헬라어 문장 검색 - ΑνδοξίΣπεεξηέ1́

(안도키데스, 연설, Περὶ τῶν μυστηρίων)

τὴν μὲν παρασκευήν, ὦ ἄνδρεσ, καὶ τὴν προθυμίαν τῶν ἐχθρῶν τῶν ἐμῶν, ὥστ’ ἐμὲ κακῶσ ποιεῖν ἐκ παντὸσ τρόπου, καὶ δικαίωσ καὶ ἀδίκωσ, ἐξ ἀρχῆσ ἐπειδὴ τάχιστα ἀφικόμην εἰσ τὴν πόλιν ταυτηνί, σχεδόν τι πάντεσ ἐπίστασθε, καὶ οὐδὲν δεῖ περὶ τούτων πολλοὺσ λόγουσ ποιεῖσθαι· ἐγὼ δέ, ὦ ἄνδρεσ, δεήσομαι ὑμῶν δίκαια καὶ ὑμῖν τε ῥᾴδια χαρίζεσθαι καὶ ἐμοὶ ἄξια πολλοῦ τυχεῖν παρ’ ὑμῶν. καὶ πρῶτον μὲν ἐνθυμηθῆναι ὅτι νῦν ἐγὼ ἥκω οὐδεμιᾶσ μοι ἀνάγκησ οὔσησ παραμεῖναι, οὔτ’ ἐγγυητὰσ καταστήσασ οὔθ’ ὑπὸ δεσμῶν ἀναγκασθείσ, πιστεύσασ δὲ μάλιστα μὲν τῷ δικαίῳ, ἔπειτα δὲ καὶ ὑμῖν, γνώσεσθαι τὰ δίκαια καὶ μὴ περιόψεσθαί με ἀδίκωσ ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν τῶν ἐμῶν διαφθαρέντα, ἀλλὰ πολὺ μᾶλλον σώσειν δικαίωσ κατά τε τοὺσ νόμουσ τοὺσ ὑμετέρουσ καὶ τοὺσ ὁρ́κουσ οὓσ ὑμεῖσ ὀμόσαντεσ μέλλετε τὴν ψῆφον οἴσειν.

εἰκότωσ δ’ ἄν, ὦ ἄνδρεσ, τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχοιτε περὶ τῶν ἐθελοντῶν εἰσ τοὺσ κινδύνουσ καθισταμένων, ἥνπερ αὐτοὶ περὶ αὑτῶν ἔχουσιν.

ὁπόσοι μὲν γὰρ μὴ ἠθέλησαν ὑπομεῖναι καταγνόντεσ αὑτῶν ἀδικίαν, εἰκότωσ τοι καὶ ὑμεῖσ τοιαῦτα περὶ αὐτῶν γιγνώσκετε οἱᾶ́ περ καὶ αὐτοὶ περὶ σφῶν αὐτῶν ἔγνωσαν· ὁπόσοι δὲ πιστεύσαντεσ μηδὲν ἀδικεῖν ὑπέμειναν, δίκαιοί ἐστε καὶ ὑμεῖσ περὶ τούτων τοιαύτην ἔχειν τὴν γνώμην οἱάν περ καὶ αὐτοὶ περὶ αὑτῶν ἔσχον, καὶ μὴ προκαταγιγνώσκειν ἀδικεῖν. αὐτίκα ἐγὼ πολλῶν μοι ἀπαγγελλόντων ὅτι λέγοιεν οἱ ἐχθροὶ ὡσ ἄρα ἐγὼ οὔτ’ ἂν ὑπομείναιμι οἰχήσομαί τε φεύγων, ‐ "τί γὰρ ἂν καὶ βουλόμενοσ Ἀνδοκίδησ ἀγῶνα τοσοῦτον ὑπομείνειεν, ᾧ ἔξεστι μὲν ἀπελθόντι ἐντεῦθεν ἔχειν πάντα τὰ ἐπιτήδεια, ἔστι δὲ πλεύσαντι εἰσ Κύπρον, ὅθεν περ ἥκει, γῆ πολλὴ καὶ ἀγαθὴ διδομένη καὶ δωρεὰν ὑπάρχουσα;

οὗτοσ ἄρα βουλήσεται περὶ τοῦ σώματοσ τοῦ ἑαυτοῦ κινδυνεῦσαι; εἰσ τί ἀποβλέψασ; οὐχ ὁρᾷ τὴν πόλιν ἡμῶν ὡσ διάκειται; ἐγὼ δέ, ὦ ἄνδρεσ, πολὺ τὴν ἐναντίαν τούτοισ γνώμην ἔχω.

ἄλλοθί τε γὰρ ὢν πάντα τὰ ἀγαθὰ ἔχειν στερόμενοσ τῆσ πατρίδοσ οὐκ ἂν δεξαίμην· τῆσ <τε> πόλεωσ οὕτω διακειμένησ ὥσπερ αὐτοὶ οἱ ἐχθροὶ λέγουσι, πολύ γ’ ἂν αὐτῆσ μᾶλλον ἐγὼ πολίτησ δεξαίμην εἶναι ἢ ἑτέρων πόλεων, αἳ ἴσωσ πάνυ μοι δοκοῦσιν ἐν τῷ παρόντι εὐτυχεῖν, ἅπερ γιγνώσκων ἐπέτρεψα διαγνῶναι ὑμῖν περὶ τοῦ σώματοσ τοῦ ἐμαυτοῦ. αἰτοῦμαι οὖν ὑμᾶσ, ὦ ἄνδρεσ, εὔνοιαν πλείω παρασχέσθαι ἐμοὶ τῷ ἀπολογουμένῳ ἢ τοῖσ κατηγόροισ, εἰδότασ ὅτι κἂν ἐξ ἴσου ἀκροᾶσθε, ἀνάγκη τὸν ἀπολογούμενον ἔλαττον ἔχειν.

οἱ μὲν γὰρ ἐκ πολλοῦ χρόνου ἐπιβουλεύσαντεσ καὶ συνθέντεσ, αὐτοὶ ἄνευ κινδύνων ὄντεσ, τὴν κατηγορίαν ἐποιήσαντο· ἐγὼ δὲ μετὰ δέουσ καὶ κινδύνου καὶ διαβολῆσ τῆσ μεγίστησ τὴν ἀπολογίαν ποιοῦμαι. εἰκὸσ οὖν ὑμᾶσ ἐστιν εὔνοιαν πλείω παρασχέσθαι ἐμοὶ ἢ τοῖσ κατηγόροισ. ἔτι δὲ καὶ τόδε ἐνθυμητέον, ὅτι πολλοὶ ἤδη πολλὰ καὶ δεινὰ κατηγορήσαντεσ παραχρῆμα ἐξηλέγχθησαν ψευδόμενοι οὕτω φανερῶσ, ὥστε ὑμᾶσ πολὺ ἂν ἥδιον δίκην λαβεῖν παρὰ τῶν κατηγόρων ἢ παρὰ τῶν κατηγορουμένων·

οἱ δὲ αὖ, μαρτυρήσαντεσ τὰ ψευδῆ ἀδίκωσ ἀνθρώπουσ ἀπολέσαντεσ, ἑάλωσαν παρ’ ὑμῖν ψευδομαρτυρίων, ἡνίκ’ οὐδὲν ἦν ἔτι πλέον τοῖσ πεπονθόσιν. ὁπότ’ οὖν ἤδη πολλὰ τοιαῦτα γεγένηται, εἰκὸσ ὑμᾶσ ἐστι μήπω τοὺσ τῶν κατηγόρων λόγουσ πιστοὺσ ἡγεῖσθαι. εἰ μὲν γὰρ δεινὰ κατηγόρηται ἢ μή, οἱο͂́ν τε γνῶναι ἐκ τῶν τοῦ κατηγόρου λόγων· εἰ δὲ ἀληθῆ ταῦτά ἐστιν ἢ ψευδῆ, οὐχ οἱο͂́ν τε ὑμᾶσ πρότερον εἰδέναι πρὶν ἂν καὶ ἐμοῦ ἀκούσητε ἀπολογουμένου. σκοπῶ μὲν οὖν ἔγωγε, ὦ ἄνδρεσ, πόθεν χρὴ ἄρξασθαι τῆσ ἀπολογίασ, πότερον ἐκ τῶν τελευταίων λόγων, ὡσ παρανόμωσ με ἐνέδειξαν, ἢ περὶ τοῦ ψηφίσματοσ τοῦ Ἰσοτιμίδου, ὡσ ἄκυρόν ἐστιν, ἢ περὶ τῶν νόμων καὶ τῶν ὁρ́κων τῶν γεγενημένων, εἴτε καὶ ἐξ ἀρχῆσ ὑμᾶσ διδάξω τὰ γεγενημένα.

ὃ δέ με ποιεῖ μάλιστ’ ἀπορεῖν, ἐγὼ ὑμῖν ἐρῶ, ὅτι οὐ πάντεσ ἴσωσ ἐπὶ πᾶσι τοῖσ κατηγορουμένοισ ὁμοίωσ ὀργίζεσθε, ἀλλ’ ἕκαστόσ τι ὑμῶν ἔχει πρὸσ ὃ βούλοιτο ἄν με πρῶτον ἀπολογεῖσθαι· ἅμα δὲ περὶ πάντων εἰπεῖν ἀδύνατον. κράτιστον οὖν μοι εἶναι δοκεῖ ἐξ ἀρχῆσ ὑμᾶσ διδάσκειν πάντα τὰ γενόμενα καὶ παραλείπειν μηδέν. ἂν γὰρ ὀρθῶσ μάθητε τὰ πραχθέντα, ῥᾳδίωσ γνώσεσθ’ ἅ μου κατεψεύσαντο οἱ κατήγοροι. τὰ μὲν οὖν δίκαια γιγνώσκειν ὑμᾶσ ἡγοῦμαι καὶ αὐτοὺσ παρεσκευάσθαι, οἷσπερ ἐγὼ πιστεύσασ ὑπέμεινα, ὁρῶν ὑμᾶσ καὶ ἐν τοῖσ ἰδίοισ καὶ ἐν τοῖσ δημοσίοισ περὶ πλείστου τοῦτο ποιουμένουσ, ψηφίζεσθαι κατὰ τοὺσ ὁρ́κουσ·

ὅπερ καὶ συνέχει μόνον τὴν πόλιν, ἀκόντων τῶν οὐ βουλομένων ταῦτα οὕτωσ ἔχειν. τάδε δὲ ὑμῶν δέομαι, μετ’ εὐνοίασ μου τὴν ἀκρόασιν τῆσ ἀπολογίασ ποιήσασθαι, καὶ μήτ’ ἐμοὶ ἀντιδίκουσ καταστῆναι μήτε ὑπονοεῖν τὰ λεγόμενα μήτε ῥήματα θηρεύειν, ἀκροασαμένουσ δὲ διὰ τέλουσ τῆσ ἀπολογίασ τότε ἤδη ψηφίζεσθαι τοῦτο ὅ τι ἂν ὑμῖν αὐτοῖσ ἄριστον καὶ εὐορκότατον νομίζητε εἶναι. ὥσπερ δὲ καὶ προεῖπον ὑμῖν, ὦ ἄνδρεσ, ἐξ ἀρχῆσ περὶ πάντων ποιήσομαι τὴν ἀπολογίαν, πρῶτον μὲν περὶ αὐτῆσ τῆσ αἰτίασ ὅθεν περ ἡ ἔνδειξισ ἐγένετο, διόπερ εἰσ τὸν ἀγῶνα τόνδε κατέστην, περὶ τῶν μυστηρίων ὡσ οὔτ’ ἐμοὶ ἠσέβηται οὐδὲν οὔτε μεμήνυται οὔθ’ ὡμολόγηται, οὐδ’ οἶδα τοὺσ μηνύσαντασ ὑμῖν περὶ αὐτῶν οὔτ’ εἰ ψευδῆ οὔτ’ εἰ ἀληθῆ ἐμήνυσαν·

ταῦθ’ ὑμᾶσ διδάξω. ἦν μὲν γὰρ ἐκκλησία τοῖσ στρατηγοῖσ τοῖσ εἰσ Σικελίαν, Νικίᾳ καὶ Λαμάχῳ καὶ Ἀλκιβιάδῃ, καὶ τριήρησ ἡ στρατηγὶσ ἤδη ἐξώρμει ἡ Λαμάχου·

ἀναστὰσ δὲ Πυθόνικοσ ἐν τῷ δήμῳ εἶπεν "ὦ Ἀθηναῖοι, ὑμεῖσ μὲν στρατιὰν ἐκπέμπετε καὶ παρασκευὴν τοσαύτην, καὶ κίνδυνον ἀρεῖσθαι μέλλετε· Ἀλκιβιάδην δὲ τὸν στρατηγὸν ἀποδείξω ὑμῖν τὰ μυστήρια ποιοῦντα ἐν οἰκίᾳ μεθ’ ἑτέρων, καὶ ἐὰν ψηφίσησθε ἄδειαν <ᾧ> ἐγὼ κελεύω, θεράπων ὑμῖν ἑνὸσ τῶν ἐνθάδε ἀνδρῶν ἀμύητοσ ὢν ἐρεῖ τὰ μυστήρια· εἰ δὲ μή, χρῆσθέ μοι ὅ τι ἂν ὑμῖν δοκῇ, ἐὰν μὴ τἀληθῆ λέγω. ἀντιλέγοντοσ δὲ Ἀλκιβιάδου πολλὰ καὶ ἐξάρνου ὄντοσ ἔδοξε τοῖσ πρυτάνεσι τοὺσ μὲν ἀμυήτουσ μεταστήσασθαι, αὐτοὺσ δ’ ἰέναι ἐπὶ τὸ μειράκιον ὃ ὁ Πυθόνικοσ ἐκέλευε.

καὶ ᾤχοντο, καὶ ἤγαγον θεράποντα Ἀρχεβιάδου <τοῦ> Πολεμάρχου· Ἀνδρόμαχοσ αὐτῷ ὄνομα ἦν. ἐπεὶ δὲ ἐψηφίσαντο αὐτῷ τὴν ἄδειαν, ἔλεγεν ὅτι ἐν τῇ οἰκίᾳ τῇ Πουλυτίωνοσ γίγνοιτο μυστήρια· Ἀλκιβιάδην μὲν οὖν καὶ Νικιάδην καὶ Μέλητον, τούτουσ μὲν αὐτοὺσ εἶναι τοὺσ ποιοῦντασ, συμπαρεῖναι δὲ καὶ ὁρᾶν τὰ γιγνόμενα καὶ ἄλλουσ, παρεῖναι δὲ καὶ δούλουσ, ἑαυτόν τε καὶ τὸν ἀδελφὸν καὶ Ἱκέσιον τὸν αὐλητὴν καὶ τὸν Μελήτου δοῦλον. πρῶτοσ μὲν οὗτοσ ταῦτα ἐμήνυσε, καὶ ἀπέγραψε τούτουσ·

ὧν Πολύστρατοσ μὲν συνελήφθη καὶ ἀπέθανεν, οἱ δὲ ἄλλοι φεύγοντεσ ᾤχοντο, καὶ αὐτῶν ὑμεῖσ θάνατον κατέγνωτε. καί μοι λαβὲ καὶ ἀνάγνωθι αὐτῶν τὰ ὀνόματα. Ὀνόματατούσδε Ἀνδρόμαχοσ ἐμήνυσεν· Ἀλκιβιάδην, Νικιάδην, Μέλητον, Ἀρχεβιάδην, Ἄρχιππον, Διογένη, Πολύστρατον, Ἀριστομένη, Οἰωνίαν, Παναίτιον. πρώτη μέν, ὦ ἄνδρεσ, μήνυσισ ἐγένετο αὕτη ὑπὸ Ἀνδρομάχου κατὰ τούτων τῶν ἀνδρῶν.

καὶ μοι κάλει Διόγνητον. ἦσθα ζητητήσ, ὦ Διόγνητε, ὅτε Πυθόνικοσ εἰσήγγειλεν ἐν τῷ δήμῳ περὶ Ἀλκιβιάδου;

ἦ.

οἶσθα οὖν μηνύσαντα Ἀνδρόμαχον τὰ ἐν τῇ οἰκίᾳ τῇ Πουλυτίωνοσ γιγνόμενα;

οἶδα.

τὰ ὀνόματα οὖν τῶν ἀνδρῶν ἐστι ταῦτα, καθ’ ὧν ἐκεῖνοσ ἐμήνυσεν;

ἔστι ταῦτα.

δευτέρα τοίνυν μήνυσισ ἐγένετο.

Τεῦκροσ ἦν ἐνθάδε μέτοικοσ, ὃσ ᾤχετο Μέγαράδε ὑπεξελθών, ἐκεῖθεν δὲ ἐπαγγέλλεται τῇ βουλῇ, εἴ οἱ ἄδειαν δοῖεν, μηνύσειν περί <τε> τῶν μυστηρίων, συνεργὸσ ὤν, καὶ τοὺσ ἄλλουσ τοὺσ ποιοῦντασ μεθ’ ἑαυτοῦ, καὶ περὶ τῶν Ἑρμῶν τῆσ περικοπῆσ ἃ ᾔδει. ψηφισαμένησ δὲ τῆσ βουλῆσ ‐ ἦν γὰρ αὐτοκράτωρ ‐ ᾤχοντο ἐπ’ αὐτὸν Μέγαράδε· καὶ κομισθείσ, ἄδειαν εὑρόμενοσ, ἀπογράφει τοὺσ μεθ’ ἑαυτοῦ. καὶ οὗτοι κατὰ τὴν Τεύκρου μήνυσιν ᾤχοντο φεύγοντεσ. καί μοι λαβὲ καὶ ἀνάγνωθι τὰ ὀνόματα αὐτῶν. Ὀνόματατούσδε Τεῦκροσ ἐμήνυσε· Φαῖδρον, Γνιφωνίδην, Ἰσόνομον, Ἡφαιστόδωρον, Κηφισόδωρον, ἑαυτόν, Διόγνητον, Σμινδυρίδην, Φιλοκράτη, Ἀντιφῶντα, Τείσαρχον, Παντακλέα. μέμνησθε δέ, ὦ ἄνδρεσ, ὅτι καὶ ταῦθ’ ὑμῖν προσομολογεῖται ἅπαντα.

τρίτη μήνυσισ ἐγένετο.

ἡ γυνὴ Ἀλκμεωνίδου, γενομένη δὲ καὶ Δάμωνοσ ‐ Ἀγαρίστη ὄνομα αὐτῇ ‐ αὕτη ἐμήνυσεν ἐν τῇ οἰκίᾳ τῇ Χαρμίδου τῇ παρὰ τὸ Ὀλύμπιεῖον μυστήρια ποιεῖν Ἀλκιβιάδην καὶ Ἀξίοχον καὶ Ἀδείμαντον· καὶ ἔφυγον οὗτοι πάντεσ ἐπὶ ταύτῇ τῇ μηνύσει. ἔτι μήνυσισ ἐγένετο μία.

Λυδὸσ ὁ Φερεκλέουσ τοῦ Θημακέωσ ἐμήνυσε μυστήρια γίγνεσθαι ἐν τῇ οἰκίᾳ Φερεκλέουσ τοῦ δεσπότου τοῦ ἑαυτοῦ, ἐν Θημακῷ· καὶ ἀπογράφει τούσ τε ἄλλουσ, καὶ τὸν πατέρα ἔφη τὸν ἐμὸν παρεῖναι μέν, καθεύδειν δὲ ἐγκεκαλυμμένον. Σπεύσιπποσ δὲ βουλεύων παραδίδωσιν αὐτοὺσ τῷ δικαστηρίῳ. κἄπειτα ὁ πατὴρ καταστήσασ ἐγγυητὰσ ἐγράψατο τὸν Σπεύσιππον παρανόμων, καὶ ἠγωνίσατο ἐν ἑξακισχιλίοισ Ἀθηναίων, καὶ μετέλαβε δικαστῶν τοσούτων οὐδὲ διακοσίασ ψήφουσ ὁ Σπεύσιπποσ. ὁ δὲ πείσασ καὶ δεόμενοσ μεῖναι τὸν πατέρα ἐγὼ ἦν μάλιστα, εἶτα δὲ καὶ οἱ ἄλλοι συγγενεῖσ. καί μοι κάλει Καλλίαν καὶ Στέφανον ‐ κάλει δὲ καὶ Φίλιππον καὶ Ἀλέξιππον·

οὗτοι γάρ εἰσιν Ἀκουμενοῦ καὶ Αὐτοκράτοροσ συγγενεῖσ, οἳ ἔφυγον ἐπὶ τῇ Λυδοῦ μηνύσει· τοῦ μὲν ἀδελφιδοῦσ ἐστιν Αὐτοκράτωρ, τοῦ δὲ θεῖοσ Ἀκουμενόσ· οἷσ προσήκει μισεῖν μὲν τὸν ἐξελάσαντα ἐκείνουσ, εἰδέναι δὲ μάλιστα δι’ ὅντινα ἔφυγον. βλέπετε εἰσ τούτουσ, καὶ μαρτυρεῖτε εἰ ἀληθῆ λέγω. Μάρτυρεσ τὰ μὲν γενόμενα ἠκούσατε, ὦ ἄνδρεσ, καὶ ὑμῖν οἱ μάρτυρεσ μεμαρτυρήκασιν· ἃ δὲ οἱ κατήγοροι ἐτόλμησαν εἰπεῖν, ἀναμνήσθητε.

οὕτω γὰρ καὶ δίκαιον ἀπολογεῖσθαι, ἀναμιμνῄσκοντα τοὺσ τῶν κατηγόρων λόγουσ ἐξελέγχειν. ἔλεξαν γὰρ ὡσ ἐγὼ μηνύσαιμι περὶ τῶν μυστηρίων, ἀπογράψαιμί τε τὸν πατέρα τὸν ἐμαυτοῦ παρόντα, καὶ γενοίμην μηνυτὴσ κατὰ τοῦ πατρὸσ τοῦ ἐμαυτοῦ, λόγον οἶμαι πάντων δεινότατόν τε καὶ ἀνοσιώτατον λέγοντεσ. ὁ μὲν γὰρ ἀπογράψασ αὐτὸν Λυδὸσ ἦν ὁ Φερεκλέουσ, ὁ δὲ πείσασ ὑπομεῖναι καὶ μὴ οἴχεσθαι φεύγοντα ἐγώ, πολλὰ ἱκετεύσασ καὶ λαμβανόμενοσ τῶν γονάτων. καίτοι τί ἐβουλόμην, εἰ ἐμήνυσα μὲν κατὰ τοῦ πατρόσ, ὡσ οὗτοί φασιν, ἱκέτευον δὲ τὸν πατέρα μείναντά τι παθεῖν ὑπ’ ἐμοῦ;

καὶ ὁ πατὴρ ἐπείσθη ἀγῶνα τοιοῦτον ἀγωνίσασθαι, ἐν ᾧ δυοῖν τοῖν μεγίστοιν κακοῖν οὐκ ἦν αὐτῷ ἁμαρτεῖν· ἢ γὰρ ἐμοῦ δόξαντοσ τὰ ὄντα μηνῦσαι κατ’ ἐκείνου ὑπ’ ἐμοῦ ἀποθανεῖν, ἢ αὐτῷ σωθέντι ἐμὲ ἀποκτεῖναι. ὁ γὰρ νόμοσ οὕτωσ εἶχεν· εἰ μὲν τἀληθῆ μηνύσειέ τισ, εἶναι τὴν ἄδειαν, εἰ δὲ τὰ ψευδῆ, τεθνάναι. καὶ μὲν δὴ τοῦτό γε ἐπίστασθε πάντεσ, ὅτι ἐσώθην καὶ ἐγὼ καὶ ὁ ἐμὸσ πατήρ· οἱο͂́ν τε δ’ οὐκ ἦν, εἴπερ ἐγὼ μηνυτὴσ ἐγενόμην περὶ τοῦ πατρόσ, ἀλλ’ ἢ ἐμὲ ἢ ἐκεῖνον ἔδει ἀποθανεῖν. φέρε δὴ τοίνυν, εἰ καὶ ὁ πατὴρ ἐβούλετο ὑπομένειν, τοὺσ φίλουσ ἂν οἰέσθε ἢ ἐπιτρέπειν αὐτῷ μένειν ἢ ἐγγυήσασθαι, ἀλλ’ οὐκ ἂν παραιτεῖσθαι καὶ δεῖσθαι ἀπιέναι ὅπου ἂν ἔμελλεν αὐτὸσ σωθήσεσθαι ἐμέ τε οὐκ ἀπολεῖν;

ἀλλὰ γὰρ καὶ ὅτε Σπεύσιππον ἐδίωκεν ὁ πατὴρ τῶν παρανόμων, αὐτὰ ταῦτα ἔλεγεν, ὡσ οὐδεπώποτε ἔλθοι εἰσ Θημακὸν ὡσ Φερεκλέα·

ἐκέλευε δὲ βασανίσαι τὰ ἀνδράποδα, καὶ μὴ τοὺσ μὲν παραδιδόντασ μὴ ἐθέλειν ἐλέγχειν, τοὺσ δὲ μὴ θέλοντασ ἀναγκάζειν. ταῦτα δὲ λέγοντοσ τοῦ πατρὸσ τοῦ ἐμοῦ, ὡσ ἅπαντεσ ἴστε, τί ὑπελείπετο τῷ Σπευσίππῳ λέγειν, εἰ ἀληθῆ οἵδε λέγουσιν, ἀλλ’ ἢ "ὦ Λεωγόρα, τί βούλῃ περὶ θεραπόντων λέγειν; οὐχ ὁ υἱὸσ οὑτοσὶ μεμήνυκε κατὰ σοῦ, καί φησί σε παρεῖναι ἐν Θημακῷ; ἔλεγχε σὺ τὸν πατέρα, ἢ οὐκ ἔστι σοι ἄδεια. " ταυτὶ ἔλεγεν ἂν ὁ Σπεύσιπποσ, ὦ ἄνδρεσ, ἢ οὔ; ἐγὼ μὲν οἶμαι. εἰ τοίνυν ἀνέβην ἐπὶ δικαστήριον, ἢ λόγοσ τισ περὶ ἐμοῦ ἐγένετο, ἢ μήνυσίσ τισ ἐμὴ ἔστιν ἢ ἀπογραφή, μὴ ὅτι ἐμὴ καθ’ ἑτέρου, ἀλλ’ εἰ καὶ ἄλλου τινὸσ κατ’ ἐμοῦ, ἐλεγχέτω με ὁ βουλόμενοσ ἐνταῦθα ἀναβάσ.

ἀλλὰ γὰρ λόγον ἀνοσιώτερον καὶ ἀπιστότερον οὐδένασ πώποτ’ ἐγὼ εἰπόντασ οἶδα, οἳ τοῦτο μόνον ἡγήσαντο δεῖν, τολμῆσαι κατηγορῆσαι· εἰ δ’ ἐλεγχθήσονται ψευδόμενοι, οὐδὲν αὐτοῖσ ἐμέλησεν. εἰ ἀληθῆ ἦν ταῦτα ἅ μου κατηγόρησαν, ἐμοὶ ἂν ὠργίζεσθε καὶ ἠξιοῦτε δίκην τὴν μεγίστην ἐπιτιθέναι, οὕτωσ ἀξιῶ ὑμᾶσ, γιγνώσκοντασ ὅτι ψεύδονται, πονηρούσ τε αὐτοὺσ νομίζειν, χρῆσθαί τε τεκμηρίῳ ὅτι εἰ τὰ δεινότατα τῶν κατηγορηθέντων περιφανῶσ ἐλέγχονται ψευδόμενοι, ἦ που τά γε πολλῷ φαυλότερα ῥᾳδίωσ ὑμῖν ἀποδείξω ψευδομένουσ αὐτούσ.

αἱ μὲν μηνύσεισ ὧδε περὶ τῶν μυστηρίων αὗται ἐγένοντο τέτταρεσ·

οἳ δὲ ἔφυγον καθ’ ἑκάστην μήνυσιν, ἀνέγνων ὑμῖν τὰ ὀνόματα αὐτῶν, καὶ οἱ μάρτυρεσ μεμαρτυρήκασιν. ἔτι δὲ πρὸσ τούτοισ ἐγὼ πιστότητοσ ὑμῶν ἕνεκα, ὦ ἄνδρεσ, τάδε ποιήσω. τῶν γὰρ φυγόντων ἐπὶ τοῖσ μυστηρίοισ οἱ μέν τινεσ ἀπέθανον φεύγοντεσ, οἱ δ’ ἥκουσι καὶ εἰσὶν ἐνθάδε καὶ πάρεισιν ὑπ’ ἐμοῦ κεκλημένοι. ἐγὼ οὖν ἐν τῷ ἐμῷ λόγῳ δίδωμι τῷ βουλομένῳ ἐμὲ ἐλέγξαι ὅτι ἔφυγέ τισ αὐτῶν δι’ ἐμὲ ἢ ἐμήνυσα κατά του, ἢ οὐχ ἕκαστοι ἔφυγον κατὰ τὰσ μηνύσεισ ταύτασ ἃσ ἐγὼ ὑμῖν ἀπέδειξα.

καὶ ἐάν τισ ἐλέγξῃ με ὅτι ψεύδομαι, χρήσασθέ μοι ὅ τι βούλεσθε. καὶ σιωπῶ, καὶ παραχωρῶ, εἴ τισ ἀναβαίνειν βούλεται. φέρε δή, ὦ ἄνδρεσ, μετὰ ταῦτα τί ἐγένετο;

ἐπειδὴ αἱ μηνύσεισ ἐγένοντο, περὶ τῶν μηνύτρων ‐ ἦσαν γὰρ κατὰ τὸ Κλεωνύμου ψήφισμα χίλιαι δραχμαί, κατὰ δὲ τὸ Πεισάνδρου μύριαι ‐ περὶ δὲ τούτων ἠμφεσβήτουν οὗτοί τε οἱ μηνύσαντεσ καὶ Πυθόνικοσ, φάσκων πρῶτοσ εἰσαγγεῖλαι, καὶ Ἀνδροκλῆσ ὑπὲρ τῆσ βουλῆσ. ἔδοξεν οὖν τῷ δήμῳ ἐν τῷ τῶν θεσμοθετῶν δικαστηρίω τοὺσ μεμυημένουσ, ἀκούσαντασ τὰσ μηνύσεισ ἅσ ἕκαστοσ ἐμήνυσε, διαδικάσαι.

καὶ ἐψηφίσαντο πρώτῳ μὲν Ἀνδρομάχῳ, δευτέρῳ δὲ Τεύκρῳ, καὶ ἔλαβον Παναθηναίων τῷ ἀγῶνι Ἀνδρόμαχοσ μὲν μυρίασ δραχμάσ, Τεῦκροσ δὲ χιλίασ. καὶ μοι κάλει τούτων τοὺσ μάρτυρασ. Μάρτυρεσ περὶ μὲν τῶν μυστηρίων, ὦ ἄνδρεσ, ὧν ἕνεκα ἡ ἔνδειξισ ἐγένετο καὶ περὶ ὧν ὑμεῖσ οἱ μεμυημένοι εἰσεληλύθατε, ἀποδέδεικταί μοι ὡσ οὔτε ἠσέβηκα οὔτε μεμήνυκα περὶ οὐδενὸσ οὔτε ὡμολόγηκα περὶ αὐτῶν, οὐδὲ ἔστι μοι ἁμάρτημα περὶ τὼ θεὼ οὔτε μεῖζον οὔτ’ ἔλαττον οὐδὲ ἕν. ὅπερ ἐμοὶ περὶ πλείστου ἐστὶν ὑμᾶσ πεῖσαι. καὶ γὰρ οἱ λόγοι τῶν κατηγόρων, <οἳ> ταῦτα τὰ δεινὰ καὶ φρικώδη ἀνωρθίαζον, καὶ λόγουσ εἶπον ὡσ πρότερον ἑτέρων ἁμαρτόντων καὶ ἀσεβησάντων περὶ τὼ θεώ, οἱᾶ ἕκαστοσ αὐτῶν ἔπαθε καὶ ἐτιμωρήθη ‐ τούτων οὖν ἐμοὶ τῶν λόγων ἢ τῶν ἔργων τί προσήκει;

ἐγὼ γὰρ πολὺ μᾶλλον ἐκείνων κατηγορῶ, καὶ δι’ αὐτὸ τοῦτό φημι δεῖν ἐκείνουσ μὲν ἀπολέσθαι, ὅτι ἠσέβησαν, ἐμὲ δὲ σῴζεσθαι, ὅτι οὐδὲν ἡμάρτηκα.

ἤ δεινόν γ’ ἂν εἰή, εἰ ἐμοὶ ὀργίζοισθε ἐπὶ τοῖσ ἑτέρων ἁμαρτήμασι, καὶ τὴν εἰσ ἐμὲ διαβολὴν εἰδότεσ ὅτι ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν τῶν ἐμῶν λέγεται, κρείττω τῆσ ἀληθείασ ἡγήσαισθε. δῆλον γὰρ ὅτι τοῖσ μὲν ἡμαρτηκόσι τὰ τοιαῦτα ἁμαρτήματα οὐκ ἔστιν ἀπολογία ὡσ οὐκ ἐποίησαν· ἡ γὰρ βάσανοσ δεινὴ παρὰ τοῖσ εἰδόσιν· οἵ τινεσ ὁρ́κουσ μεγάλουσ ὀμόσαντεσ οἴσετε τὴν ψῆφον περὶ ἐμοῦ, καὶ ἀρασάμενοι τὰσ μεγίστασ ἀρὰσ ὑμῖν τε αὐτοῖσ καὶ παισὶ τοῖσ ὑμετέροισ αὐτῶν, ἦ μὴν ψηφιεῖσθαι περὶ ἐμοῦ τὰ δίκαια, πρὸσ δὲ τούτοισ μεμύησθε καὶ ἑοράκατε τοῖν θεοῖν τὰ ἱερά, ἵνα τιμωρήσητε μὲν τοὺσ ἀσεβοῦντασ, σῴζητε δὲ τοὺσ μηδὲν ἀδικοῦντασ.

νομίσατε τοίνυν ἀσέβημα οὐδὲν ἔλαττον εἶναι τῶν μηδὲν ἠδικηκότων ἀσεβεῖν καταγνῶναι ἢ τοὺσ ἠσεβηκότασ μὴ τιμωρεῖσθαι.

ὥστ’ ἐγὼ ὑμῖν πολὺ μᾶλλον τῶν κατηγόρων πρὸσ τοῖν θεοῖν ἐπισκήπτω, ὑπέρ τε τῶν ἱερῶν ἃ εἴδετε, καὶ ὑπὲρ τῶν Ἑλλήνων οἳ τῆσ ἑορτῆσ ἕνεκα ἔρχονται δεῦρο· εἰ μέν τι ἠσέβηκα ἢ ὡμολόγηκα ἢ ἐμήνυσα κατά τινοσ ἀνθρώπων, ἢ ἄλλοσ τισ περὶ ἐμοῦ, ἀποκτείνατέ με· οὐ παραιτοῦμαι· εἰ δὲ οὐδὲν ἡμάρτηταί μοι, καὶ τοῦτο ὑμῖν ἀποδείκνυμι σαφῶσ, δέομαι ὑμῶν αὐτὸ φανερὸν τοῖσ Ἕλλησι πᾶσι ποιῆσαι, ὡσ ἀδίκωσ εἰσ τόνδε τὸν ἀγῶνα κατέστην. ἐὰν γὰρ μὴ μεταλάβῃ τὸ πεμπτὸν μέροσ τῶν ψήφων καὶ ἀτιμωθῇ ὁ ἐνδείξασ ἐμὲ Κηφίσιοσ οὑτοσί, οὐκ ἔξεστιν αὐτῷ εἰσ τὸ ἱερὸν τοῖν θεοῖν εἰσιέναι, ἢ ἀποθανεῖται.

εἰ οὖν ὑμῖν δοκῶ ἱκανῶσ περὶ τούτων ἀπολελογῆσθαι, δηλώσατέ μοι, ἵνα προθυμότερον περὶ τῶν ἄλλων ἀπολογῶμαι. περὶ δὲ τῶν ἀναθημάτων τῆσ περικοπῆσ καὶ τῆσ μηνύσεωσ, ὥσπερ καὶ ὑπεσχόμην ὑμῖν, οὕτω καὶ ποιήσω·

ἐξ ἀρχῆσ γὰρ ὑμᾶσ διδάξω ἅπαντα τὰ γεγενημένα. ἐπειδὴ Τεῦκροσ ἦλθε Μεγαρόθεν, ἄδειαν εὑρόμενοσ μηνύει περί τε τῶν μυστηρίων ἃ ᾔδει καὶ ἐκ τῶν περικοψάντων τὰ ἀναθήματα ἀπογράφει δυοῖν δέοντασ εἴκοσιν ἄνδρασ. ἐπειδὴ δὲ οὗτοι ἀπεγράφησαν, οἱ μὲν αὐτῶν φεύγοντεσ ὤχοντο, οἱ δὲ συλληφθέντεσ ἀπέθανον κατὰ τὴν Τεύκρου μήνυσιν. καί μοι ἀνάγνωθι αὐτῶν τὰ ὀνόματα. ὈνόματαΤεῦκροσ ἐπὶ τοῖσ Ἑρμαῖσ ἐμήνυσεν Εὐκτήμονα, Γλαύκιππον, Εὐρύμαχον, Πολύευκτον, Πλάτωνα, Ἀντίδωρον, Χάριππον, Θεόδωρον, Ἀλκισθένη, Μενέστρατον, Ἐρυξίμαχον, Εὐφίλητον, Εὐρυδάμαντα, Φερεκλέα, Μέλητον, Τιμάνθη, Ἀρχίδαμον, Τελένικον.

τούτων τοίνυν τῶν ἀνδρῶν οἱ μὲν ἥκουσι καὶ εἰσὶν ἐνθάδε, τῶν δὲ ἀποθανόντων εἰσὶ πολλοὶ προσήκοντεσ·

ὧν ὅστισ βούλεται, ἐν τῷ ἐμῷ λόγῳ ἀναβάσ με ἐλεγξάτω ἢ ὡσ ἔφυγέ τισ δι’ ἐμὲ τούτων τῶν ἀνδρῶν ἢ ὡσ ἀπέθανεν. ἐπειδὴ δὲ ταῦτα ἐγένετο, Πείσανδροσ καὶ Χαρικλῆσ, ὄντεσ μὲν τῶν ζητητῶν, δοκοῦντεσ δ’ ἐν ἐκείνῳ τῷ χρόνῳ εὐνούστατοι εἶναι τῷ δήμῳ, ἔλεγον ὡσ εἰή τὰ ἔργα τὰ γεγενημένα οὐκ ὀλίγων ἀνδρῶν ἀλλ’ ἐπὶ τῇ τοῦ δήμου καταλύσει, καὶ χρῆναι ἐπιζητεῖν καὶ μὴ παύσασθαι.

καὶ ἡ πόλισ οὕτω διέκειτο, ὥστ’ ἐπειδὴ τὴν βουλὴν εἰσ τὸ βουλευτήριον ὁ κῆρυξ ἀνείποι ἰέναι καὶ τὸ σημεῖον καθέλοι, τῷ αὐτῷ σημείῳ ἡ μὲν βουλὴ εἰσ τὸ βουλευτήριον ᾔει, οἱ δ’ ἐκ τῆσ ἀγορᾶσ ἔφευγον, δεδιότεσ εἷσ ἕκαστοσ μὴ συλληφθείη. ἐπαρθεὶσ οὖν τοῖσ τῆσ πόλεωσ κακοῖσ εἰσαγγέλλει Διοκλείδησ εἰσ τὴν βουλήν, φάσκων εἰδέναι τοὺσ περικόψαντασ τοὺσ Ἑρμᾶσ, καὶ εἶναι αὐτοὺσ εἰσ τριακοσίουσ·

ὡσ δ’ ἴδοι καὶ περιτύχοι τῷ πράγματι, ἔλεγε. καὶ τούτοισ, ὦ ἄνδρεσ, δέομαι ὑμῶν προσέχοντασ τὸν νοῦν ἀναμιμνῄσκεσθαι, ἐὰν ἀληθῆ λέγω, καὶ διδάσκειν ἀλλήλουσ· ἐν ὑμῖν γὰρ ἦσαν οἱ λόγοι, καί μοι ὑμεῖσ τούτων μάρτυρέσ ἐστε. ἔφη γὰρ εἶναι μὲν ἀνδράποδόν οἱ ἐπὶ Λαυρείῳ, δεῖν δὲ κομίσασθαι ἀποφοράν.

ἀναστὰσ δὲ πρῲ ψευσθεὶσ τῆσ ὡρ́ασ βαδίζειν· εἶναι δὲ πανσέληνον. ἐπεὶ δὲ παρὰ τὸ προπύλαιον τοῦ Διονύσου ἦν, ὁρᾶν ἀνθρώπουσ πολλοὺσ ἀπὸ τοῦ ᾠδείου καταβαίνοντασ εἰσ τὴν ὀρχήστραν· δείσασ δὲ αὐτούσ, εἰσελθὼν ὑπὸ τὴν σκιὰν καθέζεσθαι μεταξὺ τοῦ κίονοσ καὶ τῆσ στήλησ ἐφ’ ᾗ ὁ στρατηγόσ ἐστιν ὁ χαλκοῦσ. ὁρᾶν δὲ ἀνθρώπουσ τὸν μὲν ἀριθμὸν μάλιστα τριακοσίουσ, ἑστάναι δὲ κύκλῳ ἀνὰ πέντε καὶ δέκα ἄνδρασ, τοὺσ δὲ ἀνὰ εἴκοσιν· ὁρῶν δὲ αὐτῶν πρὸσ τὴν σελήνην τὰ πρόσωπα τῶν πλείστων γιγνώσκειν. καὶ πρῶτον μέν, ὦ ἄνδρεσ, τοῦθ’ ὑπέθετο, δεινότατον πρᾶγμα, οἶμαι, ὅπωσ ἐν ἐκείνῳ εἰή ὅντινα βούλοιτο Ἀθηναίων φάναι τῶν ἀνδρῶν τούτων εἶναι, ὅντινα δὲ μὴ βούλοιτο, λέγειν ὅτι οὐκ ἦν.

ἰδὼν δὲ ταῦτ’ ἔφη ἐπὶ Λαύρειον ἰέναι, καὶ τῇ ὑστεραίᾳ ἀκούειν ὅτι οἱ Ἑρμαῖ εἰε͂ν περικεκομμένοι· γνῶναι οὖν εὐθὺσ ὅτι τούτων εἰή τῶν ἀνδρῶν τὸ ἔργον. ἥκων δὲ εἰσ ἄστυ ζητητάσ τε ἤδη ᾑρημένουσ καταλαμβάνειν καὶ μήνυτρα κεκηρυγμένα ἑκατὸν μνᾶσ.

ἰδὼν δὲ Εὔφημον τὸν Καλλίου τοῦ Τηλοκλέουσ ἀδελφὸν ἐν τῷ χαλκείῳ καθήμενον, ἀναγαγὼν αὐτὸν εἰσ τὸ Ἡφαιστεῖον λέγειν ἅπερ ὑμῖν ἐγὼ εἴρηκα, ὡσ ἴδοι ἡμᾶσ ἐν ἐκείνῃ τῇ νυκτί· οὔκουν δέοιτο παρὰ τῆσ πόλεωσ χρήματα λαβεῖν μᾶλλον ἢ παρ’ ἡμῶν, ὥσθ’ ἡμᾶσ ἔχειν φίλουσ. εἰπεῖν οὖν τὸν Εὔφημον ὅτι καλῶσ ποιήσειεν εἰπών, καὶ νῦν ἥκειν κελεῦσαί οἱ εἰσ τὴν Λεωγόρου οἰκίαν, "ἵν’ ἐκεῖ συγγένῃ μέτ’ ἐμοῦ Ἀνδοκίδῃ καὶ ἑτέροισ οἷσ δεῖ. ἥκειν ἔφη τῇ ὑστεραίᾳ, καὶ δὴ κόπτειν τὴν θύραν·

τὸν δὲ πατέρα τὸν ἐμὸν τυχεῖν ἐξιόντα, καὶ εἰπεῖν αὐτῷ· "ἆρά γε σὲ οἵδε περιμένουσι; χρὴ μέντοι μὴ ἀπωθεῖσθαι τοιούτουσ φίλουσ. " εἰπόντα δὲ αὐτὸν ταῦτα οἴχεσθαι. καὶ τούτῳ μὲν τῷ τρόπῳ τὸν πατέρα μου ἀπώλλυε, συνειδότα ἀποφαίνων. εἰπεῖν δὲ ἡμᾶσ ὅτι δεδογμένον ἡμῖν εἰή δύο μὲν τάλαντα ἀργυρίου διδόναι οἱ ἀντὶ τῶν ἑκατὸν μνῶν τῶν ἐκ τοῦ δημοσίου, ἐὰν δὲ κατάσχωμεν ἡμεῖσ ἃ βουλόμεθα, ἕνα αὐτὸν ἡμῶν εἶναι, πίστιν δὲ τούτων δοῦναί τε καὶ δέξασθαι. ἀποκρίνασθαι δὲ αὐτὸσ πρὸσ ταῦτα ὅτι βουλεύσοιτο·

ἡμᾶσ δὲ κελεύειν αὐτὸν ἥκειν εἰσ Καλλίου τοῦ Τηλοκλέουσ, ἵνα κἀκεῖνοσ παρείη. τὸν δ’ αὖ κηδεστήν μου οὕτωσ ἀπώλλυεν. ἥκειν ἔφη εἰσ Καλλίου, καὶ καθομολογήσασ ἡμῖν πίστιν δοῦναι ἐν ἀκροπόλει, καὶ ἡμᾶσ συνθεμένουσ οἱ τὸ ἀργύριον εἰσ τὸν ἐπιόντα μῆνα δώσειν διαψεύδεσθαι καὶ οὐ διδόναι· ἥκειν οὖν μηνύσων τὰ γενόμενα. ἡ μὲν εἰσαγγελία αὐτῷ, ὦ ἄνδρεσ, τοιαύτη·

ἀπογράφει δὲ τὰ ὀνόματα τῶν ἀνδρῶν ὧν ἔφη γνῶναι, δύο καὶ τετταράκοντα, πρώτουσ μὲν Μαντίθεον καὶ Ἀψεφίωνα, βουλευτὰσ ὄντασ καὶ καθημένουσ ἔνδον, εἶτα δὲ καὶ τοὺσ ἄλλουσ. ἀναστὰσ δὲ Πείσανδροσ ἔφη χρῆναι λύειν τὸ ἐπὶ Σκαμανδρίου ψήφισμα καὶ ἀναβιβάζειν ἐπὶ τὸν τροχὸν τοὺσ ἀπογραφέντασ, ὅπωσ μὴ πρότερον νὺξ ἔσται πρὶν πυθέσθαι τοὺσ ἄνδρασ ἅπαντασ. ἀνέκραγεν ἡ βουλὴ ὡσ εὖ λέγει. ἀκούσαντεσ δὲ ταῦτα Μαντίθεοσ καὶ Ἀψεφίων ἐπὶ τὴν ἑστίαν ἐκαθέζοντο, ἱκετεύοντεσ μὴ στρεβλωθῆναι ἀλλ’ ἐξεγγυηθέντεσ κριθῆναι.

μόλισ δὲ τούτων τυχόντεσ, ἐπειδὴ τοὺσ ἐγγυητὰσ κατέστησαν, ἐπὶ τοὺσ ἵππουσ ἀναβάντεσ ᾤχοντο εἰσ τοὺσ πολεμίουσ αὐτομολήσαντεσ, καταλιπόντεσ τοὺσ ἐγγυητάσ, οὓσ ἔδει <ἐν> τοῖσ αὐτοῖσ ἐνέχεσθαι ἐν οἷσπερ οὓσ ἠγγυήσαντο. ἡ δὲ βουλὴ ἐξελθοῦσα ἐν ἀπορρήτῳ συνέλαβεν ἡμᾶσ καὶ ἔδησεν ἐν τοῖσ ξύλοισ.

ἀνακαλέσαντεσ δὲ τοὺσ στρατηγοὺσ ἀνειπεῖν ἐκέλευσαν Ἀθηναίων τοὺσ μὲν ἐν ἄστει οἰκοῦντασ ἰέναι εἰσ τὴν ἀγορὰν τὰ ὅπλα λαβόντασ, τοὺσ δ’ ἐν μακρῷ τείχει εἰσ τὸ Θησεῖον, τοὺσ δ’ ἐν Πειραιεῖ εἰσ τὴν Ἱπποδαμείαν ἀγοράν, τοὺσ δ’ ἱππέασ ἔτι <πρὸ> νυκτὸσ σημῆναι τῇ σάλπιγγι ἥκειν εἰσ τὸ Ἀνάκειον, τὴν δὲ βουλὴν εἰσ ἀκρόπολιν ἰέναι κἀκεῖ καθεύδειν, τοὺσ δὲ πρυτάνεισ ἐν τῇ θόλῳ. Βοιωτοὶ δὲ πεπυσμένοι τὰ πράγματα ἐπὶ τοῖσ ὁρίοισ ἦσαν ἐξεστρατευμένοι. τὸν δὲ τῶν κακῶν τούτων αἴτιον Διοκλείδην ὡσ σωτῆρα ὄντα τῆσ πόλεωσ ἐπὶ ζεύγουσ ἦγον εἰσ τὸ πρυτανεῖον στεφανώσαντεσ, καὶ ἐδείπνει ἐκεῖ. πρῶτον μὲν οὖν ταῦτα, ὦ ἄνδρεσ, ὁπόσοι ὑμῶν παρῆσαν, ἀναμιμνῄσκεσθε καὶ τοὺσ ἄλλουσ διδάσκετε·

εἶτα δέ μοι τοὺσ πρυτάνεισ κάλει τοὺσ τότε πρυτανεύσαντασ, Φιλοκράτη καὶ τοὺσ ἄλλουσ. Μάρτυρεσ φέρε δή, καὶ τὰ ὀνόματα ὑμῖν ἀναγνώσομαι τῶν ἀνδρῶν ὧν ἀπέγραψεν, ἵν’ εἰδῆτε ὅσουσ μοι τῶν συγγενῶν ἀπώλλυεν, πρῶτον μὲν τὸν πατέρα, εἶτα δὲ τὸν κηδεστήν, τὸν μὲν συνειδότα ἀποδεικνύσ, τοῦ δ’ ἐν τῇ οἰκίᾳ φάσκων τὴν σύνοδον γενέσθαι. τῶν δ’ ἄλλων ἀκούσεσθε τὰ ὀνόματα.

καὶ αὐτοῖσ ἀναγίγνωσκε. Χαρμίδησ Ἀριστοτέλουσ. οὗτοσ ἀνεψιὸσ ἐμόσ· ἡ μήτηρ <ἡ> ἐκείνου καὶ ὁ πατὴρ ὁ ἐμὸσ ἀδελφοί. Ταυρέασ. οὑτοσὶ ἀνεψιὸσ τοῦ πατρόσ. Νισαῖοσ. υἱὸσ Ταυρέου. Καλλίασ ὁ Ἀλκμέωνοσ. ἀνεψιὸσ τοῦ πατρόσ. Εὔφημοσ. Καλλίου τοῦ Τηλοκλέουσ ἀδελφόσ. Φρύνιχοσ ὁ Ὀρχησαμενοῦ. ἀνεψιόσ. Εὐκράτησ. ὁ Νικίου ἀδελφόσ. κηδεστὴσ οὗτοσ Καλλίου. Κριτίασ. ἀνεψιὸσ καὶ οὗτοσ τοῦ πατρόσ· αἱ μητέρεσ ἀδελφαί. τούτουσ πάντασ ἐν τοῖσ τετταράκοντα ἀνδράσιν ἀπέγραψεν.

"Ἀνδοκίδη, τῶν μὲν παρόντων κακῶν ὁρᾷσ τὸ μέγεθοσ, ἐγὼ δ’ ἐν μὲν τῷ παρελθόντι χρόνῳ οὐδὲν ἐδεόμην λέγειν οὐδέ σε λυπεῖν, νῦν δὲ ἀναγκάζομαι διὰ τὴν παροῦσαν ἡμῖν συμφοράν.

σφῶν αὐτῶν καταγνόντεσ ἀδικεῖν .

. . εἰ ἤκουσάσ τι τούτου τοῦ πράγματοσ τοῦ γενομένου, εἰπέ, καὶ πρῶτον μὲν σεαυτὸν σῷσον, εἶτα δὲ τὸν πατέρα, ὃν εἰκόσ ἐστί σε μάλιστα φιλεῖν, εἶτα δὲ τὸν κηδεστὴν ὃσ ἔχει σου τὴν ἀδελφὴν ἥπερ σοι μόνη ἐστίν, ἔπειτα δὲ τοὺσ ἄλλουσ συγγενεῖσ καὶ ἀναγκαίουσ τοσούτουσ ὄντασ, ἔτι δὲ ἐμέ, ὃσ ἐν ἅπαντι τῷ βίῳ ἠνίασα μέν σε οὐδὲν πώποτε, προθυμότατοσ δὲ εἰσ σὲ καὶ τὰ σὰ πράγματά εἰμι, ὅ τι ἂν δέῃ ποιεῖν. λέγοντοσ δέ, ὦ ἄνδρεσ, Χαρμίδου ταῦτα, ἀντιβολούντων δὲ τῶν ἄλλων καὶ ἱκετεύοντοσ ἑνὸσ ἑκάστου, ἐνεθυμήθην πρὸσ ἐμαυτόν, "ὢ πάντων ἐγὼ δεινοτάτῃ συμφορᾷ περιπεσών, πότερα περιίδω τοὺσ ἐμαυτοῦ συγγενεῖσ ἀπολλυμένουσ ἀδίκωσ, καὶ αὐτούσ τε ἀποθανόντασ καὶ τὰ χρήματα αὐτῶν δημευθέντα, πρὸσ δὲ τούτοισ ἀναγραφέντασ ἐν στήλαισ ὡσ ὄντασ ἀλιτηρίουσ τῶν θεῶν τοὺσ οὐδενὸσ αἰτίουσ τῶν γεγενημένων, ἔτι δὲ τριακοσίουσ Ἀθηναίων μέλλοντασ ἀδίκωσ ἀπολεῖσθαι, τὴν δὲ πόλιν ἐν κακοῖσ οὖσαν τοῖσ μεγίστοισ καὶ ὑποψίαν εἰσ ἀλλήλουσ ἔχοντασ, ἢ εἴπω Ἀθηναίοισ ἅπερ ἤκουσα Εὐφιλήτου αὐτοῦ τοῦ ποιήσαντοσ;

ἔτι δὲ ἐπὶ τούτοισ καὶ τόδε ἐνεθυμήθην, ὦ ἄνδρεσ, καὶ ἐλογιζόμην πρὸσ ἐμαυτὸν τοὺσ ἐξημαρτηκότασ καὶ τὸ ἔργον εἰργασμένουσ, ὅτι οἱ μὲν αὐτῶν ἤδη ἐτέθνασαν ὑπὸ Τεύκρου μηνυθέντεσ, οἱ δὲ φεύγοντεσ ᾤχοντο καὶ αὐτῶν θάνατοσ κατέγνωστο, τέτταρεσ δὲ ἦσαν ὑπόλοιποι οἳ οὐκ ἐμηνύθησαν ὑπὸ Τεύκρου τῶν πεποιηκότων, Παναίτιοσ, Χαιρέδημοσ, διάκριτοσ, Λυσίστρατοσ·

οὓσ εἰκὸσ ἦν ἁπάντων μάλιστα δοκεῖν εἶναι τούτων τῶν ἀνδρῶν οὓσ ἐμήνυσε Διοκλείδησ, φίλουσ ὄντασ τῶν ἀπολωλότων ἤδη.

καὶ τοῖσ μὲν οὐδέπω βέβαιοσ ἦν ἡ σωτηρία, τοῖσ δὲ ἐμοῖσ οἰκείοισ φανερὸσ <ὁ> ὄλεθροσ, εἰ μή τισ ἐρεῖ Ἀθηναίοισ τὰ γενόμενα. ἐδόκει οὖν μοι κρεῖττον εἶναι τέτταρασ ἄνδρασ ἀποστερῆσαι τῆσ πατρίδοσ δικαίωσ, οἳ νῦν ζῶσι καὶ κατεληλύθασι καὶ ἔχουσι τὰ σφέτερα αὐτῶν, ἢ ἐκείνουσ ἀποθανόντασ ἀδίκωσ περιιδεῖν. εἰ οὖν τινι ὑμῶν, ὦ ἄνδρεσ, <ἢ> τῶν ἄλλων πολιτῶν γνώμη τοιαύτη παρειστήκει πρότερον περὶ ἐμοῦ, ὡσ ἄρα ἐγὼ ἐμήνυσα κατὰ τῶν ἑταίρων τῶν ἐμαυτοῦ, ὅπωσ ἐκεῖνοι μὲν ἀπόλοιντο, ἐγὼ δὲ σωθείην ‐ ἃ ἐλογοποίουν οἱ ἐχθροὶ περὶ ἐμοῦ, βουλόμενοι διαβάλλειν με ‐ σκοπεῖσθε ἐξ αὐτῶν τῶν γεγενημένων.

νῦν γὰρ ἐμὲ μὲν λόγον δεῖ δοῦναι τῶν ἐμοὶ πεπραγμένων μετὰ τῆσ ἀληθείασ, αὐτῶν παρόντων οἵπερ ἥμαρτον καὶ ἔφυγον ταῦτα ποιήσαντεσ, ἴσασι δὲ ἄριστα εἴτε ψεύδομαι εἴτε ἀληθῆ λέγω, ἔξεστι δὲ αὐτοῖσ ἐλέγχειν με ἐν τῷ ἐμῷ λόγῳ·

ἐγὼ γὰρ ἐφίημι· ὑμᾶσ δὲ δεῖ μαθεῖν τὰ γενόμενα. ἐμοὶ γάρ, ὦ ἄνδρεσ, τοῦδε τοῦ ἀγῶνοσ τοῦτ’ ἔστι μέγιστον, σωθέντι μὴ δοκεῖν κακῷ εἶναι, <ἀλλὰ πρῶτον μὲν ὑμᾶσ,> εἶτα δὲ καὶ τοὺσ ἄλλουσ ἅπαντασ μαθεῖν ὅτι οὔτε μετὰ κακίασ οὔτε μετ’ ἀνανδρίασ οὐδεμιᾶσ τῶν γεγενημένων πέπρακται ὑπ’ ἐμοῦ οὐδέν, ἀλλὰ διὰ συμφορὰν γεγενημένην μάλιστα μὲν τῇ πόλει, εἶτα <δὲ> καὶ ἡμῖν, εἶπον δὲ ἃ ἤκουσα Εὐφιλήτου προνοίᾳ μὲν τῶν συγγενῶν καὶ τῶν φίλων, προνοίᾳ δὲ τῆσ πόλεωσ ἁπάσησ, μετ’ ἀρετῆσ ἀλλ’ οὐ μετὰ κακίασ, ὡσ ἐγὼ νομίζω.

εἰ οὖν οὕτωσ ἔχει ταῦτα, σῴζεσθαί τε ἀξιῶ καὶ δοκεῖν ὑμῖν εἶναι μὴ κακόσ. φέρε δή ‐ χρὴ γάρ, ὦ ἄνδρεσ, ἀνθρωπίνωσ περὶ τῶν πραγμάτων ἐκλογίξεσθαι, ὥσπερ ἂν αὐτὸν ὄντα ἐν τῇ συμφορᾷ ‐ τί ἂν ὑμῶν ἕκαστοσ ἐποίησεν;

εἰ μὲν γὰρ ἦν δυοῖν τὸ ἕτερον ἑλέσθαι, ἢ καλῶσ ἀπολέσθαι ἢ αἰσχρῶσ σωθῆναι, ἔχοι ἄν τισ εἰπεῖν κακίαν εἶναι τὰ γενόμενα· καίτοι πολλοὶ ἂν καὶ τοῦτο εἵλοντο, τὸ ζῆν περὶ πλείονοσ ποιησάμενοι τοῦ καλῶσ ἀποθανεῖν· ὅπου δὲ τούτων τὸ ἐναντιώτατον ἦν, σιωπήσαντι μὲν αὐτῷ τε αἴσχιστα ἀπολέσθαι μηδὲν ἀσεβήσαντι, ἔτι δὲ τὸν πατέρα περιιδεῖν ἀπολόμενον καὶ τὸν κηδεστὴν καὶ τοὺσ συγγενεῖσ καὶ ἀνεψιοὺσ τοσούτουσ, οὓσ οὐδεὶσ ἄλλοσ ἀπώλλυεν ἢ ἐγὼ μὴ εἰπὼν ὡσ ἕτεροι ἥμαρτον.

Διοκλείδησ μὲν γὰρ ψευσάμενοσ ἔδησεν αὐτούσ, σωτηρία δὲ αὐτῶν ἄλλη οὐδεμία ἦν ἢ πυθέσθαι Ἀθηναίουσ πάντα τὰ πραχθέντα· φονεὺσ οὖν αὐτῶν ἐγιγνόμην ἐγὼ μὴ εἰπὼν ὑμῖν ἃ ἤκουσα. ἔτι δὲ τριακοσίουσ Ἀθηναίων ἀπώλλυον, καὶ ἡ πόλισ ἐν κακοῖσ τοῖσ μεγίστοισ ἐγίγνετο. ταῦτα μὲν οὖν ἦν ἐμοῦ μὴ εἰπόντοσ·

εἰπὼν δὲ τὰ ὄντα αὐτόσ τε ἐσῳζόμην καὶ τὸν πατέρα ἔσῳζον καὶ τοὺσ ἄλλουσ συγγενεῖσ, καὶ τὴν πόλιν ἐκ φόβου καὶ κακῶν τῶν μεγίστων ἀπήλλαττον. φυγάδεσ δὲ δι’ ἐμὲ τέτταρεσ ἄνδρεσ ἐγίγνοντο, οἵπερ καὶ ἥμαρτον· τῶν δ’ ἄλλων, οἳ πρότερον ὑπὸ Τεύκρου ἐμηνύθησαν, οὔτε δήπου οἱ τεθνεῶτεσ δι’ ἐμὲ μᾶλλον ἐτέθνασαν, οὔτε οἱ φεύγοντεσ μᾶλλον ἔφευγον. ταῦτα δὲ πάντα σκοπῶν ηὑρ́ισκον, ὦ ἄνδρεσ, τῶν παρόντων κακῶν ταῦτα ἐλάχιστα εἶναι, εἰπεῖν τὰ γενόμενα ὡσ τάχιστα καὶ ἐλέγξαι Διοκλείδην ψευσάμενον, καὶ τιμωρήσασθαι ἐκεῖνον, ὃσ ἡμᾶσ μὲν ἀπώλλυεν ἀδίκωσ, τὴν δὲ πόλιν ἐξηπάτα, ταῦτα δὲ ποιῶν μέγιστοσ εὐεργέτησ ἐδόκει εἶναι καὶ χρήματα ἐλάμβανε.

διὰ ταῦτα εἶπον τῇ βουλῇ ὅτι εἰδείην τοὺσ ποιήσαντασ, καὶ ἐξήλεγξα τὰ γενόμενα, ὅτι εἰσηγήσατο μὲν πινόντων ἡμῶν ταύτην τὴν βουλὴν γενέσθαι Εὐφίλητοσ, ἀντεῖπον δὲ ἐγώ, καὶ τότε μὲν οὐ γένοιτο δι’ ἐμέ, ὕστερον δ’ ἐγὼ μὲν Κυνοσάργει ἐπὶ πωλίον ὅ μοι ἦν ἀναβὰσ ἔπεσον καὶ τὴν κλεῖν συνετρίβην καὶ τὴν κεφαλὴν κατεάγην, φερόμενόσ τε ἐπὶ κλίνησ ἀπεκομίσθην οἴκαδε·

αἰσθόμενοσ δ’ Εὐφίλητοσ ὡσ ἔχοιμι, λέγει πρὸσ αὐτοὺσ ὅτι πέπεισμαι ταῦτα συμποιεῖν καὶ ὡμολόγηκα αὐτῷ μεθέξειν τοῦ ἔργου καὶ περικόψεῖν τὸν Ἑρμῆν τὸν παρὰ τὸ Φορβαντεῖον.

ταῦτα δ’ ἔλεγεν ἐξαπατῶν ἐκείνουσ· καὶ διὰ ταῦτα ὁ Ἑρμῆσ ὃν ὁρᾶτε πάντεσ, ὁ παρὰ τὴν πατρῴαν οἰκίαν τὴν ἡμετέραν, ὃν ἡ Αἰγῂσ ἀνέθηκεν, οὐ περιεκόπη μόνοσ τῶν Ἑρμῶν τῶν Ἀθήνησιν, ὡσ ἐμοῦ τοῦτο ποιήσοντοσ, ὡσ ἔφη πρὸσ αὐτοὺσ Εὐφίλητοσ. οἱ δ’ αἰσθόμενοι δεινὰ ἐποίουν, ὅτι εἰδείην μὲν τὸ πρᾶγμα, πεποιηκὼσ δὲ οὐκ εἰήν.

προσελθόντεσ δέ μοι τῇ ὑστεραίᾳ Μέλητοσ καὶ Εὐφίλητοσ ἔλεγον ὅτι "γεγένηται, ὦ Ἀνδοκίδη, καὶ πέπρακται ἡμῖν ταῦτα. σὺ μέντοι εἰ μὲν ἀξιοῖσ ἡσυχίαν ἔχειν καὶ σιωπᾶν, ἕξεισ ἡμᾶσ ἐπιτηδείουσ ὥσπερ καὶ πρότερον· εἰ δὲ μή, χαλεπώτεροί σοι ἡμεῖσ ἐχθροὶ ἐσόμεθα ἢ ἄλλοι τινὲσ δι’ ἡμᾶσ φίλοι. εἶπον αὐτοῖσ ὅτι νομίζοιμι μὲν διὰ τὸ πρᾶγμα Εὐφίλητον πονηρὸν εἶναι, ἐκείνοισ δὲ οὐκ ἐμὲ δεινὸν εἶναι, ὅτι οἶδα, ἀλλὰ μᾶλλον αὐτὸ τὸ ἔργον πολλῷ, ὅτι πεποίηται.

ὡσ οὖν ἦν ταῦτ’ ἀληθῆ, τόν τε παῖδα τὸν ἐμὸν παρέδωκα βασανίσαι, ὅτι ἔκαμνον καὶ οὐδ’ ἀνιστάμην ἐκ τῆσ κλίνησ, καὶ τὰσ θεραπαίνασ ἔλαβον οἱ πρυτάνεισ, ὅθεν ὁρμώμενοι ταῦτ’ ἐποίουν ἐκεῖνοι.

ἐξελέγχοντεσ δὲ τὸ πρᾶγμα ἥ τε βουλὴ καὶ οἱ ζητηταί, ἐπειδὴ ἦν ᾗ ἐγὼ ἔλεγον καὶ ὡμολογεῖτο πανταχόθεν, τότε δὴ καλοῦσι τὸν Διοκλείδην·

καὶ οὐ πολλῶν λόγων ἐδέησεν, ἀλλ’ εὐθὺσ ὡμολόγει ψεύδεσθαι, καὶ ἐδεῖτο σῴζεσθαι φράσασ τοὺσ πείσαντασ αὐτὸν λέγειν ταῦτα· εἶναι δὲ Ἀλκιβιάδην τὸν Φηγούσιον καὶ Ἀμίαντον τὸν ἐξ Αἰγίνησ. καὶ οὗτοι μὲν δείσαντεσ ᾤχοντο φεύγοντεσ·

ὑμεῖσ δὲ ἀκούσαντεσ ταῦτα Διοκλείδην μὲν τῷ δικαστηρίῳ παραδόντεσ ἀπεκτείνατε, τοὺσ δὲ δεδεμένουσ καὶ μέλλοντασ ἀπολεῖσθαι ἐλύσατε, τοὺσ ἐμοὺσ συγγενεῖσ, δι’ ἐμέ, καὶ τοὺσ φεύγοντασ κατεδέξασθε, αὐτοὶ δὲ λαβόντεσ τὰ ὅπλα ἀπῇτε, πολλῶν κακῶν καὶ κινδύνων ἀπαλλαγέντεσ. ἐν οἷσ ἐγώ, ὦ ἄνδρεσ, τῆσ μὲν τύχησ ᾗ ἐχρησάμην δικαίωσ ἂν ὑπὸ πάντων ἐλεηθείην, τῶν δὲ γενομένων ἕνεκα εἰκότωσ <ἂν> ἀνὴρ ἄριστοσ δοκοίην εἶναι, ὅστισ εἰσηγησαμένῳ μὲν Εὐφιλήτῳ πίστιν τῶν ἐν ἀνθρώποισ ἀπιστοτάτην ἠναντιώθην καὶ ἀντεῖπον καὶ ἐλοιδόρησα ἐκεῖνον ὧν ἦν ἄξιοσ, ἁμαρτόντων δ’ ἐκείνων τὴν ἁμαρτίαν αὐτοῖσ συνέκρυψα, καὶ μηνύσαντοσ κατ’ αὐτῶν Τεύκρου οἱ μὲν αὐτῶν ἀπέθανον οἱ δ’ ἔφυγον, πρὶν ἡμᾶσ ὑπὸ Διοκλείδου δεθῆναι καὶ μέλλειν ἀπολεῖσθαι.

τότε δὲ ἀπέγραψα τέτταρασ ἄνδρασ, Παναίτιον, Διάκριτον, Λυσίστρατον, Χαιρέδημον· οὗτοι μὲν ἔφυγον δι’ ἐμέ, ὁμολογῶ·

ἐσώθη δέ γε ὁ πατήρ, ὁ κηδεστήσ, ἀνεψιοὶ τρεῖσ, τῶν ἄλλων συγγενῶν ἑπτά, μέλλοντεσ ἀποθανεῖσθαι ἀδίκωσ· οἳ νῦν ὁρῶσι τοῦ ἡλίου τὸ φῶσ δι’ ἐμέ, καὶ αὐτοὶ ὁμολογοῦσιν· ὁ δὲ τὴν πόλιν ὅλην συνταράξασ καὶ εἰσ τοὺσ ἐσχάτουσ κινδύνουσ καταστήσασ ἐξηλέγχθη, ὑμεῖσ δὲ ἀπηλλάγητε μεγάλων φόβων καὶ τῶν εἰσ ἀλλήλουσ ὑποψιῶν. καὶ ταῦτ’ εἰ ἀληθῆ λέγω, ὦ ἄνδρεσ, ἀναμιμνῄσκεσθε, καὶ οἱ εἰδότεσ διδάσκετε τοὺσ ἄλλουσ.

σὺ δέ μοι αὐτοὺσ κάλει τοὺσ λυθέντασ δι’ ἐμέ· ἄριστα γὰρ ἂν εἰδότεσ τὰ γενόμενα λέγοιεν εἰσ τούτουσ. οὑτωσὶ δὲ ἔχει, ὦ ἄνδρεσ· μέχρι τούτου ἀναβήσονται καὶ λέξουσιν ὑμῖν, ἑώσ ἂν ἀκροᾶσθαι βούλησθε, ἔπειτα δ’ ἐγὼ περὶ τῶν ἄλλων ἀπολογήσομαι. <Μάρτυρεσ> περὶ μὲν οὖν τῶν τότε γενομένων ἀκηκόατε πάντα καὶ ἀπολελόγηταί μοι ἱκανῶσ, ὥσ γ’ ἐμαυτὸν πείθω· εἰ δέ τίσ τι ὑμῶν ποθεῖ ἢ νομίζει τι μὴ ἱκανῶσ εἰρῆσθαι ἢ παραλέλοιπά τι, ἀναστὰσ ὑπομνησάτω, καὶ ἀπολογήσομαι καὶ πρὸσ τοῦτο·

περὶ δὲ τῶν νόμων ἤδη ὑμᾶσ διδάξω. Κηφίσιοσ γὰρ οὑτοσὶ ἐνέδειξε μέν με κατὰ τὸν νόμον τὸν κείμενον, τὴν δὲ κατηγορίαν ποιεῖται κατὰ ψήφισμα πρότερον γενόμενον, ὃ εἶπεν Ἰσοτιμίδησ, οὗ ἐμοὶ προσήκει οὐδέν.

ὁ μὲν γὰρ εἶπεν εἴργεσθαι τῶν ἱερῶν τοὺσ ἀσεβήσαντασ καὶ ὁμολογήσαντασ, ἐμοὶ δὲ τούτων οὐδέτερα πεποίηται· οὔτε ἠσέβηται οὔτε ὡμολόγηται. ὡσ δὲ καὶ τοῦτο τὸ ψήφισμα λέλυται καὶ ἄκυρόν ἐστιν, ἐγὼ ὑμᾶσ διδάξω.

καίτοιγε τοιαύτην ἀπολογίαν περὶ αὐτοῦ ποιήσομαι, ὅπου μὴ πείθων μὲν ὑμᾶσ αὐτὸσ ζημιώσομαι, πείσασ δὲ ὑπὲρ τῶν ἐχθρῶν ἀπολελογημένοσ ἔσομαι. ἀλλὰ γὰρ τἀληθῆ εἰρήσεται. ἐπεὶ γὰρ αἱ νῆεσ διεφθάρησαν καὶ ἡ πολιορκία ἐγένετο, ἐβουλεύσασθε περὶ ὁμονοίασ, καὶ ἔδοξεν ὑμῖν τοὺσ ἀτίμουσ ἐπιτίμουσ ποιῆσαι, καὶ εἶπε τὴν γνώμην Πατροκλείδησ.

οἱ δὲ ἄτιμοι τίνεσ ἦσαν, καὶ τίνα τρόπον ἕκαστοι; ἐγὼ ὑμᾶσ διδάξω. οἱ μὲν ἀργύριον ὀφείλοντεσ τῷ δημοσίω, ὁπόσοι εὐθύνασ ὦφλον ἄρξαντεσ ἀρχάσ, ἢ ἐξούλασ ἢ γραφὰσ ἢ ἐπιβολὰσ ὦφλον, ἢ ὠνὰσ πριάμενοι ἐκ τοῦ δημοσίου μὴ κατέβαλον τὰ χρήματα, ἢ ἐγγύασ ἠγγυήσαντο πρὸσ τὸ δημόσιον, τούτοισ ἡ μὲν ἔκτεισισ ἦν ἐπὶ τῆσ ἐνάτησ πρυτανείασ, εἰ δὲ μή, διπλάσιον ὀφείλειν καὶ τὰ κτήματα αὐτῶν πεπρᾶσθαι. εἷσ μὲν τρόποσ οὗτοσ ἀτιμίασ ἦν, ἕτεροσ δὲ ὧν τὰ μὲν σώματα ἄτιμα ἦν, τὴν δ’ οὐσίαν εἶχον καὶ ἐκέκτηντο·

οὗτοι δ’ αὖ ἦσαν ὁπόσοι κλοπῆσ ἢ δώρων ὄφλοιεν· τούτουσ ἔδει καὶ αὐτοὺσ καὶ τοὺσ ἐκ τούτων ἀτίμουσ εἶναι· καὶ ὁπόσοι λίποιεν τὴν τάξιν, ἢ ἀστρατείασ ἢ δειλίασ ἢ ἀναυμαχίου ὄφλοιεν, ἢ τὴν ἀσπίδα ἀποβάλοιεν, ἢ τρὶσ ψευδομαρτυρίων ἢ τρὶσ ψευδοκλητείασ ὄφλοιεν, ἢ τοὺσ γονέασ κακῶσ ποιοῖεν, οὗτοι πάντεσ ἄτιμοι ἦσαν τὰ σώματα, τὰ δὲ χρήματα εἶχον. ἄλλοι αὖ κατὰ προστάξεισ, οἵτινεσ οὐ παντάπασιν ἄτιμοι ἦσαν, ἀλλὰ μέροσ τι αὐτῶν, οἱο͂ν οἱ στρατιῶται, οἷσ, ὅτι ἐπέμειναν ἐπὶ τῶν τετρακοσίων ἐν τῇ πόλει, τὰ μὲν ἄλλα ἦν ἅπερ τοῖσ ἄλλοισ πολίταισ, εἰπεῖν δ’ ἐν τῷ δήμῳ οὐκ ἐξῆν αὐτοῖσ οὐδὲ βουλεῦσαι.

τούτων ἦσαν οὗτοι ἄτιμοι αὕτη γὰρ ἦν τούτοισ πρόσταξισ. ἑτέροισ οὐκ ἦν γράψασθαι, τοῖσ δὲ ἐνδεῖξαι, τοῖσ δὲ μὴ ἀναπλεῦσαι εἰσ Ἑλλήσποντον, ἄλλοισ δ’ εἰσ Ιὠνίαν·

τοῖσ δ’ εἰσ τὴν ἀγορὰν μὴ εἰσιέναι πρόσταξισ ἦν. ταῦτ’ οὖν ἐψηφίσασθε ἐξαλεῖψαι πάντα τὰ ψηφίσματα, καὶ αὐτὰ καὶ εἴ πού τι ἀντίγραφον ἦν, καὶ πίστιν ἀλλήλοισ περὶ ὁμονοίασ δοῦναι ἐν ἀκροπόλει.

καί μοι ἀνάγνωθι τὸ ψήφισμα τὸ Πατροκλείδου, καθ’ ὃ ταῦτα ἐγένετο. ΨήφισμαΠατροκλείδησ εἶπεν·

ἐπειδὴ ἐψηφίσαντο Ἀθηναῖοι τὴν ἄδειαν περὶ <τῶν ἀτίμων καὶ> τῶν ὀφειλόντων, ὥστε λέγειν ἐξεῖναι καὶ ἐπιψηφίζειν, ψηφίσασθαι τὸν δῆμον ταὐτὰ ἅπερ ὅτε ἦν τὰ Μηδικά, καὶ συνήνεγκεν Ἀθηναίοισ ἐπὶ τὸ ἄμεινον. περὶ δὲ τῶν ἐγγεγραμμένων εἰσ τοὺσ πράκτορασ ἢ τοὺσ ταμίασ τῆσ θεοῦ καὶ τῶν ἄλλων θεῶν ἢ τὸν βασιλέα ἢ εἰ τισ μὴ ἐξεγράφη μέχρι τῆσ ἐξελθούσησ βουλῆσ ἐφ’ ἧσ Καλλίασ ἦρχεν, ὅσοι ἄτιμοι ἦσαν ἢ ὀφείλοντεσ, καὶ ὅσων εὔθυναί τινέσ εἰσι κατεγνωσμέναι ἐν τοῖσ λογιστηρίοισ ὑπὸ τῶν εὐθύνων καὶ τῶν παρέδρων, ἢ μήπω εἰσηγμέναι εἰσ τὸ δικαστήριον γραφαί τινέσ εἰσι περὶ τῶν εὐθυνῶν, ἢ προστάξεισ, ἢ ἐγγύαι τινέσ εἰσι κατεγνωσμέναι εἰσ τὸν αὐτὸν τοῦτον χρόνον· καὶ ὅσα ὀνόματα τῶν τετρακοσίων τινὸσ ἐγγέγραπται, ἢ ἄλλο τι περὶ τῶν ἐν τῇ ὀλιγαρχίᾳ πραχθέντων ἐστί που γεγραμμένον·

πλὴν ὁπόσα ἐν στήλαισ γέγραπται τῶν μὴ ἐνθάδε μεινάντων, ἢ ἐξ Ἀρείου πάγου ἢ τῶν ἐφετῶν ἢ ἐκ πρυτανείου ἢ Δελφινίου δικασθεῖσιν ἢ ὑπὸ τῶν βασιλέων ἢ ἐπὶ φόνῳ τίσ ἐστι φυγὴ ἢ θάνατοσ κατεγνώσθη, ἢ σφαγεῦσιν ἢ τυράννοισ· τὰ δὲ ἄλλα πάντα ἐξαλεῖψαι τοὺσ πράκτορασ καὶ τὴν βουλὴν κατὰ τὰ εἰρημένα πανταχόθεν, ὅπου τι ἔστιν ἐν τῷ δημοσίῳ, καὶ εἴ <τι> ἀντίγραφόν που ἔστι, παρέχειν τοὺσ θεσμοθέτασ καὶ τὰσ ἄλλασ ἀρχάσ.

ποιεῖν δὲ ταῦτα τριῶν ἡμερῶν, ἐπειδὰν δόξῃ τῷ δήμῳ. ἃ δ’ εἴρηται ἐξαλεῖψαι, μὴ κεκτῆσθαι ἰδίᾳ μηδενὶ ἐξεῖναι μηδὲ μνησικακῆσαι μηδέποτε· εἰ δὲ μή, ἔνοχον εἶναι τὸν παραβαίνοντα ταῦτα ἐν τοῖσ αὐτοῖσ ἐν οἷσπερ οἱ ἐξ Ἀρείου πάγου φεύγοντεσ, ὅπωσ ἂν ὡσ πιστότατα ἔχῃ Ἀθηναίοισ καὶ νῦν καὶ εἰσ τὸν λοιπὸν χρόνον. κατὰ μὲν τὸ ψήφισμα τουτὶ τοὺσ ἀτίμουσ ἐπιτίμουσ ἐποιήσατε·

τοὺσ δὲ φεύγοντασ οὔτε Πατροκλείδησ εἶπε κατιέναι οὔθ’ ὑμεῖσ ἐψηφίσασθε. ἐπεὶ δ’ αἱ σπονδαὶ πρὸσ Λακεδαιμονίουσ ἐγένοντο, καὶ τὰ τείχη καθείλετε, καὶ τοὺσ φεύγοντασ κατεδέξασθε, καὶ κατέστησαν οἱ τριάκοντα, καὶ μετὰ ταῦτα Φυλή τε κατελήφθη Μουνυχίαν τε κατέλαβον, ἐγένετό <θ’> ὑμῖν ὧν ἐγὼ οὐδὲν δέομαι μεμνῆσθαι οὐδ’ ἀναμιμνῄσκειν ὑμᾶσ τῶν γεγενημένων κακῶν. ἐπειδὴ δ’ ἐπανήλθετε ἐκ Πειραιῶσ, γενόμενον ἐφ’ ὑμῖν τιμωρεῖσθαι ἔγνωτε ἐᾶν τὰ γεγενημένα, καὶ περὶ πλείονοσ ἐποιήσασθε σῴζειν τὴν πόλιν ἢ τὰσ ἰδίασ τιμωρίασ, καὶ ἔδοξε μὴ μνησικακεῖν ἀλλήλοισ τῶν γεγενημένων.

δόξαντα δὲ ὑμῖν ταῦτα εἵλεσθε ἄνδρασ εἴκοσι· τούτουσ δὲ ἐπιμελεῖσθαι τῆσ πόλεωσ, ἑώσ ἂν οἱ νόμοι τεθεῖεν· τέωσ δὲ χρῆσθαι τοῖσ Σόλωνοσ νόμοισ καὶ τοῖσ Δράκοντοσ θεσμοῖσ. ἐπειδὴ δὲ βουλήν τε ἀπεκληρώσατε νομοθέτασ τε εἵλεσθε, εὑρίσκοντεσ τῶν νόμων τῶν τε Σόλωνοσ καὶ τῶν Δράκοντοσ πολλοὺσ ὄντασ οἷσ πολλοὶ τῶν πολιτῶν ἔνοχοι ἦσαν τῶν πρότερον ἕνεκα γενομένων, ἐκκλησίαν ποιήσαντεσ ἐβουλεύσασθε περὶ αὐτῶν, καὶ ἐψηφίσασθε, δοκιμάσαντεσ πάντασ τοὺσ νόμουσ, εἶτ’ ἀναγράψαι ἐν τῇ στοᾷ τούτουσ τῶν νόμων οἳ ἂν δοκιμασθῶσι.

καί μοι ἀνάγνωθι τὸ ψήφισμα. <Ψήφισμα>ἔδοξε τῷ δήμῳ, Τεισαμενὸσ εἶπε·

πολιτεύεσθαι Ἀθηναίουσ κατὰ τὰ πάτρια, νόμοισ δὲ χρῆσθαι τοῖσ Σόλωνοσ, καὶ μέτροισ καὶ σταθμοῖσ, χρῆσθαι δὲ καὶ τοῖσ Δράκοντοσ θεσμοῖσ, οἷσπερ ἐχρώμεθα ἐν τῷ πρόσθεν χρόνῳ ὁπόσων δ’ ἂν προσδέῃ, οἵδε ᾑρημένοι νομοθέται ὑπὸ τῆσ βουλῆσ ἀναγράφοντεσ ἐν σανίσιν ἐκτιθέντων πρὸσ τοὺσ ἐπωνύμουσ, σκοπεῖν τῷ βουλομένῳ, καὶ παραδιδόντων ταῖσ ἀρχαῖσ ἐν τῷδε τῷ μηνί. τοὺσ δὲ παραδιδομένουσ νόμουσ δοκιμασάτω πρότερον ἡ βουλὴ καὶ οἱ νομοθέται οἱ πεντακόσιοι, οὓσ οἱ δημόται εἵλοντο, ἐπειδὰν ὀμωμόκωσιν·

ἐξεῖναι δὲ καὶ ἰδιώτῃ τῷ βουλομένῳ, εἰσιόντι εἰσ τὴν βουλὴν συμβουλεύειν ὅ τι ἂν ἀγαθὸν ἔχῃ περὶ τῶν νόμων. ἐπειδὰν δὲ τεθῶσιν οἱ νόμοι, ἐπιμελείσθω ἡ βουλὴ ἡ ἐξ Ἀρείου πάγου τῶν νόμων, ὅπωσ ἂν αἱ ἀρχαὶ τοῖσ κειμένοισ νόμοισ χρῶνται. τοὺσ δὲ κυρουμένουσ τῶν νόμων ἀναγράφειν εἰσ τὸν τοῖχον, ἵνα περ πρότερον ἀνεγράφησαν, σκοπεῖν τῷ βουλομένῳ. ἐδοκιμάσθησαν μὲν οὖν οἱ νόμοι, ὦ ἄνδρεσ, κατὰ τὸ ψήφισμα τουτί, τοὺσ δὲ κυρωθέντασ ἀνέγραψαν εἰσ τὴν στοάν.

ἐπειδὴ <δ’> ἀνεγράφησαν, ἐθέμεθα νόμον, ᾧ πάντεσ χρῆσθε. καί μοι ἀνάγνωθι τὸν νόμον. Νόμοσἀγράφῳ δὲ νόμῳ τὰσ ἀρχὰσ μὴ χρῆσθαι μηδὲ περὶ ἑνόσ. ἆρά γε ἔστιν ἐνταυθοῖ τι περιελείπετο περὶ ὅτου οἱο͂́ν τε ἢ ἀρχὴν εἰσάγειν ἢ ὑμῶν πρᾶξαί τινι, ἀλλ’ ἢ κατὰ τοὺσ ἀναγεγραμμένουσ νόμουσ;

ὅπου οὖν ἀγράφῳ νόμῳ οὐκ ἔξεστι χρήσασθαι, ἦ που ἀγράφῳ γε ψηφίσματι παντάπασιν οὐ δεῖ γε χρήσασθαι. ἐπειδὴ τοίνυν ἑωρῶμεν ὅτι πολλοῖσ τῶν πολιτῶν εἰε͂ν συμφοραί, τοῖσ μὲν κατὰ νόμουσ, τοῖσ δὲ κατὰ ψηφίσματα τὰ πρότερον γενόμενα, τουτουσὶ τοὺσ νόμουσ ἐθέμεθα, αὐτῶν ἕνεκα τῶν νυνὶ ποιουμένων, ἵνα τούτων μηδὲν γίγνηται μηδὲ ἐξῇ συκοφαντεῖν μηδενί. καί μοι ἀνάγνωθι τοὺσ νόμουσ. Νόμοιἀγράφῳ δὲ νόμῳ τὰσ ἀρχὰσ μὴ χρῆσθαι μηδὲ περὶ ἑνόσ.

ψήφισμα δὲ μηδὲν μήτε βουλῆσ μήτε δήμου νόμου κυριώτερον εἶναι. μηδὲ ἐπ’ ἀνδρὶ νόμον ἐξεῖναι θεῖναι, ἐὰν μὴ τὸν αὐτὸν ἐπὶ πᾶσιν Ἀθηναίοισ, ἐὰν μὴ ἑξακισχιλίοισ δόξῃ κρύβδην ψηφιζομένοισ. τί οὖν ἦν ἐπίλοιπον;

οὑτοσὶ ὁ νόμοσ. καί μοι ἀνάγνωθι τοῦτον. <Νόμοσ>τὰσ δὲ δίκασ καὶ τὰσ διαίτασ κυρίασ εἶναι, ὁπόσαι ἐν δημοκρατουμένῃ τῇ πόλει ἐγένοντο. τοῖσ δὲ νόμοισ χρῆσθαι ἀπ’ Εὐκλείδου ἄρχοντοσ. τὰσ μὲν δίκασ, ὦ ἄνδρεσ, καὶ τὰσ διαίτασ ἐποιήσατε κυρίασ εἶναι, ὁπόσαι ἐν δημοκρατουμένῃ τῇ πόλει ἐγένοντο, ὅπωσ μήτε χρεῶν ἀποκοπαὶ εἰε͂ν μήτε δίκαι ἀνάδικοι γίγνοιντο, ἀλλὰ τῶν ἰδίων συμβολαίων αἱ πράξεισ εἰε͂ν·

τῶν δὲ δημοσίων <ἐφ’> ὁπόσοισ ἢ γραφαί εἰσιν ἢ φάσεισ ἢ ἐνδείξεισ ἢ ἀπαγωγαί, τούτων ἕνεκα τοῖσ νόμοισ ἐψηφίσασθε χρῆσθαι ἀπ’ Εὐκλείδου ἄρχοντοσ. ὅπου οὖν ἔδοξεν ὑμῖν δοκιμάσαι μὲν τοὺσ νόμουσ, δοκιμάσαντασ δὲ ἀναγράψαι, ἀγράφῳ δὲ νόμῳ τὰσ ἀρχὰσ μὴ χρῆσθαι μηδὲ περὶ ἑνόσ, ψήφισμα δὲ <μηδὲν> μήτε βουλῆσ μήτε δήμου <νόμου> κυριώτερον εἶναι, μηδ’ ἐπ’ ἀνδρὶ νόμον <ἐξεῖναι> τιθέναι ἐὰν μὴ τὸν αὐτὸν ἐπὶ πᾶσιν Ἀθηναίοισ, τοῖσ δὲ νόμοισ τοῖσ κειμένοισ χρῆσθαι ἀπ’ Εὐκλείδου ἄρχοντοσ, ἐνταυθοῖ ἔστιν ὅ τι ὑπολείπεται ἢ μεῖζον ἢ ἔλαττον τῶν γενομένων πρότερον ψηφισμάτων, πρὶν Εὐκλείδην ἄρξαι, ὅπωσ κύριον ἔσται;

οὐκ οἶμαι ἔγωγε, <ὦ> ἄνδρεσ. σκοπεῖτε δὲ καὶ αὐτοί. φέρε δὴ τοίνυν, οἱ ὁρ́κοι ὑμῖν πῶσ ἔχουσιν;

ὁ μὲν κοινὸσ τῇ πόλει ἁπάσῃ, ὃν ὀμωμόκατε πάντεσ μετὰ τὰσ διαλλαγάσ, "καὶ οὐ μνησικακήσω τῶν πολιτῶν οὐδενὶ πλὴν τῶν τριάκοντα <καὶ τῶν δέκα> καὶ τῶν ἕνδεκα· οὐδὲ τούτων ὃσ ἂν ἐθέλῃ εὐθύνασ διδόναι τῆσ ἀρχῆσ ἧσ ἦρξεν. " ὅπου τοίνυν αὐτοῖσ τοῖσ τριάκοντα ὤμνυτε μὴ μνησικακήσειν, τοῖσ μεγίστων κακῶν αἰτίοισ, εἰ διδοῖεν εὐθύνασ, ἦ που σχολῇ τῶν γε ἄλλων πολιτῶν τινι ἠξιοῦτε μνησικακεῖν. ἡ δὲ βουλὴ αὖ ἡ ἀεὶ βουλεύουσα τί ὄμνυσι; "καὶ οὐ δέξομαι ἔνδειξιν οὐδὲ ἀπαγωγὴν ἕνεκα τῶν πρότερον γεγενημένων, πλὴν τῶν φυγόντων.

" ὑμεῖσ δ’ αὖ, ὦ Ἀθηναῖοι, τί ὀμόσαντεσ δικάζετε; "καὶ οὐ μνησικακήσω, οὐδὲ ἄλλῳ πείσομαι, ψηφιοῦμαι δὲ κατὰ τοὺσ κειμένουσ νόμουσ. " ἃ χρὴ σκοπεῖν, εἰ δοκῶ ὀρθῶσ ὑμῖν λέγειν ὡσ ὑπὲρ ὑμῶν λέγω καὶ τῶν νόμων. σκέψασθε τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ, καὶ τοὺσ νόμουσ καὶ τοὺσ κατηγόρουσ, τί αὐτοῖσ ὑπάρχον ἑτέρων κατηγοροῦσι.

Κηφίσιοσ μὲν οὑτοσὶ πριάμενοσ ὠνὴν ἐκ τοῦ δημοσίου, τὰσ ἐκ ταύτησ ἐπικαρπίασ τῶν ἐν τῇ γῇ γεωργούντων ἐνενήκοντα μνᾶσ ἐκλέξασ, οὐ κατέβαλε τῇ πόλει καὶ ἔφυγεν· εἰ γὰρ ἦλθεν, ἐδέδετ’ ἂν ἐν τῷ ξύλῳ. ὁ γὰρ νόμοσ οὕτωσ εἶχε, κυρίαν εἶναι τὴν τε βουλήν, ὃσ ἂν πριάμενοσ τέλοσ μὴ καταβάλῃ, δεῖν εἰσ τὸ ξύλον.

οὗτοσ τοίνυν, ὅτι τοῖσ νόμοισ ἐψηφίσασθε ἀπ’ Εὐκλείδου ἄρχοντοσ χρῆσθαι, ἀξιοῖ ἃ ἔχει ὑμῶν ἐκλέξασ μὴ ἀποδοῦναι, καὶ νῦν γεγένηται ἀντὶ μὲν φυγάδοσ πολίτησ, ἀντὶ δὲ ἀτίμου συκοφάντησ, ὅτι τοῖσ νόμοισ τοῖσ νῦν κειμένοισ χρῆσθε. Μέλητοσ δ’ αὖ οὑτοσὶ ἀπήγαγεν ἐπὶ τῶν τριάκοντα Λέοντα, ὡσ ὑμεῖσ ἅπαντεσ ἴστε, καὶ ἀπέθανεν ἐκεῖνοσ ἄκριτοσ.

καί <τοι> οὗτοσ ὁ νόμοσ καὶ πρότερον ἦν <καὶ> ὡσ καλῶσ ἔχων καὶ νῦν ἔστι, καὶ χρῆσθε αὐτῷ, τὸν βουλεύσαντα ἐν τῷ αὐτῷ ἐνέχεσθαι καὶ τὸν τῇ χειρὶ ἐργασάμενον. Μέλητον τοίνυν τοῖσ παισὶ τοῖσ τοῦ Λέοντοσ οὐκ ἔστι φόνου διώκειν, ὅτι τοῖσ νόμοισ δεῖ χρῆσθαι ἀπ’ Εὐκλείδου ἄρχοντοσ, ἐπεὶ ὥσ γε οὐκ ἀπήγαγεν, οὐδ’ αὐτὸσ ἀντιλέγει. Ἐπιχάρησ δ’ οὑτοσί, ὁ πάντων πονηρότατοσ καὶ βουλόμενοσ εἶναι τοιοῦτοσ, ὁ μνησικακῶν αὐτὸσ αὑτῷ, ‐ οὗτοσ γὰρ ἐβούλευεν ἐπὶ τῶν τριάκοντα·

ὁ δὲ νόμοσ τί κελεύει, ὃσ ἐν τῇ στήλῃ ἔμπροσθέν ἐστι τοῦ βουλευτηρίου; "ὃσ ἂν ἄρξῃ ἐν τῇ πόλει τῆσ δημοκρατίασ καταλυθείσησ, νηποινεὶ τεθνάναι, καὶ τὸν ἀποκτείναντα ὅσιον εἶναι καὶ τὰ χρήματα ἔχειν τοῦ ἀποθανόντοσ. " ἄλλο τι οὖν, ὦ Ἐπίχαρεσ, ἢ νῦν ὁ ἀποκτείνασ σε καθαρὸσ τὰσ χεῖρασ ἔσται, κατά γε τὸν Σόλωνοσ νόμον; καί μοι ἀνάγνωθι τὸν νόμον τὸν ἐκ τῆσ στήλησ.

Νόμοσ ‐ ἔδοξε τῇ βουλῇ καὶ τῷ δήμῳ. Αἰαντὶσ ἐπρυτάνευε, Κλειγένησ ἐγραμμάτευε, Βοηθὸσ ἐπεστάτει. τάδε Δημόφαντοσ συνέγραψεν. ἄρχει χρόνοσ τοῦδε τοῦ ψηφίσματοσ ἡ βουλὴ οἱ πεντακόσιοι <οἱ> λαχόντεσ τῷ κυάμῳ, οἷσ Κλειγένησ πρῶτοσ ἐγραμμάτευεν. ἐάν τισ δημοκρατίαν καταλύῃ τὴν Ἀθήνησιν, ἢ ἀρχήν τινα ἄρχῃ καταλελυμένησ τῆσ δημοκρατίασ, πολέμιοσ ἔστω Ἀθηναίων καὶ νηποινεὶ τεθνάτω, καὶ τὰ χρήματα αὐτοῦ δημόσια ἔστω, καὶ τῆσ θεοῦ τὸ ἐπιδέκατον· ὁ δὲ ἀποκτείνασ τὸν ταῦτα ποιήσαντα καὶ ὁ συμβουλεύσασ ὅσιοσ ἔστω καὶ εὐαγήσ.

ὀμόσαι δ’ Ἀθηναίουσ ἅπαντασ καθ’ ἱερῶν τελείων, κατὰ φυλὰσ καὶ κατὰ δήμουσ, ἀποκτενεῖν τὸν ταῦτα ποιήσαντα. ὁ δὲ ὁρ́κοσ ἔστω ὅδε· "κτενῶ καὶ λόγῳ καὶ ἔργῳ καὶ ψήφῳ καὶ τῇ ἐμαυτοῦ χειρί, ἂν δυνατὸσ ὦ, ὃσ ἂν καταλύσῃ τὴν δημοκρατίαν τὴν Ἀθήνησι, καὶ ἐάν τισ ἄρξῃ τιν’ ἀρχὴν καταλελυμένησ τῆσ δημοκρατίασ τὸ λοιπόν, καὶ ἐάν τισ τυραννεῖν ἐπαναστῇ ἢ τὸν τύραννον συγκαταστήσῃ· καὶ ἐάν τισ ἄλλοσ ἀποκτείνῃ, ὅσιον αὐτὸν νομιῶ εἶναι καὶ πρὸσ θεῶν καὶ δαιμόνων, ὡσ πολέμιον κτείναντα τὸν Ἀθηναίων, καὶ τὰ κτήματα τοῦ ἀποθανόντοσ πάντα ἀποδόμενοσ ἀποδώσω τὰ ἡμίσεα τῷ ἀποκτείναντι, καὶ οὐκ ἀποστερήσω οὐδέν. ἐὰν δέ τισ κτείνων τινὰ τούτων ἀποθάνῃ ἢ ἐπιχειρῶν, εὖ ποιήσω αὐτόν τε καὶ τοὺσ παῖδασ τοὺσ ἐκείνου καθάπερ Ἁρμόδιόν τε καὶ Ἀριστογείτονα καὶ τοὺσ ἀπογόνουσ αὐτῶν.

ὁπόσοι δὲ ὁρ́κοι ὀμώμονται Ἀθήνησιν ἢ ἐν τῷ στρατοπέδῳ ἢ ἄλλοθί που ἐναντίοι τῷ δήμῳ τῷ Ἀθηναίων, λύω καὶ ἀφίημι. " ταῦτα δὲ ὀμοσάντων Ἀθηναῖοι πάντεσ καθ’ ἱερῶν τελείων, τὸν νόμιμον ὁρ́κον, πρὸ Διονυσίων· καὶ ἐπεύχεσθαι εὐορκοῦντι μὲν εἶναι πολλὰ καὶ ἀγαθά, ἐπιορκοῦντι δ’ ἐξώλη αὐτὸν εἶναι καὶ γένοσ. πότερον, ὦ συκοφάντα καὶ ἐπίτριπτον κίναδοσ, κύριοσ ὁ νόμοσ ὅδε ἐστὶν ἢ οὐ κύριοσ;

<οὐ κύριοσ· > διὰ τοῦτο δ’ οἶμαι γεγένηται ἄκυροσ, ὅτι τοῖσ νόμοισ δεῖ χρῆσθαι ἀπ’ Εὐκλείδου ἄρχοντοσ. καὶ σὺ ζῇσ καὶ περιέρχῃ τὴν πόλιν ταύτην, οὐκ ἄξιοσ ὤν· ὃσ ἐν δημοκρατίᾳ μὲν συκοφαντῶν ἔζησ, ἐν ὀλιγαρχίᾳ δέ, ὡσ μὴ ἀναγκασθείησ τὰ χρήματα ἀποδοῦναι ὅσα συκοφαντῶν ἔλαβεσ, ἐδούλευεσ τοῖσ τριάκοντα. εἶτα σὺ περὶ ἑταιρείασ ἐμοὶ μνείαν ποιῇ καὶ κακῶσ τινασ λέγεισ;

ὃσ ἑνὶ μὲν οὐχ ἡταίρησασ καλῶσ γὰρ ἄν σοι εἶχε, πραττόμενοσ δ’ οὐ πολὺ ἀργύριον τὸν βουλόμενον ἀνθρώπων, ὡσ οὗτοι ἴσασιν, ἐπὶ τοῖσ αἰσχίστοισ ἔργοισ ἔζησ, καὶ ταῦτα οὕτω μοχθηρὸσ ὢν τὴν ἰδέαν. ἀλλ’ ὅμωσ οὗτοσ ἑτέρων τολμᾷ κατηγορεῖν, ᾧ κατὰ τοὺσ νόμουσ τοὺσ ὑμετέρουσ οὐδ’ αὐτῷ ὑπὲρ αὑτοῦ ἔστιν ἀπολογεῖσθαι.

ἀλλὰ γάρ, ὦ ἄνδρεσ, καθήμενοσ ἡνίκα μου κατηγόρει, βλέπων εἰσ αὐτὸν οὐδὲν ἄλλο ἢ ὑπὸ τῶν τριάκοντα συνειλημμένοσ ἔδοξα κρίνεσθαι. εἰ γὰρ τότε ἠγωνιζόμην, τίσ ἄν μου κατηγόρει; οὐχ οὗτοσ ὑπῆρχεν, εἰ μὴ ἐδίδουν ἀργύριον; καὶ γὰρ νῦν. ἀνέκρινε δ’ ἄν με τίσ ἄλλοσ ἢ Χαρικλῆσ, ἐρωτῶν, εἰπέ μοι, ὦ Ἀνδοκίδη, ἦλθεσ εἰσ Δεκέλειαν, καὶ ἐπετείχισασ τῇ πατρίδι τῇ σεαυτοῦ; οὐκ ἔγωγε. τί δέ; ἔτεμεσ τὴν χώραν, καὶ ἐλῄσω ἢ κατὰ γῆν ἢ κατὰ θάλατταν τοὺσ πολίτασ τοὺσ σεαυτοῦ; οὐ δῆτα. οὐδ’ ἐναυμάχησασ ἐναντία τῇ πόλει, οὐδὲ συγκατέσκαψασ τὰ τείχη, οὐδὲ συγκατέλυσασ τὸν δῆμον, οὐδὲ βίᾳ κατῆλθεσ εἰσ τὴν πόλιν; οὐδὲ τούτων πεποίηκα οὐδέν. δοκεῖσ οὖν χαιρήσειν καὶ οὐκ ἀποθανεῖσθαι, ὡσ ἕτεροι πολλοί; ἆρ’ <ἂν> οἰέσθε, ὦ ἄνδρεσ, ἄλλων τινῶν τυχεῖν με δι’ ὑμᾶσ, εἰ ἐλήφθην ὑπ’ αὐτῶν;

οὐκ οὖν δεινόν, εἰ ὑπὸ μὲν τούτων διὰ τοῦτ’ ἂν ἀπωλόμην, ὅτι εἰσ τὴν πόλιν οὐδὲν ἥμαρτον, ὥσπερ καὶ ἑτέρουσ ἀπέκτειναν, ἐν ὑμῖν δὲ κρινόμενοσ, οὓσ οὐδὲν κακὸν πεποίηκα, οὐ σωθήσομαι; πάντωσ δήπου· ἢ σχολῇ γέ τισ ἄλλοσ ἀνθρώπων. ἀλλὰ γάρ, ὦ ἄνδρεσ, τὴν μὲν ἔνδειξιν ἐποιήσαντό μου κατὰ νόμον κείμενον, τὴν δὲ κατηγορίαν κατὰ τὸ ψήφισμα τὸ πρότερον γεγενημένον περὶ ἑτέρων.

εἰ οὖν ἐμοῦ καταψηφιεῖσθε, ὁρᾶτε μὴ οὐκ ἐμοὶ μάλιστα τῶν πολιτῶν προσήκει λόγον δοῦναι τῶν γεγενημένων, ἀλλὰ πολλοῖσ ἑτέροισ μᾶλλον, τοῦτο μὲν οἷσ ὑμεῖσ ἐναντία μαχεσάμενοι διηλλάγητε καὶ ὁρ́κουσ ὠμόσατε, τοῦτο δὲ οὓσ φεύγοντασ κατηγάγετε, τοῦτο δὲ οὓσ ἀτίμουσ ὄντασ ἐπιτίμουσ ἐποιήσατε· ὧν ἕνεκα καὶ στήλασ ἀνείλετε καὶ νόμουσ ἀκύρουσ ἐποιήσατε καὶ ψηφίσματα ἐξηλείψατε· οἳ νυνὶ μένουσιν ἐν τῇ πόλει πιστεύοντεσ ὑμῖν, ὦ ἄνδρεσ. εἰ οὖν γνώσονται ὑμᾶσ ἀποδεχομένουσ τὰσ κατηγορίασ τῶν πρότερον γεγενημένων, τίνα αὐτοὺσ οἰέσθε γνώμην ἕξειν περὶ σφῶν αὐτῶν;

ἢ τίνα αὐτῶν ἐθελήσειν εἰσ ἀγῶνασ καθίστασθαι ἕνεκα τῶν πρότερον γεγενημένων; φανήσονται γὰρ πολλοὶ μὲν ἐχθροὶ πολλοὶ δὲ συκοφάνται, οἳ καταστήσουσιν αὐτῶν ἕκαστον εἰσ ἀγῶνα. ἥκουσι δὲ νυνὶ ἀκροασόμενοι ἀμφότεροι, οὐ τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχοντεσ ἀλλήλοισ, ἀλλ’ οἱ μὲν εἰσόμενοι εἰ χρὴ πιστεύειν τοῖσ νόμοισ τοῖσ κειμένοισ καὶ τοῖσ ὁρ́κοισ οὓσ ὠμόσατε ἀλλήλοισ, οἱ δὲ ἀποπειρώμενοι τῆσ ὑμετέρασ γνώμησ, εἰ αὐτοῖσ ἐξέσται ἀδεῶσ συκοφαντεῖν καὶ γράφεσθαι, τοὺσ δὲ ἐνδεικνύναι, τοὺσ δὲ ἀπάγειν. οὕτωσ οὖν ἔχει, ὦ ἄνδρεσ·

ὁ μὲν ἀγὼν ἐν τῷ σώματι τῷ ἐμῷ καθέστηκεν, ἡ δὲ ψῆφοσ ἡ ὑμετέρα δημοσίᾳ κρινεῖ, πότερον χρὴ τοῖσ νόμοισ τοῖσ ὑμετέροισ πιστεύειν, ἢ τοὺσ συκοφάντασ παρασκευάζεσθαι, ἢ φεύγειν αὐτοὺσ ἐκ τῆσ πόλεωσ καὶ ἀπιέναι ὡσ τάχιστα. ἵνα δὲ εἰδῆτε, ὦ ἄνδρεσ, ὅτι τὰ πεποιημένα ὑμῖν εἰσ ὁμόνοιαν οὐ κακῶσ ἔχει, ἀλλὰ τὰ προσήκοντα καὶ τὰ συμφέροντα ὑμῖν αὐτοῖσ ἐποιήσατε, βραχέα βούλομαι καὶ περὶ τούτων εἰπεῖν.

οἱ γὰρ πατέρεσ οἱ ὑμέτεροι γενομένων τῇ πόλει κακῶν μεγάλων, ὅτε οἱ τύραννοι μὲν εἶχον τὴν πόλιν, ὁ δὲ δῆμοσ ἔφευγε, νικήσαντεσ μαχόμενοι τοὺσ τυράννουσ ἐπὶ Παλληνίῳ, στρατηγοῦντοσ Λεωγόρον τοῦ προπάππου τοῦ ἐμοῦ καὶ Χαρίου οὗ ἐκεῖνοσ τὴν θυγατέρα εἶχεν, ἐξ ἧσ ὁ ἡμέτεροσ ἦν πάπποσ, κατελθόντεσ εἰσ τὴν πατρίδα τοὺσ μὲν ἀπέκτειναν, τῶν δὲ φυγὴν κατέγνωσαν, τοὺσ δὲ μένειν ἐν τῇ πόλει ἐάσαντεσ ἠτίμωσαν. ὕστερον δὲ ἡνίκα βασιλεὺσ ἐπεστράτευσεν ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα, γνόντεσ τῶν συμφορῶν τῶν ἐπιουσῶν τὸ μέγεθοσ καὶ τὴν παρασκευὴν τὴν βασιλέωσ, ἔγνωσαν τούσ τε φεύγοντασ καταδέξασθαι καὶ τοὺσ ἀτίμουσ ἐπιτίμουσ ποιῆσαι καὶ κοινὴν τήν τε σωτηρίαν καὶ τοὺσ κινδύνουσ ποιήσασθαι.

πράξαντεσ δὲ ταῦτα, καὶ δόντεσ ἀλλήλοισ πίστεισ καὶ ὁρ́κουσ μεγάλουσ, ἠξίουν σφᾶσ αὐτοὺσ προτάξαντεσ πρὸ τῶν Ἑλλήνων ἁπάντων ἀπαντῆσαι τοῖσ βαρβάροισ Μαραθῶνάδε, νομίσαντεσ τὴν σφετέραν αὐτῶν ἀρετὴν ἱκανὴν εἶναι τῷ πλήθει τῷ ἐκείνων ἀντιτάξασθαι· μαχεσάμενοί τε ἐνίκων, καὶ τήν τε Ἑλλάδα ἠλευθέρωσαν καὶ τὴν πατρίδα ἔσῳσαν. ἔργον δὲ τοιοῦτον ἐργασάμενοι οὐκ ἠξίωσάν τινι τῶν πρότερον γενομένων μνησικακῆσαι.

τοιγάρτοι διὰ ταῦτα, τὴν πόλιν ἀνάστατον παραλαβόντεσ ἱερά τε κατακεκαυμένα τείχη τε καὶ οἰκίασ καταπεπτωκυίασ, ἀφορμήν τε οὐδεμίαν ἔχοντεσ, διὰ τὸ ἀλλήλοισ ὁμονοεῖν τὴν ἀρχὴν τῶν Ἑλλήνων κατηργάσαντο καὶ τὴν πόλιν ὑμῖν τοιαύτην καὶ τοσαύτην παρέδοσαν. ὑμεῖσ οὖν καὶ αὐτοὶ ὕστερον, κακῶν οὐκ ἐλαττόνων ἢ ἐκείνοισ γεγενημένων, ἀγαθοὶ ἐξ ἀγαθῶν ὄντεσ ἀπέδοτε τὴν ὑπάρχουσαν ἀρετήν·

ἠξιώσατε γὰρ τούσ τε φεύγοντασ καταδέξασθαι καὶ τοὺσ ἀτίμουσ ἐπιτίμουσ ποιῆσαι. τί οὖν ὑμῖν ὑπόλοιπόν ἐστι τῆσ ἐκείνων ἀρετῆσ; μὴ μνησικακῆσαι, εἰδότασ, ὦ ἄνδρεσ, ὅτι ἡ πόλισ ἐκ πολὺ ἐλάττονοσ ἀφορμῆσ ἐν τῷ ἔμπροσθεν χρόνῳ μεγάλη καὶ εὐδαίμων ἐγένετο· ἃ <καὶ> νῦν αὐτῇ ὑπάρχει, εἰ ἐθέλοιμεν οἱ πολῖται σωφρονεῖν τε καὶ ὁμονοεῖν ἀλλήλοισ. κατηγόρησαν δέ μου καὶ περὶ τῆσ ἱκετηρίασ, ὡσ καταθείην ἐγὼ ἐν τῷ Ἐλευσινίῳ, νόμοσ δ’ εἰή πάτριοσ, ὃσ ἂν θῇ ἱκετηρίαν μυστηρίοισ, τεθνάναι.

καὶ οὕτωσ εἰσὶ τολμηροὶ ὥσθ’ ἃ αὐτοὶ κατεσκεύασαν, οὐκ ἀρκεῖ αὐτοῖσ ὅτι οὐ κατέσχον ἃ ἐπεβούλευσαν, ἀλλὰ καὶ κατηγορίαν ἐμοῦ ποιοῦνται ὡσ ἀδικοῦντοσ. ἐπειδὴ γὰρ ἤλθομεν Ἐλευσινόθεν καὶ ἡ ἔνδειξισ ἐγεγένητο, προσῄει <τοῖσ πρυτάνεσιν> ὁ βασιλεὺσ περὶ τῶν γεγενημένων Ἐλευσῖνι κατὰ τὴν τελετήν, ὥσπερ ἔθοσ ἐστίν·

οἱ δὲ πρυτάνεισ προσάξειν ἔφασαν αὐτὸν πρὸσ τὴν βουλήν, ἐπαγγεῖλαί τ’ ἐκέλευον ἐμοί τε καὶ Κηφισίῳ παρεῖναι εἰσ τὸ Ἐλευσίνιον· ἡ γὰρ βουλὴ ἐκεῖ καθεδεῖσθαι ἔμελλε κατὰ τὸν Σόλωνοσ νόμον, ὃσ κελεύει τῇ ὑστεραίᾳ τῶν μυστηρίων ἕδραν ποιεῖν ἐν τῷ Ἐλευσινίῳ. καὶ παρῆμεν κατὰ τὰ προειρημένα. καὶ ἡ βουλὴ ἐπειδὴ ἦν πλήρησ, ἀναστὰσ Καλλίασ ὁ Ἱππονίκου τὴν σκευὴν ἔχων λέγει ὅτι ἱκετηρία κεῖται ἐπὶ τοῦ βωμοῦ, καὶ ἔδειξεν αὐτοῖσ.

κᾆθ’ ὁ κῆρυξ ἐκήρυττε τίσ τὴν ἱκετηρίαν καταθείη, καὶ οὐδεὶσ ὑπήκουεν. ἡμεῖσ δὲ παρέσταμεν, καὶ οὗτοσ ἡμᾶσ ἑώρα. ἐπειδὴ δὲ οὐδεὶσ ὑπήκουεν καὶ ᾤχετο εἰσιὼν <ὁ> ἐπεξελθὼν Εὐκλῆσ οὑτοσί, ‐ καί μοι κάλει αὐτόν. πρῶτα μὲν οὖν ταῦτα εἰ ἀληθῆ λέγω, μαρτύρησον, Εὔκλεισ. <Μαρτυρία> ὡσ μὲν ἀληθῆ λέγω, μεμαρτύρηται· πολὺ δέ μοι δοκεῖ τὸ ἐναντίον εἶναι ἢ οἱ κατήγοροι εἶπον.

ἔλεξαν γάρ, εἰ μέμνησθε, ὅτι αὐτώ με τὼ θεὼ παραγάγοιεν ὥστε θεῖναι τὴν ἱκετηρίαν μὴ εἰδότα τὸν νόμον, ἵνα δῶ δίκην. ἐγὼ δέ, ὦ ἄνδρεσ, εἰ ὡσ μάλιστα ἀληθῆ λέγουσιν οἱ κατήγοροι, ὑπ’ αὐτοῖν με φημὶ τοῖν θεοῖν σεσῷσθαι. εἰ γὰρ ἔθηκα μὲν τὴν ἱκετηρίαν, ὑπήκουσα δὲ μή, ἄλλο τι ἢ αὐτὸσ μὲν αὑτὸν ἀπώλλυον τιθεὶσ τὴν ἱκετηρίαν, ἐσῳζόμην δὲ τῇ τύχῃ διὰ τὸ μὴ ὑπακοῦσαι, δῆλον ὅτι διὰ τὼ θεώ;

εἰ γὰρ ἐβουλέσθην με ἀπολλύναι τὼ θεώ, ἐχρῆν δήπου καὶ μὴ θέντα με τὴν ἱκετηρίαν ὁμολογῆσαι. ἀλλ’ οὔτε ὑπήκουσα οὔτ’ ἔθηκα. ἐπειδὴ δ’ ἔλεγε τῇ βουλῇ Εὐκλῆσ ὅτι οὐδεὶσ ὑπακούοι, πάλιν ὁ Καλλίασ <ἀνα>στὰσ ἔλεγεν ὅτι εἰή νόμοσ πάτριοσ, εἴ τισ ἱκετηρίαν θείη ἐν τῷ Ἐλευσινίῳ, ἄκριτον ἀποθανεῖν, καὶ ὁ πατήρ ποτ’ αὐτοῦ Ἱππόνικοσ ἐξηγήσαιτο ταῦτα Ἀθηναίοισ, ἀκούσειε δὲ ὅτι ἐγὼ θείην τὴν ἱκετηρίαν.

ἐντεῦθεν ἀναπηδᾷ Κέφαλοσ οὑτοσὶ καὶ λέγει· "ὦ Καλλία, πάντων ἀνθρώπων ἀνοσιώτατε, πρῶτον μὲν ἐξηγῇ Κηρύκων ὤν, οὐχ ὅσιον <ὄν> σοι ἐξηγεῖσθαι·

ἔπειτα δὲ νόμον πάτριον λέγεισ, ἡ δὲ στήλη παρ’ ᾗ ἕστηκασ χιλίασ δραχμὰσ κελεύει ὀφείλειν, ἐάν τισ ἱκετηρίαν θῇ ἐν τῷ Ἐλευσινίῳ. ἔπειτα δὲ τίνοσ ἤκουσασ ὅτι Ἀνδοκίδησ θείη τὴν ἱκετηρίαν; κάλεσον αὐτὸν τῇ βουλῇ, ἵνα καὶ ἡμεῖσ ἀκούσωμεν. " ἐπειδὴ δὲ ἀνεγνώσθη ἡ στήλη κἀκεῖνοσ οὐκ εἶχεν εἰπεῖν ὅτου ἤκουσε, καταφανὴσ ἦν τῇ βουλῇ αὐτὸσ θεὶσ τὴν ἱκετηρίαν. φέρε δὴ τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ ‐ τάχα γὰρ ἂν αὐτὸ βούλοισθε πυθέσθαι ‐ , ὁ δὲ Καλλίασ τί βουλόμενοσ ἐτίθη τὴν ἱκετηρίαν;

ἐγὼ δὲ ὑμῖν διηγήσομαι ὧν ὑπ’ αὐτοῦ ἕνεκα ἐπεβουλεύθην. Ἐπίλυκοσ ἦν ὁ Τεισάνδρου θεῖόσ μοι, ἀδελφὸσ τῆσ μητρὸσ τῆσ ἐμῆσ· ἀπέθανε δὲ ἐν Σικελίᾳ ἄπαισ ἀρρένων παίδων, θυγατέρασ δὲ δύο καταλιπών, αἳ ἐγίγνοντο εἴσ τε ἐμὲ καὶ Λέαγρον. τὰ δὲ πράγματα τὰ οἴκοι πονηρῶσ εἶχε·

τὴν μὲν γὰρ φανερὰν οὐσίαν οὐδὲ δυοῖν ταλάντοιν κατέλιπε, τὰ δὲ ὀφειλόμενα πλέον ἦν ἢ πέντε τάλαντα. ὅμωσ δ’ ἐγὼ καλέσασ Λέαγρον ἐναντίον τῶν φίλων ἔλεγον ὅτι ταῦτ’ εἰή ἀνδρῶν ἀγαθῶν, ἐν τοῖσ τοιούτοισ δεικνύναι τὰσ οἰκειότητασ ἀλλήλοισ. "ἡμᾶσ γὰρ οὐ δίκαιόν ἐστιν οὔτε χρήματα ἕτερα οὔτ’ εὐτυχίαν ἀνδρὸσ ἑλέσθαι, ὥστε καταφρονῆσαι τῶν Ἐπιλύκου θυγατέρων.

καὶ γὰρ εἰ ἔζη Ἐπίλυκοσ ἢ τεθνεὼσ πολλὰ κατέλιπε χρήματα, ἠξιοῦμεν ἂν γένει ὄντεσ ἐγγυτάτω ἔχειν τὰσ παῖδασ. τοιγάρτοι ἐκεῖνα μὲν δι’ Ἐπίλυκον ἂν ἦν ἢ διὰ τὰ χρήματα· νῦν δὲ διὰ τὴν ἡμετέραν ἀρετὴν τάδε ἔσται. τῆσ μὲν οὖν σὺ ἐπιδικάζου, τῆσ δὲ ἐγώ. ὡμολόγησέ μοι, ὦ ἄνδρεσ.

ἐπεδικασάμεθα ἄμφω κατὰ τὴν πρὸσ ἡμᾶσ ὁμολογίαν. καὶ ἧσ μὲν ἐγὼ ἐπεδικασάμην, ἡ παῖσ τύχῃ χρησαμένη καμοῦσα ἀπέθανεν· ἡ δ’ ἑτέρα ἔστιν ἔτι. ταύτην Καλλίασ ἔπειθε Λέαγρον, χρήματα ὑπισχνούμενοσ, ἐᾶν αὑτὸν λαβεῖν· αἰσθόμενοσ δ’ ἐγὼ εὐθὺσ ἔθηκα παράστασιν, καὶ ἔλαχον προτέρῳ μὲν Λεάγρῳ, ὅτι "εἰ μὲν σὺ βούλῃ ἐπιδικάζεσθαι, ἔχε τύχῃ ἀγαθῇ, εἰ δὲ μή, ἐγὼ ἐπιδικάσομαι. " γνοὺσ ταῦτα Καλλίασ λαγχάνει τῷ υἱεῖ τῷ ἑαυτοῦ τῆσ ἐπικλήρου, τῇ δεκάτῃ ἱσταμένου, ἵνα μὴ ἐπιδικάσωμαι ἐγώ.

ταῖσ δ’ εἰκάσι, μυστηρίοισ τούτοισ, δοὺσ Κηφισίῳ χιλίασ δραχμὰσ ἐνδείκνυσί με καὶ εἰσ τὸν ἀγῶνα τοῦτον καθίστησιν. ἐπειδὴ δ’ ἑώρα με ὑπομένοντα, τίθησι τὴν ἱκετηρίαν, ὡσ ἐμὲ μὲν ἀποκτενῶν ἄκριτον ἢ ἐξελῶν, αὐτὸσ δὲ πείσασ Λέαγρον χρήμασι συνοικήσων τῇ Ἐπιλύκου θυγατρί. ἐπειδὴ δ’ οὐδ’ ὣσ ἄνευ ἀγῶνοσ ἑώρα ἐσόμενα τὰ πράγματα, τότε δὴ προσιὼν Λυσίστρατον, Ἡγημόνα, Ἐπιχάρη, ὁρῶν φίλουσ ὄντασ ἐμοὶ καὶ χρωμένουσ, εἰσ τοῦτο βδελυρίασ ἦλθε καὶ παρανομίασ ὥστ’ ἔλεγε πρὸσ τούτουσ ὡσ εἰ ἔτι καὶ νῦν βουλοίμην ἀποστῆναι τῆσ Ἐπιλύκου θυγατρόσ, ἕτοιμοσ εἰή παύσασθαί με κακῶσ ποιῶν, ἀπαλλάξαι δὲ Κηφίσιον, δίκην δ’ ἐν τοῖσ φίλοισ δοῦναί μοι τῶν πεποιημένων.

εἶπον αὐτῷ καὶ κατηγορεῖν καὶ παρασκευάζειν ἄλλουσ·

εἰ δ’ ἐγὼ αὐτὸν ἀποφεύξομαι καὶ γνώσονται Ἀθηναῖοι περὶ ἐμοῦ τὰ δίκαια, ἐγὼ αὐτὸν οἶμαι περὶ τοῦ σώματοσ τοῦ ἑαυτοῦ ἐν τῷ μέρει κινδυνεύσειν. ἅπερ αὐτὸν οὐ ψεύσομαι, ἐὰν ὑμῖν, ὦ ἄνδρεσ, δοκῇ. ὡσ δ’ ἀληθῆ λέγω, κάλει μοι τοὺσ μάρτυρασ. Μάρτυρεσ ἀλλὰ γὰρ τὸν υἱὸν αὐτοῦ τοῦτον, ᾧ λαχεῖν ἠξίωσε τῆσ Ἐπιλύκου θυγατρόσ, σκέψασθε πῶσ γέγονε καὶ πῶσ ἐποιήσατ’ αὐτόν· ταῦτα γὰρ καὶ ἄξιον ἀκοῦσαι, ὦ ἄνδρεσ.

γαμεῖ μὲν Ἰσχομάχου θυγατέρα· ταύτῃ δὲ συνοικήσασ οὐδ’ ἐνιαυτὸν τὴν μητέρα αὐτῆσ ἔλαβε, καὶ συνῴκει ὁ πάντων σχετλιώτατοσ ἀνθρώπων τῇ μητρὶ καὶ τῇ θυγατρί, ἱερεὺσ ὢν τῆσ μητρὸσ καὶ τῆσ θυγατρόσ, καὶ εἶχεν ἐν τῇ οἰκίᾳ ἀμφοτέρασ. καὶ οὗτοσ μὲν οὐκ ᾐσχύνθη οὐδ’ ἔδεισε τὼ θεώ·

ἡ δὲ τοῦ Ἰσχομάχου θυγάτηρ τεθνάναι νομίσασα λυσιτελεῖν ἢ ζῆν ὁρῶσα τὰ γιγνόμενα, ἀπαγχομένη μεταξὺ κατεκωλύθη, καὶ ἐπειδὴ ἀνεβίω, ἀποδρᾶσα ἐκ τῆσ οἰκίασ ᾤχετο, καὶ ἐξήλασεν ἡ μήτηρ τὴν θυγατέρα. ταύτησ δ’ αὖ διαπεπλησμένοσ ἐξέβαλε καὶ ταύτην. ἡ δ’ ἔφη κυεῖν ἐξ αὐτοῦ· καὶ ἐπειδὴ ἔτεκεν υἱόν, ἔξαρνοσ ἦν μὴ εἶναι ἐξ αὐτοῦ τὸ παιδίον. λαβόντεσ δὲ οἱ προσήκοντεσ τῇ γυναικὶ τὸ παιδίον ἧκον ἐπὶ τὸν βωμὸν Ἀπατουρίοισ, ἔχοντεσ ἱερεῖον, καὶ ἐκέλευον κατάρξασθαι τὸν Καλλίαν.

ὁ δ’ ἠρώτα τίνοσ εἰή τὸ παιδίον· ἔλεγον "Καλλίου τοῦ Ἱππονίκου. " "ἐγώ εἰμι οὗτοσ. " "καὶ ἔστι γε σὸν τὸ παιδίον. " λαβόμενοσ τοῦ βωμοῦ ὤμοσεν ἦ μὴν μὴ εἶναί <οἱ> υἱὸν ἄλλον μηδὲ γενέσθαι πώποτε, εἰ μὴ Ἱππόνικον ἐκ τῆσ Γλαύκωνοσ θυγατρόσ· ἢ ἐξώλη εἶναι καὶ αὐτὸν καὶ τὴν οἰκίαν, ὥσπερ ἔσται. μετὰ ταῦτα τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ, ὑστέρῳ πάλιν χρόνῳ τῆσ γραὸσ τολμηροτάτησ γυναικὸσ ἀνηράσθη, καὶ κομίζεται αὐτὴν εἰσ τὴν οἰκίαν, καὶ τὸν παῖδα ἤδη μέγαν ὄντα εἰσάγει εἰσ Κήρυκασ, φάσκων εἶναι υἱὸν αὑτοῦ.

ἀντεῖπε μὲν Καλλιάδησ μὴ εἰσδέξασθαι, ἐψηφίσαντο δὲ οἱ Κήρυκεσ κατὰ τὸν νόμον ὅσ ἐστιν αὐτοῖσ, τὸν πατέρα ὀμόσαντα εἰσάγειν ἦ μὴν υἱὸν ὄντα ἑαυτοῦ εἰσάγειν. λαβόμενοσ τοῦ βωμοῦ ὤμοσεν ἦ μὴν τὸν παῖδα ἑαυτοῦ εἶναι γνήσιον, ἐκ Χρυσίλλησ γεγονότα· ὃν ἀπώμοσε. καὶ μοι τούτων ἁπάντων τοὺσ μάρτυρασ κάλει. <Μάρτυρεσ> φέρε δὴ τοίνυν, ὦ ἄνδρεσ, σκεψώμεθα εἰ πώποτε ἐν τοῖσ Ἕλλησι πρᾶγμα τοιοῦτον ἐγένετο, ὅπου γυναῖκά τισ γήμασ ἐπέγημε τῇ θυγατρὶ τὴν μητέρα καὶ ἐξήλασεν ἡ μήτηρ τὴν θυγατέρα· ταύτῃ δὲ συνοικῶν βούλεται τὴν Ἐπιλύκου θυγατέρα λαβεῖν, ἵν’ ἐξελάσῃ τὴν τήθην ἡ θυγατριδῆ.

ἀλλὰ γὰρ τῷ παιδὶ αὐτοῦ τί χρὴ τοὔνομα θέσθαι; οἶμαι γὰρ ἔγωγε οὐδένα οὕτωσ ἀγαθὸν εἶναι λογίζεσθαι, ὅστισ ἐξευρήσει τοὔνομα αὐτοῦ.

τριῶν γὰρ οὐσῶν γυναικῶν αἷσ συνῳκηκὼσ ἔσται ὁ πατὴρ αὐτοῦ, τῆσ μὲν υἱόσ ἐστιν, ὥσ φησι, τῆσ δὲ ἀδελφόσ, τῆσ δὲ θεῖοσ. τίσ ἂν εἰή οὗτοσ; Οἰδίπουσ, ἢ Αἴγισθοσ; ἢ τί χρὴ αὐτὸν ὀνομάσαι; ἀλλὰ γάρ, ὦ ἄνδρεσ, βραχύ τι ὑμᾶσ ἀναμνῆσαι περὶ Καλλίου βούλομαι.

εἰ γὰρ μέμνησθε, ὅτε ἡ πόλισ ἦρχε τῶν Ἑλλήνων καὶ ηὐδαιμόνει μάλιστα, Ἱππόνικοσ δὲ ἦν πλουσιώτατοσ τῶν Ἑλλήνων, τότε μέντοι πάντεσ ἴστε ὅτι παρὰ τοῖσ παιδαρίοισ τοῖσ μικροτάτοισ καὶ τοῖσ γυναίοισ κληδὼν ἐν ἁπάσῃ τῇ πόλει κατεῖχεν, ὅτι Ἱππόνικοσ ἐν τῇ οἰκίᾳ ἀλιτήριον τρέφει, ὃσ αὐτοῦ τὴν τράπεζαν ἀνατρέπει. μέμνησθε ταῦτα, ὦ ἄνδρεσ. πῶσ οὖν ἡ φήμη ἡ τότε οὖσα δοκεῖ ὑμῖν ἀποβῆναι;

οἰόμενοσ γὰρ Ἱππόνικοσ υἱὸν τρέφειν ἀλιτήριον αὑτῷ ἔτρεφεν, ὃσ ἀνατέτροφεν ἐκείνου τὸν πλοῦτον, τὴν σωφροσύνην, τὸν ἄλλον βίον ἅπαντα. οὕτωσ οὖν χρὴ περὶ τούτου γιγνώσκειν, ὡσ ὄντοσ Ἱππονίκου ἀλιτηρίου. ἀλλὰ γάρ, ὦ ἄνδρεσ, διὰ τί ποτε τοῖσ ἐμοὶ νυνὶ ἐπιτιθεμένοισ μετὰ Καλλίου καὶ συμπαρασκευάσασι τὸν ἀγῶνα καὶ χρήματα εἰσενεγκοῦσιν ἐπ’ ἐμοὶ τρία μὲν ἔτη ἐπιδημῶν καὶ ἥκων ἐκ Κύπρου οὐκ ἀσεβεῖν ἐδόκουν αὐτοῖσ, μυῶν μὲν Ἀ Δελφόν, ἔτι δὲ ἄλλουσ ξένουσ ἐμαυτοῦ, καὶ εἰσιὼν εἰσ τὸ Ἐλευσίνιον καὶ θύων, ὥσπερ ἐμαυτὸν ἄξιον νομίζω εἶναι·

ἀλλὰ τοὐναντίον λῃτουργεῖν οὗτοι προὐβάλλοντο, πρῶτον μὲν γυμνασίαρχον Ἡφαιστίοισ, ἔπειτα ἀρχεθέωρον εἰσ Ἰσθμὸν καὶ Ὀλυμπίαζε, εἶτα δὲ ταμίαν ἐν πόλει τῶν ἱερῶν χρημάτων. νῦν δὲ ἀσεβῶ καὶ ἀδικῶ εἰσιὼν εἰσ τὰ ἱερά. ἐγὼ ὑμῖν ἐρῶ διότι οὗτοι ταῦτα νῦν γιγνώσκουσιν.

Ἀγύρριοσ γὰρ οὑτοσί, ὁ καλὸσ κἀγαθόσ, ἀρχώνησ ἐγένετο τῆσ πεντηκοστῆσ τρίτον ἔτοσ, καὶ ἐπρίατο τριάκοντα ταλάντων, μετέσχον δ’ αὐτῷ οὗτοι πάντεσ οἱ παρασυλλεγέντεσ ὑπὸ τὴν λεύκην, οὓσ ὑμεῖσ ἴστε οἱοῖ́ εἰσιν· οἳ διὰ τοῦτο ἔμοιγε δοκοῦσι συλλεγῆναι ἐκεῖσε, ἵν’ αὐτοῖσ ἀμφότερα ᾖ, καὶ μὴ ὑπερβάλλουσι λαβεῖν ἀργύριον καὶ ὀλίγου πραθείσησ μετασχεῖν. κερδήναντεσ δὲ ἓξ τάλαντα, γνόντεσ τὸ πρᾶγμα οἱο͂ν εἰή, ὡσ πολλοῦ ἄξιον, συνέστησαν πάντεσ, καὶ μεταδόντεσ τοῖσ ἄλλοισ ἐωνοῦντο πάλιν τριάκοντα ταλάντων.

ἐπεὶ δ’ οὐκ ἀντεωνεῖτο οὐδείσ, παρελθὼν ἐγὼ εἰσ τὴν βουλὴν ὑπερέβαλλον, ἑώσ ἐπριάμην ἓξ καὶ τριάκοντα ταλάντων. ἀπελάσασ δὲ τούτουσ καὶ καταστήσασ ὑμῖν ἐγγυητὰσ ἐξέλεξα τὰ χρήματα καὶ κατέβαλον τῇ πόλει καὶ αὐτὸσ οὐκ ἐζημιώθην, ἀλλὰ καὶ βραχέα ἀπεκερδαίνομεν οἱ μετασχόντεσ· τούτουσ δ’ ἐποίησα τῶν ὑμετέρων μὴ διανείμασθαι ἓξ τάλαντα ἀργυρίου. ἃ οὗτοι γνόντεσ ἔδοσαν σφίσιν αὐτοῖσ λόγον, ὅτι "ἅνθρωποσ οὑτοσὶ οὔτε αὐτὸσ λήψεται τῶν κοινῶν χρημάτων οὔθ’ ἡμᾶσ ἐάσει, φυλάξει δὲ καὶ ἐμποδὼν ἔσται διανείμασθαι τὰ κοινά·

πρὸσ δὲ τούτοισ, ὃν ἂν ἡμῶν ἀδικοῦντα λάβῃ, εἰσάξει εἰσ τὸ πλῆθοσ τὸ Ἀθηναίων καὶ ἀπολεῖ. δεῖ οὖν τοῦτον ἐκποδὼν ἡμῖν εἶναι καὶ δικαίωσ καὶ ἀδίκωσ. ταῦτα μὲν οὖν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τούτοισ ποιητέα ἦν, ὑμῖν δέ γε <τὸ> ἐναντίον τούτων·

ὡσ γὰρ πλείστουσ εἶναι ὑμῖν ἤθελον ἂν τοιούσδε οἱο͂́σπερ ἐγώ, τούτουσ δὲ μάλιστα <μὲν> ἀπολωλέναι, εἰ δὲ μή, εἶναι τοὺσ μὴ ἐπιτρέψοντασ αὐτοῖσ, οἷσ καὶ προσήκει ἀνδράσιν εἶναι καὶ ἀγαθοῖσ καὶ δικαίοισ περὶ τὸ πλῆθοσ τὸ ὑμέτερον, καὶ βουλόμενοι δυνήσονται εὖ ποιεῖν ὑμᾶσ. ἐγὼ οὖν ὑμῖν ὑπισχνοῦμαι ἢ παύσειν τούτουσ ταῦτα ποιοῦντασ καὶ βελτίουσ παρέξειν, ἢ εἰσ ὑμᾶσ εἰσαγαγὼν κολάσειν τοὺσ ἀδικοῦντασ αὐτῶν. κατηγόρησαν δέ μου καὶ περὶ τῶν ναυκληριῶν καὶ περὶ τῆσ ἐμπορίασ, ὡσ ἄρα οἱ θεοὶ διὰ τοῦτό με ἐκ τῶν κινδύνων σῴσαιεν, ἵνα ἐλθὼν δεῦρο, ὡσ ἐοίκεν, ὑπὸ Κηφισίου ἀπολοίμην.

ἐγὼ δέ, ὦ Ἀθηναῖοι, οὐκ ἀξιῶ τοὺσ θεοὺσ τοιαύτην γνώμην ἔχειν, ὥστ’ εἰ ἐνόμιζον ὑπ’ ἐμοῦ ἀδικεῖσθαι, λαμβάνοντάσ με ἐν τοῖσ μεγίστοισ μεγίστοισ κινδύνοισ μὴ τιμωρεῖσθαι. τίσ γὰρ κίνδυνοσ μείζων ἀνθρώποισ ἢ χειμῶνοσ ὡρ́ᾳ πλεῖν τὴν θάλατταν; ἐν οἷσ ἔχοντεσ μὲν τὸ σῶμα τοὐμόν, κρατοῦντεσ δὲ τοῦ βίου καὶ τῆσ οὐσίασ τῆσ ἐμῆσ, εἶτα ἔσῳζον; οὐκ ἐξῆν αὐτοῖσ ποιῆσαι μηδὲ ταφῆσ τὸ σῶμα ἀξιωθῆναι;

ἔτι δὲ πολέμου γενομένου καὶ τριήρων ἀεὶ κατὰ θάλατταν οὐσῶν καὶ λῃστῶν, ὑφ’ ὧν πολλοὶ ληφθέντεσ, ἀπολέσαντεσ τὰ ὄντα, δουλεύοντεσ τὸν βίον διετέλεσαν, οὔσησ δὲ χώρασ βαρβάρου, εἰσ ἣν πολλοὶ ἤδη ἐκπεσόντεσ αἰκείαισ ταῖσ μεγίσταισ περιέπεσον καὶ τὰ σφέτερα αὐτῶν σώματα αἰκισθέντεσ ἀπέθανον, ‐ εἶτα οἱ μὲν θεοὶ ἐκ τοσούτων κινδύνων ἔσῳζόν με, σφῶν δὲ αὐτῶν προὐστήσαντο τιμωρὸν γενέσθαι Κηφίσιον τὸν πονηρότατον Ἀθηναίων, ὧν οὗτόσ φησι πολίτησ εἶναι οὐκ ὤν, ᾧ οὐδ’ ὑμῶν τῶν καθημένων οὐδεὶσ ἂν ἐπιτρέψειεν οὐδὲν τῶν ἰδίων, εἰδὼσ τοῦτον οἱο͂́σ ἐστιν; ἐγὼ μὲν οὖν, ὦ ἄνδρεσ, ἡγοῦμαι χρῆναι νομίζειν τοὺσ τοιούτουσ κινδύνουσ ἀνθρωπίνουσ, τοὺσ δὲ κατὰ θάλατταν θείουσ.

εἴπερ οὖν δεῖ τὰ τῶν θεῶν ὑπονοεῖν, πάνυ ἂν αὐτοὺσ οἶμαι ἐγὼ ὀργίζεσθαι καὶ ἀγανακτεῖν, εἰ τοὺσ ὑφ’ ἑαυτῶν σῳζομένουσ ὑπ’ ἀνθρώπων ἀπολλυμένουσ ὁρῷεν. καὶ μὲν δὴ καὶ τάδε ὑμῖν ἄξιον, ὦ ἄνδρεσ, ἐνθυμηθῆναι, ὅτι νυνὶ πᾶσι τοῖσ Ἕλλησιν ἄνδρεσ ἄριστοι καὶ εὐβουλότατοι δοκεῖτε γεγενῆσθαι, οὐκ ἐπὶ τιμωρίαν τραπόμενοι τῶν γεγενημένων, ἀλλ’ ἐπὶ σωτηρίαν τῆσ πόλεωσ καὶ ὁμόνοιαν τῶν πολιτῶν.

συμφοραὶ μὲν γὰρ ἤδη καὶ ἄλλοισ πολλοῖσ ἐγένοντο οὐκ ἐλάττουσ ἢ καὶ ἡμῖν· τὸ δὲ τὰσ γενομένασ διαφορὰσ πρὸσ ἀλλήλουσ θέσθαι καλῶσ, τοῦτ’ εἰκότωσ ἤδη δοκεῖ ἀνδρῶν ἀγαθῶν καὶ σωφρόνων ἔργον εἶναι. ἐπειδὴ τοίνυν παρὰ πάντων ὁμολογουμένωσ ταῦθ’ ὑμῖν ὑπάρχει, καὶ εἴ τισ φίλοσ ὢν τυγχάνει καὶ εἴ τισ ἐχθρόσ, μὴ μεταγνῶτε, μηδὲ βούλεσθε τὴν πόλιν ἀποστερῆσαι ταύτησ τῆσ δόξησ, μηδὲ αὐτοὶ δοκεῖν τύχῃ ταῦτα μᾶλλον ἢ γνώμῃ ψηφίσασθαι. δέομαι οὖν ἁπάντων <ὑμῶν> περὶ ἐμοῦ τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχειν, ἥνπερ καὶ περὶ τῶν ἐμῶν προγόνων, ἵνα κἀμοὶ ἐγγένηται ἐκείνουσ μιμήσασθαι, ἀναμνησθέντασ αὐτῶν ὅτι ὅμοιοι τοῖσ πλείστων καὶ μεγίστων ἀγαθῶν αἰτίοισ τῇ πόλει γεγένηνται, πολλῶν ἕνεκα σφᾶσ αὐτοὺσ παρέχοντεσ τοιούτουσ, μάλιστα δὲ τῆσ εἰσ ὑμᾶσ εὐνοίασ, καὶ ὅπωσ, εἴ ποτέ τισ αὐτοῖσ ἢ τῶν ἐξ ἐκείνων τινὶ κίνδυνοσ γένοιτο ἢ συμφορά, σῴζοιντο συγγνώμησ παρ’ ὑμῶν τυγχάνοντεσ.

εἰκότωσ δ’ ἂν αὐτῶν μεμνῇσθε· καὶ γὰρ τῇ πόλει ἁπάσῃ αἱ τῶν ὑμετέρων προγόνων ἀρεταὶ πλείστου ἄξιαι ἐγένοντο.

ἐπειδὴ γάρ, ὦ ἄνδρεσ, αἱ νῆεσ διεφθάρησαν, πολλῶν βουλομένων τὴν πόλιν ἀνηκέστοισ συμφοραῖσ περιβαλεῖν, Λακεδαιμόνιοι ἔγνωσαν ὅμωσ τότε ἐχθροὶ ὄντεσ σῴζειν τὴν πόλιν διὰ τὰσ ἐκείνων τῶν ἀνδρῶν ἀρετάσ, οἳ ὑπῆρξαν τῆσ ἐλευθερίασ ἁπάσῃ τῇ Ἑλλάδι. ἐπειδὴ τοίνυν καὶ ἡ πόλισ ἐσώθη δημοσίᾳ διὰ τὰσ τῶν προγόνων τῶν ὑμετέρων ἀρετάσ, ἀξιῶ κἀμοὶ διὰ τὰσ τῶν προγόνων τῶν ἐμῶν ἀρετὰσ σωτηρίαν γενέσθαι.

καὶ γὰρ αὐτῶν τῶν ἔργων, δι’ ἅπερ ἡ πόλισ ἐσώθη, οὐκ ἐλάχιστον μέροσ οἱ ἐμοὶ πρόγονοι συνεβάλοντο· ὧν ἕνεκα καὶ ἐμοὶ δίκαιον ὑμᾶσ μεταδοῦναι τῆσ σωτηρίασ, ἧσπερ καὶ αὐτοὶ παρὰ τῶν Ἑλλήνων ἐτύχετε. σκέψασθε τοίνυν καὶ τάδε, ἄν με σῴσητε, οἱο͂ν ἕξετε πολίτην·

ὃσ πρῶτον μὲν ἐκ πολλοῦ πλούτου, ὅσον ὑμεῖσ ἴστε, οὐ δι’ ἐμαυτὸν ἀλλὰ διὰ τὰσ τῆσ πόλεωσ συμφορὰσ εἰσ πενίαν πολλὴν καὶ ἀπορίαν κατέστην, ἔπειτα δὲ καινὸν βίον ἠργασάμην ἐκ τοῦ δικαίου, τῇ γνώμῃ καὶ τοῖν χεροῖν τοῖν ἐμαυτοῦ. ἐπιστάμενον δ’ οἱο͂ν τὸ ἁμαρτόντα πρᾶξαι κακῶσ, πολλοῖσ συγγενόμενοσ καὶ πλείστων πειραθείσ, ἀφ’ ὧν ἐμοὶ ξενίαι καὶ φιλότητεσ πρὸσ πολλοὺσ καὶ βασιλέασ καὶ πόλεισ καὶ ἄλλουσ ἰδίᾳ ξένουσ γεγένηνται, ὧν ἐμὲ σῴσαντεσ μεθέξετε, καὶ ἔσται ὑμῖν χρῆσθαι τούτοισ, ὅπου ἂν ἐν καιρῷ τι ὑμῖν γίγνηται.

ἔχει δὲ καὶ ὑμῖν, ὦ ἄνδρεσ, οὕτωσ·

ἐάν με νυνὶ διαφθείρητε, οὐκ ἔστιν ὑμῖν ἔτι λοιπὸσ τοῦ γένουσ τοῦ ἡμετέρου οὐδείσ, ἀλλ’ οἴχεται πᾶν πρόρριζον. καίτοι οὐκ ὄνειδοσ ὑμῖν ἐστιν ἡ Ἀνδοκίδου καὶ Λεωγόρου οἰκία οὖσα, ἀλλὰ πολὺ μᾶλλον τότ’ ἦν ὄνειδοσ, ὅτ’ ἐμοῦ φεύγοντοσ Κλεοφῶν αὐτὴν ὁ λυροποιὸσ ᾤκει. οἳ πλείστασ μὲν στρατηγήσαντεσ στρατηγίασ πολλὰ τρόπαια τῶν πολεμίων καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν ὑμῖν ἀπέδειξαν, πλείστασ δὲ ἄλλασ ἀρχὰσ ἄρξαντεσ καὶ χρήματα διαχειρίσαντεσ τὰ ὑμέτερα οὐδένα πώποτε ὦφλον, οὐδ’ ἡμάρτηται οὐδὲν οὔτε ἡμῖν εἰσ ὑμᾶσ οὔτε ὑμῖν εἰσ ἡμᾶσ, οἰκία δὲ πασῶν ἀρχαιοτάτη καὶ κοινοτάτη ἀεὶ τῷ δεομένῳ.

οὐδ’ ἔστιν ὅπου ἐκείνων τισ τῶν ἀνδρῶν καταστὰσ εἰσ ἀγῶνα ἀπῄτησεν ὑμᾶσ χάριν τούτων τῶν ἔργων. μὴ τοίνυν, εἰ αὐτοὶ τεθνᾶσι, καὶ περὶ τῶν πεπραγμένων αὐτοῖσ ἐπιλάθησθε, ἀλλ’ ἀναμνησθέντεσ τῶν ἔργων νομίσατε τὰ σώματα αὐτῶν ὁρᾶν αἰτουμένων ἐμὲ παρ’ ὑμῶν σῷσαι.

τίνα γὰρ καὶ ἀναβιβάσωμαι δεησόμενον ὑπὲρ ἐμαυτοῦ; τὸν πατέρα; ἀλλὰ τέθνηκεν. ἀλλὰ τοὺσ ἀδελφούσ; ἀλλ’ οὐκ εἰσίν. ἀλλὰ τοὺσ παῖδασ;

ἀλλ’ οὔπω γεγένηνται. ὑμεῖσ τοίνυν καὶ ἀντὶ πατρὸσ ἐμοὶ καὶ ἀντὶ ἀδελφῶν καὶ ἀντὶ παίδων γένεσθε· εἰσ ὑμᾶσ καταφεύγω καὶ ἀντιβολῶ καὶ ἱκετεύω· ὑμεῖσ με παρ’ ὑμῶν αὐτῶν αἰτησάμενοι σῴσατε, καὶ μὴ βούλεσθε Θετταλοὺσ καὶ Ἀνδρίουσ πολίτασ ποιεῖσθαι δι’ ἀπορίαν ἀνδρῶν, τοὺσ δὲ ὄντασ πολίτασ ὁμολογουμένωσ, οἷσ προσήκει ἀνδράσιν ἀγαθοῖσ εἶναι καὶ βουλόμενοι δυνήσονται, τούτουσ δὲ ἀπόλλυτε. μὴ δῆτα. ἔπειτα καὶ ταῦθ’ ὑμῶν δέομαι, εὖ ποιῶν ὑμᾶσ ὑφ’ ὑμῶν τιμᾶσθαι. ὥστ’ ἐμοὶ μὲν πειθόμενοι οὐκ ἀποστερεῖσθε εἴ τι ἐγὼ δυνήσομαι ὑμᾶσ εὖ ποιεῖν· ἐὰν δὲ τοῖσ ἐχθροῖσ τοῖσ ἐμοῖσ πεισθῆτε, οὐδ’ ἂν ὑστέρῳ χρόνῳ ὑμῖν μεταμελήσῃ, οὐδὲν ἔτι πλέον ποιήσετε. μὴ τοίνυν μήθ’ ὑμᾶσ αὐτοὺσ τῶν ἀπ’ ἐμοῦ ἐλπίδων ἀποστερήσητε μήτ’ ἐμὲ τῶν εἰσ ὑμᾶσ.

ἀξιῶ δ’ ἔγωγε τούτουσ οἵτινεσ ὑμῖν ἀρετῆσ ἤδη τῆσ μεγίστησ εἰσ τὸ πλῆθοσ τὸ ὑμέτερον ἔλεγχον ἔδοσαν, ἀναβάντασ ἐνταυθοῖ συμβουλεύειν ὑμῖν ἃ γιγνώσκουσι περὶ ἐμοῦ.

δεῦρο Ἄνυτε, Κέφαλε, ἔτι δὲ καὶ οἱ φυλέται οἱ ᾑρημένοι μοι συνδικεῖν, Θράσυλλοσ καὶ οἱ ἄλλοι.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Andocides, Speeches, Περὶ τῶν μυστηρίων

(안도키데스, 연설, Περὶ τῶν μυστηρίων)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION