Strabo, Geography, book 3, chapter 5

(스트라본, 지리학, book 3, chapter 5)

τῶν δὲ προκειμένων νήσων τῆσ Ἰβηρίασ τὰσ μὲν Πιτυούσσασ δύο καὶ τὰσ Γυμνησίασ δύο καλοῦσι καὶ Βαλιαρίδασ προκεῖσθαι συμβαίνει τῆσ μεταξὺ Ταρράκωνοσ καὶ Σούκρωνοσ παραλίασ, ἐφ’ ἧσ ἵδρυται τὸ Σάγουντον· εἰσὶ δὲ καὶ πελάγιαι, μᾶλλον αἱ Πιτυοῦσσαι καὶ πρὸσ ἑσπέραν κεκλιμέναι τῶν Γυμνησίων. καλεῖται δ’ αὐτῶν ἡ μὲν Ἔβουσοσ πόλιν ἔχουσα ὁμώνυμον· κύκλοσ δὲ τῆσ νήσου τετρακόσιοι στάδιοι, παρώμαλοσ τὸ πλάτοσ καὶ τὸ μῆκοσ· ἡ δὲ Ὀφιοῦσσα ἔρημοσ καὶ πολὺ ἐλάττων ταύτησ πλησίον κειμένη. τῶν δὲ Γυμνησίων ἡ μὲν μείζων ἔχει δύο πόλεισ, Πάλμαν καὶ Πολεντίαν, τὴν μὲν πρὸσ ἑώ κειμένην τὴν Πολεντίαν, τὴν δ’ ἑτέραν πρὸσ δύσιν. μῆκοσ δὲ τῆσ νήσου μικρὸν ἀπολεῖπον τῶν ἑξακοσίων σταδίων, πλάτοσ δὲ διακοσίων· Ἀρτεμίδωροσ δὲ διπλάσιον εἴρηκε καὶ τὸ πλάτοσ καὶ τὸ μῆκοσ. ἡ δ’ ἐλάττων ὡσ [διακοσίουσ] ἑβδομήκοντα τῆσ Πολεντίασ διέχει σταδίουσ· κατὰ μέγεθοσ μὲν οὖν πολὺ τῆσ μείζονοσ ἀπολείπεται, κατὰ δὲ τὴν ἀρετὴν οὐδὲν αὐτῆσ χείρων ἐστίν· ἄμφω γὰρ εὐδαίμονεσ καὶ εὐλίμενοι, χοιραδώδεισ δὲ κατὰ τὰ στόματα, ὥστε δεῖν προσοχῆσ τοῖσ εἰσπλέουσι. διὰ δὲ τὴν ἀρετὴν τῶν τόπων καὶ οἱ κατοικοῦντεσ εἰρηναῖοι, καθάπερ καὶ οἱ κατὰ τὴν Ἔβουσον. κακούργων δέ τινων ὀλίγων κοινωνίασ συστησαμένων πρὸσ τοὺσ ἐν τοῖσ πελάγεσι λῃστάσ, διεβλήθησαν ἅπαντεσ, καὶ διέβη Μέτελλοσ ἐπ’ αὐτοὺσ ὁ Βαλιαρικὸσ προσαγορευθείσ, ὅστισ καὶ τὰσ πόλεισ ἔκτισε. διὰ δὲ τὴν αὐτὴν ἀρετὴν ἐπιβουλευόμενοι, καίπερ εἰρηναῖοι ὄντεσ, ὅμωσ σφενδονῆται ἄριστοι λέγονται· καὶ τοῦτ’ ἤσκησαν, ὥσ φασι, διαφερόντωσ ἐξ ὅτου Φοίνικεσ κατέσχον τὰσ νήσουσ. οὗτοι δὲ καὶ ἐνδῦσαι λέγονται πρῶτοι τοὺσ ἀνθρώπουσ χιτῶνασ πλατυσήμουσ . . . ἄζωστοι δ’ ἐπὶ τοὺσ ἀγῶνασ ἐξῄεσαν, αἰγίδα περὶ τῇ χειρὶ ἔχοντεσ ἢ πεπυρακτωμένον ἀκόντιον, σπάνιον δὲ καὶ λελογχωμένον σιδήρῳ μικρῷ. σφενδόνασ δὲ περὶ τῇ κεφαλῇ τρεῖσ μελαγκρανίνασ ἢ τριχίνασ ἢ νευρίνασ, τὴν μὲν μακρόκωλον πρὸσ τὰσ μακροβολίασ, τὴν δὲ βραχύκωλον πρὸσ τὰσ ἐν βραχεῖ βολάσ, τὴν δὲ μέσην πρὸσ τὰσ μέσασ. ἠσκοῦντο δ’ ἐκ παίδων οὕτωσ ταῖσ σφενδόναισ ὥστ’ οὐδ’ ἄλλωσ τοῖσ παισὶν ἄρτον ἐδίδοσαν ἄνευ τοῦ τῇ σφενδόνῃ τυχεῖν. διόπερ ὁ Μέτελλοσ προσπλέων πρὸσ τὰσ νήσουσ δέρρεισ ἔτεινεν ὑπὲρ τῶν καταστρωμάτων σκέπην πρὸσ τὰσ σφενδόνασ. εἰσήγαγε δὲ ἐποίκουσ τρισχιλίουσ τῶν ἐκ τῆσ Ἰβηρίασ Ῥωμαίων. πρὸσ δὲ τῇ εὐκαρπίᾳ τῆσ γῆσ καὶ τὸ μηδὲν τῶν σινομένων θηρίων εὑρίσκεσθαι ῥᾳδίωσ ἐνταῦθα πρόσεστιν·

οὐδὲ γὰρ τοὺσ λαγιδεῖσ ἐπιχωρίουσ εἶναί φασιν, ἀλλὰ κομισθέντων ἐκ τῆσ περαίασ ὑπό τινοσ ἄρρενοσ καὶ θηλείασ γενέσθαι τὴν ἐπιγονήν, ἣ τοσαύτη κατ’ ἀρχὰσ ὑπῆρχεν ὥστε καὶ οἴκουσ ἀνατρέπειν ἐκ τῆσ ὑπονομῆσ καὶ δένδρα, καὶ ἐπὶ τοὺσ Ῥωμαίουσ, ὥσπερ εἶπον, ἀναγκασθῆναι καταφυγεῖν τοὺσ ἀνθρώπουσ. νῦν μέντοι τὸ εὐμεταχείριστον τῆσ θήρασ ἐπικρατεῖν οὐκ ἐᾷ τὴν βλάβην, ἀλλὰ λυσιτελῶσ οἱ ἔχοντεσ καρποῦνται τὴν γῆν. αὗται μὲν οὖν ἐντὸσ στηλῶν τῶν Ἡρακλείων καλουμένων.

πρὸσ αὐταῖσ δὲ δύο νησίδια, ὧν θάτερον Ἥρασ νῆσον ὀνομάζουσι· καὶ δή τινεσ καὶ ταύτασ στήλασ καλοῦσιν. ἔξω δὲ στηλῶν τὰ Γάδειρα, περὶ ὧν τοσοῦτον μόνον εἰρήκαμεν ὅτι τῆσ Κάλπησ διέχει περὶ ἑπτακοσίουσ καὶ πεντήκοντα σταδίουσ, τῆσ δὲ ἐκβολῆσ τοῦ Βαίτιδοσ πλησίον ἵδρυται· πλείουσ δ’ εἰσὶ λόγοι περὶ αὐτῆσ. οὗτοι γάρ εἰσιν οἱ ἄνδρεσ οἱ τὰ πλεῖστα καὶ μέγιστα ναυκλήρια στέλλοντεσ εἴσ τε τὴν καθ’ ἡμᾶσ θάλατταν καὶ τὴν ἐκτόσ, οὔτε μεγάλην οἰκοῦντεσ νῆσον οὔτε τῆσ περαίασ νεμόμενοι πολλὴν οὔτ’ ἄλλων εὐποροῦντεσ νήσων, ἀλλὰ πλέον οἰκοῦντεσ τὴν θάλατταν, ὀλίγοι δ’ οἰκουροῦντεσ ἢ ἐν Ῥώμῃ διατρίβοντεσ. ἐπεὶ πλήθει γε οὐδεμιᾶσ ἂν ἀπολείπεσθαι δόξειε τῶν ἔξω Ῥώμησ πόλεων· ἤκουσα γοῦν ἐν μιᾷ τῶν καθ’ ἡμᾶσ τιμήσεων πεντακοσίουσ ἄνδρασ τιμηθέντασ ἱππικοὺσ Γαδιτανούσ, ὅσουσ οὐδένασ οὐδὲ τῶν Ἰταλιωτῶν πλὴν τῶν Παταουίνων. τοσοῦτοι δ’ ὄντεσ νῆσον ἔχουσιν οὐ πολὺ μείζονα τῶν ἑκατὸν σταδίων τὸ μῆκοσ, πλάτοσ δ’ ἔσθ’ ὅπου καὶ σταδιαῖον. πόλιν δὲ κατ’ ἀρχὰσ μὲν ᾤκουν παντάπασι μικράν, προσέκτισε δ’ αὐτοῖσ Βάλβοσ Γαδιτανὸσ ὁ θριαμβεύσασ ἄλλην ἣν νέαν καλοῦσι, τὴν δ’ ἐξ ἀμφοῖν Διδύμην, οὐ πλειόνων εἴκοσι σταδίων οὖσαν τὴν περίμετρον, οὐδὲ ταύτην στενοχωρουμένην· ὀλίγοι γὰρ οἰκουροῦσιν ἐν αὐτῇ διὰ τὸ πάντασ θαλαττεύειν τὸ πλέον, τοὺσ δὲ καὶ τὴν περαίαν οἰκεῖν, καὶ μάλιστα τὴν ἐπὶ τῆσ προκειμένησ νησῖδοσ διὰ τὴν εὐφυί̈αν, ἣν ὥσπερ ἀντίπολιν πεποιήκασι τῇ Διδύμῃ χαίροντεσ τῷ τόπῳ. ὀλίγοι δὲ κατὰ σύγκρισιν καὶ ταύτην οἰκοῦσι καὶ τὸ ἐπίνειον, ὃ κατεσκεύασεν αὐτοῖσ Βάλβοσ ἐν τῇ περαίᾳ τῆσ ἠπείρου. κεῖται δ’ ἐπὶ τῶν ἑσπερίων τῆσ νήσου μερῶν ἡ πόλισ, προσεχὲσ δ’ αὐτῇ τελευταῖόν ἐστι τὸ Κρόνιον πρὸσ τῇ νησῖδι· τὸ δ’ Ἡράκλειον ἐπὶ θάτερα τέτραπται τὰ πρὸσ ἑώ, καθ’ ὃ δὴ μάλιστα τῇ ἠπείρῳ τυγχάνει συνάπτουσα ἡ νῆσοσ ὅσον σταδιαῖον πορθμὸν ἀπολείπουσα. καὶ λέγουσι μὲν διέχειν τῆσ πόλεωσ δώδεκα μίλια τὸ ἱερόν, ἴσον ποιοῦντεσ τὸν τῶν ἄθλων καὶ τὸν τῶν μιλίων ἀριθμόν· ἔστι δὲ μεῖζον καὶ σχεδόν τι τοσοῦτον ὅσον ἐστὶ τὸ τοῦ μήκουσ τῆσ νήσου· μῆκοσ δ’ ἐστὶ τῆσ νήσου τὸ ἀπὸ τῆσ δύσεωσ ἐπὶ τὴν ἀνατολήν. ἐρύθειαν δὲ τὰ Γάδειρα ἐοίκε λέγειν ὁ Φερεκύδησ, ἐν ᾗ τὰ περὶ τὸν Γηρυόνην μυθεύουσιν, ἄλλοι δὲ τὴν παραβεβλημένην ταύτῃ τῇ πόλει νῆσον πορθμῷ σταδιαίῳ διειργομένην, τὸ εὔβοτον ὁρῶντεσ, ὅτι τῶν νεμομένων αὐτόθι προβάτων τὸ γάλα ὀρὸν οὐ ποιεῖ.

τυροποιοῦσί τε πολλῷ ὕδατι μίξαντεσ διὰ τὴν πιότητα, ἐν πεντήκοντά τε ἡμέραισ πνίγεται τὸ ζῷον, εἰ μή τισ ἀποσχάζοι τι τοῦ αἵματοσ. ξηρὰ δέ ἐστιν ἣν νέμονται βοτάνην, ἀλλὰ πιαίνει σφόδρα· τεκμαίρονται δ’ ἐκ τού[του] πεπλάσθαι τὸν μῦθον τὸν περὶ τὰ βουκόλια τοῦ Γηρυόνου· . . . κοινῇ μέντοι συνῴκισται πᾶσ ὁ αἰγιαλόσ. περὶ δὲ τῆσ κτίσεωσ τῶν Γαδείρων τοιαῦτα λέγοντεσ μέμνηνται Γαδιτανοὶ χρησμοῦ τινοσ, ὃν γενέσθαι φασὶ Τυρίοισ κελεύοντα ἐπὶ τὰσ Ἡρακλέουσ στήλασ ἀποικίαν πέμψαι·

τοὺσ δὲ πεμφθέντασ κατασκοπῆσ χάριν, ἐπειδὴ κατὰ τὸν πορθμὸν ἐγένοντο τὸν κατὰ τὴν Κάλπην, νομίσαντασ τέρμονασ εἶναι τῆσ οἰκουμένησ καὶ τῆσ Ἡρακλέουσ στρατείασ τὰ ἄκρα ποιοῦντα τὸν πορθμόν, ταῦτα δ’ αὐτὰ καὶ στήλασ ὀνομάζειν τὸ λόγιον, κατασχεῖν εἴσ τι χωρίον ἐντὸσ τῶν στενῶν, ἐν ᾧ νῦν ἔστιν ἡ τῶν Ἐξιτανῶν πόλισ· ἐνταῦθα δὲ θύσαντασ μὴ γενομένων καλῶν τῶν ἱερείων ἀνακάμψαι πάλιν. χρόνῳ δ’ ὕστερον τοὺσ πεμφθέντασ προελθεῖν ἔξω τοῦ πορθμοῦ περὶ χιλίουσ καὶ πεντακοσίουσ σταδίουσ εἰσ νῆσον Ἡρακλέουσ ἱερὰν κειμένην κατὰ πόλιν Ὀνόβαν τῆσ Ἰβηρίασ, καὶ νομίσαντασ ἐνταῦθα εἶναι τὰσ στήλασ θῦσαι τῷ θεῷ, μὴ γενομένων δὲ πάλιν καλῶν τῶν ἱερείων ἐπανελθεῖν οἴκαδε. τῷ δὲ τρίτῳ στόλῳ τοὺσ ἀφικομένουσ Γάδειρα κτίσαι καὶ ἱδρύσασθαι τὸ ἱερὸν ἐπὶ τοῖσ ἑῴοισ τῆσ νήσου, τὴν δὲ πόλιν ἐπὶ τοῖσ ἑσπερίοισ. διὰ δὲ τοῦτο τοὺσ μὲν δοκεῖν τὰ ἄκρα τοῦ πορθμοῦ τὰσ στήλασ εἶναι, τοὺσ δὲ τὰ Γάδειρα, τοὺσ δ’ ἔτι πορρώτερον τῶν Γαδείρων ἔξω προκεῖσθαι. ἔνιοι δὲ στήλασ ὑπέλαβον τὴν Κάλπην καὶ τὴν Ἀβίλυκα, τὸ ἀντικείμενον ὄροσ ἐκ τῆσ Λιβύησ, ὅ φησιν Ἐρατοσθένησ ἐν τῷ Μεταγωνίῳ νομαδικῷ ἔθνει ἱδρῦσθαι· οἱ δὲ τὰσ πλησίον ἑκατέρου νησῖδασ, ὧν τὴν ἑτέραν Ἥρασ νῆσον ὀνομάζουσιν. Ἀρτεμίδωροσ δὲ τὴν μὲν τῆσ Ἥρασ νῆσον καὶ ἱερὸν λέγει αὐτῆσ, ἄλλην δέ φησιν εἶναί τινα, οὐδ’ Ἀβίλυκα ὄροσ οὐδὲ Μεταγώνιον ἔθνοσ. καὶ τὰσ Πλαγκτὰσ [δὲ] καὶ τὰσ Συμπληγάδασ ἐνθάδε μεταφέρουσί τινεσ, ταύτασ εἶναι νομίζοντεσ στήλασ, ἃσ Πίνδαροσ καλεῖ πύλασ Γαδειρίδασ, εἰσ ταύτασ ὑστάτασ ἀφῖχθαι φάσκων τὸν Ἡρακλέα. καὶ Δικαίαρχοσ δὲ καὶ Ἐρατοσθένησ καὶ Πολύβιοσ καὶ οἱ πλεῖστοι τῶν Ἑλλήνων περὶ τὸν πορθμὸν ἀποφαίνουσι τὰσ στήλασ. οἱ δὲ Ἴβηρεσ καὶ Λίβυεσ ἐν Γαδείροισ εἶναι φασίν· οὐδὲν γὰρ ἐοικέναι στήλαισ τὰ περὶ τὸν πορθμόν. οἱ δὲ τὰσ ἐν τῷ Ἡρακλείῳ τῷ ἐν Γαδείροισ χαλκᾶσ ὀκταπήχεισ, ἐν αἷσ ἀναγέγραπται τὸ ἀνάλωμα τῆσ κατασκευῆσ τοῦ ἱεροῦ, ταύτασ λέγεσθαί φασιν· ἐφ’ ἃσ ἐρχόμενοι οἱ τελέσαντεσ τὸν πλοῦν καὶ θύοντεσ τῷ Ἡρακλεῖ διαβοηθῆναι παρεσκεύασαν, ὡσ τοῦτ’ εἶναι καὶ γῆσ καὶ θαλάττησ τὸ πέρασ. τοῦτον δ’ εἶναι πιθανώτατον καὶ Ποσειδώνιοσ ἡγεῖται τὸν λόγον, τὸν δὲ χρησμὸν καὶ τοὺσ πολλοὺσ ἀποστόλουσ ψεῦσμα Φοινικικόν. περὶ μὲν οὖν τῶν ἀποστόλων τί ἄν τισ διισχυρίσαιτο πρὸσ ἔλεγχον ἢ πίστιν, οὐδετέρωσ παράλογον [ὄν]; τὸ δὲ τὰσ νησῖδασ ἢ τὰ ὄρη μὴ φάσκειν ἐοικέναι στήλαισ, ἀλλὰ ζητεῖν ἐπὶ τῶν κυρίωσ λεγομένων στηλῶν τοὺσ τῆσ οἰκουμένησ ὁρ́ουσ ἢ τῆσ στρατείασ τῆσ Ἡρακλέουσ ἔχει μέν τινα νοῦν· ἔθοσ γὰρ παλαιὸν ὑπῆρχε τὸ τίθεσθαι τοιούτουσ ὁρ́ουσ, καθάπερ οἱ Ῥηγῖνοι τὴν στυλίδα ἔθεσαν τὴν ἐπὶ τῷ πορθμῷ κειμένην, πυργίον τι, καὶ ὁ τοῦ Πελώρου λεγόμενοσ πύργοσ ἀντίκειται ταύτῃ τῇ στυλίδι· καὶ οἱ Φιλαίνων λεγόμενοι βωμοὶ κατὰ μέσην που τὴν μεταξὺ τῶν σύρτεων γῆν· καὶ ἐπὶ τῷ ἰσθμῷ τῷ Κορινθιακῷ μνημονεύεται στήλη τισ ἱδρυμένη πρότερον, ἣν ἔστησαν κοινῇ οἱ τὴν Ἀττικὴν σὺν τῇ Μεγαρίδι κατασχόντεσ Ιὤνεσ ἐξελαθέντεσ ἐκ τῆσ Πελοποννήσου καὶ οἱ κατασχόντεσ τὴν Πελοπόννησον, ἐπιγράψαντεσ ἐπὶ μὲν τοῦ πρὸσ τῇ Μεγαρίδι μέρουσ "τάδ’ οὐχὶ Πελοπόννησοσ ἀλλ’ Ιὠνία," ἐκ δὲ θατέρου "τάδ’ ἐστὶ Πελοπόννησοσ οὐκ Ιὠνία. " Ἀλέξανδροσ δὲ τῆσ Ἰνδικῆσ στρατείασ ὁρ́ια βωμοὺσ ἔθετο ἐν τοῖσ τόποισ εἰσ οὓσ ὑστάτουσ ἀφίκετο τῶν πρὸσ ταῖσ ἀνατολαῖσ Ἰνδῶν, μιμούμενοσ τὸν Ἡρακλέα καὶ τὸν Διόνυσον. ἦν μὲν δὴ τὸ ἔθοσ τοῦτο. ἀλλὰ καὶ τοὺσ τόπουσ εἰκόσ ἐστι μεταλαμβάνειν τὴν αὐτὴν προσηγορίαν, καὶ μάλιστα ἐπειδὰν ὁ χρόνοσ διαφθείρῃ τοὺσ τεθέντασ ὁρ́ουσ.

οὐ γὰρ νῦν οἱ Φιλαίνων βωμοὶ μένουσιν, ἀλλ’ ὁ τόποσ μετείληφε τὴν προσηγορίαν. οὐδὲ ἐν τῇ Ἰνδικῇ στήλασ φασὶν ὁραθῆναι κειμένασ οὔθ’ Ἡρακλέουσ οὔτε Διονύσου· καὶ λεγομένων μέντοι καὶ δεικνυμένων τόπων τινῶν οἱ Μακεδόνεσ ἐπίστευον τούτουσ εἶναι στήλασ, ἐν οἷσ τι σημεῖον εὑρ́ισκον ἢ τῶν περὶ τὸν Διόνυσον ἱστορουμένων ἢ τῶν περὶ τὸν Ἡρακλέα. κἀνταῦθα δὴ τοὺσ μὲν πρώτουσ οὐκ ἂν ἀπιστήσαι τισ ὁρ́οισ χρήσασθαι χειροκμήτοισ τισὶ βωμοῖσ ἢ πύργοισ ἢ στυλίσιν ἐπὶ τῶν τόπων, εἰσ οὓσ ὑστάτουσ ἧκον τοὺσ ἐπιφανεστάτουσ ἐπιφανέστατοι δὲ οἱ πορθμοὶ καὶ τὰ ἐπικείμενα ὄρη καὶ αἱ νησῖδεσ πρὸσ τὸ ἀποδηλοῦν ἐσχατιάσ τε καὶ ἀρχὰσ τόπων, ἐκλιπόντων δὲ τῶν χειροκμήτων ὑπομνημάτων μετενεχθῆναι τοὔνομα εἰσ τοὺσ τόπουσ, εἴτε τὰσ νησῖδασ τισ βούλεται λέγειν εἴτε τὰσ ἄκρασ τὰσ ποιούσασ τὸν πορθμόν. τοῦτο γὰρ ἤδη διορίσασθαι χαλεπὸν ποτέροισ χρὴ προσάψαι τὴν ἐπίκλησιν, διὰ τὸ ἀμφοτέροισ ἐοικέναι τὰσ στήλασ. λέγω δὲ ἐοικέναι, διότι ἐν τοῖσ τοιούτοισ ἵδρυνται τόποισ, οἳ σαφῶσ τὰσ ἐσχατιὰσ ὑπαγορεύουσι, καθ’ ὃ καὶ στόμα εἴρηται ὁ πορθμὸσ καὶ οὗτοσ καὶ ἄλλοι πλείουσ· τὸ δὲ στόμα πρὸσ μὲν εἴσπλουν ἀρχή ἐστι, πρὸσ δὲ ἔκπλουν ἔσχατον. τὰ οὖν ἐπὶ τῷ στόματι νησίδια ἔχοντα τὸ εὐπερίγραφόν τε καὶ σημειῶδεσ οὐ φαύλωσ στήλαισ ἀπεικάζοι τισ ἄν· ὡσ δ’ αὕτωσ καὶ τὰ ὄρη τὰ ἐπικείμενα τῷ πορθμῷ καὶ ἐξοχήν τινα τοιαύτην ἐμφαίνοντα οἱάν αἱ στυλίδεσ ἢ αἱ στῆλαι. καὶ ὁ Πίνδαροσ οὕτωσ ἂν ὀρθῶσ λέγοι πύλασ Γαδειρίδασ, εἰ ἐπὶ τοῦ στόματοσ νοοῖντο αἱ στῆλαι· πύλαισ γὰρ ἐοίκε τὰ στόματα. τὰ δὲ Γάδειρα οὐκ ἐν τοιούτοισ ἵδρυται τόποισ ὥστε ἀποδηλοῦν ἐσχατιάν, ἀλλ’ ἐν μέσῃ πωσ κεῖται μεγάλῃ παραλίᾳ κολπώδει. τὸ δὲ ἐπ’ αὐτὰσ ἀναφέρειν τὰσ ἐν τῷ Ἡρακλείῳ στήλασ τῷ ἐνθάδε ἧττον εὔλογον, ὡσ ἐμοὶ φαίνεται· οὐ γὰρ ἐμπόρων ἀλλ’ ἡγεμόνων μᾶλλον ἀρξάντων τοῦ ὀνόματοσ τούτου, κρατῆσαι πιθανὸν τὴν δόξαν, καθάπερ καὶ ἐπὶ τῶν Ἰνδικῶν στηλῶν. ἄλλωσ τε καὶ ἡ ἐπιγραφὴ ἥν φασιν, οὐκ ἀφίδρυμα ἱερὸν δηλοῦσα ἀλλὰ ἀναλώματοσ κεφάλαιον, ἀντιμαρτυρεῖ τῷ λόγῳ· τὰσ γὰρ Ἡρακλείουσ στήλασ μνημεῖα εἶναι δεῖ τῆσ ἐκείνου μεγαλουργίασ, οὐ τῆσ Φοινίκων δαπάνησ. φησὶ δὲ ὁ Πολύβιοσ κρήνην ἐν τῷ Ἡρακλείῳ τῷ ἐν Γαδείροισ εἶναι πότιμον, βαθμῶν ὀλίγων κατάβασιν ἔχουσαν εἰσ τὸ ὕδωρ, ἣν ταῖσ παλιρροίαισ τῆσ θαλάττησ ἀντιπαθεῖν, κατὰ μὲν τὰσ πλήμασ ἐκλείπουσαν κατὰ δὲ τὰσ ἀμπώτεισ πληρουμένην.

αἰτιᾶται δ’ ὅτι τὸ πνεῦμα τὸ ἐκ τοῦ βάθουσ εἰσ τὴν ἐπιφάνειαν τῆσ γῆσ ἐκπῖπτον, καλυφθείσησ μὲν αὐτῆσ ὑπὸ τοῦ κύματοσ κατὰ τὰσ ἐπιβάσεισ τῆσ θαλάττησ, εἴργεται τῶν οἰκείων τοιούτων ἐξόδων· ἀναστρέψαν δὲ εἰσ τὸ ἐντὸσ ἐμφράττει τοὺσ τῆσ πηγῆσ πόρουσ καὶ ποιεῖ λειψυδρίαν· γυμνωθείσησ δὲ πάλιν, εὐθυπορῆσαν ἐλευθεροῖ τὰσ φλέβασ τῆσ πηγῆσ ὥστ’ ἀναβλύειν εὐπόρωσ. Ἀρτεμίδωροσ δὲ ἀντειπὼν τούτῳ καὶ ἅμα παρ’ αὑτοῦ τινα θεὶσ αἰτίαν, μνησθεὶσ δὲ καὶ τῆσ Σιλανοῦ δόξησ τοῦ συγγραφέωσ, οὔ μοι δοκεῖ μνήμησ ἄξια εἰπεῖν, ὡσ ἂν ἰδιώτησ περὶ ταῦτα καὶ αὐτὸσ καὶ Σιλανόσ. Ποσειδώνιοσ δὲ ψευδῆ λέγων τὴν ἱστορίαν εἶναι ταύτην δύο φησὶν εἶναι φρέατα ἐν τῷ Ἡρακλείῳ καὶ τρίτον ἐν τῇ πόλει· τῶν δ’ ἐν τῷ Ἡρακλείῳ τὸ μὲν μικρότερον ὑδρευομένων συνεχῶσ αὐθωρὸν καὶ ἐκλείπειν καὶ διαλειπόντων τῆσ ὑδρείασ πληροῦσθαι πάλιν, τὸ δὲ μεῖζον δι’ ὅλησ τῆσ ἡμέρασ τὴν ὑδρείαν ἔχον, μειούμενον μέντοι, καθάπερ καὶ τἆλλα φρέατα πάντα, νύκτωρ πληροῦσθαι μηκέτι ὑδρευομένων· ἐπειδὴ δὲ συμπίπτει κατὰ τὸν τῆσ συμπληρώσεωσ καιρὸν ἡ ἄμπωτισ πολλάκισ, πεπιστεῦσθαι κενῶσ ὑπὸ τῶν ἐγχωρίων τὴν ἀντιπάθειαν. ὅτι μὲν οὖν ἡ ἱστορία πεπίστευται, καὶ οὗτοσ εἴρηκε καὶ ἡμεῖσ ἐν τοῖσ παραδόξοισ θρυλουμένην παρειλήφαμεν. ἠκούομεν δὲ καὶ φρέατα εἶναι, τὰ μὲν πρὸ τῆσ πόλεωσ ἐν τοῖσ κήποισ τὰ δὲ ἐντόσ, διὰ δὲ τὴν μοχθηρίαν τοῦ ὕδατοσ κατὰ τὴν πόλιν δεξαμενὰσ ἐπιπολάζειν τοῦ λακκαίου ὕδατοσ· εἰ μέντοι καὶ τούτων τι τῶν φρεάτων ἐπιδείκνυται τὴν τῆσ ἀντιπαθείασ ὑπόνοιαν, οὐκ ἴσμεν. τὰσ δ’ αἰτίασ, εἴπερ συμβαίνει ταῦτα οὕτωσ, ὡσ ἐν χαλεποῖσ ἀποδέχεσθαι δεῖ. εἰκὸσ μὲν γὰρ οὕτωσ ἔχειν ὡσ ὁ Πολύβιόσ φησιν, εἰκὸσ δὲ καὶ τῶν φλεβῶν τινασ τῶν πηγαίων νοτισθείσασ ἔξωθεν χαυνοῦσθαι καὶ παρέκχυσιν εἰσ τὰ πλάγια μᾶλλον διδόναι τοῖσ ὕδασιν ἢ ἀναθλίβειν κατὰ τὸ ἀρχαῖον ῥεῖθρον εἰσ τὴν κρήνην· νοτίζεσθαι δ’ ἀναγκαῖον ἐπικλύσαντοσ τοῦ κύματοσ. εἰ δ’, ὥσπερ Ἀθηνόδωρόσ φησιν, εἰσπνοῇ τε καὶ ἐκπνοῇ τὸ συμβαῖνον περὶ τὰσ πλημμυρίδασ καὶ περὶ τὰσ ἀμπώτεισ ἐοίκεν, εἶναι ἄν τινα τῶν ῥεόντων ὑδάτων, ἃ κατ’ ἄλλουσ μὲν πόρουσ ἔχει τὴν ἔκρυσιν κατὰ φύσιν εἰσ τὴν ἐπιφάνειαν, ὧν δὴ τὰ στόματα πηγὰσ καὶ κρήνασ καλοῦμεν, κατ’ ἄλλουσ δὲ πόρουσ συνέλκεται πρὸσ τὸ τῆσ θαλάττησ βάθοσ· καὶ συνεξαίροντα μὲν ἐκείνην ὥστε πλημμυρεῖν, ὅταν οἱο͂ν ἡ ἐκπνοὴ γίνηται, τὸ οἰκεῖον ἀπολείπει ῥεῖθρον, πάλιν δ’ ἀναχωρεῖ πρὸσ τὸ οἰκεῖον ῥεῖθρον, ὅταν κἀκείνη λάβῃ τὴν ἀναχώρησιν. οὐκ οἶδα δὲ πῶσ κατ’ ἄλλα δεινοὺσ ἀποφαίνων ὁ Ποσειδώνιοσ τοὺσ Φοίνικασ ἐνταῦθα μωρίαν μᾶλλον ἢ δριμύτητα αὐτῶν κατέγνωκεν.

ἡμέρα μὲν γὰρ καὶ νὺξ τῇ τοῦ ἡλίου περιφορᾷ μετρεῖται τοτὲ μὲν ὑπὸ γῆσ ὄντοσ τοτὲ δὲ ὑπὲρ γῆσ φαινομένου· φησὶ δὲ τὴν τοῦ ὠκεανοῦ κίνησιν ὑπέχειν ἀστροειδῆ περίοδον, τὴν μὲν ἡμερήσιον ἀποδιδοῦσαν, τὴν δὲ μηνιαίαν, τὴν δ’ ἐνιαυσιαίαν συμπαθῶσ τῇ σελήνῃ· ὅταν γὰρ αὕτη ζῳδίου μέγεθοσ ὑπερέχῃ τοῦ ὁρίζοντοσ, ἄρχεσθαι διοιδεῖν τὴν θάλατταν καὶ ἐπιβαίνειν τῆσ γῆσ αἰσθητῶσ μέχρι μεσουρανήσεωσ· ἐκκλίναντοσ δὲ τοῦ ἄστρου, πάλιν ἀναχωρεῖν τὸ πέλαγοσ κατ’ ὀλίγον ἑώσ ἂν ζῴδιον ὑπερέχῃ τῆσ δύσεωσ ἡ σελήνη, εἶτα μένειν τοσοῦτον ἐν τῇ αὐτῇ καταστάσει χρόνον ὅσον ἡ σελήνη συνάπτει πρὸσ αὐτὴν τὴν δύσιν, καὶ ἔτι μᾶλλον τοσοῦτον ὅσον κινηθεῖσα ὑπὸ γῆσ ζῴδιον ἀπόσχοι ἂν τοῦ ὁρίζοντοσ· εἶτ’ ἐπιβαίνειν πάλιν ἑώσ τοῦ ὑπὸ γῆν μεσουρανήματοσ· εἶτ’ ἀναχωρεῖν ἑώσ ἂν πρὸσ τὰσ ἀνατολὰσ περιχωρήσασα ἡ σελήνη ζῴδιον τοῦ ὁρίζοντοσ ἀπόσχῃ, μένειν δὲ μέχρι ἂν ζῴδιον ὑπὲρ γῆσ μετεωρισθῇ, καὶ πάλιν ἐπιβαίνειν· ταύτην μὲν εἶναι λέγει τὴν ἡμερήσιον περίοδον. τὴν δὲ μηνιαίαν, ὅτι μέγισται μὲν αἱ παλίρροιαι γίνονται περὶ τὰσ συνόδουσ, εἶτα μειοῦνται μέχρι διχοτόμου· πάλιν δ’ αὔξονται μέχρι πανσελήνου, καὶ μειοῦνται πάλιν ἑώσ διχοτόμου φθινάδοσ· εἶθ’ ἑώσ τῶν συνόδων αἱ αὐξήσεισ· πλεονάζειν δὲ καὶ χρόνῳ καὶ τάχει τὰσ αὐξήσεισ. τὰσ δ’ ἐνιαυσιαίασ παρὰ τῶν ἐν Γαδείροισ πυθέσθαι φησί, λεγόντων ὡσ κατὰ θερινὰσ τροπὰσ μάλιστα αὔξοιντο καὶ αἱ ἀναχωρήσεισ καὶ αἱ ἐπιβάσεισ. εἰκάζει δ’ αὐτὸσ ἀπὸ τῶν τροπῶν μειοῦσθαι μὲν ἑώσ ἰσημερίασ, αὔξεσθαι δὲ ἑώσ χειμερινῶν τροπῶν· εἶτα μειοῦσθαι μέχρι ἐαρινῆσ ἰσημερίασ· εἶτ’ αὔξεσθαι μέχρι θερινῶν τροπῶν. τῶν δὲ περιόδων τούτων οὐσῶν καθ’ ἑκάστην ἡμέραν καὶ νύκτα, τὸν συνάμφω χρόνον δὶσ μὲν ἐπιβαινούσησ τῆσ θαλάττησ δὶσ δὲ ἀναχωρούσησ, τεταγμένωσ δὲ καὶ τῶν ἡμερησίων χρόνων καὶ τῶν νυκτερινῶν, πῶσ οἱο͂́ν τε πολλάκισ μὲν συμβαίνειν κατὰ τὰσ ἀμπώτεισ τὴν πλήρωσιν τοῦ φρέατοσ, μὴ πολλάκισ δὲ τὴν λειψυδρίαν; ἢ πολλάκισ μέν, μὴ ἰσάκισ δέ; ἢ καὶ ἰσάκισ μέν, τοὺσ δὲ Γαδειρίτασ ταῦτα μὲν μὴ ἱκανοὺσ γενέσθαι τηρῆσαι τὰ καθ’ ἡμέραν γινόμενα, τὰσ δ’ ἐνιαυσίουσ περιόδουσ ἐκ τῶν ἅπαξ συμβαινόντων κατ’ ἔτοσ τηρῆσαι; ἀλλὰ μὴν ὅτι γε πιστεύει αὐτοῖσ, δῆλον ἐξ ὧν καὶ προσεικάζει γίνεσθαι τὰσ μειώσεισ καὶ πάλιν αὐξήσεισ ἀπὸ τροπῶν ἐπὶ τροπάσ τε ἑτέρασ κἀκεῖθεν πάλιν ἐπανόδουσ. καὶ μὴν οὐδὲ ἐκεῖνο εἰκόσ, ὅτι τηρητικοὶ ὄντεσ τὰ μὲν συμβαίνοντα οὐκ εἶδον, τοῖσ δὲ μὴ συμβαίνουσιν ἐπίστευσαν. φησὶ δ’ οὖν Σέλευκον τὸν ἀπὸ τῆσ Ἐρυθρᾶσ θαλάττησ καὶ ἀνωμαλίαν τινὰ ἐν τούτοισ καὶ ὁμαλότητα λέγειν κατὰ τὰσ τῶν ζῳδίων διαφοράσ·

συνεκβάλλεσθαι γὰρ τὸ λιμναῖον ὑπὸ τῶν ἀνέμων. ἐν μὲν γὰρ τοῖσ ἰσημερινοῖσ ζῳδίοισ τῆσ σελήνησ οὔσησ ὁμαλίζειν τὰ πάθη, ἐν δὲ τοῖσ τροπικοῖσ ἀνωμαλίαν εἶναι καὶ πλήθει καὶ τάχει, τῶν δ’ ἄλλων ἑκάστου κατὰ τοὺσ συνεγγισμοὺσ εἶναι τὴν ἀναλογίαν. αὐτὸσ δὲ κατὰ τὰσ θερινὰσ τροπὰσ περὶ τὴν πανσέληνόν φησιν ἐν τῷ Ἡρακλείῳ γενόμενοσ τῷ ἐν Γαδείροισ πλείουσ ἡμέρασ μὴ δύνασθαι συνεῖναι τὰσ ἐνιαυσίουσ διαφοράσ. περὶ μέντοι τὴν σύνοδον ἐκείνου τοῦ μηνὸσ τηρῆσαι μεγάλην παραλλαγὴν ἐν Ἰλίπᾳ τῆσ τοῦ Βαίτιοσ ἀνακοπῆσ παρὰ τὰσ ἔμπροσθεν, ἐν αἷσ οὐδὲ ἑώσ ἡμίσουσ τὰσ ὄχθασ ἔβρεχε· τότε δ’ ὑπερχεῖσθαι τὸ ὕδωρ ὥσθ’ ὑδρεύεσθαι τοὺσ στρατιώτασ αὐτόθι διέχει δ’ Ἰλίπα τῆσ θαλάττησ περὶ ἑπτακοσίουσ σταδίουσ· τῶν δ’ ἐπὶ θαλάττῃ πεδίων καὶ ἐπὶ τριάκοντα σταδίουσ εἰσ βάθοσ καλυπτομένων ὑπὸ τῆσ πλημμυρίδοσ, ὥστε καὶ νήσουσ ἀπολαμβάνεσθαι, τὸ τῆσ κρηπῖδοσ ὕψοσ τῆσ τε τοῦ νεὼ τοῦ ἐν τῷ Ἡρακλείῳ καὶ τῆσ τοῦ χώματοσ, ὃ τοῦ λιμένοσ πρόκειται τοῦ ἐν Γαδείροισ, οὐδ’ ἐπὶ δέκα πήχεισ καλυπτόμενον ἀναμετρῆσαί φησι· κἂν προσθῇ δέ τισ τὸ διπλάσιον τούτου κατὰ τὰσ γενομένασ ποτὲ παραυξήσεισ, [οὐδ’] οὕτω παρασχεῖν ἂν τὴν ἔμφασιν, ἣν ἐν τοῖσ πεδίοισ παρέχεται τὸ μέγεθοσ τῆσ πλημμυρίδοσ. τοῦτο μὲν δὴ τὸ πάθοσ κοινὸν ἱστορεῖται κατὰ πᾶσαν τὴν κύκλῳ παρωκεανῖτιν, τὸ δὲ τοῦ Ἴβηροσ ποταμοῦ καινὸν καὶ ἴδιόν φησιν οὗτοσ· πλημμυρεῖν γὰρ ἔσθ’ ὅπου καὶ χωρὶσ ὄμβρων καὶ χιόνων, ἐπειδὰν τὰ βόρεια πνεύματα πλεονάσῃ, αἰτίαν δ’ εἶναι τὴν λίμνην δι’ ἧσ ῥεῖ· ἱστορεῖ δὲ καὶ δένδρον ἐν Γαδείροισ ὄζουσ ἔχον καμπτομένουσ εἰσ ἔδαφοσ, πολλάκισ δὲ φύλλα ξιφοειδῆ πηχυαῖα τὸ μῆκοσ, πλάτοσ δὲ τετραδάκτυλα.

περὶ δὲ νέαν Καρχηδόνα δένδρον ἐξ ἀκάνθησ φλοιὸν ἀφιέναι ἐξ οὗ ὑφάσματα γίνεται κάλλιστα. τῷ μὲν οὖν ἐν Γαδείροισ καὶ ἡμεῖσ οἴδαμεν ὅμοιον ἐν Αἰγύπτῳ κατὰ τὴν τῶν κλάδων κατάκαμψιν, τοῖσ δὲ φύλλοισ ἀνόμοιον οὐδὲ καρπὸν ἔχον· τοῦτο δ’ ἔχειν φησί. τὰ δ’ ἀκάνθινα ὑφαίνεται καὶ ἐν Καππαδοκίᾳ, φέρει δ’ οὐ δένδρον τὴν ἄκανθαν ἐξ ἧσ ὁ φλοιόσ, ἀλλὰ χαμαίζηλοσ ἡ βοτάνη. τῷ δὲ δένδρῳ τῷ ἐν Γαδείροισ καὶ τοῦτο προσιστόρηται ὅτι κλάδου μὲν ἀποκλωμένου γάλα ῥεῖ, ῥίζησ δὲ τεμνομένησ μιλτῶδεσ ὑγρὸν ἀναφέρεται. τοσαῦτα καὶ περὶ Γαδείρων. αἱ δὲ Καττιτερίδεσ δέκα μέν εἰσι, κεῖνται δ’ ἐγγὺσ ἀλλήλων πρὸσ ἄρκτον ἀπὸ τοῦ τῶν Ἀρτάβρων λιμένοσ πελάγιαι·

μία δ’ αὐτῶν ἔρημόσ ἐστι, τὰσ δ’ ἄλλασ οἰκοῦσιν ἄνθρωποι μελάγχλαινοι, ποδήρεισ ἐνδεδυκότεσ τοὺσ χιτῶνασ, ἐζωσμένοι περὶ τὰ στέρνα, μετὰ ῥάβδων περιπατοῦντεσ, ὅμοιοι ταῖσ τραγικαῖσ Ποιναῖσ· ζῶσι δ’ ἀπὸ βοσκημάτων νομαδικῶσ τὸ πλέον. μέταλλα δὲ ἔχοντεσ καττιτέρου καὶ μολίβδου κέραμον ἀντὶ τούτων καὶ τῶν δερμάτων διαλλάττονται καὶ ἅλασ καὶ χαλκώματα πρὸσ τοὺσ ἐμπόρουσ. πρότερον μὲν οὖν Φοίνικεσ μόνοι τὴν ἐμπορίαν ἔστελλον ταύτην ἐκ τῶν Γαδείρων κρύπτοντεσ ἅπασι τὸν πλοῦν· τῶν δὲ Ῥωμαίων ἐπακολουθούντων ναυκλήρῳ τινί, ὅπωσ καὶ αὐτοὶ γνοῖεν τὰ ἐμπόρια, φθόνῳ ὁ ναύκληροσ ἑκὼν εἰσ τέναγοσ ἐξέβαλε τὴν ναῦν, ἐπαγαγὼν δ’ εἰσ τὸν αὐτὸν ὄλεθρον καὶ τοὺσ ἑπομένουσ αὐτὸσ ἐσώθη διὰ ναυαγίου, καὶ ἀπέλαβε δημοσίᾳ τὴν τιμὴν ὧν ἀπέβαλε φορτίων. οἱ Ῥωμαῖοι δὲ ὅμωσ πειρώμενοι πολλάκισ ἐξέμαθον τὸν πλοῦν· ἐπειδὴ δὲ καὶ Πόπλιοσ Κράσσοσ διαβὰσ ἐπ’ αὐτοὺσ ἔγνω τὰ μέταλλα ἐκ μικροῦ βάθουσ ὀρυττόμενα καὶ τοὺσ ἄνδρασ εἰρηναίουσ, ἐκ περιουσίασ ἤδη τὴν θάλατταν ἐργάζεσθαι ταύτην τοῖσ ἐθέλουσιν ἐπέδειξε καίπερ οὖσαν πλείω τῆσ διειργούσησ τὴν Βρεττανικήν. καὶ περὶ μὲν Ἰβηρίασ καὶ τῶν προκειμένων νήσων ταῦτα.

상위

Geography (지리학)

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION