헬라어 문장 검색 - ΣτραβόΓεογραπ́05́04́

(스트라본, 지리학, book 5, chapter 4)

ἐπεὶ δ’ ἀπὸ τῶν προσαλπείων ἐθνῶν ἀρξάμενοι καὶ τῶν πρὸσ αὐτοῖσ ὀρῶν τῶν Ἀπεννίνων, ἔπειθ’ ὑπερβάντεσ ταῦτα τὴν ἐντὸσ ἐπήλθομεν πᾶσαν, ὅση μεταξὺ κεῖται τοῦ Τυρρηνικοῦ πελάγουσ καὶ τῶν Ἀπεννίνων ὀρῶν τῶν κεκλιμένων πρὸσ τὸν Ἀδρίαν μέχρι Σαυνιτῶν [καὶ] Καμπανῶν, νῦν ἐπανιόντεσ δηλώσομεν τὰ ἐν τοῖσ ὄρεσι τούτοισ οἰκοῦντα καὶ ταῖσ ὑπωρείαισ τῆσ τε ἐκτὸσ μέχρι τῆσ παραλίασ τῆσ Ἀδριατικῆσ καὶ τῆσ ἐντόσ. ἀρκτέον δὲ πάλιν ἀπὸ τῶν Κελτικῶν ὁρ́ων. ἔστι δ’ ἡ Πικεντίνη μετὰ τὰσ τῶν Ὀμβρικῶν πόλεισ τὰσ μεταξὺ Ἀριμίνου καὶ Ἀγκῶνοσ.

ὡρ́μηνται δ’ ἐκ τῆσ Σαβίνησ οἱ Πικεντῖνοι, δρυοκολάπτου τὴν ὁδὸν ἡγησαμένου τοῖσ ἀρχηγέταισ, ἀφ’ οὗ καὶ τοὔνομα· πῖκον γὰρ τὸν ὄρνιν τοῦτον ὀνομάζουσι, καὶ νομίζουσιν Ἄρεωσ ἱερόν. οἰκοῦσι δ’ ἀπὸ τῶν ὀρῶν ἀρξάμενοι μέχρι τῶν πεδίων καὶ τῆσ θαλάττησ, ἐπὶ μῆκοσ ηὐξημένην ἔχοντεσ μᾶλλον ἢ πλάτοσ τὴν χώραν, ἀγαθὴν πρὸσ ἅπαντα, βελτίω δὲ τοῖσ ξυλίνοισ καρποῖσ ἢ τοῖσ σιτικοῖσ. ἔστι δ’ εὖροσ μὲν τὸ ἀπὸ τῶν ὀρῶν ἐπὶ θάλατταν ἀνώμαλον τοῖσ διαστήμασι· μῆκοσ δ’ ἀπὸ Αἴσιοσ ποταμοῦ μέχρι Κάστρου παράπλουν ἔχον σταδίων ὀκτακοσίων. πόλεισ δ’ Ἀγκὼν μὲν Ἑλληνίσ, Συρακουσίων κτίσμα τῶν φυγόντων τὴν Διονυσίου τυραννίδα· κεῖται δ’ ἐπ’ ἄκρασ μὲν λιμένα ἐμπεριλαμβανούσησ τῇ πρὸσ τὰσ ἄρκτουσ ἐπιστροφῇ, σφόδρα δ’ εὐοίνόσ ἐστι καὶ πυροφόροσ. πλησίον δ’ αὐτῆσ Αὔξουμον πόλισ μικρὸν ὑπὲρ τῆσ θαλάττησ· εἶτα Σεπτέμπεδα καὶ Πνευεντία καὶ Ποτεντία καὶ Φίρμον Πικηνόν· ἐπίνειον δὲ ταύτησ Κάστελλον. ἐφεξῆσ δὲ τὸ τῆσ Κύπρασ ἱερόν, Τυρρηνῶν ἵδρυμα καὶ κτίσμα· τὴν δ’ Ἥραν ἐκεῖνοι Κύπραν καλοῦσιν· εἶτα Τρουεντῖνοσ ποταμὸσ καὶ πόλισ ἐπώνυμοσ· εἶτα Καστρουνόουν καὶ ὁ Ματρῖνοσ ποταμόσ, ῥέων ἀπὸ τῆσ Ἀδριανῶν πόλεωσ, ἔχων ἐπίνειον τῆσ Ἀδρίασ ἐπώνυμον ἑαυτοῦ. ἔστι δ’ ἐν τῇ μεσογαίᾳ καὶ αὕτη καὶ τὸ Ἄσκλον τὸ Πικηνόν, ἐρυμνότατον χωρίον καὶ . . . ἐφ’ ᾧ κεῖται τὸ τεῖχοσ, καὶ τὰ περικείμενα ὄρη στρατοπέδοισ οὐ βάσιμα. ὑπὲρ δὲ τῆσ Πικεντίνησ Ουἠστῖνοι τε καὶ Μαρσοὶ καὶ Πελίγνοι καὶ Μαρρουκῖνοι καὶ Φρεντανοί, Σαυνιτικὸν ἔθνοσ, τὴν ὀρεινὴν κατέχουσιν ἐφαπτόμενοι μικρὰ τῆσ θαλάττησ. ἔστι δὲ τὰ ἔθνη ταῦτα μικρὰ μὲν ἀνδρικώτατα δὲ καὶ πολλάκισ τὴν ἀρετὴν ταύτην ἐπιδεδειγμένα Ῥωμαίοισ, πρῶτον μὲν ἡνίκα ἐπολέμουν, δεύτερον δὲ ὅτε συνεστράτευον, τρίτον δ’ ὅτε δεόμενοι τυχεῖν ἐλευθερίασ καὶ πολιτείασ μὴ τυγχάνοντεσ ἀπέστησαν καὶ τὸν Μαρσικὸν καλούμενον ἐξῆψαν πόλεμον, Κορφίνιον, τὴν τῶν Πελίγνων μητρόπολιν, κοινὴν ἅπασι τοῖσ Ἰταλιώταισ ἀποδείξαντεσ πόλιν ἀντὶ τῆσ Ῥώμησ, ὁρμητήριον τοῦ πολέμου, μετονομασθεῖσαν Ἰταλικήν, καὶ ἐνταῦθα δὴ τοὺσ συνεπομένουσ ἀθροίσαντεσ καὶ χειροτονήσαντεσ ὑπάτουσ καὶ στρατηγούσ· δύο δ’ ἔτη συνέμειναν ἐν τῷ πολέμῳ μέχρι διεπράξαντο τὴν κοινωνίαν περὶ ἧσ ἐπολέμουν. Μαρσικὸν δὲ ὠνόμασαν τὸν πόλεμον ἀπὸ τῶν ἀρξάντων τῆσ ἀποστάσεωσ, καὶ μάλιστα ἀπὸ Πομπαιδίου. τὰ μὲν οὖν ἄλλα κωμηδὸν ζῶσιν, ἔχουσι δὲ καὶ πόλεισ ὑπὲρ μὲν τῆσ θαλάττησ τό τε Κορφίνιον καὶ Σούλμωνα καὶ Μαρούιον καὶ Τεατέαν τὴν τῶν Μαρρουκίνων μητρόπολιν. ἐπ’ αὐτῇ δὲ τῇ θαλάττῃ τό τε Ἄτερνον, ὅμορον τῇ Πικεντίνῃ, ὁμώνυμον δὲ τῷ ποταμῷ τῷ διορίζοντι τήν τε Ουἠστίνην καὶ τὴν Μαρρουκίνην. ῥεῖ γὰρ ἐκ τῆσ Ἀμιτερνίνησ, διὰ δὲ Ουἠστίνων, παραλιπὼν ἐν δεξιᾷ τοὺσ Μαρρουκίνουσ ὑπὲρ τῶν Πελίγνων κειμένουσ, ζεύγματι περατόσ. τὸ δὲ πόλισμα τὸ ἐπώνυμον αὐτοῦ Ουἠστίνων μέν ἐστι, κοινῷ δ’ ἐπινείῳ χρῶνται καὶ οἱ Πελίγνοι καὶ οἱ Μαρρουκῖνοι· διέχει δὲ τὸ ζεῦγμα τέτταρασ καὶ εἴκοσι σταδίουσ ἀπὸ Κορφινίου. μετὰ δὲ Ἄτερνον Ὄρτων ἐπίνειον Φρεντανῶν, καὶ Βοῦκα καὶ αὐτὴ Φρεντανῶν, ὅμοροσ Τεάνῳ τῷ Ἀπούλῳ. μεταξὺ δὲ Ὄρτωνοσ καὶ Ἀτέρνου ὁ Σάγροσ ποταμὸσ ὁρίζων τοὺσ Φρεντανοὺσ ἀπὸ τῶν Πελίγνων. ὁ δὲ παράπλουσ ἀπὸ τῆσ Πικεντίνησ ἐπὶ τοὺσ Ἀπούλουσ, οὓσ οἱ Ἕλληνεσ Δαυνίουσ καλοῦσι, σταδίων ἐστὶν ὅσον τετρακοσίων ἐνενήκοντα. ἑξῆσ δὲ μετὰ τὴν Λατίνην ἐστὶν ἥ τε Καμπανία παρήκουσα τῇ θαλάττῃ, καὶ ὑπὲρ ταύτην ἡ Σαυνῖτισ ἐν μεσογαίᾳ μέχρι Φρεντανῶν καὶ τῶν Δαυνίων, εἶτ’ αὐτοὶ Δαύνιοι καὶ τἆλλα ἔθνη τὰ μέχρι τοῦ Σικελικοῦ πορθμοῦ.

πρῶτον δὲ περὶ τῆσ Καμπανίασ ῥητέον. ἔστι δ’ ἀπὸ τῆσ Σινοέσσησ ἐπὶ μὲν τὴν ἑξῆσ παραλίαν κόλποσ εὐμεγέθησ μέχρι Μισηνοῦ, κἀκεῖθεν ἄλλοσ κόλποσ πολὺ μείζων τοῦ προτέρου, καλοῦσι δ’ αὐτὸν κρατῆρα, ἀπὸ τοῦ Μισηνοῦ μέχρι τοῦ Ἀθηναίου, δυεῖν ἀκρωτηρίων, κολπούμενον. ὑπὲρ δὲ τούτων τῶν ᾐόνων Καμπανία πᾶσα ἵδρυται, πεδίον εὐδαιμονέστατον τῶν ἁπάντων· περίκεινται δ’ αὐτῷ γεωλοφίαι τε εὔκαρποι καὶ ὄρη τά τε τῶν Σαυνιτῶν καὶ τὰ τῶν Ὄσκων. Ἀντίοχοσ μὲν οὖν φησι τὴν χώραν ταύτην Ὀπικοὺσ οἰκῆσαι, τούτουσ δὲ καὶ Αὔσονασ καλεῖσθαι. Πολύβιοσ δ’ ἐμφαίνει δύο ἔθνη νομίζων ταῦτα· Ὀπικοὺσ γάρ φησι καὶ Αὔσονασ οἰκεῖν τὴν χώραν ταύτην περὶ τὸν κρατῆρα. ἄλλοι δὲ λέγουσιν οἰκούντων Ὀπικῶν πρότερον καὶ Αὐσόνων· οἱ δ’ ἐκείνουσ κατασχεῖν ὕστερον Ὄσκων τι ἔθνοσ, τούτουσ δ’ ὑπὸ Κυμαίων, ἐκείνουσ δ’ ὑπὸ Τυρρηνῶν ἐκπεσεῖν· διὰ γὰρ τὴν ἀρετὴν περιμάχητον γενέσθαι τὸ πεδίον· δώδεκα δὲ πόλεισ ἐγκατοικίσαντασ τὴν οἱο͂ν κεφαλὴν ὀνομάσαι Καπύην. διὰ δὲ τὴν τρυφὴν εἰσ μαλακίαν τραπομένουσ καθάπερ τῆσ περὶ τὸν Πάδον χώρασ ἐξέστησαν, οὕτω καὶ ταύτησ παραχωρῆσαι Σαυνίταισ, τούτουσ δ’ ὑπὸ Ῥωμαίων ἐκπεσεῖν. τῆσ δ’ εὐκαρπίασ ἐστὶ σημεῖον τὸ σῖτον ἐνταῦθα γίνεσθαι τὸν κάλλιστον, λέγω δὲ τὸν πύρινον, ἐξ οὗ καὶ ὁ χόνδροσ κρείττων ὢν πάσησ καὶ ὀρύζησ καὶ ἐν ὀλίγῳ σιτικῆσ τροφῆσ. ἱστορεῖται δ’ ἔνια τῶν πεδίων σπείρεσθαι δι’ ἔτουσ δὶσ μὲν τῇ ζειᾷ, τὸ δὲ τρίτον ἐλύμῳ, τινὰ δὲ καὶ λαχανεύεσθαι τῷ τετάρτῳ σπόρῳ. καὶ μὴν τὸν οἶνον τὸν κράτιστον ἐντεῦθεν ἔχουσι Ῥωμαῖοι τὸν Φάλερνον καὶ τὸν Στατανὸν καὶ Καληνόν· ἤδη δὲ καὶ ὁ Συρρεντῖνοσ ἐνάμιλλοσ καθίσταται τούτοισ, νεωστὶ πειρασθεὶσ ὅτι παλαίωσιν δέχεται. ὡσ δ’ αὕτωσ εὐέλαιόσ ἐστι καὶ πᾶσα ἡ περὶ τὸ Ουἔναφρον ὅμορον τοῖσ πεδίοισ ὄν. πόλεισ δ’ ἐπὶ μὲν τῇ θαλάττῃ μετὰ τὴν Σινόεσσαν Λίτερνον, ὅπου τὸ μνῆμα τὸ Σκιπίωνοσ τοῦ πρώτου προσαγορευθέντοσ Ἀφρικανοῦ·

διέτριψε γὰρ ἐνταῦθα τὸ τελευταῖον ἀφεὶσ τὰσ πολιτείασ κατ’ ἀπέχθειαν τὴν πρόσ τινασ. παραρρεῖ δὲ ὁμώνυμοσ τῇ πόλει ποταμόσ. ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ Ουοὐλτοῦρνοσ ὁμώνυμόσ ἐστι τῇ παρ’ αὐτὸν πόλει ἐφεξῆσ κειμένῃ· ῥεῖ δ’ οὗτοσ διὰ Ουἐνάφρου καὶ τῆσ Καμπανίασ μέσησ. ταύταισ δ’ ἐφεξῆσ ἔστι Κύμη Χαλκιδέων καὶ Κυμαίων παλαιότατον κτίσμα· πασῶν γάρ ἐστι πρεσβυτάτη τῶν τε Σικελικῶν καὶ τῶν Ἰταλιωτίδων. οἱ δὲ τὸν στόλον ἄγοντεσ, Ἱπποκλῆσ ὁ Κυμαῖοσ καὶ Μεγασθένησ ὁ Χαλκιδεύσ, διωμολογήσαντο πρὸσ σφᾶσ αὐτούσ, τῶν μὲν [τὴν] ἀποικίαν εἶναι τῶν δὲ τὴν ἐπωνυμίαν· ὅθεν νῦν μὲν προσαγορεύεται Κύμη, κτίσαι δ’ αὐτὴν Χαλκιδεῖσ δοκοῦσι. πρότερον μὲν οὖν ηὐτύχει [ἥ τε πόλισ] καὶ τὸ Φλεγραῖον καλούμενον πεδίον, ἐν ᾧ τὰ περὶ τοὺσ Γίγαντασ μυθεύουσιν οὐκ ἄλλοθεν, ὡσ εἰκόσ, ἀλλ’ ἐκ τοῦ περιμάχητον τὴν γῆν εἶναι δι’ ἀρετήν, ὕστερον δ’ οἱ Καμπανοὶ κύριοι καταστάντεσ τῆσ πόλεωσ ὕβρισαν εἰσ τοὺσ ἀνθρώπουσ πολλά· καὶ δὴ καὶ ταῖσ γυναιξὶν αὐτῶν συνῴκησαν αὐτοί. ὅμωσ δ’ οὖν ἔτι σώζεται πολλὰ ἴχνη τοῦ Ἑλληνικοῦ κόσμου καὶ τῶν ἱερῶν καὶ τῶν νομίμων. ὠνομάσθαι δ’ ἔνιοι Κύμην ἀπὸ τῶν κυμάτων φασί· ῥαχιώδησ γὰρ καὶ προσεχὴσ ὁ πλησίον αἰγιαλόσ. εἰσὶ δὲ καὶ κητεῖαι παρ’ αὐτοῖσ ἄρισται. ἐν δὲ τῷ κόλπῳ τούτῳ καὶ ὕλη τίσ ἐστι θαμνώδησ ἐπὶ πολλοὺσ ἐκτεινομένη σταδίουσ ἄνυδροσ καὶ ἀμμώδησ, ἣν Γαλλιναρίαν ὕλην καλοῦσιν. ἐνταῦθα δὴ λῃστήρια συνεστήσαντο οἱ Πομπηίου Σέξτου ναύαρχοι, καθ’ ὃν καιρὸν Σικελίαν ἀπέστησεν ἐκεῖνοσ. πλησίον δὲ τῆσ Κύμησ τὸ Μισηνὸν ἀκρωτήριον καὶ ἐν τῷ μεταξὺ Ἀχερουσία λίμνη, τῆσ θαλάττησ ἀνάχυσίσ τισ τεναγώδησ.

κάμψαντι δὲ τὸ Μισηνὸν λιμὴν εὐθὺσ ὑπὸ τῇ ἄκρᾳ, καὶ μετὰ τοῦτον ἐγκολπίζουσα ᾐὼν εἰσ βάθοσ, ἐν ᾗ αἱ Βαῖαι καὶ τὰ θερμὰ ὕδατα τὰ καὶ πρὸσ τρυφὴν καὶ πρὸσ θεραπείαν νόσων ἐπιτήδεια. ταῖσ δὲ Βαίαισ συνεχὴσ ὅ τε Λοκρῖνοσ κόλποσ καὶ ἐντὸσ τούτου ὁ Αὄρνοσ χερρόνησον ποιῶν τὴν ἀπολαμβανομένην μέχρι Μισηνοῦ γῆν ἀπὸ τῆσ μεταξὺ Κύμησ καὶ αὐτοῦ. λοιπὸσ γάρ ἐστιν ὀλίγων σταδίων ἰσθμὸσ διὰ τῆσ διώρυγοσ ἐπ’ αὐτὴν Κύμην καὶ τὴν πρὸσ αὐτῇ θάλατταν. ἐμύθευον δ’ οἱ πρὸ ἡμῶν ἐν τῷ Αὄρνῳ τὰ περὶ τὴν νέκυιαν τὴν Ὁμηρικήν· καὶ δὴ καὶ νεκυομαντεῖον ἱστοροῦσιν ἐνταῦθα γενέσθαι καὶ Ὀδυσσέα εἰσ τοῦτ’ ἀφικέσθαι. ἔστι δ’ ὁ μὲν Αὄρνοσ κόλποσ ἀγχιβαθὴσ καὶ ἀρτίστομοσ, λιμένοσ καὶ μέγεθοσ καὶ φύσιν ἔχων, χρείαν δ’ οὐ παρεχόμενοσ λιμένοσ διὰ τὸ προκεῖσθαι τὸν Λοκρῖνον κόλπον προσβραχῆ καὶ πολύν. περικλείεται δ’ [ὁ] Αὄρνοσ ὀφρύσιν ὀρθίαισ ὑπερκειμέναισ πανταχόθεν πλὴν τοῦ εἴσπλου, νῦν μὲν ἡμέρωσ ἐκπεπονημέναισ πρότερον δὲ συνηρεφέσιν ἀγρίᾳ ὕλῃ μεγαλοδένδρῳ καὶ ἀβάτῳ, αἳ κατὰ δεισιδαιμονίαν κατάσκιον ἐποίουν τὸν κόλπον. προσεμύθευον δ’ οἱ ἐπιχώριοι καὶ τοὺσ ὄρνεισ τοὺσ ὑπερπετεῖσ γινομένουσ καταπίπτειν εἰσ τὸ ὕδωρ φθειρομένουσ ὑπὸ τῶν ἀναφερομένων ἀέρων, καθάπερ ἐν τοῖσ Πλουτωνίοισ. καὶ τοῦτο [τὸ] χωρίον Πλουτώνιόν τι ὑπελάμβανον καὶ τοὺσ Κιμμερίουσ ἐνταῦθα λέγεσθαι· καὶ εἰσέπλεόν γε προθυσάμενοι καὶ ἱλασάμενοι τοὺσ καταχθονίουσ δαίμονασ, ὄντων τῶν ὑφηγουμένων τὰ τοιάδε ἱερέων ἠργολαβηκότων τὸν τόπον. ἔστι δὲ πηγή τισ αὐτόθι ποτίμου ὕδατοσ ἐπὶ τῇ θαλάττῃ· τούτου δ’ ἀπείχοντο πάντεσ τὸ τῆσ Στυγὸσ ὕδωρ νομίσαντεσ· καὶ τὸ μαντεῖον ἐνταῦθά που ἵδρυται· τόν τε Πυριφλεγέθοντα ἐκ τῶν θερμῶν ὑδάτων ἐτεκμαίροντο τῶν πλησίον τῆσ Ἀχερουσίασ. Ἔφοροσ δὲ τοῖσ Κιμμερίοισ προσοικειῶν τὸν τόπον φησὶν αὐτοὺσ ἐν καταγείοισ οἰκίαισ οἰκεῖν ἃσ καλοῦσιν ἀργίλλασ, καὶ διά τινων ὀρυγμάτων παρ’ ἀλλήλουσ τε φοιτᾶν καὶ τοὺσ ξένουσ εἰσ τὸ μαντεῖον δέχεσθαι πολὺ ὑπὸ γῆσ ἱδρυμένον· ζῆν δ’ ἀπὸ μεταλλείασ καὶ τῶν μαντευομένων, καὶ τοῦ βασιλέωσ ἀποδείξαντοσ αὐτοῖσ συντάξεισ. εἶναι δὲ τοῖσ περὶ τὸ χρηστήριον ἔθοσ πάτριον μηδένα τὸν ἥλιον ὁρᾶν, ἀλλὰ τῆσ νυκτὸσ ἔξω πορεύεσθαι τῶν χασμάτων· καὶ διὰ τοῦτο τὸν ποιητὴν περὶ αὐτῶν εἰπεῖν ὡσ ἄρα "οὐδέ ποτ’ αὐτοὺσ ἠέλιοσ φαέθων ἐπιδέρκεται. " ὕστερον δὲ διαφθαρῆναι τοὺσ ἀνθρώπουσ ὑπὸ βασιλέωσ τινόσ, οὐκ ἀποβάντοσ αὐτῷ τοῦ χρησμοῦ, τὸ δὲ μαντεῖον ἔτι συμμένειν μεθεστηκὸσ εἰσ ἕτερον τόπον. τοιαῦτα μὲν οἱ πρὸ ἡμῶν ἐμυθολόγουν, νυνὶ δὲ τῆσ μὲν ὕλησ τῆσ περὶ τὸν Αὄρνον κοπείσησ ὑπὸ Ἀγρίππα, τῶν δὲ χωρίων κατοικοδομηθέντων, ἀπὸ δὲ τοῦ Αὄρνου διώρυγοσ ὑπονόμου τμηθείσησ μέχρι Κύμησ, ἅπαντ’ ἐκεῖνα ἐφάνη μῦθοσ, τοῦ Κοκκηίου τοῦ ποιήσαντοσ τὴν διώρυγα ἐκείνην τε καὶ ἐπὶ νέαν πόλιν ἐκ Δικαιαρχείασ ἐπὶ ταῖσ Βαίαισ, ἐπακολουθήσαντόσ πωσ τῷ περὶ τῶν Κιμμερίων ἀρτίωσ λεχθέντι λόγῳ, τυχὸν ἴσωσ καὶ πάτριον νομίσαντοσ τῷ τόπῳ τούτῳ δι’ ὀρυγμάτων εἶναι τὰσ ὁδούσ. ὁ δὲ Λοκρῖνοσ κόλποσ πλατύνεται μέχρι Βαιῶν, χώματι εἰργόμενοσ ἀπὸ τῆσ ἔξω θαλάττησ ὀκτασταδίῳ τὸ μῆκοσ, πλάτοσ δὲ ἁμαξιτοῦ πλατείασ, ὅ φασιν Ἡρακλέα διαχῶσαι τὰσ βοῦσ ἐλαύνοντα τὰσ Γηρυόνου·

δεχόμενον δ’ ἐπιπολῆσ τὸ κῦμα τοῖσ χειμῶσιν ὥστε μὴ πεζεύεσθαι ῥᾳδίωσ Ἀγρίππασ ἐπεσκεύασεν. εἴσπλουν δ’ ἔχει πλοίοισ ἐλαφροῖσ, ἐνορμίσασθαι μὲν ἄχρηστοσ, τῶν ὀστρέων δὲ θήραν ἔχων ἀφθονωτάτην. ἔνιοι δὲ τοῦτον αὐτὸν τὴν λίμνην εἶναι τὴν Ἀχερουσίαν φασίν, Ἀρτεμίδωροσ δὲ αὐτὸν τὸν Αὄρνον. τὰσ δὲ Βαίασ ἐπωνύμουσ εἶναι λέγουσι Βαίου τῶν Ὀδυσσέωσ ἑταίρων τινόσ. ἑξῆσ δ’ εἰσὶν αἱ περὶ Δικαιάρχειαν ἀκταὶ καὶ αὐτὴ ἡ πόλισ. ἦν δὲ πρότερον μὲν ἐπίνειον Κυμαίων ἐπ’ ὀφρύοσ ἱδρυμένον, κατὰ δὲ τὴν Ἀννίβα στρατείαν συνῴκισαν Ῥωμαῖοι καὶ μετωνόμασαν Ποτιόλουσ ἀπὸ τῶν φρεάτων· οἱ δ’ ἀπὸ τῆσ δυσωδίασ τῶν ὑδάτων· ἅπαν [γὰρ] τὸ χωρίον ἐκεῖ μέχρι Βαιῶν καὶ τῆσ Κυμαίασ θείου πλῆρέσ ἐστι καὶ πυρὸσ καὶ θερμῶν ὑδάτων. τινὲσ δὲ καὶ Φλέγραν διὰ τοῦτο τὴν Κυμαίαν νομίζουσι κληθῆναι, καὶ τῶν πεπτωκότων Γιγάντων τὰ κεραύνια τραύματα ἀναφέρειν τὰσ τοιαύτασ προχοὰσ τοῦ πυρὸσ καὶ τοῦ ὕδατοσ. ἡ δὲ πόλισ ἐμπόριον γεγένηται μέγιστον, χειροποιήτουσ ἔχουσα ὁρ́μουσ διὰ τὴν εὐφυί̈αν τῆσ ἄμμου· σύμμετροσ γάρ ἐστι τῇ τιτάνῳ καὶ κόλλησιν ἰσχυρὰν καὶ πῆξιν λαμβάνει. διόπερ τῇ χάλικι καταμίξαντεσ τὴν ἀμμοκονίαν προβάλλουσι χώματα εἰσ τὴν θάλατταν, καὶ κολποῦσι τὰσ ἀναπεπταμένασ ᾐόνασ ὥστ’ ἀσφαλῶσ ἐνορμίζεσθαι τὰσ μεγίστασ ὁλκάδασ. ὑπέρκειται δὲ τῆσ πόλεωσ εὐθὺσ ἡ τοῦ Ἡφαίστου ἀγορά, πεδίον περικεκλειμένον διαπύροισ ὀφρύσι, καμινώδεισ ἐχούσαισ ἀναπνοὰσ πολλαχοῦ καὶ βρωμώδεισ ἱκανῶσ· τὸ δὲ πεδίον θείου πλῆρέσ ἐστι συρτοῦ. μετὰ δὲ Δικαιάρχειάν ἐστι Νεάπολισ Κυμαίων ὕστερον δὲ καὶ Χαλκιδεῖσ ἐπῴκησαν καὶ Πιθηκουσσαίων τινὲσ καὶ Ἀθηναίων, ὥστε καὶ Νεάπολισ ἐκλήθη διὰ τοῦτο, ὅπου δείκνυται μνῆμα τῶν Σειρήνων μιᾶσ Παρθενόπησ, καὶ ἀγὼν συντελεῖται γυμνικὸσ κατὰ μαντείαν.

ὕστερον δὲ Καμπανῶν τινασ ἐδέξαντο συνοίκουσ διχοστατήσαντεσ, καὶ ἠναγκάσθησαν τοῖσ ἐχθίστοισ ὡσ οἰκειοτάτοισ χρήσασθαι, ἐπειδὴ τοὺσ οἰκείουσ ἀλλοτρίουσ ἔσχον. μηνύει δὲ τὰ τῶν δημάρχων ὀνόματα τὰ μὲν πρῶτα Ἑλληνικὰ ὄντα, τὰ δ’ ὕστερα τοῖσ Ἑλληνικοῖσ ἀναμὶξ τὰ Καμπανικά. πλεῖστα δ’ ἴχνη τῆσ Ἑλληνικῆσ ἀγωγῆσ ἐνταῦθα σώζεται, γυμνάσιά τε καὶ ἐφηβεῖα καὶ φρατρίαι καὶ ὀνόματα Ἑλληνικὰ καίπερ ὄντων Ῥωμαίων. νυνὶ δὲ πεντετηρικὸσ ἱερὸσ ἀγὼν συντελεῖται παρ’ αὐτοῖσ μουσικόσ τε καὶ γυμνικὸσ ἐπὶ πλείουσ ἡμέρασ, ἐνάμιλλοσ τοῖσ ἐπιφανεστάτοισ τῶν κατὰ τὴν Ἑλλάδα. ἔστι δὲ καὶ ἐνθάδε διῶρυξ κρυπτή, τοῦ μεταξὺ ὄρουσ τῆσ τε Δικαιαρχείασ καὶ τῆσ Νεαπόλεωσ ὑπεργασθέντοσ ὁμοίωσ ὥσπερ ἐπὶ τὴν Κύμην, ὁδοῦ τε ἀνοιχθείσησ ἐναντίοισ ζεύγεσι πορευτῆσ ἐπὶ πολλοὺσ σταδίουσ· τὰ δὲ φῶτα ἐκ τῆσ ἐπιφανείασ τοῦ ὄρουσ, πολλαχόθεν ἐκκοπεισῶν θυρίδων, διὰ βάθουσ πολλοῦ κατάγεται. ἔχει δὲ καὶ ἡ Νεάπολισ θερμῶν ὑδάτων ἐκβολὰσ καὶ κατασκευὰσ λουτρῶν οὐ χείρουσ τῶν ἐν Βαίαισ, πολὺ δὲ τῷ πλήθει λειπομένασ· ἐκεῖ γὰρ ἄλλη πόλισ γεγένηται, συνῳκοδομημένων βασιλείων ἄλλων ἐπ’ ἄλλοισ, οὐκ ἐλάττων τῆσ Δικαιαρχείασ. ἐπιτείνουσι δὲ τὴν ἐν Νεαπόλει διαγωγὴν τὴν Ἑλληνικὴν οἱ ἐκ τῆσ Ῥώμησ ἀναχωροῦντεσ δεῦρο ἡσυχίασ χάριν τῶν ἀπὸ παιδείασ ἐργασαμένων ἢ καὶ ἄλλων διὰ γῆρασ ἢ ἀσθένειαν ποθούντων ἐν ἀνέσει ζῆν· καὶ τῶν Ῥωμαίων δ’ ἔνιοι χαίροντεσ τῷ βίῳ τούτῳ, θεωροῦντεσ τὸ πλῆθοσ τῶν ἀπὸ τῆσ αὐτῆσ ἀγωγῆσ ἐπιδημούντων ἀνδρῶν, ἄσμενοι φιλοχωροῦσι καὶ ζῶσιν αὐτόθι. ἐχόμενον δὲ φρούριόν ἐστιν Ἡράκλειον ἐκκειμένην εἰσ τὴν θάλατταν ἄκραν ἔχον, καταπνεομένην λιβὶ θαυμαστῶσ ὥσθ’ ὑγιεινὴν ποιεῖν τὴν κατοικίαν.

Ὄσκοι δὲ εἶχον καὶ ταύτην καὶ τὴν ἐφεξῆσ Πομπηίαν ἣν παραρρεῖ ὁ Σάρνοσ ποταμόσ, εἶτα Τυρρηνοὶ καὶ Πελασγοί, μετὰ ταῦτα δὲ Σαυνῖται· καὶ οὗτοι δ’ ἐξέπεσον ἐκ τῶν τόπων. Νώλησ δὲ καὶ Νουκερίασ καὶ Ἀχερρῶν, ὁμωνύμου κατοικίασ τῆσ περὶ Κρέμωνα, ἐπίνειόν ἐστιν ἡ Πομπηία, παρὰ τῷ Σάρνῳ ποταμῷ καὶ δεχομένῳ τὰ φορτία καὶ ἐκπέμποντι. ὑπέρκειται δὲ τῶν τόπων τούτων ὄροσ τὸ Ουἔσουιον, ἀγροῖσ περιοικούμενον παγκάλοισ πλὴν τῆσ κορυφῆσ· αὕτη δ’ ἐπίπεδοσ μὲν πολὺ μέροσ ἐστίν, ἄκαρποσ δ’ ὅλη, ἐκ δὲ τῆσ ὄψεωσ τεφρώδησ, καὶ κοιλάδασ φαίνει σηραγγώδεισ πετρῶν αἰθαλωδῶν κατὰ τὴν χρόαν, ὡσ ἂν ἐκβεβρωμένων ὑπὸ πυρόσ, ὡσ τεκμαίροιτ’ ἄν τισ τὸ χωρίον τοῦτο καίεσθαι πρότερον καὶ ἔχειν κρατῆρασ πυρόσ, σβεσθῆναι δ’ ἐπιλιπούσησ τῆσ ὕλησ. τάχα δὲ καὶ τῆσ εὐκαρπίασ τῆσ κύκλῳ τοῦτ’ αἴτιον, ὥσπερ ἐν τῇ Κατάνῃ, φασί, τὸ κατατεφρωθὲν μέροσ ἐκ τῆσ σποδοῦ τῆσ ἀνενεχθείσησ ὑπὸ τοῦ Αἰτναίου πυρὸσ εὐάμπελον τὴν γῆν ἐποίησεν. ἔχει μὲν γὰρ τὸ λιπαῖνον καὶ τὴν ἐκπυρουμένην βῶλον καὶ τὴν ἐκφέρουσαν τοὺσ καρπούσ· πλεονάζουσα μὲν οὖν τῷ λίπει πρὸσ ἐκπύρωσιν ἐπιτηδεία, καθάπερ ἡ θειώδησ πᾶσα, ἐξικμασθεῖσα δὲ καὶ λαβοῦσα σβέσιν καὶ ἐκτέφρωσιν εἰσ καρπογονίαν μετέβαλε. συνεχὲσ δέ ἐστι τῇ Πομπηίᾳ τὸ Συρρεντὸν τῶν Καμπανῶν, ὅθεν πρόκειται τὸ Ἀθήναιον, ὅ τινεσ Σειρηνουσσῶν ἀκρωτήριον καλοῦσιν· ἔστι δὲ ἐπ’ ἄκρῳ μὲν Ἀθηνᾶσ ἱερόν, ἵδρυμα Ὀδυσσέωσ. διάπλουσ δ’ ἐνθένδε βραχὺσ εἰσ Καπρέασ νῆσον. κάμψαντι δὲ τὴν ἄκραν νησῖδέσ εἰσιν ἔρημοι πετρώδεισ ἃσ καλοῦσι Σειρῆνασ. ἐκ δὲ τοῦ πρὸσ Συρρεντὸν μέρουσ ἱερόν τι δείκνυται καὶ ἀναθήματα παλαιὰ τιμώντων τῶν πλησίον [τὸν] τόπον. μέχρι μὲν δεῦρο ἔχει τέλοσ ὁ κόλποσ ὁ κρατὴρ προσαγορευόμενοσ, ἀφοριζόμενοσ δυσὶν ἀκρωτηρίοισ βλέπουσι πρὸσ μεσημβρίαν, τῷ τε Μισηνῷ καὶ τῷ Ἀθηναίῳ. ἅπασ δ’ ἐστὶ κατεσκευασμένοσ τοῦτο μὲν ταῖσ πόλεσιν ἃσ ἔφαμεν, τοῦτο δὲ ταῖσ οἰκοδομίαισ καὶ φυτείαισ, αἳ μεταξὺ συνεχεῖσ οὖσαι μιᾶσ πόλεωσ ὄψιν παρέχονται. τοῦ μὲν οὖν Μισηνοῦ πρόκειται νῆσοσ ἡ Προχύτη, Πιθηκουσσῶν δ’ ἔστιν ἀπόσπασμα.

Πιθηκούσσασ δ’ Ἐρετριεῖσ ᾤκισαν καὶ Χαλκιδεῖσ, εὐτυχήσαντεσ [δὲ] δι’ εὐκαρπίαν καὶ διὰ τὰ χρυσεῖα ἐξέλιπον τὴν νῆσον κατὰ στάσιν, ὕστερον δὲ καὶ ὑπὸ σεισμῶν ἐξελαθέντεσ καὶ ἀναφυσημάτων πυρὸσ καὶ θαλάττησ καὶ θερμῶν ὑδάτων· ἔχει γὰρ τοιαύτασ ἀποφορὰσ ἡ νῆσοσ, ὑφ’ ὧν καὶ οἱ πεμφθέντεσ παρὰ Ιἕρωνοσ τοῦ τυράννου τῶν Συρακοσίων ἐξέλιπον τὸ κατασκευασθὲν ὑφ’ ἑαυτῶν τεῖχοσ καὶ τὴν νῆσον· ἐπελθόντεσ δὲ Νεαπολῖται κατέσχον. ἐντεῦθεν καὶ ὁ μῦθοσ ὅτι φασὶ τὸν Τυφῶνα ὑποκεῖσθαι τῇ νήσῳ ταύτῃ, στρεφομένου δὲ τὰσ φλόγασ ἀναφυσᾶσθαι καὶ τὰ ὕδατα, ἔστι δ’ ὅτε καὶ νησῖδασ ἐχούσασ ζέον ὕδωρ. πιθανώτερον δὲ Πίνδαροσ εἴρηκεν ἐκ τῶν φαινομένων ὁρμηθείσ, ὅτι πᾶσ ὁ πόροσ οὗτοσ ἀπὸ τῆσ Κυμαίασ ἀρξάμενοσ μέχρι τῆσ Σικελίασ διάπυρόσ ἐστι καὶ κατὰ βάθουσ ἔχει κοιλίασ τινὰσ εἰσ ἓν συναπτούσασ πρόσ τε ἀλλήλασ καὶ πρὸσ τὴν ἤπειρον. διόπερ ἥ τε Αἴτνη τοιαύτην ἔχειν δείκνυται φύσιν οἱάν ἱστοροῦσιν ἅπαντεσ, καὶ αἱ τῶν Λιπαραίων νῆσοι καὶ τὰ περὶ τὴν Δικαιάρχειαν καὶ Νεάπολιν καὶ Βαίασ χωρία καὶ αἱ Πιθηκοῦσσαι. ταῦτ’ οὖν διανοηθεὶσ τῷ παντὶ τόπῳ τούτῳ φησὶν ὑποκεῖσθαι τὸν Τυφῶνα "νῦν γε μὰν ταί θ’ ὑπὲρ Κύμασ ἁλιερκέεσ ὄχθαι "Σικελία τ’ αὐτοῦ πιέζει στέρνα λαχνάεντα. " καὶ Τίμαιοσ δὲ περὶ τῶν Πιθηκουσσῶν φησιν ὑπὸ τῶν παλαιῶν πολλὰ παραδοξολογεῖσθαι, μικρὸν δὲ πρὸ ἑαυτοῦ τὸν Ἐπωπέα λόφον ἐν μέσῃ τῇ νήσῳ τιναγέντα ὑπὸ σεισμῶν ἀναβαλεῖν πῦρ καὶ τὸ μεταξὺ αὐτοῦ καὶ τῆσ θαλάττησ ἐξῶσαι ἐπὶ τὸ πέλαγοσ, τὸ δ’ ἐκτεφρωθὲν τῆσ γῆσ μετεωρισμὸν λαβὸν κατασκῆψαι πάλιν τυφωνοειδῶσ εἰσ τὴν νῆσον, καὶ ἐπὶ τρεῖσ τὴν θάλατταν ἀναχωρῆσαι σταδίουσ, ἀναχωρήσασαν δὲ μετ’ οὐ πολὺ ὑποστρέψαι καὶ τῇ παλιρροίᾳ κατακλύσαι τὴν νῆσον, καὶ γενέσθαι σβέσιν τοῦ ἐν αὐτῇ πυρόσ· ἀπὸ δὲ τοῦ ἤχου τοὺσ ἐν τῇ ἠπείρῳ φυγεῖν ἐκ τῆσ παραλίασ εἰσ τὴν [ἄνω] Καμπανίαν. δοκεῖ δὲ τὰ θερμὰ ὕδατα ἐνταῦθα θεραπεύειν τοὺσ λιθιῶντασ. αἱ δὲ Καπρέαι δύο πολίχνασ εἶχον τὸ παλαιόν, ὕστερον δὲ μίαν. Νεαπολῖται δὲ καὶ ταύτην κατέσχον, πολέμῳ δὲ ἀποβαλόντεσ τὰσ Πιθηκούσσασ ἀπέλαβον πάλιν, δόντοσ αὐτοῖσ Καίσαροσ τοῦ Σεβαστοῦ, τὰσ δὲ Καπρέασ ἴδιον ποιησαμένου κτῆμα καὶ κατοικοδομήσαντοσ. αἱ μὲν οὖν παράλιοι πόλεισ τῶν Καμπανῶν καὶ αἱ προκείμεναι νῆσοι τοιαῦται. ἐν δὲ τῇ μεσογαίᾳ Καπύη μέν ἐστιν ἡ μητρόπολισ, κεφαλὴ τῷ ὄντι κατὰ τὴν ἐτυμότητα τοῦ ὀνόματοσ·

τὰ γὰρ ἄλλα πολίχνια νομίζοιτ’ ἂν κατὰ τὴν σύγκρισιν πλὴν Τεάνου Σιδικίνου· καὶ γὰρ αὕτη ἀξιόλογοσ. κεῖται δ’ ἐπὶ τῇ ὁδῷ τῇ Ἀππίᾳ αὕτη τε καὶ τῶν ἄλλων αἱ ἐπὶ Βρεντέσιον ἄγουσαι ἀπ’ αὐτῆσ, Καλατία καὶ Καύδιον καὶ Βενεουεντόν· ἐπὶ δὲ Ῥώμησ Κασιλῖνον ἵδρυται ἐπὶ τῷ Ουοὐλτούρνῳ ποταμῷ, ἐν ᾗ πολιορκούμενοι Πραινεστίνων ἄνδρεσ τετταράκοντα καὶ πεντακόσιοι πρὸσ ἀκμάζοντα Ἀννίβαν ἐπὶ τοσοῦτον ἀντέσχον, ὥσθ’ ὑπὸ λιμοῦ διακοσίων δραχμῶν πραθέντοσ μυόσ, ὁ μὲν πωλήσασ ἀπέθανεν, ἐσώθη δ’ ὁ πριάμενοσ. ἰδὼν δ’ αὐτοὺσ πλησίον τοῦ τείχουσ σπείροντασ γογγύλην ἐθαύμαζεν, ὡσ ἐοίκεν, ὁ Ἀννίβασ τῆσ μακροθυμίασ, εἰ ἐλπίζοιεν τέωσ ἀνθέξειν ἑώσ τελεσφορήσειεν ἡ γογγύλη· καὶ δὴ περιγενέσθαι πάντασ φασὶ πλὴν ἀνδρῶν ὀλίγων τῶν ἢ λιμῷ διαλυθέντων ἢ ἐν ταῖσ μάχαισ. πρὸσ δὲ ταῖσ ῥηθείσαισ ἔτι καὶ αὗται Καμπαναὶ πόλεισ εἰσὶν ὧν ἐμνήσθημεν πρότερον, Κάλησ τε καὶ Τέανον Σιδικῖνον, ἃσ διορίζουσιν αἱ δύο Τύχαι ἐφ’ ἑκάτερα ἱδρυμέναι τῆσ Λατίνησ ὁδοῦ, καὶ ἔτι Σουέσσουλα καὶ Ἀτέλλα καὶ Νῶλα καὶ Νουκερία καὶ Ἀχέρραι καὶ Ἀβέλλα καὶ ἄλλαι ἔτι ἐλάττουσ τούτων κατοικίαι, ὧν ἐνίασ Σαυνίτιδάσ φασιν εἶναι.

Βενεουεντὸν δ’ ὅμωσ συνέστηκεν εὖ καὶ Ουἐνουσία. Σαυνῖται δὲ πρότερον μὲν καὶ μέχρι τῆσ Λατίνησ τῆσ περὶ Ἀρδέαν ἐξοδίασ ποιούμενοι, μετὰ δὲ ταῦτα αὐτὴν τὴν Καμπανίαν πορθοῦντεσ πολλὴν ἐκέκτηντο δύναμιν· καὶ γὰρ ἄλλωσ δεσποτικῶσ ἄρχεσθαι μεμαθηκότεσ ταχὺ ὑπούργουν τοῖσ προστάγμασι. νυνὶ δ’ ἐκπεπόνηνται τελέωσ ὑπό τε ἄλλων καὶ τὸ τελευταῖον ὑπὸ Σύλλα τοῦ μοναρχήσαντοσ Ῥωμαίων, ὃσ ἐπειδὴ πολλαῖσ μάχαισ καταλύσασ τὴν τῶν Ἰταλιωτῶν ἐπανάστασιν τούτουσ σχεδόν τι μόνουσ συμμένοντασ ἑώρα καὶ ὁμοίωσ ὁρμῶντασ, ὥστε καὶ ἐπ’ αὐτὴν τὴν Ῥώμην ἐλθεῖν, συνέστη πρὸ τοῦ τείχουσ αὐτοῖσ, καὶ τοὺσ μὲν ἐν τῇ μάχῃ κατέκοψε κελεύσασ μὴ ζωγρεῖν τοὺσ δὲ ῥίψαντασ τὰ ὅπλα, περὶ τρισχιλίουσ ἄνδρασ ἢ τετρακισχιλίουσ φασίν, εἰσ τὴν δημοσίαν ἔπαυλιν τὴν ἐν τῷ Κάμπῳ καταγαγὼν εἱρ͂ξε· τρισὶ δὲ ὕστερον ἡμέραισ ἐπιπέμψασ στρατιώτασ ἅπαντασ ἀπέσφαξε, προγραφάσ τε ποιούμενοσ οὐκ ἐπαύσατο πρὶν ἢ πάντασ τοὺσ ἐν ὀνόματι Σαυνιτῶν διέφθειρεν ἢ ἐκ τῆσ Ἰταλίασ ἐξέβαλε· πρὸσ δὲ τοὺσ αἰτιωμένουσ τὴν ἐπὶ τοσοῦτον ὀργὴν ἔφη καταμαθεῖν ἐκ τῆσ πείρασ, ὡσ οὐδέποτ’ ἂν εἰρήνην ἀγάγοι Ῥωμαίων οὐδὲ εἷσ, ἑώσ ἂν συμμένωσι καθ’ ἑαυτοὺσ Σαυνῖται. τοιγάρ τοι νυνὶ κῶμαι γεγόνασιν αἱ πόλεισ· ἔνιαι δ’ ἐκλελοίπασι τελέωσ, Βοιανὸν Αἰσερνία Πάννα Τελεσία συνεχὴσ Ουἐνάφρῳ καὶ ἄλλαι τοιαῦται, ὧν οὐδεμίαν ἄξιον ἡγεῖσθαι πόλιν· ἡμεῖσ δ’ ἐπέξιμεν μέχρι τοῦ μετρίου διὰ τὴν τῆσ Ἰταλίασ δόξαν καὶ δύναμιν. περὶ δὲ Σαυνιτῶν καὶ τοιοῦτόσ τισ λόγοσ φέρεται, διότι πολεμοῦντεσ Σαβῖνοι πολὺν χρόνον πρὸσ τοὺσ Ὀμβρικοὺσ εὔξαντο, καθάπερ τῶν Ἑλλήνων τινέσ, τὰ γενόμενα τῷ ἔτει τούτῳ καθιερῶσαι, νικήσαντεσ δὲ τῶν γενομένων τὰ μὲν κατέθυσαν τὰ δὲ καθιέρωσαν·

ἀφορίασ δὲ γενηθείσησ, εἶπέ τισ ὡσ ἐχρῆν καθιερῶσαι καὶ τὰ τέκνα. οἱ δ’ ἐποίησαν τοῦτο καὶ τοὺσ γενομένουσ τότε παῖδασ Ἄρεωσ ἐπεφήμισαν, ἀνδρωθέντασ δ’ ἔστειλαν εἰσ ἀποικίαν, ἡγήσατο δὲ ταῦροσ· ἐν δὲ τῇ τῶν Ὀπικῶν κατευνασθέντοσ ἐτύγχανον δὲ κωμηδὸν ζῶντεσ ἐκβαλόντεσ ἐκείνουσ ἱδρύθησαν αὐτόθι καὶ τὸν ταῦρον ἐσφαγίασαν τῷ Ἄρει τῷ δόντι αὐτὸν ἡγεμόνα κατὰ τὴν τῶν μάντεων ἀπόφασιν. εἰκὸσ δὲ διὰ τοῦτο καὶ Σαβέλλουσ αὐτοὺσ ὑποκοριστικῶσ ἀπὸ τῶν γονέων προσαγορευθῆναι, Σαμνίτασ δ’ ἀπ’ ἄλλησ αἰτίασ, οὓσ οἱ Ἕλληνεσ Σαυνίτασ λέγουσι. τινὲσ δὲ καὶ Λάκωνασ συνοίκουσ αὐτοῖσ γενέσθαι φασὶ καὶ διὰ τοῦτο καὶ φιλέλληνασ ὑπάρξαι, τινὰσ δὲ καὶ Πιτανάτασ καλεῖσθαι. δοκεῖ δὲ καὶ Ταραντίνων πλάσμα τοῦτ’ εἶναι, κολακευόντων ὁμόρουσ καὶ μέγα δυναμένουσ ἀνθρώπουσ καὶ ἅμα ἐξοικειουμένων, οἵ γε καὶ ὀκτὼ μυριάδασ ἔστελλόν ποτε τῆσ πεζῆσ στρατιᾶσ, ἱππέασ δ’ ὀκτακισχιλίουσ. φασὶ δὲ νόμον εἶναι παρὰ τοῖσ Σαυνίταισ καλὸν καὶ προτρεπτικὸν πρὸσ ἀρετήν· οὐ γὰρ ἔξεστι διδόναι τὰσ θυγατέρασ οἷσ ἂν ἐθέλωσιν, ἀλλὰ κρίνεσθαι κατὰ ἔτοσ δέκα μὲν παρθένουσ δέκα δὲ τῶν νέων τοὺσ ἀρίστουσ καὶ τὰσ ἀρίστασ· τούτων τῷ πρώτῳ τὴν πρώτην δίδοσθαι, τῷ δευτέρῳ τὴν δευτέραν καὶ ἑξῆσ οὕτωσ· ἐὰν δ’ ὁ λαβὼν τὸ γέρασ μεταβαλόμενοσ γένηται πονηρόσ, ἀτιμάζουσι καὶ ἀφαιροῦνται τὴν δοθεῖσαν. ἑξῆσ δ’ εἰσὶν Ἱρπῖνοι, καὐτοὶ Σαυνῖται· τοὔνομα δ’ ἔσχον ἀπὸ τοῦ ἡγησαμένου λύκου τῆσ ἀποικίασ· ἱρ́πον γὰρ καλοῦσιν οἱ Σαυνῖται τὸν λύκον· συνάπτουσι δὲ Λευκανοῖσ τοῖσ μεσογαίοισ. περὶ μὲν Σαυνιτῶν ταῦτα. καμπανοῖσ δὲ συνέβη διὰ τὴν τῆσ χώρασ εὐδαιμονίαν ἐπ’ ἴσον ἀγαθῶν ἀπολαῦσαι καὶ κακῶν.

ἐπὶ τοσοῦτον γὰρ ἐξετρύφησαν ὥστ’ ἐπὶ δεῖπνον ἐκάλουν πρὸσ ζεύγη μονομάχων, ὁρίζοντεσ ἀριθμὸν κατὰ τὴν τῶν [συν]δείπνων ἀξίαν. Ἀννίβα δ’ ἐξ ἐνδόσεωσ λαβόντοσ αὐτούσ, δεξάμενοι χειμαδίοισ τὴν στρατιὰν οὕτωσ ἐξεθήλυναν ταῖσ ἡδοναῖσ ὥσθ’ ὁ Ἀννίβασ ἔφη νικῶν κινδυνεύειν ἐπὶ τοῖσ ἐχθροῖσ γενέσθαι, γυναῖκασ ἀντὶ τῶν ἀνδρῶν τοὺσ στρατιώτασ ἀπολαβών. Ῥωμαῖοι δὲ κρατήσαντεσ πολλοῖσ κακοῖσ ἐσωφρόνισαν αὐτούσ, ὕστατα δὲ καὶ κατεκληρούχησαν τὴν γῆν. νυνὶ μέντοι μετ’ εὐπραγίασ διάγουσι τοῖσ ἐποίκοισ ὁμονοήσαντεσ, καὶ τὸ ἀξίωμα φυλάττουσι τὸ ἀρχαῖον καὶ τῷ μεγέθει τῆσ πόλεωσ καὶ κατ’ εὐανδρίαν. μετὰ δὲ τὴν Καμπανίαν καὶ τὴν Σαυνῖτιν ἐπὶ μὲν τῇ Τυρρηνικῇ θαλάττῃ τὸ τῶν Πικέντων ἔθνοσ οἰκεῖ, μικρὸν ἀπόσπασμα τῶν ἐν τῷ Ἀδρίᾳ Πικεντίνων, ὑπὸ Ῥωμαίων μετῳκισμένον εἰσ τὸν Ποσειδωνιάτην κόλπον, ὃσ νῦν Παιστανὸσ καλεῖται, καὶ ἡ πόλισ ἡ Ποσειδωνία Παιστόσ, ἐν μέσῳ τῷ κόλπῳ κειμένη. μεταξὺ δὲ τῶν Σειρηνουσσῶν καὶ τῆσ Ποσειδωνίασ Μαρκῖνα, Τυρρηνῶν κτίσμα οἰκούμενον ὑπὸ Σαυνιτῶν. ἐντεῦθεν εἰσ Πομπηίαν διὰ Νουκερίασ οὐ πλειόνων ἑκατὸν καὶ εἴκοσι σταδίων ἐστὶν ὁ ἰσθμόσ. διήκουσι δ’ οἱ Πίκεντεσ μέχρι τοῦ Σιλάριδοσ ποταμοῦ τοῦ ὁρίζοντοσ ἀπὸ ταύτησ τῆσ χώρασ τὴν ἀρχαίαν Ἰταλίαν, ἐφ’ οὗ τοῦτ’ ἴδιον ἱστοροῦσιν περὶ τοῦ ὕδατοσ ὄντοσ ποτίμου, τὸ καθιέμενον εἰσ αὐτὸ φυτὸν ἀπολιθοῦσθαι φυλάττον τὴν χρόαν καὶ τὴν μορφήν. τῶν δὲ Πικέντων ὑπῆρχε μητρόπολισ Πικεντία, νυνὶ δὲ κωμηδὸν ζῶσιν ἀπωσθέντεσ ὑπὸ Ῥωμαίων διὰ τὴν πρὸσ Ἀννίβαν κοινωνίαν· ἀντὶ δὲ στρατείασ ἡμεροδρομεῖν καὶ γραμματοφορεῖν ἀπεδείχθησαν ἐν τῷ τότε δημοσίᾳ, καθάπερ καὶ Λευκανοὶ καὶ Βρέττιοι κατὰ τὰσ αὐτὰσ αἰτίασ· ἐπετείχισαν δ’ αὐτοῖσ Σάλερνον Ῥωμαῖοι φρουρᾶσ χάριν μικρὸν ὑπὲρ τῆσ θαλάττησ· εἰσὶ δ’ ἀπὸ Σειρηνουσσῶν ἐπὶ Σίλαριν στάδιοι διακόσιοι ἑξήκοντα.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Strabo, Geography, book 5, chapter 4

(스트라본, 지리학, book 5, chapter 4)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION