Lucian, De Domo, (no name)

(루키아노스, De Domo, (no name))

εἶτα Ἀλέξανδροσ μὲν ἐπεθύμησεν ἐν τῷ Κύδνῳ λούσασθαι καλόν τε καὶ διαυγῆ τὸν ποταμὸν ἰδὼν καὶ ἀσφαλῶσ βαθὺν καὶ προσηνῶσ ὀξὺν καὶ νήξασθαι ἡδὺν καὶ θέρουσ ὡρ́ᾳ ψυχρόν, ὥστε καὶ ἐπὶ προδήλῳ τῇ νόσῳ ἣν ἐνόσησεν ἀπ’ αὐτοῦ, δοκεῖ μοι οὐκ ἂν τοῦ λουτροῦ ἀποσχέσθαι· οἶκον δέ τισ ἰδὼν μεγέθει μέγιστον καὶ κάλλει κάλλιστον καὶ φωτὶ φαιδρότατον καὶ χρυσῷ στιλπνότατον καὶ γραφαῖσ ἀνθηρότατον οὐκ ἂν ἐπιθυμήσειε λόγουσ ἐν αὐτῷ διαθέσθαι, εἰ τύχοι περὶ τούτουσ διατρίβων, καὶ ἐνευδοκιμῆσαι καὶ ἐλλαμπρύνασθαι καὶ βοῆσ ἐμπλῆσαι καὶ ὡσ ἔνι μάλιστα καὶ αὐτὸσ μέροσ τοῦ κάλλουσ αὐτοῦ γενέσθαι, ἀλλὰ περισκοπήσασ ἀκριβῶσ καὶ θαυμάσασ μόνον ἄπεισι κωφὸν αὐτὸν καὶ ἄλογον καταλιπών, μήτε προσειπὼν μήτε προσομιλήσασ, ὥσπερ τισ ἄναυδοσ ἢ φθόνῳ σιωπᾶν ἐγνωκώσ; Ἡράκλεισ, οὐ φιλοκάλου τινὸσ οὐδὲ περὶ τὰ εὐμορφότατα ἐρωτικοῦ τὸ ἔργον, ἀγροικία δὲ πολλὴ καὶ ἀπειροκαλία καὶ προσέτι γε ἀμουσία, τῶν ἡδίστων αὑτὸν ἀπαξιοῦν καὶ τῶν καλλίστων ἀποξενοῦν καὶ μὴ συνιέναι ὡσ οὐχ ὁ αὐτὸσ περὶ τὰ θεάματα νόμοσ ἰδιώταισ τε καὶ πεπαιδευμένοισ ἀνδράσιν, ἀλλὰ τοῖσ μὲν ἀπόχρη τὸ κοινὸν τοῦτο, ἰδεῖν μόνον καὶ περιβλέψαι καὶ τὼ ὀφθαλμὼ περιενεγκεῖν καὶ πρὸσ τὴν ὀροφὴν ἀνακῦψαι καὶ τὴν χεῖρα ἐπισεῖσαι καὶ καθ’ ἡσυχίαν ἡσθῆναι δέει τοῦ μὴ ἂν δυνηθῆναι ἄξιόν τι τῶν βλεπομένων εἰπεῖν, ὅστισ δὲ μετὰ παιδείασ ὁρᾷ τὰ καλά, οὐκ ἄν, οἶμαι, ἀγαπήσειεν ὄψει μόνῃ καρπωσάμενοσ τὸ τερπνὸν οὐδ’ ἂν ὑπομείναι ἄφωνοσ θεατὴσ τοῦ κάλλουσ γενέσθαι, πειράσεται δὲ ὡσ οἱο͂́ν τε καὶ ἐνδιατρῖψαι;

καὶ λόγῳ ἀμείψασθαι τὴν θέαν. ἡ δ’ ἀμοιβὴ οὐκ ἔπαινοσ τοῦ οἴκου μόνον ‐ τοῦτο μὲν γὰρ ἴσωσ ἐκείνῳ τῷ νησιώτῃ μειρακίῳ ἔπρεπε, τὴν Μενελάου οἰκίαν ὑπερεκπεπλῆχθαι καὶ πρὸσ τὰ ἐν οὐρανῷ καλὰ τὸν ἐλέφαντα καὶ τὸν χρυσὸν αὐτῆσ ἀπεικάζειν, ἅτε μηδὲν ἐν γῇ καλόν τι ἄλλο ἑωρακότι ‐ ‐ ἀλλὰ καὶ τὸ εἰπεῖν ἐν αὐτῷ καὶ τοὺσ βελτίστουσ συγκαλέσαντα λόγων ἐπίδειξιν ποιήσασθαι μέροσ τοῦ ἐπαίνου καὶ τοῦτο γένοιτο ἄν.

καὶ τὸ πρᾶγμα ὑπερήδιστον, οἶμαι, οἴκων ὁ κάλλιστοσ ἐσ ὑποδοχὴν λόγων ἀναπεπταμένοσ καὶ ἐπαίνου καὶ εὐφημίασ μεστὸσ ὤν, ἠρέμα καὶ αὐτὸσ ὥσπερ τὰ ἄντρα συνεπηχῶν καὶ τοῖσ λεγομένοισ παρακολουθῶν καὶ παρατείνων τὰ τελευταῖα τῆσ φωνῆσ καὶ τοῖσ ὑστάτοισ τῶν λόγων ἐμβραδύνων, μᾶλλον δὲ ὡσ ἄν τισ εὐμαθὴσ ἀκροατὴσ διαμνημονεύων τὰ εἰρημένα καὶ τὸν λέγοντα ἐπαινῶν καὶ ἀντίδοσιν οὐκ ἄμουσον ποιούμενοσ πρὸσ αὐτά· οἱο͂́ν τι πάσχουσι πρὸσ τὰ αὐλήματα τῶν ποιμένων αἱ σκοπιαὶ ἐπαυλοῦσαι, τῆσ φωνῆσ ἐπανιούσησ κατὰ τὸ ἀντίτυπον καὶ πρὸσ αὑτὴν ἀναστρεφούσησ· οἱ δὲ ἰδιῶται νομίζουσι παρθένον τινὰ εἶναι τὴν ἀμειβομένην τοὺσ ᾄδοντασ ἢ βοῶντασ, ἐν μέσοισ που τοῖσ κρημνοῖσ κατοικοῦσαν καὶ λαλοῦσαν ἐκ τῶν πετρῶν ἔνδοθεν. ἐμοὶ .

γοῦν δοκεῖ καὶ συνεξαίρεσθαι οἴκου πολυτελείᾳ ἡ τοῦ λέγοντοσ γνώμη καὶ πρὸσ τοὺσ λόγουσ ἐπεγείρεσθαι, καθάπερ τι καὶ ὑποβαλλούσησ τῆσ θέασ· σχεδὸν γὰρ εἰσρεῖ . τι διὰ τῶν ὀφθαλμῶν ἐπὶ τὴν ψυχὴν καλόν, εἶτα πρὸσ αὑτὸ κοσμῆσαν ἐκπέμπει τοὺσ λόγουσ. ἢ τῷ μὲν Ἀχιλλεῖ πιστεύομεν τὴν ὄψιν τῶν ὅπλων ἐπιτεῖναι κατὰ τῶν Φρυγῶν τὴν ὀργήν, καὶ ἐπεὶ ἐνέδυ αὐτὰ πειρώμενοσ, ἐπαρθῆναι καὶ πτερωθῆναι, πρὸσ τὴν τοῦ πολέμου ἐπιθυμίαν, λόγου δὲ σπουδὴν μὴ ἐπιτείνεσθαι πρὸσ κάλλη χωρίων; καίτοι Σωκράτει μὲν ἀπέχρησε πλάτανοσ εὐφυὴσ καὶ πόα εὐθαλὴσ καὶ πηγὴ διαυγὴσ μικρὸν ἀπὸ τοῦ Ἰλισσοῦ, κἀνταῦθα καθεζόμενοσ Φαίδρου τε τοῦ Μυρρινουσίου κατειρωνεύετο καὶ τὸν Λυσίου τοῦ Κεφάλου λόγον διήλεγχε καὶ τὰσ Μούσασ ἐκάλει, καὶ ἐπίστευεν ἥξειν αὐτὰσ ἐπὶ τὴν ἐρημίαν συλληψομένασ τῶν περὶ τοῦ ἔρωτοσ λόγων, καὶ οὐκ ᾐσχύνετο γέρων ἄνθρωποσ παρακαλῶν παρθένουσ συνᾳσομένασ τὰ παιδεραστικά. ἐσ δὲ οὕτω καλὸν χωρίον οὐκ ἂν οἰόμεθα καὶ ἀκλήτουσ αὐτὰσ ἐλθεῖν; καὶ μὴν οὐ κατά γε σκιὰν μόνην οὐδὲ κατὰ πλατάνου κάλλοσ ἡ ὑποδοχή, οὐδ’ ἂν τὴν ἐπὶ τῷ Ἰλισσῷ καταλιπὼν τὴν ’ βασιλέωσ λέγῃσ τὴν χρυσῆν ἐκείνησ μὲν γὰρ ἐν τῇ πολυτελείᾳ μόνῃ τὸ θαῦμα, τέχνη δὲ ἢ κάλλοσ ἢ τέρψισ ἢ τὸ σύμμετρον ἢ τὸ εὔρυθμον οὐ συνείργαστο οὐδὲ κατεμέμικτο τῷ χρυσῷ, ἀλλ’ ἦν βαρβαρικὸν τὸ θέαμα, πλοῦτοσ μόνον καὶ φθόνοσ τῶν ἰδόντων καὶ εὐδαιμονισμὸσ τῶν ἐχόντων ἔπαινοσ δὲ οὐδαμοῦ προσῆν.

οὐδὲ γὰρ ἔμελε τοῖσ Ἀρσακίδαισ τῶν καλῶν οὐδὲ πρὸσ τὸ τερπνὸν ἐποιοῦντο τὰσ ἐπιδείξεισ οὐδ’ ἐφρόντιζον εἰ ἐπαινέσονται οἱ θεαταί, ἀλλ’ ὅπωσ ἐκπλαγήσονται. οὐ φιλόκαλοι γάρ, ἀλλὰ φιλόπλουτοὶ εἰσιν οἱ βάρβαροι. τούτου δὲ τοῦ οἴκου τὸ κάλλοσ οὐ κατὰ βαρβαρικούσ τινασ ὀφθαλμοὺσ οὐδὲ κατὰ Περσικὴν ἀλαζονείαν ἢ βασιλικὴν μεγαλαυχίαν οὐδὲ πένητοσ μόνον, ἀλλὰ εὐφυοῦσ θεατοῦ δεόμενον καὶ ὅτῳ μὴ ἐν τῇ ὄψει ἡ κρίσισ, ἀλλά τισ καὶ λογισμὸσ ἐπακολουθεῖ τοῖσ βλεπομένοισ Τὸ γὰρ τῆσ τε ἡμέρασ πρὸσ τὸ κάλλιστον ἀποβλέπειν ‐ κάλλιστον δὴ αὐτῆσ καὶ ποθεινότατον ἡ ἀρχὴ ‐ καὶ τὸν ἥλιον ὑπερκύψαντα εὐθὺσ ὑποδέχεσθαι καὶ τοῦ φωτὸσ ἐμπίπλασθαι ἐσ κόρον ἀναπεπταμένων τῶν θυρῶν [καθ’ ὃ καὶ τὰ ἱερὰ βλέποντα ἐποίουν οἱ παλαιοί],2 καὶ τὸ τοῦ μήκουσ πρὸσ τὸ πλάτοσ καὶ ἀμφοῖν πρὸσ τὸ ὕψοσ εὔρυθμον καὶ τῶν φωταγωγῶν τὸ ἐλεύθερον καὶ πρὸσ ὡρ́αν ἑκάστην εὖ ἔχον, πῶσ οὐχ ἡδέα ταῦτα πάντα καὶ ἐπαίνων ἄξια;

ἔτι δὲ θαυμάσειεν ἄν τισ καὶ τῆσ ὀροφῆσ ἐν τῷ εὐμόρφῳ τὸ ἀπέριττον κἀν τῷ εὐκόσμῳ τὸ ἀνεπίληπτον καὶ τὸ τοῦ χρυσοῦ ἐσ τὸ εὐπρεπὲσ σύμμετρον, ἀλλὰ μὴ παρὰ τὰσ χρείασ ἐπίφθονον, ἀλλ’ ὁπόσον ἂν καὶ γυναικὶ σώφρονι καὶ καλῇ ἀρκέσῃ ἐπισημότερον ἐργάσασθαι τὸ κάλλοσ, ἢ περὶ τῇ δειρῇ λεπτόσ τισ ὁρ́μοσ ἢ περὶ τῷ δακτύλῳ σφενδόνη εὔφοροσ ἢ ἐν τοῖν ὤτοιν ἐλλόβια ἢ πόρπη τισ ἢ ταινία τὸ ἄφετον τῆσ κόμησ συνδέουσα, τοσοῦτον τῇ εὐμορφίᾳ προστιθεῖσα ὅσον τῇ ἐσθῆτι ἡ πορφύρα·

αἱ δέ γε ἑταῖραι, καὶ μάλιστα αἱ ἀμορφότεραι αὐτῶν, καὶ τὴν ἐσθῆτα ὅλην πορφυρᾶν καὶ τὴν δειρὴν χρυσῆν πεποίηνται, τῷ πολυτελεῖ θηρώμεναι τὸ ἐπαγωγὸν καὶ τὸ ἐνδέον τῷ καλῷ προσθέσει τοῦ ἔξωθεν τερπνοῦ παραμυθούμεναι· ἡγοῦνται γὰρ καὶ τὴν ὠλένην αὐταῖσ στιλπνοτέραν φανεῖσθαι συναπολάμπουσαν τῷ χρυσῷ καὶ τοῦ ποδὸσ τὸ μὴ εὐπερίγραφον λήσειν ὑπὸ χρυσῷ σανδάλῳ καὶ τὸ πρόσωπον αὐτὸ ἐρασμιώτερον γενήσεσθαι τῷ φαεινοτάτῳ συνορώμενον. ἀλλ’ ἐκεῖναι μὲν οὕτωσ· ἡ δέ γε σώφρων χρυσῷ ^ μὲν τὰ ἀρκοῦντα καὶ μόνον τὰ ἀναγκαῖα προσχρῆται, τὸ δ’ αὑτῆσ κάλλοσ οὐκ ἂν αἰσχύνοιτο, οἶμαι, καὶ γυμνὴ δεικνύουσα. καὶ τοίνυν ἡ τοῦδε τοῦ οἴκου ὀροφή, μᾶλλον δὲ κεφαλή, εὐπρόσωποσ μὲν καὶ καθ’ ἑαυτήν, τῷ χρυσῷ δ’ ἐσ τοσοῦτον κεκόσμηται, ἐσ ὅσον καὶ οὐρανὸσ ἐν νυκτὶ ὑπὸ τῶν ἀστέρων ἐκ διαστήματοσ περιλαμπόμενοσ καὶ ἐκ διαλείμματοσ ἀνθῶν τῷ πυρί.

εἰ δέ γε πῦρ ἦν τὸ πᾶν, οὐ καλὸσ ἄν, ἀλλὰ φοβερὸσ ἡμῖν ἔδοξεν. ἴδοι δ’ ἄν τισ οὐδ’ ἀργὸν ἐνταῦθα τὸν χρυσὸν οὐδὲ μόνου τοῦ τέρποντοσ εἵνεκα τῷ λοιπῷ κόσμῳ συνεσπαρμένον, ἀλλὰ καὶ αὐγήν τινα ἡδεῖαν ἀπολάμπει καὶ τὸν οἶκον ὅλον ἐπιχρώννυσι τῷ ἐρυθήματι· ὁπόταν γὰρ τὸ φῶσ προσπεσὸν ἐφάψηται καὶ ἀναμιχθῇ τῷ χρυσῷ, κοινόν τι ἀπαστράπτουσι καὶ διπλασίαν τοῦ ἐρυθήματοσ ἐκφαίνουσι τὴν αἰθρίαν. τὰ μὲν δὴ ὑψηλὰ καὶ κορυφαῖα τοῦ οἴκου τοιάδε, Ὁμήρου τινὸσ δεόμενα ἐπαινέτου, ἵνα αὐτὸν ἢ ὑψώροφον ὡσ τὸν Ἑλένησ θάλαμον ἢ αἰγλήεντα ὡσ τὸν Ὄλυμπον εἴποι·

τὸν δὲ ἄλλον κόσμον καὶ τὰ τῶν τοίχων γράμματα καὶ τῶν χρωμάτων τὰ κάλλη καὶ τὸ ἐναργὲσ ἑκάστου καὶ τὸ ἀκριβὲσ καὶ τὸ ἀληθὲσ ἐάροσ ὄψει καὶ λειμῶνι δὲ εὐανθεῖ καλῶσ ἂν ἔχοι παραβαλεῖν· πλὴν παρ’ ὅσον ἐκεῖνα μὲν ἀπανθεῖ καὶ μαραίνεται καὶ ἀλλάττεται καὶ ἀποβάλλει τὸ κάλλοσ, τουτὶ δὲ . τὸ ἐάρ ἀΐδιον καὶ λειμὼν ἀμάραντοσ καὶ ἄνθοσ ἀθάνατον, ἅτε μόνησ τῆσ ὄψεωσ ἐφαπτομένησ καὶ δρεπομένησ τὸ ἡδὺ τῶν βλεπομένων. τὰ δὴ τοσαῦτα καὶ τοιαῦτα τισ οὐκ ἂν ἡσθείη βλέπων ἤ τισ οὐκ ἂν προθυμηθείη καὶ παρὰ τὴν δύναμιν ἐν αὐτοῖσ λέγειν, εἰδὼσ αἴσχιστον ὂν ἀπολειφθῆναι τῶν ὁρωμένων;

ἐπαγωγότατον γάρ τι ἡ ὄψισ τῶν καλῶν, οὐκ ἐπ’ ἀνθρώπων μόνον, ἀλλὰ καὶ ἵπποσ ἥδιον ἂν οἶμαι δράμοι κατὰ πρανοῦσ πεδίου καὶ μαλακοῦ, προσηνῶσ δεχομένου τὴν βάσιν καὶ ἡρέμα ὑπείκοντοσ τῷ ποδὶ καὶ μὴ ἀντιτυποῦντοσ τῇ ὁπλῇ· ἅπαντι γοῦν τότε χρῆται τῷ δρόμῳ καὶ ὅλον ἐπιδοὺσ ἑαυτὸν τῷ τάχει ἁμιλλᾶται καὶ πρὸσ τοῦ πεδίου τὸ κάλλοσ. ὁ δὲ ταὼσ ἦροσ ἀρχομένου πρὸσ λειμῶνὰ τινα ἐλθών, ὁπότε καὶ τὰ ἄνθη πρόεισιν οὐ ποθεινότερα μόνον, ἀλλὰ καὶ ὡσ ἂν εἴποι τισ ἀνθηρότερα καὶ τὰσ βαφὰσ καθαρώτερα, τότε καὶ οὗτοσ ἐκπετάσασ τὰ πτερὰ καὶ ἀναδείξασ τῷ ἡλίῳ καὶ τὴν οὐρὰν ἐπάρασ καὶ πάντοθεν αὑτῷ περιστήσασ ἐπιδείκνυται τὰ ἄνθη τὰ αὑτοῦ καὶ τὸ ἐάρ τῶν πτερῶν ὥσπερ αὐτὸν προκαλοῦντοσ τοῦ λειμῶνοσ ἐσ τὴν ἅμιλλαν·

ἐπιστρέφει γοῦν ἑαυτὸν καὶ περιάγει καὶ ἐμπομπεύει τῷ κάλλει· ὅτε δὴ καὶ θαυμασιώτεροσ φαίνεται πρὸσ τὴν αὐγὴν ἀλλαττομένων αὐτῷ τῶν χρωμάτων καὶ μεταβαινόντων ἠρέμα καὶ πρὸσ ἕτερον εὐμορφίασ εἶδοσ τρεπομένων. πάσχει δὲ αὐτὸ μάλιστα ἐπὶ τῶν κύκλων, οὓσ ἐπ’ ἄκροισ ἔχει τοῖσ πτεροῖσ, ἴριδόσ τινοσ ἕκαστον περιθεούσησ· ὃ γὰρ τέωσ χαλκὸσ ἦν, τοῦτο ἐγκλίναντοσ ὀλίγον χρυσὸσ ὤφθη, καὶ τὸ ὑπὸ τῷ ἡλίῳ κυαναυγέσ, εἰ σκιασθείη ’χλοαυγέσ ἐστιν οὕτω μετακοσμεῖται πρὸσ τὸ φῶσ ἡ πτέρωσισ. ὅτι μὲν γὰρ καὶ ἡ θάλαττα ἱκανὴ προκαλέσασθαι καὶ εἰσ ἐπιθυμίαν ἐπισπάσασθαι ἐν γαλήνῃ φανεῖσα, ἴστε, κἂν μὴ εἴπω·

ὅτε, εἰ καὶ παντάπασιν ἠπειρώτησ καὶ ἀπειρόπλουσ τισ εἰή, πάντωσ ἂν ἐθελήσειε καὶ αὐτὸσ ἐμβῆναι καὶ περιπλεῦσαι καὶ πολὺ ἀπὸ τῆσ γῆσ ἀποσπάσαι, καὶ μάλιστα εἰ βλέποι τὴν μὲν αὔραν κούφωσ ἐπουριάζουσαν τὴν ὀθόνην, τὴν δὲ ναῦν προσηνῶσ τε καὶ λείωσ ἐπ’ ἄκρων ἠρέμα διολισθάνουσαν τῶν κυμάτων. καὶ τοίνυν καὶ τοῦδε τοῦ οἴκου τὸ κάλλοσ ἱκανὸν καὶ παρορμῆσαι ἐσ λόγουσ καὶ λέγοντα ἐπεγεῖραι καὶ πάντα τρόπον εὐδοκιμῆσαι παρασκευάσαι.

ἐγὼ μὲν δὴ τούτοισ πείθομαι καὶ ἤδη πέπεισμαι καὶ ἐσ τὸν οἶκον ἐπὶ λόγοισ παρελήλυθα ὥσπερ ὑπὸ ἰύγγοσ ἢ Σειρῆνοσ τῷ κάλλει ἑλκόμενοσ, ἐλπίδα οὐ μικρὰν ἔχων, εἰ καὶ τέωσ ἡμῖν ἄμορφοι ἦσαν οἱ λόγοι, καλοὺσ αὐτοὺσ φανεῖσθαι καθάπερ ἐσθῆτι καλῇ κεκοσμημένουσ. ἕτεροσ δέ τισ οὐκ ἀγεννὴσ λόγοσ, ἀλλὰ καὶ πάνυ γενναῖοσ, ὥσ φησι, καὶ μεταξύ μου λέγοντοσ ὑπέκρουε καὶ διακόπτειν ἐπειρᾶτο τὴν ῥῆσιν καὶ ἐπειδὴ πέπαυμαι, οὐκ ἀληθῆ ταῦτα λέγειν φησὶ με, ἀλλὰ θαυμάζειν, εἰ φάσκοιμι ἐπιτηδειότερον εἶναι πρὸσ λόγων ἐπίδειξιν οἴκου κάλλοσ γραφῇ καὶ χρυσῷ κεκοσμημένον αὐτὸ γάρ που τοὐναντίον ἀποβαίνειν.

μᾶλλον δέ, εἰ δοκεῖ, αὐτὸσ παρελθὼν ὁ λόγοσ ὑπὲρ ἑαυτοῦ καθάπερ ἐν δικασταῖσ ὑμῖν εἰπάτω, ὅπῃ λυσιτελέστερον ἡγεῖται τῷ λέγοντι εὐτέλειαν οἴκου καὶ ἀμορφίαν. ἐμοῦ μὲν ἀκηκόατε ἤδη λέγοντοσ, ὥστε οὐδὲν δέομαι δὶσ περὶ τῶν αὐτῶν εἰπεῖν, ὁ δὲ παρελθὼν ἤδη λεγέτω, κἀγὼ σιωπήσομαι καὶ πρὸσ ὀλίγον αὐτῷ μεταστήσομαι. ἄνδρεσ τοίνυν δικασταί, φησὶν ὁ λόγοσ, ὁ μὲν προειπὼν ῥήτωρ πολλὰ καὶ μεγάλα τόνδε τὸν οἶκον ἐπῄνεσε καὶ τῷ ἑαυτοῦ λόγῳ ἐκόσμησεν, ἐγὼ δὲ τοσούτου δέω ψόγον αὐτοῦ διεξελεύσεσθαι, ὥστε καὶ τὰ ὑπ’ ἐκείνου παραλελειμμένα προσθήσειν μοι δοκῶ·

ὅσῳ γὰρ ἂν ὑμῖν καλλίων φαίνηται, τοσῷδε ὑπεναντίοσ τῇ τοῦ λέγοντοσ χρείᾳ δειχθήσεται. καὶ πρῶτόν γε ἐπειδὴ γυναικῶν καὶ κόσμου καὶ χρυσοῦ ἐκεῖνοσ ἐμνημόνευσεν, κἀμοὶ ἐπιτρέψατε χρήσασθαι τῷ παραδείγματι· φημὶ γὰρ οὖν καὶ γυναιξὶ καλαῖσ οὐχ ὅπωσ συλλαμβάνειν ἐσ τὸ εὐμορφότερον, ἀλλὰ καὶ ἐναντιοῦσθαι τὸν κόσμον τὸν πολύν, ὁπόταν τῶν ἐντυγχανόντων ἕκαστοσ ὑπὸ τοῦ χρυσοῦ καὶ τῶν λίθων τῶν πολυτελῶν ἐκπλαγεὶσ ἀντὶ τοῦ ἐπαινεῖν ἢ ’ χρόαν ἢ βλέμμα ἢ δειρὴν ἢ πῆχυν ἢ δάκτυλον, ὁ δὲ ταῦτ’ ἀφεὶσ ἐσ τὴν σαρδὼ ἢ τὸν σμάραγδον ἢ τὸν ὁρ́μον ἢ τὸ ψέλιον ἀποβλέπῃ, ὥστε ἄχθοιτο ἂν εἰκότωσ παρορωμένη διὰ τὸν κόσμον, οὐκ ἀγόντων σχολὴν ἐπαινεῖν αὐτὴν τῶν θεατῶν, ἀλλὰ πάρεργον αὐτῆσ ποιουμένων τὴν θέαν. ὅπερ ἀνάγκη, οἶμαι, παθεῖν καὶ τὸν ἐν οὕτω καλοῖσ ἔργοισ λόγουσ δεικνύοντα·

λανθάνει γὰρ ἐν τῷ μεγέθει τῶν καλῶν τὸ λεχθὲν καὶ ἀμαυροῦται καὶ συναρπάζεται, καθάπερ εἰ λύχνον τισ εἰσ πυρκαϊὰν μεγάλην φέρων ἐμβάλλοι ἢ μύρμηκα ἐπ’ ἐλέφαντοσ ἢ καμήλου δεικνύοι. τοῦτό τε οὖν φυλακτέον τῷ λέγοντι, καὶ προσέτι μὴ καὶ τὴν φωνὴν αὐτὴν ἐπιταράττηται ^ ἐν οὕτωσ εὐφώνῳ καὶ ἠχήεντι οἴκῳ λέγων ἀντιφθέγγεται γὰρ καὶ ἀντιφωνεῖ καὶ ἀντιλέγει, μᾶλλον δὲ ἐπικαλύπτει τὴν βοήν, οἱο͂́ν τι καὶ σάλπιγξ δρᾷ τὸν αὐλόν, εἰ συναυλοῖεν, ἢ τοὺσ κελευστὰσ ἡ θάλαττα, ὁπόταν πρὸσ κύματοσ ἦχον ἐπᾴδειν τῇ εἰρεσίᾳ θέλωσιν ἐπικρατεῖ γὰρ ἡ μεγαλοφωνία καὶ κατασιωπᾷ τὸ ἧττον. καὶ μὴν κἀκεῖνο, ὅπερ ἔφη ὁ ἀντίδικοσ, ὡσ ἄρα ἐπεγείρει ὁ καλὸσ οἶκοσ τὸν λέγοντα καὶ προθυμότερον παρασκευάζει, ἐμοὶ δοκεῖ τὸ ἐναντίον ποιεῖν ἐκπλήττει γὰρ καὶ φοβεῖ καὶ τὸν λογισμὸν διαταράττει καὶ δειλότερον ἐργάζεται ἐνθυμούμενον ὡσ ἁπάντων ἐστὶν αἴσχιστον ἐν εὐμόρφῳ χωρίῳ μὴ ὁμοίουσ φαίνεσθαι τοὺσ λόγουσ.

ἐλέγχων γὰρ οὗτόσ γε ὁ φανερώτατοσ, ὥσπερ ἂν . εἴ τισ πανοπλίαν καλὴν ἐνδὺσ ἔπειτα φεύγοι πρὸ τῶν ἄλλων, ἐπισημότεροσ ὢν δειλὸσ ἀπὸ τῶν ὅπλων. τοῦτο δέ μοι δοκεῖ λογισάμενοσ καὶ ὁ τοῦ Ὁμήρου ῥήτωρ ἐκεῖνοσ εὐμορφίασ ἐλάχιστον φροντίσαι, μᾶλλον δὲ καὶ παντελῶσ ἀΐδρει φωτὶ ἑαυτὸν ἀπεικάσαι, ἵνα αὐτῷ παραδοξότερον φαίνηται τῶν λόγων τὸ κάλλοσ ἐκ τῆσ πρὸσ τὸ ἀμορφότερον ἐξετάσεωσ. ἄλλωσ τε ἀνάγκη πᾶσα καὶ τὴν τοῦ λέγοντοσ αὐτοῦ διάνοιαν ἀσχολεῖσθαι περὶ τὴν θέαν καὶ τῆσ φροντίδοσ τὸ ἀκριβὲσ ἐκλύειν τῆσ ὄψεωσ ἐπικρατούσησ καὶ πρὸσ αὑτὴν καλούσησ καὶ τῷ λόγῳ προσέχειν οὐκ ἐώσησ. ὥστε τίσ μηχανὴ μὴ οὐχὶ πάντωσ ἔλαττον ἐρεῖν αὐτὸν τῆσ ψυχῆσ διατριβούσησ περὶ τὸν τῶν ὁρωμένων ἔπαινον; ἐῶ γὰρ λέγειν ὅτι καὶ οἱ παρόντεσ αὐτοὶ καὶ πρὸσ τὴν ἀκρόασιν παρειλημμένοι ἐπειδὰν εἰσ τοιοῦτον οἶκον παρέλθωσιν, ἀντὶ ἀκροατῶν θεαταὶ καθίστανται, καὶ οὐχ οὕτω Δημόδοκοσ ἢ Φήμιοσ ἢ Θάμυρισ ἢ Ἀμφίων ἢ Ὀρφεύσ τισ λέγων ἐστίν, ὥστε ἀποσπάσαι τὴν διάνοιαν αὐτῶν ἀπὸ τῆσ θέασ·

ἀλλ’ οὖν ἕκαστοσ, ἐπειδὰν μόνον ὑπερβῇ τὸν οὐδόν, ἀθρόῳ τῷ κάλλει. περιχυθεὶσ λόγων μὲν ἐκείνων ἢ ἀκροάσεωσ ἄλλησ ^ οὐδὲ τὴν ἀρχὴν ἀϊόντι ἐοίκεν, ὅλοσ δὲ πρὸσ τοῖσ ὁρωμένοισ ἐστίν, εἰ μὴ τύχοι τισ παντελῶσ τυφλὸσ ὢν ἢ ἐν νυκτὶ ὥσπερ ἡ ἐξ Ἀρείου πάγου βουλὴ ποιοῖτο τὴν ἀκρόασιν. ὅτι γὰρ οὐκ ἀξιόμαχον λόγων ἰσχὺσ ὄψει ἀνταγωνίσασθαι καὶ ὁ Σειρήνων μῦθοσ παρατεθεὶσ τῷ περὶ τῶν Γοργόνων διδάξειεν ἄν·

ἐκεῖναι μὲν γὰρ ἐκήλουν τοὺσ παραπλέοντασ μελῳδοῦσαι καὶ κολακεύουσαι· τοῖσ ᾄσμασιν καὶ καταπλεύσαντασ ἐπὶ πολὺ κατεῖχον, καὶ ὅλωσ τὸ ἔργον αὐτῶν ἐδεῖτό τινοσ διατριβῆσ, καὶ πού τισ αὐτὰσ καὶ παρέπλευσε καὶ τοῦ μέλουσ παρήκουσε· τὸ δὲ τῶν Γοργόνων κάλλοσ, ἅτε βιαιότατόν τε ὂν καὶ τοῖσ καιριωτάτοισ τῆσ ψυχῆσ ὁμιλοῦν, εὐθὺσ ἐξίστη τοὺσ ἰδόντασ καὶ ἀφώνουσ ἐποίει, ὡσ δὲ ὁ μῦθοσ βούλεται καὶ λέγεται, λίθινοι ἐγίγνοντο ὑπὸ θαύματοσ. ὥστε καὶ ὃν ὑπὲρ τοῦ ταὼ λόγον εἶπε πρὸσ ὑμᾶσ μικρὸν ἔμπροσθεν, ὑπὲρ ἐμαυτοῦ εἰρῆσθαι νομίζω· καὶ γὰρ ἐκείνου ἐν τῇ ὄψει, οὐκ ἐν τῇ φωνῇ τὸ τερπνόν. καὶ εἲ γέ τισ παραστησάμενοσ τὴν ἀηδόνα ἢ τὸν κύκνον ᾄδειν κελεύοι, μεταξὺ δὲ ᾀδόντων παραδείξειε τὸν ταὼ σιωπῶντα, εὖ οἶδ’ ὅτι . ἐπ’ ἐκεῖνον μεταβήσεται ἡ ψυχὴ μακρὰ χαίρειν φράσασα τοῖσ ἐκείνων ᾅσμασιν· οὕτωσ ἄμαχόν τι ἐοίκεν εἶναι ἡ δι’ ὄψεωσ ἡδονή. καὶ ἔγωγε, εἰ βούλεσθε, μάρτυρα ὑμῖν παραστήσομαι σοφὸν ἄνδρα, ὃσ αὐτίκα μοι μαρτυρήσει ὡσ πολὺ ἐπικρατέστερά ἐστι τῶν ἀκουομένων τὰ ὁρώμενα.

καί μοι σὺ ἤδη ὁ κῆρυξ προσκάλει αὐτὸν Ἡρόδοτον Λύξου Ἁλικαρνασόθεν· κἀπειδὴ καλῶσ ποιῶν ὑπήκουσε, μαρτυρείτω παρελθών ἀναδέξασθε δὲ αὐτὸν Ιἀστὶ πρὸσ ὑμᾶσ λέγοντα ὥσπερ αὐτῷ ἔθοσ. ἀληθέα τάδε ὁ λόγοσ ὑμῖν, ἄνδρεσ δικασταί, μυθέεται καὶ οἱ πείθεσθε ὅσα ἂν λέγῃ τουτέων πέρι ὄψιν ἀκοῆσ προτιμέων ὦτα γὰρ τυγχάνει ἐόντα ἀπιστότερα ὀφθαλμῶν· Ἀκούετε τοῦ μάρτυροσ ἅ φησιν, ὡσ τὰ πρῶτα τῇ ὄψει ἀπέδωκεν; εἰκότωσ. τὰ μὲν γὰρ ἔπεα πτερόεντά ἐστι καὶ οἴχεται ἅμα τῷ προελθεῖν ἀποπτάμενα, ἡ δὲ τῶν ὁρωμένων τέρψισ ἀεὶ παρεστῶσα καὶ παραμένουσα πάντωσ τὸν θεατὴν ὑπάγεται. πῶσ οὖν οὐ χαλεπὸσ τῷ λέγοντι ἀνταγωνιστὴσ οἶκοσ οὕτω καλὸσ καὶ περίβλεπτοσ ὤν;

μᾶλλον δὲ τὸ μέγιστον οὐδέπω φημί· ὑμεῖσ γὰρ αὐτοὶ οἱ δικασταὶ καὶ μεταξὺ λεγόντων ἡμῶν ἐσ τὴν ὀροφὴν ἀπεβλέπετε καὶ τοὺσ τοίχουσ ἐθαυμάζετε καὶ τὰσ γραφὰσ ἐξητάζετε πρὸσ ἑκάστην ἀποστρεφόμενοι. καὶ μηδὲν αἰσχυνθῆτε· συγγνώμη γάρ, εἴ τι ἀνθρώπινον πεπόνθατε, ἄλλωσ τε καὶ πρὸσ οὕτω καλὰσ καὶ ποικίλασ τὰσ ὑποθέσεισ. τῆσ γὰρ τέχνησ τὸ ἀκριβὲσ καὶ τῆσ ἱστορίασ μετὰ τοῦ ἀρχαίου τὸ ὠφέλιμον ἐπαγωγὸν ὡσ ἀληθῶσ καὶ πεπαιδευμένων θεατῶν δεόμενον. καὶ ἵνα μὴ πάντα ἐκεῖσε ἀποβλέπητε ἡμᾶσ ἀπολιπόντεσ, φέρε ὡσ οἱο͂́ν τε γράψωμαι αὐτὰ ὑμῖν τῷ λόγῳ· ἡσθήσεσθε γάρ, οἶμαι, ἀκούοντεσ ἃ καὶ ὁρῶντεσ θαυμάζετε. καὶ ἴσωσ ἄν με καὶ δι’ αὐτὸ ἐπαινέσαιτε καὶ τοῦ ἀντιδίκου προτιμήσαιτε, ὡσ καὶ αὐτὸν ἐπιδείξαντα καὶ διπλασιάσαντα ὑμῖν τὴν ἡδονήν. τὸ χαλεπὸν δὲ τοῦ τολμήματοσ ὁρᾶτε, ἄνευ χρωμάτων καὶ σχημάτων καὶ τόπου συστήσασθαι τοσαύτασ εἰκόνασ· ψιλὴ γάρ τισ ἡ γραφὴ τῶν λόγων. ἐν δεξιᾷ μὲν οὖν εἰσιόντι Ἀργολικῷ μύθῳ ἀναμέμικται πάθοσ Αἰθιοπικὸν ὁ Περσεὺσ τὸ κῆτοσ φονεύει καὶ τὴν Ἀνδρομέδαν καθαιρεῖ, καὶ μετὰ μικρὸν γαμήσει καὶ ἄπεισιν αὐτὴν ἄγων πάρεργον τοῦτο τῆσ ἐπὶ Γοργόνασ πτήσεωσ.

ἐν βραχεῖ δὲ πολλὰ ὁ τεχνίτησ ἐμιμήσατο, αἰδῶ παρθένου καὶ φόβον ‐ ἐπισκοπεῖ γὰρ μάχην ἄνωθεν ἐκ τῆσ πέτρασ ‐ καὶ νεανίου τόλμαν ἐρωτικὴν καὶ θηρίου ὄψιν ἀπρόσμαχον καὶ τὸ μὲν ἔπεισι πεφρικὸσ ταῖσ ἀκάνθαισ καὶ δεδιττόμενον τῷ χάσματι, ὁ Περσεὺσ δὲ τῇ λαιᾷ μὲν προδείκνυσι τὴν Γοργόνα, τῇ δεξιᾷ δὲ καθικνεῖται τῷ ξίφει· καὶ τὸ μὲν ὅσον τοῦ κήτουσ εἶδε τὴν Μέδουσαν, ἤδη λίθοσ ἐστίν, τὸ δ’ ὅσον ἔμψυχον μένει, τῇ ἁρ́πῃ κόπτεται. ἑξῆσ δὲ μετὰ τήνδε τὴν εἰκόνα ἕτερον δρᾶμα γέγραπται δικαιότατον, οὗ τὸ ἀρχέτυπον ὁ γραφεὺσ παρ’ Εὐριπίδου ἢ Σοφοκλέουσ δοκεῖ μοι λαβεῖν ἐκεῖνοι γὰρ ὁμοίαν ἔγραψαν τὴν εἰκόνα.

τὼ νεανία τὼ ἑταίρω Πυλάδησ τε ὁ Φωκεὺσ καὶ Ὀρέστησ δοκῶν ἤδη τεθνάναι λαθόντ’ ἐσ τὰ βασίλεια παρελθόντε φονεύουσιν ἄμφω τὸν Αἴγισθον ἡ δὲ Κλυταιμήστρα ἤδη ἀνῄρηται καὶ ἐπ’ εὐνῆσ τινοσ ἡμίγυμνοσ πρόκειται καὶ θεραπεία πᾶσα ἐκπεπληγμένοι τὸ ἔργον οἱ μὲν ὥσπερ βοῶσιν, οἱ δέ τινεσ ὅπῃ φύγωσι περιβλέπουσι. σεμνὸν δέ τι ὁ γραφεὺσ ἐπενόησεν, τὸ μὲν ἀσεβὲσ τῆσ ἐπιχειρήσεωσ δείξασ μόνον καὶ ὡσ ἤδη πεπραγμένον παραδραμών, ἐμβραδύνοντασ δὲ τοὺσ νεανίσκουσ ἐργασάμενοσ τῷ τοῦ μοιχοῦ φόνῳ. μετὰ δὲ τοῦτο θεόσ ἐστιν εὔμορφοσ καὶ μειράκιον ὡραῖον, ἐρωτική τισ παιδιά·

ὁ Βράγχοσ ἐπὶ πέτρασ καθεζόμενοσ ἀνέχει λαγὼν καὶ προσπαίζει τὸν κύνα, ὁ δὲ πηδησομένῳ ἐοίκεν ἐπ’ αὐτὸν εἰσ τὸ ὕψοσ, καὶ Ἀπόλλων παρεστὼσ μειδιᾷ τερπόμενοσ ἀμφοῖν καὶ τῷ παιδὶ παίζοντι καὶ πειρωμένῳ τῷ κυνί. ἐπὶ δὲ τούτοισ ὁ Περσεὺσ πάλιν τὰ πρὸ τοῦ κήτουσ ἐκεῖνα τολμῶν καὶ ἡ Μέδουσα τεμνομένη τὴν κεφαλὴν καὶ Ἀθηνᾶ σκέπουσα τὸν Περσέα·

ὁ δὲ τὴν μὲν τόλμαν εἴργασται, τὸ δὲ ἔργον οὐχ ἑώρακεν, πλὴν ἐπὶ τῆσ ἀσπίδοσ, τῆσ Γοργόνοσ τὴν εἰκόνα· οἶδε γὰρ τὸ πρόστιμον τῆσ ἀληθοῦσ ὄψεωσ. κατὰ δὲ τὸν μέσον τοῖχον ἄνω τῆσ ἀντιθύρου.

Ἀθηνᾶσ ναὸσ πεποίηται, ἡ θεὸσ λίθου λευκοῦ, τὸ σχῆμα οὐ πολεμιστήριον, ἀλλ’ οἱο͂ν ἂν γένοιτο εἰρήνην ἀγούσησ θεοῦ πολεμικῆσ. εἶτα μετὰ ταύτην ἄλλη Ἀθηνᾶ, οὐ λίθοσ αὕτη γε, ἀλλὰ γραφὴ πάλιν Ἥφαιστοσ αὐτὴν διώκει ἐρῶν, ἡ δὲ φεύγει, κἀκ.

τῆσ διώξεωσ Ἐριχθόνιοσ γίγνεται. ταύτῃ ἕπεται παλαιά τισ ἄλλη γραφή·

καὶ ὁ Ἥλιοσ φανεὶσ ἰᾶται τὴν πήρωσιν, καὶ ὁ Ἥφαιστοσ Λημνόθεν ἐπισκοπεῖ τὸ ἔργον.

Ὀδυσσεὺσ τὸ μετὰ τοῦτο δῆθεν μεμηνώσ, ἅτε συστρατεύειν τοῖσ Ἀτρείδαισ μὴ θέλων πάρεισι δὲ οἱ πρέσβεισ ἤδη καλοῦντεσ, καὶ τὰ μὲν τῆσ ὑποκρίσεωσ πιθανὰ πάντα, ἡ ἀπήνη, τὸ τῶν ὑπεζευγμένων ἀσύμφωνον, ἡ ἄνοια τῶν δρωμένων·

ἐλέγχεται δ’ ὅμωσ τῷ βρέφει· Παλαμήδησ γὰρ ὁ τοῦ Ναυπλίου συνεὶσ τὸ γιγνόμενον, ἁρπάσασ τὸν Τηλέμαχον ἀπειλεῖ φονεύσειν πρόκωπον ἔχων τὸ ξίφοσ, καὶ πρὸσ τὴν τῆσ μανίασ ὑπόκρισιν ὀργὴν καὶ οὗτοσ ἀνθυποκρίνεται. ὁ δὲ Ὀδυσσεὺσ πρὸσ τὸν φόβον τοῦτον σωφρονεῖ καὶ πατὴρ γίγνεται καὶ λύει τὴν ὑπόκρισιν. ὑστάτη δὲ ἡ Μήδεια.

γέγραπται τῷ ζήλῳ διακαήσ, τὼ παῖδε ὑποβλέπουσα καί τι δεινὸν ἐννοοῦσα· ἔχει γοῦν ἤδη τὸ ξίφοσ, τὼ δ’ ἀθλίω καθῆσθον γελῶντε, μηδὲν τῶν μελλόντων εἰδότε, καὶ ταῦτα ὁρῶντε τὸ ξίφοσ ἐν ταῖν χεροῖν. ταῦτα πάντα, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, οὐχ ὁρᾶτε ὅπωσ ἀπάγει μὲν τὸν ἀκροατὴν καὶ πρὸσ τὴν θέαν ἀποστρέφει, μόνον δὲ καταλείπει τὸν λέγοντα;

καὶ ἔγωγε διεξῆλθον αὐτά, οὐχ ἵνα τὸν ἀντίδικον τολμηρὸν ὑπολαβόντεσ καὶ θρασύν, εἰ τοῖσ οὕτω δυσκόλοισ ἑαυτὸν ἑκὼν φέρων ἐπέβαλεν, καταγνῶτε καὶ μισήσητε καὶ ἐπὶ τῶν λόγων ἐγκαταλίπητε, ἀλλ’ ἵνα μᾶλλον αὐτῷ συναγωνίσησθε καὶ ὡσ οἱο͂́ν τε καταμύοντεσ ἀκούητε τῶν λεγομένων, λογιζόμενοι τοῦ πράγματοσ τὴν δυσχέρειαν· μόλισ γὰρ ἂν οὕτω δυνηθείη οὐ δικασταῖσ ἀλλὰ συναγωνισταῖσ ὑμῖν χρησάμενοσ μὴ παντάπασιν ἀνάξιοσ τῆσ τοῦ οἴκου πολυτελείασ νομισθῆναι. εἰ δὲ ὑπὲρ ἀντιδίκου ταῦτα δέομαι, μὴ, θαυμάσητε· ὑπὸ γὰρ τοῦ τὸν οἶκον φιλεῖν καὶ τὸν ἐν αὐτῷ λέγοντα, ὅστισ ἂν ᾖ, βουλοίμην ἂν εὐδοκιμεῖν·

상위

Lucian (루키아노스)

목록

  • (no name)
일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION