Dionysius of Halicarnassus, De Compositione Verborum, chapter 18

(디오니시오스, De Compositione Verborum, chapter 18)

ὧν δ’ ἕνεκα νῦν ὑπήχθην ταῦτα προειπεῖν οὐ γὰρ δὴ τὴν ἄλλωσ γέ μοι προὔκειτο μετρικῶν καὶ ῥυθμικῶν ἅπτεσθαι θεωρημάτων, ἀλλὰ τοῦ ἀναγκαίου ἕνεκα, ταῦτ’ ἐστίν, ὅτι διὰ μὲν τῶν γενναίων καὶ ἀξιωματικῶν καὶ μέγεθοσ ἐχόντων ῥυθμῶν ἀξιωματικὴ γίνεται σύνθεσισ καὶ γενναία καὶ μεγαλοπρεπήσ, διὰ δὲ τῶν ἀγεννῶν τε καὶ ταπεινῶν ἀμεγέθησ τισ καὶ ἄσεμνοσ, ἐάν τε καθ’ ἑαυτοὺσ ἕκαστοι τούτων λαμβάνωνται τῶν ῥυθμῶν, ἐάν τε ἀλλήλοισ κατὰ τὰσ ὁμοζυγίασ συμπλέκωνται. εἰ μὲν οὖν ἔσται δύναμισ ἐξ ἁπάντων κρατίστων ῥυθμῶν συνθεῖναι τὴν λέξιν, ἔχοι ἂν ἡμῖν κατ’ εὐχήν· εἰ δ’ ἀναγκαῖον εἰή μίσγειν τοῖσ κρείττοσι τοὺσ χείρονασ, ὡσ ἐπὶ πολλῶν γίνεται τὰ γὰρ ὀνόματα κεῖται τοῖσ πράγμασιν ὡσ ἔτυχεν, οἰκονομεῖν αὐτὰ χρὴ φιλοτέχνωσ καὶ διακλέπτειν τῇ χάριτι τῆσ συνθέσεωσ τὴν ἀνάγκην ἄλλωσ τε καὶ πολλὴν τὴν ἄδειαν ἔχοντασ· οὐ γὰρ ἀπελαύνεται ῥυθμὸσ οὐδεὶσ ἐκ τῆσ ἀμέτρου λέξεωσ, ὥσπερ ἐκ τῆσ ἐμμέτρου. μαρτύρια δὲ ὧν εἴρηκα παραθεῖναι λοιπόν, ἵνα μοι καὶ πίστιν ὁ λόγοσ λάβῃ. ἔσται δ’ ὀλίγα περὶ πολλῶν. φέρε δή, τίσ οὐκ ἂν ὁμολογήσειεν ἀξιωματικῶσ τε συγκεῖσθαι καὶ μεγαλοπρεπῶσ τὴν Θουκυδίδου λέξιν τὴν ἐν τῷ ἐπιταφίῳ ταύτην· . τί οὖν ἐστιν ὃ πεποίηκε ταύτην μεγαλοπρεπῆ τὴν σύνθεσιν; τὸ ἐκ τοιούτων συγκεῖσθαι ῥυθμῶν τὰ κῶλα. τρεῖσ μὲν γὰρ οἱ τοῦ πρώτου προηγούμενοι κώλου σπονδεῖοι πόδεσ εἰσίν, ὁ δὲ τέταρτοσ ἀνάπαιστοσ, ὁ δὲ μετὰ τοῦτον αὖθισ σπονδεῖοσ, ἔπειτα κρητικόσ, ἅπαντεσ ἀξιωματικοί. καὶ τὸ μὲν πρῶτον κῶλον διὰ ταῦτ’ ἐστὶ σεμνόν· δύο μὲν ὑποβακχείουσ ἔχει τοὺσ πρώτουσ πόδασ, κρητικὸν δὲ τὸν τρίτον, εἶτ’ αὖθισ ὑποβακχείουσ δύο καὶ συλλαβὴν ὑφ’ ἧσ τελειοῦται τὸ κῶλον· ὥστ’ εἰκότωσ σεμνόν ἐστι καὶ τοῦτο ἐκ τῶν εὐγενεστάτων τε καὶ καλλίστων ῥυθμῶν συγκείμενον. ἄρχεται μὲν ἀπὸ τοῦ κρητικοῦ ποδόσ, δεύτερον δὲ λαμβάνει τὸν ἀνάπαιστον καὶ τρίτον σπονδεῖον καὶ τέταρτον αὖθισ ἀνάπαιστον, εἶτα δύο τοὺσ ἑξῆσ δακτύλουσ, καὶ σπονδείουσ δύο τοὺσ τελευταίουσ, εἶτα κατάληξιν. εὐγενὲσ δὴ καὶ τοῦτο διὰ τοὺσ πόδασ γέγονεν. τὰ πλεῖστα δ’ ἐστὶ παρὰ Θουκυδίδῃ τοιαῦτα, μᾶλλον δὲ ὀλίγα τὰ μὴ οὕτωσ ἔχοντα, ὥστ’ εἰκότωσ ὑψηλὸσ εἶναι δοκεῖ καὶ καλλιεπὴσ ὡσ εὐγενεῖσ ἐπάγων ῥυθμούσ. τὴν δὲ δὴ Πλατωνικὴν λέξιν ταυτηνὶ τίνι ποτὲ ἄλλῳ κοσμηθεῖσαν οὕτωσ ἀξιωματικὴν εἶναι φαίη τισ ἂν καὶ καλήν, εἰ μὴ τῷ συγκεῖσθαι διὰ τῶν καλλίστων τε καὶ ἀξιολογωτάτων ῥυθμῶν; ἔστι γὰρ δὴ τῶν πάνυ φανερῶν καὶ περιβοήτων, ᾗ κέχρηται ὁ ἀνὴρ κατὰ τὴν τοῦ ἐπιταφίου ἀρχήν· "ἔργῳ μὲν ἡμῖν οἵδε ἔχουσιν τὰ προσήκοντα σφίσιν αὐτοῖσ· . ἐν τούτοισ δύο μέν ἐστιν ἃ συμπληροῖ τὴν περίοδον κῶλα, ῥυθμοὶ δὲ οἱ ταῦτα διαλαμβάνοντεσ οἵδε· βακχεῖοσ μὲν ὁ πρῶτοσ· οὐ γὰρ δή γε ὡσ ἰαμβικὸν ἀξιώσαιμ’ ἂν ἔγωγε τὸ κῶλον τουτὶ ῥυθμίζειν ἐνθυμούμενοσ ὅτι οὐκ ἐπιτροχάλουσ καὶ ταχεῖσ ἀλλ’ ἀναβεβλημένουσ καὶ βραδεῖσ τοῖσ οἰκτιζομένοισ προσῆκεν ἀποδίδοσθαι τοὺσ χρόνουσ· σπονδεῖοσ δ’ ὁ δεύτεροσ· ὁ δ’ ἑξῆσ δάκτυλοσ διαιρουμένησ τῆσ συναλοιφῆσ· εἶθ’ ὁ μετὰ τοῦτον σπονδεῖοσ· ὁ δ’ ἑξῆσ μᾶλλον κρητικὸσ ἢ ἀνάπαιστοσ· ἔπειθ’, ὡσ ἐμὴ δόξα, σπονδεῖοσ· ὁ δὲ τελευταῖοσ ὑποβάκχειοσ, εἰ δὲ βούλεταί τισ, ἀνάπαιστοσ· εἶτα κατάληξισ. τούτων τῶν ῥυθμῶν οὐδεὶσ ταπεινὸσ οὐδὲ ἀγεννήσ. δύο μέν εἰσιν οἱ πρῶτοι πόδεσ κρητικοί, σπονδεῖοι δὲ οἱ μετὰ τούτουσ δύο· μεθ’ οὓσ αὖθισ κρητικόσ, ἔπειτα τελευταῖοσ ὑποβάκχειοσ. ἀνάγκη δὴ τὸν ἐξ ἁπάντων συγκείμενον καλῶν ῥυθμῶν καλὸν εἶναι λόγον. μυρία τοιαῦτ’ ἔστιν εὑρεῖν καὶ παρὰ Πλάτωνι. ὁ γὰρ ἀνὴρ ἐμμέλειάν τε καὶ εὐρυθμίαν συνιδεῖν δαιμονιώτατοσ, καὶ εἴ γε δεινὸσ ἦν οὕτωσ ἐκλέξαι τὰ ὀνόματα ὡσ συνθεῖναι περιττόσ, καί νύ κεν ἢ παρέλασσεν τὸν Δημοσθένη κάλλουσ ἑρμηνείασ ἕνεκεν, ἢ ἀμφήριστον ἔθηκεν. νῦν δὲ περὶ μὲν τὴν ἐκλογὴν ἔστιν ὅτε διαμαρτάνει, καὶ μάλιστα ἐν οἷσ ἂν τὴν ὑψηλὴν καὶ περιττὴν καὶ ἐγκατάσκευον διώκῃ φράσιν, ὑπὲρ ὧν ἑτέρωθί μοι δηλοῦται σαφέστερον. συντίθησι δὲ τὰ ὀνόματα καὶ ἡδέωσ καὶ καλῶσ νὴ Δία, καὶ οὐκ ἄν τισ αὐτὸν ἔχοι κατὰ τοῦτο μέμψασθαι τὸ μέροσ. ἑνὸσ ἔτι παραθήσομαι λέξιν, ᾧ τὰ ἀριστεῖα τῆσ ἐν λόγοισ δεινότητοσ ἀποδίδωμι. ὁρ́οσ γὰρ δή τίσ ἐστιν ἐκλογῆσ τε ὀνομάτων καὶ κάλλουσ συνθέσεωσ ὁ Δημοσθένησ. ἐν δὴ τῷ περὶ τοῦ στεφάνου λόγῳ τρία μέν ἐστιν ἃ τὴν πρώτην περίοδον συμπληροῖ κῶλα, οἱ δὲ ταῦτα καταμετροῦντεσ οἵδέ εἰσιν ῥυθμοί· . ἄρχει δὲ τοῦ κώλου βακχεῖοσ ῥυθμόσ, ἔπειθ’ ἕπεται σπονδεῖοσ, εἶτ’ ἀνάπαιστόσ τε καὶ μετὰ τοῦτον ἕτεροσ σπονδεῖοσ, εἶθ’ ἑξῆσ κρητικοὶ τρεῖσ, σπονδεῖοσ δ’ ὁ τελευταῖοσ. πρῶτοσ μὲν ὑποβάκχειόσ ἐστι πούσ, εἶτα βακχεῖοσ, εἰ δὲ βούλεταί τισ, δάκτυλοσ· εἶτα κρητικόσ· μεθ’ οὕσ εἰσι δύο σύνθετοι πόδεσ οἱ καλούμενοι παιᾶνεσ· οἷσ ἕπεται μολοττὸσ ἢ βακχεῖοσ, ἐγχωρεῖ γὰρ ἑκατέρωσ αὐτὸν διαιρεῖν· τελευταῖοσ δὲ σπονδεῖοσ. ἄρχουσι μὲν ὑποβάκχειοι δύο, ἕπεται δὲ κρητικόσ, ᾧ συνῆπται σπονδεῖοσ· εἶτ’ αὖθισ βακχεῖοσ ἢ κρητικόσ, καὶ τελευταῖοσ πάλιν κρητικόσ, εἶτα κατάληξισ. τί οὖν ἐκώλυε καλὴν ἁρμονίαν εἶναι λέξεωσ, ἐν ᾗ μήτε πυρρίχιόσ ἐστι ποὺσ μήτε ἰαμβικὸσ μήτε ἀμφίβραχυσ μήτε τῶν χορείων ἢ τροχαίων μηδείσ; καὶ οὐ λέγω τοῦτο, ὅτι τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων ἕκαστοσ οὐ κέχρηταί ποτε καὶ τοῖσ ἀγεννεστέροισ ῥυθμοῖσ κέχρηται γάρ, ἀλλ’ εὖ συγκεκρύφασιν αὐτοὺσ καὶ συνυφάγκασι διαλαβόντεσ τοῖσ κρείττοσι τοὺσ χείρονασ. οἷσ δὲ μὴ ἐγένετο πρόνοια τούτου τοῦ μέρουσ, οἳ μὲν ταπεινάσ, οἳ δὲ κατακεκλασμένασ, οἳ δ’ ἄλλην τινὰ αἰσχύνην καὶ ἀμορφίαν ἐχούσασ ἐξήνεγκαν τὰσ γραφάσ. ὧν ἐστι πρῶτόσ τε καὶ μέσοσ καὶ τελευταῖοσ ὁ Μάγνησ Ἡγησίασ· ὑπὲρ οὗ μὰ τὸν Δία καὶ τοὺσ ἄλλουσ θεοὺσ ἅπαντασ οὐκ οἶδα τί χρὴ λέγειν, πότερα τοσαύτη περὶ αὐτὸν ἀναισθησία καὶ παχύτησ ἦν ὥστε μὴ συνορᾶν, οἵτινέσ εἰσιν ἀγεννεῖσ ἢ εὐγενεῖσ ῥυθμοί, ἢ τοσαύτη θεοβλάβεια καὶ διαφθορὰ τῶν φρενῶν ὥστ’ εἰδότα τοὺσ κρείττουσ ἔπειτα αἱρεῖσθαι τοὺσ χείρονασ, ὃ καὶ μᾶλλον πείθομαι· ἀγνοίασ μὲν γάρ ἐστι καὶ τὸ κατορθοῦν πολλαχῇ, προνοίασ δὲ τὸ μηδέποτε. ἐν γοῦν ταῖσ τοσαύταισ γραφαῖσ, αἷσ καταλέλοιπεν ὁ ἀνήρ, μίαν οὐκ ἂν εὑρ́οι τισ σελίδα συγκειμένην εὐτυχῶσ. ἐοίκεν δὴ ταῦτα ὑπολαβεῖν ἐκείνων κρείττω καὶ μετὰ σπουδῆσ αὐτὰ ποιεῖν, εἰσ ἃ δι’ ἀνάγκην ἐμπεσὼν ἄν τισ ἐν λόγῳ σχεδίῳ δι’ αἰσχύνησ θεῖτο φρόνημα ἔχων ἀνήρ. θήσω δὲ καὶ τούτου λέξιν ἐκ τῆσ ἱστορίασ, ἵνα σοι γένηται δῆλον ἐκ τῆσ ἀντιπαραθέσεωσ, ὅσην μὲν ἀξίωσιν ἔχει τὸ εὐγενὲσ ἐν ῥυθμοῖσ, ὅσην δ’ αἰσχύνην τὸ ἀγεννέσ. ἔστιν δ’ ὃ λαμβάνει πρᾶγμα ὁ σοφιστὴσ τοιόνδε. Ἀλέξανδροσ πολιορκῶν Γάζαν χωρίον τι τῆσ Συρίασ πάνυ ἐχυρὸν τραυματίασ τε γίνεται κατὰ τὴν προσβολὴν καὶ τὸ χωρίον αἱρεῖ χρόνῳ. φερόμενοσ δ’ ὑπ’ ὀργῆσ τούσ τ’ ἐγκαταληφθέντασ ἀποσφάττει πάντασ, ἐπιτρέψασ τοῖσ Μακεδόσι τὸν ἐντυχόντα κτείνειν, καὶ τὸν ἡγεμόνα αὐτῶν αἰχμάλωτον λαβών, ἄνδρα ἐν ἀξιώματι καὶ τύχησ καὶ εἴδουσ, ἐξ ἁρματείου δίφρου δῆσαι κελεύσασ ζῶντα καὶ τοὺσ ἵππουσ ἐλαύνειν ἀνὰ κράτοσ ἐν τῇ πάντων ὄψει διαφθείρει. τούτων οὐκ ἂν ἔχοι τισ εἰπεῖν δεινότερα πάθη οὐδ’ ὄψει φοβερώτερα πῶσ δὴ ταῦτα ἡρμήνευκεν ὁ σοφιστήσ, ἄξιον ἰδεῖν, πότερα σεμνῶσ καὶ ὑψηλῶσ ἢ ταπεινῶσ καὶ καταγελάστωσ. "ὁ δὲ βασιλεὺσ ἔχων τὸ σύνταγμα προηγεῖτο. "καί πωσ ἐβεβούλευτο τῶν πολεμίων τοῖσ ἀρίστοισ, ἀπαντᾶν ἐπιόντι· "τοῦτο γὰρ ἔγνωστο, κρατήσασιν ἑνὸσ συνεκβαλεῖν καὶ τὸ πλῆθοσ. "ἡ μὲν οὖν ἐλπὶσ αὕτη συνέδραμεν εἰσ τόλμαν, ὥστ’ Ἀλέξανδρον μηδέποτε κινδυνεῦσαι πρότερον οὕτωσ. "ἀνὴρ γὰρ τῶν πολεμίων εἰσ γόνατα συγκαμφθεὶσ ἔδοξεν τοῦτ’ Ἀλεξάνδρῳ τῆσ ἱκετείασ ἕνεκα πρᾶξαι. "προσέμενοσ δ’ ἐγγὺσ μικρὸν ἐκνεύει τὸ ξίφοσ ἐνέγκαντοσ ἐπὶ τὰ πτερύγια τοῦ θώρακοσ, ὥστε γενέσθαι τὴν πληγὴν οὐ καιριωτάτην. "ἀλλὰ τὸν μὲν αὐτὸσ ἀπώλεσεν κατὰ κεφαλῆσ τύπτων τῇ μαχαίρᾳ, τοὺσ δ’ ἄλλουσ ὀργὴ πρόσφατοσ ἐπίμπρα. "οὕτωσ ἄρα ἑκάστου τὸν ἔλεον ἐξέστησεν ἡ τοῦ τολμήματοσ ἀπόνοια τῶν μὲν ἰδόντων, τῶν δ’ ἀκουσάντων, ὥσθ’ ἑξακισχιλίουσ ὑπὸ τὴν σάλπιγγα ἐκείνην τῶν βαρβάρων κατακοπῆναι. "τὸν μέντοι Βαῖτιν αὐτὸν ἀνήγαγον ζῶντα Λεόνατοσ καὶ Φιλωτᾶσ. ἰδὼν δὲ πολύσαρκον καὶ μέγαν καὶ βλοσυρωπόν μέλασ γὰρ ἦν καὶ τὸ χρῶμα, μισήσασ ἐφ’ οἷσ ἐβεβούλευτο καὶ τὸ εἶδοσ ἐκέλευσεν διὰ τῶν ποδῶν χαλκοῦν ψάλιον διείραντασ ἕλκειν κύκλῳ γυμνόν. πιλούμενοσ δὲ κακοῖσ περὶ πολλὰσ τραχύτητασ ἔκραζεν. "αὐτὸ δ’ ἦν, ὃ λέγω, τὸ συνάγον ἀνθρώπουσ. "ἐπέτεινε μὲν γὰρ ὁ πόνοσ, βάρβαρον δ’ ἐβόα, δεσπότην καθικετεύων· "γελᾶν δὲ ὁ σολοικισμὸσ ἐποίει. "τὸ δὲ στέαρ καὶ τὸ κύτοσ τῆσ σαρκὸσ ἀνέφαινε Βαβυλώνιον ζῷον ἕτερον ἁδρόν. . ἆρά γε ὅμοια ταῦτ’ ἐστὶ τοῖσ Ὁμηρικοῖσ ἐκείνοισ, ἐν οἷσ Ἀχιλλεύσ ἐστιν αἰκιζόμενοσ Ἕκτορα μετὰ τὴν τελευτήν; καίτοι τό γε πάθοσ ἐκεῖνο ἔλαττον· εἰσ ἀναίσθητον γὰρ σῶμα ἡ ὕβρισ· ἀλλ’ ὅμωσ ἄξιον ἰδεῖν, ὅσῳ διενήνοχεν ὁ ποιητὴσ τοῦ σοφιστοῦ· ἦ ῥα, καὶ Ἕκτορα δῖον ἀεικέα μήδετο ἔργα· ἀμφοτέρων μετόπισθε ποδῶν τέτρηνε τένοντε ἐσ σφυρὸν ἐκ πτέρνησ, βοέουσ δ’ ἐξῆπτεν ἱμάντασ, ἐκ δίφροιο δ’ ἔδησε· κάρη δ’ ἕλκεσθαι ἐάσεν. ἐσ δίφρον δ’ ἀναβὰσ ἀνά τε κλυτὰ τεύχε’ ἀείρασ μάστιξεν δ’ ἐλάαν· τὼ δ’ οὐκ ἄκοντε πετέσθην. τοῦ δ’ ἦν ἑλκομένοιο κονίσαλοσ· ἀμφὶ δὲ χαῖται κυάνεαι πίμπλαντο, κάρη δ’ ἅπαν ἐν κονίῃσι κεῖτο πάροσ χαρίεν· τότε δὲ Ζεὺσ δυσμενέεσσι δῶκεν ἀεικίσσασθαι ἑῇ ἐν πατρίδι γαίῃ. ὡσ τοῦ μὲν κεκόνιτο κάρη ἅπαν· ἡ δέ νυ μήτηρ τῖλε κόμην, ἀπὸ δὲ λιπαρὴν ἔρριψε καλύπτρην τηλόσε· κώκυσεν δὲ μάλα μέγα παῖδ’ ἐσιδοῦσα. ᾤμωξεν δ’ ἐλεεινὰ πατὴρ φίλοσ, ἀμφὶ δὲ λαοὶ κωκυτῷ τ’ εἴχοντο καὶ οἰμωγῇ κατὰ ἄστυ. τῷ δὲ μάλιστ’ ἂρ ἐήν ἐναλίγκιον, ὡσ εἰ ἅπασα Ἴλιοσ ὀφρυόεσσα πυρὶ σμύχοιτο κατ’ ἄκρησ. οὕτωσ εὐγενὲσ σῶμα καὶ δεινὰ πάθη λέγεσθαι προσῆκεν ὑπ’ ἀνδρῶν φρόνημα καὶ νοῦν ἐχόντων. ὡσ δὲ ὁ Μάγνησ εἴρηκεν, ὑπὸ γυναικῶν ἢ κατεαγότων ἀνθρώπων λέγοιτ’ ἂν καὶ οὐδὲ τούτων μετὰ σπουδῆσ, ἀλλ’ ἐπὶ χλευασμῷ καὶ καταγέλωτι. τί οὖν αἴτιον ἦν ἐκείνων μὲν τῶν ποιημάτων τῆσ εὐγενείασ, τούτων δὲ τῶν φλυαρημάτων τῆσ ταπεινότητοσ; ἡ τῶν ῥυθμῶν διαφορὰ πάντων μάλιστα, καὶ εἰ μὴ μόνη. ἐν ἐκείνοισ μὲν γὰρ οὐδεὶσ ἄσεμνοσ στίχοσ , ἐνταῦθα δὲ οὐδεμία περίοδοσ ἥτισ οὐ λυπήσει. εἰρηκὼσ δὴ καὶ περὶ τῶν ῥυθμῶν ὅσην δύναμιν ἔχουσιν, ἐπὶ τὰ λειπόμενα μεταβήσομαι.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION