Lucian, De Syria dea, (no name)

(루키아노스, De Syria dea, (no name))

ἐστιν ἐν Συ^ίῃ πόλισ οὐ πολλὸν ἀπὸ τοῦ Εὔφρήτεω ποταμοῦ, καλέεται δὲ Ἱρή, καὶ ἔστιν ἱρὴ τῆσ Ἤρησ τῆσ Ἀσσυρίησ. δοκέει δέ μοι, τόδε τὸ οὔνομα οὐκ ἅμα τῇ πόλει οἰκεομένῃ] ἐγένετο, ἀλλὰ τὸ μὲν ἀρχαῖον ἄλλο ἦν, μετὰ δὲ σφίσι τῶν ἱρῶν μεγάλων γιγνομένων ἐσ τόδε ἡ ἐπωνυμίη ἀπίκετο. περὶ ταύτησ ὦν τῆσ πόλιοσ ἔρχομαι ἐρέων ὁκόσα ἐν αὐτῇ ἐστιν· ἐρέω δὲ καὶ νόμουσ τοῖσιν ἐσ τὰ ἱρὰ χρέωνται, καὶ πανηγύριασ τὰσ ἄγουσιν καὶ θυσίασ τὰσ ἐπιτελέουσιν. ἐρέω δὲ καὶ ὁκόσα καὶ περὶ τῶν τὸ ἱρὸν εἱσαμένων μυθολογέουσι, καὶ τὸν νηὸν ὅκωσ ἐγένετο. γράφω δὲ Ἀσσύριοσ ἐών, καὶ τῶν ἀπηγέομαι τὰ μὲν αὐτοψίῃ μαθών, τὰ δὲ παρὰ τῶν ἱρέων ἐδάην, ὁκόσα ἐόντα ἐμεῦ πρεσβύτερα ἐγὼ ἱστορέω. πρῶτοι μὲν ὦν ἀνθρώπων τῶν ἡμεῖσ ἴδμεν Αἰγύπτιοι λέγονται, θεῶν τε ἐννοίην λαβεῖν καὶ ἱρὰ εἵσασθαι καὶ τεμένεα καὶ πανηγύριασ ἀποδεῖξαι.

πρῶτοι δὲ καὶ οὐνόματα ἱρὰ ἔγνωσαν καὶ λόγουσ ἱροὺσ ἔλεξαν. μετὰ δὲ οὐ πολλοστῷ χρόνῳ παρ’ Αἰγυπτίων λόγον Ἀσσύριοι ἐσ θεοὺσ ἤκουσαν, καὶ ἱρὰ καὶ νηοὺσ ἤγειραν, ἐν τοῖσ καὶ ἀγάλματα ἔθεντο καὶ ξόανα ἐστήσαντο. τὸ δὲ παλαιὸν καὶ παρ’ Αἰγυπτίοισιν ἀξόανοι νηοὶ ἔσαν.

καὶ ἔστιν ἱρὰ καὶ ἐν Συρίῃ οὐ παρὰ πολὺ τοῖσ Αἰγυπτίοισιν ἰσοχρονέοντα, τῶν ἐγὼ πλεῖστα ὄπωπα, τό γε τοῦ Ἡρακλέοσ τὸ ἐν Τύρῳ, οὐ τούτου τοῦ Ἡρακλέοσ τὸν Ἕλληνεσ ἀείδουσιν, ἀλλὰ τὸν ἐγὼ λέγω πολλὸν ἀρχαιότεροσ καὶ Τύριοσ ἡρ́ωσ ἐστίν. ἔνι δὲ καὶ ἄλλο ἱρὸν ἐν Φοινίκῃ μέγα, τὸ Σιδόνιοι ἔχουσιν.

ὡσ μὲν αὐτοὶ λέγουσιν, Ἀστάρτησ ἐστὶν Ἀστάρτην δ’ ἐγὼ δοκέω Σεληναίην ἔμμεναι. ὡσ δὲ μοί τισ τῶν ἱρέων ἀπηγέετο, Εὐρώπησ ἐστὶν τῆσ Κάδμου ἀδελφεῆσ· ταύτην δὲ ἐοῦσαν Ἀγήνοροσ τοῦ βασιλέωσ θυγατέρα, ἐπειδὴ τε ἀφανὴσ ἐγεγόνεεν οἱ Φοίνικεσ τῷ νηῷ ἐτιμήσαντο καὶ λόγον ἱρὸν ἐπ’ αὐτῇ ἔλεξαν, ὅτι ἐοῦσαν καλὴν Ζεὺσ ἐπόθεεν καὶ τὸ εἶδοσ εἰσ ταῦρον ἀμειψάμενοσ ἡρ́πασεν καί μιν ἐσ Κρήτην φέρων ἀπίκετο. τάδε μὲν καὶ τῶν ἄλλων Φοινίκων ἤκουον, καὶ τὸ νόμισμα τῷ Σιδόνιοι χρέωνται τὴν Εὐρώπην ἐφεζομένην ἔχει τῷ ταύρῳ τῷ Διί· τὸν δὲ νηὸν οὐκ ὁμολογέουσιν Εὐρώπησ ἔμμεναι. ἔχουσι δὲ καὶ ἄλλο Φοίνικεσ ἱρόν, οὐκ Ἀσσύριον ἀλλ’ Αἰγύπτιον, τὸ ἐξ Ἡλίου πόλιοσ ἐσ τὴν Φοινίκην ἀπίκετο.

ἐγὼ μέν μιν οὐκ ὄπωπα, μέγα δὲ καὶ τόδε καὶ ἀρχαῖόν ἐστιν. εἶδον δὲ καὶ ἐν Βύβλῳ μέγα ἱρὸν Ἀφροδίτησ Βυβλίησ, ἐν τῷ καὶ τὰ ὄργια ἐσ Ἄδωνιν ἐπιτελέουσιν ἐδάην δὲ καὶ τὰ ὄργια.

λέγουσι γὰρ δὴ ὦν τὸ ἔργον τὸ ἐσ Ἄδωνιν ὑπὸ τοῦ συὸσ ἐν τῇ χώρῃ τῇ σφετέρῃ γενέσθαι, καὶ μνήμην τοῦ πάθεοσ τύπτονταί τε ἑκάστου ἔτεοσ καὶ θρηνέουσι καὶ τὰ ὄργια ἐπιτελέουσι καὶ σφίσι μεγάλα πένθεα ἀνὰ τὴν χώρην ἵσταται. ἐπεὰν δὲ ἀποτύψωνταί τε καὶ ἀποκλαύσωνται, πρῶτα μὲν καταγίζουσι τῷ Ἀδώνιδι ὅκωσ ἐόντι νέκυι, μετὰ δὲ τῇ ἑτέρῃ ἡμέρῃ ζώειν τέ μιν μυθολογέουσι καὶ ἐσ τὸν ἠέρα πέμπουσι καὶ τὰσ κεφαλὰσ ξύρονται ὅκωσ Αἰγύπτιοι ἀποθανόντοσ Ἄπιοσ. γυναικῶν δὲ ὁκόσαι οὐκ ἐθέλουσι ξύρεσθαι, τοιήνδε ζημίην ἐκτελέουσιν ἐν μιῇ ἡμέρῃ ἐπὶ πρήσει τῆσ ὡρ́ησ ἵστανται· ἡ δὲ ἀγορὴ μούνοισι ξείνοισι παρακέαται, καὶ ὁ μισθὸσ ἐσ τὴν Ἀφροδίτην θυσίη γίγνεται. εἰσὶ δὲ ἔνιοι Βυβλίων οἳ λέγουσι παρὰ σφίσι τεθάφθαι τὸν Ὄσιριν τὸν Αἰγύπτιον, καὶ τὰ πένθεα καὶ τὰ ὄργια οὐκ ἐσ τὸν Ἄδωνιν ἀλλ’ ἐσ τὸν Ὄσιριν πάντα πρήσσεσθαι.

ἐρέω δὲ καὶ ὁκόθεν καὶ τάδε πιστὰ δοκέουσι. κεφαλὴ ἑκάστου ἔτεοσ ἐξ Αἰγύπτου ἐσ τὴν Βύβλον ἀπικνέεται πλώουσα τὸν μεταξὺ πλόον ἑπτὰ ἡμερέων, καί μιν οἱ ἄνεμοι φέρουσι θείῃ ναυτιλίῃ· τρέπεται δὲ οὐδαμά, ἀλλ’ ἐσ μούνην τὴν Βύβλον ἀπικνέεται. καὶ ἔστι τὸ σύμπαν θωῦμα. καὶ τοῦτο ἑκάστου ἔτεοσ γίγνεται, τὸ καὶ ^ ἐμεῦ παρεόντοσ ἐν Βύβλῳ ἐγένετο· καὶ τὴν κεφαλὴν ἐθεησάμην Βυβλίνην. ἔνι δὲ καὶ ἄλλο θωῦμα ἐν τῇ χώρῃ τῇ Βυβλίῃ.

ποταμὸσ ἐκ τοῦ Λιβάνου τοῦ οὔρεοσ ἐσ τὴν ἅλα ἐκδιδοῖ· οὔνομα τῷ ποταμῷ Ἄδωνισ ἐπικέαται. ὁ δὲ ποταμὸσ ἑκάστου ἔτεοσ αἱμάσσεται καὶ τὴν χροιὴν ὀλέσασ ἐσπίπτει ἐσ τὴν θάλασσαν καὶ φοινίσσει τὸ πολλὸν τοῦ πελάγεοσ καὶ σημαίνει τοῖσ Βυβλίοισ τὰ πένθεα. μυθέονται δὲ ὅτι ταύτῃσι τῇσι ἡμέρῃσιν ὁ Ἄδωνισ ἀνὰ τὸν Λίβανον τιτρώσκεται, καὶ τὸ αἷμα ἐσ τὸ ὕδωρ ἐρχόμενον ἀλλάσσει τὸν ποταμὸν καὶ τῷ ῥόῳ τὴν ἐπωνυμίην διδοῖ. ταῦτα μὲν οἱ πολλοὶ λέγουσιν. ἐμοὶ δέ τισ ἀνὴρ Βύβλιοσ ἀληθέα δοκέων λέγειν ἑτέρην ἀπηγέετο τοῦ πάθεοσ αἰτίην. ἔλεγεν δὲ ὧδε· "ὁ Ἄδωνισ ὁ ποταμόσ, ὦ ξεῖνε, διὰ τοῦ Λιβάνου ἔρχεται· "ὁ δὲ Λίβανοσ κάρτα ξανθόγεώσ ἐστιν. "ἄνεμοι ὦν τρηχέεσ ἐκείνῃσι τῇσι ἡμέρῃσι ἱστάμενοι τὴν γῆν τῷ ποταμῷ ἐπιφέρουσιν ἐοῦσαν ἐσ τὰ μάλιστα μιλτώδεα, ἡ δὲ γῆ μιν αἱμώδεα τίθησιν καὶ τοῦδε τοῦ πάθεοσ οὐ τὸ αἷμα, τὸ λέγουσιν, ἀλλ’ ἡ χώρη αἰτίη. ὁ μέν μοι Βύβλιοσ τοσάδε ἀπηγέετο· εἰ δὲ ἀτρεκέωσ ταῦτα ἔλεγεν, ἐμοὶ μὲν δοκέει κάρτα θείη καὶ τοῦ ἀνέμου ἡ συντυχίη. ἀνέβην δὲ καὶ ἐσ τὸν Λίβανον ἐκ Βύβλου, ὁδὸν ἡμέρησ, πυθόμενοσ αὐτόθι ἀρχαῖον ἱρὸν Ἀφροδίτησ ἔμμεναι, τὸ Κινύρησ εἵσατο, καὶ εἶδον τὸ ἱρόν, καὶ ἀρχαῖον ἦν.

τάδε μέν ἐστι τὰ ἐν τῇ Συρίῃ ἀρχαῖα καὶ μεγάλα ἱρά. τοσούτων δὲ ἐόντων ἐμοὶ δοκέει οὐδὲν τῶν ἐν τῇ ἱρῇ πόλει μέζον ἔμμεναι οὐδὲ νηὸσ ἄλλοσ ἁγιώτεροσ οὐδὲ χώρη ἄλλη ἱροτέρη. ἔνι δὲ ἐν αὐτῷ καὶ ἔργα πολυτελέα καὶ ἀρχαῖα ἀναθήματα καὶ πολλὰ θωύματα καὶ ξόανα θεοπρεπέα.

καὶ θεοὶ δὲ κάρτα αὐτοῖσιν ἐμφανέεσ· ἱδρώει γὰρ δὴ ὦν παρὰ σφίσι τὰ ξόανα καὶ κινέεται καὶ χρησμηγορέει, καὶ βοὴ δὲ πολλάκισ ἐγένετο ἐν τῷ νηῷ κλεισθέντοσ τοῦ ἱροῦ, καὶ πολλοὶ ἤκουσαν. ναὶ μὴν καὶ ὄλβου πέρι ἐν τοῖσιν ἐγὼ οἶδα πρῶτόν ἐστιν πολλὰ γὰρ αὐτοῖσιν ἀπικνέεται χρήματα ἔκ τε Ἀραβίησ καὶ Φοινίκων καὶ Βαβυλωνίων καὶ ἄλλα ἐκ Καππαδοκίησ, τὰ δὲ καὶ Κίλικεσ φέρουσι, τὰ δὲ καὶ Ἀσσύριοι. εἶδον δὲ ἐγὼ καὶ τὰ ἐν τῷ νηῷ λάθρῃ ἀποκέαται, ἐσθῆτα πολλὴν καὶ ἄλλα ὁκόσα ἐσ ἄργυρον ἢ ἐσ χρυσὸν ἀποκέκριται. ὁρταὶ μὲν γὰρ καὶ πανηγύριεσ οὐδαμοῖσιν ἄλλοισιν ἀνθρώπων τοσαίδε ἀποδεδέχαται. ἱστορέοντι δέ μοι ἐτέων πέρι, ὁκόσα τῷ ἱρῷ ἐστιν, καὶ τὴν θεὸν αὐτοὶ ἥντινα δοκέουσιν, πολλοὶ λόγοι ἐλέγοντο, τῶν οἱ μὲν ἱροί, οἱ δὲ ἐμφανέεσ, οἱ δὲ κάρτα μυθώδεεσ, καὶ ἄλλοι βάρβαροι, οἱ μὲν τοῖσιν Ἕλλησιν ὁμολογέοντεσ·

τοὺσ ἐγὼ πάντασ μὲν ἐρέω, δέκομαι δὲ οὐδαμά. οἱ μὲν ὦν πολλοὶ Δευκαλίωνα τὸν Σκύθεα τὸ ἱρὸν εἵσασθαι λέγουσιν, τοῦτον Δευκαλίωνα ἐπὶ τοῦ τὸ πολλὸν ὕδωρ ἐγένετο.

Δευκαλίωνοσ δὲ πέρι λόγον ἐν Ἕλλησιν ἤκουσα, τὸν Ἕλληνεσ ἐπ’ αὐτῷ λέγουσιν. ὁ δὲ μῦθοσ ὧδε ἔχει. ἥδε ἡ γενεή, οἱ νῦν ἄνθρωποι, οὐ πρῶτοι ἐγένοντο, ἀλλ’ ἐκείνη μὲν ἡ γενεὴ πάντεσ ὤλοντο, οὗτοι δὲ γένεοσ τοῦ δευτέρου εἰσί, τὸ αὖτισ ἐκ Δευκαλίωνοσ ἐσ πληθὺν ἀπίκετο. ἐκείνων δὲ πέρι τῶν ἀνθρώπων τάδε μυθέονται· ὑβρισταὶ κάρτα ἐόντεσ ἀθέμιστα ἔργα ἔπρησσον, οὔτε γὰρ ὁρ́κια ἐφύλασσον οὔτε ξείνουσ ἐδέκοντο οὔτε ἱκετέων ἠνείχοντο, ἀνθ’ ὧν σφίσιν ἡ μεγάλη συμφορὴ ἀπίκετο. αὐτίκα ἡ γῆ πολλὸν ὕδωρ ἐκδιδοῖ καὶ ὄμβροι μεγάλοι ἐγένοντο καὶ οἱ ποταμοὶ κατέβησαν μέζονεσ καὶ ἡ θάλασσα ἐπὶ πολλὸν ἀνέβη, ἐσ ὃ πάντα ὕδωρ ἐγένοντο καὶ πάντεσ ὤλοντο, Δευκαλίων δὲ μοῦνοσ ἀνθρώπων ἐλίπετο ἐσ γενεὴν δευτέρην εὐβουλίησ τε καὶ τοῦ εὐσεβέοσ εἵνεκα. ἡ δὲ οἱ σωτηρίη ἥδε ἐγένετο· λάρνακα μεγάλην, τὴν αὐτὸσ εἶχεν, ἐσ ταύτην ἐσβιβάσασ παῖδάσ τε καὶ γυναῖκασ ἑωυτοῦ ἐσέβη· ἐσβαίνοντι δέ οἱ ἀπίκοντο σύεσ καὶ ἵπποι καὶ λεόντων γένεα καὶ ὄφιεσ καὶ ἄλλα ὁκόσα ἐν γῇ νέμονται, πάντα ἐσ ζεύγεα. ὁ δὲ πάντα ἐδέκετο, καί μιν οὐκ ἐσίνοντο, ἀλλά σφι μεγάλη διόθεν φιλίη ἐγένετο. καὶ ἐν μιῇ λάρνακι πάντεσ ἔπλευσαν ἔστε τὸ ὕδωρ ἐπεκράτεεν τὰ μὲν Δευκαλίωνοσ πέρι Ἕλληνεσ ἱστορέουσι. τὸ δὲ ἀπὸ τούτου λέγεται λόγοσ ὑπὸ τῶν ἐν τῇ ἱρῇ πόλει μεγάλωσ ἄξιοσ θωυμάσαι, ὅτι ἐν τῇ σφετέρῃ χώρῃ] χάσμα μέγα ἐγένετο καὶ τὸ σύμπαν ὕδωρ κατεδέξατο·

Δευκαλίων δέ, ἐπεὶ τάδε ἐγένετο, βωμούσ τε ἔθετο καὶ νηὸν ἐπὶ τῷ χάσματι Ἥρησ ἅγιον ἐστήσατο. ἐγὼ δὲ καὶ τὸ χάσμα εἶδον, καὶ ἔστιν ὑπὸ τῷ νηῷ κάρτα μικρόν. εἰ μὲν ὦν πάλαι καὶ μέγα ἐὸν νῦν τοιόνδε ἐγένετο, οὐκ οἶδα· τὸ δὲ ἐγὼ εἶδον, μικρόν ἐστιν. σῆμα δὲ τῆσ ἱστορίησ τόδε πρήσσουσιν. δὶσ ἑκάστου ἔτεοσ ἐκ θαλάσσησ ὕδωρ ἐσ τὸν νηὸν ἀπικνέεται. φέρουσι δὲ οὐκ ἱρέεσ μοῦνον, ἀλλὰ πᾶσα Συρίη καὶ Ἀραβίη, καὶ πέρηθεν τοῦ Εὐφρήτεω πολλοὶ ἄνθρωποι ἐσ θάλασσαν ἔρχονται καὶ πάντεσ ὕδωρ φέρουσιν, τὸ πρῶτα μὲν ἐν τῷ νηῷ ἐκχέουσι, μετὰ δὲ ἐσ τὸ χάσμα κατέρχεται, καὶ δέκεται τὸ χάσμα μικρὸν ἐὸν ὕδατοσ χρῆμα πολλόν. τὰ δὲ ποιέοντεσ Δευκαλίωνα ἐν τῷ ἱρῷ τόνδε νόμον θέσθαι λέγουσι συμφορῆσ τε καὶ εὐεργεσίησ μνῆμα ἔμμεναι. Ὁ μὲν ὦν ἀρχαῖοσ αὐτοῖσι λόγοσ ἀμφὶ τοῦ ἱροῦ τοιόσδε ἐστίν. ἄλλοι δὲ Σεμίραμιν τὴν Βαβυλωνίην, τῆσ δὴ πολλὰ ἔργα ἐν τῇ Ἀσίῃ ἐστίν, ταύτην καὶ τόδε τὸ ἕδοσ εἵσασθαι νομίζουσιν, οὐκ Ἥρῃ δὲ εἵσασθαι ἀλλὰ μητρὶ ἑωυτῆσ, τῆσ Δερκετὼ οὔνομα. Δερκετοῦσ δὲ εἶδοσ ἐν Φοινίκῃ ἐθεησάμην, θέημα ξένον ἡμισέη μὲν γυνή, τὸ δὲ ὁκόσον ἐκ μηρῶν ἐσ ἄκρουσ πόδασ ἰχθύοσ οὐρὴ ἀποτείνεται.

ἡ δὲ ἐν τῇ ἱρῇ πόλει πᾶσα γυνή ἐστιν, πίστιεσ δὲ τοῦ λόγου αὐτοῖσιν οὐ κάρτα ἐμφανέεσ. ἰχθύασ χρῆμα ἱρὸν νομίζουσιν καὶ οὔκοτε ἰχθύων ψαύουσι· καὶ ὄρνιθασ τοὺσ μὲν ἄλλουσ σιτέονται, περιστερὴν δὲ μούνην οὐ σιτέονται, ἀλλὰ σφίσιν ἥδε ἱρή. τὰ δὲ γιγνόμενα δοκέει αὐτοῖσ ποιέεσθαι Δερκετοῦσ καὶ Σεμιράμιοσ εἵνεκα, τὸ μὲν ὅτι Δερκετὼ μορφὴν ἰχθύοσ ἔχει, τὸ δὲ ὅτι τὸ Σεμιράμιοσ τέλοσ ἐσ περιστερὴν ἀπίκετο. ἀλλ’ ἐγὼ τὸν μὲν νηὸν ὅτι Σεμιράμιοσ ἔργον ἐστὶν τάχα κου δέξομαι· Δερκετοῦσ δὲ τὸ ἱρὸν ἔμμεναι οὐδαμὰ πείθομαι, ἐπεὶ καὶ παρ’ Αἰγυπτίων ἐνίοισιν ἰχθύασ οὐ σιτέονται, καὶ τάδε οὐ Δερκετοῖ χαρίζονται. ἔστιν δὲ καὶ ἄλλοσ λόγοσ ἱρόσ, τὸν ἐγὼ σοφοῦ ἀνδρὸσ ἤκουσα, ὅτι ἡ μὲν θεὴ Ῥέη ἐστίν, τὸ δὲ ἱρὸν Ἄττεω ποίημα.

Ἄττησ δὲ γένοσ μὲν Λυδὸσ ἦν, πρῶτοσ δὲ τὰ ὄργια τὰ ἐσ Ῥέην ἐδιδάξατο. καὶ τὰ Φρύγεσ καὶ Λυδοὶ καὶ Σαμόθρᾳκεσ ἐπιτελέουσιν, Ἄττεω πάντα ἔμαθον. ὡσ γάρ μιν ἡ Ῥέη ἔτεμεν, βίου μὲν ἀνδρηίου ἀπεπαύσατο, μορφὴν δὲ θηλέην ἠμείψατο καὶ ἐσθῆτα γυναικηίην ἐνεδύσατο καὶ ἐσ πᾶσαν γῆν φοιτέων ὄργιά τε ἐπετέλεεν καὶ τὰ ἔπαθεν ἀπηγέετο καὶ Ῥέην ἠείδεν. ἐν τοῖσιν καὶ ἐσ Συρίην ἀπίκετο. ὡσ δὲ οἱ πέρην Εὐφρήτεω ἄνθρωποι οὔτε αὐτὸν οὔτε ὄργια ἐδέκοντο, ἐν τῷδε τῷ χώρῳ τὸ ἱρὸν ἐποιήσατο. σημήια δέ· ἡ θεὸσ τὰ πολλὰ ἐσ Ῥέην ἐπικνέεται λέοντεσ γάρ μιν φέρουσι καὶ τύμπανον ἔχει καὶ ἐπὶ τῇ κεφαλῇ πυργοφορέει, ὁκοίην Ῥέην Λυδοὶ ποιέουσιν. ἔλεγεν δὲ καὶ Γάλλων πέρι, οἳ εἰσιν ἐν τῷ ἱρῷ, ὅτι Γάλλοι Ἥρῃ μὲν οὐδαμά, Ῥέῃ δὲ τέμνονται καὶ Ἄττεα μιμέονται. τὰ δέ μοι εὐπρεπέα μὲν δοκέει ἔμμεναι, ἀληθέα δὲ οὔ· ἐπεὶ καὶ τῆσ τομῆσ ἄλλην αἰτίην ἤκουσα πολλὸν πιστοτέρην. ἁνδάνει δέ μοι ἃ λέγουσιν τοῦ ἱροῦ πέρι τοῖσ Ἕλλησι τὰ πολλὰ ὁμολογέοντεσ, τὴν μὲν θεὸν Ἥρην δοκέοντεσ, τὸ δ’ ἔργον Διονύσου τοῦ Σεμέλησ ποίημα·

καὶ γὰρ δὴ Διόνυσοσ ἐσ Συρίην ἀπίκετο κείνην ὁδὸν τὴν ἦλθεν ἐσ Αἰθιοπίην. "τούσδε φαλλοὺσ Διόνυσοσ Ἥρῃ μητρυιῇ ἀνέθηκα. τὸ ἐμοὶ μέν νυν καὶ τόδε ἀρκέει, ἐρέω δὲ καὶ ἄλλ’ ὅ τι ἐστὶν ἐν τῷ νηῷ Διονύσου ὄργιον. φαλλοὺσ Ἕλληνεσ Διονύσῳ ἐγείρουσιν, ἐπὶ τῶν καὶ τοιόνδε τι φέρουσιν, ἄνδρασ μικροὺσ ἐκ ξύλου πεποιημένουσ, μεγάλα αἰδοῖα ἔχοντασ· καλέεται δὲ τάδε νευρόσπαστα. ἔστι δὲ καὶ τόδε ἐν τῷ ἱρῷ· ἐν δεξιῇ τοῦ νηοῦ κάθηται μικρὸσ ἀνὴρ χάλκεοσ ἔχων αἰδοῖον μέγα. τοσάδε μὲν ἀμφὶ τῶν οἰκιστέων τοῦ ἱροῦ μυθολογέουσιν.

ἤδη δὲ ἐρέω καὶ τοῦ νηοῦ πέρι θέσιόσ τε ὅκωσ ἐγένετο καὶ ὅστισ μιν ἐποιήσατο. λέγουσι τὸν νηὸν τὸν νῦν ἐόντα μὴ ἔμμεναι τὸν τὴν ἀρχὴν γεγενημένον,^ ἀλλ’ ἐκεῖνον μὲν κατενεχθῆναι χρόνῳ ὕστερον, τὸν δὲ νῦν ἐόντα Στρατονίκησ ἔμμεναι ποίημα, γυναικὸσ τοῦ Ἀσσυρίων βασιλέωσ. δοκέει δέ μοι ἡ Στρατονίκη ἐκείνη ἔμμεναι, τῆσ ὁ πρόγονοσ ἠρήσατο, τὸν ἤλεγξεν τοῦ ἰητροῦ ἐπινοίη· ὡσ γάρ μιν ἡ συμφορὴ κατέλαβεν, ἀμηχανέων τῷ κακῷ αἰσχρῷ δοκέοντι κατ’ ἡσυχίην ἐνόσεεν, ἔκειτο δὲ ἀλγέων οὐδέν, καὶ οἱ ἥ τε χροιὴ πάμπαν ἐτρέπετο καὶ τὸ σῶμα δι’ ἡμέρησ ἐμαραίνετο. ὁ δὲ ἰητρὸσ ὡσ εἶδέ μιν ἐσ οὐδὲν ἐμφανὲσ ἀρρωστέοντα, ἔγνω τὴν νοῦσον ἔρωτα ἔμμεναι. ἔρωτοσ δὲ ἀφανέοσ πολλὰ σημήια, ὀφθαλμοί τε ἀσθενέεσ καὶ φωνὴ καὶ χροιὴ καὶ δάκρυα. μαθὼν δὲ ταῦτα ἐποίεε· χειρὶ μὲν τῇ δεξιῇ εἶχε τοῦ νεηνίσκου τὴν καρδίην, ἐκάλεε δὲ τοὺσ ἀνὰ τὴν οἰκίην πάντασ· ὁ δὲ τῶν μὲν ἄλλων ἐσιόντων πάντων ἐν ἠρεμίῃ μεγάλῃ ἦν, ὡσ δὲ ἡ μητρυιὴ ἀπίκετο, τήν τε χροιὴν ἠλλάξατο καὶ ἱδρώειν ἄρξατο καὶ τρόμῳ εἴχετο καὶ ἡ καρδίη ἀνεπάλλετο. τὰ δὲ γιγνόμενα ἐμφανέα τῷ ἰητρῷ τὸν ἔρωτα ἐποίεεν, καί μιν ὧδε ἰήσατο. "ἣν ὁ παῖσ ὅδε ἀρρωστέει, οὐ νοῦσόσ ἐστιν, ἀλλὰ ἀδικίη·

"ὅδε γάρ τοι ἀλγέει μὲν οὐδέν, ἔρωσ δέ μιν καὶ φρενοβλαβείη ἔχει. "ἐπιθυμέει δὲ τῶν οὐδαμὰ τεύξεται, φιλέων γυναῖκα ἐμήν, τὴν ἐγὼ οὔτι μετήσομαι. ὁ μὲν ὦν τοιάδε σοφίῃ ἐψεύδετο. "πρόσ τε σοφίησ καὶ ἰητρικῆσ, μή μοι παῖδα ὀλέσῃσ· "οὐ γὰρ ἐθέλων ταύτῃ συμφορῇ ἔσχετο, ἀλλὰ οἱ ἡ νοῦσοσ ἀεκουσίη. τῷ σὺ μηδαμὰ ζηλοτυπέων πένθοσ ἐγεῖραι πάσῃ βασιληίῃ μηδὲ ἰητρὸσ ἐὼν φόνον προξενέειν ^ ἰητρικῇ. ὁ μὲν ὧδε ἀγνὼσ ἐὼν ἐδέετο. "ἀνόσια σπεύδεισ γάμον ἐμὸν ἀπαιρεόμενοσ ἠδὲ ἰητρὸν ἄνδρα βιώμενοσ. "σὺ δὲ κῶσ ἂν αὐτὸσ ἔπρηξασ, εἴ τοι σὴν γυναῖκα ἐπόθεεν, ἐμεῦ τάδε δεόμενοσ ; ὁ δὲ πρὸσ τάδε ἔλεγεν ὡσ οὐδ’ αὐτὸσ ἄν κοτε γυναικὸσ ἐφείσατο οὐδὲ παιδὶ σωτηρίησ ἐφθόνεεν, εἰ καί τι μητρυιῆσ ἐπεθύμεεν οὐ γὰρ ὁμοίην συμφορὴν ἔμμεναι γαμετὴν ἢ παῖδα ὀλέσαι. "ἐμὲ λίσσεαι ; "καὶ γάρ τοι σὴν γυναῖκα ποθέει· "τὰ δὲ ἐγὼ ἔλεγον πάντα ἐήν ψεύδεα. πείθεται μὲν τουτέοισι, καὶ τῷ μὲν παιδὶ λείπει καὶ γυναῖκα καὶ βασιληίην, αὐτὸσ δὲ ἐσ τὴν Βαβυλωνίην χώρην ἀπίκετο καὶ πόλιν ἐπὶ τῷ Εὐφρήτῃ ἐπώνυμον ἑωυτοῦ ἐποιήσατο, ἔνθα οἱ καὶ ἡ τελευτὴ ἐγένετο. ὧδε μὲν ὁ ἰητρὸσ ἔρωτα ἔγνω τε καὶ ἰήσατο. ἥδε δὴ ὦν ἡ Στρατονίκη ἔτι τῷ προτέρῳ ἀνδρὶ συνοικέουσα ὄναρ τοιόνδε ἐθεήσατο, ὥσ μιν ἡ Ἥρη ἐκέλευεν ἐγεῖραὶ οἱ τὸν ἐν τῇ ἱρῇ πόλει νηόν, εἰ δὲ ἀπειθέοι, πολλὰ οἱ καὶ κακὰ ἀπείλεεν.

ἡ δὲ τὰ μὲν πρῶτα οὐδεμίαν ὤρην ἐποιέετο μετὰ δέ, ὥσ μιν μεγάλη νοῦσοσ ἔλαβεν, τῷ τε ἀνδρὶ τὴν ὄψιν ἀπηγήσατο καὶ τὴν Ἥρην ἱλάσκετο καὶ στήσειν τὸν νηὸν ὑπεδέξατο. καὶ αὐτίκα ὑγιέα γενομένην ὁ ἀνὴρ ἐσ τὴν ἱρὴν πόλιν ἔπεμπε, σὺν δὲ οἱ καὶ χρὴματα καὶ στρατιὴν πολλήν, τοὺσ μὲν οἰκοδομέειν, τοὺσ δὲ καὶ τοῦ ἀσφαλέοσ εἵνεκα . "ὦ Κομβάβε, ἐσθλὸν ἐόντα φιλέω τε μάλιστα φίλων ἐμῶν καὶ πάμπαν ἐπαινέω σοφίησ τε καὶ εὐνοίησ τῆσ ἐσ ἡμέασ, ἣν δὴ ἐπεδέξαο. "νῦν δέ μοι χρειὼ μεγάλησ πίστιοσ, τῷ σε θέλω γυναικὶ ἐμῇ ἑσπόμενον ἔργον τέ μοι ἐπιτελέσαι καὶ ἱρὰ τελέσαι καὶ στρατιῆσ ἐπικρατέειν σοὶ δὲ ἀπικομένῳ ἐξ ἡμέων τιμὴ μεγάλη ἔσσεται. Πρὸσ τάδε ὁ Κομβάβοσ αὐτίκα λίσσετο πολλὰ λιπαρέων μή μιν ἐκπέμπειν μηδὲ πιστεύειν οἱ τὰ πολλὸν ἑωυτοῦ μέζονα χρήματα καὶ γυναῖκα καὶ ἔργον ἱρόν. τὰ δὲ ὀρρώδεεν μὴ κοτέ οἱ ζηλοτυπίη χρόνῳ ὑστέρῳ ἐσ τὴν Στρατονίκην ’γένοιτο, τὴν μοῦνοσ ἀπάξειν ἔμελλεν. ὡσ δὲ οὐδαμὰ ἐπείθετο, ὁ δὲ ἱκεσίησ δευτέρησ ἅπτεται δοῦναί οἱ χρόνον ἑπτὰ ἡμερέων, μετὰ δὲ ἀποστεῖλαί μιν τελέσαντὰ τι τῶν μάλιστα ἐδέετο.

"ὢ δείλαιοσ, τί μοι ταύτησ τῆσ πίστιοσ ; "τί δέ μοι ὁδοῦ, τῆσ τέλοσ ἤδη δέρκομαι; "νέοσ μὲν ἐγὼ καὶ γυναικὶ καλῇ ἕψομαι. "τὸ δέ μοι μεγάλη συμφορὴ ἔσσεται, εἰ μὴ ἔγωγε πᾶσαν αἰτίην κακοῦ ἀποθήσομαι· "τῷ με χρῆν μέγα ἔργον ἀποτελέσαι, τό μοι πάντα φόβον ἰήσεται. Τάδε εἰπὼν ἀτελέα ἑωυτὸν ἐποίεεν, καὶ ταμὼν τὰ αἰδοῖα ἐσ ἀγγήιον μικρὸν κατέθετο σμύρνῃ τε ἅμα καὶ μέλιτι καὶ ἄλλοισι θυώμασι· "ὦ δέσποτα, τόδε μοι μέγα κειμήλιον ἐν τοῖσι οἰκείοισι ἀπεκέατο, τὸ ἐγὼ κάρτα ἐπόθεον νῦν δὲ ἐπεὶ μεγάλην ὁδὸν ἔρχομαι, παρὰ σοὶ τόδε θήσομαι. "σὺ δέ μοι ἀσφαλέωσ ἔχειν τόδε γάρ μοι χρυσοῦ βέλτερον, τόδε μοι ψυχῆσ ἐμῆσ ἀντάξιον. "εὖτ’ ἂν δὲ ἀπίκωμαι, σόον αὖτισ ἀποίσομαι. ὁ δὲ δεξάμενοσ ἑτέρῃ σφρηγῖδι ἐσημαίνετο καὶ τοῖσι ταμίῃσι φρουρέειν ἐνετείλατο. Κομβάβοσ μέν νυν τὸ ἀπὸ τοῦδε ἀσφαλέα ὁδὸν ἤνυεν ἀπικόμενοι δὲ ἐσ τὴν ἱρὴν πόλιν σπουδῇ τὸν νηὸν οἰκοδόμεον καὶ σφίσι τρία ἔτεα ἐν τῷ ἔργῳ ἐξεγένετο, ἐν τοῖσι ἀπέβαινε τάπερ ὁ Κομβάβοσ ὀρρώδεεν.

ἡ Στρατονίκη γὰρ χρόνον ἐπὶ πολλὸν συνόντα μιν ποθέειν ἄρχετο, μετὰ δὲ οἱ καὶ κάρτα ἐπεμήνατο. καὶ λέγουσιν οἱ ἐν τῇ ἱρῇ πόλει τὴν Ἥρην τουτέων αἰτίην ἐθέλουσαν γενέσθαι, Κομβάβον ἐσθλὸν μὲν ἐόντα λαθέειν μηδαμά, Στρατονίκην δὲ τίσασθαι, ὅτι οὐ ῥηιδίωσ τὸν νηὸν ὑπίσχετο. ἡ δὲ τὰ μὲν πρῶτα ἐσωφρόνεεν καὶ τὴν νοῦσον ἔκρυπτεν ὡσ δέ οἱ τὸ κακὸν μέζον ἡσυχίησ ἐγένετο, ἐσ ἐμφανὲσ ἐτρύχετο κλαίεσκέν τε δι’ ἡμέρησ καὶ Κομβάβον ἀνεκαλέετο καὶ οἱ πάντα Κομβάβοσ ἦν.

τέλοσ δὲ ἀμηχανέουσα τῇ συμφορῇ εὐπρεπέα ἱκεσίην ἐδίζητο. ἄλλῳ μὲν ὦν τὸν ἔρωτα ὁμολογέειν ἐφυλάσσετο, αὐτὴ δὲ ἐπιχειρέειν αἰδέετο. ^ ἐπινοέει ὦν τοιάδε, οἴνῳ ἑωυτὴν μεθύσασα ἐσ λόγουσ οἱ ἐλθεῖν. ἅμα δὲ οἴνῳ ἐσιόντι παρρησίη τε ἐσέρχεται καὶ ἡ ἀποτυχίη οὐ κάρτα αἰσχρή, ἀλλὰ τῶν πρησσομένων ἕκαστα ἐσ ἀγνοίην ἀναχωρέει. ὡσ δέ οἱ ἐδόκεε, καὶ ἐποίεε ταῦτα. καὶ ἐπεὶ ἐκ δείπνου ἐγένοντο, ἀπικομένη ἐσ τὰ οἰκεῖα ἐν τοῖσι Κομβάβοσ αὐλίζετο, λίσσετό τε καὶ γούνων ἅπτετο καὶ τὸν ἔρωτα ὡμολόγεεν. ὁ δὲ τόν τε λόγον ἀπηνέωσ ἀπεδέκετο καὶ τὸ ἔργον ἀναίνετο καὶ οἱ τὴν μέθην ἐπεκάλεεν. ἀπειλούσησ δὲ μέγα τι κακὸν ἑωυτὴν ἐργάσασθαι, δείσασ πάντα οἱ λόγον ἔφηνεν καὶ πᾶσαν τὴν ἑωυτοῦ πάθην ἀπηγήσατο καὶ τὸ ἔργον ἐσ ἐμφανὲσ ἤνεικεν. ἰδοῦσα δὲ ἡ Στρατονίκη τὰ οὔποτε ἔλπετο, μανίησ μὲν ἐκείνησ ἔσχετο, ἔρωτοσ δὲ οὐδαμὰ ἐλήθετο, ἀλλὰ πάντα οἱ συνεοῦσα ταύτην παραμυθίην ἐποιέετο ἔρωτοσ ἀπρήκτοιο. ἔστιν ὁ ἔρωσ οὗτοσ ἐν τῇ ἱρῇ πόλει καὶ ἔτι νῦν γίγνεται· γυναῖκεσ Γάλλων ἐπιθυμέουσι καὶ γυναιξὶ Γάλλοι ἐπιμαίνονται, ζηλοτυπέει δὲ οὐδείσ, ἀλλὰ σφίσι τὸ χρῆμα κάρτα ἱρὸν νομίζουσιν. τὰ δ’ ὦ ν ἐν τῇ ἱρῇ πόλει ἀμφὶ τὴν Στρατονίκην οὐδαμὰ τὸν ’ βασιλέα λέληθεν, ἀλλὰ πολλοὶ ἀπικνεόμενοι κατηγόρεον καὶ τὰ γιγνόμενα ἀπηγέοντο.

ἐπὶ τοῖσι περιαλγέων ἐξ ἀτελέοσ τοῦ ἔργου Κομβάβον μετεκάλεεν. ἄλλοι δὲ λέγουσι λόγον οὔτι ἀληθέα, τὴν Στρατονίκην, ἐπειδὴ ἀπέτυχε τῶν ἐδέετο, αὐτὴν γράψασαν ἐσ τὸν ἄνδρα τοῦ Κομβάβου κατηγορέειν πείρην οἱ ἐπικαλέουσαν, καὶ τὸ Ἕλληνεσ Σθενεβοίησ πέρι λέγουσι καὶ Φαίδρησ τῆσ Κνωσσίησ, ταυτὶ καὶ Ἀσσύριοι ἐσ Στρατονίκην μυθολογέουσιν. ἐγὼ μέν νυν οὐδὲ Σθενεβοίην πείθομαι οὐδὲ Φαίδρην τοιάδε ἐπιτελέσαι, εἰ τὸν Ἱππόλυτον ἀτρεκέωσ ἐπόθεε Φαίδρη. ἀλλὰ τὰ μὲν ἐχέτω ὅκωσ καὶ ἐγένετο. ὡσ δὲ ἡ ἀγγελίη ἐσ τὴν ἱρὴν·

πόλιν ἀπίκετο ἔγνω τε ὁ Κομβάβοσ τὴν αἰτίην, θαρσέων τε ᾖεν, ὅτι οἱ ἡ ἀπολογίη οἴκοι ἐλείπετο, καί μιν ἐλθόντα ὁ βασιλεὺσ αὐτίκα μὲν ἔδησέν τε καὶ ἐν φρουρῇ εἶχεν μετὰ δέ, παρεόντων οἱ τῶν φίλων οἳ καὶ τότε πεμπομένῳ τῷ Κομβάβῳ παρεγένοντο, παραγαγὼν ἐσ μέσον κατηγορέειν ἄρχετο καί οἱ μοιχείην τε καὶ ἀκολασίην προὔφερεν κάρτα δὲ δεινοπαθέων πίστιν τε καὶ φιλίην ἀνεκαλέετο, λέγων τρισσὰ Κομβάβον ἀδικέειν μοιχόν τε ἐόντα καὶ ἐσ πίστιν ὑβρίσαντα καὶ ἐσ θεὸν ἀσεβέοντα, τῆσ ἐν τῷ ἔργῳ τοιάδε ἔπρηξεν. πολλοὶ δὲ παρεστεῶτεσ ἤλεγχον ὅτι ἀναφανδὸν σφέασ ἀλλήλοισι συνεόντασ εἶδον. πᾶσιν δὲ τέλοσ ἐδόκεεν αὐτίκα θνήσκειν Κομβάβον θανάτου ἄξια ἐργασμένον. ὁ δέ τέωσ μὲν ἑστήκεεν λέγων οὐδέν ἐπεὶ δὲ ἤδη ἐσ τὸν φόνον ἤγετο, φθέγξατό τε καὶ τὸ κειμήλιον αἴτεε,^ λέγων ὡσ ἀναιρέει μιν οὐχ ὕβριοσ οὐδὲ γάμων εἵνεκα, ἀλλὰ ἐκείνων ἐπιθυμέων τὰ οἱ ἀπιὼν παρεθήκατο.

"ὦ βασιλεῦ, τάδε τοι ἐγὼ ὀρρωδέων, εὖτέ με ταύτην ὁδὸν ἔπεμπεσ, ἀέκων ᾖον καὶ ἐπεί με ἀναγκαίη μεγάλη ἐκ σέο κατέλαβεν, τοιάδε ἐπετέλεσα, ἐσθλά μὲν ἐσ δεσπότεα, ἐμοὶ δὲ οὐκ εὐτυχέα. τοιόσδε μέντοι ἐὼν ἀνδρὸσ ἐπ’ ἀδικίην ἐγκαλέομαι. "ὦ Κομβάβε, τί μέγα κακὸν εἰργάσαο ;

"τί δὲ σεωυτὸν οὕτωσ ἀεικέλιον ἔργον μοῦνοσ ἀνδρῶν ^ ἔπρηξασ ; "τὰ οὐ πάμπαν ἐπαινέω. ὦ σχέτλιε, ὃσ τοιάδε ἔτλησ, οἱᾶ μήτε σὲ παθέειν μήτε ἐμὲ ἰδέσθαι ὤφελεν οὐ γάρ μοι ταύτησ ἀπολογίησ ἔδεεν. "ἀλλ’ ἐπεὶ δαίμων τοιάδε ἤθελεν, πρῶτα μέν σοι τίσισ ἐξ ἡμέων ἔσσεται, αὐτέων συκοφαντέων ὁ θάνατοσ, μετὰ δὲ μεγάλη δωρεὴ ἀπίξεται χρυσόσ τε πολλὸσ καὶ ἄργυροσ ἄπλετοσ καὶ ἐσθῆτεσ Ἀσσύριαι καὶ ἵπποι βασιλήιοι. "ἀπίξεαι δὲ παρ’ ἡμέασ ἄνευ ἐσαγγελέοσ οὐδέ τισ ἀπέρξει σε ἡμετέρησ ὄψιοσ, οὐδ’ ἢν γυναικὶ ἅμα εὐνάζωμαι. τάδε εἶπέν τε ἅμα καὶ ἐποίεεν· καὶ οἱ μὲν αὐτίκα ἐσ φόνον ἤγοντο, τῷ δὲ τὰ δῶρα ἐδέδοτο καὶ ἡ φιλίη μέζων ἐγεγόνεεν. ἐδόκεεν δὲ οὐδεὶσ ἔτι Ἀσσυρίων Κομβάβῳ σοφίην καὶ εὐδαιμονίην εἴκελοσ. μετὰ δὲ αἰτησάμενοσ ἐκτελέσαι τὰ λείποντα τῷ νηῷ ‐ ἀτελέα γάρ μιν ἀπολελοίπεεν ‐ αὖτισ ἐπέμπετο, καὶ τόν τε νηὸν ἐξετέλεσε καὶ τὸ λοιπὸν αὐτοῦ ἔμενεν. ἔδωκεν δέ οἱ βασιλεὺσ ἀρετῆσ τε καὶ εὐεργεσίησ εἵνεκα ἐν τῷ ἱρῷ ἑστάναι χάλκεον καὶ ἔτι ἐσ τιμὴν ἐν τῷ ἱρῷ Κομβάβοσ χάλκεοσ, Ἑρμοκλέοσ τοῦ Ῥοδίου ποίημα, μορφὴν μὲν ὁκοίη γυνή, ἐσθῆτα δὲ ἀνδρηίην ἔχει. λέγεται δὲ τῶν φίλων τοὺσ μάλιστὰ οἱ εὐνοέοντασ ἐσ παραμυθίην τοῦ πάθεοσ κοινωνίην ἑλέσθαι τῆσ συμφορῆσ· ἔτεμον γὰρ ἑωυτοὺσ καὶ δίαιταν τὴν αὐτὴν ἐκείνῳ διαιτέοντο. ἄλλοι δὲ ἱρολογέουσιν ἐπὶ τῷ πρήγματι, λέγοντεσ ὡσ ἡ Ἥρη φιλέουσα Κομβάβον πολλοῖσι τὴν τομὴν ἐπὶ νόον ἔβαλλεν, ὅκωσ μὴ μοῦνοσ ἐπὶ τῇ ἀνδρηίῃ λυπέοιτο. τὸ δὲ ἔθοσ τοῦτο ἐπειδὴ ἅπαξ ἐγένετο, ἔτι νῦν μένει·

καὶ πολλοὶ ἑκάστου ἔτεοσ ἐν τῷ ἱρῷ τάμνονται καὶ θηλύνονται, εἴτε Κομβάβον παραμυθεόμενοι εἴτε καὶ Ἥρῃ χαρίζονται· τάμνονται δ’ ὦν. ἐσθῆτα δὲ οἵδε οὐκέτι ἀνδρηίην ἔχουσιν, ἀλλὰ εἵματά τε γυναικήια φορέουσιν καὶ ἔργα γυναικῶν ἐπιτελέουσιν. ὡσ δὲ ἐγὼ ἤκουον, ἀνακέαται καὶ τουτέων ἐσ Κομβάβον ἡ αἰτίη· συνενείχθη γάρ οἱ καὶ τάδε. ξείνη γυνὴ ἐσ πανήγυριν ἀπικομένη, ἰδοῦσα καλόν τε ἐόντα καὶ ἐσθῆτα ἔτι ἀνδρηίην ἔχοντα, ἔρωτι μεγάλῳ ἔσχετο, μετὰ δὲ μαθοῦσα ἀτελέα ἐόντα ἑωυτὴν διειργάσατο. ἐπὶ τοῖσι Κομβάβοσ, ἀθυμέων ὅτι οἱ ἀτυχέωσ τὰ ἐσ Ἀφροδίτην ἔχει, ἐσθῆτα ’γυναικηίην ἐνεδύσατο, ὅκωσ μηκέτι ἑτέρη γυνὴ ἴσα ἐξαπατέοιτο. ἥδε αἰτίη Γάλλοισι στολῆσ θηλέησ. Κομβάβου μέν μοι τοσάδε εἰρήσθω, Γάλλων δὲ αὖτισ ἐγὼ λόγῳ ὑστέρῳ μεμνήσομαι, τομῆσ τε αὐτέων, ὅκωσ τάμνονται, καὶ ταφῆσ ὁκοίην θάπτονται, καὶ ὅτευ εἵνεκα ἐσ τὸ ἱρὸν οὐκ ἐσέρχονται· πρότερον δέ μοι . θυμὸσ εἰπεῖν θέσιὸσ τε πέρι τοῦ νηοῦ καὶ μεγάθεοσ, καὶ δῆτα ἐρέω. ὁ μὲν χῶροσ αὐτόσ, ἐν τῷ τὸ ἱρὸν ἵδρυται, λόφοσ ἐστίν, κέαται δὲ κατὰ μέσον μάλιστα τῆσ πόλιοσ, καὶ οἱ τείχεα δοιὰ περικέαται.

τῶν δὲ τειχέων τὸ μὲν ἀρχαῖον, τὸ δὲ οὐ πολλὸν ἡμέων πρεσβύτερον. τὰ δὲ προπύλαια τοῦ ἱροῦ ἐσ ἄνεμον βορέην ἀποκέκρινται, μέγαθοσ ὅσον τε ἑκατὸν ὀργυιέων. ἐν τούτοισι τοῖσι προπυλαίοισι καὶ οἱ φαλλοὶ ἑστᾶσι τοὺσ Διόνυσοσ ἐστήσατο, ἡλικίην καὶ οἵδε τριηκοσίων ὀργυιέων. ἐσ τουτέων τὸν ἕνα φαλλὸν ἀνὴρ ἑκάστου ἔτεοσ δὶσ ἀνέρχεται οἰκέει τε ἐν ἄκρῳ τῷ φαλλῷ χρόνον ἑπτὰ ἡμερέων. αἰτίη δέ οἱ τῆσ ἀνόδου ἥδε λέγεται. οἱ μὲν πολλοὶ νομίζουσιν ὅτι ὑψοῦ τοῖσι θεοῖσιν ὁμιλέει καὶ ἀγαθὰ ξυναπάσῃ Συρίῃ αἰτέει, οἱ δὲ τῶν εὐχωλέων ἀγχόθεν ἐπαϊούσιν. ἄλλοισιν δὲ δοκέει καὶ τάδε Δευκαλίωνοσ εἵνεκα ποιέεσθαι, ἐκείνησ ξυμφορῆσ μνήματα, ὁκότε οἱ ἄνθρωποι ἐσ τὰ οὔρεα καὶ ἐσ τὰ περιμήκεα τῶν δενδρέων ᾖσαν τὸ πολλὸν ὕδωρ ὀρρωδέοντεσ. ἐμοὶ μέν νυν καὶ τάδε ἀπίθανα. δοκέω γε μὲν Διονύσῳ σφέασ καὶ τάδε ποιέειν, συμβάλλομαι δὲ τουτέοισι. φαλλοὺσ ὅσοι Διονύσῳ ἐγείρουσι, ἐν τοῖσι φαλλοῖσι καὶ ἄνδρασ ξυλίνουσ κατίζουσιν, ὅτευ μὲν εἵνεκα ἐγὼ οὐκ ἐρέω. δοκέει δ’ ὦν μοι, καὶ ὅδε ἐσ ἐκείνου μίμησιν τοῦ ξυλίνου ἀνδρὸσ ἀνέρχεται. ἡ δέ οἱ ἄνοδοσ τοιήδε·

σειρῇ μικρῇ ἑωυτόν τε ἅμα καὶ τὸν φαλλὸν περιβάλλει, μετὰ δὲ ἐπιβαίνει ξύλων προσφυῶν τῷ φαλλῷ ὁκόσον ἐσ χώρην ἄκρου ποδόσ· ἀνιὼν δὲ ἅμα ἀναβάλλει τὴν σειρὴν ἀμφοτέρωθεν ὅκωσπερ ἡνιοχέων. εἰ δέ τισ τόδε μὲν οὐκ ὄπωπεν, ὄπωπεν δὲ φοινικοβατέοντασ ἢ ἐν Ἀραβίῃ ἢ ἐν Αἰγύπτῳ ἢ ἄλλοθί κου, οἶδε τὸ λέγω. Ἐπεὰν δὲ ἐσ τέλοσ ἵκηται τῆσ ὁδοῦ, σειρὴν ἑτέρην ἀφεὶσ τὴν αὐτὸσ ἔχει, μακρὴν ταύτην, ἀνέλκει τῶν οἱ θυμόσ, ξύλα καὶ εἵματα καὶ σκεύεα, ἀπὸ τῶν ἕδρην συνδέων ὁκοίην καλιὴν ἱζάνει, μίμνει τε χρόνον τῶν εἶπον ἡμερέων. πολλοὶ δὲ ἀπικνεόμενοι χρυσόν τε καὶ ἄργυρον, οἱ δὲ χαλκόν, τὰ νομίζουσιν, ἐσ ἐχῖνον ^ πρόσθε κείμενον κατιᾶσιν, λέγοντεσ τὰ οὐνόματα ἕκαστοσ. παρεστεὼσ δὲ ἄλλοσ ἄνω ἀγγέλλει· ὁ δὲ δεξάμενοσ τοὔνομα εὐχωλὴν ἐσ ἕκαστον ποιέεται, ἅμα δὲ εὐχόμενοσ κροτέει ποίημα χάλκεον, τὸ ἀείδει μέγα καὶ τρηχὺ κινεόμενον. εὕδει δὲ οὐδαμά· ἢν γάρ μιν ὕπνοσ ἕλῃ ποτέ, σκορπίοσ ἀνιὼν ἀνεγείρει τε καὶ ἀεικέα ἐργάζεται, καὶ οἱ ἥδε ἡ ζημίη τοῦ ὕπνου ἐπικέαται. τὰ μὲν ὦν ἐσ τὸν σκορπίον μυθέονται ἱρά τε καὶ θεοπρεπέα· εἰ δὲ ἀτρεκέα ἐστίν, οὐκ ἔχω ἐρέειν. δοκέει δέ μοι, μέγα ἐσ ἀγρυπνίην συμβάλλεται καὶ τῆσ πτώσιοσ ἡ ὀρρωδίη. Φαλλοβατέων μὲν δὴ πέρι τοσάδε ἀρκέει. ὁ δὲ νηὸσ ὁρέει μὲν ἐσ ἠέλιον ἀνιόντα, εἶδοσ δὲ καὶ ἐργασίην ἐστὶν ὁκοίουσ νηοὺσ ἐν Ιὠνίῃ ποιέουσιν. ἕδρη μεγάλη ἀνέχει ἐκ γῆσ μέγαθοσ ὀργυιέων δυοῖν, ἐπὶ τῆσ ὁ νηὸσ ἐπικέαται.

ἄνοδοσ ἐσ αὐτὸν λίθου πεποίηται, οὐ κάρτα μακρή. ἀνελθόντι δὲ θωῦμα μὲν καὶ . ὁ πρόνηοσ μέγα παρέχεται θύρῃσί τε ἤσκηται χρυσέῃσιν ἔνδοθεν δὲ ὁ νηὸσ χρυσοῦ τε πολλοῦ ἀπολάμπεται καὶ ἡ ὀροφὴ πᾶσα χρυσέη. ἀπόζει δὲ αὐτοῦ ὀδμὴ ἀμβροσίη ὁκοίη λέγεται τῆσ χώρησ τῆσ Ἀραβίησ, καί σοι τηλόθεν ἀνιόντι προσβάλλει πνοιὴν κάρτα ἀγαθὴν καὶ ἢν αὖτισ ἀπίῃσ, οὐδαμὰ λείπεται, ἀλλά σευ τά τε εἵματα ἐσ πολλὸν ἔχει τὴν πνοιὴν καὶ σὺ ἐσ πάμπαν αὐτῆσ μνήσεαι. ἔνδοθεν δὲ ὁ νηὸσ οὐκ ἁπλόοσ ἐστίν, ἀλλὰ ἐν αὐτῷ θάλαμοσ ἄλλοσ πεποίηται.

ἄνοδοσ καὶ ἐσ τοῦτον ὀλίγη· θύρῃσι δὲ οὐκ ἤσκηται, ἀλλὰ ἐσ ἀντίον ἅπασ ἀναπέπταται. ἐσ μὲν ὦν τὸν μέγαν νηὸν πάντεσ ἐσέρχονται, ἐσ δὲ τὸν θάλαμον οἱ ἱρέεσ μοῦνον, οὐ μέντοι πάντεσ οἱ ἱρέεσ, ἀλλὰ οἳ μάλιστα ἀγχίθεοί τὲ εἰσιν καὶ οἷσι πᾶσα ἐσ τὸ ἱρὸν μέλεται θεραπηίη. ἐν δὲ τῷδε εἱάται τὰ ἕδεα, ἥ τε Ἥρη καὶ τὸν αὐτοὶ Δία ἐόντα ἑτέρῳ οὐνόματι κληίζουσιν. ἄμφω δὲ χρύσεοί τέ εἰσιν καὶ ἄμφω ἕζονται· ἀλλὰ τὴν μὲν Ἥρην λέοντεσ φέρουσιν, ὁ δὲ ταύροισιν ἐφέζεται. Καὶ δῆτα τὸ μὲν τοῦ Διὸσ ἄγαλμα ἐσ Δία πάντα ὁρῇ καὶ κεφαλὴν καὶ εἵματα καὶ ἕδρην, καί μιν οὐδὲ ἐθέλων ἄλλωσ εἰκάσεισ. ἡ δὲ Ἡρη σκοπέοντί τοι πολυειδέα μορφὴν ἐκφανέει·

καὶ ἢν ἄλλοσ ἑτέρωθεν ἱστορέῃ,^ ἴσα καὶ ἐσ ἐκεῖνον ἐκτελέει. καὶ τὰ μὲν ξύμπαντα ἀτρεκέϊ λόγῳ Ἥρη ἐστΐν, ἔχει δέ τι καὶ Ἀθηναίησ καὶ Ἀφροδίτησ καὶ Σεληναίησ καὶ Ῥέησ καὶ Ἀρτέμιδοσ καὶ Νεμέσιοσ καὶ Μοιρέων. χειρὶ δὲ τῇ μὲν ἑτέρῃ σκῆπτρον ἔχει, τῇ ἑτέρῃ δὲ ἄτρακτον, καὶ ἐπὶ τῇ κεφαλῇ ἀκτῖνὰσ τε φορέει καὶ πύργον καὶ κεστὸν τῷ μούνην τὴν Οὐρανίην κοσμέουσιν. ἔκτοσθεν δέ οἱ χρυσόσ τε ἄλλοσ περικέαται καὶ λίθοι κάρτα πολυτελέεσ, τῶν οἱ μὲν λευκοί, οἱ δὲ ὑδατώδεεσ, πολλοὶ δὲ οἰνώδεεσ, πολλοὶ δὲ πυρώδεεσ, ἔτι δὲ ὄνυχεσ οἱ Σαρδῷοι πολλοὶ καὶ ὑάκινθοι καὶ σμάραγδοι, τὰ φέρουσιν Αἰγύπτιοι καὶ Ἰνδοὶ καὶ Αἰθίοπεσ καὶ Μῆδοι καὶ Ἀρμένιοι καὶ Βαβυλώνιοι. τὸ δὲ δὴ μέζονοσ λόγου ἄξιον, τοῦτο ἀπηγήσομαι· λίθον ἐπὶ τῇ κεφαλῇ φορέει· λυχνὶσ καλέεται, οὔνομα δὲ οἱ τοῦ ἔργου ἡ συντυχίη. ἀπὸ τούτου ἐν νυκτὶ σέλασ πολλὸν ἀπολάμπεται, ὑπὸ δὲ οἱ καὶ ὁ νηὸσ ἅπασ οἱο͂ν ὑπὸ λύχνοισι φαείνεται, ἐν ἡμέρῃ δὲ τὸ μὲν φέγγοσ ἀσθενέει, ἰδέην δὲ ἔχει κάρτα πυρώδεα, καὶ ἄλλο θωυμαστόν ἐστιν ἐν τῷ ξοάνῳ. ἢν ἑστεὼσ ἀντίοσ ἐσορέῃσ, ἐσ σὲ ὁρῇ καὶ μεταβαίνοντι τὸ βλέμμα ἀκολουθέει· ἐν μέσῳ δὲ ἀμφοτέρων ἕστηκεν ξόανον ἄλλο χρύσεον, οὐδαμὰ τοῖσι ἄλλοισι ξοάνοισι εἴκελον.

τὸ δὲ μορφὴν μὲν ἰδίην οὐκ ἔχει, φορέει δὲ τῶν ἄλλων θεῶν εἴδεα. καλέεται δὲ σημήιον καὶ ὑπ’ αὐτῶν Ἀσσυρίων, οὐδέ τι οὔνομα ἴδιον αὐτῷ ἔθεντο, ἀλλ’ οὐδὲ γενέσιοσ αὐτοῦ καὶ εἴδεοσ λέγουσιν. καί μιν οἱ μὲν ἐσ Διόνυσον, ἄλλοι δὲ ἐσ Δευκαλίωνα, οἱ δὲ ἐσ Σεμίραμιν ἄγουσιν καὶ γὰρ δὴ ὦν ἐπὶ τῇ κορυφῇ αὐτοῦ περιστερὴ χρυσέη ἐφέστηκεν, τοὔνεκα δὴ μυθέονται Σεμιράμιοσ ἔμμεναι τόδε σημήιον. ἀποδημέει δὲ δὶσ ἑκάστου ἔτεοσ ἐσ θάλασσαν ἐσ κομιδὴν τοῦ εἶπον ὕδατοσ. ἐν αὐτῷ δὲ τῷ νηῷ ἐσιόντων ἐν ἀριστερῇ κέαται πρῶτα μὲν θρόνοσ Ηἐλίου, αὐτοῦ δὲ ἕδοσ ^ οὐκ ἔνι·

μούνου γὰρ Ηἐλίου καὶ Σεληναίησ ξόανα οὐ δεικνύουσιν. ὅτευ δὲ εἵνεκα ὧδε νομίζουσιν, ἐγὼ καὶ τόδε ἔμαθον, λέγουσι τοῖσι μὲν ἄλλοισι θεοῖσιν ὅσιον ἔμμεναι ξόανα ποιέεσθαι, οὐ γὰρ σφέων ἐμφανέα πάντεσι τὰ εἴδεα· ἠέλιοσ δὲ καὶ Σεληναίη πάμπαν ἐναργέεσ καὶ σφέασ πάντεσ ὁρέουσι. κοίη ὦν αἰτίη ξοανουργίησ τοῖσι ἐν τῷ ἠέρι φαινομένοισι; μετὰ δὲ τὸν θρόνον τοῦτον κέαται ξόανον Ἀπόλλωνοσ, οὐκ οἱο͂ν ἐώθεε ποιέεσθαι·

οἱ μὲν γὰρ ἄλλοι πάντεσ Ἀπόλλωνα νέον τε ἥγηνται καὶ πρωθήβην ποιέουσιν, μοῦνοι δὲ οὗτοι Ἀπόλλωνοσ γενειήτεω ξόανον δεικνύουσιν. καὶ τάδε ποιέοντεσ ἑωυτοὺσ μὲν ἐπαινέουσιν, Ἑλλήνων δὲ κατηγορέουσιν καὶ ἄλλων ὁκόσοι Ἀπόλλωνα παῖδα θέμενοι ἱλάσκονται. αἰτίη δὲ ἥδε. δοκέει αὐτέοισι ἀσοφίη μεγάλη ἔμμεναι ἀτελέα ποιέεσθαι τοῖσι θεοῖσι τὰ εἴδεα, τὸ δὲ νέον ἀτελὲσ ἔτι νομίζουσιν. ἐν δὲ καὶ ἄλλο τῷ σφετέρῳ Ἀπόλλωνι καινουργέουσι· μοῦνοι Ἀπόλλωνα εἵμασι κοσμέουσιν. ἔργων δὲ αὐτοῦ πέρι πολλὰ μὲν ἔχω εἰπεῖν, ἐρέω δὲ τὸ μάλιστα θωυμάζειν ἄξιον.

πρῶτα δὲ τοῦ μαντηίου ἐπιμνήσομαι. μαντήια πολλὰ μὲν παρ’ Ἕλλησι, πολλὰ δὲ καὶ παρ’ Αἰγυπτίοισι, τὰ δὲ καὶ ἐν Λιβύῃ, καὶ ἐν τῇ δὲ Ἀσίῃ πολλά ἐστιν. ἀλλὰ τὰ μὲν οὔτε ἱρέων ἄνευ οὔτε προφητέων φθέγγονται, ὅδε δὲ αὐτόσ τε κινέεται καὶ τὴν μαντηίην ἐσ τέλοσ αὐτουργέει. τρόποσ δὲ αὐτῆσ ‐ τοιόσδε. εὖτ’ ἂν ἐθέλῃ χρησμηγορέειν, ἐν τῇ ἕδρῃ πρῶτα κινέεται, οἱ δέ μιν ἱρέεσ αὐτίκα ἀείρουσιν ἢν δὲ μὴ ἀείρωσιν, ὁ δὲ ἱδρώει καὶ ἐσ μέζον ἔτι κινέεται. εὖτ’ ἂν δὲ ὑποδύντεσ φέρωσιν, ἄγει σφέασ πάντῃ περιδινέων καὶ ἐσ ἄλλον ἐξ ἑτέρου μεταπηδέων. τέλοσ ὁ ἀρχιερεὺσ ἀντιάσασ ἐπερέεταί μιν περὶ ἁπάντων πρηγμάτων· ὁ δὲ ἢν τι μὴ ἐθέλῃ ποιέεσθαι, ὀπίσω ἀναχωρέει, ἢν δὲ τι ἐπαινέῃ, ἄγει ἐσ τὸ πρόσω τοὺσ προφέροντασ ὅκωσπερ ἡνιοχέων. οὕτωσ μὲν συναγείρουσι τὰ θέσφατα, καὶ οὔτε ἱρὸν πρῆγμα οὐδὲν οὔτε ἴδιον τούτου ἄνευ ποιέουσιν. λέγει δὲ καὶ τοῦ ἔτεοσ πέρι καὶ τῶν ὡρέων αὐτοῦ πασέων, καὶ ὁκότε οὐκ ἔρονται λέγει δὲ καὶ τοῦ σημηίου πέρι, κότε χρή μιν ἀποδημέειν τὴν εἶπον ἀποδημίην. ἐρέω δὲ καὶ ἄλλο, τὸ ἐμεῦ παρεόντοσ ἔπρηξεν.

οἱ μέν μιν ἱρέεσ ἀείροντεσ ἔφερον, ὁ δὲ τοὺσ μὲν ἐν γῇ κάτω ἔλιπεν, αὐτὸσ δὲ ἐν τῷ ἠέρι μοῦνοσ ἐφορέετο. μετὰ δὲ τὸν Ἀπόλλωνα ξόανόν ἐστιν Ἄτλαντοσ, μετὰ δὲ Ἑρμέω καὶ Εἰλειθυίησ.

τὰ μὲν ὦν ἐντὸσ τοῦ νηοῦ ὧδε κεκοσμέαται·

ἔξω δὲ βωμόσ τε κέαται μέγασ χάλκεοσ, ἐν δὲ καὶ ἄλλα ξόανα μυρία χάλκεα βασιλέων τε καὶ ἱρέων· καταλέξω δὲ τῶν μάλιστα ἄξιον μνήσασθαι. ἐν ἀριστερῇ τοῦ νεὼ Σεμιράμιοσ ξόανον ἕστηκεν ἐν δεξιῇ τὸν νηὸν ἐπιδεικνύουσα. ἀνέστη δὲ δι’ αἰτίην τοιήνδε. ἀνθρώποισιν ὁκόσοι Συρίην οἰκέουσιν νόμον ἐποιέετο ἑαυτὴν μὲν ὅκωσ θεὸν ἱλάσκεσθαι, θεῶν δὲ τῶν ἄλλων καὶ αὐτῆσ Ἥρησ ἀλογέειν. καὶ ὧδε ἐποίεον. μετὰ δὲ ὥσ οἱ θεόθεν ἀπίκοντο νοῦσοί τε καὶ συμφοραὶ ^ καὶ ἄλγεα, μανίησ μὲν ἐκείνησ ἀπεπαύσατο καὶ θνητὴν ἑωυτὴν ὁμολόγεεν καὶ τοῖσιν ὑπηκόοισιν αὖτισ ἐκέλευεν ἐσ Ἥρην τρέπεσθαι. τούνεκα δὴ ἔτι τοιήδε ἀνέστηκεν, τοῖσιν ἀπικνεομένοισι τὴν Ἥρην ἱλάσκεσθαι δεικνύουσα, καὶ θεὸν οὐκέτι ἑωυτὴν ἀλλ’ ἐκείνην ὁμολογέουσα. εἶδον δὲ καὶ αὐτόθι Ἑλένησ ἄγαλμα καὶ Ἑκάβησ καὶ Ἀνδρομάχησ καὶ Πάριδοσ καὶ Ἕκτοροσ καὶ Ἀχιλλέοσ.

εἶδον δὲ καὶ Νειρέοσ εἶδοσ τοῦ Ἀγλαϊήσ, καὶ Φιλομήλην καὶ Πρόκνην ἔτι γυναῖκασ, καὶ αὐτὸν Τηρέα ὄρνιθα, καὶ ἄλλο ἄγαλμα Σεμιράμιοσ, καὶ Κομβάβου τὸ κατέλεξα, καὶ Στρατονίκησ κάρτα καλόν, καὶ Ἀλεξάνδρου αὐτῷ ἐκείνῳ εἴκελον, παρὰ δέ οἱ Σαρδανάπαλλοσ ἕστηκεν ἄλλῃ μορφῇ καὶ ἄλλῃ στολῇ. ἐν δὲ τῇ αὐλῇ ἄφετοι νέμονται βόεσ μεγάλοι καὶ ἵπποι καὶ ἀετοὶ καὶ ἄρκτοι καὶ λέοντεσ, καὶ ἀνθρώπουσ οὐδαμὰ σίνονται, ἀλλὰ πάντεσ ἱροί τέ εἰσι καὶ χειροήθεεσ.

ἱρέεσ δὲ αὐτοῖσι πολλοὶ ἀποδεδέχαται, τῶν οἱ μὲν τὰ ἱρήια σφάζουσιν, οἱ δὲ σπονδηφορέουσιν, ἄλλοι δὲ πυρφόροι καλέονται καὶ ἄλλοι παραβώμιοι.

ἐπ’ ἐμεῦ δὲ πλείονεσ καὶ τριηκοσίων ἐσ τὴν θυσίην ἀπικνέοντο. ἐσθὴσ δὲ αὐτέοισι πᾶσι λευκή, καὶ πῖλον ἐπὶ τῇ κεφαλῇ ἔχουσιν. ἀρχιερεὺσ δὲ ἄλλοσ ἑκάστου ἔτεοσ ἐπιγίγνεται, πορφυρέην τε μοῦνοσ οὗτοσ φορέει καὶ τιάρῃ χρυσέῃ ἀναδέεται. ἔστι δὲ καὶ ἄλλο πλῆθοσ ἀνθρώπων ἱρῶν αὐλητέων τε καὶ συριστέων καὶ Γάλλων, καὶ γυναῖκεσ ἐπιμανέεσ τε καὶ φρενοβλαβέεσ.

θυσίη δὲ δὶσ ἑκάστησ ἡμέρησ ἐπιτελέεται, ἐσ τὴν πάντεσ ἀπικνέονται.

Διὶ μὲν ὦν κατ’ ἡσυχίην θύουσιν οὔτε ἀείδοντεσ οὔτε αὐλέοντεσ· εὖτ’ ἂν δὲ τῇ Ἥρῃ κατάρχωνται, ἀείδουσίν τε καὶ αὐλέουσιν καὶ κρόταλα ἐπικροτέουσιν. καί μοι τούτου πέρι σαφὲσ οὐδὲν εἰπεῖν ἐδύναντο. ἔστι δὲ καὶ λίμνη αὐτόθι, οὐ πολλὸν ἑκὰσ τοῦ ἱροῦ, ἐν τῇ ἰχθύεσ ἱροὶ τρέφονται πολλοὶ καὶ πολυειδέεσ.

γίγνονται δὲ αὐτῶν ἔνιοι κάρτα μεγάλοι· οὗτοι δὲ καὶ οὐνόματα ἔχουσιν καὶ ἔρχονται καλεόμεροι· ἐπ’ ἐμέο δέ τισ ἦν ἐν αὐτοῖσι χρυσοφορέων. ἐν τῇ πτέρυγι ποίημα χρύσεον αὐτέῳ ἀνακέατο, καί μιν ἐγὼ πολλάκισ ἐθεησάμην, καὶ εἶχεν τὸ ποίημα. βάθοσ δὲ τῆσ λίμνησ πολλόν.

ἐγὼ μὲν οὐκ ἐπειρήθην, λέγουσι δ’ ὦν καὶ διηκοσίων ὀργυιέων πλέον ἔμμεναι. κατὰ μέσον δὲ αὐτῆσ βωμὸσ λίθου ἀνέστηκεν. δοκέοισ ἂν ἄφνω ἰδὼν πλώειν τέ μιν καὶ τῷ ὕδατι ἐποχέεσθαι, καὶ πολλοὶ ὧδε νομίζουσιν ἐμοὶ δὲ δοκέει στῦλοσ ὑφεστεὼσ μέγασ ἀνέχειν τὸν βωμόν. ἔστεπται δὲ ἀεὶ καὶ θυώματα ἔχει, πολλοὶ δὲ καὶ ἑκάστησ ἡμέρησ κατ’ εὐχὴν ἐσ αὐτὸν νηχόμενοι στεφανηφορέουσιν. γίγνονται δὲ αὐτόθι καὶ πανηγύριέσ τε μέγισται, καλέονται δὲ ἐσ τὴν λίμνην καταβάσιεσ, ὅτι ἐν αὐτῇσι ἐσ τὴν λίμνην τὰ ἱρὰ πάντα κατέρχεται.

ἐν τοῖσιν ἡ Ἥρη πρώτη ἀπικνέεται, τῶν ἰχθύων εἵνεκα, μὴ σφέασ ὁ Ζεὺσ πρῶτοσ ἴδηται· ἢν γὰρ τόδε γένηται, λέγουσιν ὅτι πάντεσ ἀπόλλυνται. καὶ δῆτα ὁ μὲν ἔρχεται ὀψόμενοσ, ἡ δὲ πρόσω ἱσταμένη ἀπείργει τέ μιν καὶ πολλὰ λιπαρέουσα ἀποπέμπει. μέγισται δὲ αὐτοῖσι πανηγύριεσ αἳ ἐσ θάλασσαν νομίζονται.

ἀλλ’ ἐγὼ τούτων πέρι σαφὲσ οὐδὲν ἔχω εἰπεῖν· οὐ γὰρ ἦλθον αὐτὸσ οὐδὲ ἐπειρήθην ταύτησ τῆσ ὁδοιπορίησ. τὰ δὲ ἐλθόντεσ ποιέουσιν, εἶδον καὶ ἀπηγήσομαι. ἀγγήιον ἕκαστοσ ὕδατι σεσαγμένον φέρουσιν, κηρῷ δὲ τάδε σεσήμανται. καί μιν οὐκ αὐτοὶ λυσάμενοι χέονται, ἀλλ’ ἔστιν ἀλεκτρυὼν ἱρόσ, οἰκέει δὲ ἐπὶ τῇ λίμνῃ, ὃσ ἐπεὶ σφέων δέξηται τὰ ἀγγήια, τήν τε σφρηγῖδα ὁρῇ καὶ μισθὸν ἀρνύμενοσ ἀνά τε λύει τὸν δεσμὸν καὶ τὸν κηρὸν ἀπαιρέεται· καὶ πολλαὶ μνέεσ ἐκ τουτέου τοῦ ἔργου τῷ ἀλεκτρυόνι ἀγείρονται. ἔνθεν δὲ ἐσ τὸν νηὸν αὐτοὶ ἐνείκαντεσ σπένδουσί τε καὶ θύσαντεσ ὀπίσω ἀπονοστέουσιν. ὁορτέων δὲ πασέων τῶν οἶδα μεγίστην τοῦ εἰάροσ ἀρχομένου ἐπιτελέουσιν, καί μιν οἱ μὲν πυρήν, οἱ δὲ λαμπάδα καλέουσιν.

θυσίην δὲ ἐν αὐτῇ τοιήνδε ποιέουσιν. δένδρεα μεγάλα ἐκκόψαντεσ τῇ αὐλῇ ἑστᾶσι, μετὰ δὲ ἀγινέοντεσ αἶγάσ τε καὶ ὀί̈ασ καὶ ἄλλα κτήνεα ζῳὰ ἐκ τῶν δενδρέων ἀπαρτέουσιν· ἐν δὲ καὶ ὄρνιθεσ καὶ εἵματα καὶ χρύσεα καὶ ἀργύρεα ποιήματα. ἐπεὰν δὲ ἐντελέα πάντα ποιήσωνται, περιενείκαντεσ τὰ ἱρὰ περὶ τὰ δένδρεα πυρὴν ἐνιᾶσιν, τὰ δὲ αὐτίκα πάντα καίονται. ἐσ ταύτην τὴν ὁρτὴν πολλοὶ ἄνθρωποι ἀπικνέονται ἔκ τε Συρίησ καὶ τῶν πέριξ χωρέων πασέων, φέρουσίν τε τὰ ἑωυτῶν ἱρὰ ἕκαστοι καὶ τὰ σημήια ἕκαστοι ἔχουσιν ἐσ τάδε μεμιμημένα. ἐν ῥητῇσι δὲ ἡμέρῃσι τὸ μὲν πλῆθοσ ἐσ τὸ ἱρὸν ἀγείρονται, Γάλλοι δὲ πολλοὶ καὶ τοὺσ ἔλεξα, οἱ ἱροὶ ἄνθρωποι, τελέουσι τὰ ὄργια, τάμνονταί τε τοὺσ πήχεασ καὶ τοῖσι νώτοισι πρὸσ ἀλλήλουσ τύπτονται.

πολλοὶ δὲ σφίσι παρεστεῶτεσ ἐπαυλέουσι, πολλοὶ δὲ τύμπανα παταγέουσιν, ἄλλοι δὲ ἀείδουσιν ἔνθεα καὶ ἱρὰ ᾄσματα. τὸ δὲ ἔργον ἐκτὸσ τοῦ νηοῦ τόδε γίγνεται, οὐδὲ ἐσέρχονται ἐσ τὸν νηὸν ὁκόσοι τόδε ποιέουσιν. ἐν ταύτῃσι τῇσι ἡμέρῃσι καὶ Γάλλοι γίγνονται.

ἐπεὰν γὰρ οἱ ἄλλοι αὐλέωσί τε καὶ ὄργια ^ ποιέωνται, ἐσ πολλοὺσ ἤδη ἡ μανίη ἀπικνέεται, καὶ πολλοὶ ἐσ θέην ἀπικόμενοι μετὰ δὲ τοιάδε ἔπρηξαν. καταλέξω, δὲ καὶ τὰ ποιέουσιν. ὁ νεηνίησ ὅτῳ τάδε ἀποκέαται ῥίψασ τὰ εἵματα μεγάλῃ βοῇ ἐσ μέσον ἔρχεται καὶ ξίφοσ ἀναιρέεται· τὸ δὲ πολλὰ ἔτη, ἐμοὶ δοκέει, καὶ τοῦτο ἕστηκε. λαβὼν δὲ αὐτίκα τάμνει ἑωυτὸν θέει τε διὰ τῆσ πόλιοσ καὶ τῇσι χερσὶ φέρει τὰ ἔταμεν. ἐσ ὁκοίην δὲ οἰκίην τάδε ἀπορρίψει, ἐκ ταύτησ ἐσθῆτά τε θηλέην καὶ κόσμον τὸν γυναικήιον λαμβάνει. τάδε μὲν ἐν τῇσι τομῇσι ποιέουσιν. ἀποθανόντεσ δὲ Γάλλοι οὐκ ὁμοίην ταφὴν τοῖσιν ἄλλοισι θάπτονται, ἀλλ’ ἐὰν ἀποθάνῃ Γάλλοσ, ἑταῖροί μιν ἀείραντεσ ἐσ τὰ προάστεια φέρουσιν, θέμενοι δὲ αὐτὸν καὶ τὸ φέρτρον τῷ ἐκόμισαν, ὕπερθε λίθοισ βάλλουσιν, καὶ τάδε πρήζαντεσ ὀπίσω ἀπονοστέουσιν.

φυλάξαντεσ δὲ ἑπτὰ ἡμερέων ἀριθμὸν οὕτωσ ἐσ τὸ ἱρὸν ἐσέρχονται· πρὸ δὲ τουτέων ἢν ἐσέλθωσιν, οὐκ ὅσια ποιέουσιν. νόμοισι δὲ ἐσ ταῦτα χρέωνται τουτέοισι.

ἢν μέν τισ αὐτέων νέκυν ἴδηται, ἐκείνην τὴν ἡμέρην ἐσ τὸ ἱρὸν οὐκ ἀπικνέεται, τῇ ἑτέρῃ δὲ καθήρασ ἑωυτὸν ἐσέρχεται. αὐτῶν δὲ τῶν οἰκείων τοῦ νέκυοσ ἕκαστοι φυλάξαντεσ ἀριθμὸν ἡμερέων τριήκοντα καὶ τὰσ κεφαλὰσ ξυράμενοι ἐσέρχονται· πρὶν δὲ τάδε ποιῆσαι, οὐ σφίσι ἐσιέναι ὅσιον. θύουσιν δὲ βόασ ἄρσενάσ τε καὶ θήλεασ καὶ αἶγασ καὶ ὀί̈ασ.

σύασ δὲ μοῦνον ἐναγέασ νομίζοντεσ οὔτε θύουσιν οὔτε σιτέονται. ἄλλοι δ’ οὐ σφέασ ἐναγέασ, ἀλλὰ ἱροὺσ νομίζουσιν. ὀρνίθων τε αὐτέοισι περιστερὴ δοκέει χρῆμα ἱρότατον καὶ οὐδὲ ψαύειν αὐτέων δικαιέουσιν· καὶ ἢν ἀέκοντεσ ἅψωνται, ἐναγέεσ ἐκείνην τὴν ἡμέρην εἰσί. τοὔνεκα δὲ αὐτέοισι σύννομοὶ τέ εἰσι καὶ ἐσ τὰ οἰκεῖα ἐσέρχονται καὶ τὰ πολλὰ ἐν γῇ νέμονται. λέξω δὲ καὶ τῶν πανηγυριστέων τὰ ἕκαστοι ποιέουσιν.

ἀνὴρ εὖτ’ ἂν ἐσ τὴν ἱρὴν πόλιν πρῶτον ἀπικνέηται,^ κεφαλὴν μὲν ὅδε καὶ ὀφρύασ ἐξύρατο, μετὰ δὲ ἱρεύσασ ὀί̈ν τὰ μὲν ἄλλα κρεουργέει τε καὶ εὐωχέεται, τὸ δὲ νάκοσ χαμαὶ θέμενοσ ἐπὶ τούτου ἐσ γόνυ ἕζεται, πόδασ δὲ καὶ κεφαλὴν τοῦ κτήνεοσ ἐπὶ τὴν ἑωυτοῦ κεφαλὴν ἀναλαμβάνει· ἅμα δὲ εὐχόμενοσ αἰτέει τὴν μὲν παρεοῦσαν θυσίην δέκεσθαι, μέζω δὲ ἐσαῦτισ ὑπισχνέεται. τελέσασ δὲ ταῦτα, τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ τε στέφεται καὶ τῶν ἄλλων ὁκόσοι τὴν αὐτὴν ὁδὸν ἀπικνέονται, ἄρασ δὲ ἀπὸ τῆσ ἑωυτοῦ ὁδοιπορέει, ὕδασί τε ψυχροῖσι χρεόμενοσ λουτρῶν τε καὶ πόσιοσ εἵνεκα καὶ ἐσ πάμπαν χαμοκοιτέων οὐ γάρ οἱ εὐνῆσ ἐπιβῆναι ὅσιον πρὶν τήν τε ὁδὸν ἐκτελέσαι καὶ ἐσ τὴν ἑωυτοῦ αὖτισ ἀπικέσθαι. ἐν δὲ τῇ ἱρῇ πόλει ἐκδέκεταί μιν ἀνὴρ ξεινοδόκοσ ἀγνοέοντα·

ῥητοὶ γὰρ δὴ ὦν ἑκάστησ πόλιοσ αὐτόθι ξεινοδόκοι εἰσίν, καὶ τόδε πατρόθεν οἴκοι δέκονται. καλέονται δὲ ὑπὸ Ἀσσυρίων οἵδε διδάσκαλοι, ὅτι σφίσι πάντα ὑπηγέονται. θύουσι δὲ οὐκ ἐν αὐτῷ τῷ ἱρῷ, ἀλλ’ ἐπεὰν παραστήσῃ τῷ βωμῷ τὸ ἱρήιον, ἐπισπείσασ αὖτισ ἄγει ζῳὸν ἐσ τὰ οἰκεῖα, ἐλθὼν δὲ κατ’ ἑωυτὸν θύει τε καὶ εὔχεται.

ἔστιν δὲ καὶ ἄλλησ θυσίησ τρόποσ τοιόσδε.

στέψαντεσ τὰ ἱρήια, ζῳὰ ἐκ τῶν προπυλαίων ἀπιᾶσιν, τὰ δὲ κατενεχθέντα θνήσκουσιν. ἔνιοι δὲ καὶ παῖδασ ἑωυτῶν ἐντεῦθεν ἀπιᾶσιν, οὐκ ὁμοίωσ τοῖσ κτήνεσιν, ἀλλ’ ἐσ πήρην ἐνθέμενοι χειρὶ κατάγουσιν, ἅμα δὲ αὐτέοισιν ἐπικερτομέοντεσ λέγουσιν ὅτι οὐ παῖδεσ, ἀλλὰ βόεσ εἰσίν. στίζονται δὲ πάντεσ, οἱ μὲν ἐσ καρπούσ, οἱ δὲ ἐσ αὐχένασ·

καὶ ἀπὸ τοῦδε ἅπαντεσ Ἀσσύριοι στιγματηφορέουσιν . ποιέουσι δὲ καὶ ἄλλο μούνοισι Ἑλλήνων Τροιζηνίοισι ὁμολογέοντεσ.

λέξω δὲ καὶ τὰ ἐκεῖνοι ποιέουσιν. Τροιζήνιοι τῇσι παρθένοισι καὶ τοῖσιν ἠιθέοισι νόμον ἐποιήσαντο μή μιν ἄλλωσ γάμον ἰέναι, πρὶν Ἱππολύτῳ κόμασ κείρασθαι· καὶ ὧδε ποιέουσιν. τοῦτο καὶ ἐν τῇ ἱρῇ πόλει γίγνεται. οἱ μὲν νεηνίαι τῶν γενείων ἀπάρχονται, τοῖσ δὲ νέοισι πλοκάμουσ ἱροὺσ ἐκ γενετῆσ ἀπιᾶσιν, τοὺσ ἐπεὰν ἐν τῷ ἱρῷ γένωνται, τάμνουσίν τε καὶ ἐσ ἄγγεα καταθέντεσ οἱ μὲν ἀργύρεα, πολλοὶ δὲ χρύσεα ἐν τῷ νηῷ προσηλώσαντεσ ἀπίασιν ἐπιγράψαντεσ ἕκαστοι τὰ οὐνόματα. τοῦτο καὶ ἐγὼ νέοσ ἔτι ὢν ἐπετέλεσα, καὶ ἔτι μευ ἐν τῷ ἱρῷ καὶ ὁ πλόκαμοσ καὶ τὸ οὔνομα.

상위

Lucian (루키아노스)

목록

  • (no name)
일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION