Andocides, Speeches, Ἀνδοκίδου κατὰ Ἀλκιβιάδου

(안도키데스, 연설, Ἀνδοκίδου κατὰ Ἀλκιβιάδου)

οὐκ ἐν τῷ παρόντι μόνον γιγνώσκω τῶν πολιτικῶν πραγμάτων ὡσ σφαλερόν ἐστιν ἅπτεσθαι, ἀλλὰ καὶ πρότερον χαλεπὸν ἡγούμην, πρὶν τῶν κοινῶν ἐπιμελεῖσθαί τινοσ. πολίτου δὲ ἀγαθοῦ νομίζω προκινδυνεύειν ἐθέλειν τοῦ πλήθουσ, καὶ μὴ καταδείσαντα τὰσ ἔχθρασ τὰσ ἰδίασ ὑπὲρ τῶν δημοσίων ἔχειν ἡσυχίαν· διὰ μὲν γὰρ τοὺσ τῶν ἰδίων ἐπιμελουμένουσ οὐδὲν αἱ πόλεισ μείζουσ καθίστανται, διὰ δὲ τοὺσ τῶν κοινῶν μεγάλαι καὶ ἐλεύθεραι γίγνονται. ὧν τῶν ἀγαθῶν εἷσ ἐγὼ βουληθεὶσ ἐξετάζεσθαι μεγίστοισ περιπέπτωκα κινδύνοισ, προθύμων μὲν καὶ ἀγαθῶν ἀνδρῶν ὑμῶν τυγχάνων, δι’ ὅπερ σῴζομαι, πλείστοισ δὲ καὶ δεινοτάτοισ ἐχθροῖσ χρώμενοσ, ὑφ’ ὧν διαβάλλομαι.

ὁ μὲν οὖν ἀγὼν ὁ παρὼν οὐ στεφανηφόροσ, ἀλλ’ εἰ χρὴ μηδὲν ἀδικήσαντα τὴν πόλιν δέκα ἔτη φεύγειν· οἱ δ’ ἀνταγωνιζόμενοι περὶ τῶν ἄθλων τούτων ἐσμὲν ἐγὼ καὶ Ἀλκιβιάδησ καὶ Νικίασ, ὧν ἀναγκαῖον ἕνα τῇ συμφορᾷ περιπεσεῖν. ἄξιον δὲ μέμψασθαι τὸν θέντα τὸν νόμον, ὃσ ἐναντία τῷ ὁρ́κῳ τοῦ δήμου καὶ τῆσ βουλῆσ ἐνομοθέτησεν·

ἐκεῖ μὲν γὰρ ὄμνυτε μηδένα μήτε ἐξελᾶν μήτε δήσειν μήτε ἀποκτενεῖν ἄκριτον, ἐν δὲ τῷδε τῷ καιρῷ οὔτε κατηγορίασ γενομένησ οὔτε ἀπολογίασ ἀποδοθείσησ οὔτε διαψηφισαμένων κρύβδην τὸν ὀστρακισθέντα τοσοῦτον χρόνον δεῖ στερηθῆναι τῆσ πόλεωσ. εἶτα ἐν τοῖσ τοιούτοισ οἱ τοὺσ ἑταίρουσ καὶ συνωμότασ κεκτημένοι πλέον φέρονται τῶν ἄλλων·

οὐ γὰρ ὥσπερ ἐν τοῖσ δικαστηρίοισ οἱ λαχόντεσ κρίνουσιν, ἀλλὰ τούτου τοῦ πράγματοσ ἅπασιν Ἀθηναίοισ μέτεστι. πρὸσ δὲ τούτοισ τῷ μὲν ἐλλείπειν τῷ δ’ ὑπερβάλλειν ὁ νόμοσ μοι δοκεῖ· τῶν μὲν γὰρ ἰδίων ἀδικημάτων μεγάλην τιμωρίαν ταύτην νομίζω, τῶν δὲ δημοσίων μικρὰν καὶ οὐδενὸσ ἀξίαν ἡγοῦμαι ζημίαν, ἐξὸν κολάζειν χρήμασι καὶ δεσμῷ καὶ θανάτῳ. ἔτι δ’ εἴ τισ διὰ τοῦτο μεθίσταται ὅτι <πονηρὸσ> πολίτησ ἐστίν, οὗτοσ οὐδ’ ἀπελθὼν ἐνθένδε παύσεται, ἀλλ’ ὅπου ἂν οἰκῇ, ταύτην τὴν πόλιν διαφθερεῖ, καὶ τῇδε οὐδὲν ἧττον ἐπιβουλεύσει, ἀλλὰ καὶ μᾶλλον <καὶ> δικαιότερον ἢ πρὶν ἐκβληθῆναι.

οἶμαι δὲ καὶ τοὺσ φίλουσ ὑμῶν ἐν ταύτῃ μάλιστα τῇ ἡμέρᾳ λυπεῖσθαι καὶ τοὺσ ἐχθροὺσ ἥδεσθαι, συνειδότασ ὡσ ἂν ἀγνοήσαντεσ ἐξελάσητε τὸν βέλτιστον, δέκα ἐτῶν ἡ πόλισ οὐδὲν ἀγαθὸν ὑπὸ τούτου τοῦ ἀνδρὸσ πείσεται. ῥᾴδιον δὲ καὶ ἐντεῦθεν γνῶναι τὸν νόμον πονηρὸν ὄντα·

μόνοι γὰρ αὐτῷ τῶν Ἑλλήνων χρώμεθα, καὶ οὐδεμία τῶν ἄλλων πόλεων ἐθέλει μιμήσασθαι. καίτοι ταῦτα διέγνωσται ἄριστα τῶν δογμάτων, ἃ καὶ τοῖσ πολλοῖσ καὶ τοῖσ ὀλίγοισ ἁρμόττοντα μάλιστα τυγχάνει καὶ πλείστουσ ἐπιθυμητὰσ ἔχει. περὶ μὲν οὖν τούτων οὐκ οἶδ’ ὅ τι δεῖ μακρότερα λέγειν·

πάντωσ γὰρ οὐδὲν ἂν πλεῖον εἰσ τὸ παρὸν ποιήσαιμεν· δέομαι δ’ ὑμῶν τῶν λόγων ἴσουσ καὶ κοινοὺσ ἡμῖν ἐπιστάτασ γενέσθαι, καὶ πάντασ ἄρχοντασ περὶ τούτων καταστῆναι, καὶ μήτε τοῖσ λοιδορουμένοισ μήτε τοῖσ ὑπὲρ καιρὸν χαριζομένοισ ἐπιτρέπειν, ἀλλὰ τῷ μὲν θέλοντι λέγειν καὶ ἀκούειν εὐμενεῖσ εἶναι, τῷ δὲ ἀσελγαίνοντι καὶ θορυβοῦντι χαλεπούσ. ἀκούσαντεσ γὰρ ἕκαστον τῶν ὑπαρχόντων ἄμεινον βουλεύσεσθε περὶ ἡμῶν. ἔστι δὲ περὶ τῆσ μισοδημίασ καὶ τῆσ στασιωτείασ βραχύσ μοι λόγοσ καταλελειμμένοσ.

εἰ μὲν γὰρ ἄκριτοσ ἦν, εἰκότωσ ἂν τῶν κατηγορούντων ἠκροᾶσθε καὶ ἐμοὶ ἀναγκαῖον ἦν ἀπολογεῖσθαι περὶ τούτων· ἐπειδὴ δὲ τετράκισ ἀγωνιζόμενοσ ἀπέφυγον, οὐκέτι δίκαιον ἡγοῦμαι λόγον οὐδένα περὶ τούτου γίγνεσθαι. πρὶν μὲν γὰρ κριθῆναι οὐ ῥᾴδιον ἦν εἰδέναι τὰσ αἰτίασ, οὔτ’ εἰ ψευδεῖσ εἰσιν οὔτ’ εἰ ἀληθεῖσ· ἀποφυγόντοσ δὲ ἢ καταγνωσθέντοσ τέλοσ ἔχει καὶ διώρισται τούτων ὁπότερόν ἐστιν. ὥστε δεινὸν νομίζω τοὺσ μὲν ἁλόντασ μιᾷ ψήφῳ μόνον ἀποθνῄσκειν, καὶ τὰ χρήματα δημεύεσθαι αὐτῶν, τοὺσ δὲ νικήσαντασ πάλιν τὰσ αὐτὰσ κατηγορίασ ὑπομένειν, καὶ τοὺσ δικαστὰσ ἀπολέσαι μὲν κυρίουσ εἶναι, σῷσαι δ’ ἀκύρουσ καὶ ἀτελεῖσ φαίνεσθαι, ἄλλωσ τε καὶ τῶν νόμων ἀπαγορευόντων δὶσ περὶ τῶν αὐτῶν πρὸσ τὸν αὐτὸν μὴ ἐξεῖναι δικάζεσθαι, καὶ ὑμῶν ὀμωμοκότων χρῆσθαι τοῖσ νόμοισ.

ὧν ἕνεκα περὶ ἐμαυτοῦ παραλιπὼν Ἀλκιβιάδου τὸν βίον ἀναμνῆσαι βούλομαι.

καίτοι ἀπορῶ γε διὰ τὸ πλῆθοσ τῶν ἁμαρτημάτων πόθεν ἄρξωμαι, ἐμποδὼν ἁπάντων ὄντων. περὶ μὲν οὖν μοιχείασ καὶ γυναικῶν ἀλλοτρίων ἁρπαγῆσ καὶ τῆσ ἄλλησ βιαιότητοσ καὶ παρανομίασ καθ’ ἕκαστον εἰ δεήσειε λέγειν, οὐκ ἂν ἐξαρκέσειεν ὁ παρὼν χρόνοσ, ἅμα δὲ καὶ πολλοῖσ ἀπεχθοίμην τῶν πολιτῶν, φανερὰσ τὰσ συμφορὰσ ποιῶν αὐτῶν. ἃ δὲ περὶ τὴν πόλιν εἴργασται καὶ τοὺσ προσήκοντασ καὶ τῶν ἄλλων ἀστῶν καὶ ξένων τοὺσ ἐντυγχάνοντασ, ἀποδείξω. πρῶτον μὲν οὖν πείσασ ὑμᾶσ τὸν φόρον ταῖσ πόλεσιν ἐξ ἀρχῆσ τάξαι τὸν ὑπ’ Ἀριστείδου πάντων δικαιότατα τεταγμένον, αἱρεθεὶσ ἐπὶ τούτῳ δέκατοσ αὐτὸσ μάλιστα διπλάσιον αὐτὸν ἑκάστοισ τῶν συμμάχων ἐποίησεν, ἐπιδείξασ δ’ αὑτὸν φοβερὸν καὶ μέγα δυνάμενον ἰδίασ ἀπὸ τῶν κοινῶν προσόδουσ κατεσκευάσατο.

σκέψασθε δὲ πῶσ ἄν τισ κακὰ μείζω τούτων κατασκευάσειεν, εἰ τῆσ σωτηρίασ ἡμῖν πάσησ διὰ τῶν συμμάχων οὔσησ, ὁμολογουμένωσ νῦν κάκιον ἢ πρότερον πραττόντων, τὸν φόρον ἑκάστοισ διπλασιάσειεν. ὥστ’ εἴπερ ἡγεῖσθε πολίτην ἀγαθὸν Ἀριστείδην καὶ δίκαιον γεγονέναι, τοῦτον προσήκει κάκιστον νομίζειν, ὡσ τἀναντία περὶ τῶν πόλεων ἐκείνῳ γιγνώσκοντα.

τοιγάρτοι διὰ ταῦτα πολλοὶ τὴν πατρίδα τὴν αὑτῶν ἀπολιπόντεσ φυγάδεσ γίγνονται καὶ εἰσ Θουρίουσ οἰκήσοντεσ ἀπέρχονται. δηλώσει δὲ ἡ τῶν συμμάχων ἔχθρα, ὅταν πρῶτον ἡμῖν καὶ Λακεδαιμονίοισ γένηται ναυτικὸσ πόλεμοσ. ἐγὼ δὲ νομίζω τὸν τοιοῦτον πονηρὸν εἶναι προστάτην, ὅστισ τοῦ παρόντοσ χρόνου ἐπιμελεῖται, ἀλλὰ μὴ καὶ τοῦ μέλλοντοσ προνοεῖται, καὶ τὰ ἥδιστα τῷ πλήθει, παραλιπὼν τὰ βέλτιστα, συμβουλεύει. θαυμάζω δὲ τῶν πεπεισμένων Ἀλκιβιάδην δημοκρατίασ ἐπιθυμεῖν, τοιαύτησ πολιτείασ ἣ μάλιστα κοινότητα δοκεῖ ᾑρῆσθαι, οἳ οὐδ’ ἀπὸ τῶν ἰδίων αὐτὸν θεῶνται, ὁρῶντεσ τὴν πλεονεξίαν καὶ τὴν ὑπερηφανίαν, ὃσ τὴν Καλλίου γήμασ ἀδελφὴν ἐπὶ δέκα ταλάντοισ, τελευτήσαντοσ Ἱππονίκου στρατηγοῦντοσ ἐπὶ Δηλίῳ ἕτερα τοσαῦτα προσεπράξατο, λέγων ὡσ ὡμολόγησεν ἐκεῖνοσ, ὁπότε παῖσ αὐτῷ ἐκ τῆσ θυγατρὸσ γένοιτο, προσθήσειν ταῦτα.

λαβὼν δὲ τοσαύτην προῖκα ὅσην οὐδεὶσ τῶν Ἑλλήνων, οὕτωσ ὑβριστὴσ ἦν, ἐπεισάγων εἰσ τὴν αὐτὴν οἰκίαν ἑταίρασ, καὶ δούλασ καὶ ἐλευθέρασ, ὥστ’ ἠνάγκασε τὴν γυναῖκα σωφρονεστάτην οὖσαν ἀπολιπεῖν, ἐλθοῦσαν πρὸσ τὸν ἄρχοντα κατὰ τὸν νόμον.

οὗ δὴ μάλιστα τὴν αὑτοῦ δύναμιν ἐπεδείξατο· παρακαλέσασ γὰρ τοὺσ ἑταίρουσ, ἁρπάσασ ἐκ τῆσ ἀγορᾶσ τὴν γυναῖκα ᾤχετο βίᾳ, καὶ πᾶσιν ἐδήλωσε καὶ τῶν ἀρχόντων καὶ τῶν νόμων καὶ τῶν ἄλλων πολιτῶν καταφρονῶν. οὐ τοίνυν ταῦτα μόνον ἐξήρκεσεν, ἀλλὰ καὶ λαθραῖον θάνατον ἐπεβούλευσε Καλλίᾳ, ἵνα τὸν οἶκον τὸν Ἱππονίκου κατάσχοι, ὡσ ἐναντίον πάντων ὑμῶν ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ κατηγόρει· καὶ τὰ χρήματα τῷ δήμῳ ἔδωκεν, εἴ πωσ τελευτήσειεν ἄπαισ, φοβούμενοσ μὴ διὰ τὴν οὐσίαν ἀπόλοιτο.

ἀλλὰ μὴν οὐδ’ ἔρημοσ οὐδ’ εὐαδίκητόσ ἐστιν, ἐπεὶ διὰ τὸν πλοῦτον ἔχει πολλοὺσ τοὺσ βοηθήσοντασ. καίτοι ὅστισ ὑβρίζει γυναῖκα τὴν ἑαυτοῦ καὶ τῷ κηδεστῇ θάνατον ἐπιβουλεύει, τί χρὴ προσδοκᾶν τοῦτον περὶ τοὺσ ἐντυχόντασ τῶν πολιτῶν διαπράττεσθαι; πάντεσ γὰρ ἄνθρωποι τοὺσ οἰκείουσ τῶν ἀλλοτρίων ποιοῦνται περὶ πλείονοσ. ὃ δὲ πάντων δεινότατόν ἐστι, τοιοῦτοσ ὢν ὡσ εὔνουσ τῷ δήμῳ τοὺσ λόγουσ ποιεῖται, καὶ τοὺσ ἄλλουσ ὀλιγαρχικοὺσ καὶ μισοδήμουσ ἀποκαλεῖ.

καὶ ὃν ἔδει τεθνάναι διὰ τὰ ἐπιτηδεύματα, κατήγοροσ τῶν διαβεβλημένων ὑφ’ ὑμῶν αἱρεῖται, καί φησι φύλαξ εἶναι τῆσ πολιτείασ, οὐδενὶ τῶν ἄλλων Ἀθηναίων οὔτ’ ὅσον ὀλίγῳ πλέον ἀξιῶν ἔχειν· ἀλλ’ οὕτω σφόδρα καταπεφρόνηκεν ὥστε διατετέλεκεν ἁθρόουσ μὲν ὑμᾶσ κολακεύων, ἕνα δ’ ἕκαστον προπηλακίζων. ὃσ εἰσ τοσοῦτον ἐλήλυθε τόλμησ, ὥστε πείσασ Ἀγάθαρχον τὸν γραφέα συνεισελθεῖν οἴκαδε τὴν οἰκίαν ἐπηνάγκασε γράφειν, δεομένου δὲ καὶ προφάσεισ ἀληθεῖσ λέγοντοσ, ὡσ οὐκ ἂν δύναιτο ταῦτα πράττειν ἤδη διὰ τὸ συγγραφὰσ ἔχειν παρ’ ἑτέρων, προεῖπεν αὐτῷ δήσειν, εἰ μὴ πάνυ ταχέωσ γράφοι.

ὅπερ ἐποίησε· καὶ οὐ πρότερον ἀπηλλάγη, πρὶν ἀποδρὰσ ᾤχετο τετάρτῳ μηνί, τοὺσ φύλακασ λαθών, ὥσπερ παρὰ βασιλέωσ. οὕτω δ’ ἀναίσχυντόσ ἐστιν, ὥστε προσελθὼν ἐνεκάλει αὐτῷ ὡσ ἀδικούμενοσ, καὶ οὐχ ὧν ἐβιάσατο μετέμελεν αὐτῷ, ἀλλ’ ὅτι κατέλιπε τὸ ἔργον ἠπείλει, καὶ οὔτε τῆσ δημοκρατίασ οὔτε τῆσ ἐλευθερίασ οὐδὲν ἦν ὄφελοσ· οὐδὲν γὰρ ἧττον ἐδεδέκει τῶν ὁμολογουμένων δούλων. ἀγανακτῶ δ’ ἐνθυμούμενοσ ὑμῖν μὲν οὐδὲ τοὺσ κακούργουσ ἀσφαλὲσ εἰσ τὸ δεσμωτήριον ὂν ἀπάγειν, διὰ τὸ χιλίασ δραχμὰσ τετάχθαι ἀποτεῖσαι ὃσ ἂν τὸ πέμπτον μέροσ μὴ μεταλάβῃ τῶν ψήφων·

ὁ δὲ τοσοῦτον χρόνον εἱρ́ξασ καὶ ἐπαναγκάζων γράφειν οὐδὲν κακὸν πέπονθεν, ἀλλὰ διὰ ταῦτα σεμνότεροσ δοκεῖ καὶ φοβερώτεροσ εἶναι. καὶ πρὸσ μὲν τὰσ ἄλλασ πόλεισ ἐν τοῖσ συμβόλοισ συντιθέμεθα μὴ ἐξεῖναι μήθ’ εἱρ͂ξαι μήτε δῆσαι τὸν ἐλεύθερον· ἐὰν δέ τισ παραβῇ, μεγάλην ζημίαν ἐπὶ τούτοισ, ἔθεμεν· τούτου δὲ τοιαῦτα πράξαντοσ οὐδεμίαν οὐδεὶσ οὔτ’ ἰδίαν οὔτε δημοσίαν τιμωρίαν ποιεῖται. νομίζω δὲ ταύτην εἶναι σωτηρίαν ἅπασι, πείθεσθαι τοῖσ ἄρχουσι καὶ τοῖσ νόμοισ·

ὅστισ δὲ ὑπερορᾷ ταῦτα, τὴν μεγίστην φυλακὴν ἀνῄρηκε τῆσ πόλεωσ. δεινὸν μὲν οὖν ἐστι καὶ ὑπὸ τῶν ἀγνοούντων τὰ δίκαια πάσχειν κακῶσ, πολὺ δὲ χαλεπώτερον, ὅταν τισ ἐπιστάμενοσ τὰ διαφέροντα παραβαίνειν τολμᾷ· φανερῶσ γὰρ ἐνδείκνυται, ὥσπερ οὗτοσ, οὐκ αὐτὸσ τοῖσ νόμοισ τοῖσ τῆσ πόλεωσ, ἀλλ’ ὑμᾶσ τοῖσ αὑτοῦ τρόποισ ἀκολουθεῖν ἀξιῶν. ἐνθυμήθητε δὲ Ταυρέαν, ὃσ ἀντιχορηγὸσ ἦν Ἀλκιβιάδῃ παισί.

κελεύοντοσ δὲ τοῦ νόμου τῶν χορευτῶν ἐξάγειν ὃν ἄν τισ βούληται ξένον ἀγωνιζόμενον, οὐκ ἐξὸν ἐπιχειρήσαντα κωλύειν, ἐναντίον ὑμῶν καὶ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων τῶν θεωρούντων καὶ τῶν ἀρχόντων ἁπάντων παρόντων <τῶν> ἐν τῇ πόλει τύπτων ἐξήλασεν αὐτόν, καὶ τῶν θεατῶν συμφιλονικούντων ἐκείνῳ καὶ μισούντων τοῦτον, ὥστε τῶν χορῶν τὸν μὲν ἐπαινούντων, τοῦ δ’ ἀκροάσασθαι οὐκ ἐθελόντων, οὐδὲν πλέον ἔπραξεν· ἀλλὰ τῶν κριτῶν οἱ μὲν φοβούμενοι οἱ δὲ χαριζόμενοι νικᾶν ἔκριναν αὐτόν, περὶ ἐλάττονοσ ποιούμενοι τὸν ὁρ́κον ἢ τοῦτον.

εἰκότωσ δέ μοι δοκοῦσιν οἱ κριταὶ ὑπέρχεσθαι Ἀλκιβιάδην, ὁρῶντεσ Ταυρέαν μὲν τοσαῦτα χρήματα ἀναλώσαντα προπηλακιζόμενον, τὸν δὲ τοιαῦτα παρανομοῦντα μέγιστον δυνάμενον. αἴτιοι δ’ ὑμεῖσ, οὐ τιμωρούμενοι τοὺσ ὑβρίζοντασ, καὶ τοὺσ μὲν λάθρᾳ ἀδικοῦντασ κολάζοντεσ, τοὺσ δὲ φανερῶσ ἀσελγαίνοντασ θαυμάζοντεσ. τοιγάρτοι τῶν νέων αἱ διατριβαὶ οὐκ ἐν τοῖσ γυμνασίοισ, ἀλλ’ ἐν τοῖσ δικαστηρίοισ εἰσί, καὶ στρατεύονται μὲν οἱ πρεσβύτεροι, δημηγοροῦσι δὲ οἱ νεώτεροι, παραδείγματι τούτῳ χρώμενοι, ὃσ τηλικαύτασ ποιεῖται τῶν ἁμαρτημάτων ὑπερβολάσ, ὥστε περὶ τῶν Μηλίων γνώμην ἀποφηνάμενοσ ἐξανδραποδίζεσθαι, πριάμενοσ γυναῖκα τῶν αἰχμαλώτων υἱὸν ἐξ αὐτῆσ πεποίηται, ὃσ τοσούτῳ παρανομωτέρωσ Αἰγίσθου γέγονεν, ὥστ’ ἐκ τῶν ἐχθίστων ἀλλήλοισ πέφυκε, καὶ τῶν οἰκειοτάτων ὑπάρχει αὐτῷ τὰ ἔσχατα τοὺσ μὲν πεποιηκέναι τοὺσ δὲ πεπονθέναι.

ἄξιον δὲ τὴν τόλμαν αὐτοῦ σαφέστερον ἔτι διελθεῖν.

ἐκ ταύτησ γὰρ παιδοποιεῖται τῆσ γυναικόσ, ἣν ἀντ’ ἐλευθέρασ δούλην κατέστησε, καὶ ἧσ τὸν πατέρα καὶ τοὺσ προσήκοντασ ἀπέκτεινε, καὶ ἧσ τὴν πόλιν ἀνάστατον πεποίηκεν, ὡσ ἂν μάλιστα τὸν υἱὸν ἐχθρὸν ἑαυτῷ καὶ τῇ πόλει ποιήσειε· τοσαύταισ ἀνάγκαισ κατείληπται μισεῖν. ἀλλ’ ὑμεῖσ ἐν μὲν ταῖσ τραγῳδίαισ τοιαῦτα θεωροῦντεσ δεινὰ νομίζετε, γιγνόμενα δ’ ἐν τῇ πόλει ὁρῶντεσ οὐδὲν φροντίζετε. καίτοι ἐκεῖνα μὲν οὐκ ἐπίστασθε πότερον οὕτω γεγένηται ἢ πέπλασται ὑπὸ τῶν ποιητῶν· ταῦτα δὲ σαφῶσ εἰδότεσ οὕτω παρανόμωσ πεπραγμένα ῥᾳθύμωσ φέρετε. πρὸσ δὲ τούτοισ τολμῶσί τινεσ περὶ αὐτοῦ λέγειν ὡσ οὐδὲ γεγένηται οὐδεὶσ πώποτε τοιοῦτοσ.

ἐγὼ δὲ νομίζω μέγιστα κακὰ τὴν πόλιν ὑπὸ τούτου πείσεσθαι, καὶ τηλικούτων πραγμάτων εἰσ τὸν λοιπὸν χρόνον αἴτιον δόξειν, ὥστε μηδένα τῶν προτέρων ἀδικημάτων μεμνῆσθαι· ἀνέλπιστον γὰρ οὐδέν, τὸν τὴν ἀρχὴν τοῦ βίου τοιαύτην κατασκευασάμενον καὶ τὴν τελευτὴν ὑπερβάλλουσαν ποιήσασθαι. ἔστι δὲ σωφρόνων ἀνδρῶν φυλάττεσθαι τῶν πολιτῶν τοὺσ ὑπεραυξανομένουσ, ἐνθυμουμένουσ ὑπὸ τῶν τοιούτων τὰσ τυραννίδασ καθισταμένασ. ἡγοῦμαι δ’ αὐτὸν πρὸσ ταῦτα μὲν οὐδὲν ἀντερεῖν, λέξειν δὲ περὶ τῆσ νίκησ τῆσ Ὀλυμπιάσι, καὶ περὶ πάντων μᾶλλον ἢ τῶν κατηγορηθέντων ἀπολογήσεσθαι.

ἐξ αὐτῶν δὲ τούτων ἐπιδείξω αὐτὸν ἐπιτηδειότερον τεθνάναι μᾶλλον ἢ σῴζεσθαι. διηγήσομαι δ’ ὑμῖν. Διομήδησ ἦλθε ζεῦγοσ ἵππων ἄγων Ὀλυμπίαζε, κεκτημένοσ μὲν οὐσίαν μετρίαν, στεφανῶσαι δὲ ἀπὸ τῶν ὑπαρχόντων τὴν πόλιν καὶ τὴν οἰκίαν βουλόμενοσ, λογιζόμενοσ τοὺσ ἀγῶνασ τοὺσ ἱππικοὺσ τύχῃ τοὺσ πλείστουσ κρινομένουσ.

τοῦτον Ἀλκιβιάδησ πολίτην ὄντα καὶ <οὐ> τὸν ἐπιτυχόντα, δυνάμενοσ παρὰ τοῖσ ἀγωνοθέταισ τῶν Ἠλείων, <τὸ ζεῦγοσ> ἀφελόμενοσ αὐτὸσ ἠγωνίζετο. καίτοι τί ἂν ἐποίησεν, εἴ τισ τῶν συμμάχων τῶν ὑμετέρων ἀφίκετο ζεῦγοσ ἵππων ἔχων; ἦ που ταχέωσ ἐπέτρεψεν ἂν ἀνταγωνίζεσθαι ἑαυτῷ, ὃσ Ἀθηναῖον ἄνδρα βιασάμενοσ τοῖσ ἀλλοτρίοισ ἐτόλμησεν ἵπποισ ἁμιλλᾶσθαι, δηλώσασ τοῖσ Ἕλλησι μηδὲν θαυμάζειν ἄν τινα αὐτῶν βιάσηται, ἐπεὶ καὶ τοῖσ πολίταισ οὐκ ἐξ ἴσου χρῆται, ἀλλὰ τοὺσ μὲν ἀφαιρούμενοσ, τοὺσ δὲ τύπτων, τοὺσ δὲ εἱργνύων, τοὺσ δὲ χρήματα πραττόμενοσ, οὐδενὸσ ἀξίαν τὴν δημοκρατίαν ἀποφαίνει, τοὺσ μὲν λόγουσ δημαγωγοῦ τὰ δ’ ἔργα τυράννου παρέχων, καταμαθὼν ὑμᾶσ τοῦ μὲν ὀνόματοσ φροντίζοντασ, τοῦ δὲ πράγματοσ ἀμελοῦντασ.

τοσοῦτον δὲ διαφέρει Λακεδαιμονίων, ὥστ’ ἐκεῖνοι μὲν καὶ ὑπὸ τῶν συμμάχων ἀνταγωνιζομένων ἀνέχονται ἡττώμενοι, οὗτοσ δὲ οὐδ’ ὑπὸ τῶν πολιτῶν, ἀλλὰ φανερῶσ εἴρηκεν οὐκ ἐπιτρέψειν τοῖσ ἀντεπιθυμοῦσί τινοσ.

εἶτ’ ἐκ τῶν τοιούτων ἀναγκαῖον τὰσ πόλεισ τῶν ἡμετέρων πολεμίων ἐπιθυμεῖν, ἡμᾶσ δὲ μισεῖν. ἵνα δὲ μὴ μόνον Διομήδην, ἀλλὰ καὶ τὴν πόλιν ὅλην ὑβρίζων ἐπιδείξειε, τὰ πομπεῖα παρὰ τῶν ἀρχιθεώρων αἰτησάμενοσ, ὡσ εἰσ τἀπινίκια τῇ προτεραίᾳ τῆσ θυσίασ χρησόμενοσ, ἐξηπάτησε καὶ ἀποδοῦναι οὐκ ἤθελε, βουλόμενοσ τῇ ὑστεραίᾳ πρότεροσ τῆσ πόλεωσ χρήσασθαι τοῖσ χρυσοῖσ χερνιβίοισ καὶ θυμιατηρίοισ.

ὅσοι μὲν οὖν τῶν ξένων μὴ ἐγίγνωσκον ἡμέτερα ὄντα, τὴν πομπὴν τὴν κοινὴν ὁρῶντεσ ὑστέραν οὖσαν τῆσ Ἀλκιβιάδου τοῖσ τούτου πομπείοισ χρῆσθαι ἐνόμιζον ἡμᾶσ· ὅσοι δὲ ἢ παρὰ τῶν πολιτῶν ἤκουον ἢ καὶ ἐπεγίγνωσκον τὰ τούτου, κατεγέλων ἡμῶν, ὁρῶντεσ ἕνα ἄνδρα μεῖζον ἁπάσησ τῆσ πόλεωσ δυνάμενον. σκέψασθε δὲ καὶ τὴν ἄλλην ἀποδημίαν τὴν εἰσ Ὀλυμπίαν ὡσ διέθετο.

τούτῳ σκηνὴν μὲν Περσικὴν Ἐφέσιοι διπλασίαν τῆσ δημοσίασ ἔπηξαν, ἱερεῖα δὲ καὶ τοῖσ ἵπποισ ἐφόδια Χῖοι παρεσκεύασαν, οἶνον δὲ καὶ τὰ ἄλλα ἀναλώματα Λεσβίοισ προσέταξε. καὶ οὕτωσ εὐτυχήσ ἐστιν, ὥστε τοὺσ Ἕλληνασ τῆσ παρανομίασ καὶ τῆσ δωροδοκίασ μάρτυρασ κεκτημένοσ οὐδεμίαν δέδωκε δίκην, ἀλλὰ ὁπόσοι μὲν ἄρχοντεσ ἐν μιᾷ πόλει γεγένηνται, ὑπεύθυνοί εἰσιν, ὁ δὲ πάντων τῶν συμμάχων <ἄρχων> καὶ χρήματα λαμβάνων οὐδενὸσ τούτων ὑπόδικόσ ἐστιν, ἀλλὰ τοιαῦτα διαπεπραγμένοσ σίτησιν ἐν Πρυτανείῳ ἔλαβε, καὶ προσέτι πολλῇ τῇ νίκῃ χρῆται, ὥσπερ οὐ πολὺ μᾶλλον ἠτιμακὼσ ἢ ἐστεφανωκὼσ τὴν πόλιν. εἰ δὲ βούλεσθε σκοπεῖν, εὑρήσετε τῶν πολλάκισ τούτῳ πεπραγμένων ἕκαστον ὀλίγον χρόνον πράξαντάσ τινασ ἀναστάτουσ τοὺσ οἴκουσ ποιήσαντασ·

οὗτοσ δ’ ἐπιτηδεύων ἅπαντα πολυτελέστατα διπλασίαν οὐσίαν κέκτηται. καίτοι ὑμεῖσ γε νομίζετε τοὺσ φειδομένουσ καὶ τοὺσ ἀκριβῶσ διαιτωμένουσ φιλοχρημάτουσ εἶναι, οὐκ ὀρθῶσ γιγνώσκοντεσ·

οἱ γὰρ μεγάλα δαπανώμενοι πολλῶν δεόμενοι αἰσχροκερδέστατοί εἰσιν. αἴσχιστον δὲ φανήσεσθε ποιοῦντεσ, εἰ τοῦτον μὲν ἀγαπᾶτε τὸν ἀπὸ τῶν ὑμετέρων χρημάτων ταῦτα κατεργασάμενον, Καλλίαν δὲ τὸν Διδυμίου, τῷ σώματι νικήσαντα πάντασ τοὺσ στεφανηφόρουσ ἀγῶνασ, ἐξωστρακίσατε πρὸσ τοῦτο οὐδὲν ἀποβλέψαντεσ, ὃσ ἀπὸ τῶν ἑαυτοῦ πόνων ἐτίμησε τὴν πόλιν. ἀναμνήσθητε δὲ καὶ τοὺσ προγόνουσ, ὡσ ἀγαθοὶ καὶ σώφρονεσ ἦσαν, οἵτινεσ ἐξωστράκισαν Κίμωνα διὰ παρανομίαν, ὅτι τῇ ἀδελφῇ τῇ ἑαυτοῦ συνῴκησε.

καίτοι οὐ μόνον αὐτὸσ Ὀλυμπιονίκησ ἦν, ἀλλὰ καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ Μιλτιάδησ. ἀλλ’ ὅμωσ οὐδὲν ὑπελογίζοντο τὰσ νίκασ· οὐ γὰρ ἐκ τῶν ἀγώνων ἀλλ’ ἐκ τῶν ἐπιτηδευμάτων ἔκρινον αὐτόν. ἀλλὰ μὴν εἰ δεῖ κατὰ γένοσ σκοπεῖν, ἐμοὶ μὲν οὐδαμόθεν προσήκει τούτου τοῦ πράγματοσ ‐ οὐδὲ ἔστιν οὐδεὶσ ὅστισ ἂν ἀποδείξειε τῶν ἡμετέρων οὐδένα τῇ συμφορᾷ ταύτῃ χρησάμενον ‐ Ἀλκιβιάδῃ δὲ μάλιστα πάντων Ἀθηναίων.

καὶ γὰρ ὁ τῆσ μητρὸσ πατὴρ Μεγακλῆσ καὶ ὁ πάπποσ Ἀλκιβιάδησ <δὶσ> ἐξωστρακίσθησαν ἀμφότεροι, ὥστ’ οὐδὲν θαυμαστὸν οὐδ’ ἄτοπον πείσεται τῶν αὐτῶν τοῖσ προγόνοισ ἀξιούμενοσ. καὶ μὴν οὐδ’ ἂν αὐτὸσ ἐπιχειρήσειεν ἀντειπεῖν, ὡσ οὐ τῶν ἄλλων ἐκεῖνοι παρανομώτατοι ὄντεσ τούτου σωφρονέστεροι καὶ δικαιότεροι ἦσαν, ἐπεὶ τῶν γε τούτῳ πεπραγμένων οὐδ’ ἂν εἷσ ἀξίωσ κατηγορῆσαι δύναιτο. νομίζω δὲ καὶ τὸν θέντα τὸν νόμον ταύτην τὴν διάνοιαν ἔχειν·

ἀποβλέψαντα τῶν πολιτῶν πρὸσ τοὺσ κρείττουσ τῶν ἀρχόντων καὶ τῶν νόμων, ἐπειδὴ παρὰ τῶν τοιούτων οὐκ ἔστιν ἰδίᾳ δίκην λαβεῖν, δημοσίαν τιμωρίαν ὑπὲρ τῶν ἀδικουμένων κατασκευάσαι. ἐγὼ <μὲν> τοίνυν ἔν τε τῷ κοινῷ κέκριμαι τετράκισ, ἰδίᾳ τε οὐδένα διεκώλυσα δικάζεσθαι βουλόμενον· Ἀλκιβιάδησ δὲ τοιαῦτα ἐργασάμενοσ οὐδεμίαν πώποτε δίκην ὑποσχεῖν ἐτόλμησεν. οὕτω γὰρ χαλεπόσ ἐστιν, ὥστε οὐ περὶ τῶν παρεληλυθότων ἀδικημάτων αὐτὸν τιμωροῦνται, ἀλλ’ ὑπὲρ τῶν μελλόντων φοβοῦνται, καὶ τοῖσ μὲν πεπονθόσι κακῶσ ἀνέχεσθαι λυσιτελεῖ, τούτῳ δὲ οὐκ ἐξαρκεῖ, εἰ μὴ καὶ τὸ λοιπὸν ὅ τι ἂν βούληται διαπράξεται.

καίτοι οὐ δήπου, ὦ Ἀθηναῖοι, ὀστρακισθῆναι μὲν ἐπιτήδειόσ εἰμι, τεθνάναι δὲ οὐκ ἄξιοσ, οὐδὲ κρινόμενοσ μὲν ἀποφυγεῖν, ἄκριτοσ δὲ φεύγειν, οὐδὲ τοσαυτάκισ ἀγωνιζόμενοσ καὶ νικήσασ δικαίωσ <ἂν> πάλιν δόξαιμι δι’ ἐκεῖνα ἐκπεσεῖν. ἀλλὰ γὰρ ἴσωσ μετὰ μικρᾶσ διαβολῆσ ἢ φαύλων κατηγόρων ἢ διὰ τῶν ἐπιτυχόντων ἐχθρῶν ἐκινδύνευον, ἀλλ’ οὐ διὰ τῶν ἐρρωμενεστάτων καὶ λέγειν καὶ πράττειν, οἵ τινεσ δύο τῶν τὴν αὐτὴν αἰτίαν ἐχόντων ἐμοὶ ἀπέκτειναν.

οὔκουν τοὺσ τοιούτουσ δίκαιον ἐκβάλλειν, οὓσ πολλάκισ ἐλέγχοντεσ εὑρίσκετε μηδὲν ἀδικοῦντασ, ἀλλὰ τοὺσ μὴ θέλοντασ ὑποσχεῖν τῇ πόλει περὶ τοῦ βίου λόγον. δεινὸν δέ μοι δοκεῖ εἶναι, εἰ μέν τισ ἀπολογεῖσθαι ἀξιώσειεν ὑπὲρ τῶν ἀποθανόντων ὡσ ἀδίκωσ ἀπολώλασιν, οὐκ <ἂν> ἀνασχέσθαι τῶν ἐπιχειρούντων·

εἰ δέ τισ τῶν ἀποφυγόντων πάλιν περὶ τῆσ αὐτῆσ αἰτίασ κατηγορεῖ, πῶσ οὐ δίκαιον περὶ τοὺσ ζῶντασ καὶ τοὺσ τεθνηκότασ τὴν αὐτὴν γνώμην ἔχειν; ἔστι μὲν οὖν Ἀλκιβιάδου μήτε αὐτὸν τῶν νόμων καὶ τῶν ὁρ́κων φροντίζειν, ὑμᾶσ τε παραβαίνειν ἐπιχειρεῖν διδάσκειν, καὶ τοὺσ μὲν ἄλλουσ ἐκβάλλειν καὶ ἀποκτείνειν ἀνηλεῶσ, αὐτὸν δὲ ἱκετεύειν καὶ δακρύειν οἰκτρῶσ.

καὶ ταῦτα μὲν οὐ θαυμάζω· πολλῶν γὰρ αὐτῷ κλαυμάτων ἄξια εἴργασται· ἐνθυμοῦμαι δὲ τίνασ ποτὲ καὶ πείσει δεόμενοσ, πότερα τοὺσ νεωτέρουσ, οὓσ πρὸσ τὸ πλῆθοσ διαβέβληκεν ἀσελγαίνων καὶ τὰ γυμνάσια καταλύων καὶ παρὰ τὴν ἡλικίαν πράττων, ἢ τοὺσ πρεσβυτέρουσ, οἷσ οὐδὲν ὁμοίωσ βεβίωκεν, ἀλλὰ τῶν ἐπιτηδευμάτων αὐτῶν καταπεφρόνηκεν; οὐ μόνον δὲ αὐτῶν ἕνεκα τῶν παρανομούντων, ἵνα δίκην διδῶσιν, ἐπιμελεῖσθαι ἄξιον, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων, ὅπωσ τούτουσ ὁρῶντεσ δικαιότεροι καὶ σωφρονέστεροι γίγνωνται.

ἐμὲ μὲν τοίνυν ἐξελάσαντεσ τοὺσ βελτίστουσ περιδεεῖσ καταστήσετε, τοῦτον δὲ κολάσαντεσ τοὺσ ἀσελγεστάτουσ νομιμωτέρουσ ποιήσετε. βούλομαι δ’ ὑμᾶσ ἀναμνῆσαι τῶν ἐμοὶ πεπραγμένων.

ἐγὼ γὰρ πρεσβεύσασ εἰσ Θετταλίαν καὶ εἰσ Μακεδονίαν καὶ εἰσ Μολοσσίαν καὶ εἰσ Θεσπρωτίαν καὶ εἰσ Ἰταλίαν καὶ εἰσ Σικελίαν τοὺσ μὲν διαφόρουσ ὄντασ διήλλαξα, τοὺσ δ’ ἐπιτηδείουσ ἐποίησα, τοὺσ δ’ ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν ἀπέστησα. καίτοι εἰ τῶν πρεσβευόντων ἕκαστοσ τὰ αὐτὰ ἐποίησεν, ὀλίγουσ ἂν πολεμίουσ εἴχετε καὶ πολλοὺσ συμμάχουσ ἐκέκτησθε. περὶ δὲ τῶν λῃτουργιῶν οὐκ ἀξιῶ μεμνῆσθαι, πλὴν κατὰ τοσοῦτον, ὅτι τὰ προσταττόμενα δαπανῶ οὐκ ἀπὸ τῶν κοινῶν ἀλλ’ ἀπὸ τῶν ἰδίων.

καίτοι τυγχάνω νενικηκὼσ εὐανδρίᾳ καὶ λαμπάδι καὶ τραγῳδοῖσ, οὐ τύπτων τοὺσ ἀντιχορηγοῦντασ, οὐδ’ αἰσχυνόμενοσ εἰ τῶν νόμων ἔλαττον δύναμαι. τοὺσ οὖν τοιούτουσ τῶν πολιτῶν πολὺ μᾶλλον ἐπιτηδείουσ ἡγοῦμαι μένειν ἢ φεύγειν.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION