헬라어 문장 검색 - ΠλατόΡεπυβλί5́

(플라톤, Republic, book 5)

ἀγαθὴν μὲν τοίνυν τὴν τοιαύτην πόλιν τε καὶ πολιτείαν καὶ ὀρθὴν καλῶ, καὶ ἄνδρα τὸν τοιοῦτον· κακὰσ δὲ τὰσ ἄλλασ καὶ ἡμαρτημένασ, εἴπερ αὕτη ὀρθή, περί τε πόλεων διοικήσεισ καὶ περὶ ἰδιωτῶν ψυχῆσ τρόπου κατασκευήν, ἐν τέτταρσι πονηρίασ εἴδεσιν οὔσασ. ποίασ δὴ ταύτασ;

ἔφη. καὶ ἐγὼ μὲν ᾖα τὰσ ἐφεξῆσ ἐρῶν, ὥσ μοι ἐφαίνοντο ἕκασται ἐξ ἀλλήλων μεταβαίνειν·

ὁ δὲ Πολέμαρχοσ ‐ σμικρὸν γὰρ ἀπωτέρω τοῦ Ἀδειμάντου καθῆστο ‐ ἐκτείνασ τὴν χεῖρα καὶ λαβόμενοσ τοῦ ἱματίου ἄνωθεν αὐτοῦ παρὰ τὸν ὦμον, ἐκεῖνόν τε προσηγάγετο καὶ προτείνασ ἑαυτὸν ἔλεγεν ἄττα προσκεκυφώσ, ὧν ἄλλο μὲν οὐδὲν κατηκούσαμεν, τόδε δέ·

Ἀφήσομεν οὖν, ἔφη, ἢ τί δράσομεν; ἥκιστά γε, ἔφη ὁ Ἀδείμαντοσ μέγα ἤδη λέγων.

καὶ ἐγώ, τί μάλιστα, ἔφην, ὑμεῖσ οὐκ ἀφίετε;

σέ, ἦ δ’ ὅσ.

ὅτι, ἐγὼ εἶπον, τί μάλιστα;

ἀπορρᾳθυμεῖν ἡμῖν δοκεῖσ, ἔφη, καὶ εἶδοσ ὅλον οὐ τὸ ἐλάχιστον ἐκκλέπτειν τοῦ λόγου ἵνα μὴ διέλθῃσ, καὶ λήσειν οἰηθῆναι εἰπὼν αὐτὸ φαύλωσ, ὡσ ἄρα περὶ γυναικῶν τε καὶ παίδων παντὶ δῆλον ὅτι κοινὰ τὰ φίλων ἔσται.

οὐκοῦν ὀρθῶσ, ἔφην, ὦ Ἀδείμαντε;

ναί, ἦ δ’ ὅσ.

ἀλλὰ τὸ ὀρθῶσ τοῦτο, ὥσπερ τἆλλα, λόγου δεῖται τίσ ὁ τρόποσ τῆσ κοινωνίασ· πολλοὶ γὰρ ἂν γένοιντο. μὴ οὖν παρῇσ ὅντινα σὺ λέγεισ·

ὡσ ἡμεῖσ πάλαι περιμένομεν οἰόμενοί σέ που μνησθήσεσθαι παιδοποιίασ τε πέρι, πῶσ παιδοποιήσονται, καὶ γενομένουσ πῶσ θρέψουσιν, καὶ ὅλην ταύτην ἣν λέγεισ κοινωνίαν γυναικῶν τε καὶ παίδων· μέγα γάρ τι οἰόμεθα φέρειν καὶ ὅλον εἰσ πολιτείαν ὀρθῶσ ἢ μὴ ὀρθῶσ γιγνόμενον. ὃ σὺ ἤκουσασ, τὸ σὲ μὴ μεθιέναι πρὶν ἂν ταῦτα πάντα ὥσπερ τἆλλα διέλθῃσ.

καὶ ἐμὲ τοίνυν, ὁ Γλαύκων ἔφη, κοινωνὸν τῆσ ψήφου ταύτησ τίθετε.

ἀμέλει, ἔφη ὁ Θρασύμαχοσ, πᾶσι ταῦτα δεδογμένα ἡμῖν νόμιζε, ὦ Σώκρατεσ.

οἱο͂ν, ἦν δ’ ἐγώ, εἰργάσασθε ἐπιλαβόμενοί μου.

ὅσον λόγον πάλιν, ὥσπερ ἐξ ἀρχῆσ, κινεῖτε περὶ τῆσ πολιτείασ· ἣν ὡσ ἤδη διεληλυθὼσ ἔγωγε ἔχαιρον, ἀγαπῶν εἴ τισ ἐάσοι ταῦτα ἀποδεξάμενοσ ὡσ τότε ἐρρήθη. ἃ νῦν ὑμεῖσ παρακαλοῦντεσ οὐκ ἴστε ὅσον ἑσμὸν λόγων ἐπεγείρετε· ὃν ὁρῶν ἐγὼ παρῆκα τότε, μὴ παράσχοι πολὺν ὄχλον.

τί δέ;

ἦ δ’ ὃσ ὁ Θρασύμαχοσ· χρυσοχοήσοντασ οἰεί τούσδε νῦν ἐνθάδε ἀφῖχθαι, ἀλλ’ οὐ λόγων ἀκουσομένουσ; ναί, εἶπον, μετρίων γε.

μέτρον δέ γ’, ἔφη, ὦ Σώκρατεσ, ὁ Γλαύκων, τοιούτων λόγων ἀκούειν ὅλοσ ὁ βίοσ νοῦν ἔχουσιν.

ἀλλὰ τὸ μὲν ἡμέτερον ἐά· σὺ δὲ περὶ ὧν ἐρωτῶμεν μηδαμῶσ ἀποκάμῃσ ᾗ σοι δοκεῖ διεξιών, τίσ ἡ κοινωνία τοῖσ φύλαξιν ἡμῖν παίδων τε πέρι καὶ γυναικῶν ἔσται καὶ τροφῆσ νέων ἔτι ὄντων, τῆσ ἐν τῷ μεταξὺ χρόνῳ γιγνομένησ γενέσεώσ τε καὶ παιδείασ, ἣ δὴ ἐπιπονωτάτη δοκεῖ εἶναι. πειρῶ οὖν εἰπεῖν τίνα τρόπον δεῖ γίγνεσθαι αὐτήν.

οὐ ῥᾴδιον, ὦ εὔδαιμον, ἦν δ’ ἐγώ, διελθεῖν·

πολλὰσ γὰρ ἀπιστίασ ἔχει ἔτι μᾶλλον τῶν ἔμπροσθεν ὧν διήλθομεν. καὶ γὰρ ὡσ δυνατὰ λέγεται, ἀπιστοῖτ’ ἄν, καὶ εἰ ὅτι μάλιστα γένοιτο, ὡσ ἄριστ’ ἂν εἰή ταῦτα, καὶ ταύτῃ ἀπιστήσεται. διὸ δὴ καὶ ὄκνοσ τισ αὐτῶν ἅπτεσθαι, μὴ εὐχὴ δοκῇ εἶναι ὁ λόγοσ, ὦ φίλε ἑταῖρε.

μηδέν, ἦ δ’ ὅσ, ὄκνει·

οὔτε γὰρ ἀγνώμονεσ οὔτε ἄπιστοι οὔτε δύσνοι οἱ ἀκουσόμενοι. καὶ ἐγὼ εἶπον·

ὦ ἄριστε, ἦ που βουλόμενόσ με παραθαρρύνειν λέγεισ; ἔγωγ’, ἔφη.

πᾶν τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, τοὐναντίον ποιεῖσ.

πιστεύοντοσ μὲν γὰρ ἐμοῦ ἐμοὶ εἰδέναι ἃ λέγω, καλῶσ εἶχεν ἡ παραμυθία· φίλων τἀληθῆ εἰδότα λέγειν ἀσφαλὲσ καὶ θαρραλέον, ἀπιστοῦντα δὲ καὶ ζητοῦντα ἅμα τοὺσ λόγουσ ποιεῖσθαι, ὃ δὴ ἐγὼ δρῶ, φοβερόν τε καὶ σφαλερόν, οὔ τι γέλωτα ὀφλεῖν ‐ παιδικὸν γὰρ τοῦτό γε ‐ ἀλλὰ μὴ σφαλεὶσ τῆσ ἀληθείασ οὐ μόνον αὐτὸσ ἀλλὰ καὶ τοὺσ φίλουσ συνεπισπασάμενοσ κείσομαι περὶ ἃ ἥκιστα δεῖ σφάλλεσθαι.

προσκυνῶ δὲ Ἀδράστειαν, ὦ Γλαύκων, χάριν οὗ μέλλω λέγειν·

ἐλπίζω γὰρ οὖν ἔλαττον ἁμάρτημα ἀκουσίωσ τινὸσ φονέα γενέσθαι ἢ ἀπατεῶνα καλῶν τε καὶ ἀγαθῶν καὶ δικαίων νομίμων πέρι. φίλοισ, ὥστε εὖ με παραμυθῇ.

καὶ ὁ Γλαύκων γελάσασ, ἀλλ’, ὦ Σώκρατεσ, ἔφη, ἐάν τι πάθωμεν πλημμελὲσ ὑπὸ τοῦ λόγου, ἀφίεμέν σε ὥσπερ φόνου καὶ καθαρὸν εἶναι καὶ μὴ ἀπατεῶνα ἡμῶν.

ἀλλὰ θαρρήσασ λέγε. ἀλλὰ μέντοι, εἶπον, καθαρόσ γε καὶ ἐκεῖ ὁ ἀφεθείσ, ὡσ ὁ νόμοσ λέγει·

εἰκὸσ δέ γε, εἴπερ ἐκεῖ, κἀνθάδε. λέγε τοίνυν, ἔφη, τούτου γ’ ἕνεκα.

λέγειν δή, ἔφην ἐγώ, χρὴ ἀνάπαλιν αὖ νῦν, ἃ τότε ἴσωσ ἔδει ἐφεξῆσ λέγειν·

τάχα δὲ οὕτωσ ἂν ὀρθῶσ ἔχοι, μετὰ ἀνδρεῖον δρᾶμα παντελῶσ διαπερανθὲν τὸ γυναικεῖον αὖ περαίνειν, ἄλλωσ τε καὶ ἐπειδὴ σὺ οὕτω προκαλῇ.

ἀνθρώποισ γὰρ φῦσι καὶ παιδευθεῖσιν ὡσ ἡμεῖσ διήλθομεν, κατ’ ἐμὴν δόξαν οὐκ ἔστ’ ἄλλη ὀρθὴ παίδων τε καὶ γυναικῶν κτῆσίσ τε καὶ χρεία ἢ κατ’ ἐκείνην τὴν ὁρμὴν ἰοῦσιν, ἥνπερ τὸ πρῶτον ὡρμήσαμεν·

ἐπεχειρήσαμεν δέ που ὡσ ἀγέλησ φύλακασ τοὺσ ἄνδρασ καθιστάναι τῷ λόγῳ. ναί.

ἀκολουθῶμεν τοίνυν καὶ τὴν γένεσιν καὶ τροφὴν παραπλησίαν ἀποδιδόντεσ, καὶ σκοπῶμεν εἰ ἡμῖν πρέπει ἢ οὔ.

πῶσ;

ἔφη. ὧδε.

τὰσ θηλείασ τῶν φυλάκων κυνῶν πότερα συμφυλάττειν οἰόμεθα δεῖν ἅπερ ἂν οἱ ἄρρενεσ φυλάττωσι καὶ συνθηρεύειν καὶ τἆλλα κοινῇ πράττειν, ἢ τὰσ μὲν οἰκουρεῖν ἔνδον ὡσ ἀδυνάτουσ διὰ τὸν τῶν σκυλάκων τόκον τε καὶ τροφήν, τοὺσ δὲ πονεῖν τε καὶ πᾶσαν ἐπιμέλειαν ἔχειν περὶ τὰ ποίμνια; κοινῇ, ἔφη, πάντα·

πλὴν ὡσ ἀσθενεστέραισ χρώμεθα, τοῖσ δὲ ὡσ ἰσχυροτέροισ. οἱο͂́ν τ’ οὖν, ἔφην ἐγώ, ἐπὶ τὰ αὐτὰ χρῆσθαί τινι ζῴῳ, ἂν μὴ τὴν αὐτὴν τροφήν τε καὶ παιδείαν ἀποδιδῷσ;

οὐχ οἱο͂́ν τε.

εἰ ἄρα ταῖσ γυναιξὶν ἐπὶ ταὐτὰ χρησόμεθα καὶ τοῖσ ἀνδράσι, ταὐτὰ καὶ διδακτέον αὐτάσ.

ναί.

μουσικὴ μὴν ἐκείνοισ γε καὶ γυμναστικὴ ἐδόθη.

ναί.

καὶ ταῖσ γυναιξὶν ἄρα τούτω τὼ τέχνα καὶ τὰ περὶ τὸν πόλεμον ἀποδοτέον καὶ χρηστέον κατὰ ταὐτά.

εἰκὸσ ἐξ ὧν λέγεισ, ἔφη.

ἴσωσ δή, εἶπον, παρὰ τὸ ἔθοσ γελοῖα ἂν φαίνοιτο πολλὰ περὶ τὰ νῦν λεγόμενα, εἰ πράξεται ᾗ λέγεται.

καὶ μάλα, ἔφη.

τί, ἦν δ’ ἐγώ, γελοιότατον αὐτῶν ὁρᾷσ;

τῶν ἀνδρῶν, οὐ μόνον τὰσ νέασ, ἀλλὰ καὶ ἤδη τὰσ πρεσβυτέρασ, ὥσπερ τοὺσ γέροντασ ἐν τοῖσ γυμνασίοισ, ὅταν ῥυσοὶ καὶ μὴ ἡδεῖσ τὴν ὄψιν ὅμωσ φιλογυμναστῶσιν;

νὴ τὸν Δία, ἔφη·

γελοῖον γὰρ ἄν, ὥσ γε ἐν τῷ παρεστῶτι, φανείη. καὶ περὶ μουσικὴν καὶ οὐκ ἐλάχιστα περὶ τὴν τῶν ὅπλων σχέσιν καὶ ἵππων ὀχήσεισ.

ὀρθῶσ, ἔφη, λέγεισ.

ἐξῆν τοῖσ τότε ἀστείοισ πάντα ταῦτα κωμῳδεῖν.

ἢ οὐκ οἰεί; ἔγωγε.

ἀλλ’ ἐπειδὴ οἶμαι χρωμένοισ ἄμεινον τὸ ἀποδύεσθαι τοῦ συγκαλύπτειν πάντα τὰ τοιαῦτα ἐφάνη, καὶ τὸ ἐν τοῖσ ὀφθαλμοῖσ δὴ γελοῖον ἐξερρύη ὑπὸ τοῦ ἐν τοῖσ λόγοισ μηνυθέντοσ ἀρίστου·

τε καὶ κακοῦ, καὶ καλοῦ αὖ σπουδάζει πρὸσ ἄλλον τινὰ σκοπὸν στησάμενοσ ἢ τὸν τοῦ ἀγαθοῦ.

παντάπασι μὲν οὖν, ἔφη.

ἆρ’ οὖν οὐ πρῶτον μὲν τοῦτο περὶ αὐτῶν ἀνομολογητέον, εἰ δυνατὰ ἢ οὔ, καὶ δοτέον ἀμφισβήτησιν εἴτε τισ φιλοπαίσμων εἴτε σπουδαστικὸσ ἐθέλει ἀμφισβητῆσαι, πότερον δυνατὴ φύσισ ἡ ἀνθρωπίνη ἡ θήλεια τῇ τοῦ ἄρρενοσ γένουσ κοινωνῆσαι εἰσ ἅπαντα τὰ ἔργα ἢ οὐδ’ εἰσ ἕν, ἢ εἰσ τὰ μὲν οἱά τε, εἰσ δὲ τὰ οὔ, καὶ τοῦτο δὴ τὸ περὶ τὸν πόλεμον ποτέρων ἐστίν;

ἆρ’ οὐχ οὕτωσ ἂν κάλλιστά τισ ἀρχόμενοσ ὡσ τὸ εἰκὸσ καὶ κάλλιστα τελευτήσειεν;

πολύ γε, ἔφη.

βούλει οὖν, ἦν δ’ ἐγώ, ἡμεῖσ πρὸσ ἡμᾶσ αὐτοὺσ ὑπὲρ τῶν ἄλλων ἀμφισβητήσωμεν, ἵνα μὴ ἔρημα τὰ τοῦ ἑτέρου λόγου πολιορκῆται;

οὐδέν, ἔφη, κωλύει.

λέγωμεν δὴ ὑπὲρ αὐτῶν ὅτι "ὦ Σώκρατέσ τε καὶ Γλαύκων, οὐδὲν δεῖ ὑμῖν ἄλλουσ ἀμφισβητεῖν·

αὐτοὶ γὰρ ἐν ἀρχῇ τῆσ κατοικίσεωσ, ἣν ᾠκίζετε πόλιν, ὡμολογεῖτε δεῖν κατὰ φύσιν ἕκαστον ἕνα ἓν τὸ αὑτοῦ πράττειν. ὡμολογήσαμεν οἶμαι·

πῶσ γὰρ οὔ; "ἔστιν οὖν ὅπωσ οὐ πάμπολυ διαφέρει γυνὴ ἀνδρὸσ τὴν φύσιν;

πῶσ δ’ οὐ διαφέρει;

τὸ κατὰ τὴν αὑτοῦ φύσιν;

τί μήν;

"πῶσ οὖν οὐχ ἁμαρτάνετε νυνὶ καὶ τἀναντία ὑμῖν αὐτοῖσ λέγετε φάσκοντεσ αὖ τοὺσ ἄνδρασ καὶ τὰσ γυναῖκασ δεῖν τὰ αὐτὰ πράττειν, πλεῖστον κεχωρισμένην φύσιν ἔχοντασ;

ἕξεισ τι, ὦ θαυμάσιε, πρὸσ ταῦτ’ ἀπολογεῖσθαι; ὡσ μὲν ἐξαίφνησ, ἔφη, οὐ πάνυ ῥᾴδιον·

ἀλλὰ σοῦ δεήσομαί τε καὶ δέομαι καὶ τὸν ὑπὲρ ἡμῶν λόγον, ὅστισ ποτ’ ἐστίν, ἑρμηνεῦσαι. τοιαῦτα, ἃ ἐγὼ πάλαι προορῶν ἐφοβούμην τε καὶ ὤκνουν ἅπτεσθαι τοῦ νόμου τοῦ περὶ τὴν τῶν γυναικῶν καὶ παίδων κτῆσιν καὶ τροφήν.

οὐ μὰ τὸν Δία, ἔφη·

οὐ γὰρ εὐκόλῳ ἐοίκεν. οὐ γάρ, εἶπον.

ἀλλὰ δὴ ὧδ’ ἔχει· ἄντε τισ εἰσ κολυμβήθραν μικρὰν ἐμπέσῃ ἄντε εἰσ τὸ μέγιστον πέλαγοσ μέσον, ὅμωσ γε νεῖ οὐδὲν ἧττον. πάνυ μὲν οὖν.

οὐκοῦν καὶ ἡμῖν νευστέον καὶ πειρατέον σῴζεσθαι ἐκ τοῦ λόγου, ἤτοι δελφῖνά τινα ἐλπίζοντασ ἡμᾶσ ὑπολαβεῖν ἂν ἤ τινα ἄλλην ἄπορον σωτηρίαν.

ἐοίκεν, ἔφη.

φέρε δή, ἦν δ’ ἐγώ, ἐάν πῃ εὑρ́ωμεν τὴν ἔξοδον.

ὁμολογοῦμεν γὰρ δὴ ἄλλην φύσιν ἄλλο δεῖν ἐπιτηδεύειν, γυναικὸσ δὲ καὶ ἀνδρὸσ ἄλλην εἶναι· τὰσ δὲ ἄλλασ φύσεισ τὰ αὐτά φαμεν νῦν δεῖν ἐπιτηδεῦσαι. ταῦτα ἡμῶν κατηγορεῖται; κομιδῇ γε.

ἦ γενναία, ἦν δ’ ἐγώ, ὦ Γλαύκων, ἡ δύναμισ τῆσ ἀντιλογικῆσ τέχνησ.

τί δή;

ὅτι, εἶπον, δοκοῦσί μοι εἰσ αὐτὴν καὶ ἄκοντεσ πολλοὶ ἐμπίπτειν καὶ οἰέσθαι οὐκ ἐρίζειν ἀλλὰ διαλέγεσθαι, διὰ τὸ μὴ δύνασθαι κατ’ εἴδη διαιρούμενοι τὸ λεγόμενον ἐπισκοπεῖν, ἀλλὰ κατ’ αὐτὸ τὸ ὄνομα διώκειν τοῦ λεχθέντοσ τὴν ἐναντίωσιν, ἔριδι, οὐ διαλέκτῳ πρὸσ ἀλλήλουσ χρώμενοι.

ἔστι γὰρ δή, ἔφη, περὶ πολλοὺσ τοῦτο τὸ πάθοσ·

ἀλλὰ μῶν καὶ πρὸσ ἡμᾶσ τοῦτο τείνει ἐν τῷ παρόντι; παντάπασι μὲν οὖν, ἦν δ’ ἐγώ·

κινδυνεύομεν γοῦν ἄκοντεσ ἀντιλογίασ ἅπτεσθαι. πῶσ;

τὸ <μὴ> τὴν αὐτὴν φύσιν ὅτι οὐ τῶν αὐτῶν δεῖ ἐπιτηδευμάτων τυγχάνειν πάνυ ἀνδρείωσ τε καὶ ἐριστικῶσ κατὰ τὸ ὄνομα διώκομεν, ἐπεσκεψάμεθα δὲ οὐδ’ ὁπῃοῦν τί εἶδοσ τὸ τῆσ ἑτέρασ τε καὶ τῆσ αὐτῆσ φύσεωσ καὶ πρὸσ τί τεῖνον ὡριζόμεθα τότε, ὅτε τὰ ἐπιτηδεύματα ἄλλῃ φύσει ἄλλα, τῇ δὲ αὐτῇ τὰ αὐτὰ ἀπεδίδομεν.

οὐ γὰρ οὖν, ἔφη, ἐπεσκεψάμεθα.

τοιγάρτοι, εἶπον, ἔξεστιν ἡμῖν, ὡσ ἐοίκεν, ἀνερωτᾶν ἡμᾶσ αὐτοὺσ εἰ ἡ αὐτὴ φύσισ φαλακρῶν καὶ κομητῶν καὶ οὐχ ἡ ἐναντία, καὶ ἐπειδὰν ὁμολογῶμεν ἐναντίαν εἶναι, ἐὰν φαλακροὶ σκυτοτομῶσιν, μὴ ἐᾶν κομήτασ, ἐὰν δ’ αὖ κομῆται, μὴ τοὺσ ἑτέρουσ.

γελοῖον μεντἂν εἰή, ἔφη.

ἆρα κατ’ ἄλλο τι, εἶπον ἐγώ, γελοῖον, ἢ ὅτι τότε οὐ πάντωσ τὴν αὐτὴν καὶ τὴν ἑτέραν φύσιν ἐτιθέμεθα, ἀλλ’ ἐκεῖνο τὸ εἶδοσ τῆσ ἀλλοιώσεώσ τε καὶ ὁμοιώσεωσ μόνον ἐφυλάττομεν τὸ πρὸσ αὐτὰ τεῖνον τὰ ἐπιτηδεύματα;

οἱο͂ν ἰατρικὸν μὲν καὶ ἰατρικὴν τὴν ψυχὴν ὄντα τὴν αὐτὴν φύσιν ἔχειν ἐλέγομεν·

ἢ οὐκ οἰεί; ἔγωγε.

ἰατρικὸν δέ γε καὶ τεκτονικὸν ἄλλην;

πάντωσ που.

οὐκοῦν, ἦν δ’ ἐγώ, καὶ τὸ τῶν ἀνδρῶν καὶ τὸ τῶν γυναικῶν γένοσ, ἐὰν μὲν πρὸσ τέχνην τινὰ ἢ ἄλλο ἐπιτήδευμα διαφέρον φαίνηται, τοῦτο δὴ φήσομεν ἑκατέρῳ δεῖν ἀποδιδόναι·

τὸ δὲ ἄρρεν ὀχεύειν, οὐδέν τί πω φήσομεν μᾶλλον ἀποδεδεῖχθαι ὡσ πρὸσ ὃ ἡμεῖσ λέγομεν διαφέρει γυνὴ ἀνδρόσ, ἀλλ’ ἔτι οἰησόμεθα δεῖν τὰ αὐτὰ ἐπιτηδεύειν τούσ τε φύλακασ ἡμῖν καὶ τὰσ γυναῖκασ αὐτῶν.

καὶ ὀρθῶσ γ’, ἔφη.

τοῦτο αὐτὸ διδάσκειν ἡμᾶσ, πρὸσ τίνα τέχνην ἢ τί ἐπιτήδευμα τῶν περὶ πόλεωσ κατασκευὴν οὐχ ἡ αὐτὴ ἀλλὰ ἑτέρα φύσισ γυναικόσ τε καὶ ἀνδρόσ;

δίκαιον γοῦν.

τάχα τοίνυν ἄν, ὅπερ σὺ ὀλίγον πρότερον ἔλεγεσ, εἴποι ἂν καὶ ἄλλοσ, ὅτι ἐν μὲν τῷ παραχρῆμα ἱκανῶσ εἰπεῖν οὐ ῥᾴδιον, ἐπισκεψαμένῳ δὲ οὐδὲν χαλεπόν.

εἴποι γὰρ ἄν.

ἡμῖν, ἐάν πωσ ἡμεῖσ ἐκείνῳ ἐνδειξώμεθα ὅτι οὐδέν ἐστιν ἐπιτήδευμα ἴδιον γυναικὶ πρὸσ διοίκησιν πόλεωσ;

πάνυ γε.

ἴθι δή, φήσομεν πρὸσ αὐτόν, ἀποκρίνου·

ἆρα οὕτωσ ἔλεγεσ τὸν μὲν εὐφυῆ πρόσ τι εἶναι, τὸν δὲ ἀφυῆ, ἐν ᾧ ὁ μὲν ῥᾳδίωσ τι μανθάνοι, ὁ δὲ λαλεπῶσ; καὶ ὁ μὲν ἀπὸ βραχείασ μαθήσεωσ ἐπὶ πολὺ εὑρετικὸσ εἰή οὗ ἔμαθεν, ὁ δὲ πολλῆσ μαθήσεωσ τυχὼν καὶ μελέτησ μηδ’ ἃ ἔμαθε σῴζοιτο; καὶ τῷ μὲν τὰ τοῦ σώματοσ ἱκανῶσ ὑπηρετοῖ τῇ διανοίᾳ, τῷ δὲ ἐναντιοῖτο; ἆρ’ ἄλλα ἄττα ἐστὶν ἢ ταῦτα, οἷσ τὸν εὐφυῆ πρὸσ ἕκαστα καὶ τὸν μὴ ὡρίζου;

οὐδείσ, ἦ δ’ ὅσ, ἄλλα φήσει.

οἶσθά τι οὖν ὑπὸ ἀνθρώπων μελετώμενον, ἐν ᾧ οὐ πάντα ταῦτα τὸ τῶν ἀνδρῶν γένοσ διαφερόντωσ ἔχει ἢ τὸ τῶν γυναικῶν;

ἐστι πάντων ἡττώμενον;

ἀληθῆ, ἔφη, λέγεισ, ὅτι πολὺ κρατεῖται ἐν ἅπασιν ὡσ ἔποσ εἰπεῖν τὸ γένοσ τοῦ γένουσ.

γυναῖκεσ μέντοι πολλαὶ πολλῶν ἀνδρῶν βελτίουσ εἰσ πολλά· τὸ δὲ ὅλον ἔχει ὡσ σὺ λέγεισ. φύσιν, πάντων δὲ ἀνήρ, ἐπὶ πᾶσι δὲ ἀσθενέστερον γυνὴ ἀνδρόσ.

πάνυ γε.

ἦ οὖν ἀνδράσι πάντα προστάξομεν, γυναικὶ δ’ οὐδέν;

καὶ πῶσ;

ἀλλ’ ἔστι γὰρ οἶμαι, ὡσ φήσομεν, καὶ γυνὴ ἰατρική, ἡ δ’ οὔ, καὶ μουσική, ἡ δ’ ἄμουσοσ φύσει.

τί μήν;

καὶ γυμναστικὴ δ’ ἄρα οὔ, οὐδὲ πολεμική, ἡ δὲ ἀπόλεμοσ καὶ οὐ φιλογυμναστική;

οἶμαι ἔγωγε.

τί δέ;

φιλόσοφόσ τε καὶ μισόσοφοσ; καὶ θυμοειδήσ, ἡ δ’ ἄθυμόσ ἐστι; καὶ ταῦτα.

ἔστιν ἄρα καὶ φυλακικὴ γυνή, ἡ δ’ οὔ.

ἢ οὐ τοιαύτην καὶ τῶν ἀνδρῶν τῶν φυλακικῶν φύσιν ἐξελεξάμεθα; τοιαύτην μὲν οὖν.

καὶ γυναικὸσ ἄρα καὶ ἀνδρὸσ ἡ αὐτὴ φύσισ εἰσ φυλακὴν πόλεωσ, πλὴν ὅσα ἀσθενεστέρα, ἡ δὲ ἰσχυροτέρα ἐστίν.

φαίνεται.

καὶ γυναῖκεσ ἄρα αἱ τοιαῦται τοῖσ τοιούτοισ ἀνδράσιν ἐκλεκτέαι συνοικεῖν τε καὶ συμφυλάττειν, ἐπείπερ εἰσὶν ἱκαναὶ καὶ συγγενεῖσ αὐτοῖσ τὴν φύσιν.

πάνυ γε.

τὰ δ’ ἐπιτηδεύματα οὐ τὰ αὐτὰ ἀποδοτέα ταῖσ αὐταῖσ φύσεσιν;

τὰ αὐτά.

ἥκομεν ἄρα εἰσ τὰ πρότερα περιφερόμενοι, καὶ ὁμολογοῦμεν μὴ παρὰ φύσιν εἶναι ταῖσ τῶν φυλάκων γυναιξὶ μουσικήν τε καὶ γυμναστικὴν ἀποδιδόναι.

παντάπασιν μὲν οὖν.

οὐκ ἄρα ἀδύνατά γε οὐδὲ εὐχαῖσ ὅμοια ἐνομοθετοῦμεν, ἐπείπερ κατὰ φύσιν ἐτίθεμεν τὸν νόμον·

ἀλλὰ τὰ νῦν παρὰ ταῦτα γιγνόμενα παρὰ φύσιν μᾶλλον, ὡσ ἐοίκε, γίγνεται.

ἐοίκεν.

οὐκοῦν ἡ ἐπίσκεψισ ἡμῖν ἦν εἰ δυνατά γε καὶ βέλτιστα λέγοιμεν;

ἦν γάρ.

καὶ ὅτι μὲν δὴ δυνατά, διωμολόγηται;

ναί.

ὅτι δὲ δὴ βέλτιστα, τὸ μετὰ τοῦτο δεῖ διομολογηθῆναι;

δῆλον.

τε καὶ τὴν αὐτὴν φύσιν παραλαβοῦσα;

οὐκ ἄλλη.

πῶσ οὖν ἔχεισ δόξησ τοῦ τοιοῦδε πέρι;

τίνοσ δή;

τοῦ ὑπολαμβάνειν παρὰ σεαυτῷ τὸν μὲν ἀμείνω ἄνδρα, τὸν δὲ χείρω·

ἢ πάντασ ὁμοίουσ ἡγῇ; οὐδαμῶσ.

ἐν οὖν τῇ πόλει ἣν ᾠκίζομεν, πότερον οἰεί ἡμῖν ἀμείνουσ ἄνδρασ ἐξειργάσθαι τοὺσ φύλακασ, τυχόντασ ἧσ διήλθομεν παιδείασ, ἢ τοὺσ σκυτοτόμουσ, τῇ σκυτικῇ παιδευθέντασ;

γελοῖον, ἔφη, ἐρωτᾷσ.

μανθάνω, ἔφην.

τί δέ; ἄριστοι;

πολύ γε.

τί δέ;

αἱ γυναῖκεσ τῶν γυναικῶν οὐχ αὗται ἔσονται βέλτισται; καὶ τοῦτο, ἔφη, πολύ.

ἔστι δέ τι πόλει ἄμεινον ἢ γυναῖκάσ τε καὶ ἄνδρασ ὡσ ἀρίστουσ ἐγγίγνεσθαι;

οὐκ ἔστιν.

ἡμεῖσ διήλθομεν, ἀπεργάσονται;

πῶσ δ’ οὔ;

οὐ μόνον ἄρα δυνατὸν ἀλλὰ καὶ ἄριστον πόλει νόμιμον ἐτίθεμεν.

οὕτωσ.

ἀποδυτέον δὴ ταῖσ τῶν φυλάκων γυναιξίν, ἐπείπερ ἀρετὴν ἀντὶ ἱματίων ἀμφιέσονται, καὶ κοινωνητέον πολέμου τε καὶ τῆσ ἄλλησ φυλακῆσ τῆσ περὶ τὴν πόλιν, καὶ οὐκ ἄλλα πρακτέον·

τούτων δ’ αὐτῶν τὰ ἐλαφρότερα ταῖσ γυναιξὶν ἢ τοῖσ ἀνδράσι δοτέον διὰ τὴν τοῦ γένουσ ἀσθένειαν. ὁ δὲ γελῶν ἀνὴρ ἐπὶ γυμναῖσ γυναιξί, τοῦ βελτίστου ἕνεκα γυμναζομέναισ, ἀτελῆ τοῦ γελοίου σοφίασ δρέπων καρπόν, οὐδὲν οἶδεν, ὡσ ἐοίκεν, ἐφ’ ᾧ γελᾷ οὐδ’ ὅτι πράττει· κάλλιστα γὰρ δὴ τοῦτο καὶ λέγεται καὶ λελέξεται, ὅτι τὸ μὲν ὠφέλιμον καλόν, τὸ δὲ βλαβερὸν αἰσχρόν.

παντάπασι μὲν οὖν.

φύλακασ ἡμῖν καὶ τὰσ φυλακίδασ, ἀλλά πῃ τὸν λόγον αὐτὸν αὑτῷ ὁμολογεῖσθαι ὡσ δυνατά τε καὶ ὠφέλιμα λέγει;

καὶ μάλα, ἔφη, οὐ σμικρὸν κῦμα διαφεύγεισ.

φήσεισ γε, ἦν δ’ ἐγώ, οὐ μέγα αὐτὸ εἶναι, ὅταν τὸ μετὰ τοῦτο ἴδῃσ.

λέγε δή, ἴδω, ἔφη.

τούτῳ, ἦν δ’ ἐγώ, ἕπεται νόμοσ καὶ τοῖσ ἔμπροσθεν τοῖσ ἄλλοισ, ὡσ ἐγᾦμαι, ὅδε.

τίσ;

τὰσ γυναῖκασ ταύτασ τῶν ἀνδρῶν τούτων πάντων πάσασ εἶναι κοινάσ, ἰδίᾳ δὲ μηδενὶ μηδεμίαν συνοικεῖν·

καὶ τοὺσ παῖδασ αὖ κοινούσ, καὶ μήτε γονέα ἔκγονον εἰδέναι τὸν αὑτοῦ μήτε παῖδα γονέα.

πολύ, ἔφη, τοῦτο ἐκείνου μεῖζον πρὸσ ἀπιστίαν καὶ τοῦ δυνατοῦ πέρι καὶ τοῦ ὠφελίμου.

οὐκ οἶμαι, ἦν δ’ ἐγώ, περί γε τοῦ ὠφελίμου ἀμφισβητεῖσθαι ἄν, ὡσ οὐ μέγιστον ἀγαθὸν κοινὰσ μὲν τὰσ γυναῖκασ εἶναι, κοινοὺσ δὲ τοὺσ παῖδασ, εἴπερ οἱο͂́ν τε·

ἀλλ’ οἶμαι περὶ τοῦ εἰ δυνατὸν ἢ μὴ πλείστην ἂν ἀμφισβήτησιν γενέσθαι. περὶ ἀμφοτέρων, ἦ δ’ ὅσ, εὖ μάλ’ ἂν ἀμφισβητηθείη.

λέγεισ, ἦν δ’ ἐγώ, λόγων σύστασιν·

ἐγὼ δ’ ᾤμην ἔκ γε τοῦ ἑτέρου ἀποδράσεσθαι, εἴ σοι δόξειεν ὠφέλιμον εἶναι, λοιπὸν δὲ δή μοι ἔσεσθαι περὶ τοῦ δυνατοῦ καὶ μή. ἀλλ’ οὐκ ἔλαθεσ, ἦ δ’ ὅσ, ἀποδιδράσκων, ἀλλ’ ἀμφοτέρων πέρι δίδου λόγον.

ὑφεκτέον, ἦν δ’ ἐγώ, δίκην.

τοσόνδε μέντοι χάρισαί μοι· ἐάσόν με ἑορτάσαι, ὥσπερ οἱ ἀργοὶ τὴν διάνοιαν εἰώθασιν ἑστιᾶσθαι ὑφ’ ἑαυτῶν, ὅταν μόνοι πορεύωνται.

καὶ γὰρ οἱ τοιοῦτοί που, πρὶν ἐξευρεῖν τίνα τρόπον ἔσται τι ὧν ἐπιθυμοῦσι, τοῦτο παρέντεσ, ἵνα μὴ κάμνωσι βουλευόμενοι περὶ τοῦ δυνατοῦ καὶ μή, θέντεσ ὡσ ὑπάρχον εἶναι ὃ βούλονται, ἤδη τὰ λοιπὰ διατάττουσιν καὶ χαίρουσιν διεξιόντεσ οἱᾶ δράσουσι γενομένου, ἀργὸν καὶ ἄλλωσ ψυχὴν ἔτι ἀργοτέραν ποιοῦντεσ. ἤδη οὖν καὶ αὐτὸσ μαλθακίζομαι, καὶ ἐκεῖνα μὲν ἐπιθυμῶ ἀναβαλέσθαι καὶ ὕστερον ἐπισκέψασθαι, ᾗ δυνατά, νῦν δὲ ὡσ δυνατῶν ὄντων θεὶσ σκέψομαι, ἄν μοι παριῇσ, πῶσ διατάξουσιν αὐτὰ οἱ ἄρχοντεσ γιγνόμενα, καὶ ὅτι πάντων συμφορώτατ’ ἂν εἰή πραχθέντα τῇ τε πόλει καὶ τοῖσ φύλαξιν.

ταῦτα πειράσομαί σοι πρότερα συνδιασκοπεῖσθαι, ὕστερα δ’ ἐκεῖνα, εἴπερ παριεῖσ. ἀλλὰ παρίημι, ἔφη, καὶ σκόπει.

τούτου τοῦ ὀνόματοσ, οἵ τε τούτοισ ἐπίκουροι κατὰ ταὐτά, τοὺσ μὲν ἐθελήσειν ποιεῖν τὰ ἐπιταττόμενα, τοὺσ δὲ ἐπιτάξειν, τὰ μὲν αὐτοὺσ πειθομένουσ τοῖσ νόμοισ, τὰ δὲ καὶ μιμουμένουσ, ὅσα ἂν ἐκείνοισ ἐπιτρέψωμεν.

εἰκόσ, ἔφη.

σὺ μὲν τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, ὁ νομοθέτησ αὐτοῖσ, ὥσπερ τοὺσ ἄνδρασ ἐξέλεξασ, οὕτω καὶ τὰσ γυναῖκασ ἐκλέξασ παραδώσεισ καθ’ ὅσον οἱο͂́ν τε ὁμοφυεῖσ·

οἱ δέ, ἅτε οἰκίασ τε καὶ συσσίτια κοινὰ ἔχοντεσ, ἰδίᾳ δὲ οὐδενὸσ οὐδὲν τοιοῦτον κεκτημένου, ὁμοῦ δὴ ἔσονται, ὁμοῦ δὲ ἀναμεμειγμένων καὶ ἐν γυμνασίοισ καὶ ἐν τῇ ἄλλῃ τροφῇ ὑπ’ ἀνάγκησ οἶμαι τῆσ ἐμφύτου ἄξονται πρὸσ τὴν ἀλλήλων μεῖξιν. ἢ οὐκ ἀναγκαῖά σοι δοκῶ λέγειν;

οὐ γεωμετρικαῖσ γε, ἦ δ’ ὅσ, ἀλλ’ ἐρωτικαῖσ ἀνάγκαισ, αἳ κινδυνεύουσιν ἐκείνων δριμύτεραι εἶναι πρὸσ τὸ πείθειν τε καὶ ἕλκειν τὸν πολὺν λεών.

καὶ μάλα, εἶπον.

ὅσιον ἐν εὐδαιμόνων πόλει οὔτ’ ἐάσουσιν οἱ ἄρχοντεσ.

οὐ γὰρ δίκαιον, ἔφη.

δῆλον δὴ ὅτι γάμουσ τὸ μετὰ τοῦτο ποιήσομεν ἱεροὺσ εἰσ δύναμιν ὅτι μάλιστα·

εἰε͂ν δ’ ἂν ἱεροὶ οἱ ὠφελιμώτατοι. παντάπασι μὲν οὖν.

πῶσ οὖν δὴ ὠφελιμώτατοι ἔσονται;

τόδε μοι λέγε, ὦ Γλαύκων· ὁρῶ γάρ σου ἐν τῇ οἰκίᾳ καὶ κύνασ θηρευτικοὺσ καὶ τῶν γενναίων ὀρνίθων μάλα συχνούσ· ἆρ’ οὖν, ὦ πρὸσ Διόσ, προσέσχηκάσ τι τοῖσ τούτων γάμοισ τε καὶ παιδοποιίᾳ; τὸ ποῖον;

ἔφη. πρῶτον μὲν αὐτῶν τούτων, καίπερ ὄντων γενναίων, ἆρ’ οὐκ εἰσί τινεσ καὶ γίγνονται ἄριστοι;

εἰσίν.

πότερον οὖν ἐξ ἁπάντων ὁμοίωσ γεννᾷσ, ἢ προθυμῇ ὅτι μάλιστα ἐκ τῶν ἀρίστων;

ἐκ τῶν ἀρίστων.

τί δ’;

ἐκ τῶν νεωτάτων ἢ ἐκ τῶν γεραιτάτων ἢ ἐξ ἀκμαζόντων ὅτι μάλιστα; ἐξ ἀκμαζόντων.

καὶ ἂν μὴ οὕτω γεννᾶται, πολύ σοι ἡγῇ χεῖρον ἔσεσθαι τό τε τῶν ὀρνίθων καὶ τὸ τῶν κυνῶν γένοσ;

ἔγωγ’, ἔφη.

τί δὲ ἵππων οἰεί, ἦν δ’ ἐγώ, καὶ τῶν ἄλλων ζῴων;

ἦ ἄλλῃ πῃ ἔχειν; ἄτοπον μεντἄν, ἦ δ’ ὅσ, εἰή.

βαβαῖ, ἦν δ’ ἐγώ, ὦ φίλε ἑταῖρε, ὡσ ἄρα σφόδρα ἡμῖν δεῖ ἄκρων εἶναι τῶν ἀρχόντων, εἴπερ καὶ περὶ τὸ τῶν ἀνθρώπων γένοσ ὡσαύτωσ ἔχει.

ἀλλὰ μὲν δὴ ἔχει, ἔφη·

ἀλλὰ τί δή; ὅτι ἀνάγκη αὐτοῖσ, ἦν δ’ ἐγώ, φαρμάκοισ πολλοῖσ χρῆσθαι.

ἰατρὸν δέ που μὴ δεομένοισ μὲν σώμασι φαρμάκων, ἀλλὰ διαίτῃ ἐθελόντων ὑπακούειν, καὶ φαυλότερον ἐξαρκεῖν ἡγούμεθα εἶναι· ὅταν δὲ δὴ καὶ φαρμακεύειν δέῃ, ἴσμεν ὅτι ἀνδρειοτέρου δεῖ τοῦ ἰατροῦ. ἀληθῆ·

ἀλλὰ πρὸσ τί λέγεισ; πρὸσ τόδε, ἦν δ’ ἐγώ·

συχνῷ τῷ ψεύδει καὶ τῇ ἀπάτῃ κινδυνεύει ἡμῖν δεήσειν χρῆσθαι τοὺσ ἄρχοντασ ἐπ’ ὠφελίᾳ τῶν ἀρχομένων. ἔφαμεν δέ που ἐν φαρμάκου εἴδει πάντα τὰ τοιαῦτα χρήσιμα εἶναι.

καὶ ὀρθῶσ γε, ἔφη.

ἐν τοῖσ γάμοισ τοίνυν καὶ παιδοποιίαισ ἐοίκε τὸ ὀρθὸν τοῦτο γίγνεσθαι οὐκ ἐλάχιστον.

πῶσ δή;

τῶν δὲ μή, εἰ μέλλει τὸ ποίμνιον ὅτι ἀκρότατον εἶναι, καὶ ταῦτα πάντα γιγνόμενα λανθάνειν πλὴν αὐτοὺσ τοὺσ ἄρχοντασ, εἰ αὖ ἡ ἀγέλη τῶν φυλάκων ὅτι μάλιστα ἀστασίαστοσ ἔσται.

ὀρθότατα, ἔφη.

οὐκοῦν δὴ ἑορταί τινεσ νομοθετητέαι ἐν αἷσ συνάξομεν τάσ τε νύμφασ καὶ τοὺσ νυμφίουσ καὶ θυσίαι, καὶ ὕμνοι ποιητέοι τοῖσ ἡμετέροισ ποιηταῖσ πρέποντεσ τοῖσ γιγνομένοισ γάμοισ·

τὸ δὲ πλῆθοσ τῶν γάμων ἐπὶ τοῖσ ἄρχουσι ποιήσομεν, ἵν’ ὡσ μάλιστα διασῴζωσι τὸν αὐτὸν ἀριθμὸν τῶν ἀνδρῶν, πρὸσ πολέμουσ τε καὶ νόσουσ καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα ἀποσκοποῦντεσ, καὶ μήτε μεγάλη ἡμῖν ἡ πόλισ κατὰ τὸ δυνατὸν μήτε σμικρὰ γίγνηται.

ὀρθῶσ, ἔφη.

κλῆροι δή τινεσ οἶμαι ποιητέοι κομψοί, ὥστε τὸν φαῦλον ἐκεῖνον αἰτιᾶσθαι ἐφ’ ἑκάστησ συνέρξεωσ τύχην ἀλλὰ μὴ τοὺσ ἄρχοντασ.

καὶ μάλα, ἔφη.

καὶ τοῖσ ἀγαθοῖσ γέ που τῶν νέων ἐν πολέμῳ ἢ ἄλλοθί που γέρα δοτέον καὶ ἆθλα ἄλλα τε καὶ ἀφθονεστέρα ἡ ἐξουσία τῆσ τῶν γυναικῶν συγκοιμήσεωσ, ἵνα καὶ ἅμα μετὰ προφάσεωσ ὡσ πλεῖστοι τῶν παίδων ἐκ τῶν τοιούτων σπείρωνται.

ὀρθῶσ.

ναί.

τὰ μὲν δὴ τῶν ἀγαθῶν, δοκῶ, λαβοῦσαι εἰσ τὸν σηκὸν οἴσουσιν παρά τινασ τροφοὺσ χωρὶσ οἰκούσασ ἔν τινι μέρει τῆσ πόλεωσ·

τὰ δὲ τῶν χειρόνων, καὶ ἐάν τι τῶν ἑτέρων ἀνάπηρον γίγνηται, ἐν ἀπορρήτῳ τε καὶ ἀδήλῳ κατακρύψουσιν ὡσ πρέπει. εἴπερ μέλλει, ἔφη, καθαρὸν τὸ γένοσ τῶν φυλάκων ἔσεσθαι.

μηχανώμενοι ὅπωσ μηδεμία τὸ αὑτῆσ αἰσθήσεται, καὶ ἄλλασ γάλα ἐχούσασ ἐκπορίζοντεσ, ἐὰν μὴ αὐταὶ ἱκαναὶ ὦσι, καὶ αὐτῶν τούτων ἐπιμελήσονται ὅπωσ μέτριον χρόνον θηλάσονται, ἀγρυπνίασ δὲ καὶ τὸν ἄλλον πόνον τίτθαισ τε καὶ τροφοῖσ παραδώσουσιν;

πολλὴν ῥᾳστώνην, ἔφη, λέγεισ τῆσ παιδοποιίασ ταῖσ τῶν φυλάκων γυναιξίν.

πρέπει γάρ, ἦν δ’ ἐγώ.

τὸ δ’ ἐφεξῆσ διέλθωμεν ὃ προυθέμεθα. ἔφαμεν γὰρ δὴ ἐξ ἀκμαζόντων δεῖν τὰ ἔκγονα γίγνεσθαι. ἀληθῆ.

ἆρ’ οὖν σοι συνδοκεῖ μέτριοσ χρόνοσ ἀκμῆσ τὰ εἴκοσι ἔτη γυναικί, ἀνδρὶ δὲ τὰ τριάκοντα;

τὰ ποῖα αὐτῶν;

ἔφη. γυναικὶ μέν, ἦν δ’ ἐγώ, ἀρξαμένῃ ἀπὸ εἰκοσιέτιδοσ μέχρι τετταρακονταέτιδοσ τίκτειν τῇ πόλει·

ἀνδρὶ δέ, ἐπειδὰν τὴν ὀξυτάτην δρόμου ἀκμὴν παρῇ, τὸ ἀπὸ τούτου γεννᾶν τῇ πόλει μέχρι πεντεκαιπεντηκονταέτουσ. ἀμφοτέρων γοῦν, ἔφη, αὕτη ἀκμὴ σώματόσ τε καὶ φρονήσεωσ.

ὠφελιμωτέρουσ ἀεὶ τοὺσ ἐκγόνουσ γίγνεσθαι, ἀλλ’ ὑπὸ σκότου μετὰ δεινῆσ ἀκρατείασ γεγονώσ.

ὀρθῶσ, ἔφη.

ὁ αὐτὸσ δέ γ’, εἶπον, νόμοσ, ἐάν τισ τῶν ἔτι γεννώντων μὴ συνέρξαντοσ ἄρχοντοσ ἅπτηται τῶν ἐν ἡλικίᾳ γυναικῶν·

νόθον γὰρ καὶ ἀνέγγυον καὶ ἀνίερον φήσομεν αὐτὸν παῖδα τῇ πόλει καθιστάναι. ὀρθότατα, ἔφη.

ᾧ ἂν ἐθέλωσι, πλὴν θυγατρὶ καὶ μητρὶ καὶ ταῖσ τῶν θυγατέρων παισὶ καὶ ταῖσ ἄνω μητρόσ, καὶ γυναῖκασ αὖ πλὴν ὑεῖ καὶ πατρὶ καὶ τοῖσ τούτων εἰσ τὸ κάτω καὶ ἐπὶ τὸ ἄνω, καὶ ταῦτά γ’ ἤδη πάντα διακελευσάμενοι προθυμεῖσθαι μάλιστα μὲν μηδ’ εἰσ φῶσ ἐκφέρειν κύημα μηδέ γ’ ἕν, ἐὰν γένηται, ἐὰν δέ τι βιάσηται, οὕτω τιθέναι, ὡσ οὐκ οὔσησ τροφῆσ τῷ τοιούτῳ.

καὶ ταῦτα μέν γ’, ἔφη, μετρίωσ λέγεται·

θυγατέρασ καὶ ἃ νυνδὴ ἔλεγεσ πῶσ διαγνώσονται ἀλλήλων;

οὐδαμῶσ, ἦν δ’ ἐγώ·

ἀλλ’ ἀφ’ ἧσ ἂν ἡμέρασ τισ αὐτῶν νυμφίοσ γένηται, μετ’ ἐκείνην δεκάτῳ μηνὶ καὶ ἑβδόμῳ δὴ ἃ ἂν γένηται ἔκγονα, ταῦτα πάντα προσερεῖ τὰ μὲν ἄρρενα ὑεῖσ, τὰ δὲ θήλεα θυγατέρασ, καὶ ἐκεῖνα ἐκεῖνον πατέρα, καὶ οὕτω δὴ τὰ τούτων ἔκγονα παίδων παῖδασ, καὶ ἐκεῖν’ αὖ ἐκείνουσ πάππουσ τε καὶ τηθάσ, τὰ δ’ ἐν ἐκείνῳ τῷ χρόνῳ γεγονότα, ἐν ᾧ αἱ μητέρεσ καὶ οἱ πατέρεσ αὐτῶν ἐγέννων, ἀδελφάσ τε καὶ ἀδελφούσ, ὥστε, ὃ νυνδὴ ἐλέγομεν, ἀλλήλων μὴ ἅπτεσθαι. ἀδελφοὺσ δὲ καὶ ἀδελφὰσ δώσει ὁ νόμοσ συνοικεῖν, ἐὰν ὁ κλῆροσ ταύτῃ συμπίπτῃ καὶ ἡ Πυθία προσαναιρῇ.

ὀρθότατα, ἦ δ’ ὅσ.

ἡ μὲν δὴ κοινωνία, ὦ Γλαύκων, αὕτη τε καὶ τοιαύτη γυναικῶν τε καὶ παίδων τοῖσ φύλαξί σοι τῆσ πόλεωσ·

ὡσ δὲ ἑπομένη τε τῇ ἄλλῃ πολιτείᾳ καὶ μακρῷ βελτίστη, δεῖ δὴ τὸ μετὰ τοῦτο βεβαιώσασθαι παρὰ τοῦ λόγου. ἢ πῶσ ποιῶμεν; οὕτω νὴ Δία, ἦ δ’ ὅσ.

ἆρ’ οὖν οὐχ ἥδε ἀρχὴ τῆσ ὁμολογίασ, ἐρέσθαι ἡμᾶσ αὐτοὺσ τί ποτε τὸ μέγιστον ἀγαθὸν ἔχομεν εἰπεῖν εἰσ πόλεωσ κατασκευήν, οὗ δεῖ στοχαζόμενον τὸν νομοθέτην τιθέναι τοὺσ νόμουσ, καὶ τί μέγιστον κακόν, εἶτα ἐπισκέψασθαι ἆρα ἃ νυνδὴ διήλθομεν εἰσ μὲν τὸ τοῦ ἀγαθοῦ ἴχνοσ ἡμῖν ἁρμόττει, τῷ δὲ τοῦ κακοῦ ἀναρμοστεῖ;

πάντων μάλιστα, ἔφη.

ἔχομεν οὖν τι μεῖζον κακὸν πόλει ἢ ἐκεῖνο ὃ ἂν αὐτὴν διασπᾷ καὶ ποιῇ πολλὰσ ἀντὶ μιᾶσ;

ἢ μεῖζον ἀγαθὸν τοῦ ὃ ἂν συνδῇ τε καὶ ποιῇ μίαν;

οὐκ ἔχομεν.

οὐκοῦν ἡ μὲν ἡδονῆσ τε καὶ λύπησ κοινωνία συνδεῖ, ὅταν ὅτι μάλιστα πάντεσ οἱ πολῖται τῶν αὐτῶν γιγνομένων τε καὶ ἀπολλυμένων παραπλησίωσ χαίρωσι καὶ λυπῶνται;

παντάπασι μὲν οὖν, ἔφη.

παθήμασι τῆσ πόλεώσ τε καὶ τῶν ἐν τῇ πόλει;

τί δ’ οὔ;

ἆρ’ οὖν ἐκ τοῦδε τὸ τοιόνδε γίγνεται, ὅταν μὴ ἅμα φθέγγωνται ἐν τῇ πόλει τὰ τοιάδε ῥήματα, τό τε ἐμὸν καὶ τὸ οὐκ ἐμόν;

καὶ περὶ τοῦ ἀλλοτρίου κατὰ ταὐτά; κομιδῇ μὲν οὖν.

ἐν ᾗτινι δὴ πόλει πλεῖστοι ἐπὶ τὸ αὐτὸ κατὰ ταὐτὰ τοῦτο λέγουσι τὸ ἐμὸν καὶ τὸ οὐκ ἐμόν, αὕτη ἄριστα διοικεῖται;

πολύ γε.

καὶ ἥτισ δὴ ἐγγύτατα ἑνὸσ ἀνθρώπου ἔχει;

οἱο͂ν ὅταν που ἡμῶν δάκτυλόσ του πληγῇ, πᾶσα ἡ κοινωνία ἡ κατὰ τὸ σῶμα πρὸσ τὴν ψυχὴν τεταμένη εἰσ μίαν σύνταξιν τὴν τοῦ ἄρχοντοσ ἐν αὐτῇ ᾔσθετό τε καὶ πᾶσα ἅμα συνήλγησεν μέρουσ πονήσαντοσ ὅλη, καὶ οὕτω δὴ λέγομεν ὅτι ὁ ἄνθρωποσ τὸν δάκτυλον ἀλγεῖ· καὶ περὶ ἄλλου ὁτουοῦν τῶν τοῦ ἀνθρώπου ὁ αὐτὸσ λόγοσ, περί τε λύπησ πονοῦντοσ μέρουσ καὶ περὶ ἡδονῆσ ῥαί̈ζοντοσ;

ὁ αὐτὸσ γάρ, ἔφη·

καὶ τοῦτο ὃ ἐρωτᾷσ, τοῦ τοιούτου ἐγγύτατα ἡ ἄριστα πολιτευομένη πόλισ οἰκεῖ. ἢ κακὸν ἡ τοιαύτη πόλισ μάλιστά τε φήσει ἑαυτῆσ εἶναι τὸ πάσχον, καὶ ἢ συνησθήσεται ἅπασα ἢ συλλυπήσεται.

ἀνάγκη, ἔφη, τήν γε εὔνομον.

ὡρ́α ἂν εἰή, ἦν δ’ ἐγώ, ἐπανιέναι ἡμῖν ἐπὶ τὴν ἡμετέραν πόλιν, καὶ τὰ τοῦ λόγου ὁμολογήματα σκοπεῖν ἐν αὐτῇ, εἰ αὐτὴ μάλιστ’ ἔχει εἴτε καὶ ἄλλη τισ μᾶλλον.

οὐκοῦν χρή, ἔφη.

τί οὖν;

ἔστι μέν που καὶ ἐν ταῖσ ἄλλαισ πόλεσιν ἄρχοντέσ τε καὶ δῆμοσ, ἔστι δὲ καὶ ἐν ταύτῃ; ἔστι.

πολίτασ μὲν δὴ πάντεσ οὗτοι ἀλλήλουσ προσεροῦσι;

πῶσ δ’ οὔ;

ἀλλὰ πρὸσ τῷ πολίτασ τί ὁ ἐν ταῖσ ἄλλαισ δῆμοσ τοὺσ ἄρχοντασ προσαγορεύει;

ἐν μὲν ταῖσ πολλαῖσ δεσπότασ, ἐν δὲ ταῖσ δημοκρατουμέναισ αὐτὸ τοὔνομα τοῦτο, ἄρχοντασ.

τί δ’ ὁ ἐν τῇ ἡμετέρᾳ δῆμοσ;

πρὸσ τῷ πολίτασ τί τοὺσ ἄρχοντάσ φησιν εἶναι; σωτῆράσ τε καὶ ἐπικούρουσ, ἔφη.

τί δ’ οὗτοι τὸν δῆμον;

μισθοδότασ τε καὶ τροφέασ.

οἱ δ’ ἐν ταῖσ ἄλλαισ ἄρχοντεσ τοὺσ δήμουσ;

δούλουσ, ἔφη.

τί δ’ οἱ ἄρχοντεσ ἀλλήλουσ;

συνάρχοντασ, ἔφη.

τί δ’ οἱ ἡμέτεροι;

συμφύλακασ.

ἔχεισ οὖν εἰπεῖν τῶν ἀρχόντων τῶν ἐν ταῖσ ἄλλαισ πόλεσιν, εἴ τίσ τινα ἔχει προσειπεῖν τῶν συναρχόντων τὸν μὲν ὡσ οἰκεῖον, τὸν δ’ ὡσ ἀλλότριον;

καὶ πολλούσ γε.

τὸν δ’ ἀλλότριον ὡσ οὐχ ἑαυτοῦ;

οὕτω.

τί δὲ οἱ παρὰ σοὶ φύλακεσ;

ἔσθ’ ὅστισ αὐτῶν ἔχοι ἂν τῶν συμφυλάκων νομίσαι τινὰ ἢ προσειπεῖν ὡσ ἀλλότριον; οὐδαμῶσ, ἔφη·

παντὶ γὰρ ᾧ ἂν ἐντυγχάνῃ, ἢ ὡσ ἀδελφῷ ἢ ὡσ ἀδελφῇ ἢ ὡσ πατρὶ ἢ ὡσ μητρὶ ἢ ὑεῖ ἢ θυγατρὶ ἢ τούτων ἐκγόνοισ ἢ προγόνοισ νομιεῖ ἐντυγχάνειν. κάλλιστα, ἦν δ’ ἐγώ, λέγεισ, ἀλλ’ ἔτι καὶ τόδε εἰπέ·

πότερον αὐτοῖσ τὰ ὀνόματα μόνον οἰκεῖα νομοθετήσεισ, ἢ καὶ τὰσ πράξεισ πάσασ κατὰ τὰ ὀνόματα πράττειν, περί τε τοὺσ πατέρασ, ὅσα νόμοσ περὶ πατέρασ αἰδοῦσ τε πέρι καὶ κηδεμονίασ καὶ τοῦ ὑπήκοον δεῖν εἶναι τῶν γονέων, ἢ μήτε πρὸσ θεῶν μήτε πρὸσ ἀνθρώπων αὐτῷ ἄμεινον ἔσεσθαι, ὡσ οὔτε ὅσια οὔτε δίκαια πράττοντοσ ἄν, εἰ ἄλλα πράττοι ἢ ταῦτα; αὗταί σοι ἢ ἄλλαι φῆμαι ἐξ ἁπάντων τῶν πολιτῶν ὑμνήσουσιν εὐθὺσ περὶ τὰ τῶν παίδων ὦτα καὶ περὶ πατέρων, οὓσ ἂν αὐτοῖσ τισ ἀποφήνῃ, καὶ περὶ τῶν ἄλλων συγγενῶν;

αὗται, ἔφη·

γελοῖον γὰρ ἂν εἰή εἰ ἄνευ ἔργων οἰκεῖα ὀνόματα διὰ τῶν στομάτων μόνον φθέγγοιντο. πασῶν ἄρα πόλεων μάλιστα ἐν αὐτῇ συμφωνήσουσιν ἑνόσ τινοσ ἢ εὖ ἢ κακῶσ πράττοντοσ ὃ νυνδὴ ἐλέγομεν τὸ ῥῆμα, τὸ ὅτι τὸ ἐμὸν εὖ πράττει ἢ ὅτι τὸ ἐμὸν κακῶσ.

ἀληθέστατα αὖ, ἦ δ’ ὅσ.

οὐκοῦν μετὰ τούτου τοῦ δόγματόσ τε καὶ ῥήματοσ ἔφαμεν συνακολουθεῖν τάσ τε ἡδονὰσ καὶ τὰσ λύπασ κοινῇ;

καὶ ὀρθῶσ γε ἔφαμεν.

οὐκοῦν μάλιστα τοῦ αὐτοῦ κοινωνήσουσιν ἡμῖν οἱ πολῖται, ὃ δὴ ἐμὸν ὀνομάσουσιν;

τούτου δὲ κοινωνοῦντεσ οὕτω δὴ λύπησ τε καὶ ἡδονῆσ μάλιστα κοινωνίαν ἕξουσιν; πολύ γε.

ἆρ’ οὖν τούτων αἰτία πρὸσ τῇ ἄλλῃ καταστάσει ἡ τῶν γυναικῶν τε καὶ παίδων κοινωνία τοῖσ φύλαξιν;

πολὺ μὲν οὖν μάλιστα, ἔφη.

ἀλλὰ μὴν μέγιστόν γε πόλει αὐτὸ ὡμολογήσαμεν ἀγαθόν, ἀπεικάζοντεσ εὖ οἰκουμένην πόλιν σώματι πρὸσ μέροσ αὑτοῦ λύπησ τε πέρι καὶ ἡδονῆσ ὡσ ἔχει.

καὶ ὀρθῶσ γ’, ἔφη, ὡμολογήσαμεν.

τοῦ μεγίστου ἄρα ἀγαθοῦ τῇ πόλει αἰτία ἡμῖν πέφανται ἡ κοινωνία τοῖσ ἐπικούροισ τῶν τε παίδων καὶ τῶν γυναικῶν.

καὶ μάλ’, ἔφη.

καὶ μὲν δὴ καὶ τοῖσ πρόσθεν γε ὁμολογοῦμεν·

τι κτῆμα, ἀλλὰ παρὰ τῶν ἄλλων τροφὴν λαμβάνοντασ, μισθὸν τῆσ φυλακῆσ, κοινῇ πάντασ ἀναλίσκειν, εἰ μέλλοιεν ὄντωσ φύλακεσ εἶναι.

ὀρθῶσ, ἔφη.

τὸν δὲ εἰσ τὴν ἑαυτοῦ ἑτέραν οὖσαν, καὶ γυναῖκά τε καὶ παῖδασ ἑτέρουσ, ἡδονάσ τε καὶ ἀλγηδόνασ ἐμποιοῦντασ ἰδίων ὄντων ἰδίασ, ἀλλ’ ἑνὶ δόγματι τοῦ οἰκείου πέρι ἐπὶ τὸ αὐτὸ τείνοντασ πάντασ εἰσ τὸ δυνατὸν ὁμοπαθεῖσ λύπησ τε καὶ ἡδονῆσ εἶναι;

κομιδῇ μὲν οὖν, ἔφη.

τί δέ;

δίκαι τε καὶ ἐγκλήματα πρὸσ ἀλλήλουσ οὐκ οἰχήσεται ἐξ αὐτῶν ὡσ ἔποσ εἰπεῖν διὰ τὸ μηδὲν ἴδιον ἐκτῆσθαι πλὴν τὸ σῶμα, τὰ δ’ ἄλλα κοινά; τούτοισ ἀστασιάστοισ εἶναι, ὅσα γε διὰ χρημάτων ἢ παίδων καὶ συγγενῶν κτῆσιν ἄνθρωποι στασιάζουσιν;

πολλὴ ἀνάγκη, ἔφη, ἀπηλλάχθαι.

καὶ μὴν οὐδὲ βιαίων γε οὐδ’ αἰκίασ δίκαι δικαίωσ ἂν εἰε͂ν ἐν αὐτοῖσ·

ἥλιξι μὲν γὰρ ἥλικασ ἀμύνεσθαι καλὸν καὶ δίκαιόν που φήσομεν, ἀνάγκην σωμάτων ἐπιμελείᾳ τιθέντεσ. ὀρθῶσ, ἔφη.

καὶ γὰρ τόδε ὀρθὸν ἔχει, ἦν δ’ ἐγώ, οὗτοσ ὁ νόμοσ·

εἴ πού τίσ τῳ θυμοῖτο, ἐν τῷ τοιούτῳ πληρῶν τὸν θυμὸν ἧττον ἐπὶ μείζουσ ἂν ἰοί στάσεισ. πάνυ μὲν οὖν.

πρεσβυτέρῳ μὴν νεωτέρων πάντων ἄρχειν τε καὶ κολάζειν προστετάξεται.

δῆλον.

καὶ μὴν ὅτι γε νεώτεροσ πρεσβύτερον, ἂν μὴ ἄρχοντεσ προστάττωσιν, οὔτε ἄλλο βιάζεσθαι ἐπιχειρήσει ποτὲ οὔτε τύπτειν, ὡσ τὸ εἰκόσ.

οἶμαι δ’ οὐδὲ ἄλλωσ ἀτιμάσει· γονέων μὴ ἅπτεσθαι εἴργουσα, δέοσ δὲ τὸ τῷ πάσχοντι τοὺσ ἄλλουσ βοηθεῖν, τοὺσ μὲν ὡσ ὑεῖσ, τοὺσ δὲ ὡσ ἀδελφούσ, τοὺσ δὲ ὡσ πατέρασ.

συμβαίνει γὰρ οὕτωσ, ἔφη.

πανταχῇ δὴ ἐκ τῶν νόμων εἰρήνην πρὸσ ἀλλήλουσ οἱ ἄνδρεσ ἄξουσι;

πολλήν γε.

τούτων μὴν ἐν ἑαυτοῖσ μὴ στασιαζόντων οὐδὲν δεινὸν μή ποτε ἡ ἄλλη πόλισ πρὸσ τούτουσ ἢ πρὸσ ἀλλήλουσ διχοστατήσῃ.

οὐ γὰρ οὖν.

καὶ λέγειν, ὧν ἀπηλλαγμένοι ἂν εἰε͂ν, κολακείασ τε πλουσίων πένητεσ ἀπορίασ τε καὶ ἀλγηδόνασ ὅσασ ἐν παιδοτροφίᾳ καὶ χρηματισμοῖσ διὰ τροφὴν οἰκετῶν ἀναγκαίαν ἴσχουσι, τὰ μὲν δανειζόμενοι, τὰ δ’ ἐξαρνούμενοι, τὰ δὲ πάντωσ πορισάμενοι θέμενοι παρὰ γυναῖκάσ τε καὶ οἰκέτασ, ταμιεύειν παραδόντεσ, ὅσα τε, ὦ φίλε, περὶ αὐτὰ καὶ οἱᾶ πάσχουσι, δῆλά τε δὴ καὶ ἀγεννῆ καὶ οὐκ ἄξια λέγειν.

δῆλα γάρ, ἔφη, καὶ τυφλῷ.

πάντων τε δὴ τούτων ἀπαλλάξονται, ζήσουσί τε τοῦ μακαριστοῦ βίου ὃν οἱ Ὀλυμπιονῖκαι ζῶσι μακαριώτερον.

πῇ;

διὰ σμικρόν που μέροσ εὐδαιμονίζονται ἐκεῖνοι ὧν τούτοισ ὑπάρχει.

ἥ τε γὰρ τῶνδε νίκη καλλίων, ἥ τ’ ἐκ τοῦ δημοσίου τροφὴ τελεωτέρα. παρὰ τῆσ αὑτῶν πόλεωσ ζῶντέσ τε καὶ τελευτήσαντεσ ταφῆσ ἀξίασ μετέχουσιν.

καὶ μάλα, ἔφη, καλά.

μέμνησαι οὖν, ἦν δ’ ἐγώ, ὅτι ἐν τοῖσ πρόσθεν οὐκ οἶδα ὅτου λόγοσ ἡμῖν ἐπέπληξεν ὅτι τοὺσ φύλακασ οὐκ εὐδαίμονασ ποιοῖμεν, οἷσ ἐξὸν πάντα ἔχειν τὰ τῶν πολιτῶν οὐδὲν ἔχοιεν;

ἡμεῖσ δέ που εἴπομεν ὅτι τοῦτο μέν, εἴ που παραπίπτοι, εἰσ αὖθισ σκεψοίμεθα, νῦν δὲ τοὺσ μὲν φύλακασ φύλακασ ποιοῖμεν, τὴν δὲ πόλιν ὡσ οἱοῖ́ τ’ εἶμεν εὐδαιμονεστάτην, ἀλλ’ οὐκ εἰσ ἓν ἔθνοσ ἀποβλέποντεσ ἐν αὐτῇ τοῦτο εὔδαιμον πλάττοιμεν;

μέμνημαι, ἔφη.

τί οὖν;

μή πῃ κατὰ τὸν τῶν σκυτοτόμων φαίνεται βίον ἤ τινων ἄλλων δημιουργῶν ἢ τὸν τῶν γεωργῶν;

οὔ μοι δοκεῖ, ἔφη.

αὐτὸν διὰ δύναμιν ἐπὶ τὸ ἅπαντα τὰ ἐν τῇ πόλει οἰκειοῦσθαι, γνώσεται τὸν Ἡσίοδον ὅτι τῷ ὄντι ἦν σοφὸσ λέγων πλέον εἶναί πωσ ἥμισυ παντόσ.

ἐμοὶ μέν, ἔφη, συμβούλῳ χρώμενοσ μενεῖ ἐπὶ τούτῳ τῷ βίῳ.

συνθηρεύειν ὥσπερ κύνασ, καὶ πάντα πάντῃ κατὰ τὸ δυνατὸν κοινωνεῖν, καὶ ταῦτα πραττούσασ τά τε βέλτιστα πράξειν καὶ οὐ παρὰ φύσιν τὴν τοῦ θήλεοσ πρὸσ τὸ ἄρρεν, ᾗ πεφύκατον πρὸσ ἀλλήλω κοινωνεῖν;

συγχωρῶ, ἔφη.

οὐκοῦν, ἦν δ’ ἐγώ, ἐκεῖνο λοιπὸν διελέσθαι, εἰ ἄρα καὶ ἐν ἀνθρώποισ δυνατόν, ὥσπερ ἐν ἄλλοισ ζῴοισ, ταύτην τὴν κοινωνίαν ἐγγενέσθαι, καὶ ὅπῃ δυνατόν;

ἔφθησ, ἔφη, εἰπὼν ᾗ ἔμελλον ὑπολήψεσθαι.

περὶ μὲν γὰρ τῶν ἐν τῷ πολέμῳ οἶμαι, ἔφην, δῆλον ὃν τρόπον πολεμήσουσιν.

πῶσ;

ἦ δ’ ὅσ. ὅτι κοινῇ στρατεύσονται, καὶ πρόσ γε ἄξουσι τῶν παίδων εἰσ τὸν πόλεμον ὅσοι ἁδροί, ἵν’ ὥσπερ οἱ τῶν ἄλλων δημιουργῶν θεῶνται ταῦτα ἃ τελεωθέντασ δεήσει δημιουργεῖν·

πρὸσ δὲ τῇ θέᾳ διακονεῖν καὶ ὑπηρετεῖν πάντα τὰ περὶ τὸν πόλεμον, καὶ θεραπεύειν πατέρασ τε καὶ μητέρασ.

ἢ οὐκ ᾔσθησαι τὰ περὶ τὰσ τέχνασ, οἱο͂ν τοὺσ τῶν κεραμέων παῖδασ, ὡσ πολὺν χρόνον διακονοῦντεσ θεωροῦσι πρὶν ἅπτεσθαι τοῦ κεραμεύειν; καὶ μάλα.

ἦ οὖν ἐκείνοισ ἐπιμελέστερον παιδευτέον ἢ τοῖσ φύλαξι τοὺσ αὑτῶν ἐμπειρίᾳ τε καὶ θέᾳ τῶν προσηκόντων;

καταγέλαστον μεντἄν, ἔφη, εἰή.

παρόντων ὧν ἂν τέκῃ.

ἔστιν οὕτω.

κίνδυνοσ δέ, ὦ Σώκρατεσ, οὐ σμικρὸσ σφαλεῖσιν, οἱᾶ δὴ ἐν πολέμῳ φιλεῖ, πρὸσ ἑαυτοῖσ παῖδασ ἀπολέσαντασ ποιῆσαι καὶ τὴν ἄλλην πόλιν ἀδύνατον ἀναλαβεῖν. ἀληθῆ, ἦν δ’ ἐγώ, λέγεισ.

ἀλλὰ σὺ πρῶτον μὲν ἡγῇ παρασκευαστέον τὸ μή ποτε κινδυνεῦσαι; οὐδαμῶσ.

τί δ’;

εἴ που κινδυνευτέον, οὐκ ἐν ᾧ βελτίουσ ἔσονται κατορθοῦντεσ; δῆλον δή.

ἀλλὰ σμικρὸν οἰεί διαφέρειν καὶ οὐκ ἄξιον κινδύνου θεωρεῖν ἢ μὴ τὰ περὶ τὸν πόλεμον παῖδασ τοὺσ ἄνδρασ πολεμικοὺσ ἐσομένουσ;

οὔκ, ἀλλὰ διαφέρει πρὸσ ὃ λέγεισ.

τοῦτο μὲν ἄρα ὑπαρκτέον, θεωροὺσ πολέμου τοὺσ παῖδασ ποιεῖν, προσμηχανᾶσθαι δ’ αὐτοῖσ ἀσφάλειαν, καὶ καλῶσ ἕξει·

ἦ γάρ; ναί.

στρατειῶν ὅσαι τε καὶ μὴ ἐπικίνδυνοι;

εἰκόσ, ἔφη.

εἰσ μὲν ἄρα τὰσ ἄξουσιν, εἰσ δὲ τὰσ εὐλαβήσονται.

ὀρθῶσ.

καὶ ἄρχοντάσ γέ που, ἦν δ’ ἐγώ, οὐ τοὺσ φαυλοτάτουσ αὐτοῖσ ἐπιστήσουσιν ἀλλὰ τοὺσ ἐμπειρίᾳ τε καὶ ἡλικίᾳ ἱκανοὺσ ἡγεμόνασ τε καὶ παιδαγωγοὺσ εἶναι.

πρέπει γάρ.

ἀλλὰ γάρ, φήσομεν, καὶ παρὰ δόξαν πολλὰ πολλοῖσ δὴ ἐγένετο.

καὶ μάλα.

πρὸσ τοίνυν τὰ τοιαῦτα, ὦ φίλε, πτεροῦν χρὴ παιδία ὄντα εὐθύσ, ἵν’, ἄν τι δέῃ, πετόμενοι ἀποφεύγωσιν.

πῶσ λέγεισ;

ἔφη. ἐπὶ τοὺσ ἵππουσ, ἦν δ’ ἐγώ, ἀναβιβαστέον ὡσ νεωτάτουσ, καὶ διδαξαμένουσ ἱππεύειν ἐφ’ ἵππων ἀκτέον ἐπὶ τὴν θέαν, μὴ θυμοειδῶν μηδὲ μαχητικῶν, ἀλλ’ ὅτι ποδωκεστάτων καὶ εὐηνιωτάτων.

οὕτω γὰρ κάλλιστά τε θεάσονται τὸ αὑτῶν ἔργον, καὶ ἀσφαλέστατα, ἄν τι δέῃ, σωθήσονται μετὰ πρεσβυτέρων ἡγεμόνων ἑπόμενοι. ὀρθῶσ, ἔφη, μοι δοκεῖσ λέγειν.

τί δὲ δή, εἶπον, τὰ περὶ τὸν πόλεμον;

πῶσ ἑκτέον σοι τοὺσ στρατιώτασ πρὸσ αὑτούσ τε καὶ τοὺσ πολεμίουσ; ἆρ’ ὀρθῶσ μοι καταφαίνεται ἢ οὔ; λέγ’, ἔφη, ποῖ’ αὖ.

αὐτῶν μέν, εἶπον, τὸν λιπόντα τάξιν ἢ ὅπλα ἀποβαλόντα ἤ τι τῶν τοιούτων ποιήσαντα διὰ κάκην ἆρα οὐ δημιουργόν τινα δεῖ καθιστάναι ἢ γεωργόν;

πάνυ μὲν οὖν.

τὸν δὲ ζῶντα εἰσ τοὺσ πολεμίουσ ἁλόντα ἆρ’ οὐ δωρεὰν διδόναι τοῖσ ἑλοῦσι χρῆσθαι τῇ ἄγρᾳ ὅτι ἂν βούλωνται;

κομιδῇ γε.

τὸν δὲ ἀριστεύσαντά τε καὶ εὐδοκιμήσαντα οὐ πρῶτον μὲν ἐπὶ στρατιᾶσ ὑπὸ τῶν συστρατευομένων μειρακίων τε καὶ παίδων ἐν μέρει ὑπὸ ἑκάστου δοκεῖ σοι χρῆναι στεφανωθῆναι;

ἢ οὔ; ἔμοιγε.

τί δέ;

δεξιωθῆναι; καὶ τοῦτο.

ἀλλὰ τόδ’ οἶμαι, ἦν δ’ ἐγώ, οὐκέτι σοι δοκεῖ.

τὸ ποῖον;

τὸ φιλῆσαί τε καὶ φιληθῆναι ὑπὸ ἑκάστου.

πάντων, ἔφη, μάλιστα·

ἑώσ ἂν ἐπὶ ταύτησ ὦσι τῆσ στρατιᾶσ, καὶ μηδενὶ ἐξεῖναι ἀπαρνηθῆναι ὃν ἂν βούληται φιλεῖν, ἵνα καί, ἐάν τίσ του τύχῃ ἐρῶν ἢ ἄρρενοσ ἢ θηλείασ, προθυμότεροσ ᾖ πρὸσ τὸ τἀριστεῖα φέρειν.

καλῶσ, ἦν δ’ ἐγώ.

ὅτι μὲν γὰρ ἀγαθῷ ὄντι γάμοι τε ἕτοιμοι πλείουσ ἢ τοῖσ ἄλλοισ καὶ αἱρέσεισ τῶν τοιούτων πολλάκισ παρὰ τοὺσ ἄλλουσ ἔσονται, ἵν’ ὅτι πλεῖστοι ἐκ τοῦ τοιούτου γίγνωνται, εἴρηται ἤδη. εἴπομεν γάρ, ἔφη.

τῶν νέων ὅσοι ἀγαθοί.

καὶ γὰρ Ὅμηροσ τὸν εὐδοκιμήσαντα ἐν τῷ πολέμῳ νώτοισιν Αἰάντα ἔφη διηνεκέεσσι γεραίρεσθαι, ὡσ ταύτην οἰκείαν οὖσαν τιμὴν τῷ ἡβῶντί τε καὶ ἀνδρείῳ, ἐξ ἧσ ἅμα τῷ τιμᾶσθαι καὶ τὴν ἰσχὺν αὐξήσει. ὀρθότατα, ἔφη.

πεισόμεθα ἄρα, ἦν δ’ ἐγώ, ταῦτά γε Ὁμήρῳ.

ἰδὲ πλείοισ δεπάεσσιν, ἵνα ἅμα τῷ τιμᾶν ἀσκῶμεν τοὺσ ἀγαθοὺσ ἄνδρασ τε καὶ γυναῖκασ.

κάλλιστα, ἔφη, λέγεισ.

εἰε͂ν·

τῶν δὲ δὴ ἀποθανόντων ἐπὶ στρατιᾶσ ὃσ ἂν εὐδοκιμήσασ τελευτήσῃ ἆρ’ οὐ πρῶτον μὲν φήσομεν τοῦ χρυσοῦ γένουσ εἶναι; πάντων γε μάλιστα.

οἱ μὲν δαίμονεσ ἁγνοὶ ἐπιχθόνιοι τελέθουσιν,ἐσθλοί, ἀλεξίκακοι, φύλακεσ μερόπων ἀνθρώπων;

πεισόμεθα μὲν οὖν.

διαπυθόμενοι ἄρα τοῦ θεοῦ πῶσ χρὴ τοὺσ δαιμονίουσ τε καὶ θείουσ τιθέναι καὶ τίνι διαφόρῳ, οὕτω καὶ ταύτῃ θήσομεν ᾗ ἂν ἐξηγῆται;

τί δ’ οὐ μέλλομεν;

καὶ τὸν λοιπὸν δὴ χρόνον ὡσ δαιμόνων, οὕτω θεραπεύσομέν τε καὶ προσκυνήσομεν αὐτῶν τὰσ θήκασ;

ταὐτὰ δὲ ταῦτα νομιοῦμεν ὅταν τισ γήρᾳ ἤ τινι ἄλλῳ τρόπῳ τελευτήσῃ τῶν ὅσοι ἂν διαφερόντωσ ἐν τῷ βίῳ ἀγαθοὶ κριθῶσιν;

δίκαιον γοῦν, ἔφη.

τί δέ;

πρὸσ τοὺσ πολεμίουσ πῶσ ποιήσουσιν ἡμῖν οἱ στρατιῶται; τὸ ποῖον δή;

γένουσ φείδεσθαι, εὐλαβουμένουσ τὴν ὑπὸ τῶν βαρβάρων δουλείαν;

ὅλῳ καὶ παντί, ἔφη, διαφέρει τὸ φείδεσθαι.

μηδὲ Ἕλληνα ἄρα δοῦλον ἐκτῆσθαι μήτε αὐτούσ, τοῖσ τε ἄλλοισ Ἕλλησιν οὕτω συμβουλεύειν;

πάνυ μὲν οὖν, ἔφη·

μᾶλλόν γ’ ἂν οὖν οὕτω πρὸσ τοὺσ βαρβάρουσ τρέποιντο, ἑαυτῶν δ’ ἀπέχοιντο. τί δέ;

σκυλεύειν, ἦν δ’ ἐγώ, τοὺσ τελευτήσαντασ πλὴν ὅπλων, ἐπειδὰν νικήσωσιν, ἦ καλῶσ ἔχει; μὲν τοῖσ δειλοῖσ ἔχει μὴ πρὸσ τὸν μαχόμενον ἰέναι, ὥσ τι τῶν δεόντων δρῶντασ ὅταν περὶ τὸν τεθνεῶτα κυπτάζωσι, πολλὰ δὲ ἤδη στρατόπεδα διὰ τὴν τοιαύτην ἁρπαγὴν ἀπώλετο;

καὶ μάλα.

ἀνελεύθερον δὲ οὐ δοκεῖ καὶ φιλοχρήματον νεκρὸν συλᾶν, καὶ γυναικείασ τε καὶ σμικρᾶσ διανοίασ τὸ πολέμιον νομίζειν τὸ σῶμα τοῦ τεθνεῶτοσ ἀποπταμένου τοῦ ἐχθροῦ, λελοιπότοσ δὲ ᾧ ἐπολέμει;

ποιοῦντασ τῶν κυνῶν, αἳ τοῖσ λίθοισ οἷσ ἂν βληθῶσι χαλεπαίνουσι, τοῦ βάλλοντοσ οὐχ ἁπτόμεναι;

οὐδὲ σμικρόν, ἔφη.

ἐατέον ἄρα τὰσ νεκροσυλίασ καὶ τὰσ τῶν ἀναιρέσεων διακωλύσεισ;

ἐατέον μέντοι, ἔφη, νὴ Δία.

οὐδὲ μήν που πρὸσ τὰ ἱερὰ τὰ ὅπλα οἴσομεν ὡσ ἀναθήσοντεσ, ἄλλωσ τε καὶ τὰ τῶν Ἑλλήνων, ἐάν τι ἡμῖν μέλῃ τῆσ πρὸσ τοὺσ ἄλλουσ Ἕλληνασ εὐνοίασ·

μᾶλλον δὲ καὶ φοβησόμεθα μή τι μίασμα ᾖ πρὸσ ἱερὸν τὰ τοιαῦτα ἀπὸ τῶν οἰκείων φέρειν, ἐὰν μή τι δὴ ὁ θεὸσ ἄλλο λέγῃ.

ὀρθότατα, ἔφη.

τί δὲ γῆσ τε τμήσεωσ τῆσ Ἑλληνικῆσ καὶ οἰκιῶν ἐμπρήσεωσ;

ποῖόν τί σοι δράσουσιν οἱ στρατιῶται πρὸσ τοὺσ πολεμίουσ; σοῦ, ἔφη, δόξαν ἀποφαινομένου ἡδέωσ ἂν ἀκούσαιμι.

ἐμοὶ μὲν τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, δοκεῖ τούτων μηδέτερα ποιεῖν, ἀλλὰ τὸν ἐπέτειον καρπὸν ἀφαιρεῖσθαι.

καὶ ὧν ἕνεκα, βούλει σοι λέγω;

πάνυ γε.

φαίνεταί μοι, ὥσπερ καὶ ὀνομάζεται δύο ταῦτα ὀνόματα, πόλεμόσ τε καὶ στάσισ, οὕτω καὶ εἶναι δύο, ὄντα ἐπὶ δυοῖν τινοιν διαφοραῖν.

λέγω δὲ τὰ δύο τὸ μὲν οἰκεῖον καὶ συγγενέσ, τὸ δὲ ἀλλότριον καὶ ὀθνεῖον. ἐπὶ μὲν οὖν τῇ τοῦ οἰκείου ἔχθρᾳ στάσισ κέκληται, ἐπὶ δὲ τῇ τοῦ ἀλλοτρίου πόλεμοσ. καὶ οὐδέν γε, ἔφη, ἀπὸ τρόπου λέγεισ.

ὁρ́α δὴ καὶ εἰ τόδε πρὸσ τρόπου λέγω.

φημὶ γὰρ τὸ μὲν Ἑλληνικὸν γένοσ αὐτὸ αὑτῷ οἰκεῖον εἶναι καὶ συγγενέσ, τῷ δὲ βαρβαρικῷ ὀθνεῖόν τε καὶ ἀλλότριον. καλῶσ γε, ἔφη.

Ἕλληνασ μὲν ἄρα βαρβάροισ καὶ βαρβάρουσ Ἕλλησι πολεμεῖν μαχομένουσ τε φήσομεν καὶ πολεμίουσ φύσει εἶναι, καὶ πόλεμον τὴν ἔχθραν ταύτην κλητέον·

καὶ στάσιν τὴν τοιαύτην ἔχθραν κλητέον.

ἐγὼ μέν, ἔφη, συγχωρῶ οὕτω νομίζειν.

τοῖσ κρατοῦσι τῶν κρατουμένων, καὶ διανοεῖσθαι ὡσ διαλλαγησομένων καὶ οὐκ ἀεὶ πολεμησόντων.

πολὺ γάρ, ἔφη, ἡμερωτέρων αὕτη ἡ διάνοια ἐκείνησ.

τί δὲ δή;

ἔφην· ἣν σὺ πόλιν οἰκίζεισ, οὐχ Ἑλληνὶσ ἔσται; δεῖ γ’ αὐτήν, ἔφη.

οὐκοῦν καὶ ἀγαθοί τε καὶ ἥμεροι ἔσονται;

σφόδρα γε.

ἀλλ’ οὐ φιλέλληνεσ;

οὐδὲ οἰκείαν τὴν Ἑλλάδα ἡγήσονται, οὐδὲ κοινωνήσουσιν ὧνπερ οἱ ἄλλοι ἱερῶν; καὶ σφόδρα γε.

οὐκοῦν τὴν πρὸσ τοὺσ Ἕλληνασ διαφοράν, ὡσ οἰκείουσ, στάσιν ἡγήσονται καὶ οὐδὲ ὀνομάσουσιν πόλεμον;

οὐ γάρ.

καὶ ὡσ διαλλαγησόμενοι ἄρα διοίσονται;

πάνυ μὲν οὖν.

εὐμενῶσ δὴ σωφρονιοῦσιν, οὐκ ἐπὶ δουλείᾳ κολάζοντεσ οὐδ’ ἐπ’ ὀλέθρῳ, σωφρονισταὶ ὄντεσ, οὐ πολέμιοι.

οὕτωσ, ἔφη.

οὐδ’ ἄρα τὴν Ἑλλάδα Ἕλληνεσ ὄντεσ κεροῦσιν, οὐδὲ οἰκήσεισ ἐμπρήσουσιν, οὐδὲ ὁμολογήσουσιν ἐν ἑκάστῃ πόλει πάντασ ἐχθροὺσ αὑτοῖσ εἶναι, καὶ ἄνδρασ καὶ γυναῖκασ καὶ παῖδασ, ἀλλ’ ὀλίγουσ ἀεὶ ἐχθροὺσ τοὺσ αἰτίουσ τῆσ διαφορᾶσ.

καὶ διὰ ταῦτα πάντα οὔτε τὴν γῆν ἐθελήσουσιν κείρειν αὐτῶν, ὡσ φίλων τῶν πολλῶν, οὔτε οἰκίασ ἀνατρέπειν, ἀλλὰ μέχρι τούτου ποιήσονται τὴν διαφοράν, μέχρι οὗ ἂν οἱ αἴτιοι ἀναγκασθῶσιν ὑπὸ τῶν ἀναιτίων ἀλγούντων δοῦναι δίκην.

ἐγὼ μέν, ἔφη, ὁμολογῶ οὕτω δεῖν πρὸσ τοὺσ ἐναντίουσ τοὺσ ἡμετέρουσ πολίτασ προσφέρεσθαι·

πρὸσ δὲ τοὺσ βαρβάρουσ, ὡσ νῦν οἱ Ἕλληνεσ πρὸσ ἀλλήλουσ. τέμνειν μήτε οἰκίασ ἐμπιμπράναι;

θῶμεν, ἔφη, καὶ ἔχειν γε καλῶσ ταῦτά τε καὶ τὰ πρόσθεν.

ἀλλὰ γάρ μοι δοκεῖσ, ὦ Σώκρατεσ, ἐάν τίσ σοι τὰ τοιαῦτα ἐπιτρέπῃ λέγειν, οὐδέποτε μνησθήσεσθαι ὃ ἐν τῷ πρόσθεν παρωσάμενοσ πάντα ταῦτα εἴρηκασ, τὸ ὡσ δυνατὴ αὕτη ἡ πολιτεία γενέσθαι καὶ τίνα τρόπον ποτὲ δυνατή·

ἐπεὶ ὅτι γε, εἰ γένοιτο, πάντ’ ἂν εἰή ἀγαθὰ πόλει ᾗ γένοιτο, καὶ ἃ σὺ παραλείπεισ ἐγὼ λέγω, ὅτι καὶ τοῖσ πολεμίοισ ἄριστ’ ἂν μάχοιντο τῷ ἥκιστα ἀπολείπειν ἀλλήλουσ, γιγνώσκοντέσ τε καὶ ἀνακαλοῦντεσ ταῦτα τὰ ὀνόματα ἑαυτούσ, ἀδελφούσ, πατέρασ, ὑεῖσ· εἰ δὲ καὶ τὸ θῆλυ συστρατεύοιτο, εἴτε καὶ ἐν τῇ αὐτῇ τάξει εἴτε καὶ ὄπισθεν ἐπιτεταγμένον, φόβων τε ἕνεκα τοῖσ ἐχθροῖσ καὶ εἴ ποτέ τισ ἀνάγκη βοηθείασ γένοιτο, οἶδ’ ὅτι ταύτῃ πάντῃ ἄμαχοι ἂν εἰε͂ν·

καὶ οἴκοι γε ἃ παραλείπεται ἀγαθά, ὅσα ἂν εἰή αὐτοῖσ, ὁρῶ. ἀλλ’ ὡσ ἐμοῦ ὁμολογοῦντοσ πάντα ταῦτα ὅτι εἰή ἂν καὶ ἄλλα γε μυρία, εἰ γένοιτο ἡ πολιτεία αὕτη, μηκέτι πλείω περὶ αὐτῆσ λέγε, ἀλλὰ τοῦτο αὐτὸ ἤδη πειρώμεθα ἡμᾶσ αὐτοὺσ πείθειν, ὡσ δυνατὸν καὶ ᾗ δυνατόν, τὰ δ’ ἄλλα χαίρειν ἐῶμεν.

ἐξαίφνησ γε σύ, ἦν δ’ ἐγώ, ὥσπερ καταδρομὴν ἐποιήσω ἐπὶ τὸν λόγον μου, καὶ οὐ συγγιγνώσκεισ στραγγευομένῳ.

ἴσωσ γὰρ οὐκ οἶσθα ὅτι μόγισ μοι τὼ δύο κύματε ἐκφυγόντι νῦν τὸ μέγιστον καὶ χαλεπώτατον τῆσ τρικυμίασ ἐπάγεισ, ὃ ἐπειδὰν ἴδῃσ τε καὶ ἀκούσῃσ, πάνυ συγγνώμην ἕξεισ, ὅτι εἰκότωσ ἄρα ὤκνουν τε καὶ ἐδεδοίκη οὕτω παράδοξον λόγον λέγειν τε καὶ ἐπιχειρεῖν διασκοπεῖν. ὑφ’ ἡμῶν πρὸσ τὸ μὴ εἰπεῖν πῇ δυνατὴ γίγνεσθαι αὕτη ἡ πολιτεία.

ἀλλὰ λέγε καὶ μὴ διάτριβε. οὐκοῦν, ἦν δ’ ἐγώ, πρῶτον μὲν τόδε χρὴ ἀναμνησθῆναι, ὅτι ἡμεῖσ ζητοῦντεσ δικαιοσύνην οἱο͂́ν ἐστι καὶ ἀδικίαν δεῦρο ἥκομεν.

χρή·

ἀλλὰ τί τοῦτο; ἔφη. οὐδέν·

ἀλλ’ ἐὰν εὑρ́ωμεν οἱο͂́ν ἐστι δικαιοσύνη, ἆρα καὶ ἄνδρα τὸν δίκαιον ἀξιώσομεν μηδὲν δεῖν αὐτῆσ ἐκείνησ διαφέρειν, ἀλλὰ πανταχῇ τοιοῦτον εἶναι οἱο͂ν δικαιοσύνη ἐστίν; ἢ ἀγαπήσομεν ἐὰν ὅτι ἐγγύτατα αὐτῆσ ᾖ καὶ πλεῖστα τῶν ἄλλων ἐκείνησ μετέχῃ;

οὕτωσ, ἔφη·

ἀγαπήσομεν. ὁμοιότατοσ ᾖ, τὴν ἐκείνησ μοῖραν ὁμοιοτάτην ἕξειν, ἀλλ’ οὐ τούτου ἕνεκα, ἵν’ ἀποδείξωμεν ὡσ δυνατὰ ταῦτα γίγνεσθαι.

τοῦτο μέν, ἔφη, ἀληθὲσ λέγεισ.

οἰεί ἂν οὖν ἧττόν τι ἀγαθὸν ζωγράφον εἶναι ὃσ ἂν γράψασ παράδειγμα οἱο͂ν ἂν εἰή ὁ κάλλιστοσ ἄνθρωποσ καὶ πάντα εἰσ τὸ γράμμα ἱκανῶσ ἀποδοὺσ μὴ ἔχῃ ἀποδεῖξαι ὡσ καὶ δυνατὸν γενέσθαι τοιοῦτον ἄνδρα;

μὰ Δί’ οὐκ ἔγωγ’, ἔφη.

τί οὖν;

λόγῳ ἀγαθῆσ πόλεωσ;

πάνυ γε.

ἧττόν τι οὖν οἰεί ἡμᾶσ εὖ λέγειν τούτου ἕνεκα, ἐὰν μὴ ἔχωμεν ἀποδεῖξαι ὡσ δυνατὸν οὕτω πόλιν οἰκῆσαι ὡσ ἐλέγετο;

οὐ δῆτα, ἔφη.

τὸ μὲν τοίνυν ἀληθέσ, ἦν δ’ ἐγώ, οὕτω·

εἰ δὲ δὴ καὶ τοῦτο προθυμηθῆναι δεῖ σὴν χάριν, ἀποδεῖξαι πῇ μάλιστα καὶ κατὰ τί δυνατώτατ’ ἂν εἰή, πάλιν μοι πρὸσ τὴν τοιαύτην ἀπόδειξιν τὰ αὐτὰ διομολόγησαι. τὰ ποῖα;

ἆρ’ οἱο͂́ν τέ τι πραχθῆναι ὡσ λέγεται, ἢ φύσιν ἔχει πρᾶξιν λέξεωσ ἧττον ἀληθείασ ἐφάπτεσθαι, κἂν εἰ μή τῳ δοκεῖ;

ἀλλὰ σὺ πότερον ὁμολογεῖσ οὕτωσ ἢ οὔ; ὁμολογῶ, ἔφη.

τοῦτο μὲν δὴ μὴ ἀνάγκαζέ με, οἱᾶ τῷ λόγῳ διήλθομεν, τοιαῦτα παντάπασι καὶ τῷ ἔργῳ δεῖν γιγνόμενα <ἂν> ἀποφαίνειν·

ἀλλ’, ἐὰν οἱοῖ́ τε γενώμεθα εὑρεῖν ὡσ ἂν ἐγγύτατα τῶν εἰρημένων πόλισ οἰκήσειεν, φάναι ἡμᾶσ ἐξηυρηκέναι ὡσ δυνατὰ ταῦτα γίγνεσθαι ἃ σὺ ἐπιτάττεισ. ἢ οὐκ ἀγαπήσεισ τούτων τυγχάνων;

ἐγὼ μὲν γὰρ ἂν ἀγαπῴην. καὶ γὰρ ἐγώ, ἔφη.

τὸ δὲ δὴ μετὰ τοῦτο, ὡσ ἐοίκε, πειρώμεθα ζητεῖν τε καὶ ἀποδεικνύναι τί ποτε νῦν κακῶσ ἐν ταῖσ πόλεσι πράττεται δι’ ὃ οὐχ οὕτωσ οἰκοῦνται, καὶ τίνοσ ἂν σμικροτάτου μεταβαλόντοσ ἔλθοι εἰσ τοῦτον τὸν τρόπον τῆσ πολιτείασ πόλισ, μάλιστα μὲν ἑνόσ, εἰ δὲ μή, δυοῖν, εἰ δὲ μή, ὅτι ὀλιγίστων τὸν ἀριθμὸν καὶ σμικροτάτων τὴν δύναμιν.

παντάπασι μὲν οὖν, ἔφη.

ἑνὸσ μὲν τοίνυν, ἦν δ’ ἐγώ, μεταβαλόντοσ δοκοῦμέν μοι ἔχειν δεῖξαι ὅτι μεταπέσοι ἄν, οὐ μέντοι σμικροῦ γε οὐδὲ ῥᾳδίου, δυνατοῦ δέ.

τίνοσ;

ἔφη. ἐπ’ αὐτῷ δή, ἦν δ’ ἐγώ, εἰμὶ ὃ τῷ μεγίστῳ προσῃκάζομεν κύματι.

εἰρήσεται δ’ οὖν, εἰ καὶ μέλλει γέλωτί τε ἀτεχνῶσ ὥσπερ κῦμα ἐκγελῶν καὶ ἀδοξίᾳ κατακλύσειν. σκόπει δὲ ὃ μέλλω λέγειν. λέγε, ἔφη.

ταῖσ πόλεσιν ἢ οἱ βασιλῆσ τε νῦν λεγόμενοι καὶ δυνάσται φιλοσοφήσωσι γνησίωσ τε καὶ ἱκανῶσ, καὶ τοῦτο εἰσ ταὐτὸν συμπέσῃ, δύναμίσ τε πολιτικὴ καὶ φιλοσοφία, τῶν δὲ νῦν πορευομένων χωρὶσ ἐφ’ ἑκάτερον αἱ πολλαὶ φύσεισ ἐξ ἀνάγκησ ἀποκλεισθῶσιν, οὐκ ἔστι κακῶν παῦλα, ὦ φίλε Γλαύκων, ταῖσ πόλεσι, δοκῶ δ’ οὐδὲ τῷ ἀνθρωπίνῳ γένει, οὐδὲ αὕτη ἡ πολιτεία μή ποτε πρότερον φυῇ τε εἰσ τὸ δυνατὸν καὶ φῶσ ἡλίου ἴδῃ, ἣν νῦν λόγῳ διεληλύθαμεν.

ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν ὃ ἐμοὶ πάλαι ὄκνον ἐντίθησι λέγειν, ὁρῶντι ὡσ πολὺ παρὰ δόξαν ῥηθήσεται·

χαλεπὸν γὰρ ἰδεῖν ὅτι οὐκ ἂν ἄλλη τισ εὐδαιμονήσειεν οὔτε ἰδίᾳ οὔτε δημοσίᾳ. καὶ ὅσ, ὦ Σώκρατεσ, ἔφη, τοιοῦτον ἐκβέβληκασ ῥῆμά τε καὶ λόγον, ὃν εἰπὼν ἡγοῦ ἐπὶ σὲ πάνυ πολλούσ τε καὶ οὐ φαύλουσ νῦν οὕτωσ, οἱο͂ν ῥίψαντασ τὰ ἱμάτια, γυμνοὺσ λαβόντασ ὅτι ἑκάστῳ παρέτυχεν ὅπλον, θεῖν διατεταμένουσ ὡσ θαυμάσια ἐργασομένουσ·

οὓσ εἰ μὴ ἀμυνῇ τῷ λόγῳ καὶ ἐκφεύξῃ, τῷ ὄντι τωθαζόμενοσ δώσεισ δίκην.

οὐκοῦν σύ μοι, ἦν δ’ ἐγώ, τούτων αἴτιοσ;

καλῶσ γ’, ἔφη, ἐγὼ ποιῶν.

ἀλλά τοί σε οὐ προδώσω, ἀλλ’ ἀμυνῶ οἷσ δύναμαι· δύναμαι δὲ εὐνοίᾳ τε καὶ τῷ παρακελεύεσθαι, καὶ ἴσωσ ἂν ἄλλου του ἐμμελέστερόν σοι ἀποκρινοίμην. ἀλλ’ ὡσ ἔχων τοιοῦτον βοηθὸν πειρῶ τοῖσ ἀπιστοῦσιν ἐνδείξασθαι ὅτι ἔχει ᾗ σὺ λέγεισ.

πειρατέον, ἦν δ’ ἐγώ, ἐπειδὴ καὶ σὺ οὕτω μεγάλην συμμαχίαν παρέχῃ.

ὅτι τοῖσ μὲν προσήκει φύσει ἅπτεσθαί τε φιλοσοφίασ ἡγεμονεύειν τ’ ἐν πόλει, τοῖσ δ’ ἄλλοισ μήτε ἅπτεσθαι ἀκολουθεῖν τε τῷ ἡγουμένῳ.

ὡρ́α ἂν εἰή, ἔφη, ὁρίζεσθαι.

ἴθι δή, ἀκολούθησόν μοι τῇδε, ἐὰν αὐτὸ ἁμῇ γέ πῃ ἱκανῶσ ἐξηγησώμεθα.

ἄγε, ἔφη.

ἀναμιμνῄσκειν οὖν σε, ἦν δ’ ἐγώ, δεήσει, ἢ μέμνησαι ὅτι ὃν ἂν φῶμεν φιλεῖν τι, δεῖ φανῆναι αὐτόν, ἐὰν ὀρθῶσ λέγηται, οὐ τὸ μὲν φιλοῦντα ἐκείνου, τὸ δὲ μή, ἀλλὰ πᾶν στέργοντα;

ἀναμιμνῄσκειν, ἔφη, ὡσ ἐοίκεν, δεῖ·

οὐ γὰρ πάνυ γε ἐννοῶ. ἄλλῳ, εἶπον, ἔπρεπεν, ὦ Γλαύκων, λέγειν ἃ λέγεισ·

ἀνδρὶ δ’ ἐρωτικῷ οὐ πρέπει ἀμνημονεῖν ὅτι πάντεσ οἱ ἐν ὡρ́ᾳ τὸν φιλόπαιδα καὶ ἐρωτικὸν ἁμῇ γέ πῃ δάκνουσί τε καὶ κινοῦσι, δοκοῦντεσ ἄξιοι εἶναι ἐπιμελείασ τε καὶ τοῦ ἀσπάζεσθαι. ἢ οὐχ οὕτω ποιεῖτε πρὸσ τοὺσ καλούσ; ὁ μέν, ὅτι σιμόσ, ἐπίχαρισ κληθεὶσ ἐπαινεθήσεται ὑφ’ ὑμῶν, τοῦ δὲ τὸ γρυπὸν βασιλικόν φατε εἶναι, τὸν δὲ δὴ διὰ μέσου τούτων ἐμμετρώτατα ἔχειν, μέλανασ δὲ ἀνδρικοὺσ ἰδεῖν, λευκοὺσ δὲ θεῶν παῖδασ εἶναι· μελιχλώρουσ δὲ καὶ τοὔνομα οἰεί τινὸσ ἄλλου ποίημα εἶναι ἢ ἐραστοῦ ὑποκοριζομένου τε καὶ εὐχερῶσ φέροντοσ τὴν ὠχρότητα, ἐὰν ἐπὶ ὡρ́ᾳ ᾖ;

καὶ πάσασ φωνὰσ ἀφίετε, ὥστε μηδένα ἀποβάλλειν τῶν ἀνθούντων ἐν ὡρ́ᾳ.

εἰ βούλει, ἔφη, ἐπ’ ἐμοῦ λέγειν περὶ τῶν ἐρωτικῶν ὅτι οὕτω ποιοῦσι, συγχωρῶ τοῦ λόγου χάριν.

τί δέ;

ἦν δ’ ἐγώ· τοὺσ φιλοίνουσ οὐ τὰ αὐτὰ ταῦτα ποιοῦντασ ὁρᾷσ; πάντα οἶνον ἐπὶ πάσησ προφάσεωσ ἀσπαζομένουσ; καὶ μάλα.

καὶ σεμνοτέρων τιμᾶσθαι, ὑπὸ σμικροτέρων καὶ φαυλοτέρων τιμώμενοι ἀγαπῶσιν, ὡσ ὅλωσ τιμῆσ ἐπιθυμηταὶ ὄντεσ.

κομιδῇ μὲν οὖν.

τοῦτο δὴ φάθι ἢ μή·

ἆρα ὃν ἄν τινοσ ἐπιθυμητικὸν λέγωμεν, παντὸσ τοῦ εἴδουσ τούτου φήσομεν ἐπιθυμεῖν, ἢ τοῦ μέν, τοῦ δὲ οὔ; παντόσ, ἔφη.

οὐκοῦν καὶ τὸν φιλόσοφον σοφίασ φήσομεν ἐπιθυμητὴν εἶναι, οὐ τῆσ μέν, τῆσ δ’ οὔ, ἀλλὰ πάσησ;

ἀληθῆ.

καὶ νέον ὄντα καὶ μήπω λόγον ἔχοντα τί τε χρηστὸν καὶ μή, οὐ φήσομεν φιλομαθῆ οὐδὲ φιλόσοφον εἶναι, ὥσπερ τὸν περὶ τὰ σιτία δυσχερῆ οὔτε πεινῆν φαμεν οὔτ’ ἐπιθυμεῖν σιτίων, οὐδὲ φιλόσιτον ἀλλὰ κακόσιτον εἶναι.

καὶ ὀρθῶσ γε φήσομεν.

τὸν δὲ δὴ εὐχερῶσ ἐθέλοντα παντὸσ μαθήματοσ γεύεσθαι καὶ ἁσμένωσ ἐπὶ τὸ μανθάνειν ἰόντα καὶ ἀπλήστωσ ἔχοντα, τοῦτον δ’ ἐν δίκῃ φήσομεν φιλόσοφον·

ἦ γάρ; καὶ ὁ Γλαύκων ἔφη·

πολλοὶ ἄρα καὶ ἄτοποι ἔσονταί σοι τοιοῦτοι. οἵ τε γὰρ φιλοθεάμονεσ πάντεσ ἔμοιγε δοκοῦσι τῷ καταμανθάνειν χαίροντεσ τοιοῦτοι εἶναι, οἵ τε φιλήκοοι ἀτοπώτατοί τινέσ εἰσιν ὥσ γ’ ἐν φιλοσόφοισ τιθέναι, οἳ πρὸσ μὲν λόγουσ καὶ τοιαύτην διατριβὴν ἑκόντεσ οὐκ ἂν ἐθέλοιεν ἐλθεῖν, ὥσπερ δὲ ἀπομεμισθωκότεσ τὰ ὦτα ἐπακοῦσαι πάντων χορῶν περιθέουσι τοῖσ Διονυσίοισ οὔτε τῶν κατὰ πόλεισ οὔτε τῶν κατὰ κώμασ ἀπολειπόμενοι. μαθητικοὺσ καὶ τοὺσ τῶν τεχνυδρίων φιλοσόφουσ φήσομεν;

οὐδαμῶσ, εἶπον, ἀλλ’ ὁμοίουσ μὲν φιλοσόφοισ.

τοὺσ δὲ ἀληθινούσ, ἔφη, τίνασ λέγεισ;

τοὺσ τῆσ ἀληθείασ, ἦν δ’ ἐγώ, φιλοθεάμονασ.

καὶ τοῦτο μέν γ’, ἔφη, ὀρθῶσ·

ἀλλὰ πῶσ αὐτὸ λέγεισ; οὐδαμῶσ, ἦν δ’ ἐγώ, ῥᾳδίωσ πρόσ γε ἄλλον·

σὲ δὲ οἶμαι ὁμολογήσειν μοι τὸ τοιόνδε. τὸ ποῖον;

ἐπειδή ἐστιν ἐναντίον καλὸν αἰσχρῷ, δύο αὐτὼ εἶναι.

πῶσ δ’ οὔ;

οὐκοῦν ἐπειδὴ δύο, καὶ ἓν ἑκάτερον;

καὶ τοῦτο.

καὶ περὶ δὴ δικαίου καὶ ἀδίκου καὶ ἀγαθοῦ καὶ κακοῦ καὶ πάντων τῶν εἰδῶν πέρι ὁ αὐτὸσ λόγοσ, αὐτὸ μὲν ἓν ἕκαστον εἶναι, τῇ δὲ τῶν πράξεων καὶ σωμάτων καὶ ἀλλήλων κοινωνίᾳ πανταχοῦ φανταζόμενα πολλὰ φαίνεσθαι ἕκαστον.

ὀρθῶσ, ἔφη, λέγεισ.

καὶ χωρὶσ αὖ περὶ ὧν ὁ λόγοσ, οὓσ μόνουσ ἄν τισ ὀρθῶσ προσείποι φιλοσόφουσ.

πῶσ, ἔφη, λέγεισ;

οἱ μέν που, ἦν δ’ ἐγώ, φιλήκοοι καὶ φιλοθεάμονεσ τάσ τε καλὰσ φωνὰσ ἀσπάζονται καὶ χρόασ καὶ σχήματα καὶ πάντα τὰ ἐκ τῶν τοιούτων δημιουργούμενα, αὐτοῦ δὲ τοῦ καλοῦ ἀδύνατοσ αὐτῶν ἡ διάνοια τὴν φύσιν ἰδεῖν τε καὶ ἀσπάσασθαι.

ἔχει γὰρ οὖν δή, ἔφη, οὕτωσ.

οἱ δὲ δὴ ἐπ’ αὐτὸ τὸ καλὸν δυνατοὶ ἰέναι τε καὶ ὁρᾶν καθ’ αὑτὸ ἆρα οὐ σπάνιοι ἂν εἰε͂ν;

καὶ μάλα.

ὁ οὖν καλὰ μὲν πράγματα νομίζων, αὐτὸ δὲ κάλλοσ μήτε νομίζων μήτε, ἄν τισ ἡγῆται ἐπὶ τὴν γνῶσιν αὐτοῦ, δυνάμενοσ ἕπεσθαι, ὄναρ ἢ ὕπαρ δοκεῖ σοι ζῆν;

σκόπει δέ. τὸ ὀνειρώττειν ἆρα οὐ τόδε ἐστίν, ἐάντε ἐν ὕπνῳ τισ ἐάντ’ ἐγρηγορὼσ τὸ ὅμοιόν τῳ μὴ ὅμοιον ἀλλ’ αὐτὸ ἡγῆται εἶναι ᾧ ἐοίκεν; ἐγὼ γοῦν ἄν, ἦ δ’ ὅσ, φαίην ὀνειρώττειν τὸν τοιοῦτον.

τί δέ;

καὶ δυνάμενοσ καθορᾶν καὶ αὐτὸ καὶ τὰ ἐκείνου μετέχοντα, καὶ οὔτε τὰ μετέχοντα αὐτὸ οὔτε αὐτὸ τὰ μετέχοντα ἡγούμενοσ, ὕπαρ ἢ ὄναρ αὖ καὶ οὗτοσ δοκεῖ σοι ζῆν;

καὶ μάλα, ἔφη, ὕπαρ.

οὐκοῦν τούτου μὲν τὴν διάνοιαν ὡσ γιγνώσκοντοσ γνώμην ἂν ὀρθῶσ φαῖμεν εἶναι, τοῦ δὲ δόξαν ὡσ δοξάζοντοσ;

πάνυ μὲν οὖν.

τί οὖν ἐὰν ἡμῖν χαλεπαίνῃ οὗτοσ, ὅν φαμεν δοξάζειν ἀλλ’ οὐ γιγνώσκειν, καὶ ἀμφισβητῇ ὡσ οὐκ ἀληθῆ λέγομεν;

ἕξομέν τι παραμυθεῖσθαι αὐτὸν καὶ πείθειν ἠρέμα, ἐπικρυπτόμενοι ὅτι οὐχ ὑγιαίνει;

δεῖ γέ τοι δή, ἔφη.

ἴθι δή, σκόπει τί ἐροῦμεν πρὸσ αὐτόν.

ἢ βούλει ὧδε πυνθανώμεθα παρ’ αὐτοῦ, λέγοντεσ ὡσ εἴ τι οἶδεν οὐδεὶσ αὐτῷ φθόνοσ, ἀλλ’ ἅσμενοι ἂν ἴδοιμεν εἰδότα τι. ἀλλ’ ἡμῖν εἰπὲ τόδε· ὁ γιγνώσκων γιγνώσκει τὶ ἢ οὐδέν; σὺ οὖν μοι ὑπὲρ ἐκείνου ἀποκρίνου. ἀποκρινοῦμαι, ἔφη, ὅτι γιγνώσκει τί.

πότερον ὂν ἢ οὐκ ὄν;

ὄν·

πῶσ γὰρ ἂν μὴ ὄν γέ τι γνωσθείη; ἱκανῶσ οὖν τοῦτο ἔχομεν, κἂν εἰ πλεοναχῇ σκοποῖμεν, ὅτι τὸ μὲν παντελῶσ ὂν παντελῶσ γνωστόν, μὴ ὂν δὲ μηδαμῇ πάντῃ ἄγνωστον;

ἱκανώτατα.

εἰε͂ν·

εἰ δὲ δή τι οὕτωσ ἔχει ὡσ εἶναί τε καὶ μὴ εἶναι, οὐ μεταξὺ ἂν κέοιτο τοῦ εἰλικρινῶσ ὄντοσ καὶ τοῦ αὖ μηδαμῇ ὄντοσ; μεταξύ.

ἀγνοίασ τε καὶ ἐπιστήμησ, εἴ τι τυγχάνει ὂν τοιοῦτον;

πάνυ μὲν οὖν.

ἆρ’ οὖν λέγομέν τι δόξαν εἶναι;

πῶσ γὰρ οὔ;

πότερον ἄλλην δύναμιν ἐπιστήμησ ἢ τὴν αὐτήν;

ἄλλην.

ἐπ’ ἄλλῳ ἄρα τέτακται δόξα καὶ ἐπ’ ἄλλῳ ἐπιστήμη, κατὰ τὴν δύναμιν ἑκατέρα τὴν αὑτῆσ.

οὕτω.

οὐκοῦν ἐπιστήμη μὲν ἐπὶ τῷ ὄντι πέφυκε, γνῶναι ὡσ ἔστι τὸ ὄν;

‐ μᾶλλον δὲ ὧδέ μοι δοκεῖ πρότερον ἀναγκαῖον εἶναι διελέσθαι. πῶσ;

φήσομεν δυνάμεισ εἶναι γένοσ τι τῶν ὄντων, αἷσ δὴ καὶ ἡμεῖσ δυνάμεθα ἃ δυνάμεθα καὶ ἄλλο πᾶν ὅτι περ ἂν δύνηται, οἱο͂ν λέγω ὄψιν καὶ ἀκοὴν τῶν δυνάμεων εἶναι, εἰ ἄρα μανθάνεισ ὃ βούλομαι λέγειν τὸ εἶδοσ.

ἀλλὰ μανθάνω, ἔφη.

ἄκουσον δὴ ὅ μοι φαίνεται περὶ αὐτῶν.

δυνάμεωσ γὰρ ἐγὼ οὔτε τινὰ χρόαν ὁρῶ οὔτε σχῆμα οὔτε τι τῶν τοιούτων οἱο͂ν καὶ ἄλλων πολλῶν, πρὸσ ἃ ἀποβλέπων ἔνια διορίζομαι παρ’ ἐμαυτῷ τὰ μὲν ἄλλα εἶναι, τὰ δὲ ἄλλα· δυνάμεωσ δ’ εἰσ ἐκεῖνο μόνον βλέπω ἐφ’ ᾧ τε ἔστι καὶ ὃ ἀπεργάζεται, καὶ ταύτῃ ἑκάστην αὐτῶν δύναμιν ἐκάλεσα, καὶ τὴν μὲν ἐπὶ τῷ αὐτῷ τεταγμένην καὶ τὸ αὐτὸ ἀπεργαζομένην τὴν αὐτὴν καλῶ, τὴν δὲ ἐπὶ ἑτέρῳ καὶ ἕτερον ἀπεργαζομένην ἄλλην. τί δὲ σύ;

πῶσ ποιεῖσ; οὕτωσ, ἔφη.

δεῦρο δὴ πάλιν, ἦν δ’ ἐγώ, ὦ ἄριστε.

ἐπιστήμην πότερον δύναμίν τινα φῂσ εἶναι αὐτήν, ἢ εἰσ τί γένοσ τιθεῖσ; εἰσ τοῦτο, ἔφη, πασῶν γε δυνάμεων ἐρρωμενεστάτην.

τί δέ, δόξαν εἰσ δύναμιν ἢ εἰσ ἄλλο εἶδοσ οἴσομεν;

οὐδαμῶσ, ἔφη·

ᾧ γὰρ δοξάζειν δυνάμεθα, οὐκ ἄλλο τι ἢ δόξα ἐστίν. ἀλλὰ μὲν δὴ ὀλίγον γε πρότερον ὡμολόγεισ μὴ τὸ αὐτὸ εἶναι ἐπιστήμην τε καὶ δόξαν.

πῶσ γὰρ ἄν, ἔφη, τό γε ἀναμάρτητον τῷ μὴ ἀναμαρτήτῳ ταὐτόν τισ νοῦν ἔχων τιθείη;

ὁμολογεῖται ἡμῖν.

ἕτερον.

ἐφ’ ἑτέρῳ ἄρα ἕτερόν τι δυναμένη ἑκατέρα αὐτῶν πέφυκεν;

ἀνάγκη.

ἐπιστήμη μέν γέ που ἐπὶ τῷ ὄντι, τὸ ὂν γνῶναι ὡσ ἔχει;

ναί.

δόξα δέ, φαμέν, δοξάζειν;

ναί.

ἦ ταὐτὸν ὅπερ ἐπιστήμη γιγνώσκει;

καὶ ἔσται γνωστόν τε καὶ δοξαστὸν τὸ αὐτό; ἢ ἀδύνατον; ἀδύνατον, ἔφη, ἐκ τῶν ὡμολογημένων·

καὶ ἐπιστήμη, ἄλλη δὲ ἑκατέρα, ὥσ φαμεν, ἐκ τούτων δὴ οὐκ ἐγχωρεῖ γνωστὸν καὶ δοξαστὸν ταὐτὸν εἶναι.

οὐκοῦν εἰ τὸ ὂν γνωστόν, ἄλλο τι ἂν δοξαστὸν ἢ τὸ ὂν εἰή;

ἄλλο.

ἆρ’ οὖν τὸ μὴ ὂν δοξάζει;

ἢ ἀδύνατον καὶ δοξάσαι τό γε μὴ ὄν; ἐννόει δέ. οὐχ ὁ δοξάζων ἐπὶ τὶ φέρει τὴν δόξαν; ἢ οἱο͂́ν τε αὖ δοξάζειν μέν, δοξάζειν δὲ μηδέν; ἀδύνατον.

ἀλλ’ ἕν γέ τι δοξάζει ὁ δοξάζων;

ναί.

προσαγορεύοιτο;

πάνυ γε.

μὴ ὄντι μὴν ἄγνοιαν ἐξ ἀνάγκησ ἀπέδομεν, ὄντι δὲ γνῶσιν;

ὀρθῶσ, ἔφη.

οὐκ ἄρα ὂν οὐδὲ μὴ ὂν δοξάζει;

οὐ γάρ.

οὔτε ἄρα ἄγνοια οὔτε γνῶσισ δόξα ἂν εἰή;

οὐκ ἐοίκεν.

ἄρ’ οὖν ἐκτὸσ τούτων ἐστίν, ὑπερβαίνουσα ἢ γνῶσιν σαφηνείᾳ ἢ ἄγνοιαν ἀσαφείᾳ;

οὐδέτερα.

ἀλλ’ ἆρα, ἦν δ’ ἐγώ, γνώσεωσ μέν σοι φαίνεται δόξα σκοτωδέστερον, ἀγνοίασ δὲ φανότερον;

καὶ πολύ γε, ἔφη.

ἐντὸσ δ’ ἀμφοῖν κεῖται;

ναί.

μεταξὺ ἄρα ἂν εἰή τούτοιν δόξα.

κομιδῇ μὲν οὖν.

οὐκοῦν ἔφαμεν ἐν τοῖσ πρόσθεν, εἴ τι φανείη οἱο͂ν ἅμα ὄν τε καὶ μὴ ὄν, τὸ τοιοῦτον μεταξὺ κεῖσθαι τοῦ εἰλικρινῶσ ὄντοσ τε καὶ τοῦ πάντωσ μὴ ὄντοσ, καὶ οὔτε ἐπιστήμην οὔτε ἄγνοιαν ἐπ’ αὐτῷ ἔσεσθαι, ἀλλὰ τὸ μεταξὺ αὖ φανὲν ἀγνοίασ καὶ ἐπιστήμησ;

ὀρθῶσ.

νῦν δέ γε πέφανται μεταξὺ τούτοιν ὃ δὴ καλοῦμεν δόξαν;

πέφανται.

ἐκεῖνο δὴ λείποιτ’ ἂν ἡμῖν εὑρεῖν, ὡσ ἐοίκε, τὸ ἀμφοτέρων μετέχον, τοῦ εἶναί τε καὶ μὴ εἶναι, καὶ οὐδέτερον εἰλικρινὲσ ὀρθῶσ ἂν προσαγορευόμενον, ἵνα, ἐὰν φανῇ, δοξαστὸν αὐτὸ εἶναι ἐν δίκῃ προσαγορεύωμεν, τοῖσ μὲν ἄκροισ τὰ ἄκρα, τοῖσ δὲ μεταξὺ τὰ μεταξὺ ἀποδιδόντεσ.

ἢ οὐχ οὕτωσ; οὕτω.

τούτων δὴ ὑποκειμένων λεγέτω μοι, φήσω, καὶ ἀποκρινέσθω ὁ χρηστὸσ ὃσ αὐτὸ μὲν καλὸν καὶ ἰδέαν τινὰ αὐτοῦ κάλλουσ μηδεμίαν ἡγεῖται ἀεὶ μὲν κατὰ ταὐτὰ ὡσαύτωσ ἔχουσαν, πολλὰ δὲ τὰ καλὰ νομίζει, ἐκεῖνοσ ὁ φιλοθεάμων καὶ οὐδαμῇ ἀνεχόμενοσ ἄν τισ ἓν τὸ καλὸν φῇ εἶναι καὶ δίκαιον καὶ τἆλλα οὕτω.

"τούτων γὰρ δή, ὦ ἄριστε, φήσομεν, τῶν πολλῶν καλῶν μῶν τι ἔστιν ὃ οὐκ αἰσχρὸν φανήσεται;

καὶ τῶν δικαίων, ὃ οὐκ ἄδικον; καὶ τῶν ὁσίων, ὃ οὐκ ἀνόσιον; οὔκ, ἀλλ’ ἀνάγκη, ἔφη, καὶ καλά πωσ αὐτὰ καὶ αἰσχρὰ φανῆναι, καὶ ὅσα ἄλλα ἐρωτᾷσ.

τί δὲ τὰ πολλὰ διπλάσια;

ἧττόν τι ἡμίσεα ἢ διπλάσια φαίνεται; οὐδέν.

καὶ μεγάλα δὴ καὶ σμικρὰ καὶ κοῦφα καὶ βαρέα μή τι μᾶλλον ἃ ἂν φήσωμεν, ταῦτα προσρηθήσεται ἢ τἀναντία;

οὔκ, ἀλλ’ ἀεί, ἔφη, ἕκαστον ἀμφοτέρων ἕξεται.

πότερον οὖν ἔστι μᾶλλον ἢ οὐκ ἔστιν ἕκαστον τῶν πολλῶν τοῦτο ὃ ἄν τισ φῇ αὐτὸ εἶναι;

τοῖσ ἐν ταῖσ ἑστιάσεσιν, ἔφη, ἐπαμφοτερίζουσιν ἐοίκεν, καὶ τῷ τῶν παίδων αἰνίγματι τῷ περὶ τοῦ εὐνούχου, τῆσ βολῆσ πέρι τῆσ νυκτερίδοσ, ᾧ καὶ ἐφ’ οὗ αὐτὸν αὐτὴν αἰνίττονται βαλεῖν·

καὶ γὰρ ταῦτα ἐπαμφοτερίζειν, καὶ οὔτ’ εἶναι οὔτε μὴ εἶναι οὐδὲν αὐτῶν δυνατὸν παγίωσ νοῆσαι, οὔτε ἀμφότερα οὔτε οὐδέτερον.

ἔχεισ οὖν αὐτοῖσ, ἦν δ’ ἐγώ, ὅτι χρήσῃ, ἢ ὅποι θήσεισ καλλίω θέσιν τῆσ μεταξὺ οὐσίασ τε καὶ τοῦ μὴ εἶναι;

φανήσεται, οὔτε φανότερα ὄντοσ πρὸσ τὸ μᾶλλον εἶναι.

ἀληθέστατα, ἔφη.

ηὑρήκαμεν ἄρα, ὡσ ἐοίκεν, ὅτι τὰ τῶν πολλῶν πολλὰ νόμιμα καλοῦ τε πέρι καὶ τῶν ἄλλων μεταξύ που κυλινδεῖται τοῦ τε μὴ ὄντοσ καὶ τοῦ ὄντοσ εἰλικρινῶσ.

ηὑρήκαμεν.

προωμολογήσαμεν δέ γε, εἴ τι τοιοῦτον φανείη, δοξαστὸν αὐτὸ ἀλλ’ οὐ γνωστὸν δεῖν λέγεσθαι, τῇ μεταξὺ δυνάμει τὸ μεταξὺ πλανητὸν ἁλισκόμενον.

ὡμολογήκαμεν.

τοὺσ ἄρα πολλὰ καλὰ θεωμένουσ, αὐτὸ δὲ τὸ καλὸν μὴ ὁρῶντασ μηδ’ ἄλλῳ ἐπ’ αὐτὸ ἄγοντι δυναμένουσ ἕπεσθαι, καὶ πολλὰ δίκαια, αὐτὸ δὲ τὸ δίκαιον μή, καὶ πάντα οὕτω, δοξάζειν φήσομεν ἅπαντα, γιγνώσκειν δὲ ὧν δοξάζουσιν οὐδέν.

ἀνάγκη, ἔφη.

τί δὲ αὖ τοὺσ αὐτὰ ἕκαστα θεωμένουσ καὶ ἀεὶ κατὰ ταὐτὰ ὡσαύτωσ ὄντα;

ἆρ’ οὐ γιγνώσκειν ἀλλ’ οὐ δοξάζειν; ἀνάγκη καὶ ταῦτα.

οὐκοῦν καὶ ἀσπάζεσθαί τε καὶ φιλεῖν τούτουσ μὲν ταῦτα φήσομεν ἐφ’ οἷσ γνῶσίσ ἐστιν, ἐκείνουσ δὲ ἐφ’ οἷσ δόξα;

ἢ οὐ μνημονεύομεν ὅτι φωνάσ τε καὶ χρόασ καλὰσ καὶ τὰ τοιαῦτ’ ἔφαμεν τούτουσ φιλεῖν τε καὶ θεᾶσθαι, αὐτὸ δὲ τὸ καλὸν οὐδ’ ἀνέχεσθαι ὥσ τι ὄν;

μεμνήμεθα.

μὴ οὖν τι πλημμελήσομεν φιλοδόξουσ καλοῦντεσ αὐτοὺσ μᾶλλον ἢ φιλοσόφουσ;

καὶ ἆρα ἡμῖν σφόδρα χαλεπανοῦσιν ἂν οὕτω λέγωμεν; οὔκ, ἄν γέ μοι πείθωνται, ἔφη·

τῷ γὰρ ἀληθεῖ χαλεπαίνειν οὐ θέμισ. τοὺσ αὐτὸ ἄρα ἕκαστον τὸ ὂν ἀσπαζομένουσ φιλοσόφουσ ἀλλ’ οὐ φιλοδόξουσ κλητέον;

παντάπασι μὲν οὖν.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

Ancient Greek Text

Plato, Republic, book 5

(플라톤, Republic, book 5)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION