Dio, Chrysostom, Orationes, ΤΑΡΣΙΚΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ.

(디오, 크리소토모스, 연설, ΤΑΡΣΙΚΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ.)

οὐκ ἀγνοῶ μέν, ὦ ἄνδρεσ Ταρσεῖσ, ὅτι νομίζεται καὶ παρ’ ὑμῖν καὶ παρὰ τοῖσ ἄλλοισ τοὺσ πολίτασ παριέναι καὶ συμβουλεύειν,οὐ τοὺσ τυχόντασ, ἀλλὰ τοὺσ γνωρίμουσ καὶ τοὺσ πλουσίουσ, ἔτι δὲ τοὺσ καλῶσ λελειτουργηκότασ. οὐ γὰρ εὔλογον ἴσωσ τῆσ μὲν οὐσίασ τῆσ τῶν πλουσίων μετέχειν ὑμᾶσ τὸ μέροσ, τῆσ δὲ διανοίασ μὴ ἀπολαύειν, ὁποία ποτ’ ἂν ᾖ. καίτοι κιθαρῳδῶν γε ὁπόταν ἀκούειν ἐθελήσητε ἢ αὐλητῶν ἢ ἀθλητὰσ θεωρεῖν, οὐ καλεῖτετοὺσ πλουσίουσ οὐδὲ τοὺσ πολίτασ, ἀλλὰ τοὺσ ἐπισταμένουσ καὶ δυναμένουσ, οὐχ ὑμεῖσ μόνον, ἀλλὰ πάντεσ οἱ τοιοῦτοι. οὐ μὴν οὐδὲ ἐκεῖνο λανθάνει με, ὅτι τοὺσ ἐν τούτῳ τῷ σχήματι σύνηθεσ μέν ἐστι τοῖσ πολλοῖσ Κυνικοὺσ καλεῖν·

οὐ μόνον δὲ οὐδὲν οἰόνται διαφέρειν αὑτῶν οὐδ’ ἱκανοὺσ εἶναι περὶ πραγμάτωνσπουδαίων διαλέγεσθαι,ἀλλὰ τὴν ἀρχὴν οὐδὲ σωφρονεῖν ἡγοῦνται, μαινομένουσ δέ τινασ ἀνθρώπουσ καὶ ταλαιπώρουσ εἶναι. σκώπτειν δὲ καὶ καταγελᾶν ἔνιοι τούτων ἑτοίμωσ ἔχουσι καὶ πολλάκισ μηδὲ σιγῶσιν ἐπιτρέπειν, οὐχ ὅπωσ λεγόντων ἀνέχεσθαι. ἔτι δέ φασιν ὑμᾶσ ἐν τῷ παρόντι καὶ λίαν παρωξύνθαι πρὸσ τοὺσ φιλοσόφουσ.

καὶ καταρᾶσθαίγε, οὐ πᾶσιν, ἀλλὰ ἐνίοισ αὐτῶν, πάνυ μὲν εὐλαβῶσ καὶ μετρίωσ τοῦτο ποιοῦντασ, ὅτι μὴ κοινῇ κατὰ πάντων ἐβλασφημεῖτε, εἴ τι οἱ ἐνθάδε ἡμάρτανον, ἐκεῖνο δὲ ἴσωσ ἀγνοοῦντασ, ὅτι, εἴπερ κατηρᾶσθε, οὐ τοῖσ φιλοσόφοισ. οὐ γάρ ἐστιν οὐδεὶσ φιλόσοφοσ τῶν ἀδίκων καὶ πονηρῶν, οὐδ’ ἂν τῶν ἀνδριάντων περιίῃγυμνότεροσ. οἱ δὲ δὴ τὴν πατρίδα βλάπτοντεσ καὶ συνιστάμενοι κατὰ τῶν πολιτῶν πόρρω που δοκοῦσιν εἶναί μοι τούτου τοῦ ὀνόματοσ. τί ποτ’ οὖν ἐλπίσασ καὶ τί βουληθεὶσ παρελήλυθα τοιοῦτοσ ὢν ἐν καιρῷ τοιούτῳ;

μανίασ γὰρ τοῦτο ἀληθινῆσ. ὅτι μηδενὸσ αὐτὸσ δέομαι παρ’ ὑμῶν, ἀλλὰ τῆσ ὑμετέρασ ὠφελείασ ἕνεκα ἐσπούδακα. ἐὰν οὖν μὴ ἀνάσχησθέ μου, δῆλον ὅτι ὑμᾶσ αὐτούσ, οὐκ ἐμέ, ζημιώσετε. καίτοι προσήκει γε ὑμῖν, εἴ με ἡγεῖσθε καὶ τῷ ὄντι μαίνεσθαι, δι’ αὐτὸ τοῦτο ἀκοῦσαι. μὴ γὰρ οἰέσθε ἀετοὺσ μὲν καὶ ἱέρακασ προσημαίνειν ἀνθρώποισ τὸ δέον, καὶ τὴν παρὰ τῶν τοιούτων συμβουλὴν πιστὴν εἶναι διὰ τὸ αὐτόματον καὶ τὸ θεῖον, ἄνδρα δὲ ἀφιγμένον οὕτωσ καὶ μηδαμόθεν ὑμῖν προσήκοντα μὴ κατὰ τὸ δαιμόνιον ἥκειν ἐροῦντα καὶ συμβουλεύσοντα. καίτοι τὰ μὲν τῶν οἰωνῶν εἰκάζειν δεῖ, τῶν δὲ ὑπ’ ἐμοῦ λεγομένων ἔστιν ἀκούσασι συνιέναι καὶ σκέψασθαι, ἐὰν ἄρα σαφῶσ ᾖ τι χρήσιμον.

βούλομαι δέ, ἐπεὶ τῶν τοιούτων ἐμνήσθην, ἐν Φρυγίᾳ τι συμβὰν εἰπεῖν, ἵν’ εὐθὺσ ἐνθένδε μου καταγελᾶν ἔχητε. ἀνὴρ Φρὺξ ἐπὶ κτήνουσ ἐβάδιζεν. ὡσ δ’ ἐθεάσατό τινα κορώνην, οἰωνισάμενοσ, οἱ γὰρ Φρύγεσ τὰ τοιαῦτα δεινοί, λίθῳ βάλλει καί πωσ τυγχάνει αὐτῆσ. πάνυ οὖν ἥσθη, καὶ νομίσασ εἰσ ἐκείνην τετράφθαι τὸ χαλεπὸν ἀναιρεῖται καὶ ἀναβὰσ ἤλαυνεν. ἡ δὲ μικρὸν διαλιποῦσα ἀνέσφηλε·

τὸ δὲ κτῆνοσ πτοηθὲν ἀποβάλλει τὸν ἄνδρα, καὶ ὃσ πεσὼν κατάγνυσι τὸ σκέλοσ. ἐκεῖνοσ μὲν οὖν οὕτωσ ἀπήλλαξεν, ἀχάριστοσ γενόμενοσ περὶ τὸ σύμβολον. ἐγὼ δὲ πολὺ μοι δοκῶ τῆσ κορώνησ ἀσφαλέστερον βεβουλεῦσθαι καὶ πρὸσ εὐγνωμονεστέρουσ ἄνδρασ ἥκειν τοῦ Φρυγόσ.

ἐὰν γὰρ ὑμῖν δοκῶ φλυαρεῖν, οὐ δήπου λίθοισ βαλεῖτέ με, ἀλλὰ θορυβήσετε. φέρε οὖν, ἐπεὶ σιωπᾶτε καὶ ὑπομένετε, πρῶτον μὲν ἐκεῖνο, εἰ μὴ σαφῶσ ἴστε, ἐπιδείξω, ὅτι δεῖσθε γνώμησ ἐν τῷ παρόντι, καὶ τοιαῦτα ὑμῶν τὰ πράγματά ἐστιν ὥστε βουλῆσ ἄξια εἶναι καὶ πολλῆσ προνοίασ· ἔπειθ’, ὅτι μηδεὶσ ὑμῖν δύναται ῥᾳδίωσ τούτων τὸ δέον παραινέσαι, οἱ μὲν ἀγνοίᾳ τοῦ συμφέροντοσ, οἱ δέ τινεσ καὶ δειλίᾳ τῇ πρὸσ ὑμᾶσ ἢ τῇ πρὸσ ἑτέρουσ καὶ τὸ αὑτῶν ἴσωσ μᾶλλ ἔνιοι σκοποῦντεσ· ἔπειτα, ἣν αὐτὸσ ἔχω γνώμην περὶ τούτων, καὶ τί πράξασιν ὑμῖν ἐπὶ τοῦ παρόντοσ καὶ πῶσ καθόλου προϊσταμένοισ τῆσ πόλεωσ εἰσ ἅπαντα καὶ τὸν αὖθισ οἶμαι συνοίσειν χρόνον.

ὑμῖν γάρ, ἄνδρεσ Ταρσεῖσ, συμβέβηκε μὲν πρώτοισ εἶναι τοῦ ἔθνουσ, οὐ μόνον τῷ μεγίστην ὑπάρχειν τὴν πόλιν τῶν ἐν τῇ Κιλικίᾳ καὶ μητρόπολιν ἐξ ἀρχῆσ, ἀλλ’ ὅτι καὶ τὸν δεύτερον Καίσαραὑπὲρ πάντασ ἔσχετε οἰκείωσ ὑμῖν διακείμενον. τὸ γὰρ δι’ ἐκεῖνον ἀτύχημα τῇ πόλει συμβὰν εἰκότωσ αὐτὸν εὔνουν ὑμῖν ἐποίει καὶ σπουδάζειν, ὅπωσ μείζονεσ ὑμῖν φανήσονται τῶν δι’ αὐτὸν συμφορῶν αἱ παρ’ αὐτοῦ χάριτεσ. τοιγαροῦν ἅ τισ ἂν φίλοισ ὄντωσ καὶ συμμάχοισ καὶ τηλικαύτην προθυμίαν ἐπιδειξαμένοισ κἀκεῖνοσὑμῖν παρέσχε, χώραν, νόμουσ, τιμήν, ἐξουσίαν τοῦ ποταμοῦ, τῆσ θαλάττησ τῆσ καθ’ αὐτούσ·

ὅθεν ταχὺ μείζων ἐγένετο ἡ πόλισ καὶ διὰ τὸ μὴ πολύν τινα χρόνον διελθεῖν τὸν ἀπὸ τῆσ ἁλώσεωσ, καθάπερ οἱ μεγάλῃ μὲν νόσῳ χρησάμενοι, ταχὺ δ’ ἀνασφήλαντεσ, ἐπειδὰν τύχωσιν ἱκανῆσ τῆσ μετὰ ταῦτα ἐπιμελείασ, πολλάκισ μᾶλλον εὐέκτησαν. καὶ μὴν τά γε ἐφεξῆσ οὐχ ὡσ οἰέταί τισ ὤνησε τὴν πόλιν τὸ γενέσθαι τινὰσ τῶν ἡγεμόνων βιαίουσ καὶ τούτοισ ἐπεξελθεῖν ὑμᾶσ.

πρὸσ μέν γε τὸ φανῆναί τινασ ὄντασ καὶ μὴ μόνον ἑαυτοῖσ, ἀλλὰ καὶ τοῖσ ἄλλοισ βοηθῆσαι, καὶ νὴ Δία ὥστε τοὺσ αὖθισ ὀκνηρότερον ἐξαμαρτάνειν, συνήνεγκε τὸ δίκην ἐκείνουσ ὑποσχεῖν· ἄλλωσ δὲ τὴν πόλιν ἐπίφθονον ἐποίησε καὶ δυσχερεστέρουσ ὑμᾶσ δοκεῖν φύσει καὶ ῥᾳδίωσ αἰτιᾶσθαι. τὸ γὰρ πολλάκισ ἐγκαλεῖν ἤδη ποτὲ ἔδοξε τοῦ συκοφαντεῖν σημεῖον, ἄλλωσ τε ὁπόταν περὶ ἡγεμόνων ὁ λόγοσ ᾖ πρὸσ ἡγεμόνασ. οὐ γὰρ τῷ πλέον τι πάσχειν, ἀλλὰ τῷ μὴ ἐθέλειν ἄρχεσθαι τὴν ἀπέχθειαν ὑπονοοῦσι γίγνεσθαι. πάλιν τοίνυν ἕτερον πρᾶγμα συμβὰν ὑπὲρ ὑμῶν τρόπον τινὰ ὅμοιον τούτῳ γέγονεν.

οἱ γὰρ Αἰγαῖοι φιλοτιμίαν ἀνόητον ἐπανελόμενοι πρὸσ ὑμᾶσ, τὸ περὶ τὰσ ἀπογραφὰσ ἐξαμαρτάνοντεσ, αὐτοὶ μὲν ἔπταισαν, ἔτι δὲ μᾶλλον τὸν καθ’ ὑμῶν φθόνον καὶ τοιαύτην τινὰ ἡσυχῇ διαβολὴν εἰργάσαντο πρὸσ τὴν πόλιν ὡσ ἐπαχθῆ καὶ βαρεῖαν ταῖσ ἄλλαισ. καὶ ταῦτα μὲν ἐκ τοῦ πρότερον χρόνου.

τὰ δὲ νῦν οἵ γε Μαλλῶται διαφέρονται πρὸσ ὑμᾶσ, αὐτοὶ μὲν ἅπαντα ἀδικοῦντεσ καὶ θρασυνόμενοι, τῷ δὲ ἀσθενεῖσ εἶναι καὶ πολὺ ἥττουσ μᾶλλον τὴν τῶν ἀδικουμένων τάξιν ἀεὶ λαμβάνοντεσ. οὐ γὰρ ἃ ποιοῦσιν ἔνιοι σκοποῦσιν, ἀλλὰ τίνεσ ὄντεσ, οὐδὲ τοὺσ ἀδικοῦντασ ἢ βιαζομένουσ ἐθέλουσιν ἐξετάζειν πολλάκισ, ἀλλ’ οὓσ εἰκὸσ βιάζεσθαι τῷ δύνασθαι πλέον. εἰ γοῦν ὑφ’ ὑμῶν ἐπράχθη τι τοιοῦτον οἱο͂ν ὑπ’ ἐκείνων νῦν γέγονε, πορθεῖν ἂν ἐδοκεῖτε τὰσ πόλεισ καὶ ἀποστάσεωσ ἄρχειν καὶ πολέμου, καὶ στρατοπέδου δεῖν ἐφ’ ὑμᾶσ. οὐκοῦν δεινὰ πάσχομεν, ἐρεῖ τισ, εἰ τούτοισ μὲν ἐξέσται ποιεῖν ὅ, τι ἂν ἐθέλωσι καὶ τοῦτο ἀπολαύσουσι τῆσ ἐρημίασ τῆσ ἑαυτῶν, ἡμεῖσ δὲ κινδυνεύσομεν, ἐὰν μόνον κινηθῶμεν.

ἔστω δεινὸν καὶ ἄδικον. ἀλλ’ οὐκ, εἴ τι μὴ δίκαιον πέφυκε γίγνεσθαι, δεῖ πρὸσ τοῦτο φιλονικοῦντασ αὑτοὺσ περιβάλλειν ἀτόπῳ τινί, μᾶλλον δὲ προορᾶν καὶ φυλάττεσθαι. τὸ γὰρ συμβαῖνον ὅμοιόν ἐστι τῷ περὶ τοὺσ ἀθλητάσ, ὅταν ἐλάττων πρὸσ πολὺ μείζω μάχηται.

τῷ μὲν γὰρ οὐδὲν ἔξεστι παρὰ τὸν νόμον, ἀλλὰ κἂν ἄκων ἁμάρτῃ τι, μαστιγοῦται·

τὸν δ’ οὐδεὶσ ὁρᾷ πάνθ’ ἃ δύναται ποιοῦντα. τοιγαροῦν κἀκεῖ σωφρονοῦντοσ ἀνδρόσ ἐστι καὶ ταῖσ ἀληθείαισ κρείττονοσ τῇ δυνάμει περιεῖναι, τὰσ δὲ πλεονεξίασ ταύτασ ἐᾶν, καὶ ὑμεῖσ ἂν ἔχητε νοῦν, τοῖσ δικαίοισ περιέσεσθε καὶ τῷ μεγέθει τῆσ πόλεωσ τῶν φθονούντων, πρὸσ ὀργὴν δὲ οὐδὲν οὐδὲ ἀγανακτοῦντεσ δράσετε. καὶ περὶ μὲν τούτων αὖθισ, ὥσπερ οἶμαι καὶ προεθέμην. νῦν δὲ καὶ τὰ λοιπὰ ἐπέξειμι δι’ ἃ πλείονοσ σκέψεωσ φημι δεῖσθαι τὸν ἐνεστῶτα καιρόν.

ἡ μέν γε τῶν Μαλλωτῶν ἀπέχθεια καὶ στάσισ ἧττον ὀφείλει λυπεῖν ὑμᾶσ. τὸ δὲ Σολεῖσ τούτουσ καὶ Ἀδανεῖσ καί τινασ ἴσωσ ἄλλουσ ὁμοίωσ ἔχειν καὶ μηδὲν ἐπιεικέστερον, ἀλλὰ καὶ βαρύνεσθαι καὶ βλασφημεῖν καὶ μᾶλλον ἑτέρων ὑπακούειν ἐθέλειν, ὑποψίαν ποιεῖ τοῦ μηδὲ τοὺσ Αἰγαίουσ τάχα μηδὲ τοὺσ Μαλλώτασ παντάπασιν ἀδίκωσ ἄχθεσθαι, μηδὲ τοὺσ μὲν φθόνῳ, τοὺσ δὲ πλεονεκτεῖν βουλομένουσ ἠλλοτριῶσθαι πρὸσ ὑμᾶσ, ἀλλ’ ἴσωσ εἶναί τι τοιοῦτον περὶ τὴν πόλιν καὶ ὑβρίζειν πωσ καὶ ἐνοχλεῖν τοὺσ ἐλάττονασ. ταῦτα γὰρ ἔστι μὲν οὐκ ἀληθῆ, ταὐτὰ δ’ ἂν ὑμᾶσ ὡσ ἀληθῆ βλάψειεν.

φέρε δὴ καὶ τὰ πρὸσ τὸν στρατηγὸν ὑμῖν ὡσ ἔχει λογίσασθε. πρότερον μὲν ὑποψία μόνονὑπῆρχεν ὡσ οὐχ ἡδέωσ ὑμῶν διακειμένων, ἀλλ’ ὅμωσ ἐκεῖνόσ τε ἐπολιτεύετο πρὸσ ὑμᾶσ καὶ ὑμεῖσ πρὸσ ἐκεῖνον καὶ φανερὸν οὐδὲν ἦν· ἄρτι δὲ ὑμεῖσ τε τῷ δοκεῖν ἐλαττοῦσθαι παροξυνθέντεσ εἴπατέ τι κἀκεῖνοσ προήχθη καὶ γράψαι πρὸσ ὀργὴν καὶ ποιῆσαι τοῦθ’, ὅπερ μὴ πρότερον. νὴ Δία ἀλλά γε τὰ τῆσ πόλεωσ αὐτῆσ καὶ τὰ πρὸσ ἀλλήλουσ ὑμῖν ὡσ δεῖ πρόεισιν.

οὐ χθὲσ καὶ πρῴην χωρὶσ ἦν ὁ δῆμοσ καὶ χωρὶσ ἡ βουλὴ καὶ νῦν ἔτι καθ’ αὑτοὺσ οἱ γέροντεσ, ἰδίᾳ τὸ συμφέρον ἕκαστοι δῆλον ὅτι σκοποῦντεσ·

ὥσπερ εἰ πλεόντων ἰδίᾳ μὲν οἱ ναῦται τὸ συμφέρον αὑτοῖσ ζητοῖεν, ἰδίᾳ δὲ ὁ κυβερνήτησ, ἰδίᾳ δὲ ὁ ναύκληροσ. καὶ γὰρ εἰ πολλάκισ ταῦταλέγεται, ἀλλ’ οὖν προσήκει μὴ διὰ τοῦτο παραπέμπειν. οὐ γὰρ τὸ πρώτωσ ῥηθὲν οὐδ’ ὃ μὴ πρότερόν τισ ἤκουσε δεῖ προθύμωσ ἀποδέχεσθαι, τὸ δὲ οἰκεῖον τῷ πράγματι καὶ τὸ χρείαν τινὰ ἔχον. νὴ Δία, ἀλλὰ νῦν ὡμολογήκαμεν καὶ κοινῇ βουλευόμεθα.

καὶ τίσ ἂν ἀσφαλῆ καὶ βέβαιον ἡγήσαιτο τὴν τοιαύτην ὁμόνοιαν, τὴν ὑπὀ̓ργῆσ μὲν γενομένην, τριῶν δὲ οὖσαν ἢ τεττάρων ἡμερῶν; οὐδὲ γὰρ ὑγιαίνειν ἀσφαλῶσ εἴποι τισ ἂν τὸν πρὸ μικροῦ πυρέττοντα. μὴ τοίνυν μηδὲ ὑμεῖσ αὑτοὺσ ὁμονοεῖν λέγετε, πρὶν ἂν ὑμῖν μάλιστα μὲν πολλαπλάσιοσ διέλθῃ χρόνοσ· εἰ δ’ οὖν, τοσοῦτοσ ὅσον δὴ διεφέρεσθε· μηδ’ εἰ ταὐτό ποτ’ ἐφθέγξασθε καὶ τὴν αὐτὴνἔσχετε ὁρμήν, καὶ δὴ νομίζετε ἐξῃρῆσθαι τὸ νόσημα τῆσ πόλεωσ. καὶ γὰρ ἐν τοῖσ ἀναρμόστοισ ὀργάνοισ ἐνίοτε οἱ φθόγγοι συνεφώνησαν πρὸσ ὀλίγον, εἶτα εὐθὺσ ἀπᾴδουσιν.

ὥσπερ οὖν τὸ μὲν τρῶσαί τι καὶ διελεῖν ταχὺ γίγνεται καὶ πάνυ ῥᾳδίωσ, τὸ δὲ συμφῦσαι καὶ συναγαγεῖν χρόνου δεῖται καὶ προσοχῆσ, οὕτω καὶ ἐπὶ τῶν πόλεων ἔχει. τὸ μὲν διενεχθῆναι καὶ στασιάσαι πρόχειρον καὶ διὰ μικρὰ συμβαίνει πολλάκισ, τὸ δὲ καταστῆναι καὶ τὴν προσήκουσαν λαβεῖν διάθεσιν καὶ πίστιν μὰ Δί’ οὐκ ἔστιν εἰπόντασ οὐδὲ δόξαντασ μετανοεῖν εὐθὺσ ἔχειν. ἴσωσ μὲν γὰρ οὐ παρὰ μόνοισ ὑμῖν, ἀλλὰ καὶ παρὰ τοῖσ ἄλλοισ ἅπασι μεγάλησ τινὸσ τοῦτο δεῖται θεραπείασ, μᾶλλον δὲ εὐχῆσ.

οὐ γὰρ ἔστιν ἄλλωσ ἢ τῶν κινούντων κακῶν καὶ ταρασσόντων ἀπολυθέντασ, φθόνου, πλεονεξίασ, φιλονικίασ, τοῦ ζητεῖν ἕκαστον αὔξειν ἑαυτὸν τὴν πατρίδα καὶ τὸ κοινῇ συμφέρον ἐάσαντα συμπνεῦσαί ποτε ἰσχυρῶσ καὶ ταὐτὰ προελέσθαι. ὡσ παρ’ οἷσ ἂν ἰσχύῃ ταῦτα καὶ τοιαῦθ’ ἕτερα, τούτουσ ἀνάγκη τὸν ἀεὶ χρόνον ἐπισφαλεῖσ εἶναι καὶ διὰ μικρὰ συμπίπτειν καὶ θορυβεῖσθαι, καθάπερ ἐν θαλάττῃ πνευμάτων ἐναντίων ἰσχυόντων.

ἐπεί τοι μηδὲ τὴν βουλὴν αὐτὴν ἡγεῖσθ’ ὁμονοεῖν μηδ’ ὑμᾶσ τὸν δῆμον.

εἰ γοῦν τισ ἐπεξίοι πάντασ, δοκεῖ μοι μηδ’ ἂν δύο ἄνδρασ εὑρεῖν ἐν τῇ πόλει τὸ αὐτὸ φρονοῦντασ, ἀλλ’ ὥσπερ ἔνια τῶν ἀνιάτων καὶ χαλεπῶν νοσημάτων, ἃ δι’ ὅλων εἰώθεν ἔρχεσθαι τῶν σωμάτων καὶ οὐδέν ἐστι μέροσ εἰσ ὃ μὴ κάτεισιν, οὕτωσ ἡ τραχύτησ αὕτη καὶ τὸ μικροῦ δεῖν ἅπαντασ ἀλλήλων ἀπεστράφθαι διαπεφοίτηκε τῆσ πόλεωσ. ἵνα γὰρ τὴν βουλὴν ἀφῶ καὶ τὸν δῆμον τούσ τε νέουσ καὶ τοὺσ γέροντασ, ἐστὶ πλῆθοσ οὐκ ὀλίγον ὥσπερ ἔξωθεν τῆσ πολιτείασ·

τούτουσ δὲ εἰώθασιν ἔνιοι λινουργοὺσ καλεῖν· καὶ ποτὲ μὲν βαρύνονται καί φασιν ὄχλον εἶναι περισσὸν καὶ τοῦ θορύβου καὶ τῆσ ἀταξίασ αἴτιον, πάλιν δὲ μέροσ ἡγοῦνται τῆσ πόλεωσ καὶ πολλοῦ ἀξιοῦσιν. οὓσ εἰ μὲν οἰέσθε βλάπτειν ὑμᾶσ καὶ στάσεωσ ἄρχειν καὶ ταραχῆσ, ὅλωσ ἐχρῆν ἀπελάσαι καὶ μὴ παραδέχεσθαι ταῖσ ἐκκλησίαισ· εἰ δὲ τρόπον τινὰ πολίτασ εἶναι τῷ μὴ μόνον οἰκεῖν, ἀλλὰ καὶ γεγονέναι τοὺσ πλείουσ ἐνθάδε καὶ μηδεμίαν ἄλλην ἐπίστασθαι πόλιν, οὐδὲ ἀτιμάζειν δήπου προσήκει οὐδὲ ἀπορρηγνύειν αὑτῶν. νυνὶ δὲ ἐξ ἀνάγκησ ἀφεστᾶσι τὴν γνώμην τοῦ κοινῇ συμφέροντοσ, ὀνειδιζόμενοι καὶ δοκοῦντεσ ἀλλότριοι.

τούτου δὲ οὐθέν ἐστι βλαβερώτερον ταῖσ πόλεσιν οὐδὲ ὃ μᾶλλον στάσιν ἐγείρει καὶ διαφοράν, ὥσπερ ἐπὶ τῶν σωμάτωνὁ προσγενόμενοσ ὄγκοσ, ἂν μὲν οἰκεῖοσ ᾖ τῷ λοιπῷ σώματι καὶ συμφυήσ, εὐεξίαν ποιεῖ καὶ μέγεθοσ· εἰ δὲ μή, νόσου καὶ διαφθορᾶσ αἴτιοσ γίγνεται.

τί οὖν σὺ κελεύεισ ἡμᾶσ;

τοὺσ ἅπαντασ ἀναγράψαι πολίτασ καὶ τῶν αὐτῶν ἀξίουσ, ἅμα μηδὲ ὀνειδίζειν μηδὲ ἀπορρίπτειν, ἀλλὰ μέροσ αὑτῶν, ὥσπερ εἰσί, νομίζειν. οὐ μὲν γάρ, ἄν τισ καταβάλῃ πεντακοσίασ δραχμάσ, δύναται φιλεῖν ὑμᾶσ καὶ τῆσ πόλεωσ εὐθὺσ ἄξιοσ γεγονέναι· εἰ δέ τισ πένησ ὢν πολιτογραφοῦντόσ τινοσ οὐ μετείληφε τοῦ ὀνόματοσ, οὐ μόνον αὐτὸσ παρ’ ὑμῖν γεγονώσ, ἀλλὰ καὶ τοῦ πατρὸσ αὐτοῦ καὶ τῶν προγόνων, οὐχ οἱο͂́σ ἐστιν ἀγαπᾶν τὴν πόλιν οὐδἠ̔γεῖσθαι πατρίδα, καὶ λίνον μὲν εἴ τισ ἐργάζεται, χείρων ἐστὶν ἑτέρου καὶ δεῖ τοῦτο προφέρειν αὐτῷ καὶ λοιδορεῖσθαι· βαφεὺσ δὲ ἢ σκυτοτόμοσ ἢ τέκτων ἐάν, οὐδὲν προσήκει ταῦτα ὀνειδίζειν. καθόλου δὲ οὐ τοῦτο μάλιστα τῶν ἐν τῇ πόλει βουλόμενοσ εἰπεῖν οὐδὲ οἱο͂́ν ἐστι δεῖξαι προῆλθον ἴσωσ, ἀλλ’ ἐκεῖνο σαφὲσὑμῖν ποιήσων, ὅπωσ διάκεισθε πρὸσ ἀλλήλουσ, καὶ νὴ Δία εἰ πιστεύειν ὑμᾶσ ἄξιον τῇ παρούσῃ καταστάσει καὶ κατ’ ἀλήθειαν οἰέσθαι νῦν συμπεπνευκέναι.

οἰκίαν γὰρ ἔγωγε καὶ ναῦν καὶ τἄλλα οὕτωσ ἀξιῶ δοκιμάζειν οὐ τὸ παρὸν σκοποῦντασ, εἰ σκέπει νῦν καὶ μὴ δέχεται τὴν θάλατταν, ἀλλὰ καθόλου πῶσ παρεσκεύασται καὶ πέπηγεν, εἰ μηδέν ἐστι διεστηκὸσ μηδὲ σαθρόν. καὶ μὴν ὅ γε ἔφην τὸ πρότερον αὐξῆσαι τὴν πόλιν, τοῦτο οὐχ ὁρῶ νῦν ὑμῖν ὑπάρχον, τὸ ἐξαίρετον εὐεργεσίαν καὶ χάριν καταθέσθαι τῷ κρατοῦντι, δῆλον ὅτι τῷ μὴ δεηθῆναι μηδενὸσ αὐτὸν τοιούτου· πλὴν ὅτι γε μηδὲν τῶν ἄλλων ἔχετε πλεῖον πρὸσ αὐτόν·

ὥστε ὧν παρ’ ἐκείνου τότε δι’ εὔνοιαν καὶ φιλίαν ἐτύχετε, ταῦτα ὀφείλετε φυλάττειν τὸν λοιπὸν χρόνον δι’ εὐταξίαν καὶ τὸ μηδεμίαν αἰτίαν διδόναι καθ’ αὑτῶν. καὶ μηδείσ με νομίσῃ ταῦτα λέγειν ἁπλῶσ ἁπάντων ἀνέχεσθαι παραινοῦντα ὑμῖν καὶ πάντα πάσχειν, ἀλλ’ ὅπωσ ἔμπειροι τῶν καθ’ αὑτοὺσ ὄντεσ καὶ νῦν ἄμεινον βουλεύησθε καὶ τὸ λοιπὸν οὕτωσ ἀπαιτῆτε τὸν παριόντα μὴ ῥᾳδίωσ ὑμῖν μηδ’ ὡσ ἂν ἐπέλθῃ μηδὲν εἰσηγεῖσθαι, πάντα δὲ εἰδότα καὶ περὶ πάντων ἐσκεμμένον.

καὶ γὰρ ἰατρόν, ὅστισ ἐξήτακεν ἀκριβῶσ τὰ τοῦ κάμνοντοσ, ὡσ μηδὲν αὐτὸν λανθάνειν, τοῦτον εἰκὸσ ἄριστα θεραπεύειν.

ὅτι μὲν οὖν δεῖται τὰ παρόντα προσοχῆσ καὶ βελτίονοσ συμβούλου τῶν ἀπὸ τῆσ τύχησ καὶ δι’ ἀργύριον ἢ διὰ γένοσ παριόντων, ἐνθένδε ὁρᾶτέ πωσ.

ὅταν γὰρ μήτε αὐτοὶ βεβαίωσ ὁμονοῆτε μήθ’ αἱ πλείουσ τῶν πέριξ πόλεων οἰκείωσ ὑμῖν ἔχωσιν, ἀλλ’ οἱ μὲν φθονῶσιν, ἐκ πολλοῦ ἀντιφιλοτιμούμενοι πρὸσ ὑμᾶσ, οἱ δὲ ἀπεχθάνωνται, διὰ τὸ ὑπὲρ τῆσ χώρασ ἀμφισβητεῖν, οἱ δὲ οὐκ οἶδα ὅπωσ γε ἐνοχλεῖσθαι λέγωσιν, ὁ δὲ στρατηγὸσ οἰήται μὲν τὰ βελτίω φρονεῖν περὶ ὑμᾶσ, ἠναγκασμένοι δὲ ἦτε προσκροῦσαι καὶ πρότερον ἀλλήλοισ, ἔτι δὲ ἐπίφθονοι τῷ τε μεγέθει τῆσ πόλεωσ νομίζησθε καὶ τῷ πολλὰ τῶν ὄντων ἀπολαβεῖν δυνήσεσθαι· πῶσ οὐχὶ διὰ ταῦτα ἐπιμελοῦσ καὶ περιεσκεμμένησ γνώμησ δεῖσθε; τί οὖν;

οὐχ ἱκανοὶ ταῦτα οἱ πολῖται συνιδεῖν καὶ παραινέσαι; πόθεν; εἰ γὰρ ἦσαν ἱκανοὶ τὸ δέον εὑρίσκειν ἐν ταῖσ πόλεσιν οἱ προεστῶτεσ καὶ πολιτευόμενοι, πάντεσ ἂν ἀεὶ καλῶσ ἀπήλλαττον καὶ ἀπαθεῖσ ἦσαν κακῶν, εἰ μή τισ αὐτόματοσ ἄλλωσ ἐπέλθοι τισὶ συμφορά. ἀλλ’ οἶμαι καὶ πάλαι καὶ νῦν πλείονα εὑρ́οι τισ ἂν συμβεβηκότα δεινὰ ταῖσ πόλεσι δι’ ἄγνοιαν τοῦ συμφέροντοσ καὶ τὰ τῶν προεστώτων ἁμαρτήματα τῶν ἐκ τοῦ δαιμονίου καὶ παρὰ τῆσ τύχησ. οἱ μὲν γὰρ οὐδὲν δυνάμενοι τῶν δεόντων ἰδεῖν οὐδ’ ἐπιμεληθέντεσ αὑτῶν πρότερον, μηδὲ κώμην ὄντεσ ἱκανοὶ διοικῆσαικατὰ τρόπον, ἄλλωσ δὲ ὑπὸ χρημάτων ἢ γένουσ συνιστάμενοι προσέρχονται τῷ πολιτεύεσθαι·

τινὲσ δὲ ταύτην ἐπιμέλειαν εἶναι νομίζοντεσ, ἂν ῥήματα συμφορῶσι καὶ ταῦτα τῶν πολλῶν ὁπωσδὴ θᾶττον συνείρωσι, μηδενὸσ τἄλλα ἀμείνουσ ὄντεσ.

τὸ δὲ μέγιστον, διὰ μὲν τὸ βέλτιστον καὶ τῆσ πατρίδοσ αὐτῆσ ἕνεκεν οὔ, λοιπὸν δὲ διὰδόξασ καὶ τιμὰσ καὶ τὸ δύνασθαι πλέον ἑτέρου καὶ στεφάνουσ καὶ προεδρίασ καὶ πορφύρασ διώκοντεσ, πρὸσ ταῦτα ἀποβλέποντεσ καὶ τούτων ἐξηρτημένοι τοιαῦτα πράττουσι καὶ λέγουσιν, ἐξ ὧν αὐτοί τινεσ εἶναι δόξουσιν. τοιγαροῦν ἐστεφανωμένουσ πολλοὺσ ἰδεῖν ἔστι καθ’ ἑκάστην πόλιν καὶ θύοντασ ἐν κοινῷ καὶ προϊόντασ ἐνπορφύρᾳ·

γενναῖον δὲ καὶ φρόνιμον ἄνδρα καὶ κηδεμόνα ὄντωσ τῆσ ἑαυτοῦ πατρίδοσ καὶ φρονοῦντα καὶ λέγοντα τἀληθῆ καὶ δι’ ὃν ἄμεινον οἰκεῖται καὶ μετέσχηκεν ἀγαθοῦ τινοσ ἡ πειθομένη πόλισ, σπάνιον εὑρεῖν. καὶ τοῦτο ἀναγκαῖον συμβαίνειν τρόπον τινά. ὅταν γὰρ οἰώνται τοὺσ λελειτουργηκότασ ἢ τοὺσ μέλλοντασ ἑαυτοῖσδεῖν συμβουλεύειν, κἂν ᾖ τισ γυμνασίαρχοσ ἢ δημιουργόσ τισ, τῷ τοιούτῳ μόνῳ λέγειν ἐπιτρέπωσιν ἢ νὴ Δία τοῖσ καλουμένοισ ῥήτορσιν, ὅμοιόν ἐστιν ὥσπερ ἂν εἰ τοὺσ κήρυκασ ἐκάλουν μόνουσ ἢ τοὺσ κιθαρῳδοὺσ ἢ τοὺσ τραπεζίτασ.

τοιγαροῦν ἄνθρωποι παρίασι καὶ ἀνόητοι καὶ δοξοκόποι καὶ πρὸσ τὸν ἀπὸ τοῦ πλήθουσθόρυβον κεχηνότεσ, οὐδὲν ἀπὸ γνώμησ ἀσφαλοῦσ οὐδὲ συνέντεσ λέγουσιν, ἀλλ’ ὥσπερ ἐν σκότει βαδίζοντεσ κατὰ τὸν κρότον ἀεὶ καὶ τὴν βοὴν φέρονται. καίτοι κυβερνήταισ εἴ τισ λέγοι ὥστε ζητεῖν ἐξ ἅπαντοσ ἀρέσκειν τοῖσ ἐπιβάταισ, καὶ κροτουμένοισ ὑπ’ αὐτῶν, ὅπωσ ἂν ἐκεῖνοι θέλωσιν, οὕτωσ κυβερνᾶν, οὐ μεγάλου τινὸσ αὐτοῖσ δεήσει χειμῶνοσ, ὥστε ἀνατρέψαι.

ἄγροικοσ ἄνθρωποσ ναυτιῶν ἢ γύναιον, ἐὰν ἴδῃ πέτρασ, γῆν ἑωρακέναι δοκεῖ καὶ λιμένα, καὶ δεῖται προσσχεῖν.

ἐγὼ δὲ τὸν σύμβουλον τὸν ἀγαθὸν καὶ τὸν ἄξιον προεστάναι πόλεώσ φημι δεῖν πρὸσ ἅπαντα μὲν ἁπλῶσ παρεσκευάσθαι τὰ δοκοῦντα δυσχερῆ, μάλιστα δὲ πρὸσ τὰσ λοιδορίασ καὶ τὴν τοῦ πλήθουσ ὀργήν, καὶ ταῖσ ἄκραισ ὅμοιον ταῖσ ποιούσαισ τοὺσ λιμένασ, αἵτινεσ ἅπασαν ἐκδέχονται τὴν βίαν τῆσ θαλάττησ, τὸ δὲ ἐντὸσ ἀκίνητον καὶ γαληνὸν φυλάττουσι, κἀκεῖνον ἐκκεῖσθαι τῷ δήμῳ, κἂν ὀργισθῆναί ποτε θέλῃ κἂν κακῶσ εἰπεῖν κἂν ὁτιοῦν ποιῆσαι, πάσχειν δὲ μηδὲν ὑπὸ τῶν τοιούτων θορύβων, μήτε ἂν ἐπαινῆται, διὰ τοῦτο ἐπαίρεσθαι, μήτε ἂν ὑβρίζεσθαι δοκῇ, ταπεινοῦσθαι.

τὸ μέντοι γε παρ’ ὑμῖν γιγνόμενον οὐ τοιοῦτόν ἐστι, καὶ οὐδείσ, ὡσ ἐγὼ πυνθάνομαι, τῶν πολιτευομένων τοῦτο ἔχει προκείμενον οὐδ’ ἐστὶν ἔτι τῶν κοινῶν·

ἀλλ’ οἱ μὲν ὅλωσ ἀφεστᾶσιν, οἱ δ’ ἐκ παρέργου προσίασιν ἁπτόμενοι μόνον τοῦ πράγματοσ, ὥσπερ οἱ σπονδῆσ θιγγάνοντεσ, οὐκ ἀσφαλὲσ εἶναι λέγοντεσ ἀναθεῖναι αὑτοὺσ πολιτείᾳ. καίτοι ναυκληρεῖν μὲν ἢ δανείζειν ἢ γεωργεῖν οὐδεὶσ ἂν ἱκανῶσ δύναιτο πάρεργον αὐτὸ ποιούμενοσ, πολιτεύεσθαι δὲ ἐπιχειροῦσιν ἐκ περιουσίασ καὶ πάντα ἔμπροσθεν τούτου τιθέντεσ. ἔνιοι δ’, ἂν εἰσ ἀρχήν τινα καταστῶσιν, ἐν ἐκείνῃ μόνον ζητοῦσιν ἅψασθαί τινοσ πράξεωσ, ὅπωσ ἀπέλθωσιν ἐνδοξότεροι, τοῦτο μόνον σκοποῦντεσ.

τοιγαροῦν πρὸσ ἓξ μῆνάσ εἰσιν ὑμῖν ἀνδρεῖοι, πολλάκισ οὐδὲ ἐπὶ τῷ συμφέροντι τῆσ πόλεωσ. ὥστε νῦν μέν ἐστιν οὗτοσ ὁ λέγων, κἀκείνῳ ἔτι εὐθὺσ ἄλλοσ, εἶθ’ ἕτεροσ· καθάπερ οἶμαι τῶν πομπευόντων αὐτὸσ ἕκαστοσ ὀφθῆναι ἐπιθυμῶν κατὰ τοῦτ’ ἐσπούδακεν, ἑώσ ἂν παρέλθῃ, μικρὸν δὲ ἀποστὰσ ἔλυσε τὸ σχῆμα καὶ τῶν ἄλλων εἷσ ἐστι καὶ ὅπωσ δήποτε ἄπεισιν.

ἐχρῆν μέντοι τὸν μὲν πρυτανεύοντα τῆσ ἀρχῆσ τοὺσ ἓξ μῆνασ ἡγεῖσθαι μέτρον·

τοῦτο γὰρ ὁ νόμοσ κελεύει· τὸν μέντοι γε πολιτευόμενον τῆσ εὐνοίασ τῆσ πρὸσ ὑμᾶσ καὶ τῆσ ὑπὲρ τῶν κοινῶν ἐπιμελείασ καὶ σπουδῆσ μὴ μὰ Δία καιρόν τινα ἐξαίρετον ἔχειν, καὶ ταῦτα βραχὺν οὕτωσ, ἀλλ’ εἰσ αὐτὸ τοῦτο ἀποδύεσθαι καὶ ἀεὶ παραμένειν. νῦν δὲ ὥσπερ οἱ τοῖσ ἀπογείοισ, μᾶλλον δὲ τοῖσ ἀπὸ τῶν γνόφων πνεύμασι πλέοντεσ, οὕτωσ φέρεσθε, ἄνδρεσ Ταρσεῖσ, οὔτε τῆσ τοιαύτησ πολιτείασ οὔτ’ ἐκείνου τοῦ πλοῦ βέβαιον οὐδ’ ἀσφαλὲσ ἔχοντοσ οὐδέν.

διαρκέσαι μὲν γὰρ ἄχρι παντὸσ οὐχ οἱαῖ́ τέ εἰσιν αἱτοιαῦται προσβολαί, πολλάκισ δὲ κατέδυσαν ἀκαίρωσ προσπεσοῦσαι. ἔδει δὲ πόλιν οὕτωσ μεγάλην καὶ λαμπρὰν ἔχειν τοὺσ ἀληθῶσ προνοοῦντασ. ταύτῃ δὲ ἴσωσ ὑπὸ τῶν ἐφημέρων τούτων καὶ πρὸσ ὀλίγον δημαγωγῶν οὐδὲν ἔστιν ἀγαθὸν παθεῖν. περὶ μὲν οὖν τούτων καὶ μυρίων ἄλλων πολλὰ ἂν ἔχοι τισλέγειν.

ἐπεὶ δὲ καὶ αὐτὸσ ἀφ’ ἧσ ἐπεδήμησα ἡμέρασ ὑμῖν γέγονα δημαγωγόσ, καὶ ταῦτα ἐπιτιμῶν τοῖσ τοιούτοισ, ὅμωσ εἰπεῖν ἅπερ ὑπεσχόμην, ἃ γιγνώσκω περὶ τῶν παρόντων. καὶ πρῶτον μὲν τὰ πρὸσ τὸν στρατηγόν. ἔσται δέ μοι περὶ πάντων ὁ λόγοσ. φημὶ δὴ τοίνυν τοὺσ ἐν τοιαύτῃ καταστάσει τυγχάνοντασ, ὁποία δὴ τὰνῦν ἐστι παρὰ πᾶσιν, οὕτω προσήκειν φρονεῖν, ὡσ μήτε πάντα ἀνεξομένουσ καὶ παρέξοντασ αὑτοὺσ ἁπλῶσ χρῆσθαι τοῖσ ἐπὶ τῆσ ἐξουσίασ, ὅπωσ ἂν αὐτοὶ θέλωσι, κἂν εἰσ ὁτιοῦν προϊώσιν ὕβρεωσ καὶ πλεονεξίασ, μήτε ὡσ ὅλωσ μηδὲν οἴσοντασ διακεῖσθαι, μηδὲ προσδοκᾶν ὅτι Μίνωσ τισ ὑμῶν ἀφίξεται νῦν ἢ Περσεὺσ ἐπιμελησόμενοσ. τὸ μὲν γὰρ ἐφ’ ἅπαν ἀποστῆναι τοῦ βοηθεῖν αὑτοῖσ ἀνδραπόδων ἐστί, καὶ δυσχερέσ, εἰ μηδεὶσ ὄκνοσ μηδὲ ὑποψία καταλειφθήσεται τοῖσ ἀγνωμονοῦσιν.

τὸ δὲ πλῆθοσ ἀπεχθάνεσθαι καὶ πάντα ἐξετάζειν οὐχ ὑπὲρ ὑμῶν ἐστιν.

ἐὰν γὰρ ἀλόγωσ ἐνίοτε ἐγκαλεῖν δόξητε καί τισ ὑμῶν περιγένηται· διὰ πολλὰσ δ’ ἂν αἰτίασ τοῦτο συμβαίη· δέδοικα μὴ τελέωσ ἀποβάλητε τὴν παρρησίαν. ὁρᾶτε δὲ τοὺσ περὶ τὴν Ιὠνίαν, ὅτι μηδενὸσ ἁπλῶσ κατηγορεῖν ἐψηφίσαντο. δεῖ δὴ τοὺσ νοῦν ἔχοντασ ἅπαντα ταῦτα προορᾶσθαι, καὶ μὴ καθάπερ τοὺσ ἀπείρουσ ἐν τῷ μάχεσθαι ῥᾳδίωσ ἀφέντασ τὸ παρὸν αὐτοῖσ ἀνόπλουσ εἶναι τὸ λοιπὸν καὶ μηδὲν ἔχειν ποιῆσαι, μηδ’ ἂν ἀποσφάττῃ τισ. ἐκεῖνο μέντοι καθόλου λέγω, τὴν τοιαύτην ἀνάτασιν μηδαμῶσ συμφέρειν, καθ’ ἣν οὐδὲν ποιῆσαι διεγνωκότεσ εἰσ ὑποψίαν ἔρχεσθε τοῖσ ἡγεμόσιν·

ἀλλ’ ὃν μὲν ἂν κρίνητε ἐξαιρήσεσθαι καὶ δοκῇ τοιαῦτα ἀδικεῖν, ὥστε παραπέμψαι μὴ συμφέρειν, τοῦτον ὡσ ἐξελέγξοντεσ παρασκευάζεσθε, καὶ τὴν γνώμην εὐθὺσ ἔχετε ὡσ πρὸσ ἐχθρὸν καὶ ἐπιβουλεύοντα ὑμῖν. περὶ οὗ δ’ ἂν ἄλλωσ προνοῆτε μηδὲν ἢ μὴ μεγάλα ἁμαρτάνειν ἢ δι’ ἣν δήποτε αἰτίαν μὴ νομίζητε ἐπιτήδειον εἶναι, τοῦτον μηδὲ ἐρεθίζετε μηδὲ εἰσ ὀργὴν κατὰ τῆσ πόλεωσ ἄγετε· ὥσπερ οἶμαι τὰ βάρη ταῦτ’, ἂν μὲν σφόδρα πιέζῃ καὶ ἀνέχεσθαι μὴ δυνώμεθα, ζητοῦμεν ὡσ τάχιστα ἀπορρῖψαι, μετρίωσ δὲ ἐνοχλούμενοι καὶ ὁρῶντεσ ἀνάγκην οὖσαν φέρειν ἢ τοῦτο ἢ μεῖζον ἕτερον, σκοποῦμεν ὡσ κουφότατα ἐπέσται.

ταῦτά ἐστι σωφρονούσησ πόλεωσ. οὕτωσ καὶ ἀγαπήσουσιν ὑμᾶσ οἱ πλείουσ καὶ φοβήσεταί τισ ἀδικεῖν, καὶ οὐ μὴ πλῆθοσ ἄδικον μηδὲ ἀλόγιστον ὄχλον ὑμᾶσ νομίσωσιν, ὁρμῇ τινι καὶ φορᾷ χρώμενον. τουτὶ μὲν γάρ, ὃ ποιεῖ νῦν ὁ πρύτανισ, παντελῶσ ἀνόητον ἦν ἄν, εἰ καὶ διεγνώκειτε κατηγορεῖν·

μηδέπω μέντοι καιρὸσ ᾖ φανερῶσ οὕτωσ διαφέρεσθαι καὶ προλέγειν. ἀλλ’ ἐπειδή τισ τῶν ὑμετέρων πολιτῶν ἐν καιροῖσ ἀναγκαίοισ τῇ πόλει παρέσχεν αὑτὸν καὶ λαμπρὸσ ἔδοξε δυοῖν ἡγεμόνων κατηγορήσασ ἐφεξῆσ, οἱ πολλοὶ νομίζουσι τοιούτου τινὸσ ἔργου δεῖν αὐτοῖσ. τοῦτο δὲ ὅμοιόν ἐστιν, ὥσπερ εἴ τισ ἰατρὸν ἰδὼν εἴσ τι τῶν ὠφελίμων φαρμάκων ἐκ μέρουσ τι μιγνύντα καὶ θανάσιμον, μηδὲν ἄλλοεἰδώσ, μήτε ὅπωσ συνετέθη μήτε ὁπόσον δεῖ λαβεῖν, μιμεῖσθαι βούλοιτο. τὸ μὲν οὖν αὐτοσχεδιάζειν τὰ μέγιστα καὶ προεστάναι πόλεωσ ἡγεῖσθαι παντὸσ εἶναι τοῦ ἐλπίσαντοσ οὐ πολὺ τῶν τοιούτων ἀφέστηκεν.

ἐγὼ δ’ ὑπὲρ τῶν πρὸσ τοὺσ Μαλλώτασ καὶ τὰσ ἄλλασ πόλεισεἰπὼν ἔτι παύσομαι.

καὶ γὰρ ἱκανῶσ ἀνέχεσθαι δοκεῖτέ μοι. πρὸσ μὲν οὖν τούτουσ, λέγω δὲ Μαλλώτασ, εἴ τι πεποιήκασιν ἀγωμόνωσ, ὥσπερ πεποιήκασι, τὴν ὀργὴν καταβαλόντεσ καὶ τὴν τιμωρίαν, ἣν ἐνομίζετε ὀφείλεσθαι ὑμῖν, αὐτοῖσ χαρισάμενοι, περὶ τοῦ πράγματοσ διακρίθητε , τὸ φέρειν τὰ τοιαῦτα καὶμὴ φιλονικεῖν, τοῦθ’, ὥσπερ ἐστίν, ἡγησάμενοι μέγα καὶ τῷ παντὶ κρειττόνων ἀνδρῶν, ἄλλωσ τε πρὸσ τοσούτῳ καταδεεστέρουσ ‐ οὐ γάρ ἐστι κίνδυνοσ μὴ Μαλλωτῶν ἐσομένων ἀσθενέστεροι δόξετε ‐ μηδὲ τοὺσ παροξυνοῦντασ ὑμᾶσ, ἀλλὰ μάλιστα μὲν αὐτοὶ δικασταὶ γενόμενοι καὶ τὸ πρᾶγμα ἐπιμελῶσ ἐξετάσαντεσ ἄνευ πάσησ ἀπεχθείασκαὶ τῆσ πρὸσ αὑτοὺσ χάριτοσ καταθέσθαι, μὴ μόνον ἀποστάντεσ τῆσ ἔριδοσ καὶ τοῦ ζητεῖν ἐξ ἅπαντοσ πλέον ἔχειν, ἀλλὰ συγχωροῦντέσ τε καὶ παριέντεσ αὐτοῖσ ὅ, τι ἂν ᾖ μέτριον. ὥσπερ γὰρ καὶ τῶν ἰδιωτῶν ἐπαινεῖτε τοὺσ εὐγνώμονασ καὶ βλαβῆναί μᾶλλον αἱρουμένουσ ἢ διαφέρεσθαι πρόσ τινασ, οὕτω καὶ κοινῇ συμβαίνει τὰσ τοιαύτασ πόλεισ εὐδοκιμεῖν.

αἱ μὲν οὖν θῖνεσ καὶ τὸ πρὸσ τῇ λίμνῃ χωρίον οὐδενὸσ ἄξια. τίσ γάρ ἐστιν ἡ τούτων πρόσοδοσ ἢ λυσιτέλεια;

τὸ μέντοι χρηστοὺσ φαίνεσθαι καὶ μεγαλόφρονασ οὐκ ἔστιν εἰπεῖν ὅσου νομίζεται δικαίωσ ἄξια. τὸ μὲν γὰρ ἁμιλλᾶσθαι πρὸσ ἅπαντασ ἀνθρώπουσ ὑπὲρ δικαιοσύνησ καὶ ἀρετῆσ καὶ τὸ φιλίασ καὶ ὁμονοίασ ἄρχειν καὶ τούτοισ περιεῖναι τῶν ἄλλων καὶ κρατεῖν ἡ καλλίστη πασῶν νίκη καὶ ἀσφαλεστάτη. τὸ δ’ ἐξ ἅπαντοσ τρόπου ζητεῖν μαχομένουσ ὑπερέχειν ἀλεκτρυόνων ἐστὶ μᾶλλον γενναίων ἤπερ ἀνδρῶν.

εἰ μὲν οὖν παρὰ τὰσ θῖνασ ἔμελλε Μαλλὸσ μείζων ἔσεσθαι τῆσ Ταρσοῦ καὶ παρὰ τὴν ἐπὶ τῆσ ψάμμου νομήν, τάχα ἔδει σπουδάζειν ὑμᾶσ ἐπὶ τοσοῦτον.

νυνὶ δὲ αἰσχύνη καὶ γέλωσ ἐστὶν ὑπὲρ ὧν διαφέρεσθε. τί οὖν οὐκ ἐκεῖνοι κατεφρόνησαν; ὅτι οὐκ εἰσὶ βελτίουσ ὑμῶν. ὑμεῖσ δέ γε βούλεσθε πρὸσ τοῦ Διόσ. ἀλλ’ ἔγωγε ἠξίουν ἐπιτιμῆσαι λόγῳ πέμψαντασ αὐτούσ. τοῦτο γὰρ ἦν ὑπερεχόντων καὶ φρονούντων. τὸ δὲ μᾶλλον τοῦ δέοντοσ κεκινῆσθαι καὶ καταφεύγειν ἐπὶ τὴν ἐξουσίαν εὐθὺσ καὶ νομίζειν ὑβρίζεσθαι μικροπολιτῶν μᾶλλον ἀνθρώπων ἐστίν. ὁμοίωσ δὲ καὶ πρὸσ τὰσ ἄλλασ πόλεισ ὑμᾶσ ἀξιῶ προσφέρεσθαι πρᾴωσ καὶ κηδεμονικῶσ καὶ φιλοτίμωσ καὶ μὴ ἀπεχθῶσ.

οὕτω γὰρ ἑκόντεσ ἀκολουθήσουσιν ὑμῖν ἅπαντεσ θαυμάζοντεσ καὶ ἀγαπῶντεσ· ὃ μεῖζόν ἐστι τοῦ θύειν παρ’ ὑμῖν καὶ δικάζεσθαι Μαλλόν. ταῦτα μὲν γὰρ οὐδ’ ἡντινοῦν ἔχει ὠφέλειαν, ἐπελθεῖν ἐπὶ θυσίαν δεῦρο ἢ τοὺσ Ἀδανεῖσ ἢ τοὺσ Αἰγαίουσ, ἀλλὰ τῦφον καὶ ἀπάτην καὶ φιλοτιμίαν ἄλλωσ ἀνόητον. ἡ δὲ εὔνοια καὶ τὸ φαίνεσθαι διαφέροντασ ἀρετῇ καὶ φιλανθρωπίᾳ, ταῦτά ἐστιν ὄντωσ ἀγαθά, ταῦτά ἐστιν ἄξια ζήλου καὶ σπουδῆσ.

σκοπεῖτε· ὡσ τά νῦν γέλωσ ἐστίν. καὶ εἴτε Αἰγαῖοι πρὸσ ὑμᾶσ εἴτε Ἀπαμεῖσ πρὸσ Ἀντιοχεῖσ εἴτε ἐπὶ τῶν πορρωτέρω Σμυρναῖοι πρὸσ Ἐφεσίουσ ἐρίζουσι, περὶ ὄνου σκιᾶσ, φασί, διαφέρονται. τὸ γὰρ προεστάναί τε καὶ κρατεῖν ἄλλων ἐστίν. ἀλλὰ καὶ πρότερον ἦν ποτε Ἀθηναίοισ πρὸσ Λακεδαιμονίουσ ζηλοτυπία, καὶ τό γε πρῶτον ἡγοῦντο οἱ Λάκωνεσ, εἶτα συνέβη πρὸσ τοὺσ Ἀθηναίουσ μᾶλλον ἀποκλῖναι τοὺσ Ἕλληνασ μετὰ τὰ Μηδικά.

τί οὖν ὁ Σπαρτιάτησ; καὶ τὸν νησιώτην καὶ τὸν Ιὤνα καὶ τὸν Ἑλλησπόντιον ἀφεὶσ αὑτὸν ἐσωφρόνιζε, καὶ τὰ τῆσ Σπάρτησ ἑώρα, σαφῶσ εἰδὼσ ὅτι τῶν νόμων καὶ τῆσ εὐταξίασ οὐδὲν δεῖ περὶ πλείονοσ ποιεῖσθαι.

τοιγαροῦν μάλιστα εὐδαιμόνησαν ἐκεῖνον τὸν χρόνον. τοῖσ δὲ Ἀθηναίοισ συνέβη, μέχρι μὲν οἰκείωσπρὸσ ἀ τοὺσ αἱ πόλεισ εἶχον καὶ κατ’ εὔνοιαν ἡγοῦντο, μετὰ ταῦτα δέ, ὡσ ἐγκλήματα καὶ φθόνοσ αὐτοῖσ συνελέγη καὶ μὴ βουλομένων ἄρχειν ἠξίουν, πολλὰ καὶ δυσχερῆ παθεῖν·

καὶ πρῶτον μὲν ἁπάντων ἀπολέσαι τὸν ἔπαινον καὶ τὴν εὐφημίαν, ἔπειτα καὶ τὴν ἰσχὺν καὶ τὰ χρήματα, καὶ τελευταῖον ὑπὸ τοῖσ ἐχθροῖσ γενέσθαι· καὶ τοῖσ Λακεδαιμονίοισ ὁμοίωσ, ἐπειδὴ κἀκεῖνοι πάλιν εἴχοντο τῆσ ἀρχῆσ, ἀποστάντεσ τῆσ πρότερον γνώμησ, ἐν τοῖσ αὐτοῖσ γενέσθαι. καίτοι τὰ μὲν ἐκείνων εἶχεν ἀληθῆ δύναμιν καὶ μεγάλασ ὠφελείασ, εἰ δεῖ τὰσ πλεονεξίασ οὕτωσ καλεῖν·

τὰ δὲ τῶν νῦν ἀμφισβητήματα καὶ τὰ αἴτια τῆσ ἀπεχθείασ κἂν αἰσχυνθῆναίμοι δοκεῖ τισ ἂν ἰδών. ἔστι γὰρ ὁμοδούλων πρὸσ ἀλλήλουσ ἐριζόντων περὶ δόξησ καὶ πρωτείων. τί οὖν; οὐδὲν ἀγαθόν ἐστιν ἐν τῷ χρόνῳ τούτῳ, περὶ οὗ χρὴ σπουδάζειν; ἔστι τὰ μέγιστα καὶ μόνα σπουδῆσ ἄξια καὶ τότε ὄντα καὶ νῦν καὶ ἀεὶ ἐσόμενα· ὧν οὐκ ἔχει δήπουθέν τισ ἐξουσίαν οὔτ’ ἄλλῳ παρασχεῖν οὔτε ἀφελέσθαι τὸν κτησάμενον, ἀλλ’ ἀεί ἐστιν ἐπ’ αὐτῷ, κἂν ἰδιώτησ ᾖ κἂν πόλισ· ὑπὲρ ὧν ἴσωσ μακρότερον λέγειν πρὸσ ὑμᾶσ. καίτοι με οὐ λέληθεν ὅτι τοὺσ φιλοσόφουσ πολλοὶ νομίζουσιν ἐκλύειν ἅπαντα καὶ ἀνιέναι τὰσ ὑπὲρ τῶν πραγμάτων σπουδάσ, καὶ διὰ τοῦτο βλάπτειν μᾶλλον·

ὥσπερ εἴ τισ τὸν μουσικὸν βούλοιτοἁρμοζόμενον, ἔπειτ’ ἀνιέντα τῶν φθόγγων τινὰσ καὶ πάλιν ἑτέρουσ ἐπιτείνοντα σκῶψαι τὸν αὐτόν. ἔχει δὴ καὶ τὰ τῶν πόλεων πράγματα οὕτωσ. αἱ μὲν γὰρ πονηραὶ καὶ ἀνωφελεῖσ σπουδαὶ καὶ φιλοτιμίαι μᾶλλόν εἰσι τοῦ προσήκοντοσ ἐντεταμέναι καὶ τρόπον τινὰ ἀπορρήγνυνται πάντεσ·

αἱ δὲ ὑπὲρ τῶν καλλίστων ὅλωσ ἐκλύονται. θεάσασθε δ’ εὐθέωσ, εἰ βούλεσθε, τὴν τῆσ φιλαργυρίασ ἐπίτασιν, τὴν τῆσ ἀκρασίασ. ἀλλ’ ἐοίκα γὰρ πόρρω προάγειν, καὶ καθάπερ οἱ ἐν ταῖσ γαλήναισ μακρότερον νηχόμενοι, τὸ μέλλον οὐ προορᾶν.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION