Strabo, Geography, Book 7, chapter 7

(스트라본, 지리학, Book 7, chapter 7)

τὰ μὲν οὖν ἀφοριζόμενα ἔθνη τῷ τε Ἴστρῳ καὶ τοῖσ Ἰλλυρικοῖσ ὄρεσι καὶ Θρᾳκίοισ ταῦτ’ ἔστιν ὧν ἄξιον μνησθῆναι, κατέχοντα τὴν Ἀδριατικὴν παραλίαν πᾶσαν ἀπὸ τοῦ μυχοῦ ἀρξάμενα, καὶ τὴν τὰ ἀριστερὰ τοῦ Πόντου λεγομένην ἀπὸ Ἴστρου ποταμοῦ μέχρι Βυζαντίου. λοιπὰ δέ ἐστι τὰ νότια μέρη τῆσ λεχθείσησ ὀρεινῆσ καὶ ἑξῆσ τὰ ὑποπίπτοντα χωρία, ἐν οἷσ ἐστιν ἥ τε Ἑλλὰσ καὶ ἡ προσεχὴσ βάρβαροσ μέχρι τῶν ὀρῶν. Ἑκαταῖοσ μὲν οὖν ὁ Μιλήσιοσ περὶ τῆσ Πελοποννήσου φησὶν διότι πρὸ τῶν Ἑλλήνων ᾤκησαν αὐτὴν βάρβαροι. σχεδὸν δέ τι καὶ ἡ σύμπασα Ἑλλὰσ κατοικία βαρβάρων ὑπῆρξε τὸ παλαιόν, ἀπ’ αὐτῶν λογιζομένοισ τῶν μνημονευομένων, Πέλοποσ μὲν ἐκ τῆσ Φρυγίασ ἐπαγαγομένου λαοὺσ εἰσ τὴν ἀπ’ αὐτοῦ κληθεῖσαν Πελοπόννησον, Δαναοῦ δὲ ἐξ Αἰγύπτου, Δρυόπων τε καὶ Καυκώνων καὶ Πελασγῶν καὶ Λελέγων καὶ ἄλλων τοιούτων κατανειμαμένων τὰ ἐντὸσ Ἰσθμοῦ καὶ τὰ ἐκτὸσ δέ· τὴν μὲν γὰρ Ἀττικὴν οἱ μετὰ Εὐμόλπου Θρᾷκεσ ἔσχον, τῆσ δὲ Φωκίδοσ τὴν Δαυλίδα Τηρεύσ, τὴν δὲ Καδμείαν οἱ μετὰ Κάδμου Φοίνικεσ, αὐτὴν δὲ τὴν Βοιωτίαν Αὄνεσ καὶ Τέμμικεσ καὶ Υἅντεσ· καὶ ἀπὸ τῶν ὀνομάτων δὲ ἐνίων τὸ βάρβαρον ἐμφαίνεται, Κέκροψ καὶ Κόδροσ καὶ Αἴκλοσ καὶ Κόθοσ καὶ Δρύμασ καὶ Κρίνακοσ. οἱ δὲ Θρᾷκεσ καὶ Ἰλλυριοὶ καὶ Ἠπειρῶται καὶ μέχρι νῦν ἐν πλευραῖσ εἰσιν· ἔτι μέντοι μᾶλλον πρότερον ἢ νῦν, ὅπου γε καὶ τῆσ ἐν τῷ παρόντι Ἑλλάδοσ ἀναντιλέκτωσ οὔσησ τὴν πολλὴν οἱ βάρβαροι ἔχουσι, Μακεδονίαν μὲν Θρᾷκεσ καί τινα μέρη τῆσ Θετταλίασ, Ἀκαρνανίασ δὲ καὶ Αἰτωλίασ τὰ ἄνω Θεσπρωτοὶ καὶ Κασσωπαῖοι καὶ Ἀμφίλοχοι καὶ Μολοττοὶ καὶ Ἀθαμᾶνεσ, Ἠπειρωτικὰ ἔθνη. περὶ μὲν οὖν Πελασγῶν εἴρηται, τοὺσ δὲ Λέλεγασ τινὲσ μὲν τοὺσ αὐτοὺσ Καρσὶν εἰκάζουσιν, οἱ δὲ συνοίκουσ μόνον καὶ συστρατιώτασ·

διόπερ ἐν τῇ Μιλησίᾳ, Λελέγων κατοικίασ λέγεσθαί τινασ, πολλαχοῦ δὲ τῆσ Καρίασ τάφουσ Λελέγων καὶ ἐρύματα ἔρημα Λελέγεια καλούμενα. ἥ τε Ιὠνία νῦν λεγομένη πᾶσα ὑπὸ Καρῶν ᾠκεῖτο καὶ Λελέγων· ἐκβαλόντεσ δὲ τούτουσ οἱ Ιὤνεσ αὐτοὶ τὴν χώραν κατέσχον, ἔτι δὲ πρότερον οἱ τὴν Τροίαν ἑλόντεσ ἐξήλασαν τοὺσ Λέλεγασ ἐκ τῶν περὶ τὴν Ἴδην τόπων τῶν κατὰ Πήδασον καὶ τὸν Σατνιόεντα ποταμόν. ὅτι μὲν οὖν βάρβαροι ἦσαν οὗτοι, καὶ αὐτὸ τὸ κοινωνῆσαι τοῖσ Καρσὶ νομίζοιτ’ ἂν σημεῖον· ὅτι δὲ πλάνητεσ καὶ μετ’ ἐκείνων καὶ χωρὶσ καὶ ἐκ παλαιοῦ, καὶ αἱ Ἀριστοτέλουσ πολιτεῖαι δηλοῦσιν. ἐν μὲν γὰρ τῇ Ἀκαρνάνων φησὶ τὸ μὲν ἔχειν αὐτῆσ Κουρῆτασ, τὸ δὲ προσεσπέριον Λέλεγασ, εἶτα Τηλεβόασ· ἐν δὲ τῇ Αἰτωλῶν τοὺσ νῦν Λοκροὺσ Λέλεγασ καλεῖ, κατασχεῖν δὲ καὶ τὴν Βοιωτίαν αὐτούσ φησιν· ὁμοίωσ δὲ καὶ ἐν τῇ Ὀπουντίων καὶ Μεγαρέων· ἐν δὲ τῇ Λευκαδίων καὶ αὐτόχθονά τινα Λέλεγα ὀνομάζει, τούτου δὲ θυγατριδοῦν Τηλεβόαν, τοῦ δὲ παῖδασ δύο καὶ εἴκοσι Τηλεβόασ, ὧν τινὰσ οἰκῆσαι τὴν Λευκάδα. μάλιστα δ’ ἄν τισ Ἡσιόδῳ πιστεύσειεν οὕτωσ περὶ αὐτῶν εἰπόντι ἤτοι γὰρ Λοκρὸσ Λελέγων ἡγήσατο λαῶν, τούσ ῥά ποτε Κρονίδησ, Ζεὺσ ἄφθιτα μήδεα εἰδώσ, λεκτοὺσ ἐκ γαίησ λάουσ πόρε Δευκαλίωνι. τῇ γὰρ ἐτυμολογίᾳ τὸ συλλέκτουσ γεγονέναι τινὰσ ἐκ παλαιοῦ καὶ μιγάδασ αἰνίττεσθαί μοι δοκεῖ καὶ διὰ τοῦτο ἐκλελοιπέναι τὸ γένοσ· ἅπερ ἄν τισ καὶ περὶ Καυκώνων λέγοι, νῦν οὐδαμοῦ ὄντων πρότερον δ’ ἐν πλείοσι τόποισ κατῳκισμένων. πρότερον μὲν οὖν καίπερ μικρῶν καὶ πολλῶν καὶ ἀδόξων ὄντων τῶν ἐθνῶν, ὅμωσ διὰ τὴν εὐανδρίαν καὶ τὸ βασιλεύεσθαι κατὰ σφᾶσ οὐ πάνυ ἦν χαλεπὸν διαλαβεῖν τοὺσ ὁρ́ουσ αὐτῶν, νυνὶ δ’ ἐρήμου τῆσ πλείστησ χώρασ γεγενημένησ καὶ τῶν κατοικιῶν καὶ μάλιστα τῶν πόλεων ἠφανισμένων, οὐδ’ εἰ δύναιτό τισ ἀκριβοῦν ταῦτα, οὐδὲν ἂν ποιοίη χρήσιμον διὰ τὴν ἀδοξίαν καὶ τὸν ἀφανισμὸν αὐτῶν, ὃσ ἐκ πολλοῦ χρόνου λαβὼν τὴν ἀρχὴν οὐδὲ νῦν πω πέπαυται κατὰ πολλὰ μέρη διὰ τὰσ ἀποστάσεισ, ἀλλ’ ἐνστρατοπεδεύουσιν αὐτοῖσ Ῥωμαῖοι τοῖσ οἴκοισ, κατασταθέντεσ ὑπ’ αὐτῶν δυνάσται.

τῶν γοῦν Ἠπειρωτῶν ἑβδομήκοντα πόλεισ Πολύβιόσ φησιν ἀνατρέψαι Παῦλον μετὰ τὴν Μακεδόνων καὶ Περσέωσ κατάλυσιν Μολοττῶν δ’ ὑπάρξαι τὰσ πλείστασ, πέντε δὲ καὶ δέκα μυριάδασ ἀνθρώπων ἐξανδραποδίσασθαι. ὅμωσ δ’ οὖν ἐγχειρήσομεν, ἐφ’ ὅσον τῇ γραφῇ τε προσήκει καὶ ἡμῖν ἐφικτόν, ἐπελθεῖν τὰ καθ’ ἕκαστα, ἀρξάμενοι ἀπὸ τῆσ κατὰ τὸν Ιὄνιον κόλπον παραλίασ· αὕτη δ’ ἐστὶν εἰσ ἣν ὁ ἔκπλουσ ὁ ἐκ τοῦ Ἀδρίου τελευτᾷ. ταύτησ δὴ τὰ πρῶτα μέρη τὰ περὶ Ἐπίδαμνον καὶ Ἀπολλωνίαν ἐστίν.

ἐκ δὲ τῆσ Ἀπολλωνίασ εἰσ Μακεδονίαν ἡ Ἐγνατία ἐστὶν ὁδὸσ πρὸσ ἑώ, βεβηματισμένη κατὰ μίλιον καὶ κατεστηλωμένη μέχρι Κυψέλων καὶ Ἕβρου ποταμοῦ· μιλίων δ’ ἐστὶ πεντακοσίων τριάκοντα πέντε· λογιζομένῳ δέ, ὡσ μὲν οἱ πολλοί, τὸ μίλιον ὀκταστάδιον τετρακισχίλιοι ἂν εἰε͂ν στάδιοι καὶ ἐπ’ αὐτοῖσ διακόσιοι ὀγδοήκοντα, ὡσ δὲ Πολύβιοσ προστιθεὶσ τῷ ὀκτασταδίῳ δίπλεθρον, ὅ ἐστι τρίτον σταδίου, προσθετέον ἄλλουσ σταδίουσ ἑκατὸν ἑβδομήκοντα ὀκτώ, τὸ τρίτον τοῦ τῶν μιλίων ἀριθμοῦ. συμβαίνει δ’ ἀπὸ ἴσου διαστήματοσ συμπίπτειν εἰσ τὴν αὐτὴν ὁδὸν τούσ τ’ ἐκ τῆσ Ἀπολλωνίασ ὁρμηθέντασ καὶ τοὺσ ἐξ Ἐπιδάμνου. ἡ μὲν οὖν πᾶσα Ἐγνατία καλεῖται, ἡ δὲ πρώτη ἐπὶ Κανδαουίασ λέγεται ὄρουσ Ἰλλυρικοῦ, διὰ Λυχνιδοῦ πόλεωσ καὶ Πυλῶνοσ τόπου ὁρίζοντοσ ἐν τῇ ὁδῷ τήν τε Ἰλλυρίδα καὶ τὴν Μακεδονίαν· ἐκεῖθεν δ’ ἐστὶ παρὰ Βαρνοῦντα διὰ Ἡρακλείασ καὶ Λυγκηστῶν καὶ Εὀρδῶν εἰσ Ἔδεσσαν καὶ Πέλλαν μέχρι Θεσσαλονικείασ· μίλια δ’ ἐστί, φησὶ Πολύβιοσ, ταῦτα διακόσια ἑξήκοντα ἑπτά. ταύτην δὴ τὴν ὁδὸν ἐκ τῶν περὶ τὴν Ἐπίδαμνον καὶ τὴν Ἀπολλωνίαν τόπων ἰοῦσιν ἐν δεξιᾷ μέν ἐστι τὰ Ἠπειρωτικὰ ἔθνη κλυζόμενα τῷ Σικελικῷ πελάγει μέχρι τοῦ Ἀμβρακικοῦ κόλπου, ἐν ἀριστερᾷ δὲ τὰ ὄρη τὰ τῶν Ἰλλυριῶν ἃ προδιήλθομεν, καὶ τὰ ἔθνη τὰ παροικοῦντα μέχρι Μακεδονίασ καὶ Παιόνων. εἶτ’ ἀπὸ μὲν Ἀμβρακικοῦ κόλπου τὰ νεύοντα ἐφεξῆσ πρὸσ ἑώ, τὰ ἀντιπαρήκοντα τῇ Πελοποννήσῳ, τῆσ Ἑλλάδοσ ἐστίν· εἶτ’ ἐκπίπτει εἰσ τὸ Αἰγαῖον πέλαγοσ ἀπολιπόντα ἐν δεξιᾷ τὴν Πελοπόννησον ὅλην. ἀπὸ δὲ τῆσ ἀρχῆσ τῶν Μακεδονικῶν ὀρῶν καὶ τῶν Παιονικῶν μέχρι Στρυμόνοσ ποταμοῦ Μακεδόνεσ τε οἰκοῦσι καὶ Παίονεσ καί τινεσ τῶν ὀρεινῶν Θρᾳκῶν· τὰ δὲ πέραν Στρυμόνοσ ἤδη μέχρι τοῦ Ποντικοῦ στόματοσ καὶ τοῦ Αἵμου πάντα Θρᾳκῶν ἔστι πλὴν τῆσ παραλίασ· αὕτη δ’ ὑφ’ Ἑλλήνων οἰκεῖται, τῶν μὲν ἐπὶ τῇ Προποντίδι ἱδρυμένων, τῶν δὲ ἐφ’ Ἑλλησπόντῳ καὶ τῷ Μέλανι κόλπῳ, τῶν δ’ ἐπὶ τῷ Αἰγαίῳ. τὸ δ’ Αἰγαῖον πέλαγοσ δύο κλύζει πλευρὰσ τῆσ Ἑλλάδοσ, τὴν μὲν πρὸσ ἑώ βλέπουσαν, τείνουσαν δὲ ἀπὸ Σουνίου πρὸσ τὴν ἄρκτον μέχρι τοῦ Θερμαίου κόλπου καὶ Θεσσαλονικείασ Μακεδονικῆσ πόλεωσ, ἣ νῦν μάλιστα τῶν ἄλλων εὐανδρεῖ, τὴν δὲ πρὸσ νότον τὴν Μακεδονικὴν ἀπὸ Θεσσαλονικείασ μέχρι Στρυμόνοσ· τινὲσ δὲ καὶ τὴν ἀπὸ Στρυμόνοσ μέχρι Νέστου τῇ Μακεδονίᾳ προσνέμουσιν, ἐπειδὴ Φίλιπποσ ἐσπούδασε διαφερόντωσ περὶ ταῦτα τὰ χωρία ὥστ’ ἐξιδιώσασθαι, καὶ συνεστήσατο προσόδουσ μεγίστασ ἐκ τῶν μετάλλων καὶ τῆσ ἄλλησ εὐφυί̈ασ τῶν τόπων. ἀπὸ δὲ Σουνίου μέχρι Πελοποννήσου τὸ Μυρτῷον ἔστι καὶ Κρητικὸν πέλαγοσ καὶ Λιβυκὸν σὺν τοῖσ κόλποισ μέχρι τοῦ Σικελικοῦ· τοῦτο δὲ καὶ τὸν Ἀμβρακικὸν καὶ Κορινθιακὸν καὶ Κρισαῖον ἐκπληροῖ κόλπον. τῶν μὲν οὖν Ἠπειρωτῶν ἔθνη φησὶν εἶναι Θεόπομποσ τετταρεσκαίδεκα, τούτων δ’ ἐνδοξότατα Χάονεσ καὶ Μολοττοὶ διὰ τὸ ἄρξαι ποτὲ πάσησ τῆσ Ἠπειρώτιδοσ πρότερον μὲν Χάονασ, ὕστερον δὲ Μολοττούσ, οἳ καὶ διὰ τὴν συγγένειαν τῶν βασιλέων ἐπὶ πλέον ηὐξήθησαν τῶν γὰρ Αἰακιδῶν ἦσαν, καὶ διὰ τὸ παρὰ τούτοισ εἶναι τὸ ἐν Δωδώνῃ μαντεῖον, παλαιόν τε καὶ ὀνομαστὸν ὄν.

Χάονεσ μὲν οὖν καὶ Θεσπρωτοὶ καὶ μετὰ τούτουσ ἐφεξῆσ Κασσωπαῖοι καὶ οὗτοι δ’ εἰσὶ Θεσπρωτοὶ τὴν ἀπὸ τῶν Κεραυνίων ὀρῶν μέχρι τοῦ Ἀμβρακικοῦ κόλπου παραλίαν νέμονται χώραν εὐδαίμονα ἔχοντεσ· ὁ δὲ πλοῦσ ἀπὸ τῶν Χαόνων ἀρξαμένῳ πρὸσ ἀνίσχοντα ἥλιον καὶ πρὸσ τὸν Ἀμβρακικὸν κόλπον καὶ τὸν Κορινθιακόν, ἐν δεξιᾷ ἔχοντι τὸ Αὐσόνιον πέλαγοσ, ἐν ἀριστερᾷ δὲ τὴν Ἤπειρον, εἰσὶ χίλιοι καὶ τριακόσιοι στάδιοι ἀπὸ τῶν Κεραυνίων ἐπὶ τὸ στόμα τοῦ Ἀμβρακικοῦ κόλπου. ἐν τούτῳ δ’ ἐστὶ τῷ διαστήματι Πάνορμόσ τε λιμὴν μέγασ ἐν μέσοισ τοῖσ Κεραυνίοισ ὄρεσι, καὶ μετὰ ταῦτα Ὄγχησμοσ λιμὴν ἄλλοσ, καθ’ ὃν τὰ δυσμικὰ ἄκρα τῆσ Κορκυραίασ ἀντίκειται, καὶ πάλιν ἄλλοσ Κασσιόπη, ἀφ’ οὗ ἐπὶ Βρεντέσιον χίλιοι ἑπτακόσιοι στάδιοι· οἱ δ’ ἴσοι καὶ ἐπὶ Τάραντα ἀπὸ ἄλλου ἀκρωτηρίου νοτιωτέρου τῆσ Κασσιόπησ ὃ καλοῦσι Φαλακρόν. μετὰ δὲ Ὄγχησμον Ποσείδιον καὶ Βουθρωτὸν ἐπὶ τῷ στόματι τοῦ Πηλώδουσ καλουμένου λιμένοσ ἱδρυμένον ἐν τόπῳ χερρονησίζοντι, ἐποίκουσ ἔχον Ῥωμαίουσ, καὶ τὰ Σύβοτα. εἰσὶ δὲ νησῖδεσ τὰ Σύβοτα τῆσ μὲν Ἠπείρου μικρὸν ἀπέχουσαι, κατὰ δὲ τὸ ἑῷον ἄκρον τῆσ Κορκυραίασ τὴν Λευκίμμαν κείμεναι. καὶ ἄλλαι δ’ ἐν τῷ παράπλῳ νησῖδεσ εἰσὶν οὐκ ἄξιαι μνήμησ. ἔπειτα ἄκρα Χειμέριον καὶ Γλυκὺσ λιμήν, εἰσ ὃν ἐμβάλλει ὁ Ἀχέρων ποταμόσ, ῥέων ἐκ τῆσ Ἀχερουσίασ λίμνησ καὶ δεχόμενοσ πλείουσ ποταμοὺσ ὥστε καὶ γλυκαίνειν τὸν κόλπον· ῥεῖ δὲ καὶ ὁ Θύαμισ πλησίον. ὑπέρκειται δὲ τούτου μὲν τοῦ κόλπου Κίχυροσ, ἡ πρότερον Ἐφύρα, πόλισ Θεσπρωτῶν· τοῦ δὲ κατὰ Βουθρωτὸν ἡ Φοινίκη. ἐγγὺσ δὲ τῆσ Κιχύρου πολίχνιον Βουχέτιον Κασσωπαίων μικρὸν ὑπὲρ τῆσ θαλάττησ ὄν, καὶ Ἐλάτρια καὶ Πανδοσία καὶ Βατίαι ἐν μεσογαίᾳ, καθήκει δ’ αὐτῶν ἡ χώρα μέχρι τοῦ κόλπου. μετὰ δὲ Γλυκὺν λιμένα ἐφεξῆσ εἰσι δύο ἄλλοι λιμένεσ, ὁ μὲν ἐγγυτέρω καὶ ἐλάττων Κόμαροσ ἰσθμὸν ποιῶν ἑξήκοντα σταδίων πρὸσ τὸν Ἀμβρακικὸν κόλπον καὶ τὸ τοῦ Σεβαστοῦ Καίσαροσ κτίσμα τὴν Νικόπολιν· ὁ δὲ ἀπωτέρω καὶ μείζων καὶ ἀμείνων πλησίον τοῦ στόματοσ τοῦ κόλπου, διέχων τῆσ Νικοπόλεωσ ὅσον δώδεκα σταδίουσ. ἐφεξῆσ δὲ τὸ στόμα τοῦ Ἀμβρακικοῦ κόλπου·

τούτου δὲ τοῦ κόλπου τὸ μὲν στόμα μικρῷ τοῦ τετρασταδίου μεῖζον, ὁ δὲ κύκλοσ καὶ τριακοσίων σταδίων, εὐλίμενοσ δὲ πᾶσ. οἰκοῦσι δὲ τὰ μὲν ἐν δεξιᾷ εἰσπλέουσι τῶν Ἑλλήνων Ἀκαρνᾶνεσ· καὶ ἱερὸν τοῦ Ἀκτίου Ἀπόλλωνοσ ἐνταῦθά ἐστι πλησίον τοῦ στόματοσ, λόφοσ τισ ἐφ’ ᾧ ὁ νεώσ, καὶ ὑπ’ αὐτῷ πεδίον ἄλσοσ ἔχον καὶ νεώρια, ἐν οἷσ ἀνέθηκε Καῖσαρ τὴν δεκαναί̈αν ἀκροθίνιον, ἀπὸ μονοκρότου μέχρι δεκήρουσ· ὑπὸ πυρὸσ δ’ ἠφανίσθαι καὶ οἱ νεώσοικοι λέγονται καὶ τὰ πλοῖα· ἐν ἀριστερᾷ δὲ ἡ Νικόπολισ καὶ τῶν Ἠπειρωτῶν οἱ Κασσωπαῖοι μέχρι τοῦ μυχοῦ τοῦ κατὰ Ἀμβρακίαν· ὑπέρκειται δὲ αὕτη τοῦ μυχοῦ μικρόν, Γόργου τοῦ Κυψέλου κτίσμα· παραρρεῖ δ’ αὐτὴν ὁ Ἄρατθοσ ποταμὸσ ἀνάπλουν ἔχων ἐκ θαλάττησ εἰσ αὐτὴν ὀλίγων σταδίων, ἀρχόμενοσ ἐκ Τύμφησ ὄρουσ καὶ τῆσ Παρωραίασ. ηὐτύχει μὲν οὖν καὶ πρότερον ἡ πόλισ αὕτη διαφερόντωσ τὴν γοῦν ἐπωνυμίαν ἐντεῦθεν ἔσχηκεν ὁ κόλποσ, μάλιστα δ’ ἐκόσμησεν αὐτὴν Πύρροσ βασιλείῳ χρησάμενοσ τῷ τόπῳ· Μακεδόνεσ δ’ ὕστερον καὶ Ῥωμαῖοι καὶ ταύτην καὶ τὰσ ἄλλασ κατεπόνησαν τοῖσ συνεχέσι πολέμοισ διὰ τὴν ἀπείθειαν, ὥστε τὸ τελευταῖον ὁ Σεβαστὸσ ὁρῶν ἐκλελειμμένασ τελέωσ τὰσ πόλεισ εἰσ μίαν συνῴκισε τὴν ὑπ’ αὐτοῦ κληθεῖσαν Νικόπολιν ἐν τῷ κόλπῳ τούτῳ, ἐκάλεσε δ’ ἐπώνυμον τῆσ νίκησ, ἐν ᾗ κατεναυμάχησεν Ἀντώνιον πρὸ τοῦ στόματοσ τοῦ κόλπου καὶ τὴν Αἰγυπτίων βασίλισσαν Κλεοπάτραν παροῦσαν ἐν τῷ ἀγῶνι καὶ αὐτήν. ἡ μὲν οὖν Νικόπολισ εὐανδρεῖ καὶ λαμβάνει καθ’ ἡμέραν ἐπίδοσιν, χώραν τε ἔχουσα πολλὴν καὶ τὸν ἐκ τῶν λαφύρων κόσμον, τό τε κατασκευασθὲν τέμενοσ ἐν τῷ προαστείῳ τὸ μὲν εἰσ τὸν ἀγῶνα τὸν πεντετηρικὸν ἐν ἄλσει ἔχοντι γυμνάσιόν τε καὶ στάδιον, τὸ δ’ ἐν τῷ ὑπερκειμένῳ τοῦ ἄλσουσ ἱερῷ λόφῳ τοῦ Ἀπόλλωνοσ. ἀποδέδεικται δ’ ὁ ἀγὼν Ὀλύμπιοσ, τὰ Ἄκτια, ἱερὸσ τοῦ Ἀκτίου Ἀπόλλωνοσ, τὴν δ’ ἐπιμέλειαν ἔχουσιν αὐτοῦ Λακεδαιμόνιοι. αἱ δ’ ἄλλαι κατοικίαι περιπόλιοι τῆσ Νικοπόλεώσ εἰσιν. ἤγετο δὲ καὶ πρότερον τὰ Ἄκτια τῷ θεῷ, στεφανίτησ ἀγών, ὑπὸ τῶν περιοίκων· νυνὶ δ’ ἐντιμότερον ἐποίησεν ὁ Καῖσαρ. μετὰ δὲ τὴν Ἀμβρακίαν τὸ Ἄργοσ ἐστὶ τὸ Ἀμφιλοχικόν, κτίσμα Ἀλκμαίωνοσ καὶ τῶν παίδων.

Ἔφοροσ μὲν οὖν φησὶ τὸν Ἀλκμαίωνα μετὰ τὴν Ἐπιγόνων ἐπὶ τὰσ Θήβασ στρατείαν παρακληθέντα ὑπὸ Διομήδουσ συνελθεῖν εἰσ Αἰτωλίαν αὐτῷ καὶ συγκατακτήσασθαι ταύτην τε καὶ τὴν Ἀκαρνανίαν· καλοῦντοσ δ’ αὐτοὺσ ἐπὶ τὸν Τρωικὸν πόλεμον Ἀγαμέμνονοσ, τὸν μὲν Διομήδη πορευθῆναι, τὸν δ’ Ἀλκμαίωνα μείναντα ἐν τῇ Ἀκαρνανίᾳ τὸ Ἄργοσ κτίσαι, καλέσαι δ’ Ἀμφιλοχικὸν ἐπώνυμον τοῦ ἀδελφοῦ, Ἴναχον δὲ τὸν διὰ τῆσ χώρασ ῥέοντα ποταμὸν εἰσ τὸν κόλπον ἀπὸ τοῦ κατὰ τὴν Ἀργείαν προσαγορεῦσαι. Θουκυδίδησ δέ φησιν αὐτὸν Ἀμφίλοχον μετὰ τὴν ἐκ Τροίασ ἐπάνοδον δυσαρεστοῦντα τοῖσ ἐν Ἄργει παρελθεῖν εἰσ τὴν Ἀκαρνανίαν, διαδεξάμενον δὲ τὴν τἀδελφοῦ δυναστείαν κτίσαι τὴν πόλιν ἐπώνυμον ἑαυτοῦ. Ἠπειρῶται δ’ εἰσὶ καὶ Ἀμφίλοχοι καὶ οἱ ὑπερκείμενοι καὶ συνάπτοντεσ τοῖσ Ἰλλυρικοῖσ ὄρεσι, τραχεῖαν οἰκοῦντεσ χώραν, Μολοττοί τε καὶ Ἀθαμᾶνεσ καὶ Αἴθικεσ καὶ Τυμφαῖοι καὶ Ὀρέσται Παρωραῖοί τε καὶ Ἀτιντᾶνεσ, οἱ μὲν πλησιάζοντεσ τοῖσ Μακεδόσι μᾶλλον οἱ δὲ τῷ Ιὀνίῳ κόλπῳ.

λέγεται δὲ τὴν Ὀρεστιάδα κατασχεῖν ποτε Ὀρέστησ φεύγων τὸν τῆσ μητρὸσ φόνον καὶ καταλιπεῖν ἐπώνυμον ἑαυτοῦ τὴν χώραν, κτίσαι δὲ καὶ πόλιν, καλεῖσθαι δ’ αὐτὴν Ἄργοσ Ὀρεστικόν. ἀναμέμικται δὲ τούτοισ τὰ Ἰλλυρικὰ ἔθνη τὰ πρὸσ τῷ νοτίῳ μέρει τῆσ ὀρεινῆσ καὶ τὰ ὑπὲρ τοῦ Ιὀνίου κόλπου· τῆσ γὰρ Ἐπιδάμνου καὶ τῆσ Ἀπολλωνίασ μέχρι τῶν Κεραυνίων ὑπεροικοῦσι Βυλλίονέσ τε καὶ Ταυλάντιοι καὶ Παρθῖνοι καὶ Βρῦγοι· πλησίον δέ που καὶ τὰ ἀργυρεῖα τὰ ἐν Δαμαστίῳ, περὶ ἃ Δυέσται συνεστήσαντο τὴν δυναστείαν καὶ Ἐγχέλειοι, οὓσ καὶ Σεσαρηθίουσ καλοῦσι· πρὸσ δὲ τούτοισ Λυγκῆσταί τε καὶ ἡ Δευρίοποσ καὶ ἡ τρίπολισ Πελαγονία καὶ Εὀρδοὶ καὶ Ἐλίμεια καὶ Ἐράτυρα. ταῦτα δὲ πρότερον μὲν κατεδυναστεύετο ἕκαστα, ὧν ἐν τοῖσ Ἐγχελείοισ οἱ Κάδμου καὶ Ἁρμονίασ ἀπόγονοι ἦρχον, καὶ τὰ μυθευόμενα περὶ αὐτῶν ἐκεῖ δείκνυται. οὗτοι μὲν οὖν οὐχ ὑπὸ ἰθαγενῶν ἤρχοντο· οἱ δὲ Λυγκῆσται ὑπ’ Ἀρραβαίῳ ἐγένοντο τοῦ Βακχιαδῶν γένουσ ὄντι· τούτου δ’ ἦν θυγατριδῆ ἡ Φιλίππου μήτηρ τοῦ Ἀμύντου Εὐρυδίκη, Σίρρα δὲ θυγάτηρ· καὶ τῶν Ἠπειρωτῶν δὲ Μολοττοὶ ὑπὸ Πύρρῳ τῷ Νεοπτολέμου τοῦ Ἀχιλλέωσ καὶ τοῖσ ἀπογόνοισ αὐτοῦ Θετταλοῖσ οὖσι γεγονότεσ· οἱ λοιποὶ δὲ ὑπὸ ἰθαγενῶν ἤρχοντο· εἶτ’ ἐπικρατούντων ἀεί τινων κατέστρεψεν ἅπαντα εἰσ τὴν Μακεδόνων ἀρχήν, πλὴν ὀλίγων τῶν ὑπὲρ τοῦ Ιὀνίου κόλπου. καὶ δὴ καὶ τὰ περὶ Λύγκον καὶ Πελαγονίαν καὶ Ὀρεστιάδα καὶ Ἐλίμειαν τὴν ἄνω Μακεδονίαν ἐκάλουν, οἱ δ’ ὕστερον καὶ ἐλευθέραν· ἔνιοι δὲ καὶ σύμπασαν τὴν μέχρι Κορκύρασ Μακεδονίαν προσαγορεύουσιν, αἰτιολογοῦντεσ ἅμα ὅτι καὶ κουρᾷ καὶ διαλέκτῳ καὶ χλαμύδι καὶ ἄλλοισ τοιούτοισ χρῶνται παραπλησίωσ· ἔνιοι δὲ καὶ δίγλωττοί εἰσι. καταλυθείσησ δὲ τῆσ Μακεδόνων ἀρχῆσ ὑπὸ Ῥωμαίουσ ἔπεσε. διὰ δὲ τούτων ἐστὶ τῶν ἐθνῶν ἡ Ἐγνατία ὁδὸσ ἐξ Ἐπιδάμνου καὶ Ἀπολλωνίασ· περὶ δὲ τὴν ἐπὶ Κανδαουίασ ὁδὸν αἵ τε λίμναι εἰσὶν αἱ περὶ Λυχνιδὸν ταριχείασ ἰχθύων αὐτάρκεισ ἔχουσαι, καὶ ποταμοὶ οἵ τε εἰσ τὸν Ιὄνιον κόλπον ἐκπίπτοντεσ καὶ οἱ ἐπὶ τὰ νότια μέρη, ὅ τ’ Ἴναχοσ καὶ ὁ Ἄρατθοσ καὶ ὁ Ἀχελῶοσ καὶ ὁ Εὐήνοσ ὁ Λυκόρμασ πρότερον καλούμενοσ, ὁ μὲν εἰσ τὸν κόλπον τὸν Ἀμβρακικὸν ἐμβάλλων ὁ δὲ εἰσ τὸν Ἀχελῶον, αὐτὸσ δὲ ὁ Ἀχελῶοσ εἰσ τὴν θάλατταν καὶ ὁ Εὐήνοσ, ὁ μὲν τὴν Ἀκαρνανίαν διεξιὼν ὁ δὲ τὴν Αἰτωλίαν· ὁ δὲ Ἐρίγων πολλὰ δεξάμενοσ ῥεύματα ἐκ τῶν Ἰλλυρικῶν ὀρῶν καὶ Λυγκηστῶν καὶ Βρύγων καὶ Δευριόπων καὶ Πελαγόνων εἰσ τὸν Ἀξιὸν ἐκδίδωσι. πρότερον μὲν οὖν καὶ πόλεισ ἦσαν ἐν τοῖσ ἔθνεσι τούτοισ·

τρίπολισ γοῦν ἡ Πελαγονία ἐλέγετο, ἧσ καὶ Ἄζωροσ ἦν, καὶ ἐπὶ τῷ Ἐρίγωνι πᾶσαι αἱ τῶν Δευριόπων πόλεισ ᾤκηντο, ὧν τὸ Βρυάνιον καὶ Ἀλαλκομεναὶ καὶ Στύβαρα· Κύδραι δὲ Βρύγων, Αἰγίνιον δὲ Τυμφαίων, ὅμορον Αἰθικίᾳ καὶ Τρίκκῃ· πλησίον δ’ ἤδη τῆσ τε Μακεδονίασ καὶ τῆσ Θετταλίασ περὶ τὸ Ποῖον ὄροσ καὶ τὴν Πίνδον Αἴθικέσ τε καὶ τοῦ Πηνειοῦ πηγαί, ὧν ἀμφισβητοῦσι Τυμφαῖοί τε καὶ οἱ ὑπὸ τῇ Πίνδῳ Θετταλοί· καὶ πόλισ Ὀξύνεια παρὰ τὸν Ιὤνα ποταμὸν ἀπέχουσα Ἀζώρου τῆσ τριπολίτιδοσ σταδίουσ ἑκατὸν εἴκοσι· πλησίον δὲ καὶ Ἀλαλκομεναὶ καὶ Αἰγίνιον καὶ Εὔρωποσ καὶ αἱ τοῦ Ιὤνοσ εἰσ τὸν Πηνειὸν συμβολαί. τότε μὲν οὖν, ὡσ εἶπον, καίπερ οὖσα τραχεῖα καὶ ὀρῶν πλήρησ, Τομάρου καὶ Πολυάνου καὶ ἄλλων πλειόνων, ὅμωσ εὐάνδρει ἥ τε Ἤπειροσ πᾶσα καὶ ἡ Ἰλλυρίσ· νῦν δὲ τὰ πολλὰ μὲν ἐρημία κατέχει, τὰ δ’ οἰκούμενα κωμηδὸν καὶ ἐν ἐρειπίοισ λείπεται. ἐκλέλοιπε δέ πωσ καὶ τὸ μαντεῖον τὸ ἐν Δωδώνῃ, καθάπερ τἆλλα.

ἔστι δ’, ὥσ φησιν Ἔφοροσ, Πελασγῶν ἵδρυμα· οἱ δὲ Πελασγοὶ τῶν περὶ τὴν Ἑλλάδα δυναστευσάντων ἀρχαιότατοι λέγονται· καὶ ὁ ποιητήσ φησιν οὕτω Ζεῦ ἄνα Δωδωναῖε, Πελασγικέ, ὁ δ’ Ἡσίοδοσ Δωδώνην φηγόν τε, Πελασγῶν ἕδρανον ᾖεν. περὶ μὲν οὖν τῶν Πελασγῶν ἐν τοῖσ Τυρρηνικοῖσ εἴρηται, περὶ δὲ Δωδώνησ τοὺσ μὲν περιοικοῦντασ τὸ ἱερὸν διότι βάρβαροι διασαφεῖ καὶ ὁ Ὅμηροσ ἐκ τῆσ διαίτησ, ἀνιπτόποδασ χαμαιεύνασ λέγων· πότερον δὲ χρὴ λέγειν Ἑλλούσ, ὡσ Πίνδαροσ, ἢ Σελλούσ, ὡσ ὑπονοοῦσι παρ’ Ὁμήρῳ κεῖσθαι, ἡ γραφὴ ἀμφίβολοσ οὖσα οὐκ ἐᾷ διισχυρίζεσθαι. Φιλόχοροσ δέ φησι καὶ τὸν περὶ Δωδώνην τόπον, ὥσπερ τὴν Εὔβοιαν, Ἑλλοπίαν κληθῆναι· καὶ γὰρ Ἡσίοδον οὕτω λέγειν ἔστι τισ Ἑλλοπίη, πολυλήιοσ ἠδ’ ἐυλείμων· ἔνθα δὲ Δωδώνη τισ ἐπ’ ἐσχατιῇ πεπόλισται. οἰόνται δέ, φησὶν ὁ Ἀπολλόδωροσ, ἀπὸ τῶν ἑλῶν τῶν περὶ τὸ ἱερὸν οὕτω καλεῖσθαι· τὸν μέντοι ποιητὴν οὐχ οὕτω λέγειν Ἑλλοὺσ ἀλλὰ Σελλοὺσ ὑπολαμβάνει τοὺσ περὶ τὸ ἱερόν, προσθεὶσ ὅτι καὶ Σελλήεντα τινὰ ὀνομάζει ποταμόν. ὀνομάζει μὲν οὖν, ὅταν φῇ τηλόθεν ἐξ Ἐφύρησ ποταμοῦ ἄπο Σελλήεντοσ. οὐ μέντοι, ὁ Σκήψιόσ φησι, τῆσ ἐν Θεσπρωτοῖσ Ἐφύρασ, ἀλλὰ τῆσ ἐν τοῖσ Ἠλείοισ· ἐκεῖ γὰρ εἶναι τὸν Σελλήεντα, ἐν δὲ Θεσπρωτοῖσ οὐδένα, οὐδ’ ἐν Μολοττοῖσ. τὰ δὲ μυθευόμενα περὶ τῆσ δρυὸσ καὶ τῶν πελειῶν καὶ εἴ τινα ἄλλα τοιαῦτα, καθάπερ καὶ τὰ περὶ Δελφῶν, τὰ μὲν ποιητικωτέρασ ἐστὶ διατριβῆσ τὰ δ’ οἰκεῖα τῆσ νῦν περιοδείασ. ἡ Δωδώνη τοίνυν τὸ μὲν παλαιὸν ὑπὸ Θεσπρωτοῖσ ἦν καὶ τὸ ὄροσ ὁ Τόμαροσ ἢ Τμάροσ ἀμφοτέρωσ γὰρ λέγεται, ὑφ’ ᾧ κεῖται τὸ ἱερόν·

καὶ οἱ τραγικοὶ δὲ καὶ Πίνδαροσ Θεσπρωτίδα εἰρήκασι τὴν Δωδώνην· ὕστερον δὲ ὑπὸ Μολοττοῖσ ἐγένετο. ἀπὸ δὲ τοῦ Τομάρου τοὺσ ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ λεγομένουσ ὑποφήτασ τοῦ Διόσ, οὓσ καὶ ἀνιπτόποδασ χαμαιεύνασ καλεῖ, τομούρουσ φασὶ λεχθῆναι· καὶ ἐν μὲν τῇ Ὀδυσσείᾳ οὕτω γράφουσί τινεσ ἅ φησιν Ἀμφίνομοσ, συμβουλεύων τοῖσ μνηστῆρσι μὴ πρότερον ἐπιτίθεσθαι τῷ Τηλεμάχῳ πρὶν ἂν τὸν Δία ἔρωνται εἰ μέν κ’ αἰνήσωσι Διὸσ μεγάλοιο τομοῦροι, αὐτόσ τε κτανέω, τούσ τ’ ἄλλουσ πάντασ ἀνώξω· εἰ δέ κ’ ἀποτρεπέῃσι θεόσ, παύεσθαι ἄνωγα. βέλτιον γὰρ εἶναι τομούρουσ ἢ θέμιστασ γράφειν· οὐδαμοῦ γοῦν τὰ μαντεῖα θέμιστασ λέγεσθαι παρὰ τῷ ποιητῇ, ἀλλὰ τὰσ βουλὰσ καὶ τὰ πολιτεύματα καὶ νομοθετήματα· τομούρουσ δ’ εἰρῆσθαι ἐπιτετμημένωσ οἱο͂ν τομαροφύλακασ. οἱ μὲν οὖν νεώτεροι λέγουσιν τομούρουσ· παρ’ Ὁμήρῳ δ’ ἁπλούστερον δεῖ δέχεσθαι θέμιστασ καταχρηστικῶσ καὶ βουλάσ, τὰ προστάγματα καὶ τὰ βουλήματα τὰ μαντικά, καθάπερ καὶ τὰ νόμιμα· τοιοῦτον γὰρ καὶ τό ἐκ δρυὸσ ὑψικόμοιο Διὸσ βουλὴν ἐπακοῦσαι. κατ’ ἀρχὰσ μὲν οὖν ἄνδρεσ ἦσαν οἱ προφητεύοντεσ·

καὶ τοῦτ’ ἴσωσ καὶ ὁ ποιητὴσ ἐμφαίνει· ὑποφήτασ γὰρ καλεῖ, ἐν οἷσ τάττοιντο κἂν οἱ προφῆται· ὕστερον δ’ ἀπεδείχθησαν τρεῖσ γραῖαι, ἐπειδὴ καὶ σύνναοσ τῷ Διὶ προσαπεδείχθη καὶ ἡ Διώνη. Σουίδασ μέντοι Θετταλοῖσ μυθώδεισ λόγουσ προσχαριζόμενοσ ἐκεῖθέν τέ φησιν εἶναι τὸ ἱερὸν μετενηνεγμένον ἐκ τῆσ περὶ Σκοτοῦσσαν Πελασγίασ ἔστι δ’ ἡ Σκοτοῦσσα τῆσ Πελασγιώτιδοσ Θετταλίασ, συνακολουθῆσαί τε γυναῖκασ τὰσ πλείστασ, ὧν ἀπογόνουσ εἶναι τὰσ νῦν προφήτιδασ· ἀπὸ δὲ τούτου καὶ Πελασγικὸν Δία κεκλῆσθαι· Κινέασ δ’ ἔτι μυθωδέστερον.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION