὶ τὸ ἐπίνειον αὐτῆσ ἡ Κρέουσα. τοῦτο δὲ καὶ κοιλότατον νομίζεται τὸ μέροσ τοῦ Κρισαίου κόλπου καὶ ἁπλῶσ τοῦ Κορινθιακοῦ· στάδιοι δ’ εἰσὶ τῆσ παραλίασ τῆσ ἀπὸ τοῦ μυχοῦ τοῦ λιμένοσ εἰσ Κρέουσαν ἐνενήκοντα· ἐντεῦθεν δὲ ἑκατὸν εἴκοσιν ἑώσ τῆσ ἄκρασ ἣν Ὀλμιὰσ καλοῦσιν· ἐν δὲ τῷ κοιλοτάτῳ τοῦ κόλπου τοῦ Κρισαίου συμβέβηκε τὰσ Πηγὰσ κεῖσθαι καὶ τὴν Οἰνόην, περὶ ὧν εἰρήκαμεν. ὁ μὲν οὖν Ἑλικὼν οὐ πολὺ διεστηκὼσ τοῦ Παρνασσοῦ ἐνάμιλλόσ ἐστιν ἐκείνῳ κατά τε ὕψοσ καὶ περίμετρον· ἄμφω γὰρ χιονόβολα τὰ ὄρη καὶ πετρώδη, περιγράφεται δ’ οὐ πολλῇ χώρᾳ. ἐνταῦθα δ’ ἐστὶ τό τε τῶν Μουσῶν ἱερὸν καὶ ἡ Ἵππου κρήνη καὶ τὸ τῶν Λειβηθρίδων νυμφῶν ἄντρον· ἐξ οὗ τεκμαίροιτ’ ἄν τισ Θρᾷκασ εἶναι τοὺσ τὸν Ἑλικῶνα ταῖσ Μούσαισ καθιερώσαντασ, οἳ καὶ τὴν Πιερίδα καὶ τὸ Λείβηθρον καὶ τὴν Πίμπλειαν ταῖσ αὐταῖσ θεαῖσ ἀνέδειξαν· ἐκαλοῦντο δὲ Πίερεσ· ἐκλιπόντων δ’ ἐκείνων Μακεδόνεσ νῦν ἔχουσι τὰ χωρία ταῦτα. εἴρηται δ’ ὅτι τὴν Βοιωτίαν ταύτην ἐπῴκησάν ποτε Θρᾷκεσ βιασάμενοι τοὺσ Βοιωτοὺσ καὶ Πελασγοὶ καὶ ἄλλοι βάρβαροι. αἱ δὲ Θεσπιαὶ πρότερον μὲν ἐγνωρίζοντο διὰ τὸν Ἔρωτα τὸν Πραξιτέλουσ, ὃν ἔγλυψε μὲν ἐκεῖνοσ, ἀνέθηκε δὲ Γλυκέρα ἡ ἑταίρα Θεσπιεῦσιν ἐκεῖθεν οὖσα τὸ γένοσ, λαβοῦσα δῶρον παρὰ τοῦ τεχνίτου. πρότερον μὲν οὖν ὀψόμενοι τὸν Ἔρωτά τινεσ ἀνέβαινον ἐπὶ τὴν Θέσπειαν ἄλλωσ οὐκ οὖσαν ἀξιοθέατον, νυνὶ δὲ μόνη συνέστηκε τῶν Βοιωτιακῶν πόλεων καὶ Τάναγρα· τῶν δ’ ἄλλων ἐρείπια καὶ ὀνόματα λέλειπται. Μετὰ δὲ Θεσπιὰσ καταλέγει Γραῖαν καὶ Μυκαλησσόν, περὶ ὧν εἰρήκαμεν·
ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ περὶ τῶν ἄλλων "οἵ τ’ ἀμφ’ Ἅρμ’ ἐνέμοντο καὶ Εἰλέσιον "καὶ Ἐρύθρασ, οἵ τ’ Ἐλεῶν’ εἶχον ἠδ’ Ὕλην καὶ Πετεῶνα. " Πετεὼν δὲ κώμη τῆσ Θηβαί̈δοσ ἐγγὺσ τῆσ ἐπ’ Ἀνθηδόνα ὁδοῦ, ἡ δ’ Ὠκαλέη μέση Ἁλιάρτου καὶ Ἀλαλκομενίου ἑκατέρου τριάκοντα σταδίουσ ἀπέχουσα· παραρρεῖ δ’ αὐτὴν ποτάμιον ὁμώνυμον. Μεδεὼν δ’ ὁ μὲν Φωκικὸσ ἐν τῷ Κρισαίῳ κόλπῳ, διέχων Βοιωτίασ σταδίουσ ἑκατὸν ἑξήκοντα, ὁ δὲ Βοιωτιακὸσ ἀπ’ ἐκείνου κέκληται, πλησίον δ’ ἐστὶν Ὀγχηστοῦ ὑπὸ τῷ Φοινικίῳ ὄρει, ἀφ’ οὗ καὶ μετωνόμασται Φοινικίσ· τῆσ δὲ Θηβαίασ καὶ τοῦτο λέγεται, ὑπ’ ἐνίων δὲ τῆσ Ἁλιαρτίασ καὶ Μεδεὼν καὶ Ὠκαλέα. εἶτά φησι "Κώπασ Εὔτρησίν τε πολυτρήρωνά τε "Θίσβην.
" περὶ μὲν οὖν Κωπῶν εἴρηται· προσάρκτιοσ δέ ἐστιν ἐπὶ τῇ Κωπαί̈δι λίμνῃ· αἱ δ’ ἄλλαι κύκλῳ εἰσὶν αἵδε, Ἀκραιφίαι Φοινικὶσ Ὀγχηστὸσ Ἁλίαρτοσ Ὠκαλέα Ἀλαλκομεναὶ Τιλφούσιον Κορώνεια. καὶ τό γε παλαιὸν οὐκ ἦν τῆσ λίμνησ κοινὸν ὄνομα, ἀλλὰ καθ’ ἑκάστην πρὸσ αὐτῇ κατοικίαν ἐκείνησ ἐπώνυμοσ ἐλέγετο, Κωπαὶ̈σ μὲν τῶν Κωπῶν, Ἁλιαρτὶσ δὲ Ἁλιάρτου, καὶ οὕτωσ ἐπὶ τῶν ἄλλων, ὕστερον δ’ ἡ πᾶσα Κωπαὶ̈σ ἐλέχθη κατ’ ἐπικράτειαν· κοιλότατον γὰρ τοῦτο τὸ χωρίον. Πίνδαροσ δὲ καὶ Κηφισσίδα καλεῖ ταύτην· παρατίθησι γοῦν τὴν Τιλφῶσσαν κρήνην ὑπὸ τῷ Τιλφωσσίῳ ὄρει ῥέουσαν πλησίον Ἁλιάρτου καὶ Ἀλαλκομενῶν, ἐφ’ ᾗ τὸ Τειρεσίου μνῆμα· αὐτοῦ δὲ καὶ τὸ τοῦ Τιλφωσσίου Ἀπόλλωνοσ ἱερόν. ὁ δὲ ποιητὴσ ἐφεξῆσ ταῖσ Κώπαισ Εὔτρησιν τίθησι κώμιον Θεσπιέων·
ἐνταῦθά φασι Ζῆθον καὶ Ἀμφίονα οἰκῆσαι πρὶν βασιλεῦσαι Θηβῶν. ἡ δὲ Θίσβη Θίσβαι νῦν λέγονται, οἰκεῖται δὲ μικρὸν ὑπὲρ τῆσ θαλάττησ ὅμορον Θεσπιεῦσι τὸ χωρίον καὶ τῇ Κορωνειακῇ, ὑποπεπτωκὸσ ἐκ τοῦ νοτίου μέρουσ τῷ Ἑλικῶνι καὶ αὐτό· ἐπίνειον δ’ ἔχει πετρῶδεσ περιστερῶν μεστόν, ἐφ’ οὗ φησιν ὁ ποιητὴσ "πολυτρήρωνά τε Θίσβην. " πλοῦσ δ’ ἐστὶν ἐνθένδε εἰσ Σικυῶνα σταδίων ἑκατὸν ἑξήκοντα. ἑξῆσ δὲ Κορώνειαν καταλέγει καὶ Ἁλίαρτον καὶ Πλαταιὰσ καὶ Γλίσσαντα.
ἡ μὲν οὖν Κορώνεια ἐγγὺσ τοῦ Ἑλικῶνόσ ἐστιν ἐφ’ ὕψουσ ἱδρυμένη, κατελάβοντο δ’ αὐτὴν ἐπανιόντεσ ἐκ τῆσ Θετταλικῆσ Ἄρνησ οἱ Βοιωτοὶ μετὰ τὰ Τρωικά, ὅτε περ καὶ τὸν Ὀρχομενὸν ἔσχον· κρατήσαντεσ δὲ τῆσ Κορωνείασ ἐν τῷ πρὸ αὐτῆσ πεδίῳ τὸ τῆσ Ἰτωνίασ Ἀθηνᾶσ ἱερὸν ἱδρύσαντο ὁμώνυμον τῷ Θετταλικῷ, καὶ τὸν παραρρέοντα ποταμὸν Κουάριον προσηγόρευσαν ὁμοφώνωσ τῷ ἐκεῖ. Ἀλκαῖοσ δὲ καλεῖ Κωράλιον λέγων "ὦ ’νασσ’ Ἀθανάα "πολεμηδόκοσ, ἅ ποι Κορωνίασ ἐπὶ λαί̈ω ναύω πάροιθεν ἀμφιβαίνεισ Κωραλίω ποταμῶ παρ’ ὄχθαισ. " ἐνταῦθα δὲ καὶ τὰ Παμβοιώτια συντέλουν· συγκαθίδρυται δὲ τῇ Ἀθηνᾷ ὁ Αἵδησ κατά τινα, ὥσ φασι, μυστικὴν αἰτίαν. οἱ μὲν οὖν ἐν τῇ Κορωνείᾳ Κορώνιοι λέγονται, οἱ δ’ ἐν τῇ Μεσσηνιακῇ Κορωναεῖσ. Ἁλίαρτοσ δὲ νῦν οὐκέτι ἐστὶ κατασκαφεῖσα ἐν τῷ πρὸσ Περσέα πολέμῳ, τὴν χώραν δ’ ἔχουσιν Ἀθηναῖοι δόντων Ῥωμαίων.
ἔκειτο δὲ ἐν στενῷ χωρίῳ μεταξὺ ὑπερκειμένου ὄρουσ καὶ τῆσ Κωπαί̈δοσ λίμνησ πλησίον τοῦ Περμησσοῦ καὶ τοῦ Ὀλμειοῦ καὶ τοῦ ἕλουσ τοῦ φύοντοσ τὸν αὐλητικὸν κάλαμον. Πλαταιαὶ δέ, ἃσ ἑνικῶσ εἶπεν ὁ ποιητήσ, ὑπὸ τῷ Κιθαιρῶνί εἰσι μεταξὺ αὐτοῦ καὶ Θηβῶν κατὰ τὴν ὁδὸν τὴν εἰσ Ἀθήνασ καὶ Μέγαρα ἐπὶ τῶν ὁρ́ων τῶν τῆσ Ἀττικῆσ καὶ τῆσ Βοιωτίασ.
αἱ γὰρ Ἐλευθεραὶ πλησίον, ἃσ οἱ μὲν τῆσ Ἀττικῆσ, οἱ δὲ τῆσ Βοιωτίασ φασίν. εἴρηται δ’ ὅτι παραρρεῖ τὰσ Πλαταιὰσ ὁ Ἀσωπόσ. ἐνταῦθα Μαρδόνιον καὶ τὰσ τριάκοντα μυριάδασ Περσῶν αἱ τῶν Ἑλλήνων δυνάμεισ ἄρδην ἠφάνισαν· ἱδρύσαντό τε ἐλευθερίου Διὸσ ἱερὸν καὶ ἀγῶνα γυμνικὸν στεφανίτην ἀπέδειξαν, Ἐλευθέρια προσαγορεύσαντεσ· ταφή τε δείκνυται δημοσία τῶν τελευτησάντων ἐν τῇ μάχῃ. ἔστι δὲ καὶ ἐν τῇ Σικυωνίᾳ δῆμοσ Πλαταιαί, ὅθενπερ ἦν Μνασάλκησ ὁ ποιητήσ. Γλίσσαντα δὲ λέγει κατοικίαν ἐν τῷ Ὑπάτῳ ὄρει ὅ ἐστιν ἐν τῇ Θηβαϊκῇ πλησίον Τευμησσοῦ καὶ τῆσ Καδμείασ, ᾧ ὑποπίπτει τὸ Αὄνιον καλούμενον πεδίον, ὃ διατείνει εἰσ τὴν Καδμείαν ἀπὸ τοῦ Ὑπάτου ὄρουσ. τὸ δ’ οὕτω ῥηθέν "οἵ θ’ ὑπὸ Θήβασ εἶχον" οἱ μὲν δέχονται πολείδιόν τι Ὑποθήβασ καλούμενον, οἱ δὲ τὰσ Ποτνίασ·
τὰσ γὰρ Θήβασ ἐκλελεῖφθαι διὰ τὴν τῶν Ἐπιγόνων στρατείαν καὶ μὴ μετασχεῖν τοῦ Τρωικοῦ πολέμου· οἱ δὲ μετασχεῖν μὲν οἰκεῖν δὲ ὑπὸ τῇ Καδμείᾳ τότε ἐν τοῖσ ἐπιπέδοισ χωρίοισ μετὰ τὴν τῶν Ἐπιγόνων ἄφοδον, τὴν Καδμείαν ἀδυνατοῦντασ ἀνακτίσαι· ἐπεὶ δὲ ἡ Καδμεία ἐκαλεῖτο Θῆβαι, ὑπὸ Θήβασ εἰπεῖν ἀντὶ τοῦ ὑπὸ τῇ Καδμείᾳ οἰκοῦντασ τὸν ποιητὴν τοὺσ τότε Θηβαίουσ. Ὀγχηστὸσ δ’ ἐστίν, ὅπου τὸ Ἀμφικτυονικὸν συνήγετο ἐν τῇ Ἁλιαρτίᾳ πρὸσ τῇ Κωπαί̈δι λίμνῃ καὶ τῷ Τηνερικῷ πεδίῳ, ἐν ὕψει κείμενοσ ψιλόσ, ἔχων Ποσειδῶνοσ ἱερὸν καὶ αὐτὸ ψιλόν.
οἱ δὲ ποιηταὶ κοσμοῦσιν, ἄλση καλοῦντεσ τὰ ἱερὰ πάντα κἂν ᾖ ψιλά· τοιοῦτόν ἐστι καὶ τὸ τοῦ Πινδάρου περὶ τοῦ Ἀπόλλωνοσ λεγόμενον δινηθεὶσ ἐπῄει γᾶν τε καὶ θάλασσαν, καὶ σκοπιαῖσιν μεγάλαισ ὀρέων ὕπερ ἔστα, καὶ μύλουσ δινάσατο βαλλόμενοσ κρηπῖδασ ἀλσέων. οὐκ εὖ δ’ ὁ Ἀλκαῖοσ, ὥσπερ τὸ τοῦ ποταμοῦ ὄνομα παρέτρεψε τοῦ Κουαρίου, οὕτω καὶ τοῦ Ὀγχηστοῦ κατέψευσται πρὸσ ταῖσ ἐσχατιαῖσ τοῦ Ἑλικῶνοσ αὐτὸν τιθείσ· ὁ δ’ ἐστὶν ἄπωθεν ἱκανῶσ τούτου τοῦ ὄρουσ. τὸ δὲ Τηνερικὸν πεδίον ἀπὸ Τηνέρου προσηγόρευται μυθεύεται δ’ Ἀπόλλωνοσ υἱὸσ ἐκ Μελίασ, προφήτησ τοῦ μαντείου κατὰ τὸ Πτῷον ὄροσ, ὅ φησιν εἶναι τρικόρυφον ὁ αὐτὸσ ποιητήσ καί ποτε τὸν τρικάρανον Πτωίου κευθμῶνα κατέσχεθε·
καὶ τὸν Τήνερον καλεῖ ναοπόλον μάντιν δαπέδοισιν ὁμοκλέα. ὑπέρκειται δὲ τὸ Πτῷον τοῦ Τηνερικοῦ πεδίου καὶ τῆσ Κωπαί̈δοσ λίμνησ πρὸσ Ἀκραιφίῳ· Θηβαίων δ’ ἦν τό τε μαντεῖον καὶ τὸ ὄροσ· τὸ δ’ Ἀκραίφιον καὶ αὐτὸ κεῖται ἐν ὕψει. φασὶ δὲ τοῦτο καλεῖσθαι Ἄρνην ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ, ὁμώνυμον τῇ Θετταλικῇ. οἱ δέ φασι καὶ τὴν Ἄρνην ὑπὸ τῆσ λίμνησ καταποθῆναι καὶ τὴν Μίδειαν.
Ζηνόδοτοσ δὲ γράφων "οἳ "δὲ πολυστάφυλον Ἄσκρην ἔχον," οὐκ ἐοίκεν ἐντυχόντι τοῖσ ὑπὸ Ἡσιόδου περὶ τῆσ πατρίδοσ λεχθεῖσι καὶ τοῖσ ὑπ’ Εὐδόξου πολὺ χείρω λέγοντοσ περὶ τῆσ Ἄσκρησ. πῶσ γὰρ ἄν τισ πολυστάφυλον τὴν τοιαύτην ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ λέγεσθαι πιστεύσειεν; οὐκ εὖ δὲ οὐδὲ οἱ Τάρνην ἀντὶ τῆσ Ἄρνησ γράφοντεσ· οὐδὲ γὰρ μία δείκνυται Τάρνη παρὰ τοῖσ Βοιωτοῖσ, ἐν δὲ Λυδοῖσ ἐστιν, ἧσ καὶ Ὅμηροσ μέμνηται "Ἰδομενεὺσ δ’ ἄρα Φαῖστον "ἐνήρατο Μῄονοσ υἱὸν Βώρου, ὃσ ἐκ Τάρνησ ἐριβώλακοσ εἰληλούθει. " λοιπαὶ δ’ εἰσὶ τῶν μὲν περικειμένων τῇ λίμνῃ αἵ τε Ἀλαλκομεναὶ καὶ τὸ Τιλφώσσιον, τῶν δ’ ἄλλων Χαιρώνεια καὶ Λεβάδεια καὶ Λεῦκτρα, περὶ ὧν ἄξιον μνησθῆναι. Ἀλαλκομενῶν τοίνυν μέμνηται ὁ ποιητήσ, ἀλλ’ οὐκ ἐν καταλόγῳ "Ἥρη τ’ Ἀργείη καὶ Ἀλαλκομενηὶσ Ἀθήνη.
" ἔχει δ’ ἀρχαῖον ἱερὸν Ἀθηνᾶσ σφόδρα τιμώμενον, καί φασί γε τὴν θεὸν γεγενῆσθαι ἐνθάδε, καθάπερ καὶ τὴν Ἥραν ἐν Ἄργει, καὶ διὰ τοῦτο τὸν ποιητὴν ὡσ ἀπὸ πατρίδων τούτων ἀμφοτέρασ οὕτωσ ὀνομάσαι. διὰ τοῦτο δ’ ἴσωσ οὐδ’ ἐν τῷ καταλόγῳ μέμνηται τῶν ἐνταῦθα ἀνδρῶν, ἐπειδὴ ἱεροὶ ὄντεσ παρεῖντο τῆσ στρατείασ. καὶ γὰρ καὶ ἀπόρθητοσ ἀεὶ διετέλεσεν ἡ πόλισ, οὔτε μεγάλη οὖσα οὔτ’ ἐν εὐερκεῖ χωρίῳ κειμένη, ἀλλ’ ἐν πεδίῳ· τὴν δὲ θεὸν σεβόμενοι πάντεσ ἀπείχοντο πάσησ βίασ, ὥστε καὶ Θηβαῖοι κατὰ τὴν τῶν Ἐπιγόνων στρατείαν ἐκλιπόντεσ τὴν πόλιν ἐκεῖσε λέγονται καταφεύγειν καὶ εἰσ τὸ ὑπερκείμενον ὄροσ ἐρυμνὸν τὸ Τιλφώσσιον, ὑφ’ ᾧ Τιλφῶσσα κρήνη καὶ τὸ τοῦ Τειρεσίου μνῆμα ἐκεῖ τελευτήσαντοσ κατὰ τὴν φυγήν. Χαιρώνεια δ’ ἐστὶν Ὀρχομενοῦ πλησίον, ὅπου Φίλιπποσ ὁ Ἀμύντου μάχῃ μεγάλῃ νικήσασ Ἀθηναίουσ τε καὶ Βοιωτοὺσ καὶ Κορινθίουσ κατέστη τῆσ Ἑλλάδοσ κύριοσ·
δείκνυται δὲ κἀνταῦθα ταφὴ τῶν πεσόντων ἐν τῇ μάχῃ δημοσία· περὶ δὲ τοὺσ τόπουσ τοὺσ αὐτοὺσ καὶ Ῥωμαῖοι τὰσ Μιθριδάτου δυνάμεισ πολλῶν μυριάδων κατηγωνίσαντο, ὥστ’ ὀλίγουσ ἐπὶ θάλατταν σωθέντασ φυγεῖν ἐν ταῖσ ναυσί, τοὺσ δ’ ἄλλουσ τοὺσ μὲν ἀπολέσθαι τοὺσ δὲ καὶ ἁλῶναι. Λεβάδεια δ’ ἐστίν, ὅπου Διὸσ Τροφωνίου μαντεῖον ἵδρυται, χάσματοσ ὑπονόμου κατάβασιν ἔχον, καταβαίνει δ’ αὐτὸσ ὁ χρηστηριαζόμενοσ·
κεῖται δὲ μεταξὺ τοῦ Ἑλικῶνοσ καὶ τῆσ Χαιρωνείασ, Κορωνείασ πλησίον. τὰ δὲ Λεῦκτρά ἐστιν, ὅπου Λακεδαιμονίουσ μεγάλῃ μάχῃ νικήσασ Ἐπαμεινώνδασ ἀρχὴν εὑρ́ετο τῆσ καταλύσεωσ αὐτῶν·
οὐκέτι γὰρ ἐξ ἐκείνου τὴν τῶν Ἑλλήνων ἡγεμονίαν ἀναλαβεῖν ἴσχυσαν ἣν εἶχον πρότερον, καὶ μάλιστ’ ἐπειδὴ καὶ τῇ δευτέρᾳ συμβολῇ τῇ περὶ Μαντίνειαν κακῶσ ἔπραξαν. τὸ μέντοι μὴ ὑφ’ ἑτέροισ εἶναι καίπερ οὕτωσ ἐπταικόσι συνέμεινε μέχρι τῆσ Ῥωμαίων ἐπικρατείασ· καὶ παρὰ τούτοισ δὲ τιμώμενοι διατελοῦσι διὰ τὴν τῆσ πολιτείασ ἀρετήν. δείκνυται δὲ ὁ τόποσ οὗτοσ κατὰ τὴν ἐκ Πλαταιῶν εἰσ Θεσπιὰσ ὁδόν. ἑξῆσ δ’ ὁ ποιητὴσ μέμνηται τοῦ τῶν Ὀρχομενίων καταλόγου, χωρίζων αὐτοὺσ ἀπὸ τοῦ Βοιωτιακοῦ ἔθνουσ.
καὶ τοῦτ’ οὖν τεκμήριον τοῦ πλούτου τιθέασι. καλεῖ δὲ Μινύειον τὸν Ὀρχομενὸν ἀπὸ ἔθνουσ τοῦ Μινυῶν· ἐντεῦθεν δὲ ἀποικῆσαί τινασ τῶν Μινυῶν εἰσ Ιὠλκόν φασιν, ὅθεν τοὺσ Ἀργοναύτασ Μινύασ λεχθῆναι. φαίνεται δὲ τὸ παλαιὸν καὶ πλουσία τισ γεγονυῖα πόλισ καὶ δυναμένη μέγα· τοῦ μὲν οὖν πλούτου μάρτυσ καὶ Ὅμηροσ· διαριθμούμενοσ γὰρ τοὺσ τόπουσ τοὺσ πολυχρηματήσαντάσ φησιν "οὐδ’ ὅσ’ ἐσ Ὀρχομενὸν ποτινίσσεται, "οὐδ’ ὅσα Θήβασ Αἰγυπτίασ. " τῆσ δυνάμεωσ δέ, ὅτι Θηβαῖοι δασμὸν ἐτέλουν τοῖσ Ὀρχομενίοισ καὶ Ἐργίνῳ τῷ τυραννοῦντι αὐτῶν, ὃν ὑφ’ Ἡρακλέουσ καταλυθῆναί φασιν. Ἐτεοκλῆσ δέ, τῶν βασιλευσάντων ἐν Ὀρχομενῷ τισ, Χαρίτων ἱερὸν ἱδρυσάμενοσ πρῶτοσ ἀμφότερα ἐμφαίνει, καὶ πλοῦτον καὶ δύναμιν, ὃσ εἴτ’ ἐν τῷ λαμβάνειν χάριτασ εἴτ’ ἐν τῷ διδόναι κατορθῶν εἴτε καὶ ἀμφότερα, τὰσ θεὰσ ἐτίμησε ταύτασ. λέγουσι δὲ τὸ χωρίον, ὅπερ ἡ λίμνη κατέχει νῦν ἡ Κωπαί̈σ, ἀνεψῦχθαι πρότερον καὶ γεωργεῖσθαι παντοδαπῶσ ὑπὸ τοῖσ Ὀρχομενίοισ ὂν πλησίον οἰκοῦσι· τὴν δ’ Ἀσπληδόνα χωρὶσ τῆσ πρώτησ συλλαβῆσ ἐκάλουν τινέσ·
εἶτ’ Εὐδείελοσ μετωνομάσθη καὶ αὐτὴ καὶ ἡ χώρα, τάχα τι ἰδίωμα προσφερομένη ἐκ τοῦ δειλινοῦ κλίματοσ οἰκεῖον τοῖσ κατοικοῦσι, καὶ μάλιστα τὸ εὐχείμερον. διέχει δὲ τοῦ Ὀρχομενοῦ στάδια εἴκοσι· μεταξὺ δ’ ὁ Μέλασ ποταμόσ. ὑπέρκειται δ’ Ὀρχομενίασ ὁ Πανοπεύσ, Φωκικὴ πόλισ, καὶ Υἅμπολισ·
τούτοισ δ’ ὁμορεῖ Ὀποῦσ, ἡ τῶν Λοκρῶν μητρόπολισ τῶν Ἐπικνημιδίων. πρότερον μὲν οὖν οἰκεῖσθαι τὸν Ὀρχομενόν φασιν ἐπὶ πεδίῳ, ἐπιπολαζόντων δὲ τῶν ὑδάτων ἀνοικισθῆναι πρὸσ τὸ Ἀκόντιον ὄροσ, παρατεῖνον ἐπὶ ἑξήκοντα σταδίουσ μέχρι Παραποταμίων τῶν ἐν τῇ Φωκίδι. ἱστοροῦσι δὲ τοὺσ ἐν τῷ Πόντῳ καλουμένουσ Ἀχαιοὺσ ἀποίκουσ Ὀρχομενίων εἶναι τῶν μετὰ Ιἀλμένου πλανηθέντων ἐκεῖσε μετὰ τὴν τῆσ Τροίασ ἅλωσιν. καὶ περὶ Κάρυστον δ’ ἦν τισ Ὀρχομενόσ. εὖ γὰρ τὴν τοιαύτην ὕλην ὑποβεβλήκασιν ἡμῖν οἱ τὰ περὶ τῶν νεῶν συγγράψαντεσ, οἷσ ἀκολουθοῦμεν ὅταν οἰκεῖα λέγωσι πρὸσ τὴν ἡμετέραν ὑπόθεσιν.
호흡부호 보기
강세부호 보기
장단부호 보기
작은 Iota 보기
모든 부호 보기