헬라어 문장 검색 - Λυξιαν́Αλεχανδ́1́

(루키아노스, Alexander, (no name))

σὺ μὲν ἴσωσ, ω φίχτατβ Κέλσε, μικρόν τι καὶ φαῦλον οἰεί τὸ πρόσταγμα, προστάττειν τὸν Ἀλεξάνδρου σοι τοῦ Ἀβωνοτειχίτου γόητοσ βίον καὶ ἐπινοίασ αὐτοῦ καὶ τολμήματα καὶ μαγγανείασ εἰσ βιβλίον ἐγγράψαντα πέμψαι· τὸ δέ, εἴ τισ ἐθέλοι πρὸσ τὸ ἀκριβὲσ ἕκαστον ἐπεξιέναι, οὐ μεῖόν ἐστιν ἢ τὰσ Ἀλεξάνδρου τοῦ Φιλίππου πράξεισ ἀναγράψαι· τοσοῦτοσ εἰσ κακίαν οὗτοσ, ὅσοσ εἰσ ἀρετὴν ἐκεῖνοσ. ὅμωσ δὲ εἰ μετὰ συγγνώμησ ἀναγνώσεσθαι μέλλοισ καὶ τὰ ἐνδέοντα τοῖσ ἱστορουμένοισ προσλογιεῖσθαι,, ὑποστήσομαί σοι τὸν ἆθλον, καὶ τὴν Αὐγέου βουστασίαν, εἰ καὶ μὴ πᾶσαν, ἀλλ’ εἰσ δύναμίν γε τὴν ἐμαυτοῦ ἀνακαθάρασθαι πειράσομαι, ὀλίγουσ ὅσουσ τῶν κοφίνων ἐκφορήσασ, ὡσ ἀπ’ ἐκείνων τεκμαίροιο πόση πᾶσα καὶ ὡσ ἀμύθητοσ ἦν ἡ κόπροσ ἣν τρισχίλιοι βόεσ ἐν πολλοῖσ ἔτεσιν ποιῆσαι ἐδύναντο. αἰδοῦμαι μὲν οὖν ὑπὲρ ἀμφοῖν, ὑπέρ τε σοῦ καὶ ἐμαυτοῦ σοῦ μέν, ἀξιοῦντοσ μνήμῃ καὶ γραφῇ παραδοθῆναι ἄνδρα τρισκατάρατον, ἐμαυτοῦ δέ, σπουδὴν ποιουμένου ἐπὶ τοιαύτῃ ἱστορίᾳ καὶ πράξεσιν ἀνθρώπου, ὃν οὐκ ἀναγιγνώσκεσθαι πρὸσ τῶν πεπαιδευμένων ἦν ἄξιον, ἀλλ’ ἐν πανδήμῳ τινὶ μεγίστῳ θεάτρῳ ὁρᾶσθαι ὑπὸ πιθήκων ἢ ἀλωπέκων σπαραττόμενον.

ἀλλ’ ἤν τισ ἡμῖν ταύτην ἐπιφέρῃ τὴν αἰτίαν, ἕξομεν καὶ αὐτοὶ εἰσ παράδειγμά τι τοιοῦτον ἀνενεγκεῖν. καὶ Ἀρριανὸσ γὰρ ὁ τοῦ Ἐπικτήτου μαθητήσ, ἀνὴρ Ῥωμαίων ἐν τοῖσ πρώτοισ καὶ παιδείᾳ παρ’ ὅλον τὸν βίον συγγενόμενοσ, ὅμοιόν τι παθὼν ἀπολογήσαιτ’ ἂν καὶ ὑπὲρ ἡμῶν Τιλλορόβου ^ γοῦν τοῦ λῃστοῦ κἀκεῖνοσ βίον ἀναγράψαι ἠξίωσεν. ἡμεῖσ δὲ πολὺ ὠμοτέρου λῃστοῦ μνήμην ποιησόμεθα, ὅσῳ μὴ ἐν ὕλαισ καὶ ἐν ὄρεσιν, ἀλλ’ ἐν πόλεσιν οὗτοσ ἐλῄστευεν, οὐ Μυσίαν μόνην οὐδὲ τὴν Ἴδην κατατρέχων οὐδὲ ὀλίγα τῆσ Ἀσίασ μέρη τὰ ἐρημότερα λεηλατῶν, ἀλλὰ πᾶσαν ὡσ εἰπεῖν τὴν Ῥωμαίων ἀρχὴν ἐμπλήσασ τῆσ λῃστείασ τῆσ αὑτοῦ. πρότερον δέ σοι αὐτὸν ὑπογράψω τῷ λόγῳ πρὸσ τὸ ὁμοιότατον εἰκάσασ, ὡσ ἂν δύνωμαι, καίτοι μὴ πάνυ γραφικόσ τισ ὤν.

τὸ γὰρ δὴ σῶμα, ἵνα σοι καὶ τοῦτο δείξω, μέγασ τε ἦν καὶ καλὸσ ἰδεῖν καὶ θεοπρεπὴσ ὡσ ἀληθῶσ, λευκὸσ τὴν χρόαν, τὸ γένειον οὐ πάνυ λάσιοσ, κόμην τὴν μὲν ἰδίαν, τὴν δὲ καὶ πρόσθετον ἐπικείμενοσ εὖ μάλα εἰκασμένην καὶ τοὺσ πολλοὺσ ὅτι ἦν ἀλλοτρία λεληθυῖαν· ὀφθαλμοὶ πολὺ τὸ γοργὸν καὶ ἔνθεον διεμφαίνοντεσ, φώνημα ἥδιστόν τε ἅμα καὶ λαμπρότατον καὶ ὅλωσ οὐδαμόθεν μεμπτὸσ ἦν ταῦτά γε. τοιόσδε μὲν τὴν μορφήν ἡ ψυχὴ δὲ καὶ ἡ γνώμη ‐ ἀλεξίκακε Ἡράκλεισ καὶ Ζεῦ ἀποτρόπαιε καὶ Διόσκουροι σωτῆρεσ, πολεμίοισ καὶ ἐχθροῖσ ἐντυχεῖν γένοιτο καὶ ^ συγγενέσθαι τοιούτῳ τινί.

συνέσει μὲν γὰρ καὶ ἀγχινοίᾳ καὶ δριμύτητι πάμπολυ τῶν ἄλλων διέφερεν, καὶ τό τε περίεργον καὶ εὐμαθὲσ καὶ μνημονικὸν καὶ πρὸσ τὰ μαθήματα εὐφυέσ, πάντα ταῦτα εἰσ ὑπερβολὴν ἑκασταχοῦ ὑπῆρχεν αὐτῷ. ἐχρῆτο δὲ αὐτοῖσ εἰσ τὸ χείριστον, καὶ ὄργανα ταῦτα γενναῖα ὑποβεβλημένα ἔχων αὐτίκα μάλα τῶν ἐπὶ κακίᾳ διαβοήτων ἀκρότατοσ ἀπετελέσθη, ὑπὲρ τοὺσ Κέρκωπασ, ὑπὲρ τὸν Εὐρύβατον ἢ Φρυνώνδαν ἢ Ἀριστόδημον ἢ Σώστρατον. αὐτὸσ μὲν γὰρ τῷ γαμβρῷ Ῥουτιλιανῷ ποτε γράφων καὶ τὰ μετριώτατα ὑπὲρ αὑτοῦ λέγων Πυθαγόρᾳ ὅμοιοσ εἶναι ἠξίου. ἀλλ’ ἵλεωσ μὲν ὁ Πυθαγόρασ εἰή, σοφὸσ ἀνήρ καὶ τὴν γνώμην θεσπέσιοσ, εἰ δὲ κατὰ τοῦτον ἐγεγένητο, παῖσ ἂν εὖ οἶδ’ ὅτι πρὸσ αὐτὸν εἶναι; ἔδοξε. καὶ πρὸσ Χαρίτων μή με νομίσῃσ ἐφ’ ὕβρει ταῦτα τοῦ Πυθαγόρου λέγειν ἢ συνάπτειν πειρώμενον αὐτοὺσ πρὸσ ὁμοιότητα τῶν πράξεων· ἀλλ’ εἴ τισ τὰ χείριστα καὶ βλασφημότατα τῶν ἐπὶ διαβολῇ περὶ τοῦ Πυθαγόρου λεγομένων, οἷσ ἔγωγε οὐκ ἂν πεισθείην ὡσ ἀληθέσιν οὖσιν, ὅμωσ συναγάγοι εἰσ τὸ αὐτό, πολλοστὸν ἂν μέροσ ἅπαντα ἐκεῖνα γένοιτο τῆσ Ἀλεξάνδρου δεινότητοσ. ὅλωσ γὰρ ἐπινόησόν μοι καὶ τῷ λογισμῷ διατύπωσον ποικιλωτάτην τινὰ ψυχῆσ κρᾶσιν ἐκ ψεύδουσ καὶ δόλων καὶ ἐπιορκιῶν καὶ κακοτεχνιῶν συγκειμένην, ῥᾳδίαν, τολμηράν, παράβολον, φιλόπονον ἐξεργάσασθαι τὰ νοηθέντα, καὶ πιθανὴν καὶ ἀξιόπιστον καὶ ὑκοκριτικὴν τοῦ βελτίονοσ καὶ τῷ ἐναντιωτάτῳ τῆσ βουλήσεωσ ἐοικυῖαν. οὐδεὶσ γοῦν τὸ πρῶτον ἐντυχὼν οὐκ ἀπῆλθε δόξαν λαβὼν ὑπὲρ αὐτοῦ ὡσ εἰή πάντων ἀνθρώπων χρηστότατοσ καὶ ἐπιεικέστατοσ καὶ προσέτι ἁπλοϊκώτατόσ τε καὶ ἀφελέστατοσ. ἐπὶ πᾶσι δὲ τούτοισ τὸ μεγαλουργὸν προσῆν καὶ τὸ μηδὲν μικρὸν ἐπινοεῖν, ἀλλ’ ἀεὶ τοῖσ μεγίστοισ ἐπέχειν τὸν νοῦν. μειράκιον μὲν οὖν ἔτι ὢν πάνυ ὡραῖον, ὡσ ἐνῆν ἀπὸ τῆσ καλάμησ τεκμαίρεσθαι καὶ ἀκούειν τῶν διηγουμένων, ἀνέδην ἐπόρνευε καὶ συνῆν ἐπὶ μισθῷ τοῖσ δεομένοισ.

ἐν δὲ τοῖσ ἄλλοισ λαμβάνει τισ αὐτὸν ἐραστὴσ γόησ τῶν μαγείασ καὶ ἐπῳδὰσ θεσπεσίουσ ὑπισχνουμένων καὶ χάριτασ ἐπὶ τοῖσ ἐρωτικοῖσ καὶ ἐπαγωγὰσ τοῖσ ἐχθροῖσ καὶ θησαυρῶν ἀναπομπὰσ καὶ κλήρων διαδοχάσ. οὗτοσ ἰδὼν εὐφυᾶ παῖδα καὶ πρὸσ ὑπηρεσίαν τῶν ἑαυτοῦ πράξεων ἑτοιμότατον, οὐ μεῖον ἐρῶντα τῆσ κακίασ τῆσ αὐτοῦ ἢ αὐτὸσ τῆσ ὡρ́ασ τῆσ ἐκείνου, ἐξεπαίδευσέ τε αὐτὸν καὶ διετέλει ὑπουργῷ καὶ ὑπηρέτῃ καὶ διακόνῳ χρώμενοσ. ὁ δ’ αὐτὸσ ἐκεῖνοσ δημοσίᾳ μὲν ἰατρὸσ δῆθεν ἦν, ἠπίστατο δὲ κατὰ τὴν Θῶνοσ τοῦ Αἰγυπτίου γυναῖκα φάρμακα πολλὰ μὲν ἐσθλὰ μεμιγμένα, πολλὰ δὲ λυγρά· ὧν ἁπάντων κληρονόμοσ καὶ διάδοχοσ οὗτοσ ἐγένετο. ἦν δὲ ὁ διδάσκαλοσ ἐκεῖνοσ καὶ ἐραστὴσ τὸ γένοσ Τυανεύσ, τῶν Ἀπολλωνίῳ τῷ πάνυ ^ συγγενομένων καὶ τὴν πᾶσαν αὐτοῦ τραγῳδίαν εἰδότων. ὁρᾷσ ἐξ οἱάσ σοι διατριβῆσ ἄνθρωπον λέγω. ἤδη δὲ πώγωνοσ ὁ Ἀλέξανδροσ πιμπλάμενοσ καὶ τοῦ Τυανέωσ ἐκείνου ἀποθανόντοσ ἐν ἀπορίᾳ καθεστώσ, ἀπηνθηκυίασ ἅμα τῆσ ὡρ́ασ, ἀφ’ ἧσ τρέφεσθαι ἐδύνατο, οὐκέτι μικρὸν οὐδὲν ἐπενόει, ἀλλὰ κοινωνήσασ Βυζαντίῳ τινὶ χορογράφῳ τῶν καθιέντων εἰσ τοὺσ ἀγῶνασ, πολὺ καταρατοτέρῳ τὴν φύσιν ‐ Κοκκωνᾶσ δέ, οἶμαι, ἐπεκαλεῖτο ‐ περιῄεσαν γοητεύοντεσ καὶ μαγγανεύοντεσ καὶ τοὺσ παχεῖσ τῶν ἀνθρώπων ‐ οὕτωσ γὰρ αὐτοὶ τῇ πατρίῳ τῶν μάγων φωνῇ τοὺσ πολλοὺσ ὀνομάζουσιν ‐ ἀποκείροντεσ.

ἐν δὴ τούτοισ καὶ Μακέτιν γυναῖκα πλουσίαν, ἔξωρον μέν, ἐράσμιον δὲ ἔτι εἶναι βουλομένην, ἐξευρόντεσ ἐπεσιτίσαντό τε τὰ ἀρκοῦντα παρ’ αὐτῆσ καὶ ἠκολούθησαν ἐκ τῆσ Βιθυνίασ εἰσ τὴν Μακεδονίαν. Πελλαία δὲ ἦν ἐκείνη, πάλαι μὲν εὐδαίμονοσ χωρίου κατὰ τοὺσ τῶν Μακεδόνων βασιλέασ, νῦν δὲ ταπεινοῦ ^ καὶ ὀλιγίστουσ οἰκήτορασ ἔχοντοσ. ἐνταῦθα ἰδόντεσ δράκοντασ παμμεγέθεισ, ἡμέρουσ πάνυ καὶ τιθασούσ, ὡσ καὶ ὑπὸ γυναικῶν τρέφεσθαι καὶ παιδίοισ συγκαθεύδειν καὶ πατουμένουσ ἀνέχεσθαι καὶ θλιβομένουσ μὴ ἀγανακτεῖν καὶ γάλα πίνειν ἀπὸ θηλῆσ κατὰ ταὐτὰ τοῖσ βρέφεσι ‐ πολλοὶ δὲ γίγνονται παρ’ αὐτοῖσ τοιοῦτοι, ὅθεν καὶ τὸν περὶ τῆσ Ὀλυμπιάδοσ μῦθον διαφοιτῆσαι πάλαι εἰκόσ, ὁπότε ἐκύει τὸν Ἀλέξανδρον, δράκοντόσ τινοσ, οἶμαι, τοιούτου συγκαθεύδοντοσ αὐτῇ ‐ ὠνοῦνται τῶν ἑρπετῶν ἓν κάλλιστον ὀλίγων ὀβολῶν.

καὶ κατὰ τὸν Θουκυδίδην ἄρχεται ὁ πόλεμοσ ἐνθένδε ἤδη. ὡσ γὰρ ἂν δύο κάκιστοι καὶ μεγαλότολμοι καὶ πρὸσ τὸ κακουργεῖν προχειρότατοι εἰσ τὸ αὐτὸ συνελθόντεσ, ῥᾳδίωσ κατενόησαν τὸν τῶν ἀνθρώπων βίον ὑπὸ δυοῖν τούτοιν μεγίστοιν τυραννούμενον, ἐλπίδοσ καὶ φόβου, καὶ ὅτι ὁ τούτων ἑκατέρῳ εἰσ δέον χρήσασθαι δυνάμενοσ τάχιστα πλουτήσειεν ἂν ἀμφοτέροισ γάρ, τῷ τε δεδιότι καὶ τῷ ἐλπίζοντι, ἑώρων τὴν πρόγνωσιν ἀναγκαιοτάτην τε καὶ ποθεινοτάτην οὖσαν, καὶ Δελφοὺσ οὕτω πάλαι πλουτῆσαι καὶ ἀοιδίμουσ γενέσθαι καὶ Δῆλον καὶ Κλάρον καὶ Βραγχίδασ, τῶν ἀνθρώπων ἀεὶ δι’ οὓσ προεῖπον τυράννουσ, τὴν ἐλπίδα καὶ τὸν φόβον, φοιτώντων εἰσ τὰ ἱερὰ καὶ προμαθεῖν τὰ μέλλοντα δεομένων, καὶ δι’ αὐτὸ ἑκατόμβασ θυόντων καὶ χρυσᾶσ πλίνθουσ ἀνατιθέντων.

ταῦτα πρὸσ ἀλλήλουσ στρέφοντεσ καὶ κυκῶντεσ μαντεῖον συστήσασθαι καὶ χρηστήριον ἐβουλεύοντο· εἰ γὰρ τοῦτο προχωρήσειεν αὐτοῖσ, αὐτίκα πλούσιοί τε καὶ εὐδαίμονεσ ἔσεσθαι ἤλπιζον ‐ ὅπερ ἐπὶ μεῖζον ἢ κατὰ τὴν πρώτην προσδοκίαν ἀπήντησεν αὐτοῖσ καὶ κρεῖττον διεφάνη τῆσ ἐλπίδοσ. τοὐντεῦθεν τὴν σκέψιν ἐποιοῦντο, πρῶτον μὲν περὶ τοῦ χωρίου, δεύτερον δὲ ἥτισ ἡ ἀρχὴ καὶ ὁ τρόποσ ἂν γένοιτο τῆσ ἐπιχειρήσεωσ.

ὁ μὲν οὖν Κοκκωνᾶσ τὴν Καλχηδόνα ἐδοκίμαζεν ἐπιτήδειον εἶναι καὶ εὔκαιρον χωρίον, ^ τῇ τε Θρᾴκῃ καὶ τῇ Βιθυνίᾷ πρόσοικον, οὐχ ἑκὰσ οὐδὲ τῆσ Ἀσίασ καὶ Γαλατίασ καὶ τῶν ὑπερκειμένων ἐθνῶν ἁπάντων ὁ δὲ Ἀλέξανδροσ ἔμπαλιν τὰ οἴκοι προὔκρινεν, λέγων ὅπερ ἀληθὲσ ἦν, πρὸσ τὴν τῶν τοιούτων ἀρχὴν καὶ ἐπιχείρησιν ἀνθρώπων δεῖν παχέων καὶ ἠλιθίων τῶν ὑποδεξομένων, οἱούσ τοὺσ Παφλαγόνασ εἶναι ἔφασκεν ὑπεροικοῦντασ τὸ τοῦ Ἀβώνου τεῖχοσ, δεισιδαίμονασ τοὺσ πολλοὺσ καὶ πλουσίουσ, καὶ μόνον εἰ φανείη τισ αὐλητὴν ἢ τυμπανιστὴν ἢ κυμβάλοισ κροτοῦντα ἐπαγόμενοσ, κοσκίνῳ τὸ τοῦ λόγου μαντευόμενοσ, αὐτίκα μάλα πάντασ κεχηνότασ πρὸσ αὐτὸν καὶ ὥσπερ τινὰ τῶν ἐπουρανίων προσβλέποντασ. οὐκ ὀλίγησ δὲ τῆσ περὶ τοῦτο στάσεωσ αὐτοῖσ γενομένησ τέλοσ ἐνίκησεν ὁ Ἀλέξανδροσ, καὶ ἀφικόμενοι εἰσ τὴν Χαλκηδόνα ‐ χρήσιμον γάρ τι ὅμωσ ἡ πόλισ αὐτοῖσ ἔχειν ἔδοξε ‐ ἐν τῷ Ἀπόλλωνοσ ἱερῷ, ὅπερ ἀρχαιότατόν ἐστι τοῖσ Χαλκηδονίοισ, κατορύττουσι δέλτουσ χαλκᾶσ, λεγούσασ ὡσ αὐτίκα μάλα ὁ Ἀσκληπιὸσ σὺν τῷ πατρὶ Ἀπόλλωνι μέτεισιν εἰσ τὸν Πόντον καὶ καθέξει τὸ τοῦ Ἀβώνου τεῖχοσ.

αὗται αἱ δέλτοι ἐξεπίτηδεσ εὑρεθεῖσαι διαφοιτῆσαι ῥᾳδίωσ τὸν λόγον τοῦτον εἰσ πᾶσαν τὴν Βιθυνίαν καὶ τὸν Πόντον ἐποίησαν, καὶ πολὺ πρὸ τῶν ἄλλων εἰσ τὸ τοῦ Ἀβώνου τεῖχοσ· κἀκεῖνοι γὰρ καὶ νεὼν αὐτίκα ἐψηφίσαντο ἐγεῖραι καὶ τοὺσ θεμελίουσ ἤδη ἔσκαπτον. κἀνταῦθα ὁ μὲν Κοκκωνᾶσ ἐν Χαλκηδόνι καταλείπεται, διττούσ τινασ καὶ ἀμφιβόλουσ καὶ λοξοὺσ χρησμοὺσ συγγράφων, καὶ μετ’ ὀλίγον ἐτελεύτησε τὸν βίον, ὑπὸ ἐχίδνησ, οἶμαι, δηχθείσ. προεισπέμπεται δὲ ὁ Ἀλέξανδροσ, κομῶν ἤδη καὶ πλοκάμουσ καθειμένοσ καὶ μεσόλευκον χιτῶνα πορφυροῦν ἐνδεδυκὼσ καὶ ἱμάτιον ὑπὲρ αὐτοῦ λευκὸν ἀναβεβλημένοσ, ἁρ́πην ἔχων κατὰ τὸν Περσέα, ἀφ’ οὗ ἑαυτὸν ἐγενεαλόγει μητρόθεν καὶ οἱ ὄλεθροι ἐκεῖνοι Παφλαγόνεσ, εἰδότεσ αὐτοῦ ἄμφω τοὺσ γονέασ ἀφανεῖσ καὶ ταπεινούσ, ἐπίστευον τῷ χρησμῷ λέγοντι Περσείδησ γενεὴν Φοίβῳ φίλοσ οὗτοσ ὁρᾶται, δῖοσ Ἀλέξανδροσ, Ποδαλειρίου αἷμα λελογχώσ.

οὕτωσ ἄρα ὁ Ποδαλείριοσ μάχλοσ καὶ γυναικομανὴσ τὴν φύσιν, ὡσ ἀπὸ Τρίκκησ μέχρι Παφλαγονίασ στύεσθαι ἐπὶ τὴν Ἀλεξάνδρου μητέρα. εὑρ́ητο δὲ χρησμὸσ ἤδη, ὡσ Σιβύλλησ προμαντευσαμένησ· Εὐξείνου Πόντοιο παρ’ ᾐόσιν ἄγχι Σινώπησ ἔσται τισ κατὰ Τύρσιν ὑπ’ Αὐσονίοισι προφήτησ, ἐκ πρώτησ δεικνὺσ μονάδοσ τρισσῶν δεκάδων τε πένθ’ ἑτέρασ μονάδασ καὶ εἰκοσάδα τρισάριθμον, ἀνδρὸσ ἀλεξητῆροσ ὁμωνυμίην τετράκυκλον. εἰσβαλὼν οὖν ὁ Ἀλέξανδροσ μετὰ τοιαύτησ τραγῳδίασ διὰ πολλοῦ εἰσ τὴν πατρίδα περίβλεπτόσ τε καὶ λαμπρὸσ ἦν, μεμηνέναι προσποιούμενοσ ἐνίοτε καὶ ἀφροῦ ὑποπιμπλάμενοσ τὸ στόμα ῥᾳδίωσ δὲ τοῦτο ὑπῆρχεν αὐτῷ, στρουθίου τῆσ βαφικῆσ βοτάνησ τὴν ῥίζαν διαμασησαμένῳ τοῖσ δὲ θεῖόν τι καὶ φοβερὸν ἐδόκει καὶ ὁ ἀφρόσ.

ἐπεποίητο δὲ αὐτοῖσ πάλαι καὶ κατεσκεύαστο κεφαλὴ δράκοντοσ ὀθονίνη ἀνθρωπόμορφόν τι ἐπιφαίνουσα, κατάγραφοσ, πάνυ εἰκασμένη, ὑπὸ θριξὶν ἱππείαισ ἀνοίγουσά τε καὶ αὖθισ ἐπικλείουσα τὸ στόμα, καὶ γλῶττα οἱά δράκοντοσ διττὴ μέλαινα προέκυπτεν, ὑπὸ τριχῶν καὶ αὐτὴ ἑλκομένη. καὶ ὁ Πελλαῖοσ δὲ δράκων προϋπῆρχεν. καὶ οἴκοι ἐτρέφετο, κατὰ, καιρὸν ἐπιφανησόμενοσ αὐτοῖσ καὶ συντραγῳδήσων, μᾶλλον δὲ πρωταγωνιστὴσ ἐσόμενοσ. ἤδη δὲ ἄρχεσθαι δέον, μηχανᾶται τοιόνδε τι·

νύκτωρ γὰρ ἐλθὼν ἐπὶ τοὺσ θεμελίουσ τοῦ νεὼ τοὺσ ἄρτι ὀρυττομένουσ ‐ συνειστήκει δὲ ἐν αὐτοῖσ ὕδωρ ἢ αὐτόθεν ποθὲν συλλειβόμενον ἢ ἐξ οὐρανοῦ πεσὸν ‐ ἐνταῦθα κατατίθεται χήνειον ᾠὸν προκεκενωμένον, ἔνδον φυλάττον ἑρπετόν τι ἀρτιγέννητον, καὶ βυθίσασ τοῦτο ἐν μυχῷ τοῦ πηλοῦ ὀπίσω αὖθισ ἀπηλλάττετο. ἑώθεν δὲ γυμνὸσ εἰσ τὴν ἀγορὰν προπηδήσασ, διάζωμα περὶ τὸ αἰδοῖον ἔχων, κατάχρυσον καὶ τοῦτο, καὶ τὴν ἁρ́πην ἐκείνην φέρων, σείων ἅμα τὴν κόμην ἄνετον ὥσπερ οἱ τῇ μητρὶ ἀγείροντέσ τε καὶ ἐνθεαζόμενοι, ἐδημηγόρει ἐπὶ βωμόν τινα ὑψηλὸν ἀναβὰσ καὶ τὴν πόλιν ἐμακάριζεν αὐτίκα μάλα δεξομένην ἐναργῆ τὸν θεόν. οἱ παρόντεσ δέ ‐ συνδεδραμήκει γὰρ σχεδὸν ἅπασα ἡ πόλισ ἅμα γυναιξὶ καὶ γέρουσι καὶ παιδίοισ ‐ ἐτεθήπεσαν καὶ εὔχοντο καὶ προσεκύνουν. ὁ δὲ φωνάσ τινασ ἀσήμουσ φθεγγόμενοσ, οἱαῖ γένοιντο ἂν Ἑβραίων ἢ Φοινίκων, ἐξέπληττε τοὺσ ἀνθρώπουσ οὐκ εἰδότασ ὅ τι καὶ λέγοι, πλὴν τοῦτο μόνον, ὅτι πᾶσιν ἐγκατεμίγνυ τὸν Ἀπόλλω καὶ τὸν Ἀσκληπιόν. εἶτ’ ἔθει δρόμῳ ἐπὶ τὸν ἐσόμενον νεών καὶ ἐπὶ τὸ ὄρυγμα ἐλθὼν καὶ τὴν προῳκονομημένην ^ τοῦ χρηστηρίου πηγήν, ἐμβὰσ εἰσ τὸ ὕδωρ ὕμνουσ τε ᾖδεν Ἀσκληπιοῦ καὶ Ἀπόλλωνοσ μεγάλῃ τῇ φωνῇ καὶ ἐκάλει τὸν θεὸν ἥκειν τύχῃ τῇ ἀγαθῇ εἰσ τὴν πόλιν.

εἶτα φιάλην αἰτήσασ, ἀναδόντοσ τινόσ, ῥᾳδίωσ ὑποβαλὼν ἀνιμᾶται μετὰ τοῦ ὕδατοσ καὶ τοῦ πηλοῦ τὸ ᾠὸν ἐκεῖνο ἐν ᾧ ὁ θεὸσ αὐτῷ κατεκέκλειστο, κηρῷ λευκῷ καὶ ψιμυθίῳ τὴν ἁρμογὴν τοῦ πώματοσ συγκεκολλημένον καὶ λαβὼν αὐτὸ εἰσ τὰσ ’χεῖρασ ἔχειν ἔφασκεν ἤδη τὸν Ἀσκληπιόν. οἱ δὲ ἀτενὲσ ἀπέβλεπον ὅ τι καὶ γίγνοιτο, πολὺ πρότερον θαυμάσαντεσ τὸ ᾠὸν ἐν τῷ ὕδατι εὑρημένον. ἐπεὶ δὲ καὶ κατάξασ αὐτὸ εἰσ κοίλην τὴν χεῖρα ὑπεδέξατο τὸ τοῦ ἑρπετοῦ ἐκείνου ἔμβρυον καὶ οἱ παρόντεσ εἶδον κινούμενον καὶ περὶ τοῖσ δακτύλοισ εἰλούμενον, ἀνέκραγον εὐθὺσ καὶ ἠσπάζοντο τὸν θεὸν καὶ τὴν πόλιν ἐμακάριζον καὶ χανδὸν ἕκαστοσ ἐνεπίμπλατο τῶν εὐχῶν, θησαυροὺσ καὶ πλούτουσ καὶ ὑγιείασ καὶ τὰ ἄλλα ἀγαθὰ αἰτῶν παρ’ αὐτοῦ. ὁ δὲ δρομαῖοσ αὖθισ ἐπὶ τὴν οἰκίαν ἱέτο φέρων ἅμα καὶ τὸν ἀρτιγέννητον· οὐκ ἐκ Κορωνίδοσ μὰ Δί’ οὐδέ γε κορώνησ, ἀλλ’ ἐκ χηνὸσ γεγεννημένον. ὁ δὲ λεὼσ ἅπασ ἠκολούθει, πάντεσ ἔνθεοι καὶ μεμηνότεσ ὑπὸ τῶν ἐλπίδων. . ἡμέρασ μὲν οὖν τινασ ^ οἴκοι ἔμεινεν ἐλπίζων ὅπερ ἦν, ὑπὸ τῆσ φήμησ αὐτίκα μάλα παμπόλλουσ τῶν Παφλαγόνων συνδραμεῖσθαι.

ἐπεὶ δὲ ὑπερεπέπληστο ἀνθρώπων ἡ πόλισ, ἁπάντων τοὺσ ἐγκεφάλουσ καὶ τὰσ καρδίασ προεξῃρημένων οὐδὲν ἐοικότων σιτοφάγοισ ἀνδράσιν, ἀλλὰ μόνῃ τῇ μορφῇ μὴ οὐχὶ πρόβατα εἶναι διαφερόντων, ἐν οἰκίσκῳ τινὶ ἐπὶ κλίνησ καθεζόμενοσ μάλα θεοπρεπῶσ ἐσταλμένοσ ἐλάμβανεν εἰσ τὸν κόλπον τὸν Πελλαῖον ἐκεῖνον Ἀσκληπιόν, μέγιστόν τε καὶ κάλλιστον, ὡσ ἔφην, ὄντα, καὶ ὅλον τῷ αὑτοῦ τραχήλῳ περιειλήσασ καὶ τὴν οὐρὰν ἔξω ἀφεὶσ ‐ πολὺσ δὲ ἦν ‐ ἐν τῷ προκολπίῳ προκεχύσθαι αὐτοῦ ^ καὶ χαμαὶ τὸ μέροσ ἐπισύρεσθαι, μόνην τὴν κεφαλὴν ὑπὸ μάλησ ἔχων καὶ ἀποκρύπτων, ἀνεχομένου πάντα ἐκείνου, προὔφαινεν τὴν ὀθονίνην κεφαλὴν κατὰ θάτερον τοῦ πώγωνοσ, ὡσ δῆθεν ἐκείνου τοῦ φαινομένου πάντωσ οὖσαν. εἶτά μοι ἐπινόησον οἰκίσκον οὐ πάνυ φαιδρὸν οὐδὲ εἰσ κόρον τοῦ φωτὸσ δεχόμενον καὶ πλῆθοσ ἀνθρώπων συγκλύδων, τεταραγμένων καὶ προεκπεπληγμένων καὶ ταῖσ ἐλπίσιν ἐπαιωρουμένων, οἷσ εἰσελθοῦσι τεράστιον ὡσ εἰκὸσ τὸ πρᾶγμα ἐφαίνετο, ἐκ τοῦ τέωσ μικροῦ ἑρπετοῦ ἐντὸσ ἡμερῶν ὀλίγων τοσοῦτον δράκοντα πεφηνέναι, ἀνθρωπόμορφον καὶ ταῦτα καὶ τιθασόν.

ἠπείγοντο δὲ αὐτίκα πρὸσ τὴν ἔξοδον, καὶ πρὶν ἀκριβῶσ ἰδεῖν, ἐξηλαύνοντο ὑπὸ τῶν ἀεὶ ἐπεισιόντων ἐτετρύπητο δὲ κατὰ τὸ ἀντίθυρον ἄλλη ἔξοδοσ. οἱο͂́ν τι καὶ τοὺσ Μακεδόνασ ἐν Βαβυλῶνι ποιῆσαι ἐπ’ Ἀλεξάνδρῳ νοσοῦντι λόγοσ, ὅτε ὁ μὲν ἤδη πονήρωσ εἶχεν, οἱ δὲ περιστάντεσ τὰ βασίλεια ἐπόθουν ἰδεῖν αὐτὸν καὶ προσειπεῖν τὸ ὕστατον. τὴν δὲ ἐπίδειξιν ταύτην οὐχ ἅπαξ ὁ μιαρόσ, ἀλλὰ πολλάκισ ποιῆσαι λέγεται, καὶ μάλιστα εἴ τινεσ τῶν πλουσίων ἀφίκοιντο νεαλέστεροι. ἐνταῦθα, ὦ φίλε Κέλσε, εἰ δεῖ τἀληθῆ λέγειν, συγγνώμην χρὴ ἀπονέμειν τοῖσ Παφλαγόσι καὶ Ποντικοῖσ ἐκείνοισ, παχέσι καὶ ἀπαιδεύτοισ ἀνθρώποισ, εἰ ἐξηπατήθησαν ἁπτόμενοι τοῦ δράκοντοσ ‐ καὶ γὰρ τοῦτο παρεῖχεν τοῖσ βουλομένοισ ὁ Ἀλέξανδροσ ‐ ὁρῶντέσ τε ἐν ἀμυδρῷ τῷ φωτὶ τὴν κεφαλὴν δῆθεν αὐτοῦ ἀνοίγουσὰν τε καὶ συγκλείουσαν τὸ στόμα, ὥστε πάνυ τὸ μηχάνημα ἐδεῖτο Δημοκρίτου τινὸσ ἢ καὶ αὐτοῦ Ἐπικούρου ἢ Μητροδώρου ἤ τινοσ ἄλλου ἀδαμαντίνην πρὸσ τὰ τοιαῦτα τὴν γνώμην ἔχοντοσ, ὡσ ἀπιστῆσαι καὶ ὅπερ ἦν εἰκάσαι, καὶ εἰ μὴ εὑρεῖν τὸν τρόπον ἐδύνατο, ἐκεῖνο γοῦν προπεπεισμένου, ὅτι λέληθεν αὐτὸν ὁ τρόποσ τῆσ μαγγανείασ, τὸ δ’ οὖν πᾶν ψεῦδόσ ἐστι καὶ γενέσθαι ἀδύνατον.

κατ’ ὀλίγον οὖν καὶ ἡ Βιθυνία καὶ ἡ Γαλατία καὶ ἡ Θρᾴκη συνέρρει, ἑκάστου τῶν ἀπαγγελλόντων κατὰ τὸ εἰκὸσ λέγοντοσ ὡσ καὶ γεννώμενον ἴδοι τὸν θεὸν καὶ ὕστερον ἅψαιτο μετ’ ὀλίγον παμμεγέθουσ αὐτοῦ γεγενημένου καὶ τὸ πρόσωπον ἀνθρώπῳ ἐοικότοσ.

γραφαί τε ἐπὶ τούτῳ καὶ εἰκόνεσ καὶ ξόανα, τὰ μὲν ἐκ χαλκοῦ, τὰ δὲ ἐξ ἀργύρου εἰκασμένα, καὶ ὄνομά γε τῷ θεῷ ἐπιτεθέν Γλύκων γὰρ ἐκαλεῖτο ἔκ τινοσ ἐμμέτρου καὶ θείου προστάγματοσ. καὶ ἐπειδὴ καιρὸσ ἦν, οὗπερ ἕνεκα τὰ πάντα ἐμεμηχάνητο, καὶ χρᾶν τοῖσ δεομένοισ καὶ θεσπίζειν, παρ’ Ἀμφιλόχου τοῦ ἐν Κιλικίᾳ τὸ ἐνδόσιμον λαβών ‐ καὶ γὰρ ἐκεῖνοσ, μετὰ τὴν τοῦ πατρὸσ τελευτὴν τοῦ Ἀμφιάρεω καὶ τὸν ἐν Θήβαισ ἀφανισμὸν αὐτοῦ ἐκπεσὼν τῆσ οἰκείασ εἰσ τὴν Κιλικίαν ἀφικόμενοσ, οὐ πονήρωσ ἀπήλλαξεν, προθεσπίζων καὶ αὐτὸσ τοῖσ Κίλιξι τὰ μέλλοντα καὶ δύ’ ὀβολοὺσ ἐφ’ ἑκάστῳ χρησμῷ λαμβάνων ‐ ἐκεῖθεν οὖν τὸ ἐνδόσιμον λαβὼν ὁ Ἀλέξανδροσ προλέγει πᾶσι τοῖσ ἀφικομένοισ ὡσ μαντεύσεται ὁ θεόσ, ῥητήν τινα ἡμέραν προειπών.

ἐκέλευσεν δὲ ἕκαστον, οὗ δέοιτο ἂν καὶ ὃ μάλιστα μαθεῖν ἐθέλοι, εἰσ βιβλίον ἐγγράψαντα καταρράψαι τε καὶ κατασημήνασθαι κηρῷ ἢ πηλῷ ἢ ἄλλῳ τοιούτῳ. αὐτὸσ δὲ λαβὼν τὰ βιβλία καὶ εἰσ τὸ ἄδυτον κατελθὼν ‐ ἤδη γὰρ ὁ νεὼσ ἐγήγερτο καὶ ἡ σκηνὴ παρεσκεύαστο ‐ καλέσειν ἔμελλε κατὰ τάξιν τοὺσ δεδωκότασ ὑπὸ κήρυκι καὶ θεολόγῳ, καὶ παρὰ τοῦ θεοῦ ἀκούων ἕκαστα τὸ μὲν βιβλίον ἀποδώσειν σεσημασμένον ὡσ εἶχε, τὴν δὲ πρὸσ αὐτὸ ἀπόκρισιν ὑπογεγραμμένην, πρὸσ ἔποσ ἀμειβομένου τοῦ θεοῦ περὶ ὅτου τισ ἔροιτο. ἦν δὲ τὸ μηχάνημα τοῦτο ἀνδρὶ μὲν οἱῴ σοί, εἰ δὲ μὴ φορτικὸν εἰπεῖν, καὶ οἱῴ ἐμοί, πρόδηλον καὶ γνῶναι ῥᾴδιον, τοῖσ δὲ ἰδιώταισ καὶ κορύζησ μεστοῖσ τὴν ῥῖνα τεράστιον καὶ πάνυ ἀπίστῳ ὅμοιον.

ἐπινοήσασ γὰρ ποικίλασ τῶν σφραγίδων τὰσ λύσεισ ἀνεγίγνωσκέν τε τὰσ ἐρωτήσεισ ἑκάστασ καὶ τὰ δοκοῦντα πρὸσ αὐτὰσ ἀπεκρίνετο, εἶτα κατειλήσασ αὖθισ καὶ σημηνάμενοσ ἀπεδίδου μετὰ πολλοῦ θαύματοσ τοῖσ λαμβάνουσιν. "πόθεν γὰρ οὗτοσ ἠπίστατο ἃ ἐγὼ πάνυ ἀσφαλῶσ σημηνάμενοσ αὐτῷ ἔδωκα ὑπὸ σφραγῖσιν δυσμιμήτοισ, εἰ μὴ θεόσ τισ ὡσ ἀληθῶσ ὁ πάντα γιγνώσκων ἦν· τίνεσ οὖν αἱ ἐπίνοιαι, ἴσωσ γὰρ ἐρήσῃ με.

ἄκουε τοίνυν, ὡσ ἔχοισ ἐλέγχειν τὰ τοιαῦτα. ἡ πρώτη μὲν ἐκείνη. ὦ φίλτατε Κέλσε· βελόνην πυρώσασ τὸ ὑπὸ τὴν σφραγῖδα μέροσ τοῦ κηροῦ διατήκων ἐξῄρει καὶ μετὰ τὴν ἀνάγνωσιν τῇ βελόνῃ αὖθισ ἐπιχλιάνασ τὸν κηρόν, τόν τε κάτω ὑπὸ τῷ λίνῳ καὶ τὸν αὐτὴν τὴν σφραγῖδα ἔχοντα, ῥᾳδίωσ συνεκόλλα. ἕτεροσ δὲ τρόποσ ὁ διὰ τοῦ λεγομένου κολλυρίου· σκευαστὸν δὲ τοῦτό ἐστιν ἐκ πίττησ Βρεττίασ καὶ ἀσφάλτου καὶ λίθου τοῦ διαφανοῦσ τετριμμένου καὶ κηροῦ καὶ μαστίχησ. ἐκ γὰρ τούτων ἁπάντων ἀναπλάσασ τὸ κολλύριον καὶ θερμήνασ πυρί, σιάλῳ τὴν σφραγῖδα προχρίσασ ἐπετίθει καὶ ἀπέματτε τὸν τύπον. εἶτα αὐτίκα ξηροῦ ἐκείνου γενομένου, λύσασ ῥᾳδίωσ καὶ ἀναγνούσ, ἐπιθεὶσ τὸν κηρὸν ἀπετύπου ὥσπερ ἐκ λίθου τὴν σφραγῖδα εὖ μάλα τῷ ἀρχετύπῳ ἐοικυῖαν. τρίτον ἄλλο πρὸσ τούτοισ ἄκουσον τιτάνου γὰρ εἰσ κόλλαν ἐμβαλὼν ᾗ κολλῶσι τὰ βιβλία, καὶ κηρὸν ἐκ τούτου ποιήσασ, ἔτι ὑγρὸν ὄντα ἐπετίθει τῇ σφραγῖδι καὶ ἀφελών ‐ αὐτίκα δὲ ξηρὸν γίγνεται καὶ κέρατοσ, μᾶλλον δὲ σιδήρου παγιώτερον ‐ τούτῳ ἐχρῆτο πρὸσ τὸν τύπον. ἔστι δὲ καὶ ἄλλα πολλὰ πρὸσ τοῦτο ἐπινενοημένα, ὧν οὐκ ἀναγκαῖον μεμνῆσθαι ἁπάντων, ὡσ μὴ ἀπειρόκαλοι· εἶναι δοκοίημεν, καὶ μάλιστα σοῦ ἐν οἷσ κατὰ μάγων συνέγραψασ, καλλίστοισ τε ἅμα καὶ ὠφελιμωτάτοισ συγγράμμασιν καὶ δυναμένοισ σωφρονίζειν τοὺσ ἐντυγχάνοντασ, ἱκανὰ παραθεμένου καὶ πολλῷ τούτων πλείονα. ἔχρη οὖν καὶ ἐθέσπιζε, πολλῇ τῇ συνέσει ἐνταῦθα χρώμενοσ καὶ τὸ εἰκαστικὸν τῇ ἐπινοίᾳ προσάπτων, τοῖσ μὲν λοξὰ καὶ ἀμφίβολα πρὸσ τὰσ ἐρωτήσεισ ἀποκρινόμενοσ, τοῖσ δὲ καὶ πάνυ ἀσαφῆ·

χρησμῳδικὸν γὰρ ἐδόκει αὐτῷ τοῦτο. τοὺσ δὲ ἀπέτρεπεν ἢ προὔτρεπεν, ὡσ ἄμεινον ἔδοξεν αὐτῷ εἰκάζοντι· τοῖσ δὲ θεραπείασ προὔλεγεν καὶ διαίτασ, εἰδώσ, ὅπερ ἐν ἀρχῇ ἔφην, πολλὰ καὶ χρήσιμα φάρμακα. μάλιστα δὲ εὐδοκίμουν παρ’ αὐτῷ αἱ κυτμίδεσ, ἀκόπου τι ὄνομα πεπλασμένον, ἐκ λίπουσ ἀρκείου ^ συντεθειμένου. "ἔσται πάντα ὁπόταν ἐθελήσω ἐγὼ καὶ Ἀλέξανδροσ ὁ προφήτησ μου δεηθῇ καὶ εὔξηται ὑπὲρ ὑμῶν. ἐτέτακτο δὲ ὁ μισθὸσ ἐφ’ ἑκάστῳ χρησμῷ δραχμὴ καὶ δύ’ ὀβολώ.

μὴ μικρὸν οἰηθῇσ, ὦ ἑταῖρε, μηδ’ ὀλίγον γεγενῆσθαι τὸν πόρον τοῦτον, ἀλλ’ εἰσ ἑπτὰ ἢ ὀκτὼ μυριάδασ ἑκάστου ἔτουσ ἤθροιζεν, ἀνὰ δέκα καὶ πεντεκαίδεκα χρησμοὺσ τῶν ἀνθρώπων ὑπὸ ἀπληστίασ ἀναδιδόντων . λαμβάνων δὲ οὐκ αὐτὸσ ἐχρῆτο μόνοσ οὐδ’ εἰσ πλοῦτον ἀπεθησαύριζεν, ἀλλὰ πολλοὺσ ἤδη περὶ αὑτὸν ἔχων συνεργοὺσ καὶ ὑπηρέτασ καὶ πευθῆνασ καὶ χρησμοποιοὺσ καὶ χρησμοφύλακασ καὶ ὑπογραφέασ καὶ ἐπισφραγιστὰσ καὶ ἐξηγητάσ, ἅπασιν ἔνεμεν ἑκάστῳ τὸ κατ’ ἀξίαν. ἤδη δέ τινασ καὶ ἐπὶ τὴν ἀλλοδαπὴν ἐξέπεμπεν, φήμασ ἐμποιήσοντασ τοῖσ ἔθνεσιν ὑπὲρ τοῦ μαντείου καὶ διηγησομένουσ ὡσ προείποι καὶ ἀνεύροι δραπέτασ καὶ κλέπτασ καὶ λῃστὰσ ἐξελέγξειε καὶ θησαυροὺσ ἀνορύξαι παράσχοι καὶ νοσοῦντασ ἰάσαιτο, ἐνίουσ δὲ καὶ ἤδη ἀποθανόντασ ἀναστήσειεν.

δρόμοσ οὖν καὶ ὠθισμὸσ ἁπανταχόθεν ἐγίγνετο καὶ θυσίαι καὶ ἀναθήματα, καὶ διπλάσια τῷ προφήτῃ καὶ μαθητῇ τοῦ θεοῦ. καὶ γὰρ αὖ καὶ οὗτοσ ἐξέπεσεν ὁ χρησμόσ· Τιέμεναι κέλομαι τὸν ἐμὸν θεράπονθ’ ὑποφήτην οὐ γάρ μοι κτεάνων μέλεται ἄγαν, ἀλλ’ ὑποφήτου· ἐπεὶ δὲ ἤδη πολλοὶ τῶν νοῦν ἐχόντων ὥσπερ ἐκ μέθησ βαθείασ ἀναφέροντεσ συνίσταντο ἐπ’ αὐτόν, καὶ μάλιστα ὅσοι Ἐπικούρου ἑταῖροι ἦσαν καὶ ἐν ταῖσ πόλεσιν ἐπεφώρατο ἠρέμα ἡ πᾶσα μαγγανεία καὶ συσκευὴ τοῦ δράματοσ, ἐκφέρει φόβητρόν τι ἐπ’ αὐτούσ, λέγων ἀθέων ἐμπεπλῆσθαι καὶ Χριστιανῶν τὸν Πόντον, οἳ περὶ αὐτοῦ τολμῶσι τὰ κάκιστα βλασφημεῖν οὓσ ἐκέλευε λίθοισ ἐλαύνειν, εἴ γε θέλουσιν ἵλεω ἔχειν τὸν θεόν.

περὶ δὲ Ἐπικούρου καὶ τοιοῦτόν τινα χρησμὸν ἀπεφθέγξατο· ἐρομένου γάρ τινοσ τί πράττει ἐν Αἵδου ὁ Ἐπίκουροσ ; "πέδασ ἐν βορβόρῳ κάθηται. εἶτα θαυμάζεισ εἰ ἐπὶ μέγα ἤρθη τὸ χρηστήριον, ὁρῶν τὰσ ἐρωτήσεισ τῶν προσιόντων συνετὰσ καὶ πεπαιδευμένασ ; ὅλωσ δὲ ἄσπονδοσ καὶ ἀκήρυκτοσ αὐτῷ ὁ πόλεμοσ πρὸσ Ἐπίκουρον ἦν· μάλα εἰκότωσ. τίνι γὰρ ἂν ἄλλῳ δικαιότερον προσεπολέμει γόησ ἄνθρωποσ καὶ τερατείᾳ φίλοσ, ἀληθείᾳ δὲ ἔχθιστοσ, ἢ Ἐπικούρῳ ἀνδρὶ τὴν φύσιν τῶν πραγμάτων καθεωρακότι καὶ μόνῳ τὴν ἐν αὐτοῖσ ἀλήθειαν εἰδότι; οἱ μὲν γὰρ ἀμφὶ τὸν Πλάτωνα καὶ Χρύσιππον καὶ Πυθαγόραν φίλοι, καὶ εἰρήνη βαθεῖα πρὸσ ἐκείνουσ ἦν· ὁ δὲ ἄτεγκτοσ Ἐπίκουροσ ‐ οὕτωσ γὰρ αὐτὸν ὠνόμαζεν ‐ ἔχθιστοσ δικαίωσ, πάντα ταῦτα ἐν γέλωτι καὶ παιδιᾷ τιθέμενοσ. διὸ καὶ τὴν Ἄμαστριν ἐμίσει μάλιστα τῶν Ποντικῶν πόλεων, ὅτι ἠπίστατο τοὺσ περὶ Λέπιδον καὶ ἄλλουσ ὁμοίουσ αὐτοῖσ πολλοὺσ ἐνόντασ ἐν τῇ πόλει οὐδὲ ἐχρησμῴδησε πώποτε Ἀμαστριανῷ ἀνδρί. ὁπότε δὲ καὶ ἐτόλμησεν ἀδελφῷ συγκλητικοῦ χρησμῳδῆσαι, καταγελάστωσ ἀπήλλαξεν, οὐχ εὑρὼν οὔτε αὐτὸσ πλάσασθαι χρησμὸν δεξιὸν οὔτε τὸν ποιῆσαι πρὸσ καιρὸν αὐτῷ δυνησόμενον. μεμφομένῳ γὰρ αὐτῷ στομάχου ὀδύνην προστάξαι βουλόμενοσ ὑειόν πόδα μετὰ μαλάχησ ἐσκευασμένον ἐσθίειν οὕτωσ ἔφη· Μάλβακα χοιράων ἱερῇ κυμίνευε σιπύδνῳ. πολλάκισ μὲν οὖν, ὡσ προεῖπον, ἔδειξε τὸν δράκοντα τοῖσ δεομένοισ, οὐχ ὅλον, ἀλλὰ τὴν οὐρὰν μάλιστα καὶ τὸ ἄλλο σῶμα προβεβληκώσ, τὴν κεφαλὴν δὲ ὑπὸ κόλπου ἀθέατον φυλάττων.

ἐθελήσασ δὲ καὶ μειζόνωσ ἐκπλῆξαι τὸ πλῆθοσ, ὑπέσχετο καὶ λαλοῦντα παρέξειν τὸν θεόν, αὐτὸν ἄνευ ὑποφήτου χρησμῳδοῦντα. εἶτα οὐ χαλεπῶσ γεράνων ἀρτηρίασ συνάψασ καὶ διὰ τῆσ κεφαλῆσ ἐκείνησ τῆσ μεμηχανημένησ πρὸσ ὁμοιότητα διείρασ, ἄλλου τινὸσ ἔξωθεν ἐμβοῶντοσ, ἀπεκρίνετο πρὸσ τὰσ ἐρωτήσεισ, τῆσ φωνῆσ διὰ τοῦ ὀθονίνου ἐκείνου Ἀσκληπιοῦ προπιπτούσησ. ἐκαλοῦντο δὲ οἱ χρησμοὶ οὗτοι αὐτόφωνοι, καὶ οὐ πᾶσιν ἐδίδοντο οὐδὲ ἀνέδην, ἀλλὰ τοῖσ εὐπαρύφοισ καὶ πλουσίοισ καὶ μεγαλοδώροισ. ὁ γοῦν Σευηριανῷ δοθεὶσ ὑπὲρ τῆσ εἰσ Ἀρμενίαν εἰσόδου τῶν αὐτοφώνων καὶ αὐτὸσ ἦν.

προτρέπων γὰρ αὐτὸν ἐπὶ τὴν εἰσβολὴν οὕτωσ ἔφη· Πάρθουσ Ἀρμενίουσ τε θοῷ ὑπὸ δουρὶ δαμάσσασ νοστήσεισ Ῥώμην καὶ Θύβριδοσ ἀγλαὸν ὕδωρ στέμμα φέρων κροτάφοισι μεμιγμένον ἀκτίνεσσιν. εἶτ’ ἐπειδὴ πεισθεὶσ ὁ ἠλίθιοσ ἐκεῖνοσ Κελτὸσ εἰσέβαλε καὶ ἀπήλλαξεν αὐτῇ στρατιᾷ ὑπὸ τοῦ Ὀσρόου κατακοπείσ, τοῦτον μὲν τὸν χρησμὸν ἐξαιρεῖ ἐκ τῶν ὑπομνημάτων, ἐντίθησιν δ’ ἄλλον ἀντ’ αὐτοῦ· μὴ σὺ γ’ ἐπ’ Ἀρμενίουσ ἐλάαν στρατόν, οὐ γὰρ ἄμεινον, μή σοι θηλυχίτων τισ ἀνὴρ τόξου ἄπο λυγρὸν πότμον ἐπιπροϊεὶσ παύσῃ βιότοιο φάουσ τε. καὶ γὰρ αὖ καὶ τοῦτο σοφώτατον ἐπενόησε, τοὺσ μεταχρονίουσ χρησμοὺσ ἐπὶ θεραπείᾳ τῶν κακῶσ προτεθεσπισμένων καὶ ἀποτετευγμένων.

πολλάκισ γὰρ πρὸ μὲν τῆσ τελευτῆσ τοῖσ νοσοῦσιν ὑγίειαν ἐπηγγέλλετο, ἀποθανόντων δὲ χρησμὸσ ἄλλοσ ἕτοιμοσ ἦν παλινῳδῶν Μηκέτι δίζησθαι νούσοιο λυγρῆσ ἐπαρωγήν πότμοσ γὰρ προφανὴσ οὐδ’ ἐκφυγέειν δυνατόν σοι. εἰδὼσ δὲ τοὺσ ἐν Κλάρῳ καὶ Διδύμοισ καὶ Μαλλῷ καὶ αὐτοὺσ εὐδοκιμοῦντασ ἐπὶ τῇ ὁμοίᾳ μαντικῇ ταύτῃ, φίλουσ αὐτοὺσ ἐποιεῖτο, πολλοὺσ τῶν προσιόντων πέμπων ἐπ’ αὐτοὺσ λέγων Ἐσ Κλάρον ἱέσο νῦν, τοὐμοῦ πατρὸσ ὡσ ὄπ’ ἀκούσῃσ.

καὶ πάλιν Βραγχιδέων ἀδύτοισι πελάζεο καὶ κλύε χρησμῶν. καὶ αὖθισ· ἐσ Μαλλὸν χώρει θεσπίσματὰ τ’ Ἀμφιλόχοιο. ταῦτα μὲν ἐντὸσ τῶν ὁρ́ων μέχρι τῆσ Ιὠνίασ καὶ Κιλικίασ καὶ Παφλαγονίασ καὶ Γαλατίασ.

ὡσ δὲ καὶ εἰσ τὴν Ἰταλίαν διεφοίτησεν τοῦ μαντείου τὸ κλέοσ καὶ εἰσ τὴν Ῥωμαίων πόλιν ἐνέπεσεν, οὐδεὶσ ὅστισ οὐκ ἄλλοσ πρὸ ἄλλου ἠπείγετο, οἱ μὲν αὐτοὶ ἰόντεσ, οἱ δὲ πέμποντεσ, καὶ μάλιστα οἱ δυνατώτατοι καὶ μέγιστον ἀξίωμα ἐν τῇ πόλει ἔχοντεσ· ὧν πρῶτοσ καὶ κορυφαιότατοσ ἐγένετο Ῥουτιλιανόσ, ἀνὴρ τὰ μὲν ἄλλα καλὸσ καὶ ἀγαθὸσ καὶ ἐν πολλαῖσ τάξεσι Ῥωμαϊκαῖσ ἐξητασμένοσ, τὰ δὲ περὶ τοὺσ θεοὺσ πάνυ νοσῶν καὶ ἀλλόκοτα περὶ αὐτῶν πεπιστευκώσ, εἰ μόνον ἀληλιμμένον που λίθον ἢ ἐστεφανωμένον θεάσαιτο, προσπίπτων εὐθὺσ καὶ προσκυνῶν καὶ ἐπὶ πολὺ παρεστὼσ καὶ εὐχόμενοσ καὶ τἀγαθὰ παρ’ αὐτοῦ αἰτῶν. οὗτοσ τοίνυν ἀκούσασ τὰ περὶ τοῦ χρηστηρίου μικροῦ μὲν ἐδέησεν ἀφεὶσ τὴν ἐγκεχειρισμένην τάξιν εἰσ τὸ τοῦ Ἀβώνου τεῖχοσ ἀναπτῆναι. ἔπεμπε δ’ οὖν ἄλλουσ ἐπ’ ἄλλοισ· οἱ δὲ πεμπόμενοι, ἰδιῶταί τινεσ οἰκέται, ῥᾳδίωσ ἐξαπατηθέντεσ ἂν ἐπανῄεσαν, τὰ μὲν ἰδόντεσ, τὰ δὲ ὡσ ἰδόντεσ καὶ ἀκούσαντεσ διηγούμενοι καὶ προσεπιμετροῦντεσ ἔτι πλείω τούτων, ὡσ ἐντιμότεροι εἰε͂ν παρὰ τῷ δεσπότῃ. ἐξέκαιον οὖν τὸν ἄθλιον γέροντα καὶ εἰσ μανίαν ἐρρωμένην ἐνέβαλον. ὁ δέ, ὡσ ἂν τοῖσ πλείστοισ καὶ δυνατωτάτοισ φίλοσ ὤν, περιῄει τὰ μὲν διηγούμενοσ ὡσ ἀκούσειε παρὰ τῶν πεμφθέντων, τὰ δὲ καὶ παρ’ αὑτοῦ προστιθείσ.

ἐνέπλησεν οὖν τὴν πόλιν καὶ διεσάλευσεν οὗτοσ, καὶ τῶν ἐν τῇ αὐλῇ τοὺσ πλείστουσ διεθορύβησεν, οἳ αὐτίκα καὶ αὐτοὶ ἠπείγοντο ἀκοῦσαί τι τῶν καθ’ αὑτούσ. ὁ δὲ τοὺσ ἀφικνουμένουσ πάνυ φιλοφρόνωσ ὑποδεχόμενοσ ξενίοισ τε καὶ ταῖσ ἄλλαισ δωρεαῖσ πολυτελέσιν εὔνουσ ἐργαζόμενοσ αὑτῷ ἀπέπεμπεν οὐκ ἀπαγγελοῦντασ μόνον τὰσ ἐρωτήσεισ, ἀλλὰ καὶ ὑμνήσοντασ τὸν θεὸν καὶ τεράστια ὑπὲρ τοῦ μαντείου καὶ αὐτοὺσ ψευσομένουσ. ἀλλὰ καὶ μηχανᾶταί τι ὁ τρισκατάρατοσ οὐκ ἄσοφον οὐδὲ τοῦ προστυχόντοσ λῃστοῦ ἄξιον.

λύων γὰρ τὰ πεπεμμένα βιβλία καὶ ἀναγιγνώσκων, εἴ τι εὑρ́οι ἐπισφαλὲσ καὶ παρακεκινδυνευμένον ἐν ταῖσ ἐρωτήσεσιν, κατεῖχεν αὐτὸσ καὶ οὐκ ἀπέπεμπεν, ὡσ ὑποχειρίουσ καὶ μονονουχὶ δούλουσ διὰ τὸ δέοσ ἔχοι τοὺσ πεπομφότασ, μεμνημένουσ οἱᾶ ἦν ἃ ἤροντο. συνίησ δὲ οἱάσ εἰκὸσ τοὺσ πλουσίουσ καὶ μέγα δυναμένουσ τὰσ πύστεισ πυνθάνεσθαι. ἐλάμβανεν οὖν πολλὰ παρ’ ἐκείνων, εἰδότων ὅτι ἐντὸσ αὐτοὺσ ἔχοι τῶν ἀρκύων. βούλομαι δέ σοι καὶ τῶν Ῥουτιλιανῷ δοθέντων χρησμῶν ἐνίουσ εἰπεῖν.

πυνθανομένῳ γὰρ αὐτῷ ὑπὲρ τοῦ παιδὸσ ἐκ προτέρασ γυναικόσ, παιδείασ ὡρ́αν ἔχοντοσ, ὅντινα προστήσεται διδάσκαλον τῶν μαθημάτων αὐτοῦ, ἔφη· Πυθαγόρην πολέμων τε διάκτορον ἐσθλὸν ἀοιδόν. εἶτα μετ’ ὀλίγασ ἡμέρασ τοῦ παιδὸσ ἀποθανόντοσ, ὁ μὲν ἠπόρει καὶ οὐδὲν εἶχεν λέγειν πρὸσ τοὺσ αἰτιωμένουσ, παρὰ πόδασ οὕτωσ ἐληλεγμένου τοῦ χρησμοῦ ὁ δὲ Ῥουτιλιανὸσ αὐτὸσ φθάσασ ὁ βέλτιστοσ ἀπελογεῖτο ὑπὲρ τοῦ μαντείου λέγων, τοῦτο αὐτὸ προδεδηλωκέναι τὸν θεὸν καὶ διὰ τοῦτο ζῶντα μὲν κελεῦσαι μηδένα διδάσκαλον ἑλέσθαι αὐτῷ, Πυθαγόραν δὲ καὶ Ὅμηρον πάλαι τεθνεῶτασ, οἷσ εἰκὸσ τὸ μειράκιον ἐν Αἵδου νῦν συνεῖναι. τί τοίνυν μέμφεσθαι ἄξιον Ἀλεξάνδρῳ, εἰ τοιούτοισ ἀνθρωπίσκοισ ἐνδιατρίβειν ἠξίου ; αὖθισ δὲ πυνθανομένῳ αὐτῷ τὴν τίνοσ ψυχὴν αὐτὸσ διεδέξατο, ἔφη·

πρῶτον Πηλείδησ ἐγένου, μετὰ ταῦτα Μένανδροσ, εἶθ’ ὃσ νῦν φαίνῃ, μετὰ δ’ ἔσσεαι ἡλιὰσ ἀκτίσ, ζήσεισ δ’ ὀγδώκοντ’ ἐπὶ τοῖσ ἑκατὸν λυκάβαντασ. ὁ δὲ ἑβδομηκοντούτησ ἀπέθανεν μελαγχολήσασ, οὐ περιμείνασ τὴν τοῦ θεοῦ ὑπόσχεσιν. καὶ οὗτοσ ὁ χρησμὸσ τῶν αὐτοφώνων ἦν.

ἐρομένῳ δὲ αὐτῷ ποτε καὶ περὶ γάμου ῥητῶσ ἔφη· γῆμον Ἀλεξάνδρου τε Σεληναίησ τε θύγατρα. διεδεδώκει δὲ πάλαι λόγον ὡσ τῆσ θυγατρόσ, ἣν εἶχεν, ἐκ Σελήνησ αὐτῷ γενομένησ τὴν γὰρ Σελήνην ἔρωτι ἁλῶναι αὐτοῦ καθεύδοντά ποτε ἰδοῦσαν, ὅπερ αὐτῇ ἔθοσ, κοιμωμένων ἐρᾶν τῶν καλῶν. ὁ δ’ οὐδὲν μελλήσασ ὁ συνετώτατοσ Ῥουτιλιανὸσ ἔπεμπεν εὐθὺσ ἐπὶ τὴν κόρην καὶ τοὺσ γάμουσ συνετέλει ἑξηκοντούτησ νυμφίοσ καὶ συνῆν, τὴν πενθερὰν Σελήνην ἑκατόμβαισ ὅλαισ ἱλασκόμενοσ καὶ τῶν ἐπουρανίων εἷσ καὶ αὐτὸσ οἰόμενοσ γεγονέναι. ὁ δ’ ὡσ ἅπαξ τῶν ἐν Ἰταλίᾳ πραγμάτων ἐλάβετο, μείζω ἀεὶ προσεπενόει καὶ πάντοσε τῆσ Ῥωμαίων ἀρχῆσ ἔπεμπε χρησμολόγουσ, ταῖσ πόλεσι προλέγων λοιμοὺσ καὶ πυρκαϊὰσ φυλάσσεσθαι καὶ σεισμούσ·

καὶ ἀσφαλῶσ βοηθήσειν, ὡσ μὴ γένοιτό τι τούτων, αὐτὸσ ὑπισχνεῖτο αὐτοῖσ. ἕνα δέ τινα χρησμόν, αὐτόφωνον καὶ αὐτόν, εἰσ ἅπαντα τὰ ἔθνη ἐν τῷ λοιμῷ διεπέμψατο ἦν δὲ τὸ ἔποσ ἕν· Φοῖβοσ ἀκειρεκόμησ ^ λοιμοῦ νεφέλην ἀπερύκει. καὶ τοῦτο ἦν ἰδεῖν τὸ ἔποσ πανταχοῦ ἐπὶ τῶν πυλώνων γεγραμμένον ὡσ τοῦ λοιμοῦ ἀλεξιφάρμακον. τὸ δ’ εἰσ τοὐναντίον τοῖσ πλείστοισ προὐχώρει κατὰ γάρ τινα τύχην αὗται μάλιστα αἱ οἰκίαι ἐκενώθησαν αἷσ τὸ ἔποσ ἐπεγέγραπτο. καὶ μή με νομίσῃσ τοῦτο λέγειν, ὅτι διὰ τὸ ἔποσ ἀπώλλυντο· ἀλλὰ τύχῃ τινὶ οὕτωσ ἐγένετο. τάχα δὲ καὶ οἱ πολλοὶ θαρροῦντεσ τῷ στίχῳ ἠμέλουν καὶ ῥᾳθυμότερον διῃτῶντο, οὐδὲν τῷ χρησμῷ πρὸσ τὴν νόσον συντελοῦντεσ, ὡσ ἂν ἔχοντεσ προμαχομένασ αὑτῶν τὰσ συλλαβὰσ καὶ τὸν ἀκειρεκόμην ^ Φοῖβον ἀποτοξεύοντα τὸν λοιμόν. Πευθῆνασ μέντοι ἐν αὐτῇ Ῥώμῃ κατεστήσατο πάνυ πολλοὺσ τῶν συνωμοτῶν, οἳ τὰσ ἑκάστου γνώμασ διήγγελλον αὐτῷ καὶ τὰσ ἐρωτήσεισ προεμήνυον καὶ ὧν μάλιστα ἐφίενται, ὡσ ἕτοιμον αὐτὸν πρὸσ τὰσ ἀποκρίσεισ καὶ πρὶν ἥκειν τοὺσ πεμπομένουσ καταλαμβάνεσθαι.

καὶ πρὸσ μὲν τὰ ἐν τῇ Ἰταλίᾳ ταῦτα ^ προεμηχανᾶτο οἴκοι δὲ καὶ τὰ τοιαῦτα.

^ τελετήν τε γάρ τινα συνίσταται καὶ δᾳδουχίασ καὶ ἱεροφαντίασ, τριῶν ἑξῆσ ἀεὶ τελουμένων ἡμερῶν. καὶ ἐν μὲν τῇ πρώτῃ πρόρρησισ ἦν ὥσπερ Ἀθήνησι τοιαύτη· "εἴ τισ ἄθεοσ ἢ Χριστιανὸσ ἢ Ἐπικούρειοσ ἥκει κατάσκοποσ τῶν ὀργίων, φευγέτω· "οἱ δὲ πιστεύοντεσ τῷ θεῷ τελείσθωσαν τύχῃ τῇ ἀγαθῇ. "ἔξω Ἐπικουρείουσ. εἶτα Λητοῦσ ἐγίγνετο λοχεία καὶ Ἀπόλλωνοσ γοναὶ καὶ Κορωνίδοσ γάμοσ καὶ Ἀσκληπιὸσ ἐτίκτετο. ἐν δὲ τῇ δευτέρᾳ Γλύκωνοσ ἐπιφάνεια καὶ γέννησισ τοῦ θεοῦ. τρίτῃ δὲ ἡμέρᾳ Ποδαλειρίου ἦν καὶ τῆσ μητρὸσ Ἀλεξάνδρου γάμοσ Δᾳδὶσ δὲ ἐκαλεῖτο καὶ δᾷδεσ δὲ ἐκαίοντο. καὶ τελευταῖον Σελήνησ καὶ Ἀλεξάνδρου ἔρωσ καὶ τικτομένη τοῦ Ῥουτιλιανοῦ ἡ γυνή.

ἐδᾳδούχει δὲ καὶ ἱεροφάντει ὁ Ἐνδυμίων Ἀλέξανδροσ. καὶ ὁ μὲν καθεύδων δῆθεν κατέκειτο ὲν τῷ μέσῳ, κατῄει δὲ ἐπ’ αὐτὸν ἀπὸ τῆσ ὀροφῆσ ὡσ ἐξ οὐρανοῦ ἀντὶ τῆσ Σελήνησ Ῥουτιλία τισ ὡραιοτάτη, τῶν Καίσαροσ οἰκονόμων τινὸσ γυνή, ὡσ ἀληθῶσ ἐρῶσα τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ ἀντερωμένη ὑπ’ αὐτοῦ, καὶ ἐν ὀφθαλμοῖσ τοῦ ὀλεθρίου ἐκείνου ἀνδρὸσ φιλήματά τε ἐγίγνετο ἐν τῷ μέσῳ καὶ περιπλοκαί. εἰ δὲ μὴ πολλαὶ ἦσαν αἱ δᾷδεσ, τάχα ἄν τι καὶ τῶν ὑπὸ κόλπου ἐπράττετο. "ἰὴ Ἀλέξανδρε. πολλάκισ δὲ ἐν τῇ δᾳδουχίᾳ καὶ τοῖσ μυστικοῖσ σκιρτήμασιν γυμνωθεὶσ ὁ μηρὸσ αὐτοῦ ἐξεπίτηδεσ χρυσοῦσ διεφάνη, δέρματοσ ὡσ εἰκὸσ ἐπιχρύσου περιτεθέντοσ καὶ πρὸσ τὴν αὐγὴν τῶν λαμπάδων ἀποστίλβοντοσ.

ὥστε καὶ γενομένησ ποτὲ ζητήσεωσ δύο τισὶ τῶν μωροσόφων ὑπὲρ αὐτοῦ, εἴτε Πυθαγόρου τὴν ψυχὴν ἔχοι διὰ τὸν χρυσοῦν μηρὸν εἴτε ἄλλην ὁμοίαν αὐτῇ, καὶ τὴν ζήτησιν ταύτην αὐτῷ Ἀλεξάνδρῳ ἐπανενεγκόντων, ὁ βασιλεὺσ Γλύκων χρησμῷ ἔλυσεν τὴν ἀπορίαν Πυθαγόρου ψυχὴ ποτὲ μὲν φθίνει, ἄλλοτε δ’ αὔξει· ἡ δὲ προφητείη δίησ φρενόσ ἐστιν ἀπορρώξ. καί μιν ἔπεμψε πατήρ ἀγαθῶν ἀνδρῶν ἐπαρωγόν καὶ πάλιν ἐσ Διὸσ εἶσι Διὸσ βληθεῖσα κεραυνῷ. προλέγων δὲ πᾶσιν ἀπέχεσθαι παιδίου συνουσίασ, ὡσ ἀσεβὲσ ὄν, αὐτὸσ τοιόνδε τι ὁ γεννάδασ ἐτεχνήσατο.

ταῖσ γὰρ πόλεσι ταῖσ Ποντικαῖσ καὶ ταῖσ Παφλαγονικαῖσ ἐπήγγελλε θεηκόλουσ πέμπειν εἰσ τριετίαν, ὑμνήσοντασ παρ’ αὐτῷ τὸν θεόν, καὶ ἔδει δοκιμασθέντασ καὶ προκριθέντασ τοὺσ εὐγενεστάτουσ καὶ ὡραιοτάτουσ καὶ κάλλει διαφέροντασ πεμφθῆναι· οὓσ ἐγκλεισάμενοσ ὥσπερ ἀργυρωνήτοισ ἐχρῆτο, συγκαθεύδων καὶ πάντα τρόπον ἐμπαροινῶν. καὶ νόμον δὲ ἐπεποίητο, ὑπὲρ τὰ ὀκτωκαίδεκα ἔτη μηδένα τῷ αὐτοῦ στόματι δεξιοῦσθαι μηδὲ φιλήματι ἀσπάζεσθαι, ἀλλὰ τοῖσ ἄλλοισ προτείνων τὴν χεῖρα κύσαι μόνουσ τοὺσ ὡραίουσ κατεφίλει, καὶ ἐκαλοῦντο οἱ ἐντὸσ τοῦ φιλήματοσ. τοιαῦτα ἐντρυφῶν τοῖσ ἀνοήτοισ διετέλει, γυναῖκάσ τε ἀνέδην διαφθείρων καὶ παισὶ συνών.

καὶ ἦν μέγα καὶ εὐκτὸν ἑκάστῳ, εἴ τινοσ γυναικὶ προσβλέψειεν εἰ δὲ καὶ φιλήματοσ ἀξιώσειεν, ἀθρόαν τὴν ἀγαθὴν τύχην ᾤετο ἕκαστοσ εἰσ τὴν οἰκίαν αὐτῷ εἰσρυήσεσθαι. πολλαὶ δὲ καὶ ηὔχουν τετοκέναι παρ’ αὐτοῦ, καὶ οἱ ἄνδρεσ ἐπεμαρτύρουν ὅτι ἀληθῆ λέγουσιν. ἐθέλω δέ σοι καὶ διάλογον διηγήσασθαι τοῦ Γλύκωνοσ καὶ Σακερδῶτόσ τινοσ, Τιανοῦ ἀνθρώπου·

ὁποίου τινὸσ τὴν σύνεσιν, εἴσῃ ἀπὸ τῶν ἐρωτήσεων. ἀνέγνων δὲ αὐτὸν χρυσοῖσ γράμμασιν γεγραμμένον ἐν Τίῳ, ἐν τῇ τοῦ Σακερδῶτοσ οἰκίᾳ. "ὦ δέσποτα Γλύκων, τίσ εἶ ; "Ἀσκληπιὸσ νέοσ. "ἄλλοσ παρ’ ἐκεῖνον τὸν πρότερον ; "πῶσ λέγεισ; "οὐ θέμισ ἀκοῦσαί σε τοῦτό γε. "πόσα δὲ ἡμῖν ἔτη παραμενεῖσ χρησμῳδῶν; "τρίτον πρὸσ τοῖσ χιλίοισ. "εἶτα ποῖ μεταστήσῃ ; "Βάκτρα καὶ τὴν ἐκεῖ γῆν δεῖ γὰρ ἀπολαῦσαι καὶ τοὺσ βαρβάρουσ τῆσ ἐπιδημίασ τῆσ ἐμῆσ. "τὰ δ’ ἄλλα χρηστήρια, τὸ ἐν Διδύμοισ καὶ τὸ ἐν Κλάρῳ καὶ τὸ ἐν Δελφοῖσ, ἔχουσι τὸν πατέρα τὸν Ἀπόλλω χρησμῳδοῦντα, ἢ ψευδεῖσ εἰσιν οἱ νῦν ἐκπίπτοντεσ ἐκεῖ χρησμοί; "μηδὲ τοῦτο ἐθελήσῃσ εἰδέναι· "οὐ γὰρ θέμισ. "ἐγὼ δὲ τίσ ἔσομαι μετὰ τὸν νῦν βίον; "κάμηλοσ, εἶτα ἵπποσ, εἶτ’ ἀνὴρ σοφὸσ καὶ προφήτησ οὐ μείων Ἀλεξάνδρου. Τοιαῦτα μὲν ὁ Γλύκων τῷ Σακερδῶτι διελέχθη. ἐπὶ τέλει δὲ χρησμὸν ἔμμετρον ἐφθέγξατο, εἰδὼσ αὐτὸν Λεπίδῳ ἑταῖρον ὄντα Μὴ πείθου Λεπίδῳ, ἐπεὶ ἦ λυγρὸσ οἶτοσ ὀπηδεῖ. πάνυ γὰρ ἐδεδίει τὸν Ἐπίκουρον, ὡσ προεῖπον, ὥσ τινα ἀντίτεχνον καὶ ἀντισοφιστὴν τῆσ μαγγανείασ αὐτοῦ. ἕνα γοῦν τινα τῶν Ἐπικουρείων, τολμήσαντα καὶ διελέγχειν αὐτὸν ἐπὶ πολλῶν τῶν παρόντων, εἰσ κίνδυνον οὐ μικρὸν κατέστησεν.

ὁ μὲν γὰρ προσελθὼν ἔλεγεν μεγάλῃ τῇ φωνῇ· "σὺ μέντοι γε, ὦ Ἀλέξανδρε, τὸν δεῖνα Παφλαγόνα προσαγαγεῖν οἰκέτασ αὐτοῦ τῷ ἡγουμένῳ τῆσ Γαλατίασ τὴν ἐπὶ θανάτῳ ἀνέπεισασ ὡσ ἀπεκτονότασ τὸν υἱὸν αὐτοῦ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ παιδευόμενον, ὁ δὲ νεανίσκοσ ζῇ καὶ ἐπανελήλυθε ζῶν μετὰ τὴν τῶν οἰκετῶν ἀπώλειαν, θηρίοισ ὑπὸ σοῦ παραδοθέντων. τοιοῦτον δέ τι ἐγεγένητο ἀναπλεύσασ ὁ νεανίσκοσ εἰσ Αἴγυπτον ἄχρι τοῦ Κλύσματοσ, πλοίου ἀναγομένου ἐπείσθη καὶ αὐτὸσ εἰσ Ἰνδίαν πλεῦσαι, κἀπειδήπερ ἐβράδυνεν, οἱ δυστυχεῖσ ἐκεῖνοι οἰκέται αὐτοῦ, οἰηθέντεσ ἢ ἐν τῷ Νείλῳ πλέοντα διεφθάρθαι τὸν νεανίσκον ἢ καὶ ὑπὸ λῃστῶν ‐ πολλοὶ δὲ ἦσαν τότε ‐ ἀνῃρῆσθαι, ἐπανῆλθον ἀπαγγέλλοντεσ αὐτοῦ τὸν ἀφανισμόν. εἶτα ὁ χρησμὸσ καὶ ἡ καταδίκη, μεθ’ ἣν ἐπέστη ὁ νεανίσκοσ διηγούμενοσ τὴν ἀποδημίαν. ὃ μὲν ταῦτα ἔλεγεν.

ὁ δὲ Ἀλέξανδροσ ἀγανακτήσασ ἐπὶ τῷ ἐλέγχῳ καὶ μὴ φέρων τοῦ ὀνείδουσ τὴν ἀλήθειαν ἐκέλευεν τοὺσ παρόντασ λίθοισ βάλλειν αὐτόν, ἢ καὶ αὐτοὺσ ἐναγεῖσ ἔσεσθαι καὶ Ἐπικουρείουσ κληθήσεσθαι. τῶν δὲ βάλλειν ἀρξαμένων Δημόστρατόσ τισ ἐπιδημῶν, τοῦ Πόντου πρῶτοσ, περιχυθεὶσ ἐρρύσατο τοῦ θανάτου τὸν ἄνθρωπον μικροῦ δεῖν καταλευσθέντα, πάνυ δικαίωσ. τί γὰρ ἔδει μόνον φρονεῖν ἐν τοσούτοισ μεμηνόσιν καὶ παραπολαῦσαι τῆσ Παφλαγόνων μωρίασ ; καὶ τὰ μὲν κατ’ ἐκεῖνον τοιαῦτα.

οὐκέτι τὸν τοιοῦτον οὔτε στέγῃ τισ ἐδέχετο οὔτε πυρὸσ ἢ ὕδατοσ ἐκοινώνει, ἀλλ’ ἔδει γῆν πρὸ γῆσ ἐλαύνεσθαι ὡσ ἀσεβῆ καὶ ἄθεον καὶ Ἐπικούρειον, ἥπερ ἦν ἡ μεγίστη λοιδορία. ἓν γοῦν καὶ γελοιότατον ἐποίησεν ὁ Ἀλέξανδροσ·

εὑρὼν γὰρ τὰσ Ἐπικούρου κυρίασ δόξασ, τὸ κάλλιστον, ὡσ οἶσθα, τῶν βιβλίων καὶ κεφαλαιώδη περιέχον τῆσ τἀνδρὸσ σοφίασ τὰ δόγματα, κομίσασ εἰσ τὴν ἀγορὰν μέσην ἔκαυσεν ἐπὶ ξύλων συκίνων ὡσ δῆθεν αὐτὸν καταφλέγων, καὶ τὴν σποδὸν εἰσ τὴν θάλασσαν ἐξέβαλεν, ἔτι καὶ χρησμὸν ἐπιφθεγξάμενοσ Πυρπολέειν κέλομαι δόξασ ἀλαοῖο γέροντοσ οὐκ εἰδὼσ ὁ κατάρατοσ ὅσων ἀγαθῶν τὸ βιβλίον ἐκεῖνο τοῖσ ἐντυχοῦσιν αἴτιον γίγνεται, καὶ ὅσην αὐτοῖσ εἰρήνην καὶ ἀταραξίαν καὶ ἐλευθερίαν ἐνεργάζεται, δειμάτων μὲν καὶ φασμάτων καὶ τεράτων ἀπαλλάττον καὶ ἐλπίδων ματαίων καὶ περιττῶν ἐπιθυμιῶν, νοῦν δὲ καὶ ἀλήθειαν ἐντιθὲν καὶ καθαῖρον ὡσ ἀληθῶσ τὰσ γνώμασ, οὐχ ὑπὸ δᾳδὶ καὶ σκίλλῃ καὶ ταῖσ τοιαύταισ φλυαρίαισ, ἀλλὰ λόγῳ ὀρθῷ καὶ ἀληθείᾳ καὶ παρρησίᾳ. ἐν δὲ τοῖσ ἄλλοισ ἕν τι καὶ μέγιστον τόλμημα τοῦ μιαροῦ ἀνδρὸσ ἄκουσον.

ἔχων γὰρ οὐ μικρὰν ἐπίβασιν ἐπὶ τὰ βασίλεια καὶ τὴν αὐλὴν τὸν Ῥουτιλιανὸν εὐδοκιμοῦντα, διαπέμπεται χρησμὸν τοῦ ἐν Γερμανίᾳ πολέμου ἀκμάζοντοσ, ὅτε θεὸσ Μάρκοσ ἤδη τοῖσ Μαρκομάνοισ καὶ Κουάδοισ συνεπλέκετο. ἠξίου δὲ ὁ χρησμὸσ δύο λέοντασ ἐμβληθῆναι ζῶντασ εἰσ τὸν Ἴστρον μετὰ πολλῶν ἀρωμάτων καὶ θυσιῶν μεγαλοπρεπῶν. ἄμεινον δὲ αὐτὸν εἰπεῖν τὸν χρησμὸν Ἐσ δίνασ Ἴστροιο διιπετέοσ ποταμοῖο ἐσβαλέειν κέλομαι δοιοὺσ Κυβέλησ θεράποντασ, θῆρασ ὀριτρεφέασ, καὶ ὅσα τρέφει Ἰνδικὸσ ἀήρ ἄνθεα καὶ βοτάνασ εὐώδεασ αὐτίκα δ’ ἔσται νίκη καὶ μέγα κῦδοσ ἅμ’ εἰρήνῃ ἐρατεινῇ. γενομένων δὲ ^ τούτων ὡσ προσέταξεν, τοὺσ μὲν λέοντασ ἐκνηξαμένουσ εἰσ τὴν πολεμίαν οἱ βάρβαροι ξύλοισ κατειργάσαντο ὥσ τινασ κύνασ ἢ λύκουσ ξενικούσ· αὐτίκα δὲ τὸ μέγιστον τραῦμα τοῖσ ἡμετέροισ ἐγένετο, δισμυρίων που σχεδὸν ἀθρόων ^ ἀπολομένων. εἶτα ἐπηκολούθησε τὰ περὶ Ἀκυληϊάν γενόμενα καὶ ἡ παρὰ μικρὸν τῆσ πόλεωσ ἐκείνησ ἅλωσισ. ὁ δὲ πρὸσ τὸ ἀποβεβηκὸσ τὴν Δελφικὴν ἐκείνην ἀπολογίαν καὶ τὸν τοῦ Κροίσου χρησμὸν ψυχρῶσ παρῆγεν νίκην μὲν γὰρ προειπεῖν τὸν θεόν, μὴ μέντοι δηλῶσαι Ῥωμαίων ἢ τῶν πολεμίων. ἤδη δὲ πολλῶν ἐπὶ πολλοῖσ ἐπεισρεόντων καὶ τῆσ πόλεωσ αὐτῶν θλιβομένησ ὑπὸ τοῦ πλήθουσ τῶν ἐπὶ τὸ χρηστήριον ἀφικνουμένων καὶ τὰ ἐπιτήδεια διαρκῆ μὴ ἐχούσησ, ἐπινοεῖ τοὺσ νυκτερινοὺσ καλουμένουσ χρησμούσ.

λαμβάνων γὰρ τὰ βιβλία ἐπεκοιμᾶτο, ὡσ ἔφασκεν, αὐτοῖσ καὶ ὡσ ὄναρ παρὰ τοῦ θεοῦ ἀκούων ἀπεκρίνετο, οὐ μέντοι σαφεῖσ τοὺσ πολλούσ, ἀλλ’ ἀμφιβόλουσ καὶ τεταραγμένουσ καὶ μάλιστα εἴ ποτε θεάσαιτο περιεργότερον τὸ βιβλίον κατεσφραγισμένον. οὐ γὰρ παρακινδυνεύων, τὸ ἐπελθὸν ^ ἄλλωσ ὑπέγραφε, χρησμοῖσ πρέπον καὶ τὸ τοιοῦτον οἰόμενοσ. καὶ ἦσάν τινεσ ἐξηγηταὶ ἐπὶ τοῦτο καθήμενοι καὶ μισθοὺσ οὐκ ὀλίγουσ ἐκλέγοντεσ παρὰ τῶν τοὺσ τοιούτουσ χρησμοὺσ λαμβανόντων ἐπὶ τῇ ἐξηγήσει καὶ διαλύσει αὐτῶν. καὶ τοῦτο αὐτῶν τὸ ἔργον ὑπόμισθον ἦν· ἐτέλουν γὰρ οἱ ἐξηγηταὶ τῷ Ἀλεξάνδρῳ τάλαντον Ἀττικὸν ἑκάτεροσ. ἐνίοτε δὲ μήτε ἐρομένου τινὸσ μήτε πεμφθέντοσ, ἀλλ’ οὐδὲ ὅλωσ ὄντοσ ἐχρησμῴδει πρὸσ ἔκπληξιν τῶν ἀνοήτων, οἱο͂ν καὶ τοῦτο Δίζεαι ὅστισ σὴν ἄλοχον μάλα πάγχυ λεληθὼσ Καλλιγένειαν ὑπὲρ λεχέων σαλαγεῖ κατὰ δῶμα ;

δοῦλοσ Πρωτογένησ, τῷ δὴ σύ γε πάντα πέποιθασ. ὤπυιεσ γὰρ ἐκεῖνον, ὁ δ’ αὖθισ σὴν παράκοιτιν, ἀντίδοσιν ταύτην ὕβρεωσ ἄκρην ^ ἀποτίνων. ἀλλ’ ἐπὶ σοὶ δὴ φάρμακ’ ἀπ’ αὐτῶν λυγρὰ τέτυκται, ὡσ μήτ’ εἰσαϊοίσ μήτ’ εἰσοράοισ ἃ ποιοῦσιν. εὑρήσεισ δὲ κάτω ὑπὸ σῷ λέχει ἀγχόθι τοίχου πρὸσ κεφαλῆσ. καὶ σὴ θεράπαινα σύνοιδε Καλυψώ. τίσ οὐκ ἂν. Δημόκριτοσ διεταράχθη ἀκούσασ ὀνόματα καὶ τόπουσ ἀκριβῶσ, εἶτα μετ’ ὀλίγον κατέπτυσεν ἄν, συνεὶσ τὴν ἐπίνοιαν αὐτῶν ; "ὁ γὰρ πέμψασ σε τέθνηκεν ὑπὸ τοῦ γείτονοσ Διοκλέουσ τήμερον, λῃστῶν ἐπαχθέντων Μάγνου καὶ Βουβάλου, οἳ καὶ ἤδη δέδενται ληφθέντεσ.

ἀλλὰ καὶ βαρβάροισ πολλάκισ ἔχρησεν, εἴ τισ τῇ πατρίῳ ἔροιτο φωνῇ, Συριστὶ ἢ Κελτιστί, ῥᾳδίωσ ^ ἐξευρίσκων τινὰσ ἐπιδημοῦντασ ὁμοεθνεῖσ τοῖσ δεδωκόσιν.

διὰ τοῦτο καὶ πολὺσ ὁ ἐν μέσῳ χρόνοσ ἦν τῆσ τε δόσεωσ τῶν βιβλίων καὶ τῆσ χρησμῳδίασ, ὡσ ἐν τοσούτῳ κατὰ σχολὴν λύοιντὸ τε οἱ χρησμοὶ ἀσφαλῶσ καὶ εὑρίσκοιντο οἱ ἑρμηνεῦσαι δυνάμενοι ἕκαστα. οἱο͂σ καὶ ὁ τῷ Σκύθῃ δοθεὶσ χρησμὸσ ἦν· "μορφὴν εὐβάργουλισ εἰσ σκιὰν χνεχικραγη λείψει φάοσ. ὀλίγουσ δὲ καὶ τῶν ἐμοὶ δοθέντων ἄκουσον ἐρομένου γάρ μου εἰ φαλακρόσ ἐστιν Ἀλέξανδροσ, καὶ κατασημηναμένου περιέργωσ καὶ προφανῶσ ὑπογράφεται χρησμὸσ νυκτερήσιοσ, Σαβαρδαλαχου μαλαχααττηαλοσ ἦν.

Κυτμίδα χρίεσθαι κέλομαι δροσίην τε κέλητοσ· ^ τῷ δὲ ἑτέρῳ, ἐπειδὴ καὶ τοῦτο ἠκηκόει ὡσ ἐρομένου τοῦ πέμψαντοσ, εἴτε οἱ ^ πλεῦσαι ἐπ’ Ἰταλίαν εἴτε πεζοπορῆσαι λῷον, ἀπεκρίνατο οὐδὲν πρὸσ τὸν Ὅμηρον· μὴ σύ γε πλωέμεναι, πεζὴν δὲ κατ’ οἶμον ^ ὅδευε. πολλὰ γὰρ τοιαῦτα καὶ αὐτὸσ ἐπεμηχανησάμην αὐτῷ, οἱο͂ν καὶ ἐκεῖνο·

καὶ ὅλωσ ἔχθιστοσ εἰκότωσ ἦν ἐγώ. μίαν ἐρώτησιν ἐρωτήσασ ἐπέγραψα τῷ βιβλίῳ κατὰ τὸ ἔθοσ· ψευσάμενόσ τι ὄνομα, καὶ τὰσ ὀκτὼ δραχμὰσ καὶ τὸ γιγνόμενον ἔτι πρὸσ ταύταισ πέμψασ· ὁ δὲ πιστεύσασ τῇ ἀποπομπῇ τοῦ μισθοῦ καὶ τῇ ἐπιγραφῇ τοῦ βιβλίου, πρὸσ μίαν ἐρώτησιν ‐ ἦν δὲ αὕτη· "πότε ἁλώσεται μαγγανεύων Ἀλέξανδροσ ; ‐ ὀκτώ μοι χρησμοὺσ ἔπεμψεν, οὔτε γῆσ φασιν οὔτε οὐρανοῦ ἁπτομένουσ, ἀνοήτουσ δὲ καὶ δυσνοήτουσ ἅπαντασ. ἅπερ ὕστερον αἰσθόμενοσ, καὶ ὅτι Ῥουτιλιανὸν ἐγὼ ἀπέτρεπον τοῦ γάμου καὶ τοῦ πάνυ προσκεῖσθαι ταῖσ τοῦ χρηστηρίου ἐλπίσιν, ἐμίσει, ὡσ τὸ εἰκόσ, καὶ ἔχθιστον ἡγεῖτο. καί ποτε περὶ ἐμοῦ ἐρομένῳ τῷ Ῥουτιλιανῷ ἔφη· Νυκτιπλάνοισ ὀάροισ χαίρει κοίταισ τε δυσάγνοισ. κἀπειδὴ εἰσελθόντα με εἰσ τὴν πόλιν ᾔσθετο καὶ ἔμαθεν ὡσ ἐκεῖνοσ εἰήν ὁ Λουκιανόσ ‐ ἐπηγόμην δὲ καὶ στρατιώτασ δύο, λογχοφόρον καὶ κοντοφόρον, παρὰ τοῦ ἡγουμένου τῆσ Καππαδοκίασ, φίλου τότε ὄντοσ, λαβών, ὥσ με παραπέμψειαν μέχρι πρὸσ τὴν θάλατταν ‐ αὐτίκα μεταστέλλεται δεξιῶσ πάνυ καὶ μετὰ πολλῆσ φιλοφροσύνησ.

ἐλθὼν δὲ ἐγὼ πολλοὺσ καταλαμβάνω περὶ αὐτόν συνεπηγόμην δὲ καὶ τοὺσ στρατιώτασ τύχῃ τινὶ ἀγαθῇ. καὶ ὁ μὲν προὔτεινέ μοι κύσαι τὴν δεξιάν, ὥσπερ εἰώθει τοῖσ πολλοῖσ, ἐγὼ δὲ προσφὺσ ὡσ φιλήσων, δήγματι χρηστῷ πάνυ μικροῦ δεῖν χωλὴν αὐτῷ ἐποίησα τὴν χεῖρα. οἱ μὲν οὖν παρόντεσ ἄγχειν με καὶ παίειν ἐπειρῶντο ὡσ ἱερόσυλον, καὶ πρότερον ἔτι ἀγανακτήσαντεσ ὅτι Ἀλέξανδρον αὐτόν, ἀλλὰ μὴ προφήτην προσεῖπον ὁ δὲ πάνυ γεννικῶσ καρτερήσασ κατέπαυέν τε αὐτοὺσ καὶ ὑπισχνεῖτο τιθασόν με ῥᾳδίωσ ἀποφανεῖν καὶ δείξειν τὴν Γλύκωνοσ ἀρετήν, ὅτι καὶ τοὺσ πάνυ τραχυνομένουσ φίλουσ ἀπεργάζεται. "τί παθὼν ταῦτά με εἰργάσω, δυνάμενοσ ὑπ’ ἐμοῦ ἐπί μέγα προαχθῆναι παρ’ αὐτῷ ; κἀγὼ ἄσμενοσ ἤδη ἐδεχόμην τὴν φιλοφροσύνην ταύτην ὁρῶν οἷ κινδύνου καθειστήκειν, καὶ μετ’ ὀλίγον προῆλθον φίλοσ γεγενημένοσ. καὶ τοῦτο οὐ μικρὸν θαῦμα τοῖσ ὁρῶσιν ἔδοξεν, οὕτω ῥᾳδία γενομένη μου ἡ μεταβολή. εἶτα δή μου ἐκπλεῖν προαιρουμένου ξένια καὶ δῶρα πολλὰ πέμψασ ‐ μόνοσ δὲ σὺν τῷ Ξενοφῶντι ἔτυχον ἐπιδημῶν, τὸν πατέρα καὶ τοὺσ ἐμοὺσ εἰσ Ἄμαστριν προεκπεπομφώσ ‐ ὑπισχνεῖται καὶ πλοῖον αὐτὸσ παρέξειν καὶ ἐρέτασ τοὺσ ἀπάξοντασ.

κἀγὼ μὲν ᾤμην ἁπλοῦν τι τοῦτο εἶναι καὶ δεξιὸν ἐπεὶ δὲ κατὰ μέσον τὸν πόρον ἐγενόμην, δακρύοντα ὁρῶν τὸν κυβερνήτην καὶ τοῖσ ναύταισ τι ἀντιλέγοντα οὐκ ἀγαθὰσ εἶχον περὶ τῶν μελλόντων ἐλπίδασ. ἦν δὲ αὐτοῖσ ἐπεσταλμένον ὑπὸ τοῦ Ἀλεξάνδρου ἀραμένουσ ῥῖψαι ἡμᾶσ εἰσ τὴν θάλασσαν ὅπερ εἰ ἐγένετο, ῥᾳδίωσ ἂν αὐτῷ διεπεπολέμητο τὰ πρὸσ ἐμέ. δηλῶν ἐφ’ ὅπερ ἡμᾶσ ἀνειλήφει, καὶ τὰ ὑπὸ τοῦ Ἀλεξάνδρου προστεταγμένα. καταθέμενοσ δὲ ἡμᾶσ ἐν Αἰγιαλοῖσ, ὧν καὶ ὁ καλὸσ Ὅμηροσ μέμνηται, ὀπίσω ἀπήλαυνον.

ἔνθα ἐγὼ παραπλέοντασ εὑρὼν Βοσποριανούσ τινασ, πρέσβεισ παρ’ Εὐπάτοροσ τοῦ βασιλέωσ εἰσ τὴν Βιθυνίαν ἀπιόντασ ἐπὶ κομιδῇ τῆσ ἐπετείου συντάξεωσ, καὶ διηγησάμενοσ αὐτοῖσ τὸν περιστάντα ἡμᾶσ κίνδυνον, καὶ δεξιῶν αὐτῶν τυχών, ἀναληφθεὶσ ἐπὶ τὸ πλοῖον διασώζομαι εἰσ τὴν Ἄμαστριν, παρὰ τοσοῦτον ἐλθὼν ἀποθανεῖν. τοὐντεῦθεν καὶ αὐτὸσ ἐπεκορυσσόμην αὐτῷ καὶ πάντα κάλων ἐκίνουν ἀμύνασθαι βουλόμενοσ, καὶ πρὸ τῆσ ἐπιβουλῆσ ἤδη μισῶν αὐτὸν καὶ ἔχθιστον ἡγούμενοσ διὰ τὴν τοῦ τρόπου μιαρίαν, καὶ πρὸσ τὴν κατηγορίαν ὡρμήμην πολλοὺσ συναγωνιστὰσ ἔχων καὶ μάλιστα τοὺσ ἀπὸ Τιμοκράτουσ. τοῦ Ἡρακλεώτου φιλοσόφου· ἀλλ’ ὁ τότε ἡγούμενοσ Βιθυνίασ καὶ τοῦ Πόντου Αὐείτοσ ^ ἐπέσχε, μονονουχὶ ἱκετεύων καὶ ἀντιβολῶν παύσασθαι· διὰ γὰρ τὴν πρὸσ Ῥουτιλιανὸν εὔνοιαν μὴ ἂν δύνασθαι, καὶ εἰ φανερῶσ λάβοι ἀδικοῦντα, κολάσαι αὐτόν. οὕτω μὲν ἀνεκόπην τῆσ ὁρμῆσ καὶ ἐπαυσάμην οὐκ ἐν δέοντι θρασυνόμενοσ ἐφ’ οὕτω δικαστοῦ διακειμένου. ἐκεῖνο δὲ πῶσ οὐ μέγα ἐν τοῖσ ἄλλοισ τὸ τόλμημα τοῦ Ἀλεξάνδρου, τὸ αἰτῆσαι παρὰ τοῦ αὐτοκράτοροσ μετονομασθῆναι τὸ τοῦ Ἀβώνου τεῖχοσ καὶ Ιὠνόπολιν κληθῆναι, καὶ νόμισμα καινὸν κόψαι ἐγκεχαραγμένον τῇ μὲν τοῦ Γλύκωνοσ, κατὰ θάτερα δὲ Ἀλεξάνδρου, στέμματὰ τε τοῦ πάππου Ἀσκληπιοῦ καὶ τὴν ἁρ́πην ἐκείνην τοῦ πατρομήτοροσ Περσέωσ ἔχοντοσ ;

προειπὼν δὲ διὰ χρησμοῦ περὶ αὑτοῦ ὅτι ζῆσαι εἵμαρται αὐτῷ ἔτη πεντήκοντα καὶ ἑκατόν, εἶτα κεραυνῷ βληθέντα ἀποθανεῖν, οἰκτίστῳ τέλει οὐδὲ ἑβδομήκοντα ἔτη γεγονὼσ ἀπέθανεν, ὡσ Ποδαλειρίου υἱὸσ διασαπεὶσ τὸν πόδα μέχρι τοῦ βουβῶνοσ καὶ σκωλήκων ζέσασ·

ὅτεπερ καὶ ἐφωράθη φαλακρὸσ ὤν, παρέχων τοῖσ ἰατροῖσ ἐπιβρέχειν αὐτοῦ τὴν κεφαλὴν διὰ τὴν ὀδύνην, ὃ οὐκ ἂν ποιῆσαι ἐδύναντο μὴ οὐχὶ τῆσ φενάκησ ἀφῃρημένησ. τοιοῦτο τέλοσ τῆσ Ἀλεξάνδρου τραγῳδίασ καὶ αὕτη τοῦ παντὸσ δράματοσ ἡ καταστροφὴ ἐγένετο, ὡσ εἰκάζειν προνοίασ τινὸσ τὸ τοιοῦτον, εἰ καὶ κατὰ τύχην συνέβη.

ἔδει δὲ καὶ τὸν ἐπιτάφιον αὐτοῦ ἄξιον γενέσθαι τοῦ βίου, καὶ ἀγῶνά τινα συστήσασθαι ὑπὲρ τοῦ χρηστηρίου, τῶν συνωμοτῶν ἐκείνων καὶ γοήτων, ὅσοι κορυφαῖοι ἦσαν, ἀνελθόντων ἐπὶ διαιτητὴν τὸν Ῥουτιλιανόν, τίνα χρὴ προκριθῆναι αὐτῶν καὶ διαδέξασθαι τὸ μαντεῖον καὶ στεφανωθῆναι τῷ ἱεροφαντικῷ καὶ προφητικῷ στέμματι. ἦν δὲ ἐν αὐτοῖσ καὶ Παῖτοσ, ἰατρὸσ τὴν τέχνην, πολιόσ τισ,^ οὔτε ἰατρῷ πρέποντα οὔτε πολιῷ ἀνδρὶ ταῦτα ποιῶν. ἀλλ’ ὁ ἀγωνοθέτησ Ῥουτιλιανὸσ ἀστεφανώτουσ αὐτοὺσ ἀπέπεμψεν αὐτῷ τὴν προφητείαν φυλάττων μετὰ τὴν ἐντεῦθεν ἀπαλλαγήν. ταῦτα, ὦ φιλότησ, ὀλίγα ἐκ πολλῶν δείγματοσ ἕνεκα γράψαι ἠξίωσα, καὶ σοὶ μὲν χαριζόμενοσ, ἀνδρὶ ἑταίρῳ καὶ φίλῳ καὶ ὃν ἐγὼ πάντων μάλιστα θαυμάσασ ἔχω ἐπί τε σοφίᾳ καὶ τῷ πρὸσ ἀλήθειαν ἔρωτι καὶ τρόπου πραότητι καὶ ἐπιεικείᾳ καὶ γαλήνῃ βίου καὶ δεξιότητι πρὸσ τοὺσ συνόντασ, τὸ πλέον δέ, ‐ ὅπερ καὶ σοὶ ἥδιον, ‐ Ἐπικούρῳ τιμωρῶν, ἀνδρὶ ὡσ ἀληθῶσ ἱερῷ καὶ θεσπεσίῳ τὴν φύσιν καὶ μόνῳ μετ’ ἀληθείασ τὰ καλὰ ἐγνωκότι καὶ παραδεδωκότι καὶ ἐλευθερωτῇ τῶν ὁμιλησάντων αὐτῷ γενομένῳ.

οἶμαι δὲ ὅτι καὶ τοῖσ ἐντυχοῦσι χρήσιμόν τι ἔχειν δόξει ἡ γραφή, τὰ μὲν διεξελέγχουσα, τὰ δὲ ἐν ταῖσ τῶν εὖ φρονούντων γνώμαισ βεβαιοῦσα.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

헬라어 텍스트

Lucian, Alexander, (no name)

(루키아노스, Alexander, (no name))

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION