Dionysius of Halicarnassus, De Compositione Verborum, chapter 11

(디오니시오스, De Compositione Verborum, chapter 11)

ἐξ ὧν δ’ οἶμαι γενήσεσθαι λέξιν ἡδεῖαν καὶ καλήν, τέτταρά ἐστι ταῦτα τὰ κυριώτατα καὶ τὰ κράτιστα, μέλοσ καὶ ῥυθμὸσ καὶ μεταβολὴ καὶ τὸ παρακολουθοῦν τοῖσ τρισὶ τούτοισ πρέπον. τάττω δὲ ὑπὸ μὲν τὴν ἡδονὴν τήν τε ὡρ́αν καὶ τὴν χάριν καὶ τὴν εὐστομίαν καὶ τὴν γλυκύτητα καὶ τὸ πιθανὸν καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα, ὑπὸ δὲ τὸ καλὸν τήν τε μεγαλοπρέπειαν καὶ τὸ βάροσ καὶ τὴν σεμνολογίαν καὶ τὸ ἀξίωμα καὶ τὸν πίνον καὶ τὰ τούτοισ ὅμοια. ταυτὶ γάρ μοι δοκεῖ κυριώτατα εἶναι καὶ ὥσπερ κεφάλαια τῶν ἄλλων . ὧν μὲν οὖν στοχάζονται πάντεσ οἱ σπουδῇ γράφοντεσ μέτρον ἢ μέλοσ ἢ τὴν λεγομένην πεζὴν λέξιν, ταῦτ’ ἐστὶ καὶ οὐκ οἶδ’ εἴ τι παρὰ ταῦθ’ ἕτερον· οἱ δὲ πρωτεύσαντεσ ἐν ἑτέρῳ τινὶ τούτων καὶ ἐν ἀμφοτέροισ πολλοί τε καὶ ἀγαθοὶ ἄνδρεσ· παραδείγματα δὲ αὐτῶν ἑκάστου φέρειν ἐν τῷ παρόντι οὐκ ἐγχωρεῖ, ἵνα μὴ περὶ ταῦτα κατατρίψω τὸν λόγον· καὶ ἅμα εἴ τι λεχθῆναι περί τινοσ αὐτῶν καθήκει καὶ δεήσει που μαρτυριῶν, ἕτεροσ αὐτοῖσ ἔσται καιρὸσ ἐπιτηδειότεροσ, ὅταν τοὺσ χαρακτῆρασ τῶν ἁρμονιῶν ὑπογράφω. νῦν δὲ ταῦτ’ εἰρῆσθαι περὶ αὐτῶν ἀπόχρη. ἐπάνειμι δὲ πάλιν ἐπὶ τὰσ διαιρέσεισ, ἃσ ἐποιησάμην τῆσ θ’ ἡδείασ συνθέσεωσ καὶ τῆσ καλῆσ, ἵνα μοι καὶ καθ’ ὁδόν, ὥσ φασι, χωρῇ ὁ λόγοσ. ἔφην δὴ τὴν ἀκοὴν ἥδεσθαι πρώτοισ μὲν τοῖσ μέλεσιν, ἔπειτα τοῖσ ῥυθμοῖσ, τρίτον ταῖσ μεταβολαῖσ, ἐν δὲ τούτοισ ἅπασι τῷ πρέποντι. ὅτι δὲ ἀληθῆ λέγω, τὴν πεῖραν αὐτὴν παρέξομαι μάρτυρα, ἣν οὐχ οἱο͂́ν τε διαβάλλειν τοῖσ κοινοῖσ πάθεσιν ὁμολογουμένην· τίσ γάρ ἐστιν ὃσ οὐχ ὑπὸ μὲν ταύτησ τῆσ μελῳδίασ ἄγεται καὶ γοητεύεται, ὑφ’ ἑτέρασ δέ τινοσ οὐδὲν πάσχει τοιοῦτον, καὶ ὑπὸ μὲν τούτων τῶν ῥυθμῶν οἰκειοῦται, ὑπὸ δὲ τούτων διοχλεῖται; ἤδη δ’ ἔγωγε καὶ ἐν τοῖσ πολυανθρωποτάτοισ θεάτροισ, ἃ συμπληροῖ παντοδαπὸσ καὶ ἄμουσοσ ὄχλοσ, ἔδοξα καταμαθεῖν, ὡσ φυσική τισ ἁπάντων ἐστὶν ἡμῶν οἰκειότησ πρὸσ ἐμμέλειάν τε καὶ εὐρυθμίαν, κιθαριστήν τε ἀγαθὸν σφόδρα εὐδοκιμοῦντα ἰδὼν θορυβηθέντα ὑπὸ τοῦ πλήθουσ, ὅτι μίαν χορδὴν ἀσύμφωνον ἔκρουσε καὶ διέφθειρεν τὸ μέλοσ, καὶ αὐλητὴν ἀπὸ τῆσ ἄκρασ ἕξεωσ χρώμενον τοῖσ ὀργάνοισ τὸ αὐτὸ τοῦτο παθόντα, ὅτι σομφὸν ἐμπνεύσασ ἢ μὴ πιέσασ τὸ στόμα θρυλιγμὸν ἢ τὴν καλουμένην ἐκμέλειαν ηὔλησε. καίτοι γ’ εἴ τισ κελεύσειε τὸν ἰδιώτην τούτων τι ὧν ἐνεκάλει τοῖσ τεχνίταισ ὡσ ἡμαρτημένων, αὐτὸν ποιῆσαι λαβόντα τὰ ὄργανα, οὐκ ἂν δύναιτο. τί δή ποτε; ὅτι τοῦτο μὲν ἐπιστήμησ ἐστίν, ἧσ οὐ πάντεσ μετειλήφαμεν, ἐκεῖνο δὲ πάθοσ ὃ πᾶσιν ἀπέδωκεν ἡ φύσισ. τὸ δ’ αὐτὸ καὶ ἐπὶ τῶν ῥυθμῶν γινόμενον ἐθεασάμην, ἅμα πάντασ ἀγανακτοῦντασ καὶ δυσαρεστουμένουσ, ὅτε τισ ἢ κροῦσιν ἢ κίνησιν ἢ μορφὴν ἐν ἀσυμμέτροισ ποιήσαιτο χρόνοισ καὶ τοὺσ ῥυθμοὺσ ἀφανίσειεν. καὶ οὐχὶ τὰ μὲν ἐμμελῆ καὶ εὔρυθμα ἡδονῆσ ἀγωγά ἐστι καὶ πάντεσ ὑπ’ αὐτῶν κηλούμεθα, αἱ μεταβολαὶ δὲ καὶ τὸ πρέπον οὐκ ἔχουσι τὴν αὐτὴν ὡρ́αν καὶ χάριν οὐδ’ ὑπὸ πάντων ὁμοίωσ διακούοννται· ἀλλὰ κἀκεῖνα πάνυ κηλεῖ πάντασ ἡμᾶσ κατορθούμενα καὶ εἰσ πολλὴν ὄχλησιν ἄγει διαμαρτανόμενα· τεκμαίρομαι δέ, ὅτι καὶ τῆσ ὀργανικῆσ μούσησ καὶ τῆσ ἐν ᾠδῇ καὶ τῆσ ἐν ὀρχήσει χάριτοσ μὲν ἐν ἅπασι διευστοχούσησ, μεταβολὰσ δὲ μὴ ποιησαμένησ εὐκαίρουσ ἢ τοῦ πρέποντοσ ἀποπλανηθείσησ βαρὺσ μὲν ὁ κόροσ, ἀηδὲσ δὲ τὸ μὴ τοῖσ ὑποκειμένοισ ἁρμόττον φαίνεται. καὶ οὐκ ἀλλοτρίᾳ κέχρημαι τοῦ πράγματοσ εἰκόνι. μουσικὴ γάρ τισ ἦν καὶ ἡ τῶν πολιτικῶν λόγων ἐπιστήμη τῷ ποσῷ διαλλάττουσα τῆσ ἐν ᾠδῇ καὶ ὀργάνοισ, οὐχὶ τῷ ποιῷ· καὶ γὰρ ἐν ταύτῃ καὶ μέλοσ ἔχουσιν αἱ λέξεισ καὶ ῥυθμὸν καὶ μεταβολὴν καὶ πρέπον, ὥστε καὶ ἐπὶ ταύτησ ἡ ἀκοὴ τέρπεται μὲν τοῖσ μέλεσιν, ἄγεται δὲ τοῖσ ῥυθμοῖσ, ἀσπάζεται δὲ τὰσ μεταβολάσ, ποθεῖ δ’ ἐπὶ πάντων τὸ οἰκεῖον, ἡ δὲ διαλλαγὴ κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον. διαλέκτου μὲν οὖν μέλοσ ἑνὶ μετρεῖται διαστήματι τῷ λεγομένῳ διὰ πέντε ὡσ ἔγγιστα, καὶ οὔτε ἐπιτείνεται πέρα τῶν τριῶν τόνων καὶ ἡμιτονίου ἐπὶ τὸ ὀξὺ οὔτ’ ἀνίεται τοῦ χωρίου τούτου πλέον ἐπὶ τὸ βαρύ. οὐ μὴν ἅπασα λέξισ ἡ καθ’ ἓν μόριον λόγου ταττομένη ἐπὶ τῆσ αὐτῆσ λέγεται τάσεωσ, ἀλλ’ ἣ μὲν ἐπὶ τῆσ ὀξείασ, ἣ δ’ ἐπὶ τῆσ βαρείασ, ἣ δ’ ἐπ’ ἀμφοῖν. τῶν δὲ ἀμφοτέρασ τὰσ τάσεισ ἐχουσῶν αἳ μὲν κατὰ μίαν συλλαβὴν συνεφθαρμένον ἔχουσι τῷ ὀξεῖ τὸ βαρύ, ἃσ δὴ περισπωμένασ καλοῦμεν· αἳ δὲ ἐν ἑτέρᾳ τε καὶ ἑτέρᾳ χωρὶσ ἑκάτερον ἐφ’ ἑαυτοῦ τὴν οἰκείαν φυλάττον φύσιν. καὶ ταῖσ μὲν δισυλλάβοισ οὐδὲν τὸ διὰ μέσου χωρίον βαρύτητόσ τε καὶ ὀξύτητοσ· ταῖσ δὲ πολυσυλλάβοισ, ἡλίκαι ποτ’ ἂν ὦσιν, ἡ τὸν ὀξὺν τόνον ἔχουσα μία ἐν πολλαῖσ ταῖσ ἄλλαισ βαρείαισ ἔνεστιν. ἡ δὲ ὀργανική τε καὶ ᾠδικὴ μοῦσα διαστήμασί τε χρῆται πλείοσιν, οὐ τῷ διὰ πέντε μόνον, ἀλλ’ ἀπὸ τοῦ διὰ πασῶν ἀρξαμένη καὶ τὸ διὰ πέντε μελῳδεῖ καὶ τὸ διὰ τεττάρων καὶ τὸ διὰ τριῶν καὶ τὸν τόνον καὶ τὸ ἡμιτόνιον, ὡσ δέ τινεσ οἰόνται, καὶ τὴν δίεσιν αἰσθητῶσ· τάσ τε λέξεισ τοῖσ μέλεσιν ὑποτάττειν ἀξιοῖ καὶ οὐ τὰ μέλη ταῖσ λέξεσιν, ὡσ ἐξ ἄλλων τε πολλῶν δῆλον καὶ μάλιστα ἐκ τῶν Εὐριπίδου μελῶν, ἃ πεποίηκεν τὴν Ἠλέκτραν λέγουσαν ἐν Ὀρέστῃ πρὸσ τὸν χορόν· σίγα σῖγα, λευκὸν ἴχνοσ ἀρβύλησ τίθετε, μὴ κτυπεῖτ’· ἀποπρὸ βᾶτ’ ἐκεῖσ’, ἀποπρό μοι κοίτασ. ἐφ’ ἑνὸσ φθόγγου μελῳδεῖται, καίτοι τῶν τριῶν λέξεων ἑκάστη βαρείασ τε τάσεισ ἔχει καὶ ὀξείασ. τῇ μέσῃ συλλαβῇ τὴν τρίτην ὁμότονον ἔχει, ἀμηχάνου ὄντοσ ἓν ὄνομα δύο λαβεῖν ὀξείασ. βαρυτέρα μὲν ἡ πρώτη γίνεται, δύο δ’ αἱ μετ’ αὐτὴν ὀξύτονοί τε καὶ ὁμόφωνοι. ὁ περισπασμὸσ ἠφάνισται· μιᾷ γὰρ αἱ δύο συλλαβαὶ λέγονται τάσει. οὐ λαμβάνει τὴν τῆσ μέσησ συλλαβῆσ προσῳδίαν ὀξεῖαν, ἀλλ’ ἐπὶ τὴν τετάρτην συλλαβὴν μεταβέβηκεν ἡ τάσισ ἡ τῆσ τρίτησ. τὸ δ’ αὐτὸ γίνεται καὶ περὶ τοὺσ ῥυθμούσ. ἡ μὲν γὰρ πεζὴ λέξισ οὐδενὸσ οὔτε ὀνόματοσ οὔτε ῥήματοσ βιάζεται τοὺσ χρόνουσ οὐδὲ μετατίθησιν, ἀλλ’ οἱάσ παρείληφεν τῇ φύσει τὰσ συλλαβὰσ τάσ τε μακρὰσ καὶ τὰσ βραχείασ, τοιαύτασ φυλάττει· ἡ δὲ μουσική τε καὶ ῥυθμικὴ μεταβάλλουσιν αὐτὰσ μειοῦσαι καὶ παραύξουσαι, ὥστε πολλάκισ εἰσ τἀναντία μεταχωρεῖν· οὐ γὰρ ταῖσ συλλαβαῖσ ἀπευθύνουσι τοὺσ χρόνουσ, ἀλλὰ τοῖσ χρόνοισ τὰσ συλλαβάσ. δεδειγμένησ τῆσ διαφορᾶσ ᾗ διαφέρει μουσικὴ λογικῆσ λοιπὸν ἂν εἰή κἀκεῖνα λέγειν, ὅτι τὸ μὲν τῆσ φωνῆσ μέλοσ, λέγω δὲ οὐ τῆσ ᾠδικῆσ ἀλλὰ τῆσ ψιλῆσ, ἐὰν ἡδέωσ διατιθῇ τὴν ἀκοήν, εὐμελὲσ λέγοιτ’ ἄν, ἀλλ’ οὐκ ἐμμελέσ· ἡ δ’ ἐν τοῖσ χρόνοισ τῶν μορίων συμμετρία σῴζουσα τὸ μελικὸν σχῆμα εὔρυθμοσ, ἀλλ’ οὐκ ἔνρυθμοσ· πῇ δὲ διαφέρει ταῦτα ἀλλήλων, κατὰ τὸν οἰκεῖον καιρὸν ἐρῶ. νυνὶ δὲ τἀκόλουθ’ ἀποδοῦναι πειράσομαι, πῶσ ἂν γένοιτο λέξισ πολιτικὴ παρ’ αὐτὴν τὴν σύνθεσιν ἡδύνουσα τὴν ἀκρόασιν κατά τε τὰ μέλη τῶν φθόγγων καὶ κατὰ τὰσ συμμετρίασ τῶν ῥυθμῶν καὶ κατὰ τὰσ ποικιλίασ τῶν μεταβολῶν καὶ κατὰ τὸ πρέπον τοῖσ ὑποκειμένοισ, ἐπειδὴ ταῦθ’ ὑπεθέμην τὰ κεφάλαια.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION