헬라어 문장 검색 - ΧενοπήΩορκσον́1́

(크세노폰, Works on Socrates, Ἀπολογία Σωκράτουσ πρὸσ τοὺσ Δικαστάς)

Σωκράτουσ δὲ ἄξιόν μοι δοκεῖ εἶναι μεμνῆσθαι καὶ ὡσ ἐπειδὴ ἐκλήθη εἰσ τὴν δίκην ἐβουλεύσατο περί τε τῆσ ἀπολογίασ καὶ τῆσ τελευτῆσ τοῦ βίου. γεγράφασι μὲν οὖν περὶ τούτου καὶ ἄλλοι καὶ πάντεσ ἔτυχον τῆσ μεγαληγορίασ αὐτοῦ· ᾧ καὶ δῆλον ὅτι τῷ ὄντι οὕτωσ ἐρρήθη ὑπὸ Σωκράτουσ. ἀλλ’ ὅτι ἤδη ἑαυτῷ ἡγεῖτο αἱρετώτερον εἶναι τοῦ βίου θάνατον, τοῦτο οὐ διεσαφήνισαν· ὥστε ἀφρονεστέρα αὐτοῦ φαίνεται εἶναι ἡ μεγαληγορία. Ἑρμογένησ μέντοι ὁ Ἱππονίκου ἑταῖρόσ τε ἦν αὐτῷ καὶ ἐξήγγειλε περὶ αὐτοῦ τοιαῦτα ὥστε πρέπουσαν φαίνεσθαι τὴν μεγαληγορίαν αὐτοῦ τῇ διανοίᾳ.

ἐκεῖνοσ γὰρ ἔφη ὁρῶν αὐτὸν περὶ πάντων μᾶλλον διαλεγόμενον ἢ περὶ τῆσ δίκησ εἰπεῖν· οὐκ ἐχρῆν μέντοι σκοπεῖν, ὦ Σώκρατεσ, καὶ ὅ τι ἀπολογήσῃ;

τὸν δὲ τὸ μὲν πρῶτον ἀποκρίνασθαι· οὐ γὰρ δοκῶ σοι ἀπολογεῖσθαι μελετῶν διαβεβιωκέναι; ἐπεὶ δ’ αὐτὸν ἐρέσθαι· πῶσ; ὅτι οὐδὲν ἄδικον διαγεγένημαι ποιῶν· ἥνπερ νομίζω μελέτην εἶναι καλλίστην ἀπολογίασ. ἐπεὶ δὲ αὐτὸν πάλιν λέγειν·

οὐχ ὁρᾷσ τὰ Ἀθηναίων δικαστήρια ὡσ πολλάκισ μὲν οὐδὲν ἀδικοῦντασ λόγῳ παραχθέντεσ ἀπέκτειναν, πολλάκισ δὲ ἀδικοῦντασ ἢ ἐκ τοῦ λόγου οἰκτίσαντεσ ἢ ἐπιχαρίτωσ εἰπόντασ ἀπέλυσαν; ἀλλὰ ναὶ μὰ Δία, φάναι αὐτόν, καὶ δὶσ ἤδη ἐπιχειρήσαντόσ μου σκοπεῖν περὶ τῆσ ἀπολογίασ ἐναντιοῦταί μοι τὸ δαιμόνιον. ὡσ δὲ αὐτὸν εἰπεῖν·

θαυμαστὰ λέγεισ, τὸν δ’ αὖ ἀποκρίνασθαι· ἦ θαυμαστὸν νομίζεισ εἰ καὶ τῷ θεῷ δοκεῖ ἐμὲ βέλτιον εἶναι ἤδη τελευτᾶν; οὐκ οἶσθα ὅτι μέχρι μὲν τοῦδε οὐδενὶ ἀνθρώπων ὑφείμην <ἂν> βέλτιον ἐμοῦ βεβιωκέναι; ὅπερ γὰρ ἥδιστόν ἐστιν, ᾔδειν ὁσίωσ μοι καὶ δικαίωσ ἅπαντα τὸν βίον βεβιωμένον· ὥστε ἰσχυρῶσ ἀγάμενοσ ἐμαυτὸν ταὐτὰ ηὑρ́ισκον καὶ τοὺσ ἐμοὶ συγγιγνομένουσ γιγνώσκοντασ περὶ ἐμοῦ. νῦν δὲ εἰ ἔτι προβήσεται ἡ ἡλικία, οἶδ’ ὅτι ἀνάγκη ἔσται τὰ τοῦ γήρωσ ἐπιτελεῖσθαι καὶ ὁρᾶν τε χεῖρον καὶ ἀκούειν ἧττον καὶ δυσμαθέστερον εἶναι καὶ ὧν ἔμαθον ἐπιλησμονέστερον.

ἂν δὲ αἰσθάνωμαι χείρων γιγνόμενοσ καὶ καταμέμφωμαι ἐμαυτόν, πῶσ ἄν, εἰπεῖν, ἐγὼ ἔτι ἂν ἡδέωσ βιοτεύοιμι; ἴσωσ δέ τοι, φάναι αὐτόν, καὶ ὁ θεὸσ δι’ εὐμένειαν προξενεῖ μοι οὐ μόνον τὸ ἐν καιρῷ τῆσ ἡλικίασ καταλῦσαι τὸν βίον, ἀλλὰ καὶ τὸ ᾗ ῥᾷστα.

ἂν γὰρ νῦν κατακριθῇ μου, δῆλον ὅτι ἐξέσται μοι τῇ τελευτῇ χρῆσθαι ἣ ῥᾴστη μὲν ὑπὸ τῶν τούτου ἐπιμεληθέντων κέκριται, ἀπραγμονεστάτη δὲ τοῖσ φίλοισ, πλεῖστον δὲ πόθον ἐμποιοῦσα τῶν τελευτώντων. ὅταν γὰρ ἄσχημον μὲν μηδὲν μηδὲ δυσχερὲσ ἐν ταῖσ γνώμαισ τῶν παρόντων καταλείπηταί <τισ>, ὑγιὲσ δὲ τὸ σῶμα ἔχων καὶ τὴν ψυχὴν δυναμένην φιλοφρονεῖσθαι ἀπομαραίνηται, πῶσ οὐκ ἀνάγκη τοῦτον ποθεινὸν εἶναι; ὀρθῶσ δὲ οἱ θεοὶ τότε μου ἠναντιοῦντο, φάναι αὐτόν, τῇ τοῦ λόγου ἐπισκέψει ὅτε ἐδόκει ἡμῖν ζητητέα εἶναι ἐκ παντὸσ τρόπου τὰ ἀποφευκτικά.

εἰ γὰρ τοῦτο διεπραξάμην, δῆλον ὅτι ἡτοιμασάμην ἂν ἀντὶ τοῦ ἤδη λῆξαι τοῦ βίου ἢ νόσοισ ἀλγυνόμενοσ τελευτῆσαι ἢ γήρᾳ, εἰσ ὃ πάντα τὰ χαλεπὰ συρρεῖ καὶ μάλα ἔρημα τῶν εὐφροσυνῶν. μὰ Δί’, εἰπεῖν αὐτόν, ὦ Ἑρμόγενεσ, ἐγὼ ταῦτα οὐδὲ προθυμήσομαι, ἀλλ’ ὅσων νομίζω τετυχηκέναι καλῶν καὶ παρὰ θεῶν καὶ παρ’ ἀνθρώπων, καὶ ἣν ἐγὼ δόξαν ἔχω περὶ ἐμαυτοῦ, ταύτην ἀναφαίνων εἰ βαρυνῶ τοὺσ δικαστάσ, αἱρήσομαι τελευτᾶν μᾶλλον ἢ ἀνελευθέρωσ τὸ ζῆν ἔτι προσαιτῶν κερδᾶναι τὸν πολὺ χείρω βίον ἀντὶ θανάτου.

οὕτωσ δὲ γνόντα αὐτὸν ἔφη εἰπεῖν, ἐπειδὴ κατηγόρησαν αὐτοῦ οἱ ἀντίδικοι ὡσ οὓσ μὲν ἡ πόλισ νομίζει θεοὺσ οὐ νομίζοι, ἕτερα δὲ καινὰ δαιμόνια εἰσφέροι καὶ τοὺσ νέουσ διαφθείροι, παρελθόντα εἰπεῖν·

ἀλλ’ ἐγώ, ὦ ἄνδρεσ, τοῦτο μὲν πρῶτον θαυμάζω Μελήτου, ὅτῳ ποτὲ γνοὺσ λέγει ὡσ ἐγὼ οὓσ ἡ πόλισ νομίζει θεοὺσ οὐ νομίζω·

ἐπεὶ θύοντά γέ με ἐν ταῖσ κοιναῖσ ἑορταῖσ καὶ ἐπὶ τῶν δημοσίων βωμῶν καὶ οἱ ἄλλοι οἱ παρατυγχάνοντεσ ἑώρων καὶ αὐτὸσ Μέλητοσ, εἰ ἐβούλετο. καινά γε μὴν δαιμόνια πῶσ ἂν ἐγὼ εἰσφέροιμι λέγων ὅτι θεοῦ μοι φωνὴ φαίνεται σημαίνουσα ὅ τι χρὴ ποιεῖν;

καὶ γὰρ οἱ φθόγγοισ οἰωνῶν καὶ οἱ φήμαισ ἀνθρώπων χρώμενοι φωναῖσ δήπου τεκμαίρονται. βροντὰσ δὲ ἀμφιλέξει τισ ἢ μὴ φωνεῖν ἢ μὴ μέγιστον οἰωνιστήριον εἶναι; ἡ δὲ Πυθοῖ ἐν τῷ τρίποδι ἱέρεια οὐ καὶ αὐτὴ φωνῇ τὰ παρὰ τοῦ θεοῦ διαγγέλλει; ἀλλὰ μέντοι καὶ τὸ προειδέναι γε τὸν θεὸν τὸ μέλλον καὶ τὸ προσημαίνειν ᾧ βούλεται, καὶ τοῦτο, ὥσπερ ἐγώ φημι, οὕτω πάντεσ καὶ λέγουσι καὶ νομίζουσιν.

ἀλλ’ οἱ μὲν οἰωνούσ τε καὶ φήμασ καὶ συμβόλουσ τε καὶ μάντεισ ὀνομάζουσι τοὺσ προσημαίνοντασ εἶναι, ἐγὼ δὲ τοῦτο δαιμόνιον καλῷ καὶ οἶμαι οὕτωσ ὀνομάζων καὶ ἀληθέστερα καὶ ὁσιώτερα λέγειν τῶν τοῖσ ὄρνισιν ἀνατιθέντων τὴν τῶν θεῶν δύναμιν. ὥσ γε μὴν οὐ ψεύδομαι κατὰ τοῦ θεοῦ καὶ τοῦτ’ ἔχω τεκμήριον· καὶ γὰρ τῶν φίλων πολλοῖσ δὴ ἐξαγγείλασ τὰ τοῦ θεοῦ συμβουλεύματα οὐδεπώποτε ψευσάμενοσ ἐφάνην. ἐπεὶ δὲ ταῦτα ἀκούοντεσ οἱ δικασταὶ ἐθορύβουν, οἱ μὲν ἀπιστοῦντεσ τοῖσ λεγομένοισ, οἱ δὲ καὶ φθονοῦντεσ, εἰ καὶ παρὰ θεῶν μειζόνων ἢ αὐτοὶ τυγχάνοι, πάλιν εἰπεῖν τὸν Σωκράτην·

ἄγε δὴ ἀκούσατε καὶ ἄλλα, ἵνα ἔτι μᾶλλον οἱ βουλόμενοι ὑμῶν ἀπιστῶσι τῷ ἐμὲ τετιμῆσθαι ὑπὸ δαιμόνων. Χαιρεφῶντοσ γάρ ποτε ἐπερωτῶντοσ ἐν Δελφοῖσ περὶ ἐμοῦ πολλῶν παρόντων ἀνεῖλεν ὁ Ἀπόλλων μηδένα εἶναι ἀνθρώπων ἐμοῦ μήτε ἐλευθεριώτερον μήτε δικαιότερον μήτε σωφρονέστερον. ὡσ δ’ αὖ ταῦτ’ ἀκούσαντεσ οἱ δικασταὶ ἔτι μᾶλλον εἰκότωσ ἐθορύβουν, αὖθισ εἰπεῖν τὸν Σωκράτην·

ἀλλὰ μείζω μέν, ὦ ἄνδρεσ, εἶπεν ὁ θεὸσ ἐν χρησμοῖσ περὶ Λυκούργου τοῦ Λακεδαιμονίοισ νομοθετήσαντοσ ἢ περὶ ἐμοῦ. λέγεται γὰρ εἰσ τὸν ναὸν εἰσιόντα προσειπεῖν αὐτόν· φροντίζω πότερα θεόν σε εἴπω ἢ ἄνθρωπον. ἐμὲ δὲ θεῷ μὲν οὐκ εἴκασεν, ἀνθρώπων δὲ πολλῷ προέκρινεν ὑπερφέρειν. ὅμωσ δὲ ὑμεῖσ μηδὲ ταῦτ’ εἰκῇ πιστεύσητε τῷ θεῷ, ἀλλὰ καθ’ ἓν ἕκαστον ἐπισκοπεῖτε ὧν εἶπεν ὁ θεόσ. τίνα μὲν γὰρ ἐπίστασθε ἧττον ἐμοῦ δουλεύοντα ταῖσ τοῦ σώματοσ ἐπιθυμίαισ;

τίνα δὲ ἀνθρώπων ἐλευθεριώτερον, ὃσ παρ’ οὐδενὸσ οὔτε δῶρα οὔτε μισθὸν δέχομαι; δικαιότερον δὲ τίνα ἂν εἰκότωσ νομίσαιτε τοῦ πρὸσ τὰ παρόντα συνηρμοσμένου, ὡσ τῶν ἀλλοτρίων μηδενὸσ προσδεῖσθαι; σοφὸν δὲ πῶσ οὐκ ἄν τισ εἰκότωσ ἄνδρα φήσειεν εἶναι ὃσ ἐξ ὅτουπερ ξυνιέναι τὰ λεγόμενα ἠρξάμην οὐπώποτε διέλειπον καὶ ζητῶν καὶ μανθάνων ὅ τι ἐδυνάμην ἀγαθόν; ὡσ δὲ οὐ μάτην ἐπόνουν οὐ δοκεῖ ὑμῖν καὶ τάδε τεκμήρια εἶναι, τὸ πολλοὺσ μὲν πολίτασ τῶν ἀρετῆσ ἐφιεμένων, πολλοὺσ δὲ ξένων, ἐκ πάντων προαιρεῖσθαι ἐμοὶ ξυνεῖναι;

ἐκείνου δὲ τί φήσομεν αἴτιον εἶναι, τοῦ πάντασ εἰδέναι ὅτι ἐγὼ ἥκιστ’ ἂν ἔχοιμι χρήματα ἀντιδιδόναι, ὅμωσ πολλοὺσ ἐπιθυμεῖν ἐμοί τι δωρεῖσθαι; τὸ δ’ ἐμὲ μὲν μηδ’ ὑφ’ ἑνὸσ ἀπαιτεῖσθαι εὐεργεσίασ, ἐμοὶ δὲ πολλοὺσ ὁμολογεῖν χάριτασ ὀφείλειν; τὸ δ’ ἐν τῇ πολιορκίᾳ τοὺσ μὲν ἄλλουσ οἰκτίρειν ἑαυτούσ, ἐμὲ δὲ μηδὲν ἀπορώτερον διάγειν ἢ ὅτε τὰ μάλιστα ἡ πόλισ ηὐδαιμόνει;

τὸ δὲ τοὺσ ἄλλουσ μὲν τὰσ εὐπαθείασ ἐκ τῆσ ἀγορᾶσ πολυτελεῖσ πορίζεσθαι, ἐμὲ δὲ ἐκ τῆσ ψυχῆσ ἄνευ δαπάνησ ἡδίουσ ἐκείνων μηχανᾶσθαι; εἴ γε μὴν ὅσα εἴρηκα περὶ ἐμαυτοῦ μηδεὶσ δύναιτ’ ἂν ἐξελέγξαι με ὡσ ψεύδομαι, πῶσ οὐκ ἂν ἤδη δικαίωσ καὶ ὑπὸ θεῶν καὶ ὑπ’ ἀνθρώπων ἐπαινοίμην; ἀλλ’ ὅμωσ σύ με φῄσ, ὦ Μέλητε, τοιαῦτα ἐπιτηδεύοντα τοὺσ νέουσ διαφθείρειν;

καίτοι ἐπιστάμεθα μὲν δήπου τίνεσ εἰσὶ νέων διαφθοραί· σὺ δὲ εἰπὲ εἴ τινα οἶσθα ὑπ’ ἐμοῦ γεγενημένον ἢ ἐξ εὐσεβοῦσ ἀνόσιον ἢ ἐκ σώφρονοσ ὑβριστὴν ἢ ἐξ εὐδιαίτου πολυδάπανον ἢ ὡσ ἐκ μετριοπότου οἰνόφλυγα ἢ ἐκ φιλοπόνου μαλακὸν ἢ ἄλλησ πονηρᾶσ ἡδονῆσ ἡττημένον. ἀλλὰ ναὶ μὰ Δί’, ἔφη ὁ Μέλητοσ, ἐκείνουσ οἶδα οὓσ σὺ πέπεικασ σοὶ πείθεσθαι μᾶλλον ἢ τοῖσ γειναμένοισ.

ὁμολογῶ, φάναι τὸν Σωκράτην, περί γε παιδείασ· τοῦτο γὰρ ἴσασιν ἐμοὶ μεμεληκόσ. περὶ δὲ ὑγιείασ τοῖσ ἰατροῖσ μᾶλλον οἱ ἄνθρωποι πείθονται ἢ τοῖσ γονεῦσι· καὶ ἐν ταῖσ ἐκκλησίαισ γε πάντεσ δήπου οἱ Ἀθηναῖοι τοῖσ φρονιμώτατα λέγουσι πείθονται μᾶλλον ἢ τοῖσ προσήκουσιν. οὐ γὰρ δὴ καὶ στρατηγοὺσ αἱρεῖσθε καὶ πρὸ πατέρων καὶ πρὸ ἀδελφῶν, καὶ ναὶ μὰ Δία γε ὑμεῖσ πρὸ ὑμῶν αὐτῶν, οὓσ ἂν ἡγῆσθε περὶ τῶν πολεμικῶν φρονιμωτάτουσ εἶναι; οὕτω γάρ, φάναι τὸν Μέλητον, ὦ Σώκρατεσ, καὶ συμφέρει καὶ νομίζεται. οὐκοῦν, εἰπεῖν τὸν Σωκράτην, θαυμαστὸν καὶ τοῦτό σοι δοκεῖ εἶναι, τὸ ἐν μὲν ταῖσ ἄλλαισ πράξεσι μὴ μόνον ἰσομοιρίασ τυγχάνειν τοὺσ κρατίστουσ, ἀλλὰ καὶ προτετιμῆσθαι, ἐμὲ δέ, <ὅτι> περὶ τοῦ μεγίστου ἀγαθοῦ ἀνθρώποισ περὶ παιδείασ, βέλτιστοσ εἶναι ὑπό τινων προκρίνομαι, τούτου ἕνεκα θανάτου ὑπὸ σοῦ διώκεσθαι;

ἐρρήθη μὲν δῆλον ὅτι τούτων πλείω ὑπό τε αὐτοῦ καὶ τῶν συναγορευόντων φίλων αὐτῷ.

ἀλλ’ ἐγὼ οὐ τὰ πάντα εἰπεῖν τὰ ἐκ τῆσ δίκησ ἐσπούδασα, ἀλλ’ ἤρκεσέ μοι δηλῶσαι ὅτι Σωκράτησ τὸ μὲν μήτε περὶ θεοὺσ ἀσεβῆσαι μήτε περὶ ἀνθρώπουσ ἄδικοσ φανῆναι περὶ παντὸσ ἐποιεῖτο· τὸ δὲ μὴ ἀποθανεῖν οὐκ ᾤετο λιπαρητέον εἶναι, ἀλλὰ καὶ καιρὸν ἤδη ἐνόμιζεν ἑαυτῷ τελευτᾶν.

ὅτι δὲ οὕτωσ ἐγίγνωσκε καταδηλότερον ἐγένετο, ἐπειδὴ καὶ ἡ δίκη κατεψηφίσθη. πρῶτον μὲν γὰρ κελευόμενοσ ὑποτιμᾶσθαι οὔτε αὐτὸσ ὑπετιμήσατο οὔτε τοὺσ φίλουσ εἰάσεν, ἀλλὰ καὶ ἔλεγεν ὅτι τὸ ὑποτιμᾶσθαι ὁμολογοῦντοσ εἰή ἀδικεῖν. ἔπειτα τῶν ἑταίρων ἐκκλέψαι βουλομένων αὐτὸν οὐκ ἐφείπετο, ἀλλὰ καὶ ἐπισκῶψαι ἐδόκει ἐρόμενοσ εἴ που εἰδεῖέν τι χωρίον ἔξω τῆσ Ἀττικῆσ ἔνθα οὐ προσβατὸν θανάτῳ. ὡσ δὲ τέλοσ εἶχεν ἡ δίκη, εἰπεῖν αὐτόν·

ἀλλ’, ὦ ἄνδρεσ, τοὺσ μὲν διδάσκοντασ τοὺσ μάρτυρασ ὡσ χρὴ ἐπιορκοῦντασ καταψευδομαρτυρεῖν ἐμοῦ καὶ τοὺσ πειθομένουσ τούτοισ ἀνάγκη ἐστὶ πολλὴν ἑαυτοῖσ συνειδέναι ἀσέβειαν καὶ ἀδικίαν· ἐμοὶ δὲ τί προσήκει νῦν μεῖον φρονεῖν ἢ πρὶν κατακριθῆναι, μηδὲν ἐλεγχθέντι ὡσ πεποίηκά τι ὧν ἐγράψαντό με; οὐδὲ γὰρ ἔγωγε ἀντὶ Διὸσ καὶ Ἥρασ καὶ τῶν σὺν τούτοισ θεῶν οὔτε θύων τισὶ καινοῖσ δαίμοσιν οὔτε ὀμνὺσ οὔτε νομίζων ἄλλουσ θεοὺσ ἀναπέφηνα. τούσ γε μὴν νέουσ πῶσ ἂν διαφθείροιμι καρτερίαν καὶ εὐτέλειαν προσεθίζων;

ἐφ’ οἷσ γε μὴν ἔργοισ κεῖται θάνατοσ ἡ ζημία, ἱεροσυλίᾳ, τοιχωρυχίᾳ, ἀνδραποδίσει, πόλεωσ προδοσίᾳ, οὐδ’ αὐτοὶ οἱ ἀντίδικοι τούτων πρᾶξαί τι κατ’ ἐμοῦ φασιν. ὥστε θαυμαστὸν ἔμοιγε δοκεῖ εἶναι ὅπωσ ποτὲ ἐφάνη ὑμῖν τοῦ θανάτου ἔργον ἄξιον ἐμοὶ εἰργασμένον. ἀλλ’ οὐδὲ μέντοι ὅτι ἀδίκωσ ἀποθνῄσκω, διὰ τοῦτο μεῖον φρονητέον·

οὐ γὰρ ἐμοὶ ἀλλὰ τοῖσ καταγνοῦσι τοῦτο αἰσχρόν γάρ ἐστι. παραμυθεῖται δ’ ἔτι με καὶ Παλαμήδησ ὁ παραπλησίωσ ἐμοὶ τελευτήσασ· ἔτι γὰρ καὶ νῦν πολὺ καλλίουσ ὕμνουσ παρέχεται Ὀδυσσέωσ τοῦ ἀδίκωσ ἀποκτείναντοσ αὐτόν· οἶδ’ ὅτι καὶ ἐμοὶ μαρτυρήσεται ὑπό τε τοῦ ἐπιόντοσ καὶ ὑπὸ τοῦ παρεληλυθότοσ χρόνου ὅτι ἠδίκησα μὲν οὐδένα πώποτε οὐδὲ πονηρότερον ἐποίησα, εὐηργέτουν δὲ τοὺσ ἐμοὶ διαλεγομένουσ προῖκα διδάσκων ὅ τι ἐδυνάμην ἀγαθόν. εἰπὼν δὲ ταῦτα μάλα ὁμολογουμένωσ δὴ τοῖσ εἰρημένοισ ἀπῄει καὶ ὄμμασι καὶ σχήματι καὶ βαδίσματι φαιδρόσ.

ὡσ δὲ ᾔσθετο ἄρα τοὺσ παρεπομένουσ δακρύοντασ, τί τοῦτο; εἰπεῖν αὐτόν, ἦ ἄρτι δακρύετε; οὐ γὰρ πάλαι ἴστε ὅτι ἐξ ὅτουπερ ἐγενόμην κατεψηφισμένοσ ἦν μου ὑπὸ τῆσ φύσεωσ ὁ θάνατοσ; ἀλλὰ μέντοι εἰ μὲν ἀγαθῶν ἐπιρρεόντων προαπόλλυμαι, δῆλον ὅτι ἐμοὶ καὶ τοῖσ ἐμοῖσ εὔνοισ λυπητέον· εἰ δὲ χαλεπῶν προσδοκωμένων καταλύω τὸν βίον, ἐγὼ μὲν οἶμαι ὡσ εὐπραγοῦντοσ ἐμοῦ πᾶσιν ὑμῖν εὐθυμητέον εἶναι. παρὼν δέ τισ Ἀπολλόδωροσ, ἐπιθυμητὴσ μὲν ὢν ἰσχυρῶσ αὐτοῦ, ἄλλωσ δ’ εὐήθησ, εἶπεν ἄρα·

ἀλλὰ τοῦτο ἔγωγε, ὦ Σώκρατεσ, χαλεπώτατα φέρω ὅτι ὁρῶ σε ἀδίκωσ ἀποθνῄσκοντα. τὸν δὲ λέγεται καταψήσαντα αὐτοῦ τὴν κεφαλὴν εἰπεῖν· σὺ δέ, ὦ φίλτατε Ἀπολλόδωρε, μᾶλλον ἐβούλου με ὁρᾶν δικαίωσ ἢ ἀδίκωσ ἀποθνῄσκοντα; καὶ ἅμα ἐπιγελάσαι. λέγεται δὲ καὶ Ἄνυτον παριόντα ἰδὼν εἰπεῖν·

ἀλλ’ ὁ μὲν ἀνὴρ ὅδε κυδρόσ, ὡσ μέγα τι καὶ καλὸν διαπεπραγμένοσ, εἰ ἀπέκτονέ με, ὅτι αὐτὸν τῶν μεγίστων ὑπὸ τῆσ πόλεωσ ὁρῶν ἀξιούμενον οὐκ ἔφην χρῆναι τὸν υἱὸν περὶ βύρσασ παιδεύειν. ὡσ μοχθηρὸσ οὗτοσ, ἔφη, ὃσ οὐκ ἐοίκεν εἰδέναι ὅτι ὁπότεροσ ἡμῶν καὶ συμφορώτερα καὶ καλλίω εἰσ τὸν ἀεὶ χρόνον διαπέπρακται, οὗτόσ ἐστι καὶ ὁ νικῶν. ἀλλὰ μέντοι, φάναι αὐτόν, ἀνέθηκε μὲν καὶ Ὅμηροσ ἔστιν οἷσ τῶν ἐν καταλύσει τοῦ βίου προγιγνώσκειν τὰ μέλλοντα, βούλομαι δὲ καὶ ἐγὼ χρησμῳδῆσαί τι.

συνεγενόμην γάρ ποτε βραχέα τῷ Ἀνύτου υἱῷ, καὶ ἔδοξέ μοι οὐκ ἄρρωστοσ τὴν ψυχὴν εἶναι· ὥστε φημὶ αὐτὸν ἐπὶ τῇ δουλοπρεπεῖ διατριβῇ ἣν ὁ πατὴρ αὐτῷ παρεσκεύακεν οὐ διαμενεῖν· διὰ δὲ τὸ μηδένα ἔχειν σπουδαῖον ἐπιμελητὴν προσπεσεῖσθαί τινι αἰσχρᾷ ἐπιθυμίᾳ, καὶ προβήσεσθαι μέντοι πόρρω μοχθηρίασ. ταῦτα δ’ εἰπὼν οὐκ ἐψεύσατο, ἀλλ’ ὁ νεανίσκοσ ἡσθεὶσ οἴνῳ οὔτε νυκτὸσ οὔτε ἡμέρασ ἐπαύετο πίνων, καὶ τέλοσ οὔτε τῇ ἑαυτοῦ πόλει οὔτε τοῖσ φίλοισ οὔτε αὑτῷ ἄξιοσ οὐδενὸσ ἐγένετο.

Ἄνυτοσ μὲν δὴ διὰ τὴν τοῦ υἱοῦ πονηρὰν παιδείαν καὶ διὰ τὴν αὑτοῦ ἀγνωμοσύνην ἔτι καὶ τετελευτηκὼσ τυγχάνει κακοδοξίασ. Σωκράτησ δὲ διὰ τὸ μεγαλύνειν ἑαυτὸν ἐν τῷ δικαστηρίῳ φθόνον ἐπαγόμενοσ μᾶλλον καταψηφίσασθαι ἑαυτοῦ ἐποίησε τοὺσ δικαστάσ.

ἐμοὶ μὲν οὖν δοκεῖ θεοφιλοῦσ μοίρασ τετυχηκέναι· τοῦ μὲν γὰρ βίου τὸ χαλεπώτατον ἀπέλιπε, τῶν δὲ θανάτων τοῦ ῥᾴστου ἔτυχεν. ἐπεδείξατο δὲ τῆσ ψυχῆσ τὴν ῥώμην·

ἐπεὶ γὰρ ἔγνω τοῦ ἔτι ζῆν τὸ τεθνάναι αὐτῷ κρεῖττον εἶναι, ὥσπερ οὐδὲ πρὸσ τἆλλα τἀγαθὰ προσάντησ ἦν, οὐδὲ πρὸσ τὸν θάνατον ἐμαλακίσατο, ἀλλ’ ἱλαρῶσ καὶ προσεδέχετο αὐτὸν καὶ ἐπετελέσατο. ἐγὼ μὲν δὴ κατανοῶν τοῦ ἀνδρὸσ τήν τε σοφίαν καὶ τὴν γενναιότητα οὔτε μὴ μεμνῆσθαι δύναμαι αὐτοῦ οὔτε μεμνημένοσ μὴ οὐκ ἐπαινεῖν.

εἰ δέ τισ τῶν ἀρετῆσ ἐφιεμένων ὠφελιμωτέρῳ τινὶ Σωκράτουσ συνεγένετο, ἐκεῖνον ἐγὼ τὸν ἄνδρα ἀξιομακαριστότατον νομίζω.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Xenophon, Works on Socrates, Ἀπολογία Σωκράτουσ πρὸσ τοὺσ Δικαστάς

(크세노폰, Works on Socrates, Ἀπολογία Σωκράτουσ πρὸσ τοὺσ Δικαστάς)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION