Lucian, Tyrannicida, (no name)

(루키아노스, Tyrannicida, (no name))

ἀνῆλθεν τισ ἐσ τὴν ἀκρόπολιν ἀποκτενῶν τὸν τυραννον· αὐτὸν μὲν οὐχ εὑρ͂εν, τὸν δε υἱὸν αὐτοὺ ἀποκτείνασ κατέλιπε τὸ ξίφοσ ἐν τῷ σώματι. ἐλθὼν ὁ τύραννοσ καὶ τὸν υἱὸν ἰδὼν ἤδη νεκρὸν τῷ αὐτῷ ζίφει, ἑαυτὸν ἀπέκτεινεν. αἰτεῖ ὁ ἀνελθὼν καὶ τὸν τοῦ τυράννου υἱὸν ἀνελὼν γέρασ ὡσ τνραννοκτόνοσ. δύο τυράννουσ ἀποκτείνασ, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, μιᾶσ ἡμέρασ, τὸν μὲν ἤδη παρηβηκότα, τὸν δὲ ἀκμάζοντα καὶ πρὸσ διαδοχὴν τῶν ἀδικημάτων ἑτοιμότερον, ἥκω μίαν ὅμωσ ἐπ’ ἀμφοτέροισ αἰτήσων δωρεὰν μόνοσ τῶν πώποτε τυραννοκτόνων πληγῇ μιᾷ δύο πονηροὺσ ἀποσκευασάμενοσ καὶ φονεύσασ τὸν μὲν παῖδα τῷ ξίφει, τὸν πατέρα δὲ τῇ πρὸσ τὸν υἱὸν φιλοστοργίᾳ.

ὁ μὲν οὖν τύραννοσ ἀνθ’ ὧν ἐποίησεν ἱκανὴν ἡμῖν δέδωκε τιμωρίαν, ζῶν μὲν τὸν υἱὸν ἐπιδὼν προανῃρημένον παρὰ τὴν τελευτήν, τελευταῖον δὲ ἠναγκασμένοσ, τὸ παραδοξότατον, αὐτὸσ αὑτοῦ γενέσθαι τυραννοκτόνοσ. ὁ παῖσ δὲ ὁ ἐκείνου τέθνηκεν μὲν ὑπ’ ἐμοῦ, ὑπηρέτησε δέ μοι καὶ ἀποθανὼν πρὸσ ἄλλον φόνον, ζῶν μὲν συναδικῶν τῷ πατρί, μετὰ θάνατον δὲ πατροκτονήσασ, ὡσ ἐδύνατο. τὴν μὲν οὖν τυραννίδα ὁ παύσασ εἰμὶ ἐγὼ καὶ τὸ ξίφοσ ὃ πάντα εἴργασται ἐμόν, τὴν δὲ τάξιν ἐνήλλαξα τῶν φόνων καὶ τὸν τρόπον ἐκαινοτόμησα τῆσ τῶν πονηρῶν τελευτῆσ, τὸν μὲν ἰσχυρότερον καὶ ἀμύνασθαι δυνάμενον αὐτὸσ ἀνελών, τὸν γέροντα δὲ μόνῳ παραχωρήσασ τῷ ξίφει.

ἐγὼ μὲν οὖν καὶ περιττότερόν τι ἐπὶ τούτοισ ᾤμην γενήσεσθαί μοι παρ’ ὑμῶν καὶ δωρεὰσ λήψεσθαι ἰσαρίθμουσ τοῖσ ἀνῃρημένοισ, ὡσ ἂν οὐ τῶν παρόντων ἀπαλλάξασ ὑμᾶσ μόνον, ἀλλὰ καὶ τῆσ τῶν μελλόντων κακῶν ἐλπίδοσ, καὶ τὴν ἐλευθερίαν βέβαιον παρασχών, οὐδενὸσ παραλελειμμένου κληρονόμου τῶν ἀδικημάτων·

μεταξὺ δὲ κινδυνεύω τοσαῦτα κατορθώσασ ἀγέραστοσ ἀπελθεῖν παρ’ ὑμῶν καὶ μόνοσ στερέσθαι τῆσ παρὰ τῶν νόμων ἀμοιβῆσ, οὓσ διεφύλαξα. ὁ μὲν οὖν ἀντιλέγων οὑτοσὶ δοκεῖ μοι οὐ κηδόμενοσ, ὥσ φησι, τῶν κοινῶν αὐτὸ ^ ποιεῖν, ἀλλ’ ἐπὶ τοῖσ τετελευτηκόσι λελυπημένοσ καὶ ἀμυνόμενοσ τὸν ἐκείνοισ τοῦ θανάτου αἴτιον γεγενημένον . ὑμεῖσ δὲ ἀνάσχεσθέ μου, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, πρὸσ ὀλίγον τὰ ἐν τῇ τυραννίδι καίπερ εἰδόσιν ὑμῖν ἀκριβῶσ διηγουμένου· καὶ γὰρ τὸ μέγεθοσ οὕτω μάθοιτ’ ἂν τῆσ εὐεργεσίασ τῆσ ἐμῆσ, καὶ αὐτοὶ μᾶλλον εὐφρανεῖσθε λογιζόμενοι ὧν ἀπηλλάγητε.

οὐ γὰρ ὥσπερ ἄλλοισ τισὶν ἤδη συνέβη πολλάκισ, ἁπλῆν καὶ ἡμεῖσ τυραννίδα καὶ μίαν δουλείαν ὑπεμείναμεν, οὐδὲ ἑνὸσ ὑπηνέγκαμεν ἐπιθυμίαν δεσπότου, ἀλλὰ μόνοι τῶν πώποτε τὰ ὅμοια δυστυχησάντων δύο ἀνθ’ ἑνὸσ τυράννουσ εἴχομεν καὶ πρὸσ διττὰ οἱ δυστυχεῖσ ἀδικήματα διῃρούμεθα. μετριώτεροσ δὲ ὁ πρεσβύτησ ἦν παρὰ πολὺ καὶ πρὸσ τὰσ ὀργὰσ ἠπιώτεροσ καὶ πρὸσ τὰσ κολάσεισ ἀμβλύτεροσ καὶ πρὸσ τὰσ ἐπιθυμίασ βραδύτεροσ, ὡσ ἂν ἤδη τῆσ ἡλικίασ τὸ μὲν σφοδρότερον τῆσ ὁρμῆσ ἐπεχούσησ, τὰσ δὲ τῶν ἡδονῶν ὀρέξεισ χαλιναγωγούσησ. καὶ πρόσ γε τὴν ἀρχὴν τῶν ἀδικημάτων ὑπὸ τοῦ παιδὸσ ἄκων προσῆχθαι ἐλέγετο, οὐ πάνυ τυραννικὸσ αὐτὸσ ὤν, ἀλλ’ εἴκων ἐκείνῳ· φιλότεκνοσ γὰρ ἐσ ὑπερβολὴν ἐγένετο, ὡσ ἔδειξεν, καὶ πάντα ὁ παῖσ ἦν αὐτῷ καὶ ἐκείνῳ ἐπείθετο καὶ ἠδίκει ὅσα κελεύοι καὶ ἐκόλαζεν οὓσ προστάττοι καὶ πάντα ὑπηρέτει, καὶ ὅλωσ ἐτυραννεῖτο ὑπ’ αὐτοῦ καὶ δορυφόροσ τῶν τοῦ παιδὸσ ἐπιθυμιῶν ἦν. ὁ νεανίασ δὲ τῆσ μὲν τιμῆσ παρεχώρει καθ’ ἡλικίαν ἐκείνῳ καὶ μόνου ἐξίστατο τοῦ τῆσ ἀρχῆσ ὀνόματοσ, τὸ δ’ ἔργον τῆσ τυραννίδοσ καὶ τὲ κεφάλαιον αὐτὸσ ἦν, καὶ τὸ μὲν πιστὸν καὶ ἀσφαλὲσ ἀπ’ αὐτοῦ παρεῖχε τῇ δυναστείᾳ, τὴν δὲ ἀπόλαυσιν μόνοσ ἐκαρποῦτο τῶν ἀδικημάτων.

ἐκεῖνοσ ἦν ὁ τοὺσ δορυφόρουσ συνέχων, ὁ τὴν φρουρὰν κρατύνων, ὁ τοὺσ τυραννουμένουσ φοβῶν,^ ὁ τοὺσ ἐπιβουλεύοντασ ἐκκόπτων,^ ἐκεῖνοσ ὁ τοὺσ ἐφήβουσ ἀνασπῶν, ὁ ἐνυβρίζων τοῖσ γάμοισ· ἐκείνῳ αἱ παρθένοι ἀνήγοντο, καὶ εἴ τινεσ σφαγαὶ καὶ εἴ τινεσ καὶ χρημάτων ἀφαιρέσεισ καὶ βάσανοι καὶ ὕβρεισ, πάντα ταῦτα τολμήματα ἦν νεανικά. ὁ γέρων δὲ ἐκείνῳ ^ ἠκολούθει καὶ συνηδίκει καὶ ἐπῄνει μόνον τὰ τοῦ παιδὸσ ἀδικήματα, καὶ τὸ πρᾶγμα ἡμῖν ἀφόρητον καθειστήκει· ὅταν γὰρ αἱ τῆσ γνώμησ ἐπιθυμίαι τὴν ἐκ τῆσ ἀρχῆσ ἐξουσίαν προσλάβωσιν, οὐδένα ὁρ́ον ποιοῦνται τῶν ἀδικημάτων. "ἀλλ’ ἤδη τεθνήξεται καὶ μετ’ ὀλίγον ἐλεύθεροι γενησόμεθα.

ἐπ’ ἐκείνων δὲ οὐδὲν τοιοῦτον ἠλπίζετο, ἀλλὰ ἑωρῶμεν ἤδη ἕτοιμον τὸν τῆσ ἀρχῆσ διάδοχον. τοιγαροῦν οὐδ’ ἐπιχειρεῖν τισ ἐτόλμα τῶν γεννικῶν καὶ τὰ αὐτὰ ἐμοὶ προαιρουμένων, ἀλλ’ ἀπέγνωστο παντάπασιν ἡ ἐλευθερία καὶ ἄμαχοσ ἡ τυραννὶσ ἐδόκει, πρὸσ τοσούτουσ ἐσομένησ τῆσ ἐπιχειρήσεωσ. ἀλλ’ οὐκ ἐμὲ ταῦτα ἐφόβησεν οὐδὲ τὸ δυσχερὲσ τῆσ πράξεωσ λογισάμενοσ ἀπώκνησα οὐδὲ πρὸσ τὸν κίνδυνον ἀπεδειλίασα, μόνοσ δέ, μόνοσ πρὸσ οὕτωσ ἰσχυρὰν καὶ πολλὴν τυραννίδα, μᾶλλον δὲ οὐ μόνοσ, ἀλλὰ μετὰ τοῦ ξίφουσ ἀνῄειν τοῦ συμμεμαχημένου καὶ τὸ μέροσ συντετυραννοκτονηκότοσ, πρὸ ὀφθαλμῶν μὲν τὴν τελευτὴν ἔχων, ἀλλαξόμενοσ δὲ ὅμωσ τὴν κοινὴν ἐλευθερίαν τῆσ σφαγῆσ τῆσ ἐμῆσ.

ἐντυχὼν δὲ τῇ πρώτῃ φρουρᾷ καὶ τρεψάμενοσ οὐ ῥᾳδίωσ τοὺσ δορυφόρουσ καὶ τὸν ἐντυγχάνοντα κτείνων καὶ τὸ ἀνθιστάμενον πᾶν διαφθείρων ἐπὶ τὸ κεφάλαιον αὐτὸ τῶν ἔργων ἱέμην, ἐπὶ τὴν μόνην τῆσ τυραννίδοσ ἰσχύν, ἐπὶ τὴν ὑπόθεσιν τῶν ἡμετέρων συμφορῶν· καὶ ἐπιστὰσ τῷ τῆσ ἀκροπόλεωσ φρουρίῳ καὶ ἰδὼν γεννικῶσ ἀμυνόμενον καὶ ἀνθιστάμενον πολλοῖσ τραύμασιν ὅμωσ ἀπέκτεινα. καὶ ἡ μὲν τυραννὶσ ἤδη καθῄρητο, καὶ πέρασ εἶχέ μοι τὸ τόλμημα, καὶ τὸ ἀπ’ ἐκείνου πάντεσ ἦμεν ἐλεύθεροι, ἐλείπετο δὲ γέρων ἔτι μόνοσ, ἄνοπλοσ, ἀποβεβληκὼσ τοὺσ φύλακασ, ἀπολωλεκὼσ τὸν μέγαν ἐκεῖνον ἑαυτοῦ δορυφόρον, ἔρημοσ, οὐδὲ γενναίασ ἔτι χειρὸσ ἄξιοσ.

ἐνταῦθα τοίνυν πρὸσ ἐμαυτόν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τὰ τοιαῦτα ἐλογιζόμην· "πάντ’ ἔχει μοι καλῶσ, πάντα πέπρακται, πάντα κατώρθωται. "τίνα ἂν ὁ περίλοιποσ κολασθείη τρόπον ; "ἐμοῦ μὲν γὰρ ἀνάξιόσ ἐστι καὶ τῆσ ἐμῆσ δεξιᾶσ, καὶ μάλιστα ἐπ’ ἔργῳ λαμπρῷ καὶ νεανικῷ καὶ γενναίῳ ἀνῃρημένοσ,^ καταισχύνων κἀκείνην τὴν σφαγήν ἄξιον δέ τινα δεῖ ζητῆσαι δήμιον, ἀλλαγὴν συμφορᾶσ μηδὲ τὴν αὐτὴν κερδαίνειν. "ἰδέτω, κολασθήτω, παρακείμενον ἐχέτω τὸ ξίφοσ· "τούτῳ τὰ λοιπὰ ἐντέλλομαι. ταῦτα βουλευσάμενοσ αὐτὸσ μὲν ἐκποδὼν ἀπηλλαττόμην, ὁ ^ δέ, ὅπερ ἐγὼ προὐμαντευσάμην, διεπράξατο καὶ ἐτυραννοκτόνησεν καὶ τέλοσ ἐπέθηκε τῷ ἐμῷ δράματι. πάρειμι οὖν κομίζων ὑμῖν τὴν δημοκρατίαν καὶ θαρρεῖν ἤδη προκηρύττων ἅπασι καὶ τὴν ἐλευθερίαν εὐαγγελιζόμενοσ.

ἤδη οὖν ἀπολαύετε τῶν ἔργων τῶν ἐμῶν. κενὴ μέν, ὡσ ὁρᾶτε, πονηρῶν ἡ ἀκρόπολισ, ἐπιτάττει δὲ οὐδείσ, ἀλλὰ καὶ τιμᾶν ἔξεστι καὶ δικάζειν καὶ ἀντιλέγειν κατὰ τοὺσ νόμουσ, καὶ πάντα ταῦτα γεγένηται δι’ ἐμὲ ὑμῖν καὶ διὰ τὴν τόλμαν τὴν ἐμήν, κἀκ τοῦ ἑνὸσ ἐκείνου φόνου, μεθ’ ὃν οὐκέτι ζῆν πατὴρ ἐδύνατο. ἀξιῶ δ’ οὖν ἐπὶ τούτοισ τὴν ὀφειλομένην δοθῆναί μοι παρ’ ὑμῶν δωρεάν, οὐ φιλοκερδὴσ οὐδὲ μικρολόγοσ τισ ὢν οὐδὲ ἐπὶ μισθῷ τὴν πατρίδα εὐεργετεῖν προῃρημένοσ, ἀλλὰ βεβαιωθῆναί μοι βουλόμενοσ τὰ κατορθώματα τῇ δωρεᾷ καὶ μὴ διαβληθῆναι μηδὲ ἄδοξον γενέσθαι τὴν ἐπιχείρησιν τὴν ἐμὴν ὡσ ἀτελῆ καὶ γέρωσ ἀναξίαν κεκριμένην. οὑτοσὶ δὲ ἀντιλέγει καὶ φησὶν οὐκ εὔλογον ποιεῖν με τιμᾶσθαι θέλοντα καὶ δωρεὰν λαμβάνειν·

οὐ γὰρ εἶναι τυραννοκτόνον οὐδὲ πεπρᾶχθαί μοὶ τι κατὰ τὸν νόμον, ἀλλ’ ἐνδεῖν τι τῷ ἔργῳ τῷ ἐμῷ πρὸσ ἀπαίτησιν τῆσ δωρεᾶσ. "τί λοιπὸν ἀπαιτεῖσ παρ’ ἡμῶν; "οὐκ ἠβουλήθην; "οὐκ ἀνῆλθον; "οὐκ ἐφόνευσα; "οὐκ ἠλευθέρωσα; "μή τισ ἐπιτάττει; "μή τισ κελεύει; "μή τισ ἀπειλεῖ δεσπότησ; "μή τίσ με τῶν κακούργων διέφυγεν; "οὐκ ἂν εἴποισ. "ἀλλὰ πάντα εἰρήνησ μεστὰ καὶ πάντεσ οἱ νόμοι καὶ ἐλευθερία σαφὴσ καὶ δημοκρατία βέβαιοσ καὶ γάμοι ἀνύβριστοι καὶ παῖδεσ ἀδεεῖσ καὶ παρθένοι ἀσφαλεῖσ καὶ ἑορτάζουσα τὴν κοινὴν εὐτυχίαν ἡ πόλισ. "τίσ οὖν ὁ τούτων ἁπάντων αἴτιοσ; "τίσ ὁ ἐκεῖνα μὲν παύσασ, τὰ δὲ παρεσχημένοσ; "εἰ γάρ τίσ ἐστι πρὸ ἐμοῦ τιμᾶσθαι δίκαιοσ, παραχωρῶ τοῦ γέρωσ, ἐξίσταμαι τῆσ δωρεᾶσ. εἰ δὲ μόνοσ ἐγὼ πάντα διεπραξάμην τολμῶν καὶ ^ κινδυνεύων, ἀνιών, ἀναιρῶν, κολάζων, δι’ ἀλλήλων τιμωρούμενοσ, τί μου διαβάλλεισ τὰ κατορθώματα ; "τί δὲ ἀχάριστοσ πρόσ με τὸν δῆμον ποιεῖσ εἶναι; "οὐ γὰρ αὐτὸν ἐφόνευσασ τὸν τύραννον ὁ δὲ νόμοσ τυραννοκτόνῳ δίδωσιν τὴν δωρεάν. διαφέρει δέ, εἰπέ μοι, τί ἢ αὐτὸν ἀνελεῖν ἢ τοῦ θανάτου παρασχεῖν τὴν αἰτίαν ;

ἐγὼ μὲν γὰρ οὐδὲν οἶμαι· ἀλλὰ τοῦτο μόνον ὁ νομοθέτησ εἶδεν, τὴν ἐλευθερίαν, τὴν δημοκρατίαν, τὴν τῶν δεινῶν ἀπαλλαγήν. τοῦτ’ ἐτίμησεν, τοῦτ’ ἄξιον ἀμοιβῆσ ὑπέλαβεν, ὅπερ οὐκ ἂν εἴποισ μὴ δι’ ἐμὲ γεγενῆσθαι. εἰ γὰρ ἐφόνευσα δι’ ὃν ἐκεῖνοσ ζῆν οὐκ ἐδύνατο, αὐτὸσ εἴργασμαι τὴν σφαγήν. ἐμὸσ ὁ φόνοσ, ἡ χεὶρ ἐκείνου. μὴ τοίνυν ἀκριβολογοῦ ἔτι περὶ τοῦ τρόπου τῆσ τελευτῆσ μηδὲ ἐξέταζε ὅπωσ ἀπέθανεν, ἀλλ’ εἰ μηκέτ’ ἐστίν, εἰ δἰ ἐμὲ τὸ μηκέτ’ εἶναι ἔχει· ἐπεὶ κἀκεῖνο προσεξετάσειν μοι δοκεῖσ καὶ συκοφαντήσειν τοὺσ εὐεργέτασ, εἴ τισ μὴ ξίφει, ἀλλὰ λίθῳ ἢ ξύλῳ ἢ ἄλλῳ τῳ τρόπῳ ἀπέκτεινεν. τί δέ. εἰ λιμῷ ἐξεπολιόρκησα τὸν τύραννον τὴν ἀνάγκην τῆσ τελευτῆσ παρέχων, ἀπῄτεισ ἂν καὶ τότε ^ παρ’ ἐμοῦ αὐτόχειρα τὴν σφαγήν, ἢ ἐνδεῖν ἔλεγὲσ μοί τι πρὸσ τὸν νόμον, καὶ ταῦτα χαλεπώτερον τοῦ κακούργου πεφονευμένου ; ἓν μόνον ἐξέταζε, τοῦτο ἀπαίτει, τοῦτο πολυπραγμόνει, τίσ τῶν πονηρῶν λείπεται, ἢ τίσ ἐλπὶσ τοῦ φόβου ἢ τί ὑπόμνημα τῶν συμφορῶν ; εἰ δὲ καθαρὰ πάντα καὶ εἰρηνικά, συκοφαντοῦντόσ ἐστιν τῷ τρόπῳ τῶν πεπραγμένων χρώμενον ^ ἀποστερεῖν ἐθέλειν τὴν ἐπὶ τοῖσ πεπονημένοισ δωρεάν. ἐγὼ δὲ ^ καὶ τοῦτο μέμνημαι διηγορευμένον ἐν τοῖσ νόμοισ ἐκτὸσ εἰ μὴ διὰ τὴν πολλὴν δουλείαν ἐπιλέλησμαι τῶν ἐν αὐτοῖσ εἰρημένων αἰτίασ θανάτου εἶναι διττάσ, καὶ ^ εἴ τισ μὴ αὐτὸσ μὲν ἀπέκτεινε μηδὲ τῇ χειρὶ ἔδρασεν τὸ ἔργον, ἠνάγκασεν δὲ καὶ παρέσχεν ἀφορμὴν τοῦ φόνου, τὰ ἴσα καὶ τοῦτον ἀξιοῖ ὁ νόμοσ αὐτὸν ἀντικολάζεσθαι ‐ μάλα δικαίωσ·

οὐ γὰρ ἠβούλετο τοῦ πεπραγμένου ἥσσων γίνεσθαι τῷ τῆσ ἀδείασ· καὶ περιττὴ λοιπὸν ἡ ἐξέτασισ τοῦ τρόπου τῆσ σφαγῆσ. εἶτα τὸν μὲν οὕτωσ ἀποκτείναντα κολάζειν ὡσ ἀνδροφόνον δικαιοῖσ καὶ οὐδαμῶσ ἀφεῖσθαι θέλεισ, τὸν δὲ κατὰ τὸν αὐτὸν τούτῳ τρόπον εὖ πεποιηκότα τὴν πόλιν οὐ τῶν ὁμοίων ἀξιώσεισ τοῖσ εὐεργέταισ ; οὐδὲ γὰρ ἐκεῖνο ἂν ἔχοισ λέγειν, ὡσ ἐγὼ μὲν ἁπλῶσ αὐτὸ ἔπραξα, ἠκολούθησε δέ τι τέλοσ ἄλλωσ χρηστόν, ἐμοῦ μὴ θελήσαντοσ.

τί γὰρ ἔτι ἐδεδίειν τοῦ ἰσχυροτέρου πεφονευμένου ; τί δὲ κατέλιπον τὸ ξίφοσ ἐν τῇ σφαγῇ, εἰ μὴ πάντωσ τὸ ἐσόμενον αὐτὸ προεμαντευόμην ; ἐκτὸσ εἰ μὴ τοῦτο φήσ, ὡσ οὐ τύραννοσ ὁ τεθνεὼσ ἦν οὐδὲ ταύτην εἶχε τὴν προσηγορίαν, οὐδὲ δωρεὰσ ἐπ’ αὐτῷ πολλάσ, εἰ ἀποθάνοι,, ἡδέωσ ἂν ὑμεῖσ ἐδώκατε. ἀλλ’ οὐκ ἂν εἴποισ. ^ Εἶτα τοῦ τυράννου πεφονευμένου ^ τῷ τὴν αἰτίαν παρασχόντι τῆσ σφαγῆσ οὐκ ἀποδώσεισ τὴν δωρεὰν ; ὢ τῆσ πολυπραγμοσύνησ. μέλει δέ σοι, πῶσ ἀπέθανεν, ἀπολαύοντι τῆσ ἐλευθερίασ, ἢ τὸν τὴν δημοκρατίαν ἀποδεδωκότα περιττότερόν τι, προσαπαιτεῖσ ; "τὸ κεφάλαιον ἐξετάζει τῶν πεπραγμένων, τὰ διὰ μέσου δὲ πάντα ἐᾷ καὶ οὐκέτι πολυπραγμονεῖ. τί γάρ ; οὐχὶ καὶ ^ ἐξελάσασ τισ τύραννον ἤδη τιμὴν ἔλαβεν τυραννοκτόνου ; καὶ μάλα δικαίωσ· ἐλευθερίαν γὰρ κἀκεῖνοσ ἀντὶ δουλείασ παρέσχηται. τὸ δ’ ὑπ’ ἐμοῦ γεγενημένον οὐ φυγὴ οὐδὲ δευτέρασ ἐπαναστάσεωσ ἐλπίσ, ἀλλὰ παντελὴσ καθαίρεσισ καὶ πανωλεθρία παντὸσ τοῦ γένουσ καὶ ῥιζόθεν τὸ δεινὸν ἅπαν ἐκκεκομμένον. καί μοι πρὸσ θεῶν ἤδη ἀπ’ ἀρχῆσ ἐσ τέλοσ, εἰ δοκεῖ, πάντα ἐξετάσατε, εἴ τι τῶν πρὸσ τὸν νόμον παραλέλειπται καὶ εἰ ἐνδεῖ τι τῶν προσεῖναι ὀφειλόντων τυραννοκτόνῳ.

πρῶτα μὲν δὴ γνώμην προϋπάρχειν χρὴ γενναίαν καὶ φιλόπολιν καὶ πρὸ τῶν ^ κοινῶν κινδυνεύειν ἐθέλουσαν καὶ τῷ οἰκείῳ θανάτῳ τὴν τῶν πολλῶν σωτηρίαν ὠνησομένην. ἆρ’ οὖν πρὸσ τοῦτο ἐνεδέησα, ἐμαλακίσθην, ἢ προελόμενὸσ ^ τινα τῶν διὰ μέσου κινδύνων ἀπώκνησα; οὐκ ἂν εἴποισ. μένε τοίνυν ἐπὶ τούτου ἔτι μόνου καὶ νόμιζε τοῦ θελῆσαι μόνον καὶ τοῦ βουλεύσασθαι ταῦτα, εἰ καὶ μὴ χρηστὸν ἀποβεβήκει, ἔκ γε τῆσ γνώμησ αὐτῆσ καταστάντα με γέρασ ἀξιοῦν ὡσ εὐεργέτην λαμβάνειν, ἐμοῦ μὲν οὐ δυνηθέντοσ, ἄλλου δὲ μετ’ ἐμὲ τετυραννοκτονηκότοσ, ἄλογον, εἰπὲ ^,μοι, ἢ ἀγνῶμον ἦν παρασχεῖν ; "ἄνδρεσ, ἐβουλόμην, ἠθέλησα, ἐπεχείρησα, ἐπειράθην· ἂν ἀπεκρίνω τότε ; νῦν δὲ οὐ τοῦτό φημι, ἀλλὰ καὶ ἀνῆλθον καὶ ἐκινδύνευσα καὶ μυρία πρὸ τῆσ τοῦ νεανίσκου σφαγῆσ ἐπόνησα·

^ μὴ γὰρ οὕτω ῥᾷστον μηδὲ εὐχερὲσ ὑπολάβητε εἶναι τὸ πρᾶγμα, φρουρὰν ὑπερβῆναι καὶ δορυφόρων κρατῆσαι καὶ τρέψασθαι τοσούτουσ μόνον, ἀλλὰ σχεδὸν τὸ μέγιστον ἐν τῇ τυραννοκτονίᾳ καὶ τὸ κεφάλαιον τῶν ἔργων τοῦτό ἐστιν. οὐ γὰρ δὴ αὐτόσ γε ὁ τύραννοσ μέγα καὶ δυσάλωτον καὶ δυσκατέργαστόν ἐστιν, ἀλλὰ τὰ φρουροῦντα καὶ συνέχοντα τὴν τυραννίδα, ἅ τισ ἂν νικήσῃ, πάντα οὗτοσ κατώρθωσεν, καὶ τὸ λοιπὸν ὀλίγον. τὸ δὴ ἄχρι τῶν τυράννων προελθεῖν ^ οὐκ ἂν ὑπῆρξέ μοι, μὴ οὐχὶ τῶν περὶ αὐτοὺσ φυλάκων καὶ δορυφόρων ἁπάντων κεκρατηκότι κἀκείνουσ ἅπαντασ προνενικηκότι. οὐδὲν ἔτι προστίθημι, ἀλλ’ ἐπὶ τούτων αὖθισ μένω· φυλακῆσ ἐκράτησα, δορυφόρουσ ἐνίκησα, τὸν τύραννον ἀφύλακτον, ἄνοπλον, γυμνὸν ἀπέδωκα. τιμῆσ ἄξιοσ ἐπὶ τούτοισ εἶναί σοι δοκῶ, ἢ ἔτι ἀπαιτεῖσ παρ’ ἐμοῦ τὸν φόνον ; ἀλλ’ εἰ καὶ φόνον ζητεῖσ, οὐδὲ τοῦτο ἐνδεῖ, οὐδὲ ἀναίμακτόσ εἰμι, ἀλλ’ εἴργασμαι μεγάλην καὶ γενναίαν σφαγὴν νεανίσκου ἀκμάζοντοσ καὶ πᾶσι φοβεροῦ, δι’ ὃν ἀνεπιβούλευτοσ κἀκεῖνοσ ἦν, ᾧ μόνῳ ἐθάρρει, ὃσ ἀντὶ πολλῶν ἤρκει, δορυφόρων.

ἆρ’ οὖν οὐκ ἄξιοσ, ὦ οὗτοσ, δωρεᾶσ, ἀλλὰ ἄτιμοσ ἐπὶ τηλικούτοισ γένωμαι ; τί γάρ, εἰ δορυφόρον ἕνα, τί δ’ εἰ ὑπηρέτην τινὰ τοῦ τυράννου ἀπέκτεινα, τί δ’ εἰ οἰκέτην τίμιον, οὐ μέγα ἂν ἔδοξεν καὶ τοῦτο, ἀνελθόντα ἐν μέσῃ τῇ ἀκροπόλει, ἐν μέσοισ τοῖσ ὅπλοισ φόνον τινὸσ ἐργάσασθαι τῶν τοῦ τυράννου φίλων ; νῦν δὲ καὶ τὸν πεφονευμένον αὐτὸν ἰδέ. υἱὸσ ἦν τυράννου, μᾶλλον δὲ τύραννοσ χαλεπώτεροσ καὶ δεσπότησ ἀπαραίτητοσ καὶ κολαστὴσ ὠμότεροσ καὶ ὑβριστὴσ βιαιότεροσ, τὸ δὲ μέγιστον, κληρονόμοσ τῶν ὅλων καὶ διάδοχοσ καὶ ἐπὶ πολὺ παρατεῖναι τὰ τῆσ ἡμετέρασ συμφορᾶσ δυνάμενοσ. βούλει τοῦτο μόνον πεπρᾶχθαί μοι, ζῆν δὲ ἔτι τὸν τύραννον διαπεφευγότα;

γέρασ δὴ ἐπὶ τούτοισ αἰτῶ. τί φατὲ ; οὐ δώσετε ; οὐχὶ κἀκεῖνον ὑφεωρᾶσθε ; οὐ δεσπότησ ; οὐ βαρὺσ ; οὐκ ἀφόρητοσ ἦν ; νῦν δὲ καὶ τὸ κεφάλαιον αὐτὸ ἐννοήσατε· ὃ γὰρ οὗτοσ ἀπαιτεῖ παρ’ ἐμοῦ, τοῦτο ὡσ ἐνῆν ἄριστα διεπραξάμην, καὶ τὸν τύραννον ἀπέκτεινα ἑτέρῳ ’ φόνῳ, οὐχ ἁπλῶσ οὐδὲ πληγῇ μιᾷ, ὅπερ εὐκταιότατον ἦν αὐτῷ ἐπὶ τηλικούτοισ ἀδικήμασιν, ἀλλὰ λύπῃ προβασανίσασ πολλῇ καὶ ἐν ὀφθαλμοῖσ δείξασ τὰ φίλτατα οἰκτρῶσ προκείμενα, υἱὸν ἐν ἡλικίᾳ, εἰ καὶ πονηρόν, ἀλλ’ οὖν καὶ ἀκμάζοντα καὶ ὅμοιον τῷ πατρί, αἵματοσ καὶ λύθρου ἐμπεπλησμένον. ταῦτ’ ἔστι πατέρων τὰ τραύματα, ταῦτα ξίφη δικαίων τυραννοκτόνων, οὗτοσ θάνατοσ ἄξιοσ ὠμῶν τυράννων, αὕτη τιμωρία πρέπουσα τοσούτοισ ἀδικήμασιν· τὸ δ’ εὐθὺσ ἀποθανεῖν, τὸ δ’ ἀγνοῆσαι,^ τὸ δὲ μηδὲν τοιοῦτο θέαμα ἰδεῖν, οὐδὲν ἔχει τυραννικῆσ κολάσεωσ ἄξιον. οὐ γὰρ ἠγνόουν, ὦ οὗτοσ, οὐκ ἠγνόουν, οὐδὲ τῶν ἄλλων οὐδείσ, ὅσην ἐκεῖνοσ εὔνοιαν πρὸσ τὸν υἱὸν εἶχεν καὶ ὡσ οὐκ ἂν ἠξίωσεν ἐπιβιῶναι οὐδ’ ὀλίγον αὐτῷ χρόνον.

πάντεσ μὲν γὰρ πατέρεσ ἴσωσ πρὸσ τοὺσ παῖδασ τοιοῦτοι, ὁ δὲ καὶ περιττότερόν τι τῶν ἄλλων εἶχεν, εἰκότωσ, ὁρῶν μόνον ἐκεῖνον κηδεμόνα καὶ φύλακα τῆσ τυραννίδοσ καὶ μόνον προκινδυνεύοντα τοῦ πατρὸσ καὶ τὴν ἀσφάλειαν τῇ ἀρχῇ παρεχόμενον. ὥστε εἰ καὶ μὴ διὰ τὴν εὔνοιαν, ἀλλὰ διὰ τὴν ἀπόγνωσιν εὐθὺσ ἠπιστάμην τεθνηξόμενον αὐτὸν καὶ λογιούμενον ὡσ οὐδὲν ἔτι τοῦ ζῆν ὄφελοσ τῆσ ἐκ τοῦ παιδὸσ ἀσφαλείασ καθῃρημένησ. ἅπαντα τοίνυν αὐτῷ ἀθρόα περιέστησα, τὴν φύσιν, τὴν λύπην, τὴν ἀπόγνωσιν, τὸν φόβον, τὰσ ἐπὶ τῶν μελλόντων . . ἐπ’ αὐτὸν ἐχρησάμην τοῖσ συμμάχοισ καὶ πρὸσ τὴν τελευταίαν ἐκείνην σκέψιν κατηνάγκασα. ἀπέθανεν ὑμῖν ἄτεκνοσ, λελυπημένοσ, ὀδυρόμενοσ, δακρύων, πεπενθηκὼσ πένθοσ ὀλιγοχρόνιον μέν, ἀλλ’ ἱκανὸν πατρί, καὶ τὸ δεινότατον, αὐτὸσ ὑφ’ αὑτοῦ, ὅσπερ θανάτων οἴκτιστοσ καὶ πολλῷ χαλεπώτεροσ ἢ εἰ ὑπ’ ἄλλου γίγνοιτο. ποῦ μοι τὸ ξίφοσ;

μή τισ ἄλλοσ τοῦτο γνωρίζει; μή τινοσ ἄλλου ὅπλον τοῦτο ἦν ; τίσ αὐτὸ ἐσ τὴν ἀκρόπολιν ἀνεκόμισε ; πρὸ τοῦ τυράννου τίσ ^ ἐχρήσατο ; τίσ αὐτὸ ἐπ’ ἐκεῖνον ἀπέστειλεν ; ὦ ξίφοσ κοινωνὸν καὶ διάδοχον τῶν ἐμῶν κατορθωμάτων, μετὰ τοσούτουσ κινδύνουσ, μετὰ τοσούτουσ φόνουσ ἀμελούμεθα καὶ ἀνάξιοι δοκοῦμεν δωρεᾶσ. δεσπότην οὕτω δημοτικοῦ κτήματοσ οὐκ ἂν ἠμείψασθε ; οὐκ ἂν ἐν τοῖσ εὐεργέταισ ἀνεγράψατε ; οὐκ ἂν τὸ ξίφοσ ἐν τοῖσ ἱεροῖσ ἀνεθήκατε; οὐκ ἂν μετὰ τῶν θεῶν κἀκεῖνο προσεκυνήσατε; νῦν μοι ἐννοήσατε οἱᾶ πεποιηκέναι εἰκὸσ τὸν τύραννον, οἱᾶ δὲ εἰρηκέναι πρὸ τῆσ τελευτῆσ·

ἐπεὶ γὰρ ὑπ’ ἐμοῦ φονευόμενοσ καὶ τιτρωσκόμενοσ πολλοῖσ τραύμασιν ἐσ τὰ φανερὰ τοῦ σώματοσ, ὡσ ἂν μάλιστα λυπήσειν ἔμελλον τὸν γεγεννηκότα, ὡσ ἂν ἐκ τῆσ πρώτησ θέασ διασπαράξειν, ὁ μὲν ἀνεβόησεν οἰκτρόν, ἐπιβοώμενοσ τὸν γεγεννηκότα οὐ βοηθὸν οὐδὲ σύμμαχον ‐ ᾔδει γὰρ πρεσβύτην ὄντα καὶ ἀσθενῆ ‐ ἀλλὰ θεατὴν τῶν οἰκείων κακῶν· ἐγὼ γὰρ ἀπηλλαττόμην ποιητὴσ μὲν τῆσ ὅλησ τραγῳδίασ γεγενημένοσ, καταλιπὼν δὲ τῷ ὑποκριτῇ τὸν νεκρὸν καὶ τὴν σκηνὴν καὶ τὸ ξίφοσ καὶ τὰ λοιπὰ τοῦ δράματοσ· ἐπιστὰσ δὲ ἐκεῖνοσ καὶ ἰδὼν υἱὸν ὃν εἶχεν μόνον ὀλίγον ἐμπνέοντα, ᾑμαγμένον, ἐμπεπλησμένον τοῦ φόνου καὶ τὰ τραύματα συνεχῆ καὶ πολλὰ καὶ καίρια, ἀνεβόησεν τοῦτο· "τέκνον, ἀνηρήμεθα, πεφονεύμεθα, τετυραννοκτονήμεθα, ποῦ ὁ σφαγεὺσ ; "τίνι με τηρεῖ ; "τίνι με φυλάττει διὰ σοῦ, τέκνον, προανῃρημένον ; "ἢ μή τι ὡσ γέροντοσ ὑπερφρονεῖ, καὶ τῇ βραδυτῆτι, κολάζειν δέον, καὶ παρατείνει μοι τὸν φόνον καὶ μακροτέραν μοι τὴν σφαγὴν ποιεῖ ; καὶ ταῦτα λέγων ἐζήτει τὸ ξίφοσ·

Καὶ ταῦτα ἅμα λέγων ἐπῆγε τὴν σφαγὴν τρέμων, οὐ δυνάμενοσ, ἐπιθυμῶν μέν, ἀσθενῶν δὲ πρὸσ τὴν ὑπηρεσίαν τοῦ τολμήματοσ. αὐτὸσ γὰρ ἄνοπλοσ ἦν διὰ τὸ πάντα τῷ παιδὶ θαρρεῖν. ἀλλ’ οὐδὲ τοῦτο ἐνεδέησεν, πάλαι δὲ ἦν ὑπ’ ἐμοῦ καὶ τοῦτο προπαρεσκευασμένον καὶ πρὸσ τὸ μέλλον τόλμημα καταλελειμμένον. "πρὸ μικροῦ μέν με ἀπέκτεινασ, νῦν δὲ ἀνάπαυσον, ξίφοσ. "πατρὶ πενθοῦντι παραμύθιον ἐλθὲ καὶ πρεσβυτικῇ χειρὶ δυστυχούσῃ συναγώνισαι. "ἀπόσφαξον, τυραννοκτόνησον καὶ τοῦ πενθεῖν ἀπάλλαξον. "εἴθε πρῶτόσ σοι ἐνέτυχον, εἴθε τὴν τάξιν προὔλαβον τοῦ φόνου. "ἀπέθανον ἄν, ἀλλ’ ὡσ ^ τύραννοσ μόνον, ἀλλ’ ἔτι νομίζων ἕξειν ἔκδικον· "νῦν δὲ ὡσ ἄτεκνοσ, νῦν δὲ ὡσ οὐδὲ φονέωσ εὐπορῶν. πόσαι κολάσεισ ταῦτα ;

καὶ τὰ μὲν πρῶτα ἐγὼ ὑπεκρινάμην, τὰ δεύτερα δὲ ὁ παῖσ, τὰ τρίτα δὲ ὁ τύραννοσ αὐτόσ, τὸ ξίφοσ δὲ πᾶσιν ὑπηρέτησεν. πόσα τραύματα ; πόσοι θάνατοι ; πόσαι τυραννοκτονίαι ; πόσαι δωρεαὶ ; καὶ τέλοσ ἑωράκατε πάντεσ τὸν μὲν νεανίαν προκείμενον, οὐδὲ μικρὸν οὐδ’ εὐκαταγώνιστον ἔργον, τὸν πρεσβύτην δὲ αὐτῷ περικεχυμένον καὶ τὸ αἷμα ἀμφοῖν ἀνακεκραμένον, τὴν ἐλευθέριον ἐκείνην καὶ ἐπινίκιον σπονδήν, καὶ τὰ ἔργα τοῦ ξίφουσ τοῦ ἐμοῦ, αὐτὸ δὲ τὸ ξίφοσ ἐν μέσῳ ἀμφοτέρων, ἐπιδεικνύμενον ὡσ οὐκ ἀνάξιον γεγένηται τοῦ δεσπότου καὶ μαρτυρόμενον ὅτι μοι πιστῶσ διηκονήσατο. τοῦτο ὑπ’ ἐμοῦ γενόμενον μικρότερον ἦν νῦν δὲ λαμπρότερόν ἐστι τῇ καινότητι. καὶ ὁ μὲν καθελὼν τὴν τυραννίδα πᾶσαν εἰμὶ ἐγώ· μεμέρισται δὲ ἐσ πολλοὺσ τὸ ἔργον ὥσπερ ἐν δράματι·

상위

Lucian (루키아노스)

목록

  • (no name)
일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION