Plutarch, Quaestiones Convivales, book 2, Τίν’ ἐστὶν ἃ Ξενοφῶν παρὰ πότον ἣδιον ἐρωτᾶσθαί φησι καὶ σκώπτεσθαι ἢ μή.

(플루타르코스, Quaestiones Convivales, book 2, Τίν’ ἐστὶν ἃ Ξενοφῶν παρὰ πότον ἣδιον ἐρωτᾶσθαί φησι καὶ σκώπτεσθαι ἢ μή.)

δέκα δὲ προβλημάτων εἰσ ἕκαστον νενεμημένων βιβλίον, ἐν τούτῳ πρῶτόν ἐστιν ὃ τρόπον τινὰ Ξενοφῶν ὁ Σωκρατικὸσ ἡμῖν προβέβληκε. γὰρ Γωβρύαν φησὶ συνδειπνοῦντα τῷ Κύρῳ τὰ τ’ ἄλλα θαυμάζειν τῶν Περσῶν, καὶ ὅτι τοιαῦτα μὲν ἀλλήλουσ ἐπηρώτων ἃ ἥδιον ἦν ἐρωτηθῆναι ἢ μή, ἔσκωπτον δ’ ἃ σκωφθῆναι κάλλιον ἢ μὴ ·

εἰ γὰρ ἐπαινοῦντεσ ἕτεροι πολλάκισ λυποῦσι καὶ προσίστανται, πῶσ οὐκ ἄξιον ἦν ἄγασθαι·

τὴν εὐτραπελίαν ἐκείνων καὶ τὴν σύνεσιν, ὧν καὶ τὰ σκώμματα τοῖσ σκωπτομένοισ ἡδονὴν καὶ χάριν παρεῖχε; δεχόμενοσ οὖν ἡμᾶσ ἐν Πάτραισ, ἡδέωσ ἂν ἔφησ πυθέσθαι τὰ τοιαῦτα ἐρωτήματα ποίου γένουσ εἰή καί τίσ αὐτῶν τύποσ·

"τῆσ ὁμιλητικῆσ μόριον ἡ περὶ τὰσ ἐρωτήσεισ καὶ τὰσ παιδιὰσ τοῦ ἐμμελοῦσ ἐπιστήμη καὶ τήρησισ. "ἀλλ’ ὁρ́α καὶ αὐτὸσ ὁ Ξενοφῶν ἔν τε τῷ Σωκρατικῷ καὶ τοῖσ Περσικοῖσ ἐπιδείκνυσι συμποσίοισ τὸ γένοσ.

"εἰ δὲ δοκεῖ καὶ ἡμᾶσ ἐπιθέσθαι τινὶ λόγῳ, πρῶτον ἡδέωσ ἐρωτᾶσθαί μοι δοκοῦσιν ἃ ῥᾳδίωσ ἀποκρίνασθαι δύνανται· "ταῦτα δ’ ἐστὶν ὧν ἐμπειρίαν ἔχουσιν. "ὁἱ γὰρ ἀγνοοῦσιν, ἢ μὴ λέγοντεσ ἄχθονται καθάπερ αἰτηθέντεσ ὃ δοῦναι μὴ δύνανται, ἢ λέγοντεσ ἀπὸ δόξησ καὶ εἰκασίασ οὐ βεβαίου διαταράσσονται καὶ κινδυνεύουσιν. "ἂν δὲ μὴ μόνον ἔχῃ τὸ ῥᾴδιον ἀλλὰ καὶ περιττὸν ἡ ἀπόκρισισ, ἡδίων ἐστὶ τῷ ἀποκρινομένῳ περιτταὶ δ’ εἰσὶν αἱ τῶν ἐπισταμένων ἃ μὴ πολλοὶ γιγνώσκουσιν μηδ’ ἀκηκόασιν; "οἱο͂ν ἀστρολογικῶν, διαλεκτικῶν, ἄνπερ ἕξιν ἐν αὐτοῖσ ἔχωσιν. "οὐ γὰρ πράττων μόνον ἕκαστοσ οὐδὲ διημερεύων, ὡσ Εὐριπίδησ φησίν, ἀλλὰ καὶ διαλεγόμενοσ ἵν’ αὐτὸσ αὑτοῦ τυγχάνει κράτιστοσ ὤν ἡδέωσ διατίθεται· "καὶ χαίρουσι τοῖσ ἐρωτῶσιν ἃ γιγνώσκοντεσ ἀγνοεῖσθαι καὶ λανθάνειν οὐ θέλουσι. "διὸ καὶ περὶ χώρασ ἀποίκου καὶ ξένησ θαλάττησ ἐθῶν τε βαρβαρικῶν καὶ νόμων οἱ πεπλανημένοι καὶ πεπλευκότεσ ἣδιον ἐρωτῶνται, καὶ προθύμωσ διηγοῦνται καὶ διαγράφουσι κόλπουσ καὶ τόπουσ, οἰόμενοι καὶ χάριν τινὰ τῶν πόνων ταύτην καὶ παραμυθίαν κομίζεσθαι. "καθόλου δ’ ὅσα μηδενὸσ ἐρωτῶντοσ αὐτοὶ διηγεῖσθαι καὶ λέγειν ἀφ’ ἑαυτῶν εἰώθαμεν, ἣδιον ἐρωτώμεθα, χαρίζεσθαι τούτοισ δοκοῦντεσ; "ὧν ἔργον ἦν ἐνοχλουμένων ἀποσχέσθαι. "καὶ τοῦτο μὲν ἐν τοῖσ πλωτικοῖσ μάλιστα φύεται τὸ γένοσ τοῦ νοσήματοσ· "οἱ δὲ κομψότεροι ταῦτ’ ἐρωτᾶσθαι θέλουσιν ἃ βουλόμενοι λέγειν αἰδοῦνται καὶ φείδονται τῶν παρόντων· "οἱο͂ν ὅσα τυγχάνουσιν αὐτοὶ διαπεπραγμένοι καὶ κατωρθωκότεσ. "ὀρθῶσ γοῦν ὁ Νέστωρ τὴν φιλοτιμίαν τοῦ Ὀδυσσέωσ ἐπιστάμενοσ εἴπ’ ἄγε μ’, ὦ πολύαιν’ Ὀδυσεῦ φησί, μέγα κῦδοσ Ἀχαιῶν, ὅππωσ τούσδ’ ἵππουσ λάβετον. "ἄχθονται γὰρ τοῖσ αὑτοὺσ ἐπαινοῦσι καὶ τὰσ ἑαυτῶν εὐτυχίασ διεξιοῦσιν, ἂν μὴ κελεύσῃ ἄλλοσ τισ τῶν παρόντων καὶ οἱο͂ν βιαζόμενοι λέγωσι. "ἡδέωσ γοῦν ἐρωτῶνται περὶ πρεσβειῶν καὶ περὶ πολιτειῶν εἰ μέγα τι καὶ λαμπρὸν εἰργασμένοι τυγχάνουσιν. "ὅθεν ἣκιστα περὶ τούτων οἱ φθονεροὶ καὶ κακοήθεισ ἐρωτῶσι, κἂν ἄλλοσ τισ ἔρηται τὰ τοιαῦτα, διακρούονται καὶ παρατρέπουσι, χώραν τῇ διηγήσει μὴ, διδόντεσ μηδὲ βουλόμενοι λόγου τὸν λέγοντα κοσμοῦντοσ ἀφορμὰσ προέσθαι. "καὶ ταῦτ’ οὖν ἐρωτῶντεσ χαρίζεσθαι τοῖσ ἀποκρινομένοισ, ἃ τοὺσ ἐχθροὺσ καὶ δυσμενεῖσ αἰσθάνονται μὴ βουλομένουσ ἀκούειν. "καὶ μὴν ὃ γ’ Ὀδυσσεὺσ τῷ Ἀλκινόῳ σοὶ δ’ ἐμὰ κήδεα θυμὸσ ἐπετράπετο στονόεντα εἴρεσθ’, ὄφρ’ ἔτι μᾶλλον ὀδυρόμενοσ στεναχίζω.

"καὶ πρὸσ τὸν χορὸν ὁ Οἰδίπουσ δεινὸν μὲν τὸ πάλαι κείμενον ἤδη κακόν, ὦ ξεῖν’, ἐπεγείρειν. "ὁ δ’ Εὐριπίδησ τοὐναντίον ὡσ ἡδὺ μεμνῆσθαι πόνων οὐ τοῖσ ἔτι πλανωμένοισ καὶ κακὰ φέρουσι. "τῶν οὖν κακῶν φυλακτέον ἐστὶ τὰσ ἐρωτήσεισ· "ἀνιῶνται γὰρ διηγούμενοι καταδίκασ αὑτῶν ἢ ταφὰσ παίδων ἤ τινασ κατὰ γῆν οὐκ εὐτυχεῖσ ἢ κατὰ θάλατταν ἐμπορίασ. "τὸ δὲ πῶσ εὐημέρησαν ἐπὶ βήματοσ ἢ προσηγορεύθησαν ὑπὸ τοῦ βασιλέωσ ἢ τῶν ἄλλων περιπεσόντων χειμῶσιν ἢ λῃσταῖσ αὐτοὶ διέφυγον τὸν κίνδυνον, ἡδέωσ ἐρωτῶνται πολλάκισ, καὶ τρόπον τινὰ τῷ λόγῳ τοῦ πράγματοσ ἀπολαύοντεσ ἀπλήστωσ ἔχουσι τοῦ διηγεῖσθαι καὶ μνημονεύειν. "χαίρουσι δὲ καὶ περὶ φίλων εὐτυχούντων ἐρωτώμενοι καὶ περὶ παίδων προκοπτόντων ἐν μαθήμασιν ἢ συνηγορίαισ ἢ φιλίαισ βασιλέων. "ἐχθρῶν δὲ καὶ δυσμενῶν ὀνείδη καὶ βλάβασ καὶ καταδίκασ ἐξελεγχθέντων καὶ σφαλέντων ἣδιον ἐρωτώμενοι καὶ προθυμότερον ἐξαγγέλλουσιν αὐτοὶ δ’ ἀφ’ αὑτῶν ὀκνοῦσι φυλαττόμενοι δόξαν ἐπιχαιρεκακίασ. "ἥδιον δὲ καὶ περὶ κυνῶν ἄνδρα θηρευτικὸν ἐρωτᾶν καὶ φιλαθλητὴν περὶ γυμνικῶν ἀγώνων καὶ περὶ καλῶν ἐρωτικόν. ὁ δ’ εὐσεβὴσ καὶ φιλοθύτησ διηγηματικὸσ ὀνείρων, καὶ ὅσα χρησάμενοσ ἢ φήμαισ ἢ ἱεροῖσ ἢ θεῶν εὐμενείᾳ κατώρθωσεν, ἡδέωσ ἂν καὶ περὶ τούτων ἐρωτῷτο. "τοῖσ δὲ πρεσβύταισ, κἂν μηδὲν ἡ διήγησισ ᾖ προσήκουσα, πάντωσ οἱ ἐρωτῶντεσ χαρίζονται καὶ κινοῦσι βουλομένουσ. "ὦ Νέστορ Νηληιάδη, σὺ δ’ ἀληθὲσ ἐνίσπεσ, πῶσ ἔθαν’ Ἀτρείδησ; ". . . ποῦ Μενέλαοσ ἐήν; ". . . ἦ οὐκ Ἄργεοσ ἠε͂ν Ἀχαιικοῦ; "πολλὰ ἐρωτῶν ἅμα καὶ πολλῶν λόγων ἀφορμὰσ προσιέμενοσ, οὐχ, ὥσπερ ἔνιοι, συστέλλοντεσ εἰσ τἀναγκαῖον αὐτὸ καὶ συνελαύνοντεσ τὰσ ἀποκρίσεισ ἀφαιροῦνται τῆσ γεροντικῆσ διατριβῆσ τὸ ἥδιστον. "ὅλωσ δ’ οἱ θέλοντεσ εὐφραίνειν μᾶλλον ἢ λυπεῖν τοιαύτασ ἐρωτήσεισ προφέρονται, ὧν ταῖσ ἀποκρίσεσιν οὐ ψόγοσ ἀλλ’ ἔπαινοσ, οὐδὲ μῖσοσ ἢ νέμεσισ ἀλλ’ εὔνοια καὶ χάρισ ἕπεται παρὰ τῶν ἀκουσάντων. "ταῦτα μὲν οὖν τὰ περὶ τὰσ ἐρωτήσεισ. "σκώμματοσ δὲ τῷ μὴ δυναμένῳ μετ’ εὐλαβείασ καὶ τέχνησ κατὰ καιρὸν ἅπτεσθαι παντάπασιν ἀφεκτέον ὥσπερ γὰρ οἱ ἐν ὀλισθηρῷ τόπῳ, κἂν θίγωσιν ἐκ παραδρομῆσ μόνον, ἀνατρέπουσιν, οὕτωσ ἐν οἴνῳ πρὸσ πᾶσαν ἀφορμὴν λόγου μὴ κατὰ σχῆμα γιγνομένην ἐπισφαλῶσ ἔχομεν.

"τοῖσ δὲ σκώμμασιν ἔστιν ὅτε μᾶλλον ἢ ταῖσ λοιδορίαισ ἐκκινούμεθα, τὸ μὲν ὑπ’ ὀργῆσ πολλάκισ ἀβουλήτωσ ὁρῶντεσ γιγνόμενον, τὸ δ’ ὡσ οὐκ ἀναγκαῖον ἀλλ’ ἔργον ὕβρεωσ καὶ κακοηθείασ προβαλλόμενοι· "καὶ καθόλου διαλέγεσθαι τοῖσ νοισ μᾶλλον ἢ τοῖσ φλυαροῦσι χαλεπαίνομεν δῆλον γὰρ ὅτι δόλοσ τῷ σχήματι προσέσται τῷ κατὰ τὸ σκῶμμα, λοιδόρημα δὲ εἶναι καὶ πεποιημένον ἐκ παρασκευῆσ. ὁ γὰρ εἰπὼν ταριχοπώλην αὐτόθεν ἐλοιδόρησεν, ὁ δὲ φήσασ, μεμνήμεθά σε τῷ βραχίονι ἀπομυττόμενον ἔσκωψε. "καὶ Κικέρων πρὸσ Ὀκταούιον, ἐκ Λιβύησ εἶναι δοκοῦντα λέγοντοσ δ’ αὐτοῦ φάσκοντα μὴ ἀκούειν, καὶ μὴν τετρυπημένον ἔφη ἔχεισ τὸ οὖσ. καὶ Μελάνθιοσ ὑπὸ τοῦ κωμῳδιοποιοῦ καταγελώμενοσ ἔφη οὐκ ὀφειλόμενόν μοι ἀποδίδωσ ἔρανον μᾶλλον οὖν τὰ σκώμματα δάκνει, καθάπερ τὰ παρηγκιστρωμένα βέλη πλείονα χρόνον ἐμμένοντα, καὶ λυπεῖ τοὺσ σκωφθέντασ ἡ τέρψισ τῇ κομψότητι καὶ ἡδύνει τοὺσ παρόντασ· "ἡδόμενοι γὰρ ἐπὶ τῷ λεγομένῳ, πιστεύειν δοκοῦσι καὶ συνδιασύρειν τῷ λέγοντι. "ὀνειδισμὸσ γάρ ἐστι τῆσ ἁμαρτίασ παρεσχηματισμένοσ τὸ σκῶμμα κατὰ τὸν Θεόφραστον · "ὅθεν ἐξ αὑτοῦ τῇ ὑπονοίᾳ προστίθησιν ὁ ἀκούσασ τὸ ἐλλεῖπον ὡσ εἰδὼσ καὶ πιστεύων. "ὁ γὰρ γελάσασ καὶ ἡσθείσ, τοῦ Θεοκρίτου πρὸσ τὸν δοκοῦντα λωποδυτεῖν ἐρωτῶντα δ’ αὐτὸν εἰ ἐπὶ δεῖπνον βαδίζει φήσαντοσ βαδίζειν ἐκεῖ μέντοι καθεύδειν, βεβαιοῦντι τὴν διαβολὴν ὅμοιόσ ἐστι. "διὸ καὶ προσαναπίμπλησι τοὺσ παρόντασ ὁ σκώπτων παρὰ μέλοσ κακοηθείασ, ὡσ ἐφηδομένουσ καὶ συνυβρίζοντασ. "ἓν δὲ τῇ καλῇ Λακεδαίμονι τῶν μαθημάτων ἐδόκει, τὸ σκώπτειν ἀλύπωσ καὶ σκωπτόμενον φέρειν· "εἰ δέ τισ ἀπείποι σκωπτόμενοσ, εὐθὺσ ὁ σκώπτων ἐπέπαυτο. "πῶσ οὖν οὐ χαλεπὸν εὑρεῖν σκῶμμα τῷ σκωπτομένῳ κεχαρισμένον, ὅπου καὶ τὸ μὴ λυποῦν τοῦ σκώμματοσ οὐ τῆσ τυχούσησ ἐμπειρίασ καὶ δεξιότητόσ ἐστιν; "οὐ μὴν ἀλλὰ πρῶτά μοι δοκεῖ τὰ λυποῦντα τοὺσ ἐνόχουσ σκώμματα τοῖσ μακρὰν οὖσι τῆσ διαβολῆσ ἡδονήν τινα καὶ χάριν ποιεῖν·

"οἱο͂ν ὁ Ξενοφῶν τὸν ὑπέραισχρον καὶ ὑπέρδασυν ἐκεῖνον ὡσ παιδικὰ τοῦ Σαμβαύλα σκωπτόμενον εἰσάγει μετὰ παιδιᾶσ. καὶ Κυήτου τοῦ ἡμετέρου μέμνησαι γάρ ἐν ἀσθενείᾳ τὰσ χεῖρασ ἔχειν ψυχρὰσ λέγοντοσ, Αὐφίδιοσ Μόδεστοσ ἀλλὰ μήν ἔφη θερμὰσ ἀπὸ τῆσ ἐπαρχίασ κεκόμικασ αὐτάσ· "τοῦτο γὰρ ἐκείνῳ μὲν γέλωτα καὶ διάχυσιν παρέσχε, κλέπτῃ δ’ ἀνθυπάτῳ λοιδόρημα καὶ ὄνειδοσ ἦν. διὸ καὶ Κριτόβουλον ὁ Σωκράτησ εὐπροσωπότατον ὄντα προκαλούμενοσ εἰσ σύγκρισιν εὐμορφίασ ἔπαιζεν οὐκ ἐχλεύαζεν. "καὶ Σωκράτην πάλιν Ἀλκιβιάδησ ἔσκωπτεν εἰσ ζηλοτυπίαν τὴν περὶ Ἀγάθωνοσ. "ἥδονται δὲ καὶ βασιλεῖσ τοῖσ λεγομένοισ ὡσ εἰσ πένητασ αὐτοὺσ καὶ ἰδιώτασ, ὥσπερ ὑπὸ Φιλίππου σκωφθεὶσ ὁ παράσιτοσ εἶπεν οὐκ ἐγώ σε τρέφω; "τὰ γὰρ οὐ προσόντα φαῦλα λέγοντεσ ἐμφαίνουσι τὰ προσόντα χρηστά. δεῖ δ’ ὁμολογουμένωσ καὶ βεβαίωσ προσεῖναὶ τι χρηστόν· "εἰ δὲ μή, τὸ λεγόμενον τοὐναντίον ἀμφισβητήσιμον ἔχει τὴν ὑπόνοιαν. "ὁ γὰρ τῷ πάνυ πλουσίῳ τοὺσ δανειστὰσ ἐπάξειν λέγων, ἢ τὸν ὑδροπότην καὶ σώφρονα παροινεῖν καὶ μεθύειν, ἢ τὸν εὐδάπανον καὶ μεγαλοπρεπῆ καὶ χαριστικὸν κίμβικα καὶ κυμινοπρίστην προσαγορεύων, ἢ τὸν ἐν συνηγορίαισ καὶ πολιτείαισ μέγαν ἀπειλῶν ἐν ἀγορᾷ λήψεσθαι, διάχυσιν καὶ μειδίαμα παρέσχεν. "οὕτωσ ὁ Κῦροσ ἐν οἷσ ἐλείπετο τῶν ἑταίρων, εἰσ ταῦτα προκαλούμενοσ ἐγίγνετο προσηνὴσ καὶ κεχαρισμένοσ. "καὶ τοῦ Ἰσμηνίου τῇ θυσίᾳ προσαυλοῦντοσ, ὡσ οὐκ ἐκαλλιέρει, παρελόμενοσ τοὺσ αὐλοὺσ ὁ μισθωτὴσ ηὔλησε γελοίωσ· "αἰτιωμένων δὲ τῶν παρόντων, ἐκεῖνοσ καλλιερήσασ ἔστιν ἔφη τὸ κεχαρισμένωσ αὐλεῖν θεόθεν· "ὁ δ’ Ἰσμηνίασ γελάσασ ἀλλ’ ἐμοῦ μὲν εἶπεν αὑ̓λοῦντοσ ἡδόμενοι διέτριβον οἱ θεοί, σοῦ δ’ ἀπαλλαγῆναι σπεύδοντεσ ἐδέξαντο τὴν θυσίαν. "ἔτι τοίνυν οἱ τὰ χρηστὰ τῶν πραγμάτων τοῖσ λοιδορουμένοισ ὀνόμασι μετὰ παιδιᾶσ καλοῦντεσ, ἂν ἐμμελῶσ ποιῶσιν, αὐτῶν μᾶλλον εὐφραίνουσι τῶν ἀπ’ εὐθείασ ἐπαινούντων.

"καὶ γὰρ δάκνουσι μᾶλλον οἱ διὰ τῶν εὐφήμων ὀνειδίζοντεσ, ὡσ οἱ τοὺσ πονηροὺσ Ἀριστείδασ καὶ τοὺσ δειλοὺσ Ἀχιλλεῖσ καλοῦντεσ, καὶ ὁ τοῦ Σοφοκλέουσ Οἰδίπουσ ταύτησ Κρέων ὁ πιστὸσ οὑξ ἀρχῆσ φίλοσ. "ἀντίστροφον οὖν ἐοίκε γένοσ εἰρωνείασ εἶναι τὸ περὶ τοὺσ ἐπαίνουσ· "ᾧ καὶ Σωκράτησ ἐχρήσατο, τοῦ Ἀντισθένουσ τὸ φιλοποιὸν καὶ συναγωγὸν ἀνθρώπων εἰσ εὔνοιαν μαστροπείαν καὶ συναγωγίαν καὶ προαγωγείαν ὀνομάσασ. "Κράτητα δὲ τὸν φιλόσοφον, εἰσ πᾶσαν οἰκίαν εἰσιόντα μετὰ τιμῆσ καὶ φιλοφροσύνησ δεχομένων, θυρεπανοίκτην ἐκάλουν. "ποιεῖ δ’ εὔχαρι σκῶμμα καὶ μέμψισ ἐμφαίνουσα χάριν, ὡσ Διογένησ περὶ Ἀντισθένουσ ἔλεγεν ὅσ με ῥάκη τ’ ἤμπισχε κἀξηνάγκασεν πτωχὸν γενέσθαι κἀκ δόμων ἀνάστατον.

"οὐ γὰρ ἂν ὁμοίωσ πιθανὸσ ἦν λέγων ὅσ με σοφὸν καὶ αὐτάρκη καὶ μακάριον ἐποίησε καὶ ὁ Λάκων ἄκαπνα ξύλα τῷ γυμνασιάρχῳ παρασχόντι προσποιούμενοσ ἐγκαλεῖν, ἔλεγε δι’ ὃν οὐδ’ ἀποδακρῦσαι γέγονεν ἡμῖν. καὶ ὁ τὸν δειπνίζοντα καθ’ ἡμέραν ἀνδραποδιστὴν καλῶν καὶ τύραννον, δι’ ὃν ἐτῶν τοσούτων οὐχ ἑώρακε τὴν ἑαυτοῦ τράπεζαν. "καὶ ὁ λέγων ὑπὸ τοῦ βασιλέωσ ἐπιβεβουλευμένοσ ἀφῃρῆσθαι τὴν σχολὴν καὶ τὸν ὕπνον, πλούσιοσ γεγονὼσ ἐκ πένητοσ. "καὶ εἴ τισ ἀντιστρέψασ αἰτιῷτο τοὺσ Αἰσχύλου Καβείρουσ ὄξουσ σπανίζειν δῶμα ποιήσαντασ, ὥσπερ αὐτοὶ παίζοντεσ ἠπείλησαν. "ἅπτεται γὰρ ταῦτα μᾶλλον ἔχοντα δριμυτέραν χάριν, ὥστε μὴ προσίστασθαι μηδὲ λυπεῖν τοὺσ ἐπαινουμένουσ. "δεῖ δὲ τὸν ἐμμελῶσ σκώμματι χρησόμενον εἰδέναι καὶ νοσήματοσ διαφορὰν πρὸσ ἐπιτήδευμα, λέγω δὲ φιλαργυρίασ καὶ φιλονεικίασ πρὸσ φιλομουσίαν καὶ φιλοθηρίαν·

"ἐπ’ ἐκείνοισ μὲν γὰρ ἄχθονται σκωπτόμενοι, πρὸσ ταῦτα δ’ ἡδέωσ ἔχουσιν. "οὐκ ἀηδῶσ γοῦν Δημοσθένησ ὁ Μιτυληναῖοσ, φιλῳδοῦ τινοσ καὶ φιλοκιθαριστοῦ θύραν κόψασ, ὑπακούσαντοσ αὐτοῦ καὶ κελεύσαντοσ εἰσελθεῖν ἂν πρῶτον ἔφη τὴν κιθάραν δήσῃσ. ἀηδῶσ δ’ ὁ τοῦ Λυσιμάχου παράσιτοσ, ἐμβαλόντοσ αὐτοῦ σκορπίον ξύλινον εἰσ τὸ ἱμάτιον, ἐκταραχθεὶσ καὶ ἀναπηδήσασ, ὡσ ᾔσθετο τὴν παιδιάν, κἀγώ σε φησὶν ἐκφοβῆσαι βούλομαι, ὦ βασιλεῦ· "δόσ μοι τάλαντον. "εἰσὶ δὲ καὶ περὶ τὰ σωματικὰ τοιαῦται διαφοραὶ τῶν πολλῶν·

"οἱο͂ν εἰσ γρυπότητα καὶ σιμότητα σκωπτόμενοι γελῶσιν, ὡσ ὁ Κασάνδρου φίλοσ; "οὐκ ἠχθέσθη τοῦ Θεοφράστου πρὸσ αὐτὸν εἰπόντοσ θαυμάζω σου τοὺσ ὀφθαλμοὺσ, ὅτι οὐκ ᾅδουσι, τοῦ μυκτῆροσ; "αὐτοῖσ ἐνδεδωκότοσ καὶ ὁ Κῦροσ ἐκέλευσε τὸν γρυπὸν σιμὸν ἀγαγέσθαι γύναιον, οὕτω γὰρ ἐφαρμόσειν. "εἰσ δὲ δυσωδίαν μυκτῆροσ ἢ στόματοσ ἄχθονται σκωπτόμενοι· "καὶ πάλιν εἰσ φαλακρότητα πράωσ φέρουσιν, εἰσ δὲ πήρωσιν ὀφθαλμῶν ἀηδῶσ. καὶ γὰρ Ἀντίγονοσ αὐτὸσ μὲν ἑαυτὸν εἰσ τὸν ὀφθαλμὸν ἔσκωπτε· "καί ποτε λαβὼν ἀξίωμα μεγάλοισ γράμμασι γεγραμμένον ταυτὶ μέν ἔφη καὶ τυφλῷ δῆλα Θεόκριτον δὲ τὸν Χῖον ἀπέκτεινεν, ὅτι φήσαντόσ τινοσ τοῖσ ὀφθαλμοῖσ ἂν βασιλέωσ παραγένῃ, σωθήσῃ· "ἀλλά μοι εἶπεν ἀδύνατον λέγεισ τοῦτ’ αὐτὸ τὴν σωτηρίαν. "Λέων ὁ Βυζάντιοσ, εἰπόντοσ Πασιάδου πρὸσ αὐτὸν, ὀφθαλμισθῆναι δι’ αὐτοῦ τοὺσ ὀφθαλμούσ ἀσθένειαν ἔφη σώματοσ ὀνειδίζεισ, νέμεσιν οὐχ ὁρῶν ἐπὶ τῶν ὤμων βαστάζοντά σου τὸν υἱόν· "εἶχε δὲ κυρτὸν ὁ Πασιάδησ υἱόν. ἠγανάκτησε δὲ καὶ Ἄρχιπποσ, ὁ δημαγωγὸσ τῶν Ἀθηναίων, ὑπὸ Μελανθίου σκωφθεὶσ εἰσ τὸ κυρτόν· "ἔφη γὰρ αὐτὸν ὁ Μελάνθιοσ οὐ προεστάναι τῆσ πόλεωσ ἀλλὰ προκεκυφέναι. "τινὲσ δὲ ταῦτα πράωσ καὶ μετρίωσ φέρουσιν, ὥσπερ ὁ φίλοσ τοῦ Ἀντιγόνου τάλαντον αἰτήσασ καὶ μὴ λαβὼν ᾔτησε προπομποὺσ καὶ φύλακασ ὅπωσ ἔφη μὴ ἐπιβουλευθῶ προστάξασ κατ’ ὤμου τὸ τάλαντον φέρειν. "οὕτω μὲν περὶ τὰ ἐκτὸσ ἔχουσι διὰ τὴν ἀνωμαλίαν ἄλλοι γὰρ ἐπ’ ἄλλοισ ἄχθονται. "Ἐπαμεινώνδασ μετὰ τῶν συναρχόντων ἑστιώμενοσ ἐπέπινεν ὄξοσ, καὶ πυνθανομένων εἰ πρὸσ ὑγίειαν ἀγαθόν, οὐκ οἶδ’ εἶπεν, ὅτι μέντοι πρὸσ τὸ μεμνῆσθαι τῆσ οἴκοι διαίτησ ἀγαθόν, ἐπίσταμαι. "διὸ δεῖ καὶ πρὸσ τὰσ φύσεισ καὶ τὰ ἤθη σκοποῦντα ταῖσ παιδιαῖσ χρῆσθαι, πειρώμενον ἀλύπωσ καὶ κεχαρισμένωσ ἑκάστοισ ὁμιλεῖν. "ὁ δ’ ἔρωσ τὰ τ’ ἄλλα ποικιλώτατόσ ἐστι, καὶ τοῖσ σκώμμασιν οἱ μὲν ἄχθονται καὶ ἀγανακτοῦσιν οἱ δὲ χαίρουσι.

"δεῖ δ’ εἰδέναι τὸν καιρόν· "ὡσ γὰρ τὸ πῦρ ἐν ἀρχῇ μὲν ἀποσβέννυσι τὸ πνεῦμα διὰ τὴν ἀσθένειαν αὐξηθέντι δὲ τροφὴν παρέχει καὶ ῥώμην, οὕτω φυόμενοσ ὁ ἔρωσ ἔτι καὶ λανθάνων δυσκολαίνει καὶ ἀγανακτεῖ πρὸσ τοὺσ ἀποκαλύπτοντασ, ἐκλάμψασ δὲ καὶ διαφανεὶσ τρέφεται καὶ προσγελᾷ τοῖσ σκώμμασι φυσώμενοσ. "ἥδιστα δὲ σκώπτονται, παρόντων τῶν ἐρωμένων, εἰσ αὐτὸ τὸ ἐρᾶν εἰσ ἄλλο δ’ οὐδέν. ἐὰν δὲ καὶ γυναικῶν ἐρῶντεσ ἰδίων τύχωσιν ἢ νεανίσκων φιλοκάλων ἔρωτα γενναῖον, παντάπασι γάνυνται καὶ καλλωπίζονται τῷ σκώπτεσθαι πρὸσ αὐτούσ. διὸ καὶ Ἀρκεσίλαοσ, ἐν τῇ σχολῇ τοιαύτησ μεταδόσεωσ αὐτῷ γενομένησ ὑπό τινοσ τῶν ἐρωτικῶν δοκεῖ μοι μηδὲν ἅπτεσθαι μηδενόσ· "οὐδὲ σὺ τοίνυν ἔφη τοῦδ’ ἅπτῃ; "δείξασ τινὰ τῶν καλῶν καὶ ὡραίων παρακαθήμενον. "ἤδη δὲ καὶ τὸ τῶν παρόντων σκεπτέον·

"ἃ γὰρ ἐν φίλοισ καὶ συνήθεσιν ἀκούοντεσ γελῶσι, ταῦτα δυσχεραίνουσιν, ἂν λέγηται πρὸσ αὐτοὺσ τῆσ γαμετῆσ παρούσησ ἢ τοῦ πατρὸσ ἢ τοῦ καθηγητοῦ, πλὴν ἂν μή τι κεχαρισμένον τῶν λεγομένων ἐκείνοισ· "οἱο͂ν ἄν τισ σκώπτηται τοῦ φιλοσόφου παρόντοσ εἰσ ἀνυποδησίαν ἢ νυκτογραφίαν, ἢ τοῦ πατρὸσ ἀκούοντοσ εἰσ μικρολογίαν, ἢ τῆσ γυναικὸσ παρούσησ εἰσ τὸ ἀνέραστον ἑτέρων ἐκείνησ δὲ δοῦλον καὶ θεραπευτικόν, ὡσ ὁ Τιγράνησ ὑπὸ τοῦ Κύρου τί δ’, ἂν σ’ ἡ γυνὴ σκευοφοροῦντα ἀκούσῃ; "ἀλλ’ οὐκ ἀκούσεται εἶπεν ὄψεται δ’ αὐτὴ παροῦσα. "ποιεῖ δ’ ἀλυπότερα τὰ σκώμματα καὶ τὸ κοινωνεῖν ἁμωσγέπωσ τοὺσ λέγοντασ·

"ὅταν εἰσ πενίαν λέγῃ πένησ ἢ δυσγενὴσ εἰσ δυσγένειαν ἢ ἐρῶν εἰσ ἔρωτα· "δοκεῖ δ’ οὐχ ὕβρει παιδιᾷ δέ τινι γίγνεσθαι μᾶλλον ὑπὸ τῶν ὁμοίων εἰ δὲ μή, παροξύνει καὶ λυπεῖ. τὸν γοῦν ἀπελεύθερον τοῦ βασιλέωσ νεόπλουτον ὄντα φορτικῶσ δὲ καὶ σοβαρῶσ ἐπιπολάζοντα τοῖσ συνδειπνοῦσι φιλοσόφοισ, καί τέλοσ ἐρωτῶντα πῶσ ἔκ τε τῶν λευκῶν καὶ τῶν μελάνων κυάμων ὁμοίωσ χλωρὸν γίγνεται τὸ ἔτνοσ, ἀντερωτήσασ ὁ Ἀριδίκησ, πῶσ ἐκ τῶν λευκῶν καὶ μελάνων ἱμάντων φοινικοῖ γίγνονται μώλωπεσ, ἐποίησεν ἀναστῆναι περίλυπον γενόμενον. "ὁ δὲ Ταρσεὺσ Ἀμφίασ ἐκ κηπουροῦ δοκῶν γεγονέναι, σκώψασ δὲ τὸν φίλον τοῦ ἡγεμόνοσ εἰσ δυσγένειαν εἶθ’ ὑπολαβὼν εὐθὺσ ἀλλὰ καὶ ἡμεῖσ ἐκ τῶν αὐτῶν σπερμάτων γεγόναμεν γέλωτ’ ἐποίησε. "κομψῶσ δὲ καὶ τοῦ Φιλίππου τὴν ὀψιμαθίαν ἅμα καὶ περιεργίαν ὁ ψάλτησ ἐπέσχεν οἰομένου γὰρ αὐτὸν ἐξελέγχειν τοῦ Φιλίππου περὶ κρουμάτων καὶ ἁρμονιῶν μὴ γένοιτό σοι εἶπεν ὦ βασιλεῦ, κακῶσ οὕτωσ, ἵν’ ἐμοῦ σὺ ταῦτ’ εἰδῇσ βέλτιον σκώπτειν γὰρ ἑαυτὸν δοκῶν, ἐκεῖνον ἀλύπωσ ἐνουθέτησε. "διὸ καὶ τῶν κωμικῶν ἔνιοι τὴν πικρίαν ἀφαιρεῖν δοκοῦσι τῷ σκώπτειν ἑαυτούσ, ὡσ Ἀριστοφάνησ εἰσ τὴν φαλακρότητα καὶ τὴν Ἀγάθωνοσ ἀπόλειψιν· "Κρατῖνοσ δὲ τὴν πυτίνην εἰσ τὴν φιλοινίαν ἐδίδαξεν. "οὐχ ἥκιστα δὲ δεῖ προσέχειν καὶ φυλάττειν, ὅπωσ ἐκ τοῦ παρατυχόντοσ ἔσται τὸ σκῶμμα πρὸσ τινασ ἐρωτήσεισ αὐτόθεν ἢ παιδιὰσ γιγνόμενον, ἀλλὰ μὴ πόρρωθεν οἱο͂ν ἐκ παρασκευῆσ ἐπεισόδιον.

"ὡσ γὰρ ὀργὰσ καὶ μάχασ τὰσ ἐκ τῶν συμποσίων πραότερον φέρουσιν, ἐὰν δ’ ἐπελθών τισ ἔξωθεν λοιδορῆται καὶ ταράττῃ, τοῦτον ἐχθρὸν ἡγοῦνται καὶ μισοῦσιν οὕτω μέτεστι συγγνώμησ σκώμματι καὶ παρρησίασ, ἂν ἐκ τῶν παρόντων ἔχῃ τὴν γένεσιν, ἀφελῶσ καὶ ἀπλάστωσ φυόμενον· "ἂν δ’ μὴ πρὸσ λόγον ἀλλ’ ἔξωθεν, ἐπιβουλῇ καὶ ὕβρει προσέοικεν· "οἱο͂ν τὸ Τιμαγένουσ πρὸσ τὸν ἄνδρα τῆσ ἐμετικῆσ κακῶν γὰρ ἄρχεισ τήνδε μοῦσαν εἰσάγων· "καὶ πρὸσ Ἀθηνόδωρον τὸν φιλόσοφον, εἰ φυσικὴ ἡ πρὸσ τὰ ἔκγονα φιλοστοργία ἡ γὰρ ἀκαιρία καὶ τὸ μὴ πρὸσ λόγον ὕβριν ἐμφαίνει καὶ δυσμένειαν. "οὗτοι μὲν οὖν κατὰ Πλάτωνα κουφοτάτου πράγματοσ, λόγων, βαρυτάτην ζημίαν ἔτισαν· "οἱ δὲ τὸν καιρὸν εἰδότεσ καὶ φυλάττοντεσ αὐτῷ τῷ Πλάτωνι μαρτυροῦσιν, ὅτι τοῦ πεπαιδευμένου καλῶσ ἔργον ἐστὶ τὸ παίζειν ἐμμελῶσ καὶ κεχαρισμένωσ.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION