Septuagint, Liber Maccabees IV

(70인역 성경, Liber Maccabees IV)

Φιλοσοφώτατον λόγον ἐπιδείκνυσθαι μέλλων, εἰ αὐτοδέσποτόσ ἐστι τῶν παθῶν ὁ εὐσεβὴσ λογισμόσ, συμβουλεύσαιμ’ ἂν ὑμῖν ὀρθῶσ, ὅπωσ προθύμωσ προσέχητε τῇ φιλοσοφίᾳ. καὶ γὰρ ἀναγκαῖοσ εἰσ ἐπιστήμην παντὶ ὁ λόγοσ καὶ ἄλλωσ τῆσ μεγίστησ ἀρετῆσ, λέγω δὴ φρονήσεωσ, περιέχει ἔπαινον. εἰ ἄρα τῶν σωφροσύνησ κωλυτικῶν παθῶν ὁ λογισμὸσ φαίνεται ἐπικρατεῖν, γαστριμαργίασ τε καὶ ἐπιθυμίασ, ἀλλὰ καὶ τῶν τῆσ δικαιοσύνησ ἐμποδιστικῶν παθῶν κυριεύειν ἀναφαίνεται, οἷον κακοηθείασ, καὶ τῶν τῆσ ἀνδρείασ ἐμποδιστικῶν παθῶν, θυμοῦ τε καὶ πόνου καὶ φόβου. πῶσ οὖν, ἴσωσ εἴποιεν ἄν τινεσ, εἰ τῶν παθῶν ὁ λογισμὸσ κρατεῖ, λήθησ καὶ ἀγνοίασ οὐ δεσπόζει̣ γελοῖον ἐπιχειροῦντεσ λέγειν. οὐ γὰρ τῶν ἑαυτοῦ παθῶν ὁ λογισμὸσ κρατεῖ, ἀλλὰ τῶν τῆσ δικαιοσύνησ καὶ ἀνδρείασ καὶ σωφροσύνησ καὶ φρονήσεωσ ἐναντίων, καὶ τούτων οὐχ ὥστε αὐτὰ καταλῦσαι, ἀλλ’ ὥστε αὐτοῖσ μὴ εἶξαι. πολλαχόθεν μὲν οὖν καὶ ἀλλαχόθεν ἔχοιμ’ ἂν ὑμῖν ἐπιδεῖξαι ὅτι αὐτοκράτωρ ἐστὶ τῶν παθῶν ὁ εὐσεβὴσ λογισμόσ. πολὺ δὲ πλέον τοῦτο ἀποδείξαιμι ἀπὸ τῆσ ἀνδραγαθίασ τῶν ὑπὲρ ἀρετῆσ ἀποθανόντων, Ἐλεαζάρου τε καὶ τῶν ἑπτὰ ἀδελφῶν καὶ τῆσ τούτων μητρόσ. ἅπαντεσ γὰρ οὗτοι τοὺσ ἕωσ θανάτου πόνουσ ὑπεριδόντεσ, ἐπεδείξαντο ὅτι περικρατεῖ τῶν παθῶν ὁ λογισμόσ. τῶν μὲν οὖν ἀρετῶν ἔπεστί μοι ἐπαινεῖν τοὺσ κατὰ τοῦτον τὸν καιρὸν ὑπὲρ τῆσ καλοκἀγαθίασ ἀποθανόντασ μετὰ τῆσ μητρὸσ ἄνδρασ, τῶν δὲ τιμῶν μακαρίσαιμ’ ἄν. θαυμασθέντεσ γὰρ ἐκεῖνοι οὐ μόνον ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων ἐπὶ τῇ ἀνδρείᾳ καὶ τῇ ὑπομονῇ, ἀλλὰ καὶ ὑπὸ τῶν αἰκισαμένων, αἴτιοι κατέστησαν τοῦ καταλυθῆναι τὴν κατὰ τοῦ ἔθνουσ τυραννίδα, νικήσαντεσ τὸν τύραννον τῇ ὑπομονῇ, ὥστε δι’ αὐτῶν καθαρισθῆναι τὴν πατρίδα. ἀλλὰ καὶ περὶ τούτου νῦν αὐτίκα δὴ λέγειν ἐξέσται ἀρξαμένῳ τῆσ ὑποθέσεωσ, ὥσπερ εἴωθα ποιεῖν, καὶ οὕτωσ εἰσ τὸν περὶ αὐτῶν τρέψομαι λόγον δόξαν διδοὺσ τῷ πανσόφῳ Θεῷ. Ζητοῦμεν δὴ τοίνυν, εἰ αὐτοκράτωρ ἐστὶ τῶν παθῶν ὁ λογισμόσ. διακρίνομεν δὲ τί ποτέ ἐστι λογισμὸσ καὶ τί πάθοσ, καὶ πόσαι παθῶν ἰδέαι, καὶ εἰ πάντων ἐπικρατεῖ τούτων ὁ λογισμόσ. λογισμὸσ μὲν δὴ τοίνυν ἐστὶ νοῦσ μετὰ ὀρθοῦ λόγου προτιμῶν τὸν σοφίασ βίον. σοφία δὴ τοίνυν ἐστὶ γνῶσισ θείων καὶ ἀνθρωπίνων πραγμάτων καὶ τῶν τούτων αἰτίων. αὕτη δὴ τοίτυν ἐστὶν ἡ τοῦ νόμου παιδεία, δι’ ἧσ τὰ θεῖα σεμνῶσ καὶ τὰ ἀνθρώπινα συμφερόντωσ μανθάνομεν. τῆσ δὲ σοφίασ ἰδέαι καθεστήκασι τέσσαρεσ, φρόνησισ καὶ δικαιοσύνη καὶ ἀνδρεία καὶ σωφροσύνη. κυριωτάτη δὲ πασῶν ἡ φρόνησισ, ἐξ ἧσ δὴ τῶν παθῶν ὁ λογισμὸσ ἐπικρατεῖ. παθῶν δὲ φύσεισ εἰσὶν αἱ περιεκτικώταται δύο, ἡδονή τε καὶ πόνοσ. τούτων δὲ ἑκάτερον καὶ περὶ τὸ σῶμα καὶ περὶ τὴν ψυχὴν πέφυκεν. πολλαὶ δὲ καὶ περὶ τὴν ἡδονὴν καὶ τὸν πόνον παθῶν εἰσιν ἀκολουθίαι. πρὸ μὲν οὖν τῆσ ἡδονῆσ ἐστιν ἐπιθυμία. μετὰ δὲ τὴν ἡδονὴν χαρά. πρὸ δὲ τοῦ πόνου ἐστὶ φόβοσ, μετὰ δὲ τὸν πόνον λύπη. θυμὸσ δὲ κοινὸν πάθοσ ἐστὶν ἡδονῆσ καὶ πόνου, ἐὰν ἐννοηθῇ τισ ὅτι αὐτῷ περιέπεσεν. ἐν δὲ τῇ ἡδονῇ ἔνεστι καὶ ἡ κακοήθησ διάθεσισ, πολυτροπωτάτη πάντων τῶν παθῶν οὖσα. κατὰ μὲν τὴν ψυχὴν ἀλαζονεία, καὶ φιλαργυρία καὶ φιλοδοξία καὶ φιλονικία, ἀπιστία καὶ βασκανία. κατὰ δὲ τὸ σῶμα, παντοφαγία καὶ λαιμαργία καὶ μονοφαγία. καθάπερ οὖν δυοῖν τοῦ σώματοσ καὶ τῆσ ψυχῆσ φυτῶν ὄντων ἡδονῆσ τε καὶ πόνου, πολλαὶ τούτων τῶν φυτῶν εἰσι παραφυάδεσ, ὧν ἑκάστην ὁ παγγέωργοσ λογισμὸσ περικαθαίρων τε καὶ ἀποκνίζων καὶ περιπλέκων καὶ ἐπάρδων καὶ πάντα τρόπον μεταχέων ἐξημεροῖ τὰσ τῶν ἠθῶν καὶ παθῶν ὕλασ. ὁ γὰρ λογισμὸσ τῶν μὲν ἀρετῶν ἐστιν ἡγεμών, τῶν δέ παθῶν αὐτοκράτωρ. ̀ρ̀ν̀ρ̀ν̀ρ̀ν̀ρ̀ν Ἐπιθεωρεῖτε τοίνυν πρῶτον διὰ τῶν κωλυτικῶν τῆσ σωφροσύνησ ἔργων, ὅτι αὐτοδέσποτόσ ἐστι τῶν παθῶν ὁ λογισμόσ. σωφροσύνη δὴ τοίνην ἐστὶν ἐπικράτεια τῶν ἐπιθυμιῶν, τῶν δὲ ἐπιθυμιῶν αἱ μέν εἰσι ψυχικαί, αἱ δὲ σωματικαί, καὶ τούτων ἀμφοτέρων ὁ λογισμὸσ ἐπικρατεῖν φαίνεται. ἐπεὶ πόθεν κινούμενοι πρὸσ τὰσ ἀπειρημένασ τροφὰσ ἀποστρεφόμεθα τὰσ ἐξ αὐτῶν ἡδονάσ̣ οὐχ ὅτι δύναται τῶν ὀρέξεων ἐπικρατεῖν ὁ λογισμόσ̣ ἐγὼ μὲν οἶμαι. τοιγαροῦν ἐνύδρων ἐπιθυμοῦντεσ καὶ ὀρνέων καὶ τετραπόδων καὶ παντοίων βρωμάτων τῶν ἀπηγορευμένων ἡμῖν κατὰ τὸν νόμον ἀπεχόμεθα διὰ τὴν τοῦ λογισμοῦ ἐπικράτειαν. ἀνέχεται γὰρ τὰ τῶν ὀρέξεων πάθη ὑπὸ τοῦ σώφρονοσ νοὸσ ἀνακαμπτόμενα, καὶ φιμοῦται πάντα τὰ τοῦ σώματοσ κινήματα τοῦ λογισμοῦ.̀ρ̀νΤὸ βιβλίον «Μακκαβαίων Δ´», ὡσ «ἀπόκρυφον» δὲν συγκατελέχθη ὑπὸ τῆσ Ἐκκλησίασ μεταξὺ τῶν κανονικῶν βιβλίων τῆσ Παλαιᾶσ Διαθήκησ. Ἐν τούτοισ, λόγῳ τῆσ σπουδαιότητοσ τοῦ περιεχομένου αὐτοῦ καὶ τῆσ συμπεριλήψεώσ του εἰσ ἀρχαῖα χειρόγραφα τῆσ Μεταφράσεωσ τῶν Ἑβδομήκοντα , ἐκδίδεται συνήθωσ μετὰ τῶν ἄλλων βιβλίων τῶν Μακκαβαίων . Καὶ τί θαυμαστόν̣ εἰ αἱ τῆσ ψυχῆσ ἐπιθυμίαι πρὸσ τὴν τοῦ κάλλουσ μετουσίαν ἀκυροῦνται̣

ταύτῃ γοῦν ὁ σώφρων Ἰωσὴφ ἐπαινεῖται, ὅτι τῷ λογισμῷ καὶ τῇ διανοίᾳ περιεκράτησε τῆσ ἡδυπαθείασ. νέοσ γὰρ ὢν καὶ ἀκμάζων πρὸσ συνουσιασμὸν ἠκύρωσε τῷ λογισμῷ τὸν τῶν παθῶν οἶστρον. οὐ μόνον δὲ τὴν τῆσ ἡδυπαθείασ οἰστρηλασίαν ἐπικρατεῖν ὁ λογισμὸσ φαίνεται, ἀλλὰ καὶ πάσησ ἐπιθυμίασ. λέγει γοῦν ὁ νόμοσ. οὐκ ἐπιθυμήσεισ τὴν γυναῖκα τοῦ πλησίον σου οὐδὲ ὅσα τῷ πλησίον σου ἐστίν. καίτοι ὅτε μὴ ἐπιθυμεῖν ἡμᾶσ εἴρηκεν ὁ νόμοσ, πολὺ πλέον πείσαιμ’ ἂν ὑμᾶσ ὅτι τῶν ἐπιθυμιῶν κρατεῖν δύναται ὁ λογισμόσ. ‐ Ὥσπερ καὶ τῶν κωλυτικῶν τῆσ δικαιοσύνησ παθῶν. ἐπεὶ τίνα τρόπον μονοφάγοσ τισ ὢν τὸ ἦθοσ καὶ γαστρίμαργοσ καὶ μέθυσοσ μεταπαιδεύεται, εἰ μὴ δῆλον ὅτι κύριόσ ἐστι τῶν παθῶν ὁ λογισμόσ̣ αὐτίκα γοῦν τῷ νόμῳ πολιτευόμενοσ, κἂν φιλάργυρόσ τισ ᾖ, βιάζεται τὸν ἑαυτοῦ τρόπον τοῖσ δεομένοισ δανείζων χωρὶσ τόκων, καὶ τὸ δάνειον τῶν ἑβδομάδων ἐνστασῶν χρεοκοπούμενοσ. κἂν φειδωλόσ τισ ᾖ, ὑπὸ τοῦ νόμου κρατεῖται διὰ τὸν λογισμὸν μήτε ἐπικαρπολογούμενοσ τοὺσ ἀμητοὺσ μήτε ἐπιρρωγολογούμενοσ τοὺσ ἀμπελῶνασ. ‐ Καὶ ἐπὶ τῶν ἑτέρων ἔστιν ἐπιγνῶναι τοῦτο, ὅτι τῶν παθῶν ἐστιν ὁ λογισμὸσ κρατῶν. ὁ γὰρ νόμοσ καὶ τῆσ πρὸσ γονεῖσ εὐνοίασ κρατεῖ μὴ καταπροδιδοὺσ τὴν ἀρετὴν δι’ αὐτοὺς καὶ τῆσ πρὸσ γαμετὴν φιλίασ ἐπικρατεῖ διὰ παρανομίαν αὐτὴν ἀπελέγχων. καὶ τῆσ τέκνων φιλίασ κυριεύει διὰ κακίαν αὐτὰ κολάζων καὶ τῆσ φίλων συνηθείασ δεσπόζει διὰ πονηρίαν αὐτοὺσ ἐξελέγχων. καὶ μὴ νομίσητε παράδοξον εἶναι, ὅπου γε καὶ ἔχθρασ ὁ λογισμὸσ ἐπικρατεῖν δύναται διὰ τὸν νόμον, μήτε δενδροτομῶν τὰ ἥμερα τῶν πολεμίων φυτά, τὰ δὲ τῶν ἐχθρῶν τοῖσ ἀπολέσασι διασώζων καὶ τὰ πεπτωκότα συνεγείρων. Καὶ τῶν βιαιοτέρων δὲ παθῶν ἐπικρατεῖν ὁ λογισμὸσ φαίνεται, φιλαρχίασ καὶ κενοδοξίασ καὶ ἀλαζονείασ καὶ μεγαλαυχίασ καὶ βασκανίασ. πάντα γὰρ ταῦτα τὰ κακοήθη πάθη ὁ σώφρων νοῦσ εἰσ ἀγαθὸν προτρέπων ἀπωθεῖται καὶ βιάζεται, ὥσπερ καὶ τὸν θυμόν. καὶ γὰρ τούτου δεσπόζει. θυμούμενόσ γέ τοι Μωσῆσ κατὰ Δαθὰν καὶ Ἀβειρὼν οὐ θυμῷ τι κατ’ αὐτῶν ἐποίησεν, ἀλλὰ λογισμῷ τὸν θυμὸν διῄτησεν. δυνατὸσ γὰρ ὁ σώφρων νοῦσ, ὡσ ἔφην, κατὰ τῶν παθῶν ἀριστεῦσαι καὶ τὰ μὲν αὐτῶν μεταθεῖναι, τὰ δὲ καὶ ἀκυρῶσαι. ἐπεὶ διατί ὁ πάνσοφοσ ἡμῶν πατὴρ Ἰακὼβ τοὺσ περὶ Συμεὼν καὶ Λευί̈ν αἰτιᾶται, μὴ λογισμῷ τοὺσ Σικιμίτασ ἐθνηδὸν ἀποσφάξαντασ λέγων. ἐπικατάρατοσ ὁ θυμὸσ αὐτῶν̣ εἰ μὴ γὰρ ἐδύνατο τοῦ θυμοῦ ὁ λογισμὸσ κρατεῖν, οὐκ ἂν εἶπεν οὕτωσ. ὁπηνίκα γὰρ ὁ Θεὸσ τὸν ἄνθρωπον κατεσκεύασε, τὰ πάθη αὐτοῦ καὶ τὰ ἤθη περιεφύτευσεν. ἡνίκα δὲ ἐπὶ πάντων τὸν ἱερὸν ἡγεμόνα νοῦν διὰ τῶν ἔνδον αἰσθητηρίων ἐνεθρόνισε, καί τούτῳ νόμον ἔδωκε, καθ’ ὃν πολιτευόμενοσ βασιλεύσει βασιλείαν σώφρονά τε καὶ δικαίαν καὶ ἀγαθὴν καὶ ἀνδρείαν. ‐ Πῶσ οὖν, εἴποι τισ ἄν, εἰ τῶν παθῶν ὁ λογισμὸσ κρατεῖ, λήθησ καὶ ἀγνοίασ οὐ κρατεῖ̣ Εστι δέ κομιδῆ γελοῖοσ ὁ λόγοσ. οὐ γὰρ τῶν ἑαυτοῦ παθῶν ὁ λογισμὸσ ἐπικρατεῖν φαίνεται, ἀλλὰ τῶν σωματικῶν.

οἷον ἐπιθυμίαν τισ οὐ δύναται ἐκκόψαι ἡμῶν, ἀλλὰ μὴ δουλωθῆναι τῇ ἐπιθυμίᾳ δύναται ὁ λογισμὸσ παρασχέσθαι. θυμόν τισ οὐ δύναται ἐκκόψαι ἡμῶν τῆσ ψυχῆσ, ἀλλὰ τῷ θυμῷ δυνατὸν τὸν λογισμὸν βοηθῆσαι. κακοήθειάν τισ ἡμῶν οὐ δύναται ἐκκόψαι, ἀλλὰ τὸ μὴ καμφθῆναι τῇ κακοηθείᾳ δύναιτ’ ἂν ὁ λογισμὸσ συμμαχῆσαι. οὐ γὰρ ἐκριζωτὴσ τῶν παθῶν ὁ λογισμόσ ἐστιν, ἀλλ’ ἀνταγωνιστήσ. ‐ ἔστι γοῦν τοῦτο διὰ τῆσ Δαυὶδ τοῦ βασιλέωσ δίψησ σαφέστερον ἐπιλογίσασθαι. ἐπεὶ γὰρ δι’ ὅλησ ἡμέρασ προσβαλὼν τοῖσ ἀλλοφύλοισ ὁ Δαυὶδ πολλοὺσ αὐτῶν ἀπέκτεινε μετὰ τῶν τοῦ ἔθνουσ στρατιωτῶν, τότε δὲ γενομένησ ἑσπέρασ, ἱδρῶν καὶ σφόδρα κεκμηκώσ, ἐπὶ τὴν βασίλειον σκηνὴν ἦλθε, περὶ ἣν ὁ πᾶσ τῶν προγόνων στρατὸσ ἐστρατοπεδεύκει. οἱ μὲν οὖν ἄλλοι πάντεσ ἐπὶ τὸ δεῖπνον ἦσαν, ὁ δὲ βασιλεὺσ ὡσ μάλιστα διψῶν, καίπερ ἀφθόνουσ ἔχων πηγάσ, οὐκ ἠδύνατο δι’ αὐτῶν ἰάσασθαι τὴν δίψαν, ἀλλά τισ αὐτῶν ἀλόγιστοσ ἐπιθυμία τοῦ παρὰ τοῖσ πολεμίοισ ὕδατοσ ἐπιτείνουσα συνέφρυγε καὶ λύουσα κατέφλεγεν. ὅθεν τῶν ὑπασπιστῶν ἐπὶ τῇ τοῦ βασιλέωσ ἐπιθυμία σχετλιαζόντων, δύο νεανίσκοι στρατιῶται καρτεροὶ καταιδεσθέντεσ τὴν τοῦ βασιλέωσ ἐπιθυμίαν, τὰσ παντευχίασ καθωπλίσαντο καὶ κάλπην λαβόντεσ ὑπερέβησαν τοὺσ τῶν πολεμίων χάρακασ, καὶ λαθόντεσ τοὺσ τῶν πυλῶν ἀκροφύλακασ, διεξῄεσαν ἀνερευνώμενοι κατὰ πᾶν τὸ τῶν πολεμίων στρατόπεδον. καὶ ἀνευράμενοι τὴν πηγήν, ἐξ αὐτῆσ θαρραλέωσ ἐγέμισαν τῷ βασιλεῖ τὸ ποτόν. ὁ δὲ καίπερ τῷ δίψει διαπυρούμενοσ, ἐλογίσατο πάνδεινον εἶναι κίνδυνον τῇ ψυχῇ λογισθὲν ἰσοδύναμον ποτὸν αἵματι. ὅθεν ἀντιθεὶσ τῇ ἐπιθυμίᾳ τὸν λογισμὸν ἔσπεισε τὸ πόμα τῷ Θεῷ, δυνατὸσ γὰρ ὁ σώφρων νοῦσ, ὡσ ἔφην, νικῆσαι τὰσ τῶν παθῶν ἀνάγκας καὶ σβέσαι τὰσ τῶν οἴστρων φλεγμονὰσ καὶ τὰσ τῶν σωμάτων ἀλγηδόνασ καθ’ ὑπερβολὴν οὔσασ καταπαλαῖσαι καὶ τῇ καλοκαγαθίᾳ τοῦ λογισμοῦ ἀποπτύσαι πάσασ τὰσ τῶν παθῶν ἐπικρατείασ. ‐ Ἤδη δὲ καὶ ὁ καιρὸσ ἡμᾶσ καλεῖ ἐπὶ τὴν ἀπόδειξιν τῆσ θεωρίασ τοῦ σώφρονοσ λογισμοῦ. ‐ Ἐπειδὴ γὰρ βαθεῖαν εἰρήνην διὰ τὴν εὐνομίαν οἱ πατέρεσ ἡμῶν εἶχον καὶ ἔπραττον καλῶσ, ὥστε καὶ τὸν τῆσ Ἀσίασ βασιλέα Σέλευκον καὶ τὸν Νικάνορα καὶ χρήματα εἰσ τὴν ἱερουργίαν αὐτοῖσ ἀφορίσαι καὶ τὴν πολιτείαν αὐτῶν ἀποδέχεσθαι, τότε δή τινεσ πρὸσ τὴν κοινὴν νεωτερίσαντεσ ὁμόνοιαν πολυτρόποισ ἐχρήσαντο συμφοραῖσ. Σίμων γάρ τισ πρὸσ Ὀνίαν ἀντιπολιτευόμενοσ τόν ποτε τὴν ἀρχιερωσύνην ἔχοντα διά βίου, καλὸν καὶ ἀγαθὸν ἄνδρα, ἐπειδὴ πάντα τρόπον διαβάλλων ὑπὲρ τοῦ ἔθνουσ οὐκ ἴσχυσε κακῶσαι, φυγὰσ ᾤχετο τὴν πατρίδα προδώσων.

ὅθεν ἥκων πρὸσ Ἀπολλώνιον, τὸν Συρίασ τε καὶ Φοινίκησ καὶ Κιλικίασ στρατηγόν, ἔλεγεν. εὔνουσ ὢν τοῖσ τοῦ βασιλέωσ πράγμασιν ἥκω μηνύσων πολλὰσ ἰδιωτικῶν χρημάτων μυριάδασ ἐν τοῖσ Ἱεροσολύμων γαζοφυλακίοισ τεθησαυρίσθαι τοῖσ ἱεροῖσ μὴ ἐπικοινωνούσασ, καὶ προσήκειν ταῦτα Σελεύκῳ τῷ βασιλεῖ. τούτων δὲ ἕκαστα γνοὺσ ὁ Ἀπολλώνιοσ, τὸν μὲν Σίμωνα τῆσ εἰσ τὸν βασιλέα κηδεμονίασ ἐπαινεῖ, πρὸσ δὲ τὸν Σέλευκον ἀναβὰσ κατεμήνυσε τὸν τῶν χρημάτων θησαυρόν. καὶ λαβὼν τὴν περὶ αὐτὸν ἐξουσίαν ταχὺ εἰσ τὴν πατρίδα ἡμῶν μετὰ τοῦ καταράτου Σίμωνοσ καὶ βαρυτάτου στρατοῦ ἀνέβη καὶ προσελθὼν ταῖσ τοῦ βασιλέωσ ἐντολαῖσ ἥκειν ἔλεγεν, ὅπωσ τὰ ἰδιωτικὰ τοῦ γαζοφυλακίου λάβοι χρήματα. καὶ τοῦ ἔθνουσ πρὸσ τὸν λόγον σχετλιάζοντοσ ἀντιλέγοντόσ τε, πάνδεινον εἶναι νομίσαντεσ, εἰ οἱ τὰσ παρακαταθήκασ πιστεύσαντεσ τῷ ἱερῷ θησαυρῷ στερηθήσονται, ὡσ οἷόν τε ἦν, ἐκώλυον. μετὰ ἀπειλῶν δὲ ὁ Ἀπολλώνιοσ ἀπῄει εἰσ τὸ ἱερόν. τῶν δέ ἱερέων μετά γυναικῶν καὶ παιδίων ἐν τῷ ἱερῷ ἱκετευσάντων τὸν Θεὸν ὑπερασπίσαι τοῦ ἱεροῦ καταφρονουμένου τόπου ἀνιόντοσ τε μετά καθωπλισμένησ τῆσ στρατιᾶσ τοῦ Ἀπολλωνίου πρὸσ τὴν τῶν χρημάτων ἁρπαγήν, οὐρανόθεν ἔφιπποι προὐφάνησαν ἄγγελοι περιαστράπτοντεσ τοῖσ ὅπλοισ καὶ πολὺν αὐτοῖσ φόβον τε καὶ τρόμον ἐνιέντεσ. καταπεσών γέ τοι ἡμιθανὴσ ὁ Ἀπολλώνιοσ ἐπὶ τὸν πάμφυλον τοῦ ἱεροῦ περίβολον τὰσ χεῖρασ ἐξέτεινεν εἰσ τὸν οὐρανόν, καὶ μετὰ δακρύων τοὺσ Ἑβραίουσ παρεκάλει, ὅπωσ περί αὐτοῦ εὐξάμενοι τὸν ἐπουράνιον ἐξευμενίσωνται στρατόν. ἔλεγε γὰρ ἡμαρτηκὼσ ὥστε καὶ ἀποθανεῖν ἄξιοσ ὑπάρχειν πᾶσί τε ἀνθρώποισ ὑμνήσειν σωθεὶσ τὴν τοῦ ἱεροῦ τόπου μακαριότητα. τούτοισ ὑπαχθεὶσ τοῖσ λόγοισ Ὀνίασ ὁ ἀρχιερεύσ, καίπερ ἄλλωσ εὐλαβηθείσ, μήποτε νομίσειεν ὁ βασιλεὺσ Σέλευκοσ ἐξ ἀνθρωπίνησ ἐπιβουλῆσ καὶ μὴ θείασ δίκησ ἀνῃρῆσθαι τὸν Ἀπολλώνιον, ηὔξατο περὶ αὐτοῦ. καὶ ὁ μὲν παραδόξωσ διασωθεὶσ ᾤχετο δηλώσων τῷ βασιλεῖ τὰ συμβάντα αὐτῷ. ‐ Τελευτήσαντοσ δὲ Σελεύκου τοῦ βασιλέωσ διαδέχεται τὴν ἀρχὴν ὁ υἱὸσ αὐτοῦ Ἀντίοχοσ Ἐπιφανήσ, ἀνὴρ ὑπερήφανοσ καὶ δεινόσ, ὃσ καταλύσασ τὸν Ὀνίαν τῆσ ἀρχιερωσύνησ, Ἰάσονα τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ κατέστησεν ἀρχιερέα, συνθέμενον δώσειν, εἰ ἐπιτρέψειεν αὐτῷ τὴν ἀρχήν, κατ’ ἐνιαυτὸν τρισχίλια ἑξακόσια ἑξήκοντα τάλαντα. ὁ δὲ ἐπέτρεψεν αὐτῷ καὶ ἀρχιερᾶσθαι καὶ τοῦ ἔθνουσ ἀφηγεῖσθαι. ὃσ καὶ ἐξεδιῄτησε τῶν Ἰουδαίων τὸ ἔθνοσ καὶ ἐξεπολίτευσεν ἐπὶ πᾶσαν παρανομίαν ὥστε μὴ μόνον ἐπ’ αὐτῇ τῇ ἄκρᾳ τῆσ πατρίδοσ ἡμῶν γυμνάσιον κατασκευάσαι, ἀλλὰ καὶ καταλῦσαι τὴν τοῦ ἱεροῦ κηδεμονίαν. ἐφ’ οἷσ ἀγανακτήσασα ἡ θεία δίκη αὐτὸν αὐτοῖσ τὸν Ἀντίοχον ἐπολέμωσεν. ἐπειδὴ γὰρ πολεμῶν ἦν κατ’ Αἴγυπτον Πτολεμαίῳ, ἤκουσέ τε ὅτι φήμησ διαδοθείσησ περὶ τοῦ τεθνᾶναι αὐτόν, ὡσ ἔνι μάλιστα χαίροιεν οἱ Ἱεροσολυμῖται, ταχέωσ ἐπ’ αὐτοὺσ ἀνέζευξεν, καὶ ὡσ ἐπόρθησεν αὐτούσ, δόγμα ἔθετο ὅπωσ, εἴ τινεσ αὐτῶν φάνοιεν τῷ πατρίῳ πολιτευόμενοι νόμῳ, θάνοιεν. καὶ ἐπεὶ κατὰ μηδένα τρόπον ἴσχυε καταλῦσαι διὰ τῶν δογμάτων τὴν τοῦ ἔθνουσ εὔνοιαν, ἀλλὰ πάσασ τὰσ ἑαυτοῦ ἀπειλὰσ καὶ τιμωρίασ ἑώρα καταλυομένασ, ὥστε καὶ γυναῖκασ, ὅτι περιέτεμον τὰ παιδία, μετὰ τῶν βρεφῶν κατακρημνισθῆναι προειδυίασ ὅτι τοῦτο πείσονται. ἐπεὶ οὖν τὰ δόγματα αὐτοῦ κατεφρονεῖτο ὑπὸ τοῦ λαοῦ, αὐτὸσ διά βασάνων ἕνα ἕκαστον τοῦ ἔθνουσ ἠνάγκαζε μιαρῶν ἀπογευομένουσ τροφῶν ἐξόμνυσθαι τὸν Ἰουδαϊσμόν. Προκαθίσασ γέ τοι μετὰ τῶν συνέδρων ὁ τύραννοσ Ἀντίοχοσ ἐπί τινοσ ὑψηλοῦ τόπου καὶ τῶν στρατευμάτων αὐτῷ ἐνόπλων κυκλόθεν παρεστηκότων, παρεκέλευε τοῖσ δορυφόροις

ἕνα ἕκαστον τῶν Ἑβραίων ἐπισπᾶσθαι, καὶ κρεῶν ὑείων καὶ εἰδωλοθύτων ἀναγκάζειν ἀπογεύεσθαι. εἰ δέ τινεσ μὴ θελήσειαν μιαροφαγῆσαι, τούτουσ τροχισθέντασ ἀναιρεθῆναι. πολλῶν δὲ συναρπασθέντων εἷσ πρῶτοσ ἐκ τῆσ ἀγέλησ Ἑβραῖοσ ὀνόματι Ἐλεάζαροσ, τὸ γένοσ ἱερεύσ, τὴν ἐπιστήμην νομικόσ, καὶ τὴν ἡλικίαν προήκων καὶ πολλοῖσ τῶν περὶ τὸν τύραννον διὰ τὴν ἡλικίαν γνώριμοσ, παρήχθη πλησίον αὐτοῦ. ‐ Καὶ αὐτὸν ἰδὼν ὁ Ἀντίοχοσ ἔφη. ἐγὼ πρὶν ἄρξασθαι τῶν κατὰ σοῦ βασάνων, ὦ πρεσβῦτα, συμβουλεύσαιμ’ ἄν σοι ταῦτα, ὅπωσ ἀπογευσάμενοσ τῶν ὑείων σώζοιο. αἰδοῦμαι γάρ σου τὴν ἡλικίαν καὶ τὴν πολιάν, ἣν μετὰ τοσοῦτον ἔχων χρόνον οὐ μοι δοκεῖσ φιλοσοφεῖν τῇ Ἰουδαίων χρώμενοσ θρησκείᾳ. διατί γὰρ τῆσ φύσεωσ κεχαρισμένησ καλλίστην τὴν τοῦδε τοῦ ζώου σαρκοφαγίαν βδελύττῃ̣ καὶ γὰρ ἀνόητον τοῦτο δοκεῖ, τὸ μὴ ἀπολαύειν τῶν χωρὶσ ὀνείδουσ ἡδέων, καὶ ἄδικον ἀποστρέφεσθαι τὰσ τῆσ φύσεωσ χάριτασ. σὺ δέ μοι καὶ ἀνοητότερον ποιήσειν δοκεῖσ, εἰ κενοδοξῶν περὶ τὸ ἀληθὲσ ἔτι κἀμοῦ καταφρονήσεισ ἐπὶ τῇ ἰδίᾳ τιμωρίᾳ. οὐκ ἐξυπνώσεισ ἀπὸ τῆσ φλυάρου φιλοσοφίασ ὑμῶν καὶ ἀποσκεδάσεισ τῶν λογισμῶν σου τὸν λῆρον καὶ ἄξιον τῆσ ἡλικίασ ἀναλαβὼν νοῦν φιλοσοφήσεισ τὴν τοῦ συμφέροντοσ ἀλήθειαν καὶ προσκυνήσασ μου τὴν φιλάνθρωπον παρηγορίαν οἰκτειρήσεισ τὸ σεαυτοῦ γῆρασ̣ καὶ γὰρ ἐνθυμήθητι, ὡσ εἰ καί τίσ ἐστι τῆσδε τῆσ ὑμῶν θρησκείασ ἐποπτικὴ δύναμισ, συγγνωμονήσει ἄν σοι ἐπὶ πάσῃ τῇ δι’ ἀνάγκην γινομένῃ παρανομίᾳ. ‐ Τοῦτον τὸν τρόπον ἐπὶ τὴν ἔκθεσμον σαρκοφαγίαν ἐποτρύνοντοσ τοῦ τυράννου, λόγον ᾔτησεν ὁ Ἐλεάζαρος καὶ λαβὼν τοῦ λέγειν ἐξουσίαν ἤρξατο δημηγορεῖν οὕτωσ. ἡμεῖσ, Ἀντίοχε, θείῳ πεπεισμένοι νόμῳ πολιτεύεσθαι οὐδεμίαν ἀνάγκην βιαιοτέραν εἶναι νομίζομεν τῆσ πρὸσ τὸν νόμον ἡμῶν εὐπειθείασ. διὸ δὴ κατ’ οὐδένα τρόπον παρανομεῖν ἀξιοῦμεν. καίτοι εἰ κατὰ ἀλήθειαν μὴ ἦν ὁ νόμοσ ἡμῶν, ὡσ σὺ ὑπολαμβάνεισ, θεῖοσ, οὐδὲ οὕτωσ ἐξὸν ἡμῖν ἦν τὴν ἐπὶ τῇ εὐσεβείᾳ δόξαν ἀκυρῶσαι. μὴ μικρὰν οὖν εἶναι νομίσῃσ ταύτην, εἰ μιαροφαγήσαιμεν, ἁμαρτίαν. τὸ γὰρ ἐν μικροῖσ καὶ ἐν μεγάλοισ παρανομεῖν ἰσοδύναμόν ἐστιν, δι’ ἑκατέρου γὰρ ὡσ ὁμοίωσ ὁ νόμοσ ὑπερηφανεῖται. χλευάζεισ δὲ ἡμῶν τὴν φιλοσοφίαν, ὥσπερ οὐ μετὰ εὐλογιστίασ ἐν αὐτῇ βιούντων. σωφροσύνην τε γὰρ ἡμᾶσ ἐκδιδάσκει ὥστε πασῶν τῶν ἡδονῶν καὶ ἐπιθυμιῶν κρατεῖν καὶ ἀνδρείαν ἐξασκεῖν, ὥστε πάντα πόνον ἑκουσίωσ ὑπομένειν καὶ δικαιοσύνην παιδεύει ὥστε διὰ πάντων τῶν ἠθῶν ἰσονομεῖν καὶ εὐσέβειαν ἐκδιδάσκει, ὥστε μόνον τὸν ὄντα Θεὸν σέβειν μεγαλοπρεπῶσ. διὸ οὐ μιαροφαγοῦμεν. πιστεύοντεσ γὰρ Θεοῦ καθεστάναι τὸν νόμον οἴδαμεν ὅτι κατὰ φύσιν ἡμῖν συμπαθεῖ νομοθετῶν ὁ τοῦ κόσμου κτίστησ. καὶ τὰ μὲν οἰκειωθησόμενα ἡμῶν ταῖσ ψυχαῖσ ἐπέτρεψεν ἐσθίειν. τὰ δὲ ἐναντιωθησόμενα ἐκώλυσε σαρκοφαγεῖν. τυραννικὸν δὲ οὐ μόνον ἀναγκάζειν ἡμᾶσ παρανομεῖν, ἀλλὰ καὶ ἐσθίειν, ὅπωσ τῇ ἐχθίστῃ ἡμῶν μιαροφαγίᾳ ταύτῃ ἔτι ἐγγελάσῃσ. ἀλλ’ οὐ γελάσεισ κατ’ ἐμοῦ τοῦτον τὸν γέλωτα, οὔτε τοὺσ ἱεροὺσ τῶν προγόνων περὶ τοῦ φυλάξαι τὸν νόμον ὅρκουσ οὐ παρήσω, οὐδ’ ἂν ἐκκόψειάσ μου τὰ ὄμματα καὶ τὰ σπλάγχνα μου τήξειασ. οὐχ οὕτωσ εἰμὶ γέρων ἐγὼ καὶ ἄνανδροσ ὥστε μοι διὰ τὴν εὐσέβειαν μὴ νεάζειν τὸν λογισμόν. πρὸσ ταῦτα τροχοὺσ εὐτρέπιζε καὶ τὸ πῦρ ἐκφύσα σφοδρότερον. οὐχ οὕτωσ οἰκτείρομαι τὸ ἐμαυτοῦ γῆρασ ὥστε με δι’ ἐμαυτοῦ τὸν πάτριον καταλῦσαι νόμον. οὐ ψεύσομαί σε, παιδευτὰ νόμε, οὐδὲ φεύξομαί σε οὐδ’ ἐξομοῦμαί σε, φίλη ἐγκράτεια, οὐδὲ καταισχυνῶ σε, φιλόσοφε λόγε, οὐδὲ ἐξαρνήσομαί σε, ἱερωσύνη τιμία καὶ νομοθεσίασ ἐπιστήμη. οὐδὲ μιανεῖσ μου τὸ σεμνὸν γήρωσ στόμα οὐδὲ νομίμου βίου ἡλικίαν. ἁγνὸν δέ με οἱ πατέρεσ προσδέξονται μὴ φοβηθέντα σου τὰσ μέχρι θανάτου ἀνάγκασ. ἀσεβῶν μὲν γὰρ τυραννήσεισ, τῶν δὲ ἐμῶν περὶ τῆσ εὐσεβείασ λογισμῶν οὔτε διὰ λόγων δεσπόσεισ οὔτε δι’ ἔργων. Τοῦτον τὸν τρόπον ἀντιρρητορεύσαντα ταῖσ τοῦ τυράννου παρηγορίαισ, παραστάντεσ οἱ δορυφόροι πικρῶσ ἔσυραν ἐπὶ τὰ βασανιστήρια τὸν Ἐλεάζαρον.

καὶ πρῶτον μὲν περιέδυσαν τὸν γηραιὸν ἐγκοσμούμενον τῇ περὶ τὴν εὐσέβειαν εὐσχημοσύνῃ. ἔπειτα περιαγκωνίσαντεσ ἑκατέρωθεν μάστιξι κατῄκιζον. πείσθητι ταῖσ τοῦ βασιλέωσ ἐντολαῖσ, ἑτέρωθεν κήρυκοσ ἐπιβοῶντοσ. ὁ δὲ μεγαλόφρων καὶ εὐγενὴσ ὡσ ἀληθῶσ Ἐλεάζαροσ, ὥσπερ ἐν ὀνείρῳ βασανιζόμενοσ κατ’ οὐδένα τρόπον μετετρέπετο, ἀλλὰ ὑψηλοὺσ ἀνατείνασ εἰσ τὸν οὐρανὸν τοὺσ ὀφθαλμοὺσ ἀπεξαίνετο ταῖσ μάστιξι τὰσ σάρκασ ὁ γέρων καὶ κατερρεῖτο τῷ αἵματι καὶ τὰ πλευρὰ κατετιτρώσκετο, καὶ πίπτων εἰσ τὸ ἔδαφοσ ἀπὸ τοῦ μηκέτι φέρειν τὸ σῶμα τὰσ ἀλγηδόνασ, ὀρθὸν εἶχε καὶ ἀκλινῆ τὸν λογισμόν. Λὰξ γέ τοι τῶν πικρῶν τισ δορυφόρων εἰσ τοὺσ κενεῶνασ ἐναλλόμενοσ ἔτυπτεν, ὅπωσ ἐξανίσταιτο πίπτων. ὁ δὲ ὑπέμεινε τοὺσ πόνουσ καὶ περιεφρόνει τῆσ ἀνάγκης καὶ διεκαρτέρει τοὺσ αἰκισμούσ, καὶ καθάπερ γενναῖοσ ἀθλητὴσ τυπτόμενοσ ἐνίκα τοὺσ βασανίζοντασ ὁ γέρων. ἱδρῶν γέ τοι τὸ πρόσωπον καὶ ἐπασθμαίνων σφοδρῶσ καὶ ὑπ’ αὐτῶν τῶν βασανιζόντων ἐθαυμάζετο ἐπὶ τῇ εὐψυχίᾳ. ‐ Ὅθεν τὰ μὲν ἐλεοῦντεσ τὰ τοῦ γήρωσ αὐτοῦ, τὰ δὲ ἐν συμπαθείᾳ τῆσ συνηθείασ ὄντεσ, τὰ δὲ ἐν θαυμασμῷ τῆσ καρτερίασ προσιόντεσ αὐτῷ τινὲσ τῶν τοῦ βασιλέωσ ἔλεγον. τί τοῖσ κακοῖσ τούτοισ σεαυτὸν ἀλογίστωσ ἀπόλεισ, Ἐλεάζαρε̣ ἡμεῖσ μέν τοι τῶν ὑψημένων σοι βρωμάτων παραθήσομεν, σὺ δὲ ὑποκρινόμενοσ τῶν ὑείων ἀπογεύεσθαι, σώθητι. ‐ Καὶ ὁ Ἐλεάζαροσ, ὥσπερ πικρότερον διὰ τῆσ συμβουλίασ αἰκισθείσ, ἀνεβόησε. μὴ οὕτωσ κακῶσ φρονήσαιμεν οἱ Ἁβραὰμ παῖδεσ ὥστε μαλακοψυχήσαντασ ἀπρεπὲσ ἡμῖν δρᾶμα ὑποκρίνασθαι. καὶ γὰρ ἀλόγιστον, εἰ πρὸσ ἀλήθειαν ζήσαντεσ τὸν μέχρι γήρωσ βίον καὶ τὴν ἐπ’ αὐτῷ δόξαν νομίμωσ φυλάξαντεσ, νῦν μεταβαλοίμεθα καὶ αὐτοὶ μὲν ἡμεῖσ γενοίμεθα τοῖσ νέοισ ἀσεβείασ τύποσ, ἵνα παράδειγμα γενώμεθα τῆσ μιαροφαγίασ. αἰσχρὸν δὲ εἰ ἐπιβιώσωμεν ὀλίγον χρόνον καὶ τοῦτον καταγελώμενοι πρὸσ ἁπάντων ἐπὶ δειλίᾳ, καὶ ὑπὸ μὲν τοῦ τυράννου καταφρονηθῶμεν ὡσ ἄνανδροι, τὸν δὲ θεῖον ἡμῶν νόμον μέχρι θανάτου μὴ προασπίσαιμεν. πρόσ ταῦτα ὑμεῖσ μέν, ᾦ Ἁβραὰμ παῖδεσ, εὐγενῶσ ὑπὲρ τῆσ εὐσεβείασ τελευτᾶτε. οἱ δὲ τοῦ τυράννου δορυφόροι, τί μέλλετε̣ ‐ Πρὸσ τὰσ ἀνάγκασ οὕτωσ μεγαλοφρονοῦντα αὐτὸν ἰδόντεσ καὶ μηδὲ πρὸσ τὸν οἰκτριρμὸν αὐτῶν μεταβαλλόμενον ἐπὶ τὸ πῦρ αὐτὸν ἤγαγον. ἔνθα διὰ κακοτέχνων ὀργάνων καταφλέγοντεσ αὐτὸν ὑπέρριπτον καὶ δυσώδεισ χυλοὺσ εἰσ τοὺσ μυκτῆρασ αὐτοῦ κατέχεον. ὁ δὲ μέχρι τῶν ὀστέων ἤδη κατακεκαυμένοσ καὶ μέλλων λιποθυμεῖν ἀνέτεινε τά ὄμματα πρὸσ τὸν Θεὸν καὶ εἶπεν. σὺ οἶσθα, Θεέ, παρόν μοι σῴζεσθαι, βασάνοισ καυστικαῖσ ἀποθνήσκω διὰ τὸν νόμον. τοιγαροῦν ἵλεωσ γενοῦ τῷ ἔθνει σου ἀρκεσθεὶσ τῇ ἡμετέρᾳ ὑπὲρ αὐτῶν δίκῃ. καθάρσιον αὐτῶν ποίησον τὸ ἐμὸν αἷμα καὶ ἀντίψυχον αὐτῶν λαβὲ τὴν ἐμὴν ψυχήν. καὶ ταῦτα εἰπὼν ὁ ἱερὸσ ἀνὴρ εὐγενῶσ ταῖσ βασάνοισ ἐναπέθανε καὶ μέχρι τῶν τοῦ θανάτου βασάνων ἀντέστη τῷ λογισμῷ διὰ τὸν νόμον. ‐ Ὁμολογουμένωσ οὖν δεσπότησ ἐστὶ τῶν παθῶν ὁ εὐσεβὴσ λογισμόσ. εἰ γὰρ τὰ πάθη τοῦ λογισμοῦ κεκρατήκει, τούτοισ ἂν ἀπέδομεν τὴν τῆσ ἐπικρατείασ μαρτυρίαν. νυνὶ δὲ τοῦ λογισμοῦ τὰ πάθη νικήσαντοσ, αὐτῷ προσηκόντωσ τὴν τῆσ ἡγεμονίασ προσνέμομεν ἐξουσίαν. καὶ δίκαιόν ἐστιν ὁμολογεῖν ἡμᾶσ τὸ κράτοσ εἶναι τοῦ λογισμοῦ. ὅπου γε καὶ τῶν ἔξωθεν ἀλγηδόνων ἐπικρατεῖ, ἐπεὶ καὶ γελοῖον. καὶ οὐ μόνον τῶν ἀλγηδόνων ἐπιδείκνυμι κεκρατηκέναι τὸν λογισμόν, ἀλλὰ καὶ τῶν ἡδονῶν κρατεῖν, καὶ μηδὲν αὐταῖσ ὑπείκειν. Ωσπερ γὰρ ἄριστοσ κυβερνήτησ ὁ τοῦ πατρὸσ ἡμῶν Ἐλεαζάρου λογισμὸσ πηδαλιουχῶν τὴν τῆσ εὐσεβείασ ναῦν ἐν τῷ τῶν παθῶν πελάγει

καὶ καταικιζόμενοσ ταῖσ τοῦ τυράννου ἀπειλαῖσ καὶ καταντλούμενοσ ταῖσ τῶν βασάνων τρικυμίαισ, κατ’ οὐδένα τρόπον μετέτρεψε τοὺσ τῆσ εὐσεβείασ οἴακασ, ἕωσ οὗ ἔπλευσεν ἐπὶ τὸν τῆσ ἀθανάτου νίκησ λιμένα. οὐχ οὕτωσ πόλισ πολλοῖσ καὶ ποικίλοισ μηχανήμασιν ἀντέσχε ποτὲ πολιορκουμένη, ὡσ ὁ πανάγιοσ Ἐλεάζαροσ. τὴν ἱερὰν ψυχὴν αἰκισμοῖσ τε καὶ στρέβλαισ πυρπολούμενοσ ἐνίκησε τοὺσ πολιορκοῦντασ διὰ τὸν ὑπερασπίζοντα τῆσ εὐσεβείασ λογισμόν. ὥσπερ γὰρ πρόκρημνον ἄκραν τὴν ἑαυτοῦ διάνοιαν ὁ πατὴρ Ἐλεάζαροσ ἐκτείνασ, περιέκλασεν τοὺσ ἐπιμαινομένουσ τῶν παθῶν κλύδωνασ. ὦ ἄξιε τῆσ ἱερωσύνησ ἱερεῦ, οὐκ ἐμίανασ τοὺσ ἱεροὺσ ὀδόντασ οὐδὲ τὴν θεοσέβειαν καὶ καθαρισμὸν νόμιμον χωρήσασαν γαστέρα ἐκοινώνησασ μιαροφαγίᾳ. ᾦ σύμφωνε νόμου καὶ φιλόσοφε θείου βίου. τοιούτουσ δὴ δεῖ εἶναι τοὺσ ἱερουργοῦντασ τὸν νόμον ἰδίῳ αἵματι καὶ γενναίῳ ἱδρῶτι τοῖσ μέχρι θανάτου πάθεσιν ὑπερασπίζοντασ. σὺ πάτερ, τὴν εὐνομίαν ἡμῶν διὰ τῶν ὑπομονῶν εἰσ δόξαν ἐκύρωσασ καὶ τὴν ἁγιστείαν σεμνολογήσασ οὐ κατέλυσασ καὶ διὰ τῶν ἔργων ἐπιστοποίησασ τοὺσ τῆσ θείασ φιλοσοφίασ λόγουσ, ὦ βασάνων βιαιότερε γέρον, καὶ πυρὸσ εὐτονώτερε πρεσβῦτα, καὶ παθῶν μέγιστε βασιλεῦ Ἐλεάζαρε. ὥσπερ γὰρ ὁ πατὴρ Ἀαρὼν τῷ θυμιατηρίῳ καθωπλισμένοσ διὰ τοῦ ἐθνοπλήθουσ ἐπιτρέχων τὸν ἐμπυριστὴν ἐνίκησεν ἄγγελον, οὕτωσ ὁ Ἀαρωνίδησ Ἐλεάζαροσ διὰ τοῦ πυρὸσ ὑπερτηκόμενοσ οὐ μετετράπη τὸν λογισμόν. καίτοι τὸ θαυμασιώτατον, γέρων ὤν, λελυμένων μὲν ἤδη τῶν τοῦ σώματοσ τόνων, περικεχαλασμένων δὲ τῶν σαρκῶν, κεκμηκότων δὲ καὶ τῶν νεύρων, ἀνενέασε τῷ πνεύματι διὰ τοῦ λογισμοῦ καὶ τῷ ἰσακίῳ λογισμῷ τὴν πολυκέφαλον στρέβλαν ἠκύρωσεν. ὦ μακαρίου γήρωσ καὶ σεμνῆσ πολιᾶσ καὶ βίου νομίμου, ὃν πιστὴ θανάτου σφραγὶσ ἐτελείωσεν. εἰ δέ τοίνυν γέρων ἀνὴρ τῶν μέχρι θανάτου βασάνων περιεφρόνησε δι’ εὐσέβειαν, ὁμολογουμένωσ ἡγεμών ἐστι τῶν παθῶν ὁ εὐσεβὴσ λογισμόσ. Ἴσωσ δ’ ἂν εἴποιέν τινεσ. τῶν παθῶν οὐ πάντεσ περικρατοῦσιν, ὅτι οὐδὲ πάντεσ φρόνιμον ἔχουσι τὸν λογισμόν. ἀλλ’ ὅσοι εὐσεβείασ προνοοῦσιν ἐξ ὅλησ καρδίασ, οὗτοι μόνοι δύνανται κρατεῖν τῶν τῆσ σαρκὸσ παθῶν, πιστεύοντεσ, ὅτι Θεῷ οὐκ ἀποθνήσκουσιν, ὥσπερ οὐδὲ οἱ πατριάρχαι ἡμῶν Ἁβραάμ, Ἰσαάκ, Ἰακώβ, ἀλλὰ ζῶσι τῷ Θεῷ. οὐδὲν οὖν ἐναντιοῦται τὸ φαίνεσθαί τινασ παθοκρατεῖσθαι διὰ τὸν ἀσθενῆ λογισμόν. ἐπεὶ τίσ πρὸσ ὅλον τὸν τῆσ φιλοσοφίασ κανόνα εὐσεβῶσ φιλοσοφῶν καὶ πεπιστευκὼσ Θεῷ καὶ εἰδὼσ ὅτι τὸ διὰ τὴν ἀρετὴν πάντα πόνον ὑπομένειν μακάριόν ἐστιν, οὐκ ἂν περικρατήσειεν τῶν παθῶν διὰ τὴν θεοσέβειαν̣ μόνοσ γὰρ ὁ σοφὸσ καὶ σώφρων ἀνδρεῖόσ ἐστι τῶν παθῶν κύριοσ. Διὰ τοῦτό γέ τοι καὶ μειρακίσκοι τῷ τῆσ εὐσεβείασ λογισμῷ φιλοσοφοῦντεσ χαλεπωτέρων βασανιστηρίων ἐπεκράτησαν.

ἐπειδὴ γὰρ κατά τὴν πρώτην πεῖραν ἐνικήθη περιφανῶσ ὁ τύραννοσ μὴ δυνηθεὶσ ἀναγκάσαι γέροντα μιαροφαγῆσαι, τότε δὴ σφόδρα περιπαθῶσ ἐκέλευσεν ἄλλουσ ἐκ τῆσ ἡλικίασ τῶν Ἑβραίων ἀγαγεῖν, καὶ εἰ μὲν μιαροφαγήσαιεν, ἀπολύειν φαγόντασ, εἰ δὲ ἀντιλέγοιεν, πικρότερον βασανίζειν. ταῦτα διαταξαμένου τοῦ τυράννου, παρῆσαν ἀγόμενοι μετὰ γηραιᾶσ μητρὸσ ἑπτὰ ἀδελφοί, καλοί τε καὶ αἰδήμονεσ καὶ γενναῖοι καὶ ἐν παντὶ χαρίεντεσ. οὓσ ἰδὼν ὁ τύραννοσ καθάπερ ἐν χορῷ περιέχοντασ μέσην τὴν μητέρα, ἥσθη ἐπ’ αὐτοῖσ καὶ τῆσ εὐπρεπείασ ἐκπλαγεὶσ καὶ τῆσ εὐγενείασ, προσεμειδίασεν αὐτοῖσ καὶ πλησίον καλέσασ ἔφη. ὦ νεανίαι, φιλοφρόνωσ ἐγὼ καθ’ ἑνὸσ ἑκάστου ὑμῶν θαυμάζω, τὸ κάλλοσ καὶ τὸ πλῆθοσ τοσούτων ἀδελφῶν ὑπερτιμῶν, οὐ μόνον συμβουλεύω μὴ μανῆναι τὴν αὐτὴν τῷ προβασανισθέντι γέροντι μανίαν, ἀλλὰ καὶ παρακαλῶ συνείξαντάσ μου τῇ συμβουλίᾳ τῆσ ἐμῆσ ἀπολαῦσαι φιλίασ. δυναίμην δ’ ἂν ὥσπερ κολάζειν τοὺσ ἀπειθοῦντάσ μου τοῖσ ἐπιτάγμασιν, οὕτωσ καὶ εὐεργετεῖν τοὺσ εὐπειθοῦντάσ μοι. πεισθέντεσ οὖν μοι καὶ ἀρχὰσ καὶ ἐπὶ τῶν ἐμῶν πραγμάτων ἡγεμονίασ λήψεσθε, ἀρνησάμενοι τὸν πάτριον ὑμῶν τῆσ πολιτείασ θεσμόν. καὶ μεταλαβόντεσ ἑλληνικοῦ βίου καὶ μεταδιαιτηθέντεσ ἐντρυφήσατε ταῖσ νεότησιν ὑμῶν. ἐπεὶ ἐὰν ὀργίλωσ με διάθησθε διὰ τῆσ ἀπειθείασ ὑμῶν, ἀναγκάσετέ με ἐπὶ δειναῖσ κολάσεσιν ἕνα ἕκαστον ὑμῶν διὰ τῶν βασάνων ἀπολέσαι. κατελεήσατε οὖν ἑαυτούσ, οὓσ καὶ ὁ πολέμιοσ ἔγωγε καὶ τῆσ ἡλικίασ καὶ τῆσ εὐμορφίασ οἰκτείρομαι. οὐ διαλογιεῖσθε τοῦτο, ὅτι οὐδὲν ὑμῖν ἀπειθήσασι πλὴν τοῦ μετὰ στρεβλῶν ἀποθανεῖν ἀπόκειται̣ ‐ Ταῦτα δὲ λέγων ἐκέλευσεν εἰσ τὸ ἔμπροσθεν προτεθεῖναι τὰ βασανιστήρια, ὅπωσ καὶ διὰ τοῦ φόβου πείσειεν αὐτοὺσ μιαροφαγῆσαι. ὡσ δὲ τροχούσ τε καὶ ἀρθρέμβολα, στρεβλωτήριά τε καὶ τροχαντῆρασ καὶ καταπέλτασ καὶ λέβητασ, τήγανά τε καὶ δακτυλήθρασ καὶ χεῖρασ σιδηρᾶσ καὶ σφῆνασ καὶ τὰ ζώπυρα τοῦ πυρὸσ οἱ δορυφόροι προέθεσαν, ὑπολαβὼν ὁ τύραννοσ ἔφη. μειράκια φοβήθητε, καὶ ἣν σέβεσθε δίκην, ἵλεωσ ὑμῖν ἔσται δι’ ἀνάγκην παρανομήσασιν. οἱ δὲ ἀκούσαντεσ ἐπαγωγὰ καὶ ὁρῶντεσ δεινά, οὐ μόνον οὐκ ἐφοβήθησαν, ἀλλὰ καὶ ἀντεφιλοσόφησαν τῷ τυράννῳ καὶ διὰ τῆσ εὐλογιστίασ τὴν τυραννίδα αὐτοῦ κατέλυσαν. καί τοι λογισώμεθα. εἰ δειλόψυχοί τινεσ ἦσαν καὶ ἄνανδροι ἐν αὐτοῖσ, ποίοισ ἂν ἐχρήσαντο λόγοισ̣ οὐχὶ τούτοισ̣ ᾦ τάλανεσ ἡμεῖσ καὶ λίαν ἀνόητοι. βασιλέωσ ἡμᾶσ παρακαλοῦντοσ καὶ ἐπὶ εὐεργεσίᾳ φωνοῦντοσ, μὴ πεισθείημεν αὐτῷ, εἰ βουλήμασι κενοῖσ ἑαυτοὺσ εὐφραίνομεν καὶ θανατηφόρον ἀπείθειαν τολμῶμεν̣ οὐ φοβησόμεθα, ἄνδρεσ ἀδελφοί, τὰ βασανιστήρια καὶ λογιούμεθα τὰσ τῶν βασάνων ἀπειλὰσ καὶ φευξόμεθα τὴν κενοδοξίαν ταύτην καὶ ὀλεθροφόρον ἀλαζονείαν̣ ἐλεήσωμεν τὰσ ἑαυτῶν ἡλικίασ καὶ κατοικτείρωμεν τὸ τῆσ μητρὸσ γῆρας καὶ ἐνθυμηθῶμεν ὅτι ἀπειθοῦντεσ τεθνηξόμεθα. συγγνώσεται δὲ ἡμῖν καὶ ἡ θεία δίκη δι’ ἀνάγκην τὸν βασιλέα φοβηθεῖσιν. τί ἐξάγομεν ἑαυτοὺσ τοῦ ἡδίστου βίου καὶ ἐπιστεροῦμεν ἑαυτοὺσ τοῦ γλυκέοσ κόσμου̣ μὴ βιαζώμεθα τὴν ἀνάγκην μηδὲ φιλοδοξήσωμεν ἐπὶ τῇ ἑαυτῶν στρέβλῃ. οὐδὲ αὐτὸσ ὁ νόμοσ ἀκουσίωσ ἡμᾶσ θανατοῖ φοβηθέντασ τὰ βασανιστήρια. πόθεν ἡμῖν ἡ τοσαύτη ἐντέτηκε φιλονικία καὶ ἡ θανατηφόροσ ἀρέσκει καρτερία, παρὸν μετὰ ἀταραξίασ ζῆν τῷ βασιλεῖ πεισθέντασ̣ ἀλλὰ τούτων οὐδὲν εἶπον οἱ νεανίαι βασανίζεσθαι μέλλοντεσ οὐδὲ ἐνεθυμήθησαν. ἦσαν γὰρ περίφρονεσ τῶν παθῶν καὶ αὐτοκράτορεσ τῶν ἀλγηδόνων, ὥστε ἅμα τῷ παύσασθαι τὸν τύραννον συμβουλεύοντα αὐτοῖσ τοῦ μιαροφαγῆσαι, πάντεσ διὰ μιᾶσ φωνῆσ ὁμοῦ, ὥσπερ ἀπὸ τῆσ αὐτῆσ ψυχῆσ εἶπον πρὸσ αὐτόν. Τί μέλλεισ, ὦ τύραννε̣ ἕτοιμοι γάρ ἐσμεν ἀποθνήσκειν ἢ παραβαίνειν τὰσ πατρίουσ ἡμῶν ἐντολάσ.

αἰσχυνόμεθα γὰρ τοὺσ προγόνουσ ἡμῶν εἰκότωσ, εἰ μὴ τῇ τοῦ νόμου εὐπειθείᾳ καὶ συμβούλῳ Μωσῇ χρησαίμεθα. σύμβουλε τύραννε παρανομίασ, μὴ ἡμᾶσ μισῶν ὑπὲρ αὐτοὺσ ἡμᾶσ ἐλέει. χαλεπώτερον γὰρ αὐτοῦ τοῦ θανάτου νομίζομεν εἶναί σου τὸν ἐπὶ τῇ παρανόμῳ σωτηρίᾳ ἡμῶν ἔλεον. ἐκφοβεῖσ δὲ ἡμᾶσ τὸν διὰ τῶν βασάνων ἡμῖν θάνατον ἀπειλῶν, ὥσπερ οὐχὶ πρὸ βραχέοσ παρὰ Ἐλεαζάρου μαθών. εἰ δ’ οἱ γέροντεσ τῶν Ἑβραίων διὰ τὴν εὐσέβειαν καὶ βασανισμοὺσ ὑπομείναντεσ εὐσέβησαν, ἀποθάνοιμεν ἂν δικαιότερον ἡμεῖσ οἱ νέοι, τὰσ βασάνουσ τῶν σῶν ἀναγκῶν ὑπεριδόντεσ, ἃσ καὶ ὁ παιδευτὴσ ἡμῶν γέρων ἐνίκησε. πείραζε τοιγαροῦν, τύραννε. καὶ τὰσ ἡμῶν ψυχὰσ εἰ θανατώσεισ διὰ τὴν εὐσέβειαν, μὴ νομίσῃσ ἡμᾶσ βλάπτειν βασανίζων. ἡμεῖσ μὲν γὰρ διὰ τῆσδε τῆσ κακοπαθείασ καὶ ὑπομονῆσ τὰ τῆσ ἀρετῆσ ἆθλα ἕξομεν καὶ ἐσόμεθα παρά Θεῷ, δι’ ὃν καὶ πάσχομεν. σὺ δὲ διὰ τὴν ἡμῶν μιαιφονίαν αὐτάρκη καρτερήσεισ ὑπὸ τῆσ θείασ δίκησ αἰώνιον βάσανον διὰ πυρόσ. ‐ Ταῦτα αὐτῶν εἰπόντων, οὐ μόνον ὡσ κατὰ ἀπειθούντων ἐχαλέπαινεν ὁ τύραννοσ, ἀλλ’ ὡσ καὶ κατὰ ἀχαρίστων ὠργίσθη. ὅθεν τὸν πρεσβύτατον αὐτῶν κελευθέντεσ παρήγαγον οἱ ὑπασπισταὶ καὶ διαρρήξαντεσ τὸν χιτῶνα διέδησαν τὰσ χεῖρασ αὐτοῦ καὶ τοὺσ βραχίονασ ἱμᾶσιν ἑκατέρωθεν. ὡσ δὲ τύπτοντεσ ταῖσ μάστιξιν ἐκοπίασαν μηδὲν ἀνύοντεσ, ἀνέβαλον αὐτὸν ἐπὶ τὸν τροχόν. περὶ ὃν κατατεινόμενοσ ὁ εὐγενὴσ νεανίασ ἔξαρθροσ ἐγίνετο. καὶ κατὰ πᾶν μέλοσ κλώμενοσ ἐκακηγόρει λέγων. τύραννε μιαρώτατε καὶ τῆσ οὐρανίου δίκησ ἐχθρὲ καὶ ὠμόφρον, οὐκ ἀνδροφονήσαντά με τοῦτον καταικίζεισ τὸν τρόπον, οὐδὲ ἀσεβήσαντα, ἀλλὰ θείου νόμου προασπίζοντα. καὶ τῶν δορυφόρων λεγόντων. ὁμολόγησον φαγεῖν, ὅπωσ ἀπαλλαγῇσ τῶν βασάνων, αὐτὸσ εἶπεν αὐτοῖσ. οὐχ οὕτωσ ἰσχυρὸσ ὑμῶν ἐστιν ὁ τροχόσ, ᾦ μιαροὶ διάκονοι, ὥστε μου τὸν λογισμὸν ἄγξαι. τέμνετέ μου τὰ μέλη καὶ πυροῦτε τὰσ σάρκασ καὶ στρεβλοῦτε τὰ ἄρθρα. διὰ πασῶν γὰρ ὑμᾶσ πείσω τῶν βασάνων, ὅτι μόνοι παῖδεσ Ἑβραίων ὑπὲρ ἀρετῆσ εἰσιν ἀνίκητοι. ταῦτα λέγοντι πῦρ ὑπέστρωσαν καὶ διηρέθισαν τὸν τροχὸν προσεπικατατείνοντεσ. ἐμολύνετο δὲ πάντοθεν αἵματι ὁ τροχόσ, καὶ ὁ σωρὸσ τῆσ ἀνθρακιᾶσ τῆσ τῶν ἰχώρων ἐσβέννυτο σταλαγμοῖσ, καὶ περὶ τοὺσ ἄξονασ τοῦ ὀργάνου περιέρρεον αἱ σάρκεσ. καὶ περιτετμημένον ἤδη ἔχων τὸ τῶν ὀστέων πῆγμα ὁ μεγαλόφρων καὶ Ἁβραμιαῖοσ νεανίασ οὐκ ἐστέναξεν. ἀλλ’ ὥσπερ ἐν πυρὶ μετασχηματιζόμενοσ εἰσ ἀφθαρσίαν, ὑπέμεινεν εὐγενῶσ τὰσ στρέβλασ. μιμήσασθέ με, ἀδελφοί, λέγων, μή μου τὸν αἰῶνα λιποτακτήσητε μηδ’ ἐξομόσησθέ μου τὴν τῆσ εὐψυχίασ ἀδελφότητα. ἱερὰν καὶ εὐγενῆ στρατείαν στρατεύσασθε ὑπὲρ τῆσ εὐσεβείασ, δι’ ἧσ ἵλεωσ ἡ δικαία καὶ πάτριοσ ἡμῶν πρόνοια τῷ ἔθνει γενηθεῖσα τιμωρήσειεν τὸν ἀλάστορα τύραννον. καὶ ταῦτα εἰπὼν ὁ ἱεροπρεπὴσ νεανίασ ἀπέρρηξε τὴν ψυχήν. ‐ Θαυμασάντων δὲ πάντων τὴν καρτεροψυχίαν αὐτοῦ, ἦγον οἱ δορυφόροι τὸν καθ’ ἡλικίαν τοῦ προτέρου δεύτερον καὶ σιδηρᾶσ ἐναρμοσάμενοι χεῖρασ ὀξέσι τοῖσ ὄνυξιν ὀργάνῳ καὶ καταπέλτῃ προσέδησαν αὐτόν. ὡσ δὲ εἰ φαγεῖν βούλοιτο πρὶν βασανίζεσθαι πυνθανόμενοι τὴν εὐγενῆ γνώμην ἤκουσαν, ἀπὸ τῶν τενόντων ταῖσ σιδηραῖσ χερσὶν ἐπισπασάμενοι μέχρι γε τῶν γενείων τὴν σάρκα πᾶσαν καὶ τὴν τῆσ κεφαλῆσ δορὰν οἱ παρδάλειοι θῆρεσ ἀπέσυραν. ὁ δὲ ταύτην βαρέωσ τὴν ἀλγηδόνα καρτερῶν ἔλεγεν. ὡσ ἡδὺσ πᾶσ τρόποσ θανάτου διὰ τὴν πάτριον ἡμῶν εὐσέβειαν. ἔφη τε πρὸσ τὸν τύραννον. οὐ δοκεῖσ πάντων ὠμότατε τύραννε, πλεῖον ἐμοῦ σε νῦν βασανίζεσθαι ὁρῶν σου νικώμενον τὸν τῆσ τυρανίδοσ ὑπερήφανον λογισμὸν ὑπὸ τῆσ διὰ τὴν εὐσέβειαν ἡμῶν ὑπομονῆσ̣ ἐγὼ μὲν γὰρ ταῖσ διὰ τὴν ἀρετὴν ἡδοναῖσ τὸν πόνον ἐπικουφίζομαι, σὺ δὲ ἐν ταῖσ τῆσ ἀσεβείασ ἀπειλαῖσ βασανίζῃ. οὐκ ἐκφεύξῃ δέ, μιαρώτατε τύραννε, τὰσ τῆσ θείασ ὀργῆσ δίκασ. Καὶ τούτου τὸν ἀοίδιμον θάνατον καρτερήσαντοσ, ὁ τρίτοσ ἤγετο παρακαλούμενοσ πολλὰ ὑπὸ πολλῶν, ὅπωσ ἀπογευσάμενοσ σῴζοιτο.

ὁ δὲ ἀναβοήσασ ἔφη. ἢ ἀγνοεῖτε ὅτι ὁ αὐτόσ με τοῖσ ἀποθανοῦσιν ἔσπειρε πατήρ, καὶ ἡ αὐτὴ μήτηρ ἐγέννησε, καὶ ἐπὶ τοῖσ αὐτοῖσ ἀνετράφημεν δόγμασιν̣ οὐκ ἐξόμνυμαι τὴν εὐγενῆ τῆσ ἀδελφότητόσ μου συγγένειαν. πρὸσ ταῦτα εἴ τι ἔχετε κολαστήριον προσαγάγετε τῷ σώματί μου. τῆσ γὰρ ψυχῆσ μου, οὐδ’ ἂν θέλητε ἅψασθαι, δύνασθε. οἱ δὲ πικρῶσ ἐνέγκαντεσ τὴν παρρησίαν τοῦ ἀνδρόσ, ἀρθρεμβόλοισ ὀργάνοισ τὰσ χεῖρασ αὐτοῦ καὶ τοὺσ πόδασ ἐξήρθρουν καὶ ἐξ ἁρμῶν ἀναμοχλεύοντεσ ἐξεμέλιζον, καὶ τοὺσ δακτύλουσ καὶ τοὺσ βραχίονασ καὶ τὰ σκέλη καὶ τοὺσ ἀγκῶνασ περιέκλων. καὶ κατὰ μηδένα τρόπον ἰσχύοντεσ αὐτὸν ἄγξαι περισύραντεσ τό δέρμα σὺν ἄκραισ ταῖσ τῶν δακτύλων κορυφαῖσ ἀπεσκύθιζον. καὶ εὐθέωσ ἦγον ἐπὶ τὸν τροχόν, περὶ ὃν ἐκ σπονδύλων ἐκμελιζόμενοσ ἑώρα τὰσ ἑαυτοῦ σάρκασ περιλακιζομένασ καὶ κατὰ σπλάγχνων σταγόνασ αἵματοσ ἀπορρεούσασ. μέλλων δὲ ἀποθνήσκειν ἔφη. ἡμεῖσ μέν, ὦ μιαρώτατε τύραννε, διὰ παιδείαν καὶ ἀρετὴν Θεοῦ ταῦτα πάσχομεν. σὺ δὲ διὰ τὴν ἀσέβειαν καὶ μιαιφονίαν ἀκαταλύτουσ καρτερήσεισ βασάνουσ. ‐ Καὶ τούτου θανόντοσ ἀδελφοπρεπῶσ, τὸν τέταρτον ἐπεσπῶντο λέγοντεσ. μὴ συμμανῇσ καὶ σὺ τοῖσ ἀδελφοῖσ σου τὴν αὐτὴν μανίαν, ἀλλὰ πεισθεὶσ τῷ βασιλεῖ, σῷζε σεαυτόν. ὁ δὲ αὐτοῖσ ἔφη. οὐχ οὕτωσ καυστικώτερον ἔχετε κατ’ ἐμοῦ τὸ πῦρ ὥστε με δειλανδρῆσαι. μὰ τὸν μακάριον τῶν ἀδελφῶν μου θάνατον καὶ τὸν αἰώνιον τοῦ τυράννου ὄλεθρον καὶ τὸν ἀί̈διον τῶν εὐσεβῶν βίον οὐκ ἀρνήσομαι τὴν εὐγενῆ ἀδελφότητα. ἐπινόει, τύραννε, βασάνουσ, ἵνα καὶ διὰ τούτων μάθῃσ, ὅτι ἀδελφόσ εἰμι τῶν προβασανισθέντων. ταῦτα ἀκούσασ ὁ αἱμοβόροσ καὶ φονώδησ καὶ παμμιαρώτατοσ Ἀντίοχοσ, ἐκέλευσε τὴν γλῶτταν αὐτοῦ ἐκτεμεῖν. ὁ δὲ ἔφη. κἂν ἀφέλῃσ τὸ τῆσ φωνῆσ ὄργανον, καὶ σιωπώντων ἀκούει ὁ Θεόσ. ἰδοὺ προκεχάλασται ἡ γλῶσσα, τέμνε, οὐ γὰρ παρά τοῦτο τὸν λογισμὸν ἡμῶν γλωσσοτομήσεισ. ἡδέωσ ὑπὲρ τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ τὰ τοῦ σώματοσ μέλη ἀκρωτηριαζόμεθα. σὲ δὲ ταχέωσ μετελεύσεται ὁ Θεόσ, τὴν γὰρ τῶν θείων ὕμνων μελῳδὸν γλῶτταν ἐκτέμνεισ. Ωσ δὲ καὶ οὗτοσ ταῖσ βασάνοισ καταικισθεὶσ ἐναπέθανεν, ὁ πέμπτοσ παρεπήδησε λέγων.

οὐ μέλλω, τύραννε, πρὸσ τὸν ὑπὲρ τῆσ ἀρετῆσ βασανισμὸν παραιτεῖσθαι, αὐτὸσ δ’ ἀπ’ ἐμαυτοῦ παρῆλθον, ὅπωσ κἀμὲ κατακτείνασ περὶ πλειόνων ἀδικημάτων ὀφειλήσῃσ τῇ οὐρανίῳ δίκῃ τιμωρίαν. ᾦ μισάρετε καὶ μισάνθρωπε, τί δράσαντασ ἡμᾶσ τοῦτον πορθεῖσ τὸν τρόπον̣ ἢ κακόν σοι δοκεῖ ὅτι τὸν πάντων κτίστην εὐσεβοῦμεν καὶ κατὰ τὸν ἐνάρετον αὐτοῦ ζῶμεν νόμον̣ ἀλλὰ ταῦτα τιμῶν, οὐ βασάνων ἐστὶν ἄξια. εἴπερ ᾐσθάνου ἀνθρώπου πόθον καὶ ἐλπίδα εἶχεσ παρὰ Θεῷ σωτηρίου. νυνὶ δὲ ἀλλότριοσ ὢν Θεοῦ πολεμεῖσ τοὺσ εὐσεβοῦντασ εἰσ τὸν Θεόν. τοιαῦτα δὲ λέγοντα οἱ δορυφόροι δήσαντεσ αὐτὸν εἷλκον ἐπὶ τὸν καταπέλτην, ἐφ’ ὃν δήσαντεσ αὐτὸν ἐπὶ τὰ γόνατα καὶ ταῦτα ποδάγραισ σιδηραῖσ ἐφαρμόσαντεσ τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ περὶ τροχιαῖον σφῆνα κατέκαμψαν, περὶ ὃν ὅλοσ περὶ τὸν τροχὸν σκορπίου τρόπον ἀνακλώμενοσ ἐξεμελίζετο. κατὰ τοῦτον τὸν τρόπον καὶ τὸ πνεῦμα στενοχωρούμενοσ καὶ τὸ σῶμα ἀγχόμενοσ, καλάσ, ἔλεγεν, ἄκων, ᾦ τύραννε, χάριτασ ἡμῖν χαρίζῃ διὰ γενναιοτέρων πόνων ἐπιδείξασθαι παρέχων τὴν εἰσ τὸν νόμον ἡμῶν καρτερίαν. ‐ Τελευτήσαντοσ δὲ καὶ τούτου, ὁ ἕκτοσ ἤγετο μειρακίσκοσ, ὃσ πυνθανομένου τοῦ τυράννου εἰ βούλοιτο φαγὼν ἀπολύεσθαι, ὁ δὲ ἔφη. ἐγὼ τῇ μὲν ἡλικίᾳ τῶν ἀδελφῶν μού εἰμι νεώτεροσ, τῇ δὲ διανοίᾳ ἡλικιώτησ. εἰσ τὰ αὐτὰ γὰρ καὶ γεννηθέντεσ καὶ τραφέντεσ, ὑπὲρ τῶν αὐτῶν καὶ ἀποθνήσκειν ὀφείλομεν ὁμοίωσ. ὥστε εἰ σοὶ δοκεῖ βασανίζειν μὴ μιαροφαγοῦντα, βασάνιζε. ταῦτα αὐτὸν εἰπόντα παρῆγον ἐπὶ τὸν τροχόν, ἐφ’ οὗ κατατεινόμενοσ ἐκμελῶσ καὶ ἐκσπονδυλιζόμενοσ ὑπεκαίετο. καὶ ὀβελίσκουσ δὲ ὀξεῖσ πυρώσαντεσ, τοῖσ νώτοισ προσέφερον καὶ τὰ πλευρὰ διαπείραντεσ αὐτοῦ τὰ σπλάγχνα διέκαιον. ὁ δὲ βασανιζόμενοσ, ὦ ἱεροπρεποῦσ ἀγῶνοσ, ἔλεγεν, ἐφ’ ὃν διὰ τὴν εὐσέβειαν εἰσ γυμνασίαν πόνων ἀδελφοὶ τοσοῦτοι κληθέντεσ οὐκ ἐνικήθημεν. ἀνίκητοσ γάρ ἐστιν, ὦ τύραννε, ἡ εὐσεβὴσ ἐπιστήμη. καλοκἀγαθίᾳ καθωπλισμένοσ τεθνήξομαι μὲν κἀγὼ μετὰ τῶν ἀδελφῶν μου, σὺ δέ, ὦ τύραννε, μέγαν σοὶ προσλαβὼν καὶ αὐτὸσ τιμωρόν, καινουργὲ τῶν βασάνων καὶ πολέμιε τῶν ἀληθῶσ εὐσεβούντων ἓξ μειράκια καταλελύκαμέν σου τὴν τυραννίδα. τὸ γὰρ μὴ δυνηθῆναί σε μεταπεῖσαι τὸν λογισμὸν ἡμῶν μήτε βιάσασθαι πρὸσ τὴν μιαροφαγίαν οὐ κατάλυσίσ ἐστί σου̣ τὸ πῦρ σου ψυχρὸν ἡμῖν, καὶ ἄπονοι οἱ καταπέλται, καὶ ἀδύνατοσ ἡ βία σου. οὐ γὰρ τυράννου, ἀλλὰ θείου νόμου προεστήκασιν ἡμῶν οἱ δορυφόροι. διὰ τοῦτο ἀνίκητον ἔχομεν τὸν λογισμόν. Ωσ δὲ καὶ οὗτοσ μακαρίωσ ἐναπέθανε καταβληθεὶσ εἰσ λέβητα, ὁ ἕβδομοσ παρεγίνετο πάντων νεώτεροσ.

ὃν κατοικτειρήσασ ὁ τύραννοσ, καίπερ δεινῶσ ὑπὸ τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ κακισθείσ, ὁρῶν ἤδη τὰ δεσμὰ περικείμενον, πλησιέστερον αὐτὸν μετεπέμψατο καὶ παρηγορεῖν ἐπειρᾶτο λέγων. τῆσ μὲν τῶν ἀδελφῶν σου ἀπονοίασ τὸ τέλοσ ὁρᾷσ. διὰ γὰρ ἀπείθειαν στρεβλωθέντεσ τεθνήκασι. σὺ δέ, εἰ μὲν μὴ πεισθείησ, τάλασ βασανισθεὶσ καὶ αὐτὸσ τεθνήξῃ πρὸ ὥρασ. πεισθεὶσ δὲ φίλοσ ἔσῃ καὶ τῶν ἐπὶ τῆσ βασιλείασ ἀφηγήσῃ πραγμάτων. καὶ ταῦτα παρακαλῶν, τὴν μητέρα τοῦ παιδὸσ μετεπέμψατο, ὅπωσ αὐτὴν ἐλεήσασ τοσούτων υἱῶν στερηθεῖσαν παρορμήσειεν ἐπὶ τὴν σωτήριον εὐπείθειαν τὸν περιλειπόμενον. ὁ δὲ τῆσ μητρὸσ τῇ ἑβραί̈δι φωνῇ προτρεψαμένησ αὐτὸν , ἀπολύσατέ με, φησίν. εἴπω τι τῷ βασιλεῖ καὶ τοῖσ σὺν αὐτῷ φίλοισ πᾶσι. καὶ ἐπιχαρέντεσ ὅ τε βασιλεὺσ καὶ οἱ σὺν αὐτῷ μάλιστα ἐπὶ τῇ ἐπαγγελίᾳ τοῦ παιδὸσ ταχέωσ ἔλυσαν αὐτόν. καὶ δραμὼν ἐπὶ πλησίον τῶν τηγάνων ἔφη. ἀνόσιε, φησίν, καὶ πάντων τῶν πονηρῶν ἀσεβέστατε τύραννε, οὐκ ᾐδέσθησ παρὰ τοῦ Θεοῦ λαβὼν τὰ ἀγαθὰ καὶ τὴν βασιλείαν τοὺσ θεράποντασ αὐτοῦ κατακτεῖναι καὶ τοὺσ εὐσεβείασ ἀσκητὰσ στρεβλῶσαι̣ ἀνθ’ ὧν ταμιεύσεταί σε ἡ θεία δίκη πυκνοτέρῳ καὶ αἰωνίῳ πυρὶ καὶ βασάνοισ, αἳ εἰσ ὅλον τὸν αἰῶνα οὐκ ἀνήσουσί σε. οὐκ ᾐδέσθησ ἄνθρωποσ ὤν, θηριωδέστατε, τοὺσ ὁμοιοπαθεῖσ καὶ ἐκ τῶν αὐτῶν γεγονότασ στοιχείων γλωττοτομῆσαι καὶ τοῦτον καταικίσασ τὸν τρόπον βασανίσαι̣ ἀλλ’ οἱ μὲν εὐγενῶσ ἀποθανόντεσ ἐπλήρωσαν τὴν εἰσ τὸν Θεὸν εὐσέβειαν, σὺ δὲ κακὸσ κακῶσ οἰμώξεισ τοὺσ τῆσ ἀρετῆσ ἀγωνιστὰσ ἀναιτίωσ ἀποκτείνασ. ὅθεν καὶ αὐτὸσ ἀποθνήσκειν μέλλων ἔφη. οὐκ ἀπαυτομολῶ τῆσ τῶν ἀδελφῶν μου ἀριστείασ. ἐπικαλοῦμαι δὲ τὸν πατρῷον Θεόν, ὅπωσ ἵλεωσ γένηται τῷ γένει μου. σὲ δὲ καὶ ἐν τῷ νῦν βίῳ καὶ θανόντα τιμωρήσεται. καὶ ταῦτα κατευξάμενοσ, ἑαυτὸν ἔρριψε κατά τῶν τηγάνων, καὶ οὕτωσ ἀπέδωκε τὴν ψυχήν. Εἰ δὲ τοίνυν τῶν μέχρι θανάτου πόνων ὑπερεφρόνησαν οἱ ἑπτὰ ἀδελφοί, συνομολογεῖται πανταχόθεν ὅτι αὐτοδέσποτόσ ἐστι τῶν παθῶν ὁ εὐσεβὴσ λογισμόσ.

εἰ γὰρ τοῖσ πάθεσι δουλωθέντεσ ἐμιαροφάγησαν, ἐλέγομεν ἂν τούτοισ αὐτοὺσ νενικῆσθαι. νυνὶ δὲ οὐχ οὕτωσ, ἀλλὰ τῷ ἐπαινουμένῳ παρὰ Θεῷ λογισμῷ περιεγένετο τῶν παθῶν. ὧν οὐκ ἔστι παριδεῖν τὴν ἡγεμονίαν τῆσ διανοίασ. ἐπεκράτησαν γὰρ καὶ πάθουσ καὶ πόνων. πῶσ οὖν οὐκ ἔστι τούτοισ τὴν τῆσ εὐλογιστίασ παθοκρατορίαν ὁμολογεῖν, οἳ τῶν μὲν διὰ πυρὸσ ἀλγηδόνων οὐκ ἐπεστράφησαν̣ καθάπερ γὰρ προβλῆτεσ λιμένων πύργοι τὰσ τῶν κυμάτων ἀπειλὰσ ἀνακόπτοντεσ γαληνὸν παρέχουσι τοῖσ εἰσπλέουσι τὸν ὅρμον, οὕτωσ ἡ ἑπτάπυργοσ τῶν νεανίσκων εὐλογιστία τὸν τῆσ εὐσεβείασ ὀχυρώσασα λιμένα τὴν τῶν παθῶν ἐνίκησεν ἀκολασίαν. ἱερὸν γὰρ εὐσεβείασ στήσαντεσ χορὸν παρεθάρσυνον ἀλλήλουσ λέγοντεσ. ἀδελφικῶσ ἀποθάνοιμεν ἀδελφοὶ περὶ τοῦ νόμου. μιμησώμεθα τοὺσ τρεῖσ τοὺσ ἐπὶ τῆσ Ἀσσυρίασ νεανίσκουσ, οἳ τῆσ ἰσοπάλιδοσ καμίνου κατεφρόνησαν. μὴ δειλανδρήσωμεν πρὸσ τὴν τῆσ εὐσεβείασ ἀπόδειξιν. καὶ ὁ μέν, θάρρει, ἀδελφέ, ἔλεγεν. ὁ δέ, εὐγενῶσ καρτέρησον, ὁ δέ, καταμνησθεὶσ ἔλεγε. μνήσθητε πόθεν ἐστὲ ἢ τίνοσ πατρὸσ χειρὶ σφαγιασθῆναι διὰ τὴν εὐσέβειαν ὑπέμεινεν Ἰσαάκ. εἷσ δὲ ἕκαστοσ καὶ ἀλλήλουσ ὁμοῦ πάντεσ ἐφορῶντεσ φαιδροὶ καὶ μάλα θαρραλέοι, ἑαυτούσ, ἔλεγον, τῷ Θεῷ ἀφιερώσωμεν ἐξ ὅλησ τῆσ καρδίασ τῷ δόντι τὰσ ψυχὰσ καὶ χρήσωμεν τῇ περὶ τὸν νόμον φυλακῇ τὰ σώματα. μὴ φοβηθῶμεν τὸν δοκοῦντα ἀποκτέννειν τὸ σῶμα. μέγασ γὰρ ψυχῆσ ἀγὼν καὶ κίνδυνοσ ἐν αἰωνίῳ βασάνῳ κείμενοσ τοῖσ παραβᾶσι τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ. καθοπλισώμεθα τοιγαροῦν τῇ τοῦ θείου λογισμοῦ παθοκρατορίᾳ. οὕτωσ γὰρ θανόντασ ἡμᾶσ Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ ὑποδέξονται εἰσ τοὺσ κόλπουσ αὐτῶν καὶ πάντεσ οἱ πατέρεσ ἐπαινέσουσι. καὶ ἑνὶ ἑκάστῳ τῶν ἀποσπωμένων αὐτῶν ἀδελφῶν ἔλεγον οἱ περιλειπόμενοι. μὴ καταισχύνῃσ ἡμᾶσ, ἀδελφέ, μηδὲ ψεύσῃ τοὺσ προαποθανόντασ ἡμῶν ἀδελφούσ. οὐκ ἀγνοεῖτε δὲ τὰ τῆσ ἀδελφότητοσ φίλτρα, ἅπερ ἡ θεία καὶ πάνσοφοσ πρόνοια διὰ τῶν πατέρων τοῖσ γενομένοισ ἐμέρισε καὶ διὰ τῆσ μητρῴασ φυτεύσασα γαστρόσ, ἐν ᾗ τὸν ἴσον ἀδελφοὶ κατοικήσαντεσ χρόνον καὶ ἐν τῷ αὐτῷ χρόνῳ πλασθέντεσ καὶ ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ αἵματοσ αὐξηθέντεσ καὶ διὰ τῆσ αὐτῆσ ψυχῆσ τελεσφορηθέντες καὶ διὰ τῶν ἴσων ἀποτεχθέντεσ χρόνων καὶ ἀπὸ τῶν αὐτῶν γαλακτοποτοῦντεσ πηγῶν, ἀφ’ ὧν συστρέφονται ἐναγκαλισμάτων φιλάδελφοι ψυχαί. καὶ αὔξοντεσ σφοδρότερον διὰ τῆσ συντροφίασ καὶ τῆσ καθ’ ἡμέραν συνηθείασ καὶ τῆσ ἄλλησ παιδείασ καὶ τῆσ ἡμετέρασ ἐν νόμῳ Θεοῦ ἀσκήσεωσ. οὕτωσ δὴ τοίνυν καθεστηκυίασ συμπαθοῦσ τῆσ φιλαδελφίασ, οἱ ἑπτὰ ἀδελφοὶ συμπαθέστερον ἔσχον τὴν πρὸσ ἀλλήλουσ ὁμόνοιαν. νόμῳ γὰρ τῷ αὐτῷ παιδευθέντεσ καὶ τὰσ αὐτὰσ ἐξασκήσαντεσ ἀρετὰσ καὶ τῷ δικαίῳ συντραφέντεσ βίῳ, μᾶλλον ἑαυτοὺσ ἠγάπων. ἡ γὰρ ὁμοζηλία τῆσ καλοκἀγαθίασ ἐπέτεινεν αὐτῶν τὴν πρὸσ ἀλλήλουσ εὔνοιαν καὶ ὁμόνοιαν. σὺν γὰρ τῇ εὐσεβείᾳ ποθεινοτέραν αὐτοῖσ κατεσκεύαζον τὴν φιλαδελφίαν. ἀλλ’ ὅμωσ καὶ περὶ τῆσ φύσεωσ καὶ τῆσ συνηθείασ καὶ τῶν τῆσ ἀρετῆσ ἠθῶν τὰ τῆσ ἀδελφότητοσ αὐτοῖσ φίλτρα συναυξόντων, ἀνέσχοντο διὰ τὴν εὐσέβειαν τοὺσ ἀδελφοὺσ οἱ ὑπολελειμμένοι, τοὺσ καταικιζομένουσ ὁρῶντεσ μέχρι θανάτου βασανιζομένουσ. Προσέτι καὶ ἐπὶ τὸν αἰκισμὸν ἐποτρύνοντεσ, ὡσ μὴ μόνον τῶν ἀλγηδόνων περιφρονῆσαι αὐτούσ, ἀλλὰ καὶ τῶν τῆσ τῶν ἀδελφῶν φιλαδελφίασ παθῶν κρατῆσαι.

ὦ βασιλέωσ λογισμοὶ βασιλικώτεροι καὶ ἐλευθέρων ἐλευθερώτεροι. ὦ ἱερᾶσ καὶ εὐαρμόστου περὶ τῆσ εὐσεβείασ τῶν ἑπτὰ ἀδελφῶν συμφωνίασ. οὐδεὶσ ἐκ τῶν ἑπτὰ μειρακίων ἐδειλίασεν οὐδὲ πρὸσ τὸν θάνατον ὤκνησεν, ἀλλὰ πάντεσ ὥσπερ ἐπ’ ἀθανασίασ ὁδὸν τρέχοντεσ, ἐπὶ τὸν διὰ τῶν βασάνων θάνατον ἔσπευδον. καθάπερ γὰρ χεῖρεσ καὶ πόδεσ συμφώνωσ τοῖσ τῆσ ψυχῆσ ἀφηγήμασιν κινοῦνται, οὕτωσ οἱ ἱεροὶ μείρακεσ ἐκεῖνοι ὡσ ὑπὸ ψυχῆσ μιᾶσ τῆσ ἀθανάτου τῆσ εὐσεβείασ κινούμενοι πρὸσ τὸν ὑπὲρ αὐτῆσ συνεφώνησαν θάνατον. ὦ πανάγιε συμφώνων ἀδελφῶν ἑβδομάσ. καθάπερ γὰρ ἑπτὰ τῆσ κοσμοποιί̈ασ ἡμέραι περὶ τὴν εὐσέβειαν, οὕτωσ περὶ τὴν ἑβδομάδα χορεύοντεσ οἱ μείρακεσ ἐκύκλουν τὸν τῶν βασάνων φόβον καταλύοντεσ. νῦν ἡμεῖσ ἀκούοντεσ τὴν θλῖψιν τῶν νεανιῶν ἐκείνων φρίττομεν. οἱ δὲ οὐ μόνον ὁρῶντεσ, ἀλλ’ οὐδὲ μόνον ἀκούοντεσ τὸν παραχρῆμα ἀπειλῆσ λόγον, ἀλλὰ καὶ πάσχοντεσ ἐνεκαρτέρουν, καὶ τοῦτο ταῖσ διὰ πυρὸσ ὀδύναισ. ὧν τί ἂν γένοιτο ἐπαλγέστερον̣ ὀξεῖα γὰρ καὶ σύντομοσ ἡ τοῦ πυρὸσ οὖσα δύναμισ ταχέωσ διέλυε τά σώματα. ‐ Καὶ μὴ θαυμαστὸν ἡγεῖσθε, εἰ ὁ λογισμὸσ περιεκράτησε τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων ἐν ταῖσ βασάνοισ, ὅπου γε καὶ γυναικὸσ νοῦσ πολυτροπωτέρων ὑπερεφρόνησεν ἀλγηδόνων. ἡ μήτηρ γὰρ τῶν ἑπτὰ νεανίσκων ἐκείνων ὑπήνεγκε τὰσ ἐφ’ ἑνὶ ἑκάστῳ τῶν τέκνων στρέβλασ. θεωρεῖτε δὲ πῶσ πολύπλοκόσ ἐστιν ἡ τῆσ φιλοτεκνίασ στοργὴ ἕλκουσα πάντα πρὸσ τὴν τῶν σπλάγχνων συμπάθειαν, ὅπου γε καὶ τὰ ἄλογα ζῷα ὁμοίαν τὴν εἰσ τὰ ἐξ αὐτῶν γεννώμενα συμπάθειαν καὶ στοργὴν ἔχει τοῖσ ἀνθρώποισ. καὶ γὰρ τῶν πετεινῶν τὰ μὲν ἥμερα κατὰ τὰσ οἰκίασ ὀροφοιτοῦντα προασπίζει τῶν νεοσσῶν, τὰ δὲ κατὰ τὰσ κορυφὰσ ὀρέων καὶ φαράγγων ἀπορρῶγασ καὶ δένδρων ὀπὰσ καὶ τὰσ τούτων ἄκρασ ἐννοσσοποιησάμενα ἀποτίκτει καὶ τὸν προσιόντα κωλύει. εἰ δὲ καὶ μὴ δύναιντο κωλύειν, περιϊπτάμενα κυκλόθεν αὐτῶν ἀλγοῦντα τῇ στοργῇ, ἀνακαλούμενα τῇ ἰδίᾳ φωνῇ, καθ’ ὃν δύναται τρόπον βοηθεῖ τοῖσ τέκνοισ. καὶ τί δεῖ τὴν διὰ τῶν ἀλόγων ζῴων ἐπιδεικνύναι τὴν πρὸσ τὰ τέκνα συμπάθειαν̣ ὅπου γε καὶ μέλισσαι περὶ τὸν τῆσ κηρογονίασ καιρὸν ἐπαμύνονται τοὺσ προσιόντασ καὶ καθάπερ σιδήρῳ τῷ κέντρῳ πλήσσουσι τοὺσ προσιόντασ τῇ νοσσιᾷ αὐτῶν καὶ ἐπαμύνουσιν ἕωσ θανάτου̣ ἀλλ’ οὐχὶ τὴν τοῦ Ἁβραὰμ ὁμόψυχον τῶν νεανιῶν μητέρα μετεκίνησε συμπάθεια τῶν τέκνων. Ω λογισμὲ τέκνων παθῶν τύραννε καὶ εὐσέβεια μητρὶ τέκνων ποθεινοτέρα.

μήτηρ δυοῖν προκειμένων, εὐσεβείασ καὶ τῆσ τῶν ἑπτὰ υἱῶν σωτηρίασ προσκαίρου κατὰ τὴν τοῦ τυράννου ὑπόσχεσιν, τὴν εὐσέβειαν μᾶλλον ἠγάπησε τὴν σῴζουσαν εἰσ αἰώνιον ζωὴν κατὰ Θεόν. ᾦ τίνα τρόπον ἠθολογήσαιμι, φιλότεκνα γονέων πάθη. ψυχῆσ τε καὶ μορφῆσ ὁμοιότητα εἰσ μικρὸν παιδὸσ χαρακτῆρα θαυμάσιον ἐναποσφραγίζομεν, μάλιστα διὰ τὸ τῶν παθῶν τοῖσ γεννηθεῖσι τὰσ μητέρασ τῶν πατέρων καθεστάναι συμπαθεστέρασ. ὅσῳ γὰρ καὶ ἀσθενόψυχοι καὶ πολυγονώτεραι ὑπάρχουσιν αἱ μητέρεσ, τοσοῦτον μᾶλλόν εἰσι φιλοτεκνότεραι. πασῶν δὲ τῶν μητέρων ἐγένετο ἡ τῶν ἑπτὰ παίδων μήτηρ φιλοτεκνοτέρα, ἥτισ ἑπτὰ κυοφορίαισ τὴν πρὸσ αὐτοὺσ ἐπιφυτευομένη φιλοστοργίαν καὶ διὰ πολλὰσ τὰσ καθ’ ἕκαστον αὐτῶν ὠδῖνασ ἠναγκασμένη τὴν εἰσ αὐτοὺσ ἔχειν συμπάθειαν, διὰ τὸν πρὸσ τὸν Θεὸν φόβον ὑπερεῖδε τὴν τῶν τέκνων πρόσκαιρον σωτηρίαν. οὐ μὴν δέ, ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν καλοκἀγαθίαν τῶν υἱῶν καὶ τὴν πρὸσ τὸν νόμον αὐτῶν εὐπείθειαν μείζω τὴν ἐν αὐτοῖσ ἔσχε φιλοστοργίαν. δίκαιοί τε γὰρ ἦσαν καὶ σώφρονεσ καὶ ἀνδρεῖοι καὶ μεγαλόψυχοι καὶ φιλάδελφοι καὶ φιλομήτορεσ οὕτωσ, ὥστε καὶ μέχρι θανάτου τὰ νόμιμα φυλάσσοντασ πείθεσθαι αὐτῇ. ἀλλ’ ὅμωσ καίπερ τοσούτων ὄντων τῶν περὶ φιλοτεκνίαν εἰσ συμπάθειαν ἑλκόντων τὴν μητέρα, ἐπ’ οὐδενὸσ αὐτῶν τὸν λογισμὸν αὐτῆσ αἱ παμποίκιλοι βάσανοι ἴσχυσαν μεταστρέψαι, ἀλλὰ καὶ καθ’ ἕνα παῖδα καὶ ὁμοῦ πάντασ ἡ μήτηρ ἐπὶ τὸν ὑπὲρ τῆσ εὐσεβείασ προετρέπετο θάνατον. ὦ φύσισ ἱερὰ καὶ φίλτρα γονέων καὶ γένεσισ φιλόστοργε καὶ τροφεῖα καὶ μητέρων ἀδάμαστα πάθη. καθ’ ἕνα στρεβλούμενον καὶ φλεγόμενον ὁρῶσα μήτηρ, οὐ μετεβάλλετο διὰ τὴν εὐσέβειαν. τὰσ σάρκασ τῶν τέκνων ἑώρα περὶ τὸ πῦρ τηκομένασ καὶ τοὺσ τῶν ποδῶν καὶ χειρῶν δακτύλουσ ἐπὶ γῆσ σπαίροντασ καὶ τὰσ τῶν κεφαλῶν μέχρι τῶν περὶ τὰ γένεια σάρκασ ὥσπερ προσωπεῖα προκειμένασ. ὦ πικροτέρων μὲν νῦν μήτηρ πόνων πειρασθεῖσα ἤπερ τῶν ἐπ’ αὐτοῖσ ὠδίνων. ὦ μόνη γύναι τὴν εὐσέβειαν ὁλόκληρον ἀποκυήσασα. οὐ μετέτρεψέ σε πρωτότοκοσ ἀποπνέων, οὐδὲ δεύτεροσ εἰσ σὲ οἰκτρὸν βλέπων ἐν βασάνοισ, οὐδὲ τρίτοσ ἀποψύχων, οὐδὲ τοὺσ ὀφθαλμοὺσ ἑνὸσ ἑκάστου θεωροῦσα ταυρηδὸν ἐπὶ τῶν βασάνων ὁρῶντασ τὸν ἑαυτῶν αἰκισμὸν καὶ τοὺσ μυκτῆρασ προσημειουμένουσ αὐτῶν τὸν θάνατον, οὐκ ἔκλαυσασ. ἐπὶ σαρξὶ τέκνων ὁρῶσα σάρκασ τέκνων ἀποκαιομένασ καὶ ἐπὶ χερσὶ χεῖρασ ἀποτεμνομένασ καὶ ἐπὶ κεφαλαῖσ κεφαλὰσ ἀποδειροτομουμένασ καὶ ἐπὶ νεκροῖσ νεκροὺσ πίπτοντασ καὶ πολυάνδριον ὁρῶσα τῶν τέκνων τὸ χορεῖον διὰ τῶν βασάνων, οὐκ ἐδάκρυσασ. οὐχ οὕτωσ σειρήνειοι μελῳδίαι, οὐδὲ κύκνειοι πρὸσ φιληκοί̈αν φωναὶ τοὺσ ἀκούοντασ ἐφέλκονται, ὡσ τέκνων φωναὶ μετὰ βασάνων μητέρα φωνούντων. πηλίκαισ καὶ πόσαισ τότε ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν βασανιζομένων τροχοῖσ τε καὶ καυτηρίοισ ἐβασανίζετο βασάνοισ̣ ἀλλὰ τὰ σπλάγχνα αὐτῆσ ὁ εὐσεβὴσ λογισμὸσ ἐν αὐτοῖσ τοῖσ πάθεσιν ἀνδρειώσασ ἐπέτεινε τὴν πρόσκαιρον φιλοτεκνίαν παριδεῖν. καίπερ ἑπτὰ τέκνων ὁρῶσα ἀπώλειαν καὶ τὴν τῶν στρεβλῶν πολύπλοκον ποικιλίαν, ἁπάσασ ἡ γενναία μήτηρ ἐξέλυσε διὰ τὴν πρὸσ Θεὸν πίστιν. καθάπερ γὰρ ἐν βουλετηρίῳ τῇ ἑαυτῆσ ψυχῇ δεινοὺσ ὁρῶσα συμβούλουσ, φύσιν καὶ γένεσιν καὶ φιλοτεκνίαν καὶ τέκνων στρέβλασ, δύο ψήφουσ κρατοῦσα μήτηρ, θανατηφόρον τε καὶ σωτήριον, ὑπὲρ τέκνων οὐκ ἐπέγνω τὴν σῴζουσαν ἑπτὰ υἱοὺσ πρὸσ ὀλίγον χρόνον σωτηρίαν, ἀλλὰ τῆσ θεοσεβοῦσ Ἁβραὰμ καρτερίασ ἡ θυγάτηρ ἐμνήσθη. ὦ μήτηρ ἔθνουσ, ἔκδικε τοῦ νόμου καὶ ὑπερασπίστρια τῆσ εὐσεβείασ καὶ τοῦ διὰ σπλάγχνων ἀγῶνοσ ἀθλοφόρε. ὦ ἀρρένων πρὸσ καρτερίαν γενναιοτέρα καὶ ἀνδρῶν πρὸσ ὑπομονὴν ἀνδρειοτέρα. καθάπερ γὰρ ἡ Νῶε κιβωτὸσ ἐν τῷ κοσμοπληθεῖ κατακλυσμῷ κοσμοφοροῦσα καρτερῶσ ὑπήνεγκε τοὺσ κλύδωνασ, οὕτωσ σύ, ἡ νομοφύλαξ, πανταχόθεν ἐν τῷ τῶν παθῶν περιαντλουμένη κατακλυσμῷ καὶ καρτεροῖσ ἀνέμοισ, ταῖσ τῶν υἱῶν βασάνοισ συνεχομένη γενναίωσ ὑπέμεινασ τοὺσ ὑπὲρ τῆσ εὐσεβείασ χειμῶνασ. Εἰ δὲ τοίνυν καὶ γυνὴ καὶ γηραιὰ καὶ ἑπτὰ παίδων μήτηρ ὑπέμεινε τὰσ μέχρι θανάτου βασάνουσ ὁρῶσα τῶν τέκνων, ὁμολογουμένωσ αὐτοκράτωρ ἐστὶ τῶν παθῶν ὁ εὐσεβὴσ λογισμόσ.

ἀπέδειξα οὖν ὅτι οὐ μόνον τῶν παθῶν ἄνδρεσ ἐπεκράτησαν, ἀλλὰ καὶ γυνὴ τῶν μεγίστων βασάνων ὑπερεφρόνησε. καὶ οὐχ οὕτωσ οἱ περὶ τὸν Δανιὴλ λέοντεσ ἦσαν ἄγριοι, οὐδὲ ἡ κατὰ τὸν Μισαὴλ ἐκφλεγομένη κάμινοσ λαβροτάτῳ πυρί, ὡσ ἡ τῆσ φιλοτεκνίασ περιέκαιεν ἐκείνην φύσισ, ὁρῶσαν αὐτῆσ οὕτωσ ποικίλωσ τοὺσ ἑπτὰ υἱοὺσ βασανιζομένουσ. ἀλλὰ τῷ λογισμῷ τῆσ εὐσεβείασ κατέσβεσε τοσαῦτα καὶ τηλικαῦτα πάθη ἡ μήτηρ. καὶ γὰρ τοῦτο ἐπιλογίσασθε, ὅτι εἰ δειλόψυχοσ ἦν ἡ γυνή, καίπερ μήτηρ οὖσα, ὠλοφύρετο ἂν ἐπ’ αὐτοῖσ καὶ ἴσωσ ἂν ταῦτα οὕτωσ εἶπεν. ὦ μελέα ἔγωγε καὶ πολλάκισ τρισαθλία ἥτισ ἑπτὰ παῖδασ τεκοῦσα οὐδενὸσ μήτηρ γεγένημαι. ὦ μάταιοι ἑπτὰ κυοφορίαι, καὶ ἀνόνητοι ἑπτὰ δεκάμηνοι καὶ ἄκαρποι τιθηνίαι καὶ ταλαίπωροι γαλακτοτροφίαι. μάτην ἐφ’ ὑμῖν, ὦ παῖδεσ, πολλὰσ ὑπέμεινα ὠδῖνασ καὶ χαλεπωτέρασ φροντίδασ ἀνατροφῆσ. ὦ τῶν ἐμῶν παίδων, οἱ μὲν ἄγαμοι, οἱ δὲ γήμαντεσ ἀνόνητοι. οὐκ ὄψομαι ὑμῶν τέκνα, οὐδὲ μάμμη κληθεῖσα μακαρισθήσομαι. ὦ ἡ πολύπαισ καὶ καλλίπαισ ἐγὼ γυνὴ χήρα καὶ μόνη πολύθρηνοσ. οὐδ’ ἂν ἀποθάνω, θάψοντα τῶν υἱῶν ἕξω τινά. ‐ Ἀλλὰ τούτῳ τῷ θρήνῳ οὐδένα ὠλοφύρετο ἡ ἱερὰ καὶ θεοσεβὴσ μήτηρ, οὐδ’ ἵνα μὴ ἀποθάνωσιν ἀπέτρεπεν αὐτῶν τινα οὐδ ὡσ ἀποθνῃσκόντων ἐλυπήθη. ἀλλ’ ὥσπερ ἀδαμάντινον ἔχουσα τὸν νοῦν καὶ εἰσ ἀθανασίαν ἀνατίκτουσα τὸν τῶν υἱῶν ἀριθμόν, μᾶλλον ὑπὲρ τῆσ εὐσεβείασ ἐπὶ τὸν θάνατον αὐτοὺσ προετρέπετο ἱκετεύουσα. ὦ μῆτερ δι’ εὐσέβειαν Θεοῦ στρατιῶτι, πρεσβῦτι, καὶ γύναι, διὰ καρτερίαν καὶ τύραννον ἐνίκησασ καὶ ἔργοισ δυνατωτέρα καὶ λόγοισ εὑρέθησ ἀνδρόσ. καὶ γὰρ ὅτε συνελήφθησ μετὰ τῶν παίδων, εἱστήκεισ τὸν Ἐλεάζαρον ὁρῶσα βασανιζόμενον καὶ ἔλεγεσ τοῖσ παισὶν ἐν τῇ ἑβραί̈δι φωνῇ. ὦ παῖδεσ, γενναῖοσ ὁ ἀγών, ἐφ’ ὃν κληθέντεσ ὑπὲρ τῆσ διαμαρτυρίασ τοῦ ἔθνουσ, ἐναγωνίσασθε προθύμωσ ὑπὲρ τοῦ πατρίου νόμου. καὶ γὰρ αἰσχρὸν τὸν μὲν γέροντα τοῦτον ὑπομένειν τὰσ διὰ τὴν εὐσέβειαν ἀλγηδόνασ, ὑμᾶσ δὲ τοὺσ νεανίσκουσ καταπλαγῆναι τὰσ βασάνουσ. ἀναμνήσθητε ὅτι διὰ τὸν Θεὸν τοῦ κόσμου μετελάβετε, καὶ τοῦ βίου ἀπελαύσατε, καὶ διὰ τοῦτο ὀφείλετε πάντα πόνον ὑπομένειν διὰ τὸν Θεόν, δι’ ὃν καὶ ὁ πατὴρ ἡμῶν Ἁβραὰμ ἔσπευδε τὸν ἐθνοπάτορα υἱὸν σφαγιάσαι Ἰσαάκ. καὶ τὴν πατρῴαν χεῖρα ξιφηφόρον καταφερομένην ἐπ’ αὐτὸν ὁρῶν ὁ Ἰσαὰκ οὐκ ἔπτυξεν. καὶ Δανιὴλ ὁ δίκαιοσ εἰσ λέοντασ ἐβλήθη, καὶ Ἀνανίασ καὶ Ἀζαρίασ καὶ Μισαὴλ εἰσ κάμινον πυρὸσ ἀπεσφενδονήθησαν καὶ ὑπέμειναν διὰ τὸν Θεόν. καὶ ἡμεῖσ οὖν τὴν αὐτὴν πίστιν πρὸσ τὸν Θεόν ἔχοντεσ μὴ χαλεπαίνητε. ἀλόγιστον γὰρ εἰδότασ εὐσέβειαν μὴ ἀνθίστασθαι τοῖσ πόνοισ. ‐ Διὰ τούτων τῶν λόγων ἡ ἑπταμήτωρ ἕνα ἕκαστον τῶν υἱῶν παρακαλοῦσα, ἀποθανεῖν ἔπεισε μᾶλλον ἢ παραβῆναι τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ. ἔτι δὲ καὶ ταῦτα εἰδότεσ ὅτι οἱ διὰ τὸν Θεὸν ἀποθανόντεσ ζῶσι τῷ Θεῷ, ὥσπερ Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ καὶ πάντεσ οἱ πατριάρχαι. Ελεγον δὲ καὶ τῶν δορυφόρων τινὲσ ὡσ ὅτε ἔμελλε καὶ αὐτὴ συλλαμβάνεσθαι πρὸσ θάνατον, ἵνα μὴ ψαύσειέ τισ τοῦ σώματοσ ἑαυτῆσ, ἑαυτὴν ἔρριψεν κατὰ τῆσ πυρᾶσ.

ὦ μήτηρ σὺν ἑπτὰ παισὶ καταλύσασα τὴν τοῦ τυράννου βίαν καὶ ἀκυρώσασα τὰσ κακὰσ ἐπινοίασ αὐτοῦ καὶ ἐπιδείξασα τὴν τῆσ πίστεωσ γενναιότητα. καθάπερ γὰρ σὺ στέγη ἐπὶ τοὺσ στύλουσ τῶν παίδων γενναίωσ ἱδρυμένη, ἀκλινὴσ ὑπήνεγκασ τὸν διὰ τῶν βασάνων σεισμόν. θάρρει τοιγαροῦν, ὦ μήτηρ ἱερόψυχε, τὴν ἐλπίδα τῆσ ὑπομονῆσ βεβαίαν ἔχουσα πρὸσ τὸν Θεόν. οὐχ οὕτω σελήνη κατ’ οὐρανὸν σὺν ἄστροισ σεμνή καθέστηκεν, ὡσ σὺ τοὺσ ἰσαστέρουσ ἑπτὰ παῖδασ φωταγωγήσασα πρὸσ τὴν εὐσέβειαν ἔντιμοσ καθέστηκασ Θεῷ καὶ ἐστήρισαι ἐν οὐρανῷ σὺν αὐτοῖσ. ἦν γὰρ ἡ παιδοποιί̈α σου ἀπὸ Ἁβραὰμ τοῦ πατρόσ. ‐ Εἰ δὲ ἐξὸν ἡμῖν ἦν, ὥσπερ ἐπί τινοσ πίνακοσ, ζωγραφῆσαι τὴν τῆσ εὐσεβείασ σου ἱστορίαν, οὐκ ἂν ἔφριττον οἱ θεωροῦντεσ μητέρα ἑπτὰ τέκνων δι’ εὐσέβειαν ποικίλασ βασάνουσ μέχρι θανάτου ὑπομείνασαν̣ καὶ γὰρ ἄξιον ἦν καὶ ἐπὶ αὐτοῦ τοῦ ἐπιταφίου ἀναγράψαι καὶ ταῦτα τοῖσ ἀπὸ τοῦ ἔθνουσ εἰσ μνείαν λεγόμενα. ἐνταῦθα γέρων ἱερεὺσ καὶ γυνὴ γηραιὰ καὶ ἑπτὰ παῖδεσ ἐγκεκήδευται διὰ τυράννου βίαν, τὴν Ἑβραίων πολιτείαν καταλῦσαι θέλοντοσ, οἳ καὶ ἐξεδίκησαν τὸ ἔθνοσ εἰσ Θεὸν ἀφορῶντεσ καὶ μέχρι θανάτου τὰσ βασάνουσ ὑπομείναντεσ. ‐ Ἀληθῶσ γὰρ ἦν ἀγὼν θεῖοσ ὁ δι’ αὐτῶν γεγενημένοσ. ἠθλοθέτει γὰρ τότε ἀρετὴ δι’ ὑπομονῆσ δοκιμάζουσα. τὸ νῖκοσ ἀφθαρσίᾳ ἐν ζωῇ πολυχρονίῳ. Ἐλεάζαρ δὲ προηγωνίζετο, ἡ δὲ μήτηρ τῶν ἑπτὰ παίδων ἐνήθλει, οἱ δὲ ἀδελφοὶ ἠγωνίζοντο. ὁ τύραννοσ ἀντηγωνίζετο, ὁ δὲ κόσμοσ καὶ ὁ τῶν ἀνθρώπων βίοσ ἐθεώρει. θεοσέβεια δὲ ἐνίκα, τοὺσ ἑαυτῆσ ἀθλητὰσ στεφανοῦσα. Τίνεσ οὐκ ἐθαύμασαν τοὺσ τῆσ θείασ νομοθεσίασ ἀθλητάσ̣ τίνεσ οὐκ ἐξεπλάγησαν̣ ‐ Αὐτὸσ γέ τοι ὁ τύραννοσ καὶ ὅλον τὸ συνέδριον αὐτῶν ἐξεθαύμασαν αὐτῶν τὴν ὑπομονήν. δι’ ἣν καὶ τῷ θείῳ νῦν παρεστήκασι θρόνῳ καὶ τὸν μακάριον βιοῦσιν αἰῶνα. καὶ γάρ φησιν ὁ Μωσῆσ. καὶ πάντεσ οἱ ἡγιασμένοι ὑπὸ τὰσ χεῖράσ σου. καὶ οὗτοι οὖν οἱ ἁγιασθέντεσ διὰ Θεὸν τετίμηνται οὐ μόνον ταύτῃ τῇ τιμῇ ἀλλὰ καὶ τῷ δι’ αὐτοὺσ τοῦ ἔθνουσ ἡμῶν τοὺσ πολεμίουσ μὴ ἐπικρατῆσαι καὶ τὸν τύραννον τιμωρηθῆναι καὶ τὴν πατρίδα καθαρισθῆναι, ὥσπερ ἀντίψυχον γεγονότασ τῆσ τοῦ ἔθνουσ ἁμαρτίασ. καὶ διὰ τοῦ αἵματοσ τῶν εὐσεβῶν ἐκείνων καὶ τοῦ ἱλαστηρίου θανάτου αὐτῶν ἡ θεία πρόνοια τὸν Ἰσραὴλ προκακωθέντα διέσωσε. πρὸσ γὰρ τὴν ἀνδρείαν αὐτῶν τῆσ ἀρετῆσ καὶ τὴν ἐπὶ ταῖσ βασάνοισ αὐτῶν ὑπομονὴν ὁ τύραννοσ ἀπιδὼν Ἀντίοχοσ, ἀνεκήρυξε τοῖσ στρατιώταισ αὐτοῦ εἰσ ὑπόδειγμα τὴν ἐκείνων ὑπομονήν. ἔσχε τε αὐτοὺσ γενναίουσ καὶ ἀνδρείουσ εἰσ πεζομαχίαν καὶ πολιορκίαν καὶ ἐκπορθήσασ ἐνίκησε πάντασ τοὺσ πολεμίουσ. Ω τῶν Ἁβραμιαίων σπερμάτων ἀπόγονοι παῖδεσ Ἰσραηλῖται, πείθεσθε τῷ νόμῳ τούτῳ καὶ πάντα τρόπον εὐσεβεῖτε,

γινώσκοντεσ ὅτι τῶν παθῶν δεσπότησ ἐστὶν ὁ εὐσεβὴσ λογισμὸσ καὶ οὐ μόνον τῶν ἔνδοθεν, ἀλλὰ καὶ τῶν ἔξωθεν πόνων. ἀνθ’ ὧν διὰ τὴν εὐσέβειαν προέμενοι τὰ σώματα τοῖσ πόνοισ ἐκεῖνοι, οὐ μόνον ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων ἐθαυμάσθησαν, ἀλλὰ καὶ θείασ μερίδοσ κατηξιώθησαν. καὶ δι’ αὐτοὺσ εἰρήνευσε τὸ ἔθνοσ, καὶ τὴν εὐνομίαν τὴν ἐπὶ τῆσ πατρίδοσ ἀνανεωσάμενοι ἐκπεπολιορκήκασιν τοὺσ πολεμίουσ. καὶ ὁ τύραννοσ Ἀντίοχοσ καὶ ἐπὶ γῆσ τετιμώρηται καὶ ἀποθανὼν κολάζεται. ὡσ γὰρ οὐδὲν οὐδαμῶσ ἴσχυσεν ἀναγκάσαι τοὺσ Ἱεροσολυμίτασ ἀλλοφυλῆσαι καὶ τῶν πατρίων ἐθῶν ἐκδιαιτηθῆναι, τότε δὴ ἀπάρασ ἀπὸ τῶν Ἱεροσολύμων ἐστρατοπέδευσεν ἐπὶ Πέρσασ. ἔλεγε δὲ ἡ μήτηρ τῶν ἑπτὰ παίδων καὶ ταῦτα τὰ δικαιώματα τοῖσ τέκνοισ. ὅτι ἐγὼ ἐγεννήθην παρθένοσ ἁγνὴ καὶ οὐχ ὑπερέβην τὸν πατρικὸν οἶκον, ἐφύλασσον δὲ τὴν ᾠκοδομημένην πλευράν. οὐδὲ ἔφθειρέ με λυμεὼν ἐρημίασ φθορεὺσ ἐν πεδίῳ, οὐδὲ ἐλυμήνατό μου τὰ ἁγνὰ τῆσ παρθενίασ λυμεὼν ἀπατηλὸσ ὄφισ. ἔμεινα δὲ χρόνον ἀκμῆσ σὺν ἀνδρί. τούτων δὲ ἐνηλίκων γενομένων ἐτελεύτησεν ὁ πατὴρ αὐτῶν, μακάριοσ μὲν ἐκεῖνοσ, τὸν γὰρ τῆσ εὐτεκνίασ βίον ἐπιζήσασ τὸν τῆσ ἀτεκνίασ οὐκ ὠδυνήθη καιρόν. ὃσ ἐδίδασκεν ὑμᾶσ, ἔτι ὢν σὺν ὑμῖν, τὸν νόμον καὶ τοὺσ προφήτασ. τὸν ἀναιρεθέντα Ἄβελ ὑπὸ Κάϊν, ἀνεγίνωσκε τε ὑμῖν καὶ τὸν ὁλοκαρπούμενον Ἰσαὰκ καὶ τὸν ἐν φυλακῇ Ἰωσήφ. ἔλεγε δὲ ὑμῖν τὸν ζηλωτὴν Φινεέσ, ἐδίδασκέ τε ὑμᾶσ τοὺσ ἐν πυρὶ Ἀνανίαν καὶ Ἀζαρίαν καὶ Μισαήλ. ἐδόξαζε δὲ καὶ τὸν ἐν λάκκῳ λεόντων Δανιήλ, ὃν καὶ ἐμακάριζεν. ὑπεμίμνησκε δὲ ὑμᾶσ καὶ τὴν Ἡσαί̈ου γραφὴν τὴν λέγουσαν. κἂν διὰ πυρὸσ διέλθῃσ, φλὸξ οὐ κατακαύσει σε. τὸν ὑμνογράφον ἐμελῴδει ὑμῖν Δαυὶδ τὸν λέγοντα. πολλαὶ αἱ θλίψεισ τῶν δικαίων, καὶ ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτοὺσ ὁ Κύριοσ. τὸν Σαλομῶντα ἐπαροιμίαζεν ὑμῖν τὸν λέγοντα. ξύλον ζωῆσ ἐστι πᾶσι τοῖσ ποιοῦσιν αὐτοῦ τὸ θέλημα. τὸν Ἰεζεκιὴλ ἐπιστοποιεῖτο τὸν λέγοντα. εἰ ζήσεται τὰ ὀστᾶ τὰ ξηρὰ ταῦτα̣ ᾠδὴν μὲν γάρ, ἣν ἐδίδαξε Μωϋσῆσ, οὐκ ἐπελάθετο τὴν διδάσκουσαν καὶ λέγουσαν. ἐγὼ ἀποκτενῶ καὶ ζῆν ποιήσω. αὕτη ἡ ζωὴ ὑμῶν καὶ ἡ μακρότησ τῶν ἡμερῶν. Ὦ πικρᾶσ τῆσ τότε ἡμέρασ καὶ οὐ πικρᾶσ, ὅτε ὁ πικρὸσ Ἑλλήνων τύραννοσ πῦρ φλέξασ λέβησιν ὠμοῖσ καὶ ζέουσι θυμοῖσ ἀγαγὼν ἐπὶ τὸν καταπέλτην καὶ πάσασ τὰσ βασάνουσ αὐτοῦ τοὺσ ἑπτὰ παῖδασ τῆσ Ἁβρααμίτιδος καὶ τὰσ τῶν ὀμμάτων κόρασ ἐπήρωσε καὶ γλώσσασ ἐξέτεμε καὶ βασάνοισ ποικίλαισ ἀπέκτεινεν. ὑπὲρ ὧν ἡ θεία δίκη μετῆλθε καὶ μετελεύσεται τὸν ἀλάστορα τύραννον. οἱ δὲ Ἁβραμιαῖοι παῖδεσ σὺν τῇ ἀθλοφόρῳ μητρὶ εἰσ πατέρων χορὸν συναγελάζονται ψυχὰσ ἁγνὰσ καὶ ἀθανάτουσ ἀπειληφότεσ παρὰ τοῦ Θεοῦ, ᾧ ἡ δόξα εἰσ τοὺσ αἰῶνασ τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION