Strabo, Geography, book 3, chapter 2

(스트라본, 지리학, book 3, chapter 2)

τῆσ δ’ οὖν ἐντὸσ τοῦ Ἄνα παραλίασ ὑπερκεῖσθαι συμβαίνει τὴν Τουρδητανίαν, ἣν ὁ Βαῖτισ διαρρεῖ ποταμόσ. ἀφορίζει δὲ αὐτὴν πρὸσ μὲν τὴν ἑσπέραν καὶ ἄρκτον ὁ Ἄνασ ποταμόσ, πρὸσ δὲ τὴν ἑώ Καρπητανῶν τέ τινεσ καὶ Ὠρητανοί, πρὸσ νότον δὲ Βαστητανῶν οἱ μεταξὺ τῆσ Κάλπησ καὶ τῶν Γαδείρων στενὴν νεμόμενοι παραλίαν, καὶ ἡ ἑξῆσ θάλαττα μέχρι Ἄνα. καὶ οἱ Βαστητανοὶ δὲ οὓσ εἶπον τῇ Τουρδητανίᾳ πρόσκεινται καὶ οἱ ἔξω τοῦ Ἄνα καὶ οἱ πολλοὶ τῶν προσχώρων. μέγεθοσ δ’ οὐ πλεῖόν ἐστι τῆσ χώρασ ταύτησ ἐπὶ μῆκοσ καὶ πλάτοσ ἢ δισχίλιοι στάδιοι. πόλεισ δ’ ὑπερβάλλουσαι τὸ πλῆθοσ· καὶ γὰρ διακοσίασ φασί· γνωριμώταται δὲ αἱ ἐπὶ τοῖσ ποταμοῖσ ἱδρυμέναι καὶ ταῖσ ἀναχύσεσι καὶ τῇ θαλάττῃ διὰ τὰσ χρείασ. πλεῖστον δ’ ἥ τε Κόρδυβα ηὔξηται, Μαρκέλλου κτίσμα, καὶ δόξῃ καὶ δυνάμει καὶ ἡ τῶν Γαδιτανῶν πόλισ, ἡ μὲν διὰ τὰσ ναυτιλίασ καὶ διὰ τὸ προσθέσθαι Ῥωμαίοισ κατὰ συμμαχίασ, ἡ δὲ χώρασ ἀρετῇ καὶ μεγέθει, προσλαμβάνοντοσ καὶ τοῦ ποταμοῦ Βαίτιοσ μέγα μέροσ· ᾤκησάν τε ἐξ ἀρχῆσ Ῥωμαίων τε καὶ τῶν ἐπιχωρίων ἄνδρεσ ἐπίλεκτοι· καὶ δὴ καὶ πρώτην ἀποικίαν ταύτην εἰσ τούσδε τοὺσ τόπουσ ἔστειλαν Ῥωμαῖοι. μετὰ δὲ ταύτην καὶ τὴν τῶν Γαδιτανῶν ἡ μὲν Ἵσπαλισ ἐπιφανήσ, καὶ αὐτὴ ἄποικοσ Ῥωμαίων· νυνὶ δὲ τὸ μὲν ἐμπόριον συμμένει, τῇ τιμῇ δὲ καὶ τῷ ἐποικῆσαι νεωστὶ τοὺσ Καίσαροσ στρατιώτασ ἡ Βαῖτισ ὑπερέχει καίπερ οὐ συνοικουμένη λαμπρῶσ. μετὰ δὲ ταύτασ Ἰτάλικα καὶ Ἴλιπα ἐπὶ τῷ Βαίτι, Ἄστιγισ δ’ ἀπωτέρω καὶ Κάρμων καὶ Ὀβούλκων, ἔτι δὲ ἐν αἷσ οἱ Πομπηίου παῖδεσ κατεπολεμήθησαν, Μοῦνδα καὶ Ἀτέγουα καὶ Οὔρσων καὶ Τοῦκκισ καὶ Οὐλία καὶ Αἴγουα·

ἅπασαι δ’ αὗται Κορδύβησ οὐκ ἄπωθεν. τρόπον δέ τινα μητρόπολισ κατέστη τοῦ τόπου τούτου Μοῦνδα· διέχει δὲ Καρτηίασ ἡ Μοῦνδα σταδίουσ χιλίουσ καὶ τετρακοσίουσ, εἰσ ἣν ἔφυγεν ἡττηθεὶσ ὁ Γναῖοσ, εἶτ’ ἐκπλεύσασ ἔνθεν καὶ ἐκβὰσ εἴσ τινα ὑπερκειμένην θαλάττησ ὀρεινὴν διεφθάρη. ὁ δ’ ἀδελφὸσ αὐτοῦ Σέξτοσ ἐκ Κορδύβησ σωθεὶσ καὶ μικρὸν ἐν τοῖσ Ἴβηρσι πολεμήσασ χρόνον ὕστερον Σικελίαν ἀπέστησεν, εἶτ’ ἐκπεσὼν ἐνθένδε εἰσ τὴν Ἀσίαν ἁλοὺσ ὑπὸ τῶν Ἀντωνίου στρατηγῶν ἐν Μιδαείῳ κατέστρεψε τὸν βίον. ἐν δὲ τοῖσ Κελτικοῖσ Κονίστοργίσ ἐστι γνωριμωτάτη· ἐπὶ δὲ ταῖσ ἀναχύσεσιν ἡ Ἄστα, εἰσ ἣν οἱ Γαδιτανοὶ συνίασι μάλιστα, ὑπερκειμένην τοῦ ἐπινείου τῆσ νήσου σταδίουσ οὐ πολὺ πλείουσ τῶν ἑκατόν. παροικεῖται δὲ ὑπὸ πλείστων ὁ Βαῖτισ καὶ ἀναπλεῖται σχεδόν τι ἐπὶ χιλίουσ καὶ διακοσίουσ σταδίουσ ἐκ θαλάττησ μέχρι Κορδύβησ καὶ τῶν μικρὸν ἐπάνω τόπων.

καὶ δὴ καὶ ἐξείργασται περιττῶσ ἥ τε παραποταμία καὶ τὰ ἐν τῷ ποταμῷ νησίδια. πρόσεστι δὲ καὶ τὸ τῆσ ὄψεωσ τερπνόν, ἄλσεσι καὶ ταῖσ ἄλλαισ φυτουργίαισ ἐκπεπονημένων τῶν χωρίων. μέχρι μὲν οὖν Ἱσπάλιοσ ὁλκάσιν ἀξιολόγοισ ὁ ἀνάπλουσ ἐστὶν ἐπὶ σταδίουσ οὐ πολὺ λείποντασ τῶν πεντακοσίων, ἐπὶ δὲ τὰσ ἄνω πόλεισ μέχρι Ἰλίπασ ταῖσ ἐλάττοσι, μέχρι δὲ Κορδύβησ τοῖσ ποταμίοισ σκάφεσι, πηκτοῖσ μὲν τὰ νῦν τὸ παλαιὸν δὲ καὶ μονοξύλοισ· τὸ δ’ ἄνω τὸ ἐπὶ Καστλῶνοσ οὐκ ἔστι πλόιμον· παράλληλοι δέ τινεσ ῥάχεισ ὀρῶν παρατείνουσι τῷ ποταμῷ μᾶλλόν τε καὶ ἧττον αὐτῷ συνάπτουσαι πρὸσ βορρᾶν, μετάλλων πλήρεισ. πλεῖστοσ δ’ ἐστὶν ἄργυροσ ἐν τοῖσ κατὰ Ἴλιπαν τόποισ καὶ τοῖσ κατὰ Σισάπωνα τόν τε παλαιὸν λεγόμενον καὶ τὸν νέον· κατὰ δὲ τὰσ Κωτίνασ λεγομένασ χαλκόσ τε ἅμα γεννᾶται καὶ χρυσόσ. ἐν ἀριστερᾷ μὲν οὖν ἐστι τοῖσ ἀναπλέουσι τὰ ὄρη ταῦτα, ἐν δεξιᾷ δὲ πεδίον μέγα καὶ ὑψηλὸν καὶ εὔκαρπον καὶ μεγαλόδενδρον καὶ εὔβοτον. ἔχει δὲ καὶ ὁ Ἄνασ ἀνάπλουν, οὔτε δὲ τηλικούτοισ σκάφεσιν οὔτ’ ἐπὶ τοσοῦτον. ὑπέρκειται δὲ καὶ αὐτοῦ μεταλλείασ ἔχοντα ὄρη, καθήκει δὲ ταῦτα πρὸσ τὸν Τάγον. τὰ μὲν οὖν τὰσ μεταλλείασ ἔχοντα χωρία ἀνάγκη τραχέα τε εἶναι καὶ παράλυπρα, οἱᾶ́περ καὶ τὰ τῇ Καρπητανίᾳ συνάπτοντα καὶ ἔτι μᾶλλον τοῖσ Κελτίβηρσι. τοιαύτη δὲ καὶ ἡ Βαιτουρία ξηρὰ ἔχουσα πεδία τὰ παρήκοντα τῷ Ἄνᾳ. αὐτὴ δ’ ἡ Τουρδητανία θαυμαστῶσ εὐτυχεῖ·

παμφόρου δ’ οὔσησ αὐτῆσ, ὡσαύτωσ δὲ καὶ πολυφόρου, διπλασιάζεται τὰ εὐτυχήματα ταῦτα τῷ ἐκκομισμῷ· τὸ γὰρ περιττεῦον τῶν καρπῶν ἀπεμπολεῖται ῥᾳδίωσ τῷ πλήθει τῶν ναυκληρίων. ποιοῦσι δὲ τοῦτο οἵ τε ποταμοὶ καὶ αἱ ἀναχύσεισ, ὡσ εἶπον, ἐμφερεῖσ τοῖσ ποταμοῖσ οὖσαι καὶ ἀναπλεόμεναι παραπλησίωσ ἐκ θαλάττησ οὐ μικροῖσ μόνον ἀλλὰ καὶ μεγάλοισ σκάφεσιν εἰσ τὰσ ἐν τῇ μεσογαίᾳ πόλεισ. ἅπασα γάρ ἐστι πεδιὰσ ἡ ὑπὲρ τῆσ παραλίασ ἐπὶ πολὺ τῆσ μεταξὺ τοῦ τε ἱεροῦ ἀκρωτηρίου καὶ στηλῶν. ἐνταῦθα δὲ πολλαχοῦ κοιλάδεσ εἰσ τὴν μεσόγαιαν ἐκ τῆσ θαλάττησ ἀνέχουσι φάραγξι μετρίαισ ἢ καὶ ῥείθροισ ἐοικυῖαι ποταμίοισ, ἐκτεταμέναι ἐπὶ πολλοὺσ σταδίουσ· ταύτασ δὲ πληροῦσιν αἱ τῆσ θαλάττησ ἐπιβάσεισ κατὰ τὰσ πλημμυρίδασ, ὥστ’ ἀναπλεῖσθαι μηδὲν ἧττον ἢ τοὺσ ποταμούσ, ἀλλὰ καὶ βέλτιον· τοῖσ γὰρ κατάπλοισ ἐοίκε τοῖσ ποταμίοισ, ἀντικόπτοντοσ μὲν οὐδενόσ, ἐπουρίζοντοσ δὲ τοῦ πελάγουσ καθάπερ τοῦ ποταμίου ῥεύματοσ διὰ τὴν πλημμυρίδα. αἱ δ’ ἐπιβάσεισ μείζουσ εἰσὶν ἐνταῦθα ἢ ἐν τοῖσ ἄλλοισ τόποισ, ὅτι εἰσ πόρον συνωθουμένη στενὸν ἡ θάλαττα ἐκ μεγάλου πελάγουσ, ὃν ἡ Μαυρουσία ποιεῖ πρὸσ τὴν Ἰβηρίαν, ἀνακοπὰσ λαμβάνει καὶ φέρεται πρὸσ τὰ εἴκοντα μέρη τῆσ γῆσ εὐπετῶσ. ἔνιαι μὲν οὖν τῶν τοιούτων κοιλάδων κενοῦνται κατὰ τὰσ ἀμπώτεισ, τινὰσ δ’ οὐ παντάπασιν ἐπιλείπει τὸ ὕδωρ, ἔνιαι δὲ καὶ νήσουσ ἀπολαμβάνουσιν ἐν ἑαυταῖσ. τοιαῦται μὲν οὖν εἰσιν αἱ ἀναχύσεισ αἱ μεταξὺ τοῦ τε ἱεροῦ ἀκρωτηρίου καὶ τῶν στηλῶν, ἐπίδοσιν ἔχουσαι σφοδροτέραν παρὰ τὰσ ἐν τοῖσ ἄλλοισ τόποισ· ἡ τοιαύτη δ’ ἐπίδοσισ ἔχει μέν τι καὶ πλεονέκτημα πρὸσ τὰσ χρείασ τῶν πλοϊζομένων· πλείουσ γὰρ καὶ μείζουσ ποιεῖ τὰσ ἀναχύσεισ, πολλάκισ καὶ ἐπὶ ὀκτὼ σταδίουσ ἀναπλεομένασ, ὥστε τρόπον τινὰ πᾶσαν πλωτὴν παρέχεται τὴν γῆν καὶ εὐπετῆ πρόσ τε τὰσ ἐξαγωγὰσ τῶν φορτίων καὶ τὰσ εἰσαγωγάσ. ἔχει δέ τι καὶ ὀχληρόν· αἱ γὰρ ἐν τοῖσ ποταμοῖσ ναυτιλίαι διὰ τὴν σφοδρότητα τῆσ πλημμυρίδοσ ἰσχυρότερον τῇ ῥύσει τῶν ποταμῶν ἀντιπνέουσαν κίνδυνον οὐ μικρὸν τοῖσ ναυκληρίοισ ἐπιφέρουσι κατακομιζομένοισ τε ὁμοίωσ καὶ ἀνακομιζομένοισ. αἱ δὲ ἀμπώτεισ ἐν ταῖσ ἀναχύσεσίν εἰσι βλαβεραί· ταῖσ γὰρ πλημμυρίσιν ἀνὰ λόγον καὶ αὐταὶ παροξύνονται, διά τε τὸ τάχοσ καὶ ἐπὶ ξηρᾶσ πολλάκισ ἐγκατέλιπον τὴν ναῦν. τά τε βοσκήματα εἰσ τὰσ νήσουσ διαβαίνοντα τὰσ πρὸ τῶν ἀναχύσεων τοτὲ μὲν οὖν καὶ ἐπεκλύσθη τοτὲ δὲ ἀπελήφθη, βιαζόμενα δ’ ἐπανελθεῖν οὐκ ἴσχυσεν ἀλλὰ διεφθάρη· τὰσ δὲ βοῦσ φασι καὶ τετηρηκυίασ τὸ συμβαῖνον περιμένειν τὴν ἀναχώρησιν τῆσ θαλάττησ καὶ τότε ἀπαίρειν εἰσ τὴν ἤπειρον. καταμαθόντεσ δ’ οὖν τὴν φύσιν τῶν τόπων οἱ ἄνθρωποι καὶ τὰσ ἀναχύσεισ ὁμοίωσ ὑπουργεῖν τοῖσ ποταμοῖσ δυναμένασ πόλεισ ἔκτισαν ἐπ’ αὐτῶν καὶ ἄλλασ κατοικίασ, καθάπερ ἐπὶ τῶν ποταμῶν·

τούτων δ’ ἐστὶν ἥ τε Ἄστα καὶ Νάβρισσα καὶ Ὄνοβα καὶ Ὀσσόνοβα καὶ Μαίνοβα καὶ ἄλλαι πλείουσ. προσλαμβάνουσι δὲ καὶ διώρυγεσ ἔσθ’ ὅπου γεγονυῖαι τῷ πολλαχόθεν εἶναι καὶ πολλαχόσε τὴν κομιδὴν καὶ πρὸσ ἀλλήλουσ καὶ πρὸσ τοὺσ ἔξω. καὶ αἱ σύρροιαι δὲ ὡσαύτωσ ὠφελοῦσι κατὰ τὰσ ἐπὶ πολὺ πλήμασ διαχεομένασ ἐπὶ τῶν διειργόντων ἰσθμῶν τοὺσ πόρουσ καὶ πλωτοὺσ ἀπεργαζομένασ, ὥστε πορθμεύεσθαι καὶ ἐκ τῶν ποταμῶν εἰσ τὰσ ἀναχύσεισ κἀκεῖθεν δεῦρο. ἅπασα δ’ ἡ ἐμπορία πρὸσ τὴν Ἰταλίαν ἐστὶ καὶ τὴν Ῥώμην, ἔχουσα τὸν πλοῦν [τόν τε] μέχρι τῶν στηλῶν ἀγαθὸν πλὴν εἴ τίσ ἐστι περὶ τὸν πορθμὸν δυσκολία καὶ τὸν πελάγιον τὸν ἐν τῇ καθ’ ἡμᾶσ θαλάττῃ. διὰ γὰρ εὐδίου κλίματοσ οἱ δρόμοι συντελοῦνται καὶ μάλιστα τῷ πελαγίζοντι· τοῦτο δὲ πρόσφορόν ἐστι ταῖσ ἐμπορικαῖσ ὁλκάσιν. ἔχουσι δὲ καὶ οἱ ἄνεμοι τάξιν οἱ πελάγιοι· πρόσεστι δὲ καὶ ἡ νῦν εἰρήνη, τῶν λῃστηρίων καταλυθέντων, ὥσθ’ ἡ σύμπασα ὑπάρχει ῥᾳστώνη τοῖσ πλοϊζομένοισ. ἴδιον δέ τί φησι Ποσειδώνιοσ τηρῆσαι κατὰ τὸν ἀνάπλουν τὸν ἐκ τῆσ Ἰβηρίασ, ὅτι οἱ εὖροι κατ’ ἐκεῖνο τὸ πέλαγοσ ἑώσ τοῦ Σαρδῴου κόλπου πνέοιεν ἐτησίαι· διὸ καὶ τρισὶ μησὶν εἰσ Ἰταλίαν κατᾶραι μόλισ παραδιενεχθεὶσ περί τε τὰσ Γυμνησίασ νήσουσ καὶ περὶ Σαρδόνα καὶ τὰ ἄλλα ἀπαντικρὺ τούτων μέρη τῆσ Λιβύησ. ἐξάγεται δ’ ἐκ τῆσ Τουρδητανίασ σῖτόσ τε καὶ οἶνοσ πολὺσ καὶ ἔλαιον οὐ πολὺ μόνον ἀλλὰ καὶ κάλλιστον·

καὶ κηρὸσ δὲ καὶ μέλι καὶ πίττα ἐξάγεται καὶ κόκκοσ πολλὴ καὶ μίλτοσ οὐ χείρων τῆσ Σινωπικῆσ γῆσ. τά τε ναυπήγια συνιστᾶσιν αὐτόθι ἐξ ἐπιχωρίασ ὕλησ, ἅλεσ τε ὀρυκτοὶ παρ’ αὐτοῖσ εἰσι καὶ ποταμῶν ἁλμυρῶν ῥεύματα οὐκ ὀλίγα· οὐκ ὀλίγη δὲ οὐδὲ ἐκ τῶν ὄψων ταριχεία οὐκ ἔνθεν μόνον ἀλλὰ καὶ ἐκ τῆσ ἄλλησ τῆσ ἐκτὸσ στηλῶν παραλίασ, οὐ χείρων τῆσ Ποντικῆσ. πολλὴ δὲ καὶ ἐσθὴσ πρότερον ἤρχετο, νῦν δὲ ἔρια μᾶλλον τῶν κοραξῶν. καὶ ὑπερβολή τίσ ἐστι τοῦ κάλλουσ· ταλαντιαίουσ γοῦν ὠνοῦνται τοὺσ κριοὺσ εἰσ τὰσ ὀχείασ. ὑπερβολὴ δὲ καὶ τῶν λεπτῶν ὑφασμάτων, ἅπερ οἱ Σαλτιγῖται κατασκευάζουσιν. ἄφθονοσ δὲ καὶ βοσκημάτων εὐπορία παντοίων καὶ κυνηγεσίων. τῶν δ’ ὀλεθρίων θηρίων σπάνισ πλὴν τῶν γεωρύχων λαγιδέων, οὓσ ἔνιοι λεβηρίδασ προσαγορεύουσι· λυμαίνονται γὰρ καὶ φυτὰ καὶ σπέρματα ῥιζοφαγοῦντεσ· καὶ τοῦτο συμβαίνει καθ’ ὅλην τὴν Ἰβηρίαν σχεδόν τι, διατείνει δὲ καὶ μέχρι Μασσαλίασ, ὀχλεῖ δὲ καὶ τὰσ νήσουσ. οἱ δὲ τὰσ Γυμνησίασ οἰκοῦντεσ λέγονται πρεσβεύσασθαί ποτε πρὸσ Ῥωμαίουσ κατὰ χώρασ αἴτησιν· ἐκβάλλεσθαι γὰρ ὑπὸ τῶν ζῴων τούτων, ἀντέχειν μὴ δυνάμενοι διὰ τὸ πλῆθοσ. πρὸσ μὲν οὖν τὸν τοσοῦτον ἴσωσ πόλεμον, ὃσ οὐκ ἀεὶ συμβαίνει, φορᾷ δέ τινι λοιμικῇ καθάπερ ὄφεων καὶ μυῶν τῶν ἀρουραίων, χρεία τῆσ τοσαύτησ ἐπικουρίασ, πρὸσ δὲ τὸ μέτριον ἐξεύρηνται πλείουσ θῆραι· καὶ δὴ καὶ γαλᾶσ ἀγρίασ ἃσ ἡ Λιβύη φέρει τρέφουσιν ἐπίτηδεσ, ἃσ φιμώσαντεσ παριᾶσιν εἰσ τὰσ ὀπάσ· αἱ δ’ ἐξέλκουσιν ἔξω τοῖσ ὄνυξιν οὓσ ἂν καταλάβωσιν, ἢ φεύγειν ἀναγκάζουσιν εἰσ τὴν ἐπιφάνειαν, ἐκπεσόντασ δὲ θηρεύουσιν οἱ ἐφεστῶτεσ. τὴν δὲ ἀφθονίαν τῶν ἐκκομιζομένων ἐκ τῆσ Τουρδητανίασ ἐμφανίζει τὸ μέγεθοσ καὶ τὸ πλῆθοσ τῶν ναυκληρίων· ὁλκάδεσ γὰρ μέγισται παρὰ τούτων πλέουσιν εἰσ Δικαιάρχειαν καὶ τὰ Ὤστια τῆσ Ῥώμησ ἐπίνειον· τὸ δὲ πλῆθοσ μικροῦ δεῖν ἐνάμιλλον τοῖσ Λιβυκοῖσ. τοιαύτησ δὲ τῆσ μεσογαίασ οὔσησ τῆσ ἐν τῇ Τουρδητανίᾳ, καὶ τὴν παράλιον ἐνάμιλλον εὑρ́οι τισ ἂν τοῖσ ἐκ θαλάττησ ἀγαθοῖσ·

τά τε γὰρ ὀστρεώδη πάντα καὶ κογχοειδῆ καὶ τοῖσ πλήθεσιν ὑπερβάλλει καὶ τοῖσ μεγέθεσι καθόλου κατὰ τὴν ἔξω θάλατταν πᾶσαν, ἐνταῦθα δὲ διαφερόντωσ, ἅτε καὶ τῶν πλημμυρίδων καὶ τῶν ἀμπώτεων ἐνταῦθα αὐξομένων, ἃσ εἰκὸσ αἰτίασ εἶναι καὶ τοῦ πλήθουσ καὶ τοῦ μεγέθουσ διὰ τὴν γυμνασίαν. ὡσ δ’ αὕτωσ ἔχει καὶ περὶ τῶν κητέων ἁπάντων, ὀρύγων τε καὶ φαλαινῶν καὶ φυσητήρων, ὧν ἀναφυσησάντων φαίνεταί τισ νεφώδουσ ὄψισ κίονοσ τοῖσ πόρρωθεν ἀφορῶσι· καὶ οἱ γόγγροι δὲ ἀποθηριοῦνται πολὺ τῶν παρ’ ἡμῖν ὑπερβεβλημένοι κατὰ τὸ μέγεθοσ, καὶ αἱ σμύραιναι καὶ ἄλλα πλείω τῶν τοιούτων ὄψων. ἐν δὲ Καρτηίᾳ κήρυκασ δεκακοτύλουσ καὶ πορφύρασ φασίν· ἐν δὲ τοῖσ ἐξωτέροισ τόποισ καὶ μείζουσ ὀγδοήκοντα μνῶν τὴν σμύραιναν καὶ τὸν γόγγρον, ταλαντιαῖον δὲ τὸν πολύποδα, διπήχεισ δὲ τὰσ τευθίδασ καὶ τὰ παραπλήσια. πολὺσ δὲ καὶ ὁ θύννοσ συνελαύνεται δεῦρο ἀπὸ τῆσ ἄλλησ τῆσ ἔξωθεν παραλίασ πίων καὶ παχύσ. τρέφεται δὲ βαλάνῳ δρυί̈νῃ φυομένῃ κατὰ τῆσ θαλάττησ χαμαιζήλῳ τινὶ παντάπασιν, ἁδρότατον δ’ ἐκφερούσῃ καρπόν· ἥπερ καὶ ἐν τῇ γῇ φύεται πολλὴ κατὰ τὴν Ἰβηρίαν, ῥίζασ μὲν ἔχουσα μεγάλασ ὡσ ἂν τελείασ δρυόσ, ἐξαιρομένη δὲ θάμνου ταπεινῆσ ἧττον· τοσοῦτον δ’ ἐκφέρει καρπὸν ὥστε μετὰ τὴν ἀκμὴν πλήρη τὴν παραλίαν [βαλάνου] εἶναι τήν τε ἐντὸσ καὶ τὴν ἐκτὸσ στηλῶν, ἣν ἐκβάλλουσιν αἱ πλῆμαι· ἡ δ’ ἐντὸσ στηλῶν ἐλάττων ἀεὶ καὶ μᾶλλον εὑρίσκεται. λέγει δ’ ὁ Πολύβιοσ καὶ μέχρι τῆσ Λατίνησ ἐκπίπτειν τὴν βάλανον ταύτην, εἰ μὴ ἄρα φησί καὶ ἡ Σαρδὼ φέρει καὶ ἡ πλησιόχωροσ ταύτῃ. καὶ οἱ θύννοι δ’ ὅσῳ πλέον συνεγγίζουσι ταῖσ στήλαισ ἔξωθεν φερόμενοι, τοσῷδ’ ἰσχναίνονται πλέον τῆσ τροφῆσ ἐπιλειπούσησ· εἶναί τε παρὰ θαλάττιον ὗν τὸ ζῷον τοῦτο· ἥδεσθαι γὰρ τῇ βαλάνῳ καὶ πιαίνεσθαι διαφερόντωσ ὑπ’ αὐτῆσ, φορᾶσ τε τῆσ βαλάνου γενομένησ φορὰν καὶ τῶν θύννων εἶναι. τοσούτοισ δὲ τῆσ προειρημένησ χώρασ ἀγαθοῖσ κεχορηγημένησ, οὐχ ἥκιστα, ἀλλὰ καὶ μάλιστα ἀποδέξαιτ’ ἄν τισ καὶ θαυμάσειε τὸ περὶ τὰσ μεταλλείασ εὐφυέσ·

ἅπασα μὲν γὰρ μεστὴ τῶν τοιούτων ἐστὶν ἡ τῶν Ἰβήρων χώρα, οὐ πᾶσα δ’ εὔκαρποσ οὐδ’ εὐδαίμων οὕτωσ καὶ μάλιστα ἡ τῶν μετάλλων εὐποροῦσα. σπάνιον δ’ ἐν ἀμφοτέροισ εὐτυχεῖν, σπάνιον δὲ καὶ τὸ τὴν αὐτὴν ἐν ὀλίγῳ χωρίῳ παντοίοισ πληθύνειν μετάλλοισ. ἡ δὲ Τουρδητανία καὶ ἡ προσεχὴσ αὐτῇ λόγον οὐδένα ἄξιον καταλείπει περὶ τήνδε τὴν ἀρετὴν τοῖσ ἐπαινεῖν βουλομένοισ. οὔτε γὰρ χρυσόσ, οὐκ ἄργυροσ, οὐδὲ δὴ χαλκόσ, οὐδὲ σίδηροσ οὐδαμοῦ τῆσ γῆσ οὔτε τοσοῦτοσ οὔθ’ οὕτωσ ἀγαθὸσ ἐξήτασται γεννώμενοσ μέχρι νῦν. ὁ δὲ χρυσὸσ οὐ μεταλλεύεται μόνον ἀλλὰ καὶ σύρεται· καταφέρουσι δ’ οἱ ποταμοὶ καὶ οἱ χείμαρροι τὴν χρυσῖτιν ἄμμον, πολλαχοῦ καὶ ἐν τοῖσ ἀνύδροισ τόποισ οὖσαν, ἀλλ’ ἐκεῖ μὲν ἀφανήσ ἐστιν, ἐν δὲ τοῖσ ἐπικλύστοισ ἀπολάμπει τὸ τοῦ χρυσοῦ ψῆγμα· καὶ τοὺσ ἀνύδρουσ δὲ φορητῷ ἐπικλύζοντεσ ὕδατι στιλπνὸν ποιοῦσι τὸ ψῆγμα, καὶ φρέατα δ’ ὀρύσσοντεσ καὶ ἄλλασ τέχνασ ἐπινοοῦντεσ πλύσει τῆσ ἄμμου τὸν χρυσὸν ἐκλαμβάνουσι, καὶ πλείω τῶν χρυσωρυχείων ἐστὶ νῦν τὰ χρυσοπλύσια προσαγορευόμενα. ἀξιοῦσι δὲ Γαλάται [κράτισ]τα παρ’ ἑαυτοῖσ εἶναι τὰ μέταλλα τά τε ἐν τῷ Κεμμένῳ ὄρει καὶ τὰ ὑπ’ αὐτῇ κείμενα τῇ Πυρήνῃ· τὸ μέντοι πλέον τἀντεῦθεν εὐδοκιμεῖ. ἐν δὲ τοῖσ ψήγμασι τοῦ χρυσίου φασὶν εὑρίσκεσθαί ποτε καὶ ἡμιλιτριαίασ βώλουσ ἃσ καλοῦσι πάλασ, μικρᾶσ καθάρσεωσ δεομένασ. φασὶ δὲ καὶ λίθων σχιζομένων εὑρίσκειν βωλάρια θηλαῖσ ὅμοια· ἐκ δὲ τοῦ χρυσοῦ ἑψομένου καὶ καθαιρομένου στυπτηριώδει τινὶ γῇ τὸ κάθαρμα ἤλεκτρον εἶναι· πάλιν δὲ τούτου καθεψομένου, μῖγμα ἔχοντοσ ἀργύρου καὶ χρυσοῦ, τὸν μὲν ἄργυρον ἀποκαίεσθαι τὸν δὲ χρυσὸν ὑπομένειν· εὐδιάχυτοσ γὰρ ὁ τύποσ καὶ λιπώδησ· διὰ τοῦτο καὶ τῷ ἀχύρῳ τήκεται μᾶλλον ὁ χρυσόσ, ὅτι ἡ φλὸξ μαλακὴ οὖσα συμμέτρωσ ἔχει πρὸσ τὸ εἶκον καὶ διαχεόμενον ῥᾳδίωσ, ὁ δὲ ἄνθραξ ἐπαναλίσκει πολὺ ὑπερτήκων τῇ σφοδρότητι καὶ ἐξαίρων. ἐν δὲ τοῖσ ῥείθροισ σύρεται καὶ πλύνεται πλησίον ἐν σκάφαισ, ἢ ὀρύττεται φρέαρ, ἡ δὲ ἀνενεχθεῖσα γῆ πλύνεται. τὰσ δὲ τοῦ ἀργύρου καμίνουσ ποιοῦσιν ὑψηλάσ, ὥστε τὴν ἐκ τῶν βώλων λιγνὺν μετέωρον ἐξαίρεσθαι· βαρεῖα γάρ ἐστι καὶ ὀλέθριοσ. τῶν δὲ χαλκουργείων τινὰ καλεῖται χρυσεῖα, ἐξ ὧν τεκμαίρονται χρυσὸν ἐξ αὐτῶν ὀρύττεσθαι πρότερον. ποσειδώνιοσ δὲ τὸ πλῆθοσ τῶν μετάλλων ἐπαινῶν καὶ τὴν ἀρετὴν οὐκ ἀπέχεται τῆσ συνήθουσ ῥητορείασ, ἀλλὰ συνενθουσιᾷ ταῖσ ὑπερβολαῖσ·

οὐ γὰρ ἀπιστεῖν τῷ μύθῳ φησὶν ὅτι τῶν δρυμῶν ποτε ἐμπρησθέντων ἡ γῆ τακεῖσα, ἅτε ἀργυρῖτισ καὶ χρυσῖτισ, εἰσ τὴν ἐπιφάνειαν ἐξέζεσε διὰ τὸ πᾶν ὄροσ καὶ πάντα βουνὸν ὕλην εἶναι νομίσματοσ ὑπό τινοσ ἀφθόνου τύχησ σεσωρευμένην. καθόλου δ’ ἂν εἶπε φησίν ἰδών τισ τοὺσ τόπουσ θησαυροὺσ εἶναι φύσεωσ ἀενάουσ ἢ ταμιεῖον ἡγεμονίασ ἀνέκλειπτον· οὐ γὰρ πλουσία μόνον ἀλλὰ καὶ ὑπόπλουτοσ ἦν φησίν ἡ χώρα, καὶ παρ’ ἐκείνοισ ὡσ ἀληθῶσ τὸν ὑποχθόνιον τόπον οὐχ ὁ Αἵδησ ἀλλ’ ὁ Πλούτων κατοικεῖ. τοιαῦτα μὲν οὖν ἐν ὡραίῳ σχήματι εἴρηκε περὶ τούτων, ὡσ ἂν ἐκ μετάλλου καὶ αὐτὸσ πολλῷ χρώμενοσ τῷ λόγῳ. τὴν δ’ ἐπιμέλειαν φράζων τὴν τῶν μεταλλευόντων παρατίθησι τὸ τοῦ Φαληρέωσ, ὅτι φησὶν ἐκεῖνοσ ἐπὶ τῶν Ἀττικῶν ἀργυρείων, οὕτω συντόνωσ ὀρύττειν τοὺσ ἀνθρώπουσ ὡσ ἂν προσδοκώντων αὐτὸν ἀνάξειν τὸν Πλούτωνα· καὶ τούτων οὖν ἐμφανίζει παραπλησίαν τὴν σπουδὴν καὶ τὴν φιλεργίαν, σκολιὰσ τεμνόντων καὶ βαθείασ τὰσ σύριγγασ καὶ πρὸσ τοὺσ ἐν αὐταῖσ ἀπαντῶντασ ποταμοὺσ πολλάκισ τοῖσ Αἰγυπτίοισ ἀναντλούντων κοχλίαισ. τὸν δόλον οὐ ταὐτὸν εἶναι τούτοισ τε καὶ τοῖσ Ἀττικοῖσ, ἀλλ’ ἐκείνοισ μὲν αἰνίγματι ἐοικέναι τὴν μεταλλείαν· ὅσα μὲν γὰρ ἀνέλαβον φησίν οὐκ ἔλαβον, ὅσα δὲ εἶχον, ἀπέβαλον· τούτοισ δ’ ὑπεράγαν λυσιτελεῖν, τοῖσ μὲν χαλκουργοῖσ τέταρτον μέροσ ἐξάγουσι τῆσ γῆσ τὸν χαλκόν, τῶν δὲ ἀργυρευόντων τισὶν ἰδιωτῶν ἐν τρισὶν ἡμέραισ Εὐβοϊκὸν τάλαντον ἐξαίρουσι. τὸν δὲ καττίτερον οὐκ ἐπιπολῆσ εὑρίσκεσθαί φησιν, ὡσ τοὺσ ἱστορικοὺσ θρυλεῖν, ἀλλ’ ὀρύττεσθαι· γεννᾶσθαι δ’ ἔν τε τοῖσ ὑπὲρ τοὺσ Λυσιτανοὺσ βαρβάροισ καὶ ἐν ταῖσ Καττιτερίσι νήσοισ, καὶ ἐκ τῶν Βρεττανικῶν δὲ εἰσ τὴν Μασσαλίαν κομίζεσθαι. ἐν δὲ τοῖσ Ἀρτάβροισ, οἳ τῆσ Λυσιτανίασ ὕστατοι πρὸσ ἄρκτον καὶ δύσιν εἰσίν, ἐξανθεῖν φησιν τὴν γῆν ἀργύρῳ, καττιτέρῳ, χρυσῷ λευκῷ ἀργυρομιγὴσ γάρ ἐστι, τὴν δὲ γῆν ταύτην φέρειν τοὺσ ποταμούσ· τὴν δὲ σκαλίσι τὰσ γυναῖκασ διαμώσασ πλύνειν ἐν ἠθητηρίοισ πλεκτοῖσ εἰσ κίστην. οὗτοσ μὲν περὶ τῶν μετάλλων τοιαῦτ’ εἴρηκε. πολύβιοσ δὲ τῶν περὶ Καρχηδόνα νέαν ἀργυρείων μνησθεὶσ μέγιστα μὲν εἶναί φησι, διέχειν δὲ τῆσ πόλεωσ ὅσον εἴκοσι σταδίουσ, περιειληφότα κύκλον τετρακοσίων σταδίων, ὅπου τέτταρασ μυριάδασ ἀνθρώπων μένειν τῶν ἐργαζομένων, ἀναφέροντασ τότε τῷ δήμῳ τῶν Ῥωμαίων καθ’ ἑκάστην ἡμέραν δισμυρίασ καὶ πεντακισχιλίασ δραχμάσ.

τὴν δὲ κατεργασίαν τὴν μὲν ἄλλην ἐῶ μακρὰ γάρ ἐστι, τὴν δὲ συρτὴν βῶλον τὴν ἀργυρῖτίν φησι κόπτεσθαι καὶ κοσκίνοισ εἰσ ὕδωρ διαττᾶσθαι· κόπτεσθαι δὲ πάλιν τὰσ ὑποστάσεισ, καὶ πάλιν διηθουμένασ ἀποχεομένων τῶν ὑδάτων κόπτεσθαι· τὴν δὲ πέμπτην ὑπόστασιν χωνευθεῖσαν, ἀποχυθέντοσ τοῦ μολίβδου, καθαρὸν τὸν ἄργυρον ἐξάγειν. ἔστι δὲ καὶ νῦν τὰ ἀργυρεῖα, οὐ μέντοι δημόσια οὔτε ἐνταῦθα οὔτε ἐν τοῖσ ἄλλοισ τόποισ, ἀλλ’ εἰσ ἰδιωτικὰσ μεθέστηκε κτήσεισ· τὰ δὲ χρυσεῖα δημοσιεύεται τὰ πλείω. ἐν δὲ καὶ Καστλῶνι καὶ ἄλλοισ τόποισ ἴδιόν ἐστι μέταλλον ὀρυκτοῦ μολίβδου· παραμέμικται δέ τι καὶ τούτῳ τοῦ ἀργύρου μικρόν, οὐχ ὥστε λυσιτελεῖν ἀποκαθαίρειν αὐτόν. οὐ πολὺ δ’ ἄπωθεν τοῦ Καστλῶνοσ ἔστι καὶ τὸ ὄροσ ἐξ οὗ ῥεῖν φασι τὸν Βαῖτιν, ὃ καλοῦσιν Ἀργυροῦν διὰ τὰ ἀργυρεῖα τὰ ἐν αὐτῷ.

Πολύβιοσ δὲ καὶ τὸν Ἄναν καὶ τοῦτον ἐκ τῆσ Κελτιβηρίασ ῥεῖν φησι, διέχοντασ ἀλλήλων ὅσον ἐνακοσίουσ σταδίουσ· αὐξηθέντεσ γὰρ οἱ Κελτίβηρεσ ἐποίησαν καὶ τὴν πλησιόχωρον πᾶσαν ὁμώνυμον ἑαυτοῖσ. ἐοίκασι δ’ οἱ παλαιοὶ καλεῖν τὸν Βαῖτιν Ταρτησσόν, τὰ δὲ Γάδειρα καὶ τὰσ πρὸσ αὐτὴν νήσουσ Ἐρύθειαν· διόπερ οὕτωσ εἰπεῖν ὑπολαμβάνουσι Στησίχορον περὶ τοῦ Γηρυόνοσ βουκόλου διότι γεννηθείη "σχεδὸν ἀντιπέρασ κλεινᾶσ "Ἐρυθείασ Ταρτησσοῦ ποταμοῦ παρὰ παγὰσ ἀπείρονασ ἀργυρορίζουσ, ἐν κευθμῶνι πέτρασ. " δυεῖν δὲ οὐσῶν ἐκβολῶν τοῦ ποταμοῦ πόλιν ἐν τῷ μεταξὺ χώρῳ κατοικεῖσθαι πρότερον φασίν, ἣν καλεῖσθαι Ταρτησσὸν ὁμώνυμον τῷ ποταμῷ, καὶ τὴν χώραν Ταρτησσίδα, ἣν νῦν Τουρδοῦλοι νέμονται. καὶ Ἐρατοσθένησ δὲ τὴν συνεχῆ τῇ Κάλπῃ Ταρτησσίδα καλεῖσθαί φησι καὶ Ἐρύθειαν νῆσον εὐδαίμονα. πρὸσ ὃν Ἀρτεμίδωροσ ἀντιλέγων καὶ ταῦτα ψευδῶσ λέγεσθαί φησιν ὑπ’ αὐτοῦ καθάπερ καὶ τὸ ἀπὸ Γαδείρων ἐπὶ τὸ ἱερὸν ἀκρωτήριον διάστημα ἀπέχειν ἡμερῶν πέντε πλοῦν, οὐ πλειόνων ὄντων ἢ χιλίων καὶ ἑπτακοσίων σταδίων, καὶ τὸ τὰσ ἀμπώτεισ μέχρι δεῦρο περατοῦσθαι ἀντὶ τοῦ κύκλῳ περὶ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην συμβαίνειν, καὶ τὸ τὰ προσαρκτικὰ μέρη τῆσ Ἰβηρίασ εὐπαροδώτερα εἶναι πρὸσ τὴν Κελτικὴν ἢ κατὰ τὸν ὠκεανὸν πλέουσι, καὶ ὅσα δὴ ἄλλα εἴρηκε Πυθέᾳ πιστεύσασ. ὁ δὲ ποιητὴσ πολύφωνόσ τισ ὢν καὶ πολυίστωρ δίδωσιν ἀφορμὰσ ὡσ οὐδὲ τούτων ἀνήκοόσ ἐστι τῶν τόπων, εἴ τισ ὀρθῶσ συλλογίζεσθαι βούλοιτο ἀπ’ ἀμφοῖν, τῶν τε χεῖρον λεγομένων περὶ αὐτῶν καὶ τῶν ἄμεινον καὶ ἀληθέστερον.

πρὸσ μὲν δὴ τὸ χεῖρον ἀπὸ τῆσ τοῦ Ταρτάρου μυθοποιίασ αἰνίττοιτό τισ ἂν τὴν τῶν τόπων μνήμην τῶν περὶ Ταρτησσόν. χεῖρον μέν, ὅτι πρὸσ δύσιν ἐσχάτη ἤκουεν αὕτη, ὅπου, καθάπερ αὐτόσ φησιν, εἰσ τὸν ὠκεανὸν ἐμπίπτει "λαμπρὸν φάοσ ἠελίοιο, ἕλκον "νύκτα μέλαιναν ἐπὶ ζείδωρον ἄρουραν. " ἡ δὲ νὺξ ὅτι δύσφημον καὶ τῷ Αἵδῃ πλησιάζον, ὁ δὲ Αἵδησ τῷ Ταρτάρῳ, εἰκάζοι ἄν τισ ἀκούοντα περὶ Ταρτησσοῦ τὸν Τάρταρον ἐκεῖθεν παρονομάσαι τὸν ἔσχατον τῶν ὑποχθονίων τόπων, προσθεῖναι δὲ καὶ μῦθον τὸ ποιητικὸν σώζοντα. καθάπερ καὶ τοὺσ Κιμμερίουσ εἰδὼσ ἐν βορείοισ καὶ ζοφεροῖσ οἰκήσαντασ τόποισ τοῖσ κατὰ τὸν Βόσπορον ἵδρυσεν αὐτοὺσ πρὸσ τῷ Αἵδῃ, τάχα καὶ κατά τι κοινὸν τῶν Ιὤνων ἔχθοσ πρὸσ τὸ φῦλον τοῦτο· καὶ γὰρ καθ’ Ὅμηρον ἢ μικρὸν πρὸ αὐτοῦ λέγουσι τὴν τῶν Κιμμερίων ἔφοδον γενέσθαι τὴν μέχρι τῆσ Αἰολίδοσ καὶ τῆσ Ιὠνίασ. ταῖσ δὲ Κυανέαισ ἐποίησε παραπλησίωσ τὰσ Πλαγκτάσ, ἀεὶ τοὺσ μύθουσ ἀπό τινων ἱστοριῶν ἐνάγων. χαλεπὰσ γάρ τινασ μυθεύει πέτρασ, καθάπερ τὰσ Κυανέασ φασίν, ἐξ οὗ καὶ Συμπληγάδεσ καλοῦνται· διόπερ καὶ τὸν Ιἄσονοσ παρέθηκε δι’ αὐτῶν πλοῦν· καὶ ὁ κατὰ τὰσ στήλασ δὲ πορθμὸσ καὶ ὁ κατὰ Σικελίαν ὑπηγόρευον αὐτῷ τὸν περὶ τῶν Πλαγκτῶν μῦθον. πρὸσ δὲ τὸ βέλτιον ἐκ τούτων·

ἥ τε γὰρ Ἡρακλέουσ στρατεία μέχρι δεῦρο προελθοῦσα καὶ τῶν Φοινίκων ὑπέγραφεν αὐτῷ πλοῦτόν τινα καὶ ῥᾳθυμίαν τῶν ἀνθρώπων· οὗτοι γὰρ Φοίνιξιν οὕτωσ ἐγένοντο σφόδρα ὑποχείριοι ὥστε τὰσ πλείουσ τῶν ἐν τῇ Τουρδητανίᾳ πόλεων καὶ τῶν πλησίον τόπων ὑπ’ ἐκείνων νῦν οἰκεῖσθαι. καὶ ἡ τοῦ Ὀδυσσέωσ δὲ στρατεία δοκεῖ μοι δεῦρο γενηθεῖσα καὶ ἱστορηθεῖσα ὑπ’ αὐτοῦ παραδοῦναι πρόφασιν, ὥστε τὴν Ὀδύσσειαν καθάπερ καὶ τὴν Ἰλιάδα ἀπὸ τῶν συμβάντων μεταγαγεῖν εἰσ ποίησιν καὶ τὴν συνήθη τοῖσ ποιηταῖσ μυθοποιίαν. οὐ γὰρ μόνον οἱ κατὰ τὴν Ἰταλίαν καὶ Σικελίαν τόποι καὶ ἄλλοι τινὲσ τῶν τοιούτων σημεῖα ὑπογράφουσιν, ἀλλὰ καὶ ἐν τῇ Ἰβηρίᾳ Ὀδύσσεια πόλισ δείκνυται καὶ Ἀθηνᾶσ ἱερὸν καὶ ἄλλα μυρία ἴχνη τῆσ τε ἐκείνου πλάνησ καὶ ἄλλων τῶν ἐκ τοῦ Τρωικοῦ πολέμου [περι]γενομένων ἐπ’ ἴσησ κακώσαντοσ τούσ τε πολεμηθέντασ καὶ τοὺσ ἑλόντασ τὴν Τροίαν· καὶ γὰρ οὗτοι Καδμείαν νίκην ἐτύγχανον ἠρμένοι, τῶν τε οἴκων αὐτοῖσ κατεφθαρμένων καὶ τῶν λαφύρων ὀλίγων εἰσ ἕκαστον ἐληλυθότων· συνέβη [δὴ] τοῖσ περιλειφθεῖσιν ἀπελθοῦσιν ἐκ τῶν κινδύνων κατὰ λῃστείασ τρέπεσθαι, τοῖσ μὲν διὰ τὸ ἐκπεπορθῆσθαι τοῖσ δὲ διὰ τὴν αἰσχύνην, ἑκάστου προλαβόντοσ "αἰσχρόν τοι δηρόν τε μένειν" ἄνευ τῶν οἰκείων "κενεόν τε νέεσθαι" παρ’ αὐτοὺσ πάλιν. ἥ τε τοῦ Αἰνείου παραδέδοται πλάνη καὶ Ἀντήνοροσ καὶ ἡ τῶν Ἑνετῶν· ὡσαύτωσ καὶ ἡ Διομήδουσ τε καὶ Μενελάου καὶ ἄλλων πλειόνων. ὁ τοίνυν ποιητὴσ τὰσ τοσαύτασ στρατείασ ἐπὶ τὰ ἔσχατα τῆσ Ἰβηρίασ ἱστορηκώσ, πυνθανόμενοσ δὲ καὶ πλοῦτον καὶ τὰσ ἄλλασ ἀρετὰσ οἱ γὰρ Φοίνικεσ ἐδήλουν τοῦτο ἐνταῦθα τὸν τῶν εὐσεβῶν ἔπλασε χῶρον καὶ τὸ Ἠλύσιον πεδίον, οὗ φησιν ὁ Πρωτεὺσ ἀποικήσειν τὸν Μενέλαον "ἀλλά σ’ ἐσ Ἠλύσιον πεδίον καὶ πείρατα γαίησ ἀθάνατοι πέμψουσιν, ὅθι ξανθὸσ Ῥαδάμανθυσ· τῇ περ "ῥηίστη βιοτὴ πέλει ἀνθρώποισιν· οὐ νιφετὸσ οὔτ’ "ἂρ χειμὼν πολὺσ οὐδέ ποτ’ ὄμβροσ, ἀλλ’ αἰεὶ ζεφύροιο λιγὺ πνείοντασ ἀήτασ ὠκεανὸσ ἀνίησιν ἀναψύχειν ἀνθρώπουσ. " τό τε γὰρ εὐάερον καὶ τὸ εὔπνουν τοῦ ζεφύρου ταύτησ ἐστὶ τῆσ χώρασ οἰκεῖον ἑσπερίου τε καὶ ἀλεεινῆσ οὔσησ, τό τε ἐπὶ τοῖσ πέρασι τῆσ γῆσ ἐφ’ οἷσ καὶ τὸν Αἵδην μεμυθεῦσθαι ἔφαμεν, ὅ τε Ῥαδάμανθυσ παρατεθεὶσ ὑπογράφει τὸν πλησίον τῷ Μίνῳ τόπον, περὶ οὗ φησίν "ἔνθ’ ἤτοι Μίνωα ἴδον Διὸσ "ἀγλαὸν υἱόν, χρύσεον σκῆπτρον ἔχοντα, θεμιστεύοντα νέκυσσι. " καὶ οἱ μετὰ ταῦτα δὲ ποιηταὶ παραπλήσια θρυλοῦσι, τήν τε ἐπὶ τὰσ Γηρυόνου βόασ στρατείαν καὶ τὴν ἐπὶ τὰ μῆλα τῶν Ἑσπερίδων τὰ χρύσεα ὡσαύτωσ, καὶ μακάρων τινὰσ νήσουσ κατονομάζοντεσ, ἃσ καὶ νῦν δεικνυμένασ ἴσμεν οὐ πολὺ ἄπωθεν τῶν ἄκρων τῆσ Μαυρουσίασ τῶν ἀντικειμένων τοῖσ Γαδείροισ. Τοὺσ δὲ Φοίνικασ λέγω μηνυτάσ·

καὶ τῆσ Ἰβηρίασ καὶ τῆσ Λιβύησ τὴν ἀρίστην οὗτοι κατέσχον πρὸ τῆσ ἡλικίασ τῆσ Ὁμήρου καὶ διετέλεσαν κύριοι τῶν τόπων ὄντεσ, μέχρι οὗ Ῥωμαῖοι κατέλυσαν αὐτῶν τὴν ἡγεμονίαν. τοῦ δ’ Ἰβηρικοῦ πλούτου καὶ ταῦτα μαρτύρια· Καρχηδόνιοι μετὰ τοῦ Βάρκα στρατεύσαντεσ κατέλαβον, ὥσ φασιν οἱ συγγραφεῖσ, φάτναισ ἀργυραῖσ καὶ πίθοισ χρωμένουσ τοὺσ ἐν τῇ Τουρδητανίᾳ. ὑπολάβοι δ’ ἄν τισ ἐκ τῆσ πολλῆσ εὐδαιμονίασ καὶ μακραίωνασ ὀνομασθῆναι τοὺσ ἐνθάδε ἀνθρώπουσ, καὶ μάλιστα τοὺσ ἡγεμόνασ, καὶ διὰ τοῦτο Ἀνακρέοντα μὲν οὕτωσ εἰπεῖν "ἔγωγ’ οὔτ’ ἂν Ἀμαλθίησ βουλοίμην "κέρασ οὔτ’ ἔτεα πεντήκοντά τε καὶ ἑκατὸν Ταρτησσοῦ βασιλεῦσαι," Ἡρόδοτον δὲ καὶ τὸ ὄνομα τοῦ βασιλέωσ καταγράψαι καλέσαντα Ἀργανθώνιον. τῇ δὲ τῆσ χώρασ εὐδαιμονίᾳ καὶ τὸ ἥμερον καὶ τὸ πολιτικὸν συνηκολούθησε τοῖσ Τουρδητανοῖσ, καὶ τοῖσ Κελτικοῖσ δὲ διὰ τὴν γειτνίασιν, ὡσ δ’ εἴρηκε Πολύβιοσ διὰ τὴν συγγένειαν·

ἀλλ’ ἐκείνοισ μὲν ἧττον· τὰ πολλὰ γὰρ κωμηδὸν ζῶσιν. οἱ μέντοι Τουρδητανοὶ καὶ μάλιστα οἱ περὶ τὸν Βαῖτιν τελέωσ εἰσ τὸν Ῥωμαίων μεταβέβληνται τρόπον οὐδὲ τῆσ διαλέκτου τῆσ σφετέρασ ἔτι μεμνημένοι. Λατῖνοί τε οἱ πλεῖστοι γεγόνασι καὶ ἐποίκουσ εἰλήφασι Ῥωμαίουσ, ὥστε μικρὸν ἀπέχουσι τοῦ πάντεσ εἶναι Ῥωμαῖοι. αἵ τε νῦν συνῳκισμέναι πόλεισ, ἥ τε ἐν τοῖσ Κελτικοῖσ Παξαυγοῦστα καὶ ἡ ἐν τοῖσ Τουρδούλοισ Αὐγοῦστα Ἠμέριτα καὶ ἡ περὶ τοὺσ Κελτίβηρασ Καισαραυγοῦστα καὶ ἄλλαι ἔνιαι κατοικίαι, τὴν μεταβολὴν τῶν λεχθεισῶν πολιτειῶν ἐμφανίζουσι. καὶ δὴ τῶν Ἰβήρων ὅσοι ταύτησ εἰσὶ τῆσ ἰδέασ τογᾶτοι λέγονται· ἐν δὲ τούτοισ εἰσὶ καὶ οἱ Κελτίβηρεσ οἱ πάντων νομισθέντεσ ποτὲ θηριωδέστατοι. ταῦτα μὲν περὶ τούτων.

상위

Geography (지리학)

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION