헬라어 문장 검색 - ΦλαϝιύΞοντραΆ1́

(플라비우스 요세푸스, Contra Apionem, Φλαί̈ου Ιὠσήπου περὶ ἀρχαιότητοσ Ιοὐδαίων λόγοσ α.)

Ἱκανῶσ μὲν ὑπολαμβάνω καὶ διὰ τῆσ περὶ τὴν ἀρχαιολογίαν συγγραφῆσ, κράτιστε ἀνδρῶν Ἐπαφρόδιτε, τοῖσ ἐντευξομένοισ αὐτῇ πεποιηκέναι φανερὸν περὶ τοῦ γένουσ ἡμῶν τῶν Ιοὐδαίων, ὅτι καὶ παλαιότατόν ἐστι καὶ τὴν πρώτην ὑπόστασιν ἔσχεν ἰδίαν, καὶ πῶσ τὴν χώραν ἣν νῦν ἔχομεν κατῴκησε πεντακισχιλίων ἐτῶν ἀριθμὸν ἱστορίαν περιέχουσαν ἐκ τῶν παρ’ ἡμῖν ἱερῶν βίβλων διὰ τῆσ Ἑλληνικῆσ φωνῆσ συνεγραψάμην. περὶ τούτων ἁπάντων ᾠήθην δεῖν γράψαι συντόμωσ τῶν μὲν λοιδορούντων τὴν δυσμένειαν καὶ τὴν ἑκούσιον ἐλέγξαι ψευδολογίαν, τῶν δὲ τὴν ἄγνοιαν ἐπανορθώσασθαι, διδάξαι δὲ πάντασ, ὅσοι τἀληθὲσ εἰδέναι βούλονται, περὶ τῆσ ἡμετέρασ ἀρχαιότητοσ.

χρήσομαι δὲ τῶν μὲν ὑπ’ ἐμοῦ λεγομένων μάρτυσι τοῖσ ἀξιοπιστοτάτοισ εἶναι περὶ πάσησ ἀρχαιολογίασ ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων κεκριμένοισ, τοὺσ δὲ βλασφήμωσ περὶ ἡμῶν καὶ ψευδῶσ γεγραφότασ αὐτοὺσ δι’ ἑαυτῶν ἐλεγχομένουσ παρέξω.

πειράσομαι δὲ καὶ τὰσ αἰτίασ ἀποδοῦναι, δι’ ἃσ οὐ πολλοὶ τοῦ ἔθνουσ ἡμῶν ἐν ταῖσ ἱστορίαισ Ἕλληνεσ ἐμνημονεύκασιν, ἔτι μέντοι καὶ τοὺσ οὐ παραλιπόντασ τὴν περὶ ἡμῶν ἱστορίαν ποιήσω φανεροὺσ τοῖσ μὴ γιγνώσκουσιν ἢ προσποιουμένοισ ἀγνοεῖν.

Πρῶτον οὖν ἐπέρχεταί μοι πάνυ θαυμάζειν τοὺσ οἰομένουσ δεῖν περὶ τῶν παλαιοτάτων ἔργων μόνοισ προσέχειν τοῖσ Ἕλλησι καὶ παρὰ τούτων πυνθάνεσθαι τὴν ἀλήθειαν, ἡμῖν δὲ καὶ τοῖσ ἄλλοισ ἀνθρώποισ ἀπιστεῖν·

πᾶν γὰρ ἐγὼ τοὐναντίον ὁρῶ συμβεβηκόσ, εἴ γε δεῖ μὴ ταῖσ ματαίαισ δόξαισ ἐπακολουθεῖν, ἀλλ’ ἐξ αὐτῶν τὸ δίκαιον τῶν πραγμάτων λαμβάνειν. τὰ μὲν γὰρ παρὰ τοῖσ Ἕλλησιν ἅπαντα νέα καὶ χθὲσ καὶ πρῴην, ὡσ ἂν εἴποι τισ, εὑρ́οι γεγονότα, λέγω δὲ τὰσ κτίσεισ τῶν πόλεων καὶ τὰ περὶ τὰσ ἐπινοίασ τῶν τεχνῶν καὶ τὰ περὶ τὰσ τῶν νόμων ἀναγραφάσ·

πάντων δὲ νεωτάτη σχεδόν ἐστι παρ’ αὐτοῖσ ἡ περὶ τὸ συγγράφειν τὰσ ἱστορίασ ἐπιμέλεια. τὰ μέντοι παρ’ Αἰγυπτίοισ τε καὶ Χαλδαίοισ καὶ Φοίνιξιν, ἐῶ γὰρ νῦν ἡμᾶσ ἐκείνοισ συγκαταλέγειν, αὐτοὶ δήπουθεν ὁμολογοῦσιν ἀρχαιοτάτην τε καὶ μονιμωτάτην ἔχειν τῆσ μνήμησ τὴν παράδοσιν·

καὶ γὰρ τόπουσ ἅπαντεσ οἰκοῦσιν ἥκιστα ταῖσ ἐκ τοῦ περιέχοντοσ φθοραῖσ ὑποκειμένουσ καὶ πολλὴν ἐποιήσαντο πρόνοιαν τοῦ μηδὲν ἄμνηστον τῶν παρ’ αὐτοῖσ πραττομένων παραλιπεῖν, ἀλλ’ ἐν δημοσίαισ ἀναγραφαῖσ ὑπὸ τῶν σοφωτάτων ἀεὶ καθιεροῦσθαι.

τὸν δὲ περὶ τὴν Ἑλλάδα τόπον μυρίαι μὲν φθοραὶ κατέσχον ἐξαλείφουσαι τὴν μνήμην τῶν γεγονότων, ἀεὶ δὲ καινοὺσ καθιστάμενοι βίουσ τοῦ παντὸσ ἐνόμιζον ἄρχειν ἕκαστοι τῶν ἀφ’ ἑαυτῶν, ὀψὲ δὲ καὶ μόλισ ἔγνωσαν φύσιν γραμμάτων·

καὶ Κάδμου σεμνύνονται μαθεῖν.

οὐ μὴν οὐδὲ ἀπ’ ἐκείνου τοῦ χρόνου δύναιτό τισ ἂν δεῖξαι σωζομένην ἀναγραφὴν οὔτ’ ἐν ἱεροῖσ οὔτ’ ἐν δημοσίοισ ἀναθήμασιν, ὅπου γε καὶ περὶ τῶν ἐπὶ Τροίαν τοσούτοισ ἔτεσι στρατευσάντων ὕστερον πολλὴ γέγονεν ἀπορία τε καὶ ζήτησισ, εἰ γράμμασιν ἐχρῶντο, καὶ τἀληθὲσ ἐπικρατεῖ μᾶλλον περὶ τοῦ τὴν νῦν οὖσαν τῶν γραμμάτων χρῆσιν ἐκείνουσ ἀγνοεῖν. ὅλωσ δὲ παρὰ τοῖσ Ἕλλησιν οὐδὲν ὁμολογούμενον εὑρίσκεται γράμμα τῆσ Ὁμήρου ποιήσεωσ πρεσβύτερον, οὗτοσ δὲ καὶ τῶν Τρωϊκῶν ὕστεροσ φαίνεται γενόμενοσ, καί φασιν οὐδὲ τοῦτον ἐν γράμμασι τὴν αὐτοῦ ποίησιν καταλιπεῖν, ἀλλὰ διαμνημονευομένην ἐκ τῶν ᾀσμάτων ὕστερον συντεθῆναι καὶ διὰ τοῦτο πολλὰσ ἐν αὐτῇ σχεῖν τὰσ διαφωνίασ.

οἱ μέντοι τὰσ ἱστορίασ ἐπιχειρήσαντεσ συγγράφειν παρ’ αὐτοῖσ, λέγω δὲ τοὺσ περὶ Κάδμον τε τὸν Μιλήσιον καὶ τὸν Ἀργεῖον Ἀκουσίλαον καὶ μετὰ τοῦτον εἴ τινεσ ἄλλοι λέγονται γενέσθαι, βραχὺ τῆσ Περσῶν ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα στρατείασ τῷ χρόνῳ προύλαβον.

ἀλλὰ μὴν καὶ τοὺσ περὶ τῶν οὐρανίων τε καὶ θείων πρώτουσ παρ’ Ἕλλησι φιλοσοφήσαντασ, οἱο͂ν Φερεκύδην τε τὸν Σύριον καὶ Πυθαγόραν καὶ Θάλητα, πάντεσ συμφώνωσ ὁμολογοῦσιν Αἰγυπτίων καὶ Χαλδαίων γενομένουσ μαθητὰσ ὀλίγα συγγράψαι, καὶ ταῦτα τοῖσ Ἕλλησιν εἶναι δοκεῖ πάντων ἀρχαιότατα καὶ μόλισ αὐτὰ πιστεύουσιν ὑπ’ ἐκείνων γεγράφθαι.

Πῶσ οὖν οὐκ ἔστιν ἄλογον τετυφῶσθαι τοὺσ Ἕλληνασ ὡσ μόνουσ ἐπισταμένουσ τἀρχαῖα καὶ τὴν ἀλήθειαν περὶ αὐτῶν ἀκριβῶσ παραδιδόντασ;

ἢ τίσ οὐ παρ’ αὐτῶν ἂν τῶν συγγραφέων μάθοι ῥᾳδίωσ, ὅτι μηδὲν βεβαίωσ εἰδότεσ συνέγραφον, ἀλλ’ ὡσ ἕκαστοι περὶ τῶν πραγμάτων εἴκαζον; τὸ πλεῖον γοῦν διὰ τῶν βιβλίων ἀλλήλουσ ἐλέγχουσι καὶ τἀναντιώτατα περὶ τῶν αὐτῶν λέγειν οὐκ ὀκνοῦσι. περίεργοσ δ’ ἂν εἰήν ἐγὼ τοὺσ ἐμοῦ μᾶλλον ἐπισταμένουσ διδάσκων ὅσα μὲν Ἑλλάνικοσ Ἀκουσιλάῳ περὶ τῶν γενεαλογιῶν διαπεφώνηκεν, ὅσα δὲ διορθοῦται τὸν Ἡσίοδον Ἀκουσίλαοσ, ἢ τίνα τρόπον Ἔφοροσ μὲν Ἑλλάνικον ἐν τοῖσ πλείστοισ ψευδόμενον ἐπιδείκνυσιν, Ἔφορον δὲ Τίμαιοσ καὶ Τίμαιον οἱ μετ’ ἐκεῖνον γεγονότεσ, Ἡρόδοτον δὲ πάντεσ.

ἀλλ’ οὐδὲ περὶ τῶν Σικελικῶν τοῖσ περὶ Ἀντίοχον καὶ Φίλιστον ἢ Καλλίαν Τίμαιοσ συμφωνεῖν ἠξίωσεν, οὐδ’ αὖ περὶ τῶν Ἀττικῶν οἱ τὰσ Ἀτθίδασ συγγεγραφότεσ ἢ περὶ τῶν Ἀργολικῶν οἱ τὰ περὶ Ἄργοσ ἱστοροῦντεσ ἀλλήλοισ κατηκολουθήκασι.

καὶ τί δεῖ λέγειν περὶ τῶν κατὰ πόλεισ καὶ βραχυτέρων;

ὅπου γε περὶ τῆσ Περσικῆσ στρατείασ καὶ τῶν ἐν αὐτῇ πραχθέντων οἱ δοκιμώτατοι διαπεφωνήκασι, πολλὰ δὲ καὶ Θουκυδίδησ ὡσ ψευδόμενοσ ὑπό τινων κατηγορεῖται καίτοι δοκῶν ἀκριβεστάτην τὴν καθ’ αὑτὸν ἱστορίαν συγγράφειν. Αἰτίαι δὲ τῆσ τοιαύτησ διαφωνίασ πολλαὶ μὲν ἴσωσ ἂν καὶ ἕτεραι τοῖσ βουλομένοισ ζητεῖν ἂν φανεῖεν, ἐγὼ δὲ δυσὶ ταῖσ λεχθησομέναισ τὴν μεγίστην ἰσχὺν ἀνατίθημι, καὶ προτέραν ἐρῶ τὴν κυριωτέραν εἶναί μοι δοκοῦσαν·

τὸ γὰρ ἐξ ἀρχῆσ μὴ σπουδασθῆναι παρὰ τοῖσ Ἕλλησι δημοσίασ γίνεσθαι περὶ τῶν ἑκάστοτε πραττομένων ἀναγραφὰσ τοῦτο μάλιστα δὴ καὶ τὴν πλάνην καὶ τὴν ἐξουσίαν τοῦ ψεύδεσθαι τοῖσ μετὰ ταῦτα βουληθεῖσι περὶ τῶν παλαιῶν τι γράφειν παρέσχεν.

οὐ γὰρ μόνον παρὰ τοῖσ ἄλλοισ Ἕλλησιν ἠμελήθη τὰ περὶ τὰσ ἀναγραφάσ, ἀλλ’ οὐδὲ παρὰ τοῖσ Ἀθηναίοισ, οὓσ αὐτόχθονασ εἶναι λέγουσιν καὶ παιδείασ ἐπιμελεῖσ, οὐδὲν τοιοῦτον εὑρίσκεται γενόμενον, ἀλλὰ τῶν δημοσίων γραμμάτων ἀρχαιοτάτουσ εἶναί φασι τοὺσ ὑπὸ Δράκοντοσ αὐτοῖσ περὶ τῶν φονικῶν γραφέντασ νόμουσ ὀλίγῳ πρότερον τῆσ Πεισιστράτου τυραννίδοσ ἀνθρώπου γεγονότοσ.

περὶ μὲν γὰρ Ἀρκάδων τί δεῖ λέγειν αὐχούντων ἀρχαιότητα;

μόλισ γὰρ οὗτοι καὶ μετὰ ταῦτα γράμμασιν ἐπαιδεύθησαν. Ἅτε δὴ τοίνυν οὐδεμιᾶσ προκαταβεβλημένησ ἀναγραφῆσ, ἣ καὶ τοὺσ μαθεῖν βουλομένουσ διδάξειν ἔμελλεν καὶ τοὺσ ψευδομένουσ ἐλέγξειν, ἡ πολλὴ πρὸσ ἀλλήλουσ ἐγένετο διαφωνία τοῖσ συγγραφεῦσι.

δευτέραν δὲ πρὸσ ταύτῃ θετέον ἐκείνην αἰτίαν·

οἱ γὰρ ἐπὶ τὸ γράφειν ὁρμήσαντεσ οὐ περὶ τὴν ἀλήθειαν ἐσπούδασαν, καίτοι τοῦτο πρόχειρόν ἐστιν ἀεὶ τὸ ἐπάγγελμα, λόγων δὲ δύναμιν ἐπεδείκνυντο, καὶ καθ’ ὅντινα τρόπον ἐν τούτῳ παρευδοκιμήσειν τοὺσ ἄλλουσ ὑπελάμβανον, κατὰ τοῦτον ἡρμόζοντο τινὲσ μὲν ἐπὶ τὸ μυθολογεῖν τραπόμενοι, τινὲσ δὲ πρὸσ χάριν ἢ τὰσ πόλεισ ἢ τοὺσ βασιλέασ ἐπαινοῦντεσ· ἄλλοι δὲ ἐπὶ τὸ κατηγορεῖν τῶν πράξεων ἢ τῶν γεγραφότων ἐχώρησαν ἐνευδοκιμήσειν τούτῳ νομίζοντεσ.

ὅλωσ δὲ τὸ πάντων ἐναντιώτατον ἱστορίᾳ πράττοντεσ διατελοῦσι·

τῆσ μὲν γὰρ ἀληθοῦσ ἐστι τεκμήριον ἱστορίασ, εἰ περὶ τῶν αὐτῶν ἅπαντεσ ταὐτὰ καὶ λέγοιεν καὶ γράφοιεν. οἱ δ’ εἰ ταῦτα γράψειαν ἑτέρωσ, οὕτωσ ἐνόμιζον αὐτοὶ φανεῖσθαι πάντων ἀληθέστατοι. λόγων μὲν οὖν ἕνεκα καὶ τῆσ ἐν τούτοισ δεινότητοσ δεῖ παραχωρεῖν ἡμᾶσ τοῖσ συγγραφεῦσι τοῖσ Ἑλληνικοῖσ, οὐ μὴν καὶ τῆσ περὶ τῶν ἀρχαίων ἀληθοῦσ ἱστορίασ καὶ μάλιστά γε τῆσ περὶ τῶν ἑκάστοισ ἐπιχωρίων.

ἐπειδὴ συγχωροῦσιν ἅπαντεσ, ἐάσειν μοι δοκῶ.

περὶ δὲ τῶν ἡμετέρων προγόνων ὅτι τὴν αὐτήν, ἐῶ γὰρ λέγειν εἰ καὶ πλείω τῶν εἰρημένων ἐποιήσαντο περὶ τὰσ ἀναγραφὰσ ἐπιμέλειαν τοῖσ ἀρχιερεῦσι καὶ τοῖσ προφήταισ τοῦτο προστάξαντεσ, καὶ ὡσ μέχρι τῶν καθ’ ἡμᾶσ χρόνων πεφύλακται μετὰ πολλῆσ ἀκριβείασ, εἰ δὲ δεῖ θρασύτερον εἰπεῖν καὶ φυλαχθήσεται, πειράσομαι συντόμωσ διδάσκειν. Οὐ γὰρ μόνον ἐξ ἀρχῆσ ἐπὶ τούτων τοὺσ ἀρίστουσ καὶ τῇ θεραπείᾳ τοῦ θεοῦ προσεδρεύοντασ κατέστησαν, ἀλλ’ ὅπωσ τὸ γένοσ τῶν ἱερέων ἄμικτον καὶ καθαρὸν διαμενεῖ προυνόησαν.

δεῖ γὰρ τὸν μετέχοντα τῆσ ἱερωσύνησ ἐξ ὁμοεθνοῦσ γυναικὸσ παιδοποιεῖσθαι καὶ μὴ πρὸσ χρήματα μηδὲ τὰσ ἄλλασ ἀποβλέπειν τιμὰσ, ἀλλὰ τὸ γένοσ ἐξετάζειν ἐκ τῶν ἀρχαίων λαμβάνοντα τὴν διαδοχὴν καὶ πολλοὺσ παρεχόμενον μάρτυρασ.

καὶ ταῦτα πράττομεν οὐ μόνον ἐπ’ αὐτῆσ Ιοὐδαίασ, ἀλλ’ ὅπου ποτὲ σύστημα τοῦ γένουσ ἐστὶν ἡμῶν κἀκεῖ τὸ ἀκριβὲσ ἀποσώζεται τοῖσ ἱερεῦσι περὶ τοὺσ γάμουσ·

λέγω δὲ τοὺσ ἐν Αἰγύπτῳ καὶ Βαβυλῶνι καὶ εἴ που τῆσ ἄλλησ οἰκουμένησ τοῦ γένουσ τῶν ἱερέων εἰσί τινεσ διεσπαρμένοι·

πέμπουσι γὰρ εἰσ Ιἑροσόλυμα συγγράψαντεσ πατρόθεν τοὔνομα τῆσ τε γαμετῆσ καὶ τῶν ἐπάνω προγόνων καὶ τίνεσ οἱ μαρτυροῦντεσ. πόλεμοσ δ’ εἰ κατάσχοι, καθάπερ ἤδη γέγονεν πολλάκισ Ἀντιόχου τε τοῦ Ἐπιφανοῦσ εἰσ τὴν χώραν ἐμβαλόντοσ καὶ Πομπηίου Μάγνου καὶ Κυντιλίου Οὐάρου μάλιστα δὲ καὶ ἐν τοῖσ καθ’ ἡμᾶσ χρόνοισ, οἱ περιλειπόμενοι τῶν ἱερέων καινὰ πάλιν ἐκ τῶν ἀρχαίων γραμμάτων συνίστανται καὶ δοκιμάζουσι τὰσ ὑπολειφθείσασ γυναῖκασ.

οὐ γὰρ ἐπὶ τὰσ αἰχμαλώτουσ γενομένασ προσίενται πολλάκισ γεγονυιῶν αὐταῖσ τὴν πρὸσ ἀλλόφυλον κοινωνίαν ὑφορώμενοι.

τεκμήριον δὲ μέγιστον τῆσ ἀκριβείασ·

οἱ γὰρ ἀρχιερεῖσ οἱ παρ’ ἡμῖν ἀπὸ δισχιλίων ἐτῶν ὀνομαστοὶ παῖδεσ ἐκ πατρὸσ εἰσὶν ἐν ταῖσ ἀναγραφαῖσ. τοῖσ δὲ τῶν εἰρημένων ὁτιοῦν γένοιτο εἰσ παράβασιν ἀπηγόρευται μήτε τοῖσ βωμοῖσ παρίστασθαι μήτε μετέχειν τῆσ ἄλλησ ἁγιστείασ. οὐ μυριάδεσ βιβλίων εἰσὶ παρ’ ἡμῖν ἀσυμφώνων καὶ μαχομένων, δύο δὲ μόνα πρὸσ τοῖσ εἴκοσι βιβλία τοῦ παντὸσ ἔχοντα χρόνου τὴν ἀναγραφήν, τὰ δικαίωσ πεπιστευμένα.

καὶ τούτων πέντε μέν ἐστι Μωυσέωσ, ἃ τούσ τε νόμουσ περιέχει καὶ τὴν ἀπ’ ἀνθρωπογονίασ παράδοσιν μέχρι τῆσ αὐτοῦ τελευτῆσ·

οὗτοσ ὁ χρόνοσ ἀπολείπει τρισχιλίων ὀλίγῳ ἐτῶν. ἀπὸ δὲ τῆσ Μωυσέωσ τελευτῆσ μέχρι τῆσ Ἀρταξέρξου τοῦ μετὰ Ξέρξην Περσῶν βασιλέωσ οἱ μετὰ Μωυσῆν προφῆται τὰ κατ’ αὐτοὺσ πραχθέντα συνέγραψαν ἐν τρισὶ καὶ δέκα βιβλίοισ·

αἱ δὲ λοιπαὶ τέσσαρεσ ὕμνουσ εἰσ τὸν θεὸν καὶ τοῖσ ἀνθρώποισ ὑποθήκασ τοῦ βίου περιέχουσιν. ἀπὸ δὲ Ἀρταξέρξου μέχρι τοῦ καθ’ ἡμᾶσ χρόνου γέγραπται μὲν ἕκαστα, πίστεωσ δ’ οὐχ ὁμοίασ ἠξίωται τοῖσ πρὸ αὐτῶν διὰ τὸ μὴ γενέσθαι τὴν τῶν προφητῶν ἀκριβῆ διαδοχήν.

δῆλον δ’ ἐστὶν ἔργῳ, πῶσ ἡμεῖσ πρόσιμεν τοῖσ ἰδίοισ γράμμασι·

τοσούτου γὰρ αἰῶνοσ ἤδη παρῳχηκότοσ οὔτε προσθεῖναί τισ οὐδὲν οὔτε ἀφελεῖν αὐτῶν οὔτε μεταθεῖναι τετόλμηκεν, πᾶσι δὲ σύμφυτόν ἐστιν εὐθὺσ ἐκ πρώτησ γενέσεωσ Ιοὐδαίοισ τὸ νομίζειν αὐτὰ θεοῦ δόγματα καὶ τούτοισ ἐμμένειν καὶ ὑπὲρ αὐτῶν, εἰ δέοι, θνήσκειν ἡδέωσ. ἤδη οὖν πολλοὶ πολλάκισ ἑώρανται τῶν αἰχμαλώτων στρέβλασ καὶ παντοίων θανάτων τρόπουσ ἐν θεάτροισ ὑπομένοντεσ ἐπὶ τῷ μηδὲν ῥῆμα προέσθαι παρὰ τοὺσ νόμουσ καὶ τὰσ μετὰ τούτων ἀναγραφάσ.

ὃ τίσ ἂν ὑπομείνειεν Ἑλλήνων ὑπὲρ αὐτοῦ;

ἀλλ’ οὐδ’ ὑπὲρ τοῦ καὶ πάντα τὰ παρ’ αὐτοῖσ ἀφανισθῆναι συγγράμματα τὴν τυχοῦσαν ὑποστήσεται βλάβην· λόγουσ γὰρ αὐτὰ νομίζουσιν εἶναι κατὰ τὴν τῶν γραψάντων βούλησιν ἐσχεδιασμένουσ, καὶ τοῦτο δικαίωσ καὶ περὶ τῶν παλαιοτέρων φρονοῦσιν, ἐπειδὴ καὶ τῶν νῦν ἐνίουσ ὁρῶσι τολμῶντασ περὶ τούτων συγγράφειν, οἷσ μήτ’ αὐτοὶ παρεγένοντο μήτε πυθέσθαι παρὰ τῶν εἰδότων ἐφιλοτιμήθησαν.

ἀμέλει καὶ περὶ τοῦ γενομένου νῦν ἡμῖν πολέμου τινὲσ ἱστορίασ ἐπιγράψαντεσ ἐξενηνόχασιν οὔτ’ εἰσ τοὺσ τόπουσ παραβαλόντεσ οὔτε πλησίον τούτων πραττομένων προσελθόντεσ, ἀλλ’ ἐκ παρακουσμάτων ὀλίγα συνθέντεσ τῷ τῆσ ἱστορίασ ὀνόματι λίαν ἀναιδῶσ ἐνεπαροίνησαν.

Ἐγὼ δὲ καὶ περὶ τοῦ πολέμου παντὸσ καὶ περὶ τῶν αὐτῷ κατὰ μέροσ γενομένων ἀληθῆ τὴν ἀναγραφὴν ἐποιησάμην τοῖσ πράγμασιν αὐτὸσ ἅπασι παρατυχών·

ἐστρατήγουν μὲν γὰρ τῶν παρ’ ἡμῖν Γαλιλαίων ὀνομαζομένων ἑώσ ἀντέχειν δυνατὸν ἦν, ἐγενόμην δὲ παρὰ Ῥωμαίοισ συλληφθεὶσ αἰχμάλωτοσ καί με διὰ φυλακῆσ Οὐεσπασιανὸσ καὶ Τίτοσ ἔχοντεσ ἀεὶ προσεδρεύειν αὐτοῖσ ἠνάγκασαν τὸ μὲν πρῶτον δεδεμένον, αὖθισ δὲ λυθεὶσ συνεπέμφθην ἀπὸ τῆσ Ἀλεξανδρείασ Τίτῳ πρὸσ τὴν Ιἑροσολύμων πολιορκίαν.

ἐν ᾧ χρόνῳ γενομένην τῶν πραττομένων οὐκ ἔστιν ὃ τὴν ἐμὴν γνῶσιν διέφυγεν·

καὶ γὰρ τὰ κατὰ τὸ στρατόπεδον τὸ Ῥωμαίων ὁρῶν ἐπιμελῶσ ἀνέγραφον καὶ τὰ παρὰ τῶν αὐτομόλων ἀπαγγελλόμενα μόνοσ αὐτὸσ συνίειν. εἶτα σχολῆσ ἐν τῇ Ῥώμῃ λαβόμενοσ, πάσησ μοι τῆσ πραγματείασ ἐν παρασκευῇ γεγενημένησ χρησάμενόσ τισι πρὸσ τὴν Ἑλληνίδα φωνὴν συνεργοῖσ οὕτωσ ἐποιησάμην τῶν πράξεων τὴν παράδοσιν.

τοσοῦτον δέ μοι περιῆν θάρσοσ τῆσ ἀληθείασ, ὥστε πρώτουσ πάντων τοὺσ αὐτοκράτορασ τοῦ πολέμου γενομένουσ Οὐεσπασιανὸν καὶ Τίτον ἠξίωσα λαβεῖν μάρτυρασ. πρώτοισ γὰρ δέδωκα τὰ βιβλία καὶ μετ’ ἐκείνουσ πολλοῖσ μὲν Ῥωμαίων τοῖσ συμπεπολεμηκόσι, πολλοῖσ δὲ τῶν ἡμετέρων ἐπίπρασκον, ἀνδράσι καὶ τῆσ Ἑλληνικῆσ σοφίασ μετεσχηκόσιν, ὧν ἐστιν Ιοὔλιοσ Ἀρχέλαοσ, Ἡρώδησ ὁ σεμνότατοσ, αὐτὸσ ὁ θαυμασιώτατοσ βασιλεὺσ Ἀγρίππασ.

οὗτοι μὲν οὖν ἅπαντεσ ἐμαρτύρησαν, ὅτι τῆσ ἀληθείασ προύστην ἐπιμελῶσ, οὐκ ἂν ὑποστειλάμενοι καὶ σιωπήσαντεσ, εἴ τι κατ’ ἄγνοιαν ἢ χαριζόμενοσ μετέθηκα τῶν γεγονότων ἢ παρέλιπον.

Φαῦλοι δέ τινεσ ἄνθρωποι διαβάλλειν μου τὴν ἱστορίαν ἐπικεχειρήκασιν ὥσπερ ἐν σχολῇ μειρακίων γύμνασμα προκεῖσθαι νομίζοντεσ κατηγορίασ παραδόξου καὶ διαβολῆσ, δέον ἐκεῖνο γιγνώσκειν, ὅτι δεῖ τὸν ἄλλοισ παράδοσιν πράξεων ἀληθινῶν ὑπισχνούμενον αὐτὸν ἐπίστασθαι ταύτασ πρότερον ἀκριβῶσ ἢ παρηκολουθηκότα τοῖσ γεγονόσιν ἢ παρὰ τῶν εἰδότων πυνθανόμενον.

ὅπερ ἐγὼ μάλιστα περὶ ἀμφοτέρασ νομίζω πεποιηκέναι τὰσ πραγματείασ·

τὴν μὲν γὰρ ἀρχαιολογίαν, ὥσπερ ἔφην, ἐκ τῶν ἱερῶν γραμμάτων μεθερμήνευκα γεγονὼσ ἱερεὺσ ἐκ γένουσ καὶ μετεσχηκὼσ τῆσ φιλοσοφίασ τῆσ ἐν ἐκείνοισ τοῖσ γράμμασι· τοῦ δὲ πολέμου τὴν ἱστορίαν ἔγραψα πολλῶν μὲν αὐτουργὸσ πράξεων, πλείστων δ’ αὐτόπτησ γενόμενοσ, ὅλωσ δὲ τῶν λεχθέντων ἢ πραχθέντων οὐδοτιοῦν ἀγνοήσασ.

πῶσ οὖν οὐκ ἂν θρασεῖσ τισ ἡγήσαιτο τοὺσ ἀνταγωνίζεσθαί μοι περὶ τῆσ ἀληθείασ ἐπικεχειρηκότασ, οἳ κἂν τοῖσ τῶν αὐτοκρατόρων ὑπομνήμασιν ἐντυχεῖν λέγωσιν, ἀλλ’ οὔ γε καὶ τοῖσ ἡμετέροισ τῶν ἀντιπολεμούντων πράγμασι παρέτυχον.

Περὶ μὲν οὖν τούτων ἀναγκαίαν ἐποιησάμην τὴν παρέκβασιν ἐπισημήνασθαι βουλόμενοσ τῶν ἐπαγγελλομένων τὰσ ἱστορίασ συγγράφειν τὴν εὐχέρειαν.

ἱκανῶσ δὲ φανερόν, ὡσ οἶμαι, πεποιηκὼσ ὅτι πάτριόσ ἐστιν ἡ περὶ τῶν παλαιῶν ἀναγραφὴ τοῖσ βαρβάροισ μᾶλλον ἢ τοῖσ Ἕλλησι, βούλομαι μικρὰ πρότερον διαλεχθῆναι πρὸσ τοὺσ ἐπιχειροῦντασ νέαν ἡμῶν ἀποφαίνειν τὴν κατάστασιν ἐκ τοῦ μηδὲν περὶ ἡμῶν, ὥσ φασιν ἐκεῖνοι, λελέχθαι παρὰ τοῖσ Ἑλληνικοῖσ συγγραφεῦσιν.

εἶτα δὲ τὰσ μαρτυρίασ τῆσ ἀρχαιότητοσ ἐκ τῶν παρ’ ἄλλοισ γραμμάτων παρέξω καὶ τοὺσ βεβλασφημηκότασ ἡμῶν τὸ γένοσ ἀποδείξω λίαν ἐν τοῖσ λόγοισ βλασφημοῦντασ.

Ἡμεῖσ τοίνυν οὔτε χώραν οἰκοῦμεν παράλιον οὔτ’ ἐμπορίαισ χαίρομεν οὐδὲ ταῖσ πρὸσ ἄλλουσ διὰ τούτων ἐπιμιξίαισ, ἀλλ’ εἰσὶ μὲν ἡμῶν αἱ πόλεισ μακρὰν ἀπὸ θαλάσσησ ἀνῳκισμέναι, χώραν δὲ ἀγαθὴν νεμόμενοι ταύτην ἐκπονοῦμεν μάλιστα δὴ πάντων περὶ παιδοτροφίαν φιλοκαλοῦντεσ καὶ τὸ φυλάττειν τοὺσ νόμουσ καὶ τὴν κατὰ τούτουσ παραδεδομένην εὐσέβειαν ἔργον ἀναγκαιότατον παντὸσ τοῦ βίου πεποιημένοι.

περὶ τὰσ ἐμπορίασ σπουδὴ διὰ τὸ φιλοχρηματεῖν.

οὐ μὴν οὐδὲ πρὸσ λῃστείασ, ὥσπερ ἄλλοι τινέσ, ἢ τὸ πλέον ἔχειν ἀξιοῦν πολεμοῦντεσ ἐτράπησαν ἡμῶν οἱ πατέρεσ καίτοι πολλὰσ τῆσ χώρασ ἐχούσησ μυριάδασ ἀνδρῶν οὐκ ἀτόλμων. διὰ τοῦτο Φοίνικεσ μὲν αὐτοὶ κατ’ ἐμπορίαν τοῖσ Ἕλλησιν ἐπεισπλέοντεσ εὐθὺσ ἐγνώσθησαν καὶ δι’ ἐκείνων Αἰγύπτιοι καὶ πάντεσ, ἀφ’ ὧν τὸν φόρτον εἰσ τοὺσ Ἕλληνασ διεκόμιζον μεγάλα πελάγη διαίροντεσ.

Μῆδοι δὲ μετὰ ταῦτα καὶ Πέρσαι φανεροὶ κατέστησαν τῆσ Ἀσίασ ἐπάρξαντεσ, οἱ δὲ καὶ μέχρι τῆσ ἡμετέρασ ἠπείρου Πέρσαι στρατεύσαντεσ.

Θρᾷκεσ δὲ διὰ γειτονίαν καὶ τὸ Σκυθικὸν ὑπὸ τῶν εἰσ τὸν Πόντον ἐγνώσθη πλεόντων. ὅλωσ γὰρ ἅπαντεσ οἱ παρὰ τὴν θάλατταν καὶ τὴν πρὸσ ταῖσ ἀνατολαῖσ καὶ πρὸσ τὴν ἑσπέριον κατοικοῦντεσ τοῖσ συγγράφειν τι βουλομένοισ γνωριμώτεροι κατέστησαν, οἱ δὲ ταύτησ ἀνωτέρω τὰσ οἰκήσεισ ἔχοντεσ ἐπὶ πλεῖστον ἠγνοήθησαν.

καὶ τοῦτο φαίνεται καὶ περὶ τὴν Εὐρώπην συμβεβηκόσ, ὅπου γε τῆσ Ῥωμαίων πόλεωσ, τοιαύτην ἐκ μακροῦ δύναμιν κεκτημένησ καὶ τοιαύτασ πράξεισ κατορθούσησ πολεμικάσ, οὔθ’ ὁ Ἡρόδοτοσ οὔτε Θουκυδίδησ οὔτε τῶν ἅμα τούτοισ γενομένων οὐδὲ εἷσ ἐμνημόνευκεν, ἀλλ’ ὀψέ ποτε καὶ μόλισ αὐτῶν εἰσ τοὺσ Ἕλληνασ ἡ γνῶσισ διεξῆλθεν.

περὶ μὲν γὰρ Γαλατῶν τε καὶ Ἰβήρων οὕτωσ ἠγνόησαν οἱ δοκοῦντεσ ἀκριβέστατοι συγγραφεῖσ, ὧν ἐστιν Ἔφοροσ, ὥστε πόλιν οἰέται μίαν εἶναι τοὺσ Ἴβηρασ τοὺσ τοσοῦτο μέροσ τῆσ ἑσπερίου γῆσ κατοικοῦντασ, καὶ τὰ μήτε γενόμενα παρ’ αὐτοῖσ ἔθη μήτε λεγόμενα γράφειν ὡσ ἐκείνων αὐτοῖσ χρωμένων ἐτόλμησαν.

αἴτιον δὲ τοῦ μὲν μὴ γιγνώσκειν τἀληθὲσ τὸ λίαν ἀνεπίμικτον, τοῦ δὲ γράφειν ψευδῆ τὸ βούλεσθαι δοκεῖν τι πλέον τῶν ἄλλων ἱστορεῖν.

πῶσ οὖν ἔτι θαυμάζειν προσῆκεν, εἰ μηδὲ τὸ ἡμέτερον ἔθνοσ πολλοῖσ ἐγιγνώσκετο μηδὲ τῆσ ἐν τοῖσ συγγράμμασι μνήμησ ἀφορμὴν παρέσχεν, οὕτωσ μὲν ἀπῳκισμένον τῆσ θαλάσσησ, οὕτωσ δὲ βιοτεύειν προῃρημένον; Φέρε τοίνυν ἡμᾶσ ἀξιοῦν τεκμηρίῳ χρῆσθαι περὶ τῶν Ἑλλήνων, ὅτι μὴ παλαιόν ἐστιν αὐτῶν τὸ γένοσ, τῷ μηθὲν ἐν ταῖσ ἡμετέραισ ἀναγραφαῖσ περὶ αὐτῶν εἰρῆσθαι.

ἆρ’ οὐχὶ πάντωσ ἂν κατεγέλων αὐτὰσ οἶμαι τὰσ ὑπ’ ἐμοῦ νῦν εἰρημένασ κομίζοντεσ αἰτίασ καὶ μάρτυρασ ἂν τοὺσ πλησιοχώρουσ παρείχοντο τῆσ αὐτῶν ἀρχαιότητοσ; κἀγὼ τοίνυν πειράσομαι τοῦτο ποιεῖν·

Αἰγυπτίοισ γὰρ καὶ Φοίνιξι μάλιστα δὴ χρήσομαι μάρτυσιν, οὐκ ἄν τινοσ ὡσ ψευδῆ τὴν μαρτυρίαν διαβάλλειν δυνηθέντοσ· φαίνονται γὰρ καὶ δὴ μάλιστα πρὸσ ἡμᾶσ δυσμενῶσ διατεθέντεσ κοινῇ μὲν ἅπαντεσ Αἰγύπτιοι, Φοινίκων δὲ Τύριοι. περὶ μέντοι Χαλδαίων οὐκέτι ταὐτὸ τοῦτο δυναίμην ἂν λέγειν, ἐπεὶ καὶ τοῦ γένουσ ἡμῶν ἀρχηγοὶ καθεστήκασιν καὶ διὰ τὴν συγγένειαν ἐν ταῖσ αὐτῶν ἀναγραφαῖσ Ιοὐδαίων μνημονεύουσιν.

ὅταν δὲ τὰσ περὶ τούτων πίστεισ παράσχω, τότε καὶ τῶν Ἑλλήνων συγγραφέων ἀποφανῶ τοὺσ μνήμην Ιοὐδαίων πεποιηκότασ, ἵνα μηδὲ ταύτην ἔτι τὴν πρόφασιν οἱ βασκαίνοντεσ ἔχωσιν τῆσ πρὸσ ἡμᾶσ ἀντιλογίασ.

Ἄρξομαι δὲ πρῶτον ἀπὸ τῶν παρ’ Αἰγυπτίοισ γραμμάτων.

αὐτὰ μὲν οὖν οὐχ οἱο͂́ν τε παρατίθεσθαι τἀκείνων, Μάνεθωσ δ’ ἦν τὸ γένοσ Αἰγύπτιοσ ἀνὴρ τῆσ Ἑλληνικῆσ μετεσχηκὼσ παιδείασ, ὡσ δῆλόσ ἐστιν· γέγραφεν γὰρ Ἑλλάδι φωνῇ τὴν πάτριον ἱστορίαν ἔκ τε τῶν ἱερῶν, ὥσ φησιν αὐτόσ, μεταφράσασ καὶ πολλὰ τὸν Ἡρόδοτον ἐλέγχει τῶν Αἰγυπτιακῶν ὑπ’ ἀγνοίασ ἐψευσμένον. οὗτοσ δὴ τοίνυν ὁ Μάνεθωσ ἐν τῇ δευτέρᾳ τῶν Αἰγυπτιακῶν ταῦτα περὶ ἡμῶν γράφει.

παραθήσομαι δὲ τὴν λέξιν αὐτοῦ καθάπερ αὐτὸν ἐκεῖνον παραγαγὼν μάρτυρα· " τοῦ τίμαιοσ ὄνομα.

καὶ τοὺσ ἡγεμονεύσαντασ ἐν αὐτῇ χειρωσάμενοι τὸ λοιπὸν τάσ τε πόλεισ ὠμῶσ ἐνέπρησαν καὶ τὰ τῶν θεῶν ἱερὰ κατέσκαψαν, πᾶσι δὲ τοῖσ ἐπιχωρίοισ ἐχθρότατά πωσ ἐχρήσαντο τοὺσ μὲν σφάζοντεσ, τῶν δὲ καὶ τὰ τέκνα καὶ γυναῖκασ εἰσ δουλείαν ἄγοντεσ.

πέρασ δὲ καὶ βασιλέα ἕνα ἐξ αὐτῶν ἐποίησαν, ᾧ ὄνομα ἦν Σάλιτισ.

καὶ οὗτοσ ἐν τῇ Μέμφιδι κατεγίνετο τήν τε ἄνω καὶ κάτω χώραν δασμολογῶν καὶ φρουρὰν ἐν τοῖσ ἐπιτηδειοτάτοισ καταλιπὼν τόποισ. μάλιστα δὲ καὶ τὰ πρὸσ ἀνατολὴν ἠσφαλίσατο μέρη προορώμενοσ Ἀσσυρίων ποτὲ μεῖζον ἰσχυόντων ἐσομένην ἐπιθυμίᾳ τῆσ αὐτοῦ βασιλείασ ἔφοδον. εὑρὼν δὲ ἐν νομῷ τῷ Σεθροί̈τῃ πόλιν ἐπικαιροτάτην, κειμένην μὲν πρὸσ ἀνατολὴν τοῦ Βουβαστίτου ποταμοῦ, καλουμένην δ’ ἀπό τινοσ ἀρχαίασ θεολογίασ Αὐάριν, ταύτην ἔκτισέν τε καὶ τοῖσ τείχεσιν ὀχυρωτάτην ἐποίησεν ἐνοικίσασ αὐτῇ καὶ πλῆθοσ ὁπλιτῶν εἰσ εἴκοσι καὶ τέσσαρασ μυριάδασ ἀνδρῶν προφυλακήν.

ἔνθα δὲ κατὰ θέρειαν ἤρχετο τὰ μὲν σιτομετρῶν καὶ μισθοφορίαν παρεχόμενοσ τὰ δὲ καὶ ταῖσ ἐξοπλισίαισ πρὸσ φόβον τῶν ἔξωθεν ἐπιμελῶσ γυμνάζων.

ἄρξασ δ’ ἐννεακαίδεκα ἔτη τὸν βίον ἐτελεύτησε. μετὰ τοῦτον δὲ ἕτεροσ ἐβασίλευσεν τέσσαρα καὶ τεσσαράκοντα ἔτη καλούμενοσ Βηών.

μεθ’ ὃν ἄλλοσ Ἀπαχνὰσ ἓξ καὶ τριάκοντα ἔτη καὶ μῆνασ ἑπτά. ἔπειτα δὲ καὶ Ἄπωφισ ἓν καὶ ἑξήκοντα καὶ Ιἀννὰσ πεντήκοντα καὶ μῆνα ἕνα. ἐπὶ πᾶσι δὲ καὶ Ἄσσισ ἐννέα καὶ τεσσαράκοντα καὶ μῆνασ δύο.

καὶ οὗτοι μὲν ἓξ ἐν αὐτοῖσ ἐγενήθησαν πρῶτοι ἄρχοντεσ ποθοῦντεσ ἀεὶ καὶ μᾶλλον τῆσ Αἰγύπτου ἐξᾶραι τὴν ῥίζαν. ἐκαλεῖτο δὲ τὸ σύμπαν αὐτῶν ἔθνοσ Ὑκσώσ, τοῦτο δέ ἐστιν βασιλεῖσ ποιμένεσ·

τὸ γὰρ υκ καθ’ ἱερὰν γλῶσσαν βασιλέα σημαίνει, τὸ δὲ σὼσ ποιμήν ἐστι καὶ ποιμένεσ κατὰ τὴν κοινὴν διάλεκτον, καὶ οὕτωσ συντιθέμενον γίνεται Ὑκσώσ. τινὲσ δὲ λέγουσιν αὐτοὺσ Ἄραβασ εἶναι.

ἐν δ’ ἄλλῳ ἀντιγράφῳ οὐ βασιλεῖσ σημαίνεσθαι διὰ τῆσ ϋκ προσηγορίασ, ἀλλὰ τοὐναντίον αἰχμαλώτουσ δηλοῦσθαι ποιμένασ· τὸ γὰρ ὓκ πάλιν Αἰγυπτιστὶ καὶ τὸ ἃκ δασυνόμενον αἰχμαλώτουσ ῥητῶσ μηνύει. καὶ τοῦτο μᾶλλον πιθανώτερόν μοι φαίνεται καὶ παλαιᾶσ ἱστορίασ ἐχόμενον. τούτουσ τοὺσ προκατωνομασμένουσ βασιλέασ καὶ τοὺσ τῶν ποιμένων καλουμένων καὶ τοὺσ ἐξ αὐτῶν γενομένουσ κρατῆσαι τῆσ Αἰγύπτου φησὶν ἔτη πρὸσ τοῖσ πεντακοσίοισ ἕνδεκα.

μετὰ ταῦτα δὲ τῶν ἐκ τῆσ Θηβαί̈δοσ καὶ τῆσ ἄλλησ Αἰγύπτου βασιλέων γενέσθαι φησὶν ἐπὶ τοὺσ ποιμένασ ἐπανάστασιν καὶ πόλεμον συρραγῆναι μέγαν καὶ πολυχρόνιον.

ἐπὶ δὲ βασιλέωσ, ᾧ ὄνομα εἶναι Μισφραγμούθωσισ, ἡττωμένουσ φησὶ τοὺσ ποιμένασ ἐκ μὲν τῆσ ἄλλησ Αἰγύπτου πάσησ ἐκπεσεῖν, κατακλεισθῆναι δ’ εἰσ τόπον ἀρουρῶν ἔχοντα μυρίων τὴν περίμετρον·

Αὐάριν ὄνομα τῷ τόπῳ.

τοῦτόν φησιν ὁ Μάνεθωσ ἅπαντα τείχει τε μεγάλῳ καὶ ἰσχυρῷ περιβαλεῖν τοὺσ ποιμένασ, ὅπωσ τήν τε κτῆσιν ἅπασαν ἔχωσιν ἐν ὀχυρῷ καὶ τὴν λείαν τὴν ἑαυτῶν. τὸν δὲ Μισφραγμουθώσεωσ υἱὸν Θούμμωσιν ἐπιχειρῆσαι μὲν αὐτοὺσ διὰ πολιορκίασ ἑλεῖν κατὰ κράτοσ ὀκτὼ καὶ τεσσαράκοντα μυριάσι στρατοῦ προσεδρεύσαντα τοῖσ τείχεσιν· ἐπεὶ δὲ τὴν πολιορκίαν ἀπέγνω, ποιήσασθαι συμβάσεισ, ἵνα τὴν Αἴγυπτον ἐκλιπόντεσ ὅποι βούλονται πάντεσ ἀβλαβεῖσ ἀπέλθωσι.

τοὺσ δὲ ἐπὶ ταῖσ ὁμολογίαισ πανοικησίᾳ μετὰ τῶν κτήσεων οὐκ ἐλάττουσ μυριάδων ὄντασ εἴκοσι καὶ τεσσάρων ἀπὸ τῆσ Αἰγύπτου τὴν ἔρημον εἰσ Συρίαν διοδοιπορῆσαι.

φοβουμένουσ δὲ τὴν Ἀσσυρίων δυναστείαν, τότε γὰρ ἐκείνουσ τῆσ Ἀσίασ κρατεῖν, ἐν τῇ νῦν Ιοὐδαίᾳ καλουμένῃ πόλιν οἰκοδομησαμένουσ τοσαύταισ μυριάσιν ἀνθρώπων ἀρκέσουσαν Ιἑροσόλυμα ταύτην ὀνομάσαι.

ἐν ἄλλῃ δέ τινι βίβλῳ τῶν Αἰγυπτιακῶν Μάνεθωσ τοῦτό φησιν τὸ ἔθνοσ τοὺσ καλουμένουσ ποιμένασ αἰχμαλώτουσ ἐν ταῖσ ἱεραῖσ αὐτῶν βίβλοισ γεγράφθαι λέγων ὀρθῶσ·

καὶ γὰρ τοῖσ ἀνωτάτω προγόνοισ ἡμῶν τὸ ποιμαίνειν πάτριον ἦν καὶ νομαδικὸν ἔχοντεσ τὸν βίον οὕτωσ ἐκαλοῦντο ποιμένεσ. αἰχμάλωτοί τε πάλιν οὐκ ἀλόγωσ ὑπὸ τῶν Αἰγυπτίων ἀνεγράφησαν, ἐπειδήπερ ὁ πρόγονοσ ἡμῶν Ιὤσηποσ ἑαυτὸν ἔφη πρὸσ τὸν βασιλέα τῶν Αἰγυπτίων αἰχμάλωτον εἶναι, καὶ τοὺσ ἀδελφοὺσ εἰσ τὴν Αἴγυπτον ὕστερον μετεπέμψατο τοῦ βασιλέωσ ἐπιτρέψαντοσ.

ἀλλὰ περὶ μὲν τούτων ἐν ἄλλοισ ποιήσομαι τὴν ἐξέτασιν ἀκριβεστέραν. Νυνὶ δὲ τῆσ ἀρχαιότητοσ ταύτησ παρατίθεμαι τοὺσ Αἰγυπτίουσ μάρτυρασ.

πάλιν οὖν τὰ τοῦ Μανέθω πῶσ ἔχει πρὸσ τὴν τῶν χρόνων τάξιν ὑπογράψω. φησὶ δὲ οὕτωσ·

τὴν ἀρχὴν ὁ αὐτοῦ υἱὸσ Χέβρων ἔτη δεκατρία.

μεθ’ ὃν Ἀμένωφισ εἴκοσι καὶ μῆνασ ἑπτά. τοῦ δὲ ἀδελφὴ Ἀμεσσὴσ εἰκοσιὲν καὶ μῆνασ ἐννέα. τῆσ δὲ Μήφρησ δώδεκα καὶ μῆνασ ἐννέα. τοῦ δὲ Μηφραμούθωσισ εἰκοσιπέντε καὶ μῆνασ δέκα. τοῦ δὲ Θμῶσισ ἐννέα καὶ μῆνασ ὀκτώ.

τοῦ δ’ Ἀμένωφισ τριάκοντα καὶ μῆνασ δέκα. τοῦ δὲ Ὦροσ τριακονταὲξ καὶ μῆνασ πέντε. τοῦ δὲ θυγάτηρ Ἀκεγχερὴσ δώδεκα καὶ μῆνα ἕνα. τῆσ δὲ Ῥάθωτισ ἀδελφὸσ ἐννέα. τοῦ δὲ Ἀκεγχήρησ δώδεκα καὶ μῆνασ πέντε.

τοῦ δὲ Ἀκεγχήρησ ἕτεροσ δώδεκα καὶ μῆνασ τρεῖσ. τοῦ δὲ Ἅρμαϊσ τέσσαρα καὶ μῆνα ἕνα. τοῦ δὲ Ῥαμέσσησ ἓν καὶ μῆνασ τέσσαρασ. τοῦ δὲ Ἁρμέσσησ Μιαμοῦν ἑξηκονταὲξ καὶ μῆνασ δύο. καὶ μῆνασ ἕξ.

τοῦ δὲ Σέθωσ ὁ καὶ Ῥαμέσσησ ἱππικὴν καὶ ναυτικὴν ἔχων δύναμιν τὸν μὲν ἀδελφὸν Ἅρμαϊν ἐπίτροπον τῆσ Αἰγύπτου κατέστησεν καὶ πᾶσαν μὲν αὐτῷ τὴν ἄλλην βασιλικὴν περιέθηκεν ἐξουσίαν, μόνον δὲ ἐνετείλατο διάδημα μὴ φορεῖν μηδὲ τὴν βασιλίδα μητέρα τε τῶν τέκνων ἀδικεῖν, ἀπέχεσθαι δὲ καὶ τῶν ἄλλων βασιλικῶν παλλακίδων. αὐτὸσ δὲ ἐπὶ Κύπρον καὶ Φοινίκην καὶ πάλιν Ἀσσυρίουσ τε καὶ Μήδουσ στρατεύσασ ἅπαντασ τοὺσ μὲν δόρατι, τοὺσ δὲ ἀμαχητὶ φόβῳ δὲ τῆσ πολλῆσ δυνάμεωσ ὑποχειρίουσ ἔλαβε καὶ μέγα φρονήσασ ἐπὶ ταῖσ εὐπραγίαισ ἔτι καὶ θαρσαλεώτερον ἐπεπορεύετο τὰσ πρὸσ ἀνατολὰσ πόλεισ τε καὶ χώρασ καταστρεφόμενοσ.

χρόνου τε ἱκανοῦ γεγονότοσ Ἅρμαϊσ ὁ καταλειφθεὶσ ἐν Αἰγύπτῳ πάντα τἄμπαλιν οἷσ ἀδελφὸσ παρῄνει μὴ ποιεῖν ἀδεῶσ ἔπραττεν·

διάδημα ἐφόρει καὶ ἀντῆρε τῷ ἀδελφῷ.

ὁ δὲ τεταγμένοσ ἐπὶ τῶν ἱερέων τῆσ Αἰγύπτου γράψασ βιβλίον ἔπεμψε τῷ Σεθώσει δηλῶν αὐτῷ πάντα καὶ ὅτι ἀντῆρεν ὁ ἀδελφὸσ αὐτοῦ Ἅρμαϊσ. παραχρῆμα οὖν ὑπέστρεψεν εἰσ Πηλούσιον καὶ ἐκράτησεν τῆσ ἰδίασ βασιλείασ. ἡ δὲ χώρα ἐκλήθη ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ ὀνόματοσ Αἴγυπτοσ·

λέγει γάρ, ὅτι ὁ μὲν Σέθωσ ἐκαλεῖτο Αἴγυπτοσ, Ἅρμαϊσ δὲ ὁ ἀδελφὸσ αὐτοῦ Δαναόσ. Ταῦτα μὲν ὁ Μάνεθωσ.

δῆλον δέ ἐστιν ἐκ τῶν εἰρημένων ἐτῶν τοῦ χρόνου συλλογισθέντοσ, ὅτι οἱ καλούμενοι ποιμένεσ ἡμέτεροι δὲ πρόγονοι τρισὶ καὶ ἐνενήκοντα καὶ τριακοσίοισ πρόσθεν ἔτεσιν ἐκ τῆσ Αἰγύπτου ἀπαλλαγέντεσ τὴν χώραν ταύτην ἐπῴκησαν ἢ Δαναὸν εἰσ Ἄργοσ ἀφικέσθαι· καίτοι τοῦτον ἀρχαιότατον Ἀργεῖοι νομίζουσι. δύο τοίνυν ὁ Μάνεθωσ ἡμῖν τὰ μέγιστα μεμαρτύρηκεν ἐκ τῶν παρ’ Αἰγυπτίοισ γραμμάτων, πρῶτον μὲν τὴν ἑτέρωθεν ἄφιξιν εἰσ Αἴγυπτον, ἔπειτα δὲ τὴν ἐκεῖθεν ἀπαλλαγὴν οὕτωσ ἀρχαίαν τοῖσ χρόνοισ, ὡσ ἐγγύσ που προτερεῖν αὐτὴν τῶν Ἰλιακῶν ἔτεσι χιλίοισ.

ὑπὲρ ὧν δ’ ὁ Μάνεθωσ οὐκ ἐκ τῶν παρ’ Αἰγυπτίοισ γραμμάτων, ἀλλ’ ὡσ αὐτὸσ ὡμολόγηκεν ἐκ τῶν ἀδεσπότωσ μυθολογουμένων προστέθεικεν, ὕστερον ἐξελέγξω κατὰ μέροσ ἀποδεικνὺσ τὴν ἀπίθανον αὐτοῦ ψευδολογίαν.

Βούλομαι τοίνυν ἀπὸ τούτων ἤδη μετελθεῖν ἐπὶ τὰ παρὰ τοῖσ Φοίνιξιν ἀναγεγραμμένα περὶ τοῦ γένουσ ἡμῶν καὶ τὰσ ἐξ ἐκείνων μαρτυρίασ παρασχεῖν.

ἔστι τοίνυν παρὰ Τυρίοισ ἀπὸ παμπόλλων ἐτῶν γράμματα δημοσίᾳ γεγραμμένα καὶ πεφυλαγμένα λίαν ἐπιμελῶσ περὶ τῶν παρ’ αὐτοῖσ γενομένων καὶ πρὸσ ἀλλήλουσ πραχθέντων μνήμησ ἀξίων.

ἐν οἷσ γέγραπται, ὅτι ὁ ἐν Ιἑροσολύμοισ ᾠκοδομήθη ναὸσ ὑπὸ Σολομῶνοσ τοῦ βασιλέωσ ἔτεσι θᾶττον ἑκατὸν τεσσαρακοντατρισὶν καὶ μησὶν ὀκτὼ τοῦ κτίσαι Τυρίουσ Καρχηδόνα.

ἀνεγράφη δὲ παρ’ ἐκείνοισ οὐκ ἀλόγωσ ἡ τοῦ ναοῦ κατασκευὴ τοῦ παρ’ ἡμῖν·

Εἴρωμοσ γὰρ ὁ τῶν Τυρίων βασιλεὺσ φίλοσ ἦν τοῦ βασιλέωσ ἡμῶν Σολομῶνοσ πατρικὴν πρὸσ αὐτὸν φιλίαν διαδεδεγμένοσ. οὗτοσ οὖν συμφιλοτιμούμενοσ εἰσ τὴν τοῦ κατασκευάσματοσ τῷ Σολομῶνι λαμπρότητα χρυσίου μὲν εἴκοσι καὶ ἑκατὸν ἔδωκε τάλαντα, τεμὼν δὲ καλλίστην ὕλην ἐκ τοῦ ὄρουσ, ὃ καλεῖται Λίβανοσ, εἰσ τὸν ὄροφον ἀπέστειλεν.

ἀντεδωρήσατο δὲ αὐτῷ ὁ Σολομὼν ἄλλοισ τε πολλοῖσ καὶ δὴ καὶ χώραν τῆσ Γαλιλαίασ ἐν τῇ Χαβουλῶν λεγομένῃ. μάλιστα δὲ αὐτοὺσ εἰσ φιλίαν ἡ τῆσ σοφίασ συνῆγεν ἐπιθυμία·

προβλήματα γὰρ ἀλλήλοισ ἀνταπέστελλον λύειν κελεύοντεσ, καὶ κρείττων ἐν τούτοισ ἦν ὁ Σολομὼν καὶ τἆλλα σοφώτεροσ. σώζονται δὲ μέχρι νῦν παρὰ τοῖσ Τυρίοισ πολλαὶ τῶν ἐπιστολῶν, ἃσ ἐκεῖνοι πρὸσ ἀλλήλουσ ἔγραψαν. ὅτι δ’ οὐ λόγοσ ἐστὶν ὑπ’ ἐμοῦ συγκείμενοσ ὁ περὶ τῶν παρὰ τοῖσ Τυρίοισ γραμμάτων, παραθήσομαι μάρτυρα Δῖον ἄνδρα περὶ τὴν Φοινικικὴν ἱστορίαν ἀκριβῆ γεγονέναι πεπιστευμένον.

οὗτοσ τοίνυν ἐν ταῖσ περὶ Φοινίκων ἱστορίαισ γράφει τὸν τρόπον τοῦτον· "Ἀβιβάλου τελευτήσαντοσ ὁ υἱὸσ αὐτοῦ Εἴρωμοσ ἐβασίλευσεν.

οὗτοσ τὰ πρὸσ ἀνατολὰσ μέρη τῆσ πόλεωσ προσέχωσεν καὶ μεῖζον τὸ ἄστυ ἐποίησεν καὶ τοῦ Ὀλυμπίου Διὸσ τὸ ἱερὸν καθ’ ἑαυτὸ ὂν ἐν νήσῳ χώσασ τὸν μεταξὺ τόπον συνῆψε τῇ πόλει καὶ χρυσοῖσ ἀναθήμασιν ἐκόσμησεν, ἀναβὰσ δὲ εἰσ τὸν Λίβανον ὑλοτόμησεν πρὸσ τὴν τῶν ἱερῶν κατασκευήν. τὸν δὲ τυραννοῦντα Ιἑροσολύμων Σολομῶνα πέμψαι φασὶ πρὸσ τὸν Εἴρωμον αἰνίγματα καὶ παρ’ αὐτοῦ λαβεῖν ἀξιοῦν, τὸν δὲ μὴ δυνηθέντα διακρῖναι τῷ λύσαντι χρήματα ἀποτίνειν.

ὁμολογήσαντα δὲ τὸν Εἴρωμον καὶ μὴ δυνηθέντα λῦσαι τὰ αἰνίγματα πολλὰ τῶν χρημάτων εἰσ τὸ ἐπιζήμιον ἀναλῶσαι.

εἶτα δὲ Ἀβδήμουνόν τινα Τύριον ἄνδρα τά τε προτεθέντα λῦσαι καὶ αὐτὸν ἄλλα προβαλεῖν, ἃ μὴ λύσαντα τὸν Σολομῶνα πολλὰ τῷ Εἰρώμῳ προσαποτῖσαι χρήματα. " Δῖοσ μὲν οὕτω περὶ τῶν προειρημένων ἡμῖν μεμαρτύρηκεν. Ἀλλὰ πρὸσ τούτῳ παραθήσομαι καὶ Μένανδρον τὸν Ἐφέσιον.

γέγραφεν δὲ οὗτοσ τὰσ ἐφ’ ἑκάστου τῶν βασιλέων πράξεισ τὰσ παρὰ τοῖσ Ἕλλησι καὶ βαρβάροισ γενομένασ ἐκ τῶν παρ’ ἑκάστοισ ἐπιχωρίων γραμμάτων σπουδάσασ τὴν ἱστορίαν μαθεῖν. γράφων τοίνυν περὶ τῶν ἐν Τύρῳ βεβασιλευκότων ἔπειτα γενόμενοσ κατὰ τὸν Εἴρωμον ταῦτά φησι·

"τελευτήσαντοσ δὲ Ἀβιβάλου διεδέξατο τὴν βασιλείαν αὐτοῦ ὁ υἱὸσ Εἴρωμοσ, ὃσ βιώσασ ἔτη νγ ἐβασίλευσεν ἔτη λδ. οὗτοσ ἔχωσε τὸν Εὐρύχωρον τόν τε χρυσοῦν κίονα τὸν ἐν τοῖσ τοῦ Διὸσ ἀνέθηκεν, ἐπί τε ὕλην ξύλων ἀπελθὼν ἔκοψεν ἀπὸ τοῦ λεγομένου Λιβάνου ὄρουσ κέδρινα ξύλα εἰσ τὰσ τῶν ἱερῶν στέγασ, καθελών τε τὰ ἀρχαῖα ἱερὰ καὶ ναοὺσ ᾠκοδόμησεν τό τε τοῦ Ἡρακλέουσ καὶ τῆσ Ἀστάρτησ, πρῶτόν τε τοῦ Ἡρακλέουσ ἔγερσιν ἐποιήσατο ἐν τῷ Περιτίῳ μηνί, τοῖσ τε Ἰτυκαίοισ ἐπεστρατεύσατο μὴ ἀποδιδοῦσι τοὺσ φόρουσ·

οὓσ καὶ ὑποτάξασ ἑαυτῷ πάλιν ἀνέστρεψεν.

ἐπὶ τούτου ἦν Ἀβδήμουνοσ παῖσ νεώτεροσ, ὃσ ἀεὶ ἐνίκα τὰ προβλήματα, ἃ ἐπέταττε Σολομὼν ὁ Ιἑροσολύμων βασιλεύσ.

ψηφίζεται δὲ ὁ χρόνοσ ἀπὸ τούτου τοῦ βασιλέωσ ἄχρι Καρχηδόνοσ κτίσεωσ οὕτωσ·

τελευτήσαντοσ Εἰρώμου διεδέξατο τὴν βασιλείαν Βαλβάζεροσ υἱόσ, ὃσ βιώσασ ἔτη μγ ἐβασίλευσεν ἔτη ιζ. μετὰ τοῦτον Ἀβδάσταρτοσ υἱὸσ βιώσασ ἔτη λθ ἐβασίλευσεν ἔτη θ.

τοῦτον οἱ τῆσ τροφοῦ αὐτοῦ υἱοὶ τέσσαρεσ ἐπιβουλεύσαντεσ ἀπώλεσαν, ὧν ὁ πρεσβύτεροσ ἐβασίλευσεν Μεθουσάσταρτοσ ὁ Λεαστάρτου, ὃσ βιώσασ ἔτη νδ ἐβασίλευσεν ἔτη ιβ. μετὰ τοῦτον ὁ ἀδελφὸσ αὐτοῦ Ἀσθάρυμοσ βιώσασ ἔτη νη ἐβασίλευσεν ἔτη θ.

οὗτοσ ἀπώλετο ὑπὸ τοῦ ἀδελφοῦ Φέλλητοσ, ὃσ λαβὼν τὴν βασιλείαν ἦρξεν μῆνασ η βιώσασ ἔτη ν. τοῦτον ἀνεῖλεν Εἰθώβαλοσ ὁ τῆσ Ἀστάρτησ ἱερεύσ, ὃσ βιώσασ ἔτη μη ἐβασίλευσεν ἔτη λβ. τοῦτον διεδέξατο Βαλέζωροσ υἱόσ, ὃσ βιώσασ ἔτη με ἐβασίλευσεν ἔτη ἕξ.

τούτου διάδοχοσ γέγονε Μέττηνοσ υἱόσ, ὃσ βιώσασ ἔτη λβ ἐβασίλευσεν ἔτη κθ. τούτου διάδοχοσ γέγονεν Πυγμαλίων, ὃσ βιώσασ ἔτη νη ἐβασίλευσεν ἔτη μζ.

ἐν δὲ τῷ ἐπ’ αὐτοῦ ἑβδόμῳ ἔτει ἡ ἀδελφὴ αὐτοῦ φυγοῦσα ἐν τῇ Λιβύῃ πόλιν ᾠκοδόμησεν Καρχηδόνα. συνάγεται πᾶσ ὁ χρόνοσ ἀπὸ τῆσ Εἰρώμου βασιλείασ μέχρι Καρχηδόνοσ κτίσεωσ ἔτη ρνε μῆνεσ η.

ἐπεὶ δὲ δωδεκάτῳ ἔτει τῆσ αὐτοῦ βασιλείασ ὁ ἐν Ιἑροσολύμοισ ᾠκοδομήθη ναόσ, γέγονεν ἀπὸ τῆσ οἰκοδομήσεωσ τοῦ ναοῦ μέχρι Καρχηδόνοσ κτίσεωσ ἔτη ρμγ μῆνεσ η. τῆσ μὲν οὖν παρὰ Φοινίκων μαρτυρίασ τί δεῖ προσθεῖναι πλέον; βλέπεται γὰρ τἀληθὲσ ἰσχυρῶσ ὡμολογημένον καὶ πολὺ δήπου προάγειν τῆσ τοῦ νεὼ κατασκευῆσ τὴν τῶν προγόνων ἡμῶν εἰσ τὴν χώραν ἄφιξιν·

ὅτε γὰρ αὐτὴν πᾶσαν πολέμῳ παρέλαβον, τότε τὸν νεὼν κατεσκεύασαν. καὶ ταῦτα σαφῶσ ἐκ τῶν ἱερῶν γραμμάτων ὑπ’ ἐμοῦ δεδήλωται διὰ τῆσ ἀρχαιολογίασ. Λέξω δὲ νῦν ἤδη τὰ παρὰ Χαλδαίοισ ἀναγεγραμμένα καὶ ἱστορούμενα περὶ ἡμῶν, ἅπερ ἔχει πολλὴν ὁμολογίαν καὶ περὶ τῶν ἄλλων τοῖσ ἡμετέροισ γράμμασι.

μάρτυσ δὲ τούτων Βηρῶσοσ ἀνὴρ Χαλδαῖοσ μὲν τὸ γένοσ, γνώριμοσ δὲ τοῖσ περὶ παιδείαν ἀναστρεφομένοισ, ἐπειδὴ περί τε ἀστρονομίασ καὶ περὶ τῶν παρὰ Χαλδαίοισ φιλοσοφουμένων αὐτὸσ εἰσ τοὺσ Ἕλληνασ ἐξήνεγκε τὰσ συγγραφάσ.

οὗτοσ τοίνυν ὁ Βηρῶσοσ ταῖσ ἀρχαιοτάταισ ἐπακολουθῶν ἀναγραφαῖσ περί τε τοῦ γενομένου κατακλυσμοῦ καὶ τῆσ ἐν αὐτῷ φθορᾶσ τῶν ἀνθρώπων καθάπερ Μωσῆσ οὕτωσ ἱστόρηκεν καὶ περὶ τῆσ λάρνακοσ, ἐν ᾗ Νῶχοσ ὁ τοῦ γένουσ ἡμῶν ἀρχηγὸσ διεσώθη προσενεχθείσησ αὐτῆσ ταῖσ ἀκρωρείαισ τῶν Ἀρμενίων ὀρῶν.

βασιλέα καὶ τὰσ τούτου πράξεισ ἀφηγούμενοσ λέγει, τίνα τρόπον πέμψασ ἐπὶ τὴν Αἴγυπτον καὶ ἐπὶ τὴν ἡμετέραν γῆν τὸν υἱὸν τὸν ἑαυτοῦ Ναβοκοδρόσορον μετὰ πολλῆσ δυνάμεωσ, ἐπειδήπερ ἀφεστῶτασ αὐτοὺσ ἐπύθετο, πάντων ἐκράτησεν καὶ τὸν ναὸν ἐνέπρησε τὸν ἐν Ιἑροσολύμοισ ὅλωσ τε πάντα τὸν παρ’ ἡμῶν λαὸν ἀναστήσασ εἰσ Βαβυλῶνα μετῴκισεν, συνέβη δὲ καὶ τὴν πόλιν ἐρημωθῆναι χρόνον ἐτῶν ἑβδομήκοντα μέχρι Κύρου τοῦ Περσῶν βασιλέωσ.

κρατῆσαι δέ φησι τὸν Βαβυλώνιον Αἰγύπτου Συρίασ Φοινίκησ Ἀραβίασ πάντασ ὑπερβαλόμενον ταῖσ πράξεσι τοὺσ πρὸ αὐτοῦ Χαλδαίων καὶ Βαβυλωνίων βεβασιλευκότασ.

[εἶθ’ ἑξῆσ ὑποκαταβὰσ ὀλίγον ὁ Βηρῶσοσ πάλιν παρατίθεται ἐν τῇ τῆσ ἀρχαιότητοσ ἱστοριογραφίᾳ.

] αὐτὰ δὲ παραθήσομαι τὰ τοῦ Βηρώσου τοῦτον ἔχοντα τὸν τρόπον· "ἀκούσασ δ’ ὁ πατὴρ αὐτοῦ Ναβοπαλάσαροσ, ὅτι ὁ τεταγμένοσ σατράπησ ἔν τε Αἰγύπτῳ καὶ τοῖσ περὶ τὴν Συρίαν τὴν κοίλην καὶ τὴν Φοινίκην τόποισ ἀποστάτησ γέγονεν, οὐ δυνάμενοσ αὐτὸσ ἔτι κακοπαθεῖν συστήσασ τῷ υἱῷ Ναβοκοδροσόρῳ ὄντι ἔτι ἐν ἡλικίᾳ μέρη τινὰ τῆσ δυνάμεωσ ἐξέπεμψεν ἐπ’ αὐτόν.

συμμίξασ δὲ Ναβοκοδρόσοροσ τῷ ἀποστάτῃ καὶ παραταξάμενοσ αὐτοῦ τ’ ἐκράτει καὶ τὴν χώραν ἐξ ἀρχῆσ ὑπὸ τὴν αὐτῶν βασιλείαν ἐποιήσατο. τῷ τε πατρὶ αὐτοῦ συνέβη Ναβοπαλασάρῳ κατὰ τοῦτον τὸν καιρὸν ἀρρωστήσαντι ἐν τῇ Βαβυλωνίων πόλει μεταλλάξαι τὸν βίον ἔτη βεβασιλευκότι κα.

αἰσθόμενοσ δὲ μετ’ οὐ πολὺ τὴν τοῦ πατρὸσ τελευτὴν Ναβουκοδρόσοροσ, καταστήσασ τὰ κατὰ τὴν Αἴγυπτον πράγματα καὶ τὴν λοιπὴν χώραν καὶ τοὺσ αἰχμαλώτουσ Ιοὐδαίων τε καὶ Φοινίκων καὶ Σύρων καὶ τῶν κατὰ τὴν Αἴγυπτον ἐθνῶν συντάξασ τισὶ τῶν φίλων μετὰ τῆσ βαρυτάτησ δυνάμεωσ καὶ τῆσ λοιπῆσ ὠφελείασ ἀνακομίζειν εἰσ τὴν Βαβυλωνίαν, αὐτὸσ ὁρμήσασ ὀλιγοστὸσ παρεγένετο διὰ τῆσ ἐρήμου εἰσ Βαβυλῶνα.

ἀποδεῖξαι, αὐτὸσ δὲ ἀπὸ τῶν ἐκ τοῦ πολέμου λαφύρων τό τε Βήλου ἱερὸν καὶ τὰ λοιπὰ κοσμήσασ φιλοτίμωσ τήν τε ὑπάρχουσαν ἐξ ἀρχῆσ πόλιν καὶ ἑτέραν ἔξωθεν προσχαρισάμενοσ καὶ ἀναγκάσασ πρὸσ τὸ μηκέτι δύνασθαι τοὺσ πολιορκοῦντασ τὸν ποταμὸν ἀναστρέφοντασ ἐπὶ τὴν πόλιν κατασκευάζειν, περιεβάλετο τρεῖσ μὲν τῆσ ἔνδον πόλεωσ περιβόλουσ, τρεῖσ δὲ τῆσ ἔξω, τούτων δὲ τοὺσ μὲν ἐξ ὀπτῆσ πλίνθου καὶ ἀσφάλτου, τοὺσ δὲ ἐξ αὐτῆσ τῆσ πλίνθου.

καὶ τειχίσασ ἀξιολόγωσ τὴν πόλιν καὶ τοὺσ πυλῶνασ κοσμήσασ ἱεροπρεπῶσ προσκατεσκεύασεν τοῖσ πατρικοῖσ βασιλείοισ ἕτερα βασίλεια ἐχόμενα ἐκείνων, [ὑπὲρ] ὧν ἀνάστημα καὶ τὴν λοιπὴν πολυτέλειαν μακρὸν ἴσωσ ἔσται ἐάν τισ ἐξηγῆται, πλὴν ὄντα γε ὑπερβολὴν ὡσ μεγάλα καὶ ὑπερήφανα συνετελέσθη ἡμέραισ δεκαπέντε.

ἐν δὲ τοῖσ βασιλείοισ τούτοισ ἀναλήμματα λίθινα ὑψηλὰ ἀνοικοδομήσασ καὶ τὴν ὄψιν ἀποδοὺσ ὁμοιοτάτην τοῖσ ὄρεσι, καταφυτεύσασ δένδρεσι παντοδαποῖσ ἐξειργάσατο καὶ κατεσκεύασε τὸν καλούμενον κρεμαστὸν παράδεισον διὰ τὸ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ ἐπιθυμεῖν τῆσ ὀρείασ διαθέσεωσ τεθραμμένην ἐν τοῖσ κατὰ τὴν Μηδίαν τόποισ.

Ταῦτα μὲν οὕτωσ ἱστόρηκεν περὶ τοῦ προειρημένου βασιλέωσ καὶ πολλὰ πρὸσ τούτοισ ἐν τῇ τρίτῃ βίβλῳ τῶν Χαλδαϊκῶν, ἐν ᾗ μέμφεται τοῖσ Ἑλληνικοῖσ συγγραφεῦσιν ὡσ μάτην οἰομένοισ ὑπὸ Σεμιράμεωσ τῆσ Ἀσσυρίασ κτισθῆναι τὴν Βαβυλῶνα καὶ τὰ θαυμάσια κατασκευασθῆναι περὶ αὐτὴν ὑπ’ ἐκείνησ ἔργα ψευδῶσ γεγραφόσι.

καὶ κατὰ ταῦτα τὴν μὲν τῶν Χαλδαίων ἀναγραφὴν ἀξιόπιστον ἡγητέον·

οὐ μὴν ἀλλὰ κἀν τοῖσ ἀρχείοισ τῶν Φοινίκων σύμφωνα τοῖσ ὑπὸ Βηρώσου λεγομένοισ ἀναγέγραπται περὶ τοῦ τῶν Βαβυλωνίων βασιλέωσ, ὅτι καὶ τὴν Συρίαν καὶ τὴν Φοινίκην ἅπασαν ἐκεῖνοσ κατεστρέψατο. περὶ τούτων γοῦν συμφωνεῖ καὶ Φιλόστρατοσ ἐν ταῖσ ἱστορίαισ μεμνημένοσ τῆσ Τύρου πολιορκίασ, καὶ Μεγασθένησ ἐν τῇ τετάρτῃ τῶν Ἰνδικῶν, δι’ ἧσ ἀποφαίνειν πειρᾶται τὸν προειρημένον βασιλέα τῶν Βαβυλωνίων Ἡρακλέουσ ἀνδρείᾳ καὶ μεγέθει πράξεων διενηνοχέναι·

καταστρέψασθαι γὰρ αὐτόν φησι καὶ Λιβύησ τὴν πολλὴν καὶ Ἰβηρίαν. τὰ δὲ περὶ τοῦ ναοῦ προειρημένα τοῦ ἐν Ιἑροσολύμοισ, ὅτι κατεπρήσθη μὲν ὑπὸ τῶν Βαβυλωνίων ἐπιστρατευσάντων, ἤρξατο δὲ πάλιν ἀνοικοδομεῖσθαι Κύρου τῆσ Ἀσίασ τὴν βασιλείαν παρειληφότοσ, ἐκ τῶν Βηρώσου σαφῶσ ἐπιδειχθήσεται παρατεθέντων·

λέγει γὰρ οὕτωσ διὰ τῆσ τρίτησ· "Ναβοκοδρόσοροσ μὲν οὖν μετὰ τὸ ἄρξασθαι τοῦ προειρημένου τείχουσ ἐμπεσὼν εἰσ ἀρρωστίαν μετήλλαξε τὸν βίον βεβασιλευκὼσ ἔτη μγ, τῆσ δὲ βασιλείασ κύριοσ ἐγένετο ὁ υἱὸσ αὐτοῦ Εὐειλμαράδουχοσ.

οὗτοσ προστὰσ τῶν πραγμάτων ἀνόμωσ καὶ ἀσελγῶσ ἐπιβουλευθεὶσ ὑπὸ τοῦ τὴν ἀδελφὴν ἔχοντοσ αὐτοῦ Νηριγλισάρου ἀνῃρέθη βασιλεύσασ ἔτη β.

ἔτη δ.

τούτου υἱὸσ Λαβοροσοάρδοχοσ ἐκυρίευσε μὲν τῆσ βασιλείασ παῖσ ὢν μῆνασ θ, ἐπιβουλευθεὶσ δὲ διὰ τὸ πολλὰ ἐμφαίνειν κακοήθη ὑπὸ τῶν φίλων ἀπετυμπανίσθη. ἀπολομένου δὲ τούτου συνελθόντεσ οἱ ἐπιβουλεύσαντεσ αὐτῷ κοινῇ τὴν βασιλείαν περιέθηκαν Ναβοννήδῳ τινὶ τῶν ἐκ Βαβυλῶνοσ ὄντι ἐκ τῆσ αὐτῆσ ἐπισυστάσεωσ.

ἐπὶ τούτου τὰ περὶ τὸν ποταμὸν τείχη τῆσ Βαβυλωνίων πόλεωσ ἐξ ὀπτῆσ πλίνθου καὶ ἀσφάλτου κατεκοσμήθη. οὔσησ δὲ τῆσ βασιλείασ αὐτοῦ ἐν τῷ ἑπτακαιδεκάτῳ ἔτει προεξεληλυθὼσ Κῦροσ ἐκ τῆσ Περσίδοσ μετὰ δυνάμεωσ πολλῆσ καταστρεψάμενοσ τὴν λοιπὴν βασιλείαν πᾶσαν ὡρ́μησεν ἐπὶ τῆσ Βαβυλωνίασ.

συνεκλείσθη εἰσ τὴν Βορσιππηνῶν πόλιν, Κῦροσ δὲ Βαβυλῶνα καταλαβόμενοσ καὶ συντάξασ τὰ ἔξω τῆσ πόλεωσ τείχη κατασκάψαι διὰ τὸ λίαν αὐτῷ πραγματικὴν καὶ δυσάλωτον φανῆναι τὴν πόλιν ἀνέζευξεν ἐπὶ Βορσίππων ἐκπολιορκήσων τὸν Ναβόννηδον.

τοῦ δὲ Ναβοννήδου οὐχ ὑπομείναντοσ τὴν πολιορκίαν, ἀλλ’ ἐγχειρίσαντοσ αὑτὸν πρότερον, χρησάμενοσ Κῦροσ φιλανθρώπωσ καὶ δοὺσ οἰκητήριον αὐτῷ Καρμανίαν ἐξέπεμψεν ἐκ τῆσ Βαβυλωνίασ.

Ναβόννηδοσ μὲν οὖν τὸ λοιπὸν τοῦ χρόνου διαγενόμενοσ ἐν ἐκείνῃ τῇ χώρᾳ κατέστρεψε τὸν βίον. Ταῦτα σύμφωνον ἔχει ταῖσ ἡμετέραισ βίβλοισ τὴν ἀλήθειαν·

γέγραπται γὰρ ἐν αὐταῖσ, ὅτι Ναβουχοδονόσοροσ ὀκτωκαιδεκάτῳ τῆσ αὐτοῦ βασιλείασ ἔτει τὸν παρ’ ἡμῖν ναὸν ἠρήμωσεν καὶ ἦν ἀφανὴσ ἐπ’ ἔτη πεντήκοντα, δευτέρῳ δὲ τῆσ Κύρου βασιλείασ ἔτει τῶν θεμελίων ὑποβληθέντων δευτέρῳ πάλιν τῆσ Δαρείου βασιλείασ ἀπετελέσθη. προσθήσω δὲ καὶ τὰσ τῶν Φοινίκων ἀναγραφάσ·

οὐ γὰρ παραλειπτέον τῶν ἀποδείξεων τὴν περιουσίαν· ἔστι δὲ τοιαύτη τῶν χρόνων ἡ καταρίθμησισ·

ἐπ’ Ἰθωβάλου τοῦ βασιλέωσ ἐπολιόρκησε Ναβουχοδονόσοροσ τὴν Τύρον ἐπ’ ἔτη δεκατρία. μετὰ τοῦτον ἐβασίλευσε Βαὰλ ἔτη δέκα.

μετὰ τοῦτον δικασταὶ κατεστάθησαν, καὶ ἐδίκασαν Ἐκνίβαλοσ Βασλήχου μῆνασ β, Χέλβησ Ἀβδαίου μῆνασ ι, Ἄββαροσ ἀρχιερεὺσ μῆνασ γ, Μύττυνοσ καὶ Γεράστρατοσ τοῦ Ἀβδηλίμου δικασταὶ ἔτη , ὧν μεταξὺ ἐβασίλευσε Βαλάτοροσ ἐνιαυτὸν ἕνα. τούτου τελευτήσαντοσ ἀποστείλαντεσ μετεπέμψαντο Μέρβαλον ἐκ τῆσ Βαβυλῶνοσ, καὶ ἐβασίλευσεν ἔτη δ.

τούτου τελευτήσαντοσ μετεπέμψαντο τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ Εἴρωμον, ὃσ ἐβασίλευσεν ἔτη εἴκοσιν. ἐπὶ τούτου Κῦροσ Περσῶν ἐδυνάστευσεν. οὐκοῦν ὁ σύμπασ χρόνοσ ἔτη νδ καὶ τρεῖσ μῆνεσ πρὸσ αὐτοῖσ·

ἑβδόμῳ μὲν γὰρ ἔτει τῆσ Ναβουχοδονοσόρου βασιλείασ ἤρξατο πολιορκεῖν Τύρον, τεσσαρεσκαιδεκάτῳ δ’ ἔτει τῆσ Εἰρώμου Κῦροσ ὁ Πέρσησ τὸ κράτοσ παρέλαβεν. καὶ σύμφωνα μὲν ἐπὶ τοῦ ναοῦ τοῖσ ἡμετέροισ γράμμασι τὰ Χαλδαίων καὶ Τυρίων, ὡμολογημένη δὲ καὶ ἀναντίρρητοσ ἡ περὶ τῶν εἰρημένων μοι μαρτυρία τῆσ τοῦ γένουσ ἡμῶν ἀρχαιότητοσ.

τοῖσ μὲν οὖν μὴ σφόδρα φιλονείκοισ ἀρκέσειν ὑπολαμβάνω τὰ προειρημένα. Δεῖ δ’ ἄρα καὶ τῶν ἀπιστούντων μὲν τοῖσ βαρβάροισ ἀναγραφαῖσ μόνοισ δὲ τοῖσ Ἕλλησι πιστεύειν ἀξιούντων ἀποπληρῶσαι τὴν ἐπιζήτησιν καὶ παρασχεῖν πολλοὺσ καὶ τούτων ἐπισταμένουσ τὸ ἔθνοσ ἡμῶν καὶ καθ’ ὃ καιρὸσ ἦν αὐτοῖσ μνημονεύοντασ παραθέσθαι ἐν ἰδίοισ αὐτῶν συγγράμμασι.

Πυθαγόρασ τοίνυν ὁ Σάμιοσ ἀρχαῖοσ ὤν, σοφίᾳ δὲ καὶ τῇ περὶ τὸ θεῖον εὐσεβείᾳ πάντων ὑπειλημμένοσ διενεγκεῖν τῶν φιλοσοφησάντων, οὐ μόνον ἐγνωκὼσ τὰ παρ’ ἡμῖν δῆλόσ ἐστιν, ἀλλὰ καὶ ζηλωτὴσ αὐτῶν ἐκ πλείστου γεγενημένοσ.

αὐτοῦ μὲν οὖν οὐδὲν ὁμολογεῖται σύγγραμμα, πολλοὶ δὲ τὰ περὶ αὐτὸν ἱστορήκασι, καὶ τούτων ἐπισημότατόσ ἐστιν Ἕρμιπποσ ἀνὴρ περὶ πᾶσαν ἱστορίαν ἐπιμελήσ.

λέγει τοίνυν ἐν τῷ πρώτῳ τῶν περὶ Πυθαγόρου βιβλίων, ὅτι Πυθαγόρασ ἑνὸσ αὐτοῦ τῶν συνουσιαστῶν τελευτήσαντοσ τοὔνομα Καλλιφῶντοσ τὸ γένοσ Κροτωνιάτου τὴν ἐκείνου ψυχὴν ἔλεγε συνδιατρίβειν αὐτῷ καὶ νύκτωρ καὶ μεθ’ ἡμέραν· καὶ ὅτι παρεκελεύετο μὴ διέρχεσθαι τόπον, ἐφ’ ὃν ὄνοσ ὀκλάσῃ, καὶ τῶν διψίων ὑδάτων ἀπέχεσθαι καὶ πάσησ ἀπέχειν βλασφημίασ.

εἶτα προστίθησι μετὰ ταῦτα καὶ τάδε·

"ταῦτα δὲ ἔπραττεν καὶ ἔλεγε τὰσ Ιοὐδαίων καὶ Θρᾳκῶν δόξασ μιμούμενοσ καὶ μεταφέρων εἰσ ἑαυτόν. λέγεται γὰρ ὡσ ἀληθῶσ ὁ ἀνὴρ ἐκεῖνοσ πολλὰ τῶν παρὰ Ιοὐδαίοισ νομίμων εἰσ τὴν αὐτοῦ μετενεγκεῖν φιλοσοφίαν. " ἦν δὲ καὶ κατὰ πόλεισ οὐκ ἄγνωστον ἡμῶν πάλαι τὸ ἔθνοσ, καὶ πολλὰ τῶν ἐθῶν εἴσ τινασ ἤδη διαπεφοιτήκει καὶ ζήλου παρ’ ἐνίοισ ἠξιοῦτο.

δηλοῖ δὲ ὁ Θεόφραστοσ ἐν τοῖσ περὶ νόμων· λέγει γάρ, ὅτι κωλύουσιν οἱ Τυρίων νόμοι ξενικοὺσ ὁρ́κουσ ὀμνύειν, ἐν οἷσ μετά τινων ἄλλων καὶ τὸν καλούμενον ὁρ́κον κορβὰν καταριθμεῖ.

παρ’ οὐδενὶ δ’ ἂν οὗτοσ εὑρεθείη πλὴν μόνοισ Ιοὐδαίοισ, δηλοῖ δ’ ὡσ ἂν εἴποι τισ ἐκ τῆσ Ἑβραίων μεθερμηνευόμενοσ διαλέκτου δῶρον θεοῦ. καὶ μὴν οὐδὲ Ἡρόδοτοσ ὁ Ἁλικαρνασεὺσ ἠγνόηκεν ἡμῶν τὸ ἔθνοσ, ἀλλὰ τρόπῳ τινὶ φαίνεται μεμνημένοσ·

περὶ γὰρ Κόλχων ἱστορῶν ἐν τῇ δευτέρᾳ βίβλῳ φησὶν οὕτωσ· "μοῦνοι δὲ πάντων, φησί, Κόλχοι καὶ Αἰγύπτιοι καὶ Αἰθίοπεσ περιτέμνονται ἀπ’ ἀρχῆσ τὰ αἰδοῖα.

Φοίνικεσ δὲ καὶ Σύριοι οἱ ἐν τῇ Παλαιστίνῃ καὶ οὗτοι ὁμολογοῦσι παρ’ Αἰγυπτίων μεμαθηκέναι. Σύριοι δὲ οἱ περὶ Θερμώδοντα καὶ Παρθένιον ποταμὸν καὶ Μάκρωνεσ οἱ τούτοισιν ἀστυγείτονεσ ὄντεσ ἀπὸ Κόλχων φασὶ νεωστὶ μεμαθηκέναι·

οὗτοι γάρ εἰσιν οἱ περιτεμνόμενοι ἀνθρώπων μοῦνοι καὶ οὗτοι Αἰγυπτίοισι φαίνονται ποιοῦντεσ κατὰ ταὐτά. αὐτῶν δὲ Αἰγυπτίων καὶ Αἰθιόπων οὐκ ἔχω εἰπεῖν ὁπότεροι παρὰ τῶν ἑτέρων ἐξέμαθον. " οὐκοῦν εἴρηκε Σύρουσ τοὺσ ἐν τῇ Παλαιστίνῃ περιτέμνεσθαι·

τῶν δὲ τὴν Παλαιστίνην κατοικούντων μόνοι τοῦτο ποιοῦσιν Ιοὐδαῖοι· τοῦτο ἄρα γιγνώσκων εἴρηκεν περὶ αὐτῶν. καὶ Χοιρίλοσ δὲ ἀρχαιότεροσ γενόμενοσ ποιητὴσ μέμνηται τοῦ ἔθνουσ ἡμῶν, ὅτι συνεστράτευται Ξέρξῃ τῷ Περσῶν βασιλεῖ ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα· καταριθμησάμενοσ γὰρ πάντα τὰ ἔθνη τελευταῖον καὶ τὸ ἡμέτερον ἐνέταξε λέγων·

τῶν δ’ ὄπιθεν διέβαινε γένοσ θαυμαστὸν ἰδέσθαι, γλῶσσαν μὲν Φοίνισσαν ἀπὸ στομάτων ἀφιέντεσ, ᾤκεον δ’ ἐν Σολύμοισ ὄρεσι πλατέῃ παρὰ λίμνῃ αὐχμαλέοι κορυφὰσ τροχοκουράδεσ, αὐτὰρ ὕπερθεν ἵππων δαρτὰ πρόσωπ’ ἐφόρουν ἐσκληκότα καπνῷ.

δῆλον οὖν ἐστιν, ὡσ οἶμαι, πᾶσιν ἡμῶν αὐτὸν μεμνῆσθαι τῷ καὶ τὰ Σόλυμα ὄρη ἐν τῇ ἡμετέρᾳ εἶναι χώρᾳ, ἃ κατοικοῦμεν, καὶ τὴν Ἀσφαλτῖτιν λεγομένην λίμνην·

αὕτη γὰρ πασῶν τῶν ἐν τῇ Συρίᾳ [λίμνη] πλατυτέρα καὶ μείζων καθέστηκεν. καὶ Χοιρίλοσ μὲν οὖν οὕτω μέμνηται ἡμῶν.

ὅτι δὲ οὐ μόνον ἠπίσταντο τοὺσ Ιοὐδαίουσ, ἀλλὰ καὶ ἐθαύμαζον ὅσοισ αὐτῶν ἐντύχοιεν οὐχ οἱ φαυλότατοι τῶν Ἑλλήνων, ἀλλ’ οἱ ἐπὶ σοφίᾳ μάλιστα τεθαυμασμένοι, ῥᾴδιον γνῶναι· Κλέαρχοσ γὰρ ὁ Ἀριστοτέλουσ ὢν μαθητὴσ καὶ τῶν ἐκ τοῦ περιπάτου φιλοσόφων οὐδενὸσ δεύτεροσ ἐν τῷ πρώτῳ περὶ ὕπνου βιβλίῳ φησὶν Ἀριστοτέλην τὸν διδάσκαλον αὐτοῦ περί τινοσ ἀνδρὸσ Ιοὐδαίου ταῦτα ἱστορεῖν, αὐτῷ τε τὸν λόγον Ἀριστοτέλει παρατιθείσ·

ἔστι δὲ οὕτω γεγραμμένον·

"ἀλλὰ τὰ μὲν πολλὰ μακρὸν ἂν εἰή λέγειν, ὅσα δ’ ἔχει τῶν ἐκείνου θαυμασιότητά τινα καὶ φιλοσοφίαν ὁμοίωσ διελθεῖν οὐ χεῖρον. σαφῶσ δ’ ἴσθι, εἶπεν, Ὑπεροχίδη, θαυμαστὸν ὀνείροισ ἴσα σοι δόξω λέγειν. καὶ ὁ Ὑπεροχίδησ εὐλαβούμενοσ, δι’ αὐτὸ γάρ, ἔφη, τοῦτο καὶ ζητοῦμεν ἀκοῦσαι πάντεσ. οὐκοῦν, εἶπεν ὁ Ἀριστοτέλησ, κατὰ τὸ τῶν ῥητορικῶν παράγγελμα τὸ γένοσ αὐτοῦ πρῶτον διέλθωμεν, ἵνα μὴ ἀπειθῶμεν τοῖσ τῶν ἀπαγγελιῶν διδασκάλοισ.

λέγε, εἶπεν ὁ Ὑπεροχίδησ, εἴ τί σοι δοκεῖ. κἀκεῖνοσ τοίνυν τὸ μὲν γένοσ ἦν Ιοὐδαῖοσ ἐκ τῆσ κοίλησ Συρίασ.

οὗτοι δέ εἰσιν ἀπόγονοι τῶν ἐν Ἰνδοῖσ φιλοσόφων, καλοῦνται δέ, ὥσ φασιν, οἱ φιλόσοφοι παρὰ μὲν Ἰνδοῖσ Καλανοί, παρὰ δὲ Σύροισ Ιοὐδαῖοι τοὔνομα λαβόντεσ ἀπὸ τοῦ τόπου· προσαγορεύεται γὰρ ὃν κατοικοῦσι τόπον Ιοὐδαία. τὸ δὲ τῆσ πόλεωσ αὐτῶν ὄνομα πάνυ σκολιόν ἐστιν· Ιἑρουσαλήμην γὰρ αὐτὴν καλοῦσιν. οὗτοσ οὖν ὁ ἄνθρωποσ ἐπιξενούμενόσ τε πολλοῖσ κἀκ τῶν ἄνω τόπων εἰσ τοὺσ ἐπιθαλαττίουσ ὑποκαταβαίνων Ἑλληνικὸσ ἦν οὐ τῇ διαλέκτῳ μόνον, ἀλλὰ καὶ τῇ ψυχῇ.

καὶ τότε διατριβόντων ἡμῶν περὶ τὴν Ἀσίαν παραβαλὼν εἰσ τοὺσ αὐτοὺσ τόπουσ ἄνθρωποσ ἐντυγχάνει ἡμῖν τε καί τισιν ἑτέροισ τῶν σχολαστικῶν πειρώμενοσ αὐτῶν τῆσ σοφίασ. ὡσ δὲ πολλοῖσ τῶν ἐν παιδείᾳ συνῳκείωτο, παρεδίδου τι μᾶλλον ὧν εἶχεν.

" ταῦτ’ εἴρηκεν ὁ Ἀριστοτέλησ παρὰ τῷ Κλεάρχῳ καὶ προσέτι πολλὴν καὶ θαυμάσιον καρτερίαν τοῦ Ιοὐδαίου ἀνδρὸσ ἐν τῇ διαίτῃ καὶ σωφροσύνην διεξιών.

ἔνεστι δὲ τοῖσ βουλομένοισ ἐξ αὐτοῦ τὸ πλέον γνῶναι τοῦ βιβλίου· φυλάττομαι γὰρ ἐγὼ [τὰ] πλείω τῶν ἱκανῶν παρατίθεσθαι. Κλέαρχοσ μὲν οὖν ἐν παρεκβάσει ταῦτ’ εἴρηκεν, τὸ γὰρ προκείμενον ἦν αὐτῷ καθ’ ἕτερον, οὕτωσ ἡμῶν μνημονεῦσαι.

Ἑκαταῖοσ δὲ ὁ Ἀβδηρίτησ, ἀνὴρ φιλόσοφοσ ἅμα καὶ περὶ τὰσ πράξεισ ἱκανώτατοσ, Ἀλεξάνδρῳ τῷ βασιλεῖ συνακμάσασ καὶ Πτολεμαίῳ τῷ Λάγου συγγενόμενοσ, οὐ παρέργωσ ἀλλὰ περὶ αὐτῶν Ιοὐδαίων συγγέγραφε βιβλίον, ἐξ οὗ βούλομαι κεφαλαιωδῶσ ἐπιδραμεῖν ἔνια τῶν εἰρημένων. καὶ πρῶτον ἐπιδείξω τὸν χρόνον·

μνημονεύει γὰρ τῆσ Πτολεμαίου περὶ Γάζαν πρὸσ Δημήτριον μάχησ· αὕτη δὲ γέγονεν ἑνδεκάτῳ μὲν ἔτει τῆσ Ἀλεξάνδρου τελευτῆσ, ἐπὶ δὲ ὀλυμπιάδοσ ἑβδόμησ καὶ δεκάτησ καὶ ἑκατοστῆσ, ὡσ ἱστορεῖ Κάστωρ. προσθεὶσ γὰρ ταύτην τὴν ὀλυμπιάδα φησίν·

"ἐπὶ ταύτησ Πτολεμαῖοσ ὁ Λάγου ἐνίκα κατὰ Γάζαν μάχῃ Δημήτριον τὸν Ἀντιγόνου τὸν ἐπικληθέντα Πολιορκητήν. " Ἀλέξανδρον δὲ τεθνάναι πάντεσ ὁμολογοῦσιν ἐπὶ τῆσ ἑκατοστῆσ τεσσαρεσκαιδεκάτησ ὀλυμπιάδοσ. δῆλον οὖν, ὅτι καὶ κατ’ ἐκεῖνον καὶ κατὰ Ἀλέξανδρον ἤκμαζεν ἡμῶν τὸ ἔθνοσ. λέγει τοίνυν ὁ Ἑκαταῖοσ πάλιν τάδε, ὅτι μετὰ τὴν ἐν Γάζῃ μάχην ὁ Πτολεμαῖοσ ἐγένετο τῶν περὶ Συρίαν τόπων ἐγκρατήσ, καὶ πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων πυνθανόμενοι τὴν ἠπιότητα καὶ φιλανθρωπίαν τοῦ Πτολεμαίου συναπαίρειν εἰσ Αἴγυπτον αὐτῷ καὶ κοινωνεῖν τῶν πραγμάτων ἠβουλήθησαν.

ὧν εἷσ ἦν, φησίν, Ἐζεκίασ ἀρχιερεὺσ τῶν Ιοὐδαίων, ἄνθρωποσ τὴν μὲν ἡλικίαν ὡσ ἑξηκονταὲξ ἐτῶν, τῷ δ’ ἀξιώματι τῷ παρὰ τοῖσ ὁμοέθνοισ μέγασ καὶ τὴν ψυχὴν οὐκ ἀνόητοσ, ἔτι δὲ καὶ λέγειν δυνατὸσ καὶ τοῖσ περὶ τῶν πραγμάτων, εἴπερ τισ ἄλλοσ, ἔμπειροσ.

καίτοι, φησίν, οἱ πάντεσ ἱερεῖσ τῶν Ιοὐδαίων οἱ τὴν δεκάτην τῶν γινομένων λαμβάνοντεσ καὶ τὰ κοινὰ διοικοῦντεσ περὶ χιλίουσ μάλιστα καὶ πεντακοσίουσ εἰσίν.

" πάλιν δὲ τοῦ προειρημένου μνημονεύων ἀνδρόσ "οὗτοσ, φησίν, ὁ ἄνθρωποσ τετευχὼσ τῆσ τιμῆσ ταύτησ καὶ συνήθησ ἡμῖν γενόμενοσ, παραλαβών τινασ τῶν μεθ’ ἑαυτοῦ τήν τε διαφορὰν ἀνέγνω πᾶσαν αὐτοῖσ· εἶχεν γὰρ τὴν κατοίκησιν αὐτῶν καὶ τὴν πολιτείαν γεγραμμένην.

" εἶτα Ἑκαταῖοσ δηλοῖ πάλιν, πῶσ ἔχομεν πρὸσ τοὺσ νόμουσ, ὅτι πάντα πάσχειν ὑπὲρ τοῦ μὴ παραβῆναι τούτουσ προαιρούμεθα καὶ καλὸν εἶναι νομίζομεν.

τοιγαροῦν, φησί, καὶ κακῶσ ἀκούοντεσ ὑπὸ τῶν ἀστυγειτόνων καὶ τῶν εἰσαφικνουμένων πάντεσ καὶ προπηλακιζόμενοι πολλάκισ ὑπὸ τῶν Περσικῶν βασιλέων καὶ σατραπῶν οὐ δύνανται μεταπεισθῆναι τῇ διανοίᾳ, ἀλλὰ γεγυμνωμένωσ περὶ τούτων καὶ αἰκίαισ καὶ θανάτοισ δεινοτάτοισ μάλιστα πάντων ἀπαντῶσι μὴ ἀρνούμενοι τὰ πάτρια.

" παρέχεται δὲ καὶ τεκμήρια τῆσ ἰσχυρογνωμοσύνησ τῆσ περὶ τῶν νόμων οὐκ ὀλίγα·

φησὶ γάρ, Ἀλεξάνδρου ποτὲ ἐν Βαβυλῶνι γενομένου καὶ προελομένου τὸ τοῦ Βήλου πεπτωκὸσ ἱερὸν ἀνακαθᾶραι καὶ πᾶσιν αὐτοῦ τοῖσ στρατιώταισ ὁμοίωσ φέρειν τὸν χοῦν προστάξαντοσ, μόνουσ τοὺσ Ιοὐδαίουσ οὐ προσσχεῖν, ἀλλὰ καὶ πολλὰσ ὑπομεῖναι πληγὰσ καὶ ζημίασ ἀποτῖσαι μεγάλασ, ἑώσ αὐτοῖσ συγγνόντα τὸν βασιλέα δοῦναι τὴν ἄδειαν. ἔτι γε μὴν τῶν εἰσ τὴν χώραν, φησί, πρὸσ αὐτοὺσ ἀφικνουμένων νεὼσ καὶ βωμοὺσ κατασκευασάντων ἅπαντα ταῦτα κατέσκαπτον, καὶ τῶν μὲν ζημίαν τοῖσ σατράπαισ ἐξέτινον, περί τινων δὲ καὶ συγγνώμησ μετελάμβανον.

καὶ προσεπιτίθησιν, ὅτι δίκαιον ἐπὶ τούτοισ αὐτούσ ἐστι θαυμάζειν. λέγει δὲ καὶ περὶ τοῦ πολυανθρωπότατον γεγονέναι ἡμῶν τὸ ἔθνοσ·

πολλὰσ μὲν γὰρ ἡμῶν, φησίν, ἀνασπάστουσ εἰσ Βαβυλῶνα Πέρσαι πρότερον αὐτῶν ἐποίησαν μυριάδασ, οὐκ ὀλίγαι δὲ καὶ μετὰ τὸν Ἀλεξάνδρου θάνατον εἰσ Αἴγυπτον καὶ Φοινίκην μετέστησαν διὰ τὴν ἐν Συρίᾳ στάσιν. " ὁ δὲ αὐτὸσ οὗτοσ ἀνὴρ καὶ τὸ μέγεθοσ τῆσ χώρασ ἣν κατοικοῦμεν καὶ τὸ κάλλοσ ἱστόρηκεν·

τριακοσίασ γὰρ μυριάδασ ἀρουρῶν σχεδὸν τῆσ ἀρίστησ καὶ παμφορωτάτησ χώρασ νέμονται, φησίν· ἡ γὰρ Ιοὐδαία τοσαύτη πλῆθόσ ἐστιν. " ἀλλὰ μὴν ὅτι καὶ τὴν πόλιν αὐτὴν τὰ Ιἑροσόλυμα καλλίστην τε καὶ μεγίστην ἐκ παλαιοτάτου κατοικοῦμεν καὶ περὶ πλήθουσ ἀνδρῶν καὶ περὶ τῆσ τοῦ νεὼ κατασκευῆσ οὕτωσ αὐτὸσ διηγεῖται.

"ἔστι γὰρ τῶν Ιοὐδαίων τὰ μὲν πολλὰ ὀχυρώματα κατὰ τὴν χώραν καὶ κῶμαι, μία δὲ πόλισ ὀχυρὰ πεντήκοντα μάλιστα σταδίων τὴν περίμετρον, ἣν οἰκοῦσι μὲν ἀνθρώπων περὶ δώδεκα μυριάδεσ, καλοῦσι δ’ αὐτὴν Ιἑροσόλυμα.

ἐνταῦθα δ’ ἐστὶ κατὰ μέσον μάλιστα τῆσ πόλεωσ περίβολοσ λίθινοσ μῆκοσ ὡσ πεντάπλεθροσ, εὖροσ δὲ πηχῶν ρ, ἔχων διπλᾶσ πύλασ, ἐν ᾧ βωμόσ ἐστι τετράγωνοσ ἀτμήτων συλλέκτων ἀργῶν λίθων οὕτωσ συγκείμενοσ, πλευρὰν μὲν ἑκάστην εἴκοσι πηχῶν, ὕψοσ δὲ δεκάπηχυ.

καὶ παρ’ αὐτὸν οἴκημα μέγα, οὗ βωμόσ ἐστι καὶ λυχνίον ἀμφότερα χρυσᾶ δύο τάλαντα τὴν ὁλκήν. ἐπὶ τούτων φῶσ ἐστιν ἀναπόσβεστον καὶ τὰσ νύκτασ καὶ τὰσ ἡμέρασ. ἄγαλμα δὲ οὐκ ἔστιν οὐδὲ ἀνάθημα τὸ παράπαν οὐδὲ φύτευμα παντελῶσ οὐδὲν οἱο͂ν ἀλσῶδεσ ἤ τι τοιοῦτον.

διατρίβουσι δ’ ἐν αὐτῷ καὶ τὰσ νύκτασ καὶ τὰσ ἡμέρασ ἱερεῖσ ἁγνείασ τινὰσ ἁγνεύοντεσ καὶ τὸ παράπαν οἶνον οὐ πίνοντεσ ἐν τῷ ἱερῷ. " ἔτι γε μὴν ὅτι καὶ Ἀλεξάνδρῳ τῷ βασιλεῖ συνεστρατεύσαντο καὶ μετὰ ταῦτα τοῖσ διαδόχοισ αὐτοῦ μεμαρτύρηκεν. οἷσ δ’ αὐτὸσ παρατυχεῖν φησιν ὑπ’ ἀνδρὸσ Ιοὐδαίου κατὰ τὴν στρατείαν γενομένοισ, τοῦτο παραθήσομαι.

λέγει δ’ οὕτωσ·

"ἐμοῦ γοῦν ἐπὶ τὴν Ἐρυθρὰν θάλασσαν βαδίζοντοσ συνηκολούθει τισ μετὰ τῶν ἄλλων τῶν παραπεμπόντων ἡμᾶσ ἱππέων Ιοὐδαίων ὄνομα Μοσόλλαμοσ, ἄνθρωποσ ἱκανῶσ κατὰ ψυχὴν εὔρωστοσ καὶ τοξότησ δὴ πάντων ὁμολογουμένωσ καὶ τῶν Ἑλλήνων καὶ τῶν βαρβάρων ἄριστοσ. οὗτοσ οὖν ὁ ἄνθρωποσ διαβαδιζόντων πολλῶν κατὰ τὴν ὁδὸν καὶ μάντεώσ τινοσ ὀρνιθευομένου καὶ πάντασ ἐπισχεῖν ἀξιοῦντοσ ἠρώτησε, διὰ τί προσμένουσι.

δείξαντοσ δὲ τοῦ μάντεωσ αὐτῷ τὸν ὄρνιθα καὶ φήσαντοσ, ἐὰν μὲν αὐτοῦ μένῃ προσμένειν συμφέρειν πᾶσιν, ἂν δ’ ἀναστὰσ εἰσ τοὔμπροσθεν πέτηται προάγειν, ἐὰν δὲ εἰσ τοὔπισθεν ἀναχωρεῖν αὖθισ, σιωπήσασ καὶ παρελκύσασ τὸ τόξον ἔβαλε καὶ τὸν ὄρνιθα πατάξασ ἀπέκτεινεν.

ἀγανακτούντων δὲ τοῦ μάντεωσ καί τινων ἄλλων καὶ καταρωμένων αὐτῷ, "τί μαίνεσθε, ἔφη, κακοδαίμονεσ;

εἶτα τὸν ὄρνιθα λαβὼν εἰσ τὰσ χεῖρασ, "πῶσ γάρ, ἔφη, οὗτοσ τὴν αὐτοῦ σωτηρίαν οὐ προϊδὼν περὶ τῆσ ἡμετέρασ πορείασ ἡμῖν ἄν τι ὑγιὲσ ἀπήγγελλεν; εἰ γὰρ ἠδύνατο προγιγνώσκειν τὸ μέλλον, εἰσ τὸν τόπον τοῦτον οὐκ ἂν ἦλθε φοβούμενοσ, μὴ τοξεύσασ αὐτὸν ἀποκτείνῃ Μοσόλλαμοσ ὁ Ιοὐδαῖοσ. " ἀλλὰ τῶν μὲν Ἑκαταίου μαρτυριῶν ἅλισ·

τοῖσ γὰρ βουλομένοισ πλείω μαθεῖν τῷ βιβλίῳ ῥᾴδιόν ἐστιν ἐντυχεῖν. οὐκ ὀκνήσω δὲ καὶ τὸν ἐπ’ εὐηθείασ διασυρμῷ, καθάπερ αὐτὸσ οἰέται, μνήμην πεποιημένον ἡμῶν Ἀγαθαρχίδην ὀνομάσαι· διηγούμενοσ γὰρ τὰ περὶ Στρατονίκην, ὃν τρόπον ἦλθεν μὲν εἰσ Συρίαν ἐκ Μακεδονίασ καταλιποῦσα τὸν ἑαυτῆσ ἄνδρα Δημήτριον, Σελεύκου δὲ γαμεῖν αὐτὴν οὐ θελήσαντοσ, ὅπερ ἐκείνη προσεδόκησεν, ποιουμένου [δὲ] τὴν ἀπὸ Βαβυλῶνοσ στρατείαν αὐτοῦ τὰ περὶ τὴν Ἀντιόχειαν ἐνεωτέρισεν.

εἶθ’ ὡσ ἀνέστρεψεν ὁ βασιλεύσ, ἁλισκομένησ τῆσ Ἀντιοχείασ εἰσ Σελεύκειαν φυγοῦσα, παρὸν αὐτῇ ταχέωσ ἀποπλεῖν ἐνυπνίῳ κωλύοντι πεισθεῖσα ἐλήφθη καὶ ἀπέθανεν.

ταῦτα προειπὼν ὁ Ἀγαθαρχίδησ καὶ ἐπισκώπτων τῇ Στρατονίκῃ τὴν δεισιδαιμονίαν παραδείγματι χρῆται τῷ περὶ ἡμῶν λόγῳ καὶ γέγραφεν οὕτωσ·

εὔχεσθαι μέχρι τῆσ ἑσπέρασ, εἰσιόντοσ εἰσ τὴν πόλιν Πτολεμαίου τοῦ Λάγου μετὰ τῆσ δυνάμεωσ καὶ τῶν ἀνθρώπων ἀντὶ τοῦ φυλάττειν τὴν πόλιν διατηρούντων τὴν ἄνοιαν, ἡ μὲν πατρὶσ εἰλήφει δεσπότην πικρόν, ὁ δὲ νόμοσ ἐξηλέγχθη φαῦλον ἔχων ἐθισμόν.

τὸ δὲ συμβὰν πλὴν ἐκείνων τοὺσ ἄλλουσ πάντασ δεδίδαχε τηνικαῦτα φυγεῖν εἰσ ἐνύπνια καὶ τὴν περὶ τοῦ νόμου παραδεδομένην ὑπόνοιαν, ἡνίκα ἂν τοῖσ ἀνθρωπίνοισ λογισμοῖσ περὶ τῶν διαπορουμένων ἐξασθενήσωσιν.

" τοῦτο μὲν Ἀγαθαρχίδῃ καταγέλωτοσ ἄξιον δοκεῖ, τοῖσ δὲ μὴ μετὰ δυσμενείασ ἐξετάζουσι φαίνεται μέγα καὶ πολλῶν ἄξιον ἐγκωμίων, εἰ καὶ σωτηρίασ καὶ πατρίδοσ ἄνθρωποί τινεσ νόμων φυλακὴν καὶ τὴν πρὸσ θεὸν εὐσέβειαν ἀεὶ προτιμῶσιν.

Ὅτι δὲ οὐκ ἀγνοοῦντεσ ἔνιοι τῶν συγγραφέων τὸ ἔθνοσ ἡμῶν, ἀλλ’ ὑπὸ φθόνου τινὸσ ἢ δι’ ἄλλασ αἰτίασ οὐχ ὑγιεῖσ τὴν μνήμην παρέλιπον, τεκμήριον οἶμαι παρέξειν·

Ιἑρώνυμοσ γὰρ ὁ τὴν περὶ τῶν διαδόχων ἱστορίαν συγγεγραφὼσ κατὰ τὸν αὐτὸν μὲν ἦν Ἑκαταίῳ χρόνον, φίλοσ δ’ ὢν Ἀντιγόνου τοῦ βασιλέωσ τὴν Συρίαν ἐπετρόπευεν· ἀλλ’ ὅμωσ Ἑκαταῖοσ μὲν καὶ βιβλίον ἔγραψεν περὶ ἡμῶν, Ιἑρώνυμοσ δ’ οὐδαμοῦ κατὰ τὴν ἱστορίαν ἐμνημόνευσε καίτοι σχεδὸν ἐν τοῖσ τόποισ διατετριφώσ·

τοσοῦτον αἱ προαιρέσεισ τῶν ἀνθρώπων διήνεγκαν. τῷ μὲν γὰρ ἐδόξαμεν καὶ σπουδαίασ εἶναι μνήμησ ἄξιοι, τῷ δὲ πρὸσ τὴν ἀλήθειαν πάντωσ τι πάθοσ οὐκ εὔγνωμον ἐπεσκότησεν. ἀρκοῦσι δὲ ὅμωσ εἰσ τὴν ἀπόδειξιν τῆσ ἀρχαιότητοσ αἵ τε Αἰγυπτίων καὶ Χαλδαίων καὶ Φοινίκων ἀναγραφαὶ πρὸσ ἐκείναισ τε τοσοῦτοι τῶν Ἑλλήνων συγγραφεῖσ·

ἔτι δὲ πρὸσ τοῖσ εἰρημένοισ Θεόφιλοσ καὶ Θεόδοτοσ καὶ Μνασέασ καὶ Ἀριστοφάνησ καὶ Ἑρμογένησ Εὐήμερόσ τε καὶ Κόνων καὶ Ζωπυρίων καὶ πολλοί τινεσ ἄλλοι τάχα, οὐ γὰρ ἔγωγε πᾶσιν ἐντετύχηκα τοῖσ βιβλίοισ, οὐ παρέργωσ ἡμῶν ἐμνημονεύκασιν.

οἱ πολλοὶ δὲ τῶν εἰρημένων ἀνδρῶν τῆσ μὲν ἀληθείασ τῶν ἐξ ἀρχῆσ πραγμάτων διήμαρτον, ὅτι μὴ ταῖσ ἱεραῖσ ἡμῶν βίβλοισ ἐνέτυχον, κοινῶσ μέντοι περὶ τῆσ ἀρχαιότητοσ ἅπαντεσ μεμαρτυρήκασιν, ὑπὲρ ἧσ τὰ νῦν λέγειν προεθέμην.

ὁ μέντοι Φαληρεὺσ Δημήτριοσ καὶ Φίλων ὁ πρεσβύτεροσ καὶ Εὐπόλεμοσ οὐ πολὺ τῆσ ἀληθείασ διήμαρτον.

οἷσ συγγιγνώσκειν ἄξιον· οὐ γὰρ ἐνῆν αὐτοῖσ μετὰ πάσησ ἀκριβείασ τοῖσ ἡμετέροισ γράμμασι παρακολουθεῖν. Ἓν ἔτι μοι κεφάλαιον ὑπολείπεται τῶν κατὰ τὴν ἀρχὴν προτεθέντων τοῦ λόγου, τὰσ διαβολὰσ καὶ τὰσ λοιδορίασ, αἷσ κέχρηνταί τινεσ κατὰ τοῦ γένουσ ἡμῶν, ἀποδεῖξαι ψευδεῖσ καὶ τοῖσ γεγραφόσι ταύτασ καθ’ ἑαυτῶν χρήσασθαι μάρτυσιν.

ὅτι μὲν οὖν καὶ ἑτέροισ τοῦτο πολλοῖσ συμβέβηκε διὰ τὴν ἐνίων δυσμένειαν, οἶμαι γιγνώσκειν τοὺσ πλέον ταῖσ ἱστορίαισ ἐντυγχάνοντασ·

καὶ τὰσ πολιτείασ ἐπεχείρησαν λοιδορεῖν, Θεόπομποσ μὲν τὴν Ἀθηναίων, τὴν δὲ Λακεδαιμονίων Πολυκράτησ, ὁ δὲ τὸν Τριπολιτικὸν γράψασ, οὐ γὰρ δὴ Θεόπομπόσ ἐστιν ὡσ οἰόνταί τινεσ, καὶ τὴν Θηβαίων πόλιν προσέλαβεν, πολλὰ δὲ καὶ Τίμαιοσ ἐν ταῖσ ἱστορίαισ περὶ τῶν προειρημένων καὶ περὶ ἄλλων βεβλασφήμηκεν.

μάλιστα δὲ τοῦτο ποιοῦσι τοῖσ ἐνδοξοτάτοισ προσπλεκόμενοι, τινὲσ μὲν διὰ φθόνον καὶ κακοήθειαν, ἄλλοι δὲ διὰ τοῦ καινολογεῖν μνήμησ ἀξιωθήσεσθαι νομίζοντεσ.

παρὰ μὲν οὖν τοῖσ ἀνοήτοισ ταύτησ οὐ διαμαρτάνουσι τῆσ ἐλπίδοσ, οἱ δ’ ὑγιαίνοντεσ τῇ κρίσει πολλὴν αὐτῶν μοχθηρίαν καταδικάζουσι. Τῶν δὲ εἰσ ἡμᾶσ βλασφημιῶν ἤρξαντο μὲν Αἰγύπτιοι·

βουλόμενοι δ’ ἐκείνοισ τινὲσ χαρίζεσθαι παρατρέπειν ἐπεχείρησαν τὴν ἀλήθειαν, οὔτε τὴν εἰσ Αἴγυπτον ἄφιξιν ὡσ ἐγένετο τῶν ἡμετέρων προγόνων ὁμολογοῦντεσ, οὔτε τὴν ἔξοδον ἀληθεύοντεσ. αἰτίασ δὲ πολλὰσ ἔλαβον τοῦ μισεῖν καὶ φθονεῖν τὸ μὲν ἐξ ἀρχῆσ, ὅτι κατὰ τὴν χώραν αὐτῶν ἐδυνάστευσαν ἡμῶν οἱ πρόγονοι κἀκεῖθεν ἀπαλλαγέντεσ ἐπὶ τὴν οἰκείαν πάλιν εὐδαιμόνησαν, εἶθ’ ἡ τούτων ὑπεναντιότησ πολλὴν αὐτοῖσ ἐνεποίησεν ἔχθραν, τοσοῦτον τῆσ ἡμετέρασ διαφερούσησ εὐσεβείασ πρὸσ τὴν ὑπ’ ἐκείνων νενομισμένην, ὅσον θεοῦ φύσισ ζῴων ἀλόγων διέστηκε.

κοινὸν μὲν γὰρ αὐτοῖσ ἐστι πάτριον τὸ ταῦτα θεοὺσ νομίζειν, ἰδίᾳ δὲ πρὸσ ἀλλήλουσ ἐν ταῖσ τιμαῖσ αὐτῶν διαφέρονται.

κοῦφοι δὲ καὶ ἀνόητοι παντάπασιν ἄνθρωποι κακῶσ ἐξ ἀρχῆσ εἰθισμένοι δοξάζειν περὶ θεῶν μιμήσασθαι μὲν τὴν σεμνότητα τῆσ ἡμετέρασ θεολογίασ οὐκ ἐχώρησαν, ὁρῶντεσ δὲ ζηλουμένουσ ὑπὸ πολλῶν ἐφθόνησαν. εἰσ τοσοῦτον γὰρ ἦλθον ἀνοίασ καὶ μικροψυχίασ ἔνιοι τῶν παρ’ αὐτοῖσ, ὥστ’ οὐδὲ ταῖσ ἀρχαίαισ αὐτῶν ἀναγραφαῖσ ὤκνησαν ἐναντία λέγειν, ἀλλὰ καὶ σφίσιν αὐτοῖσ ἐναντία γράφοντεσ ὑπὸ τυφλότητοσ τοῦ πάθουσ ἠγνόησαν.

Ἐφ’ ἑνὸσ δὲ πρώτου στήσω τὸν λόγον, ᾧ καὶ μάρτυρι μικρὸν ἔμπροσθεν τῆσ ἀρχαιότητοσ ἐχρησάμην.

μέχρι μὲν τούτων ἠκολούθησε ταῖσ ἀναγραφαῖσ.

ἔπειτα δὲ δοὺσ ἐξουσίαν αὑτῷ διὰ τοῦ φάναι γράψειν τὰ μυθευόμενα καὶ λεγόμενα περὶ τῶν Ιοὐδαίων λόγουσ ἀπιθάνουσ παρενέβαλεν, ἀναμῖξαι βουλόμενοσ ἡμῖν πλῆθοσ Αἰγυπτίων λεπρῶν καὶ ἐπὶ ἄλλοισ ἀρρωστήμασιν, ὥσ φησι, φυγεῖν ἐκ τῆσ Αἰγύπτου καταγνωσθέντων. Ἀμένωφιν γὰρ βασιλέα προσθεὶσ ψευδὲσ ὄνομα καὶ διὰ τοῦτο χρόνον αὐτοῦ τῆσ βασιλείασ ὁρίσαι μὴ τολμήσασ, καίτοι γε ἐπὶ τῶν ἄλλων βασιλέων ἀκριβῶσ τὰ ἔτη προστιθείσ, τούτῳ προσάπτει τινὰσ μυθολογίασ ἐπιλαθόμενοσ σχεδόν, ὅτι πεντακοσίοισ ἔτεσι καὶ δεκαοκτὼ πρότερον ἱστόρηκε γενέσθαι τὴν τῶν ποιμένων ἔξοδον εἰσ Ιἑροσόλυμα.

Τέθμωσισ γὰρ ἦν βασιλεὺσ ὅτε ἐξῄεσαν, ἀπὸ δὲ τούτων μεταξὺ τῶν βασιλέων κατ’ αὐτόν ἐστι τριακόσια ἐνενηκοντατρία ἔτη μέχρι τῶν δύο ἀδελφῶν Σέθω καὶ Ἑρμαίου, ὧν τὸν μὲν Σέθων Αἴγυπτον, τὸν δὲ Ἕρμαιον Δαναὸν μετονομασθῆναί φησιν, ὃν ἐκβαλὼν ὁ Σέθωσ ἐβασίλευσεν ἔτη νθ καὶ μετ’ αὐτὸν ὁ πρεσβύτεροσ τῶν υἱῶν αὐτοῦ Ῥάμψησ ξ.

τοσούτοισ οὖν πρότερον ἔτεσιν ἀπελθεῖν ἐξ Αἰγύπτου τοὺσ πατέρασ ἡμῶν ὡμολογηκὼσ εἶτα τὸν Ἀμένωφιν εἰσποιήσασ ἐμβόλιμον βασιλέα φησὶν τοῦτον ἐπιθυμῆσαι θεῶν γενέσθαι θεατήν ὥσπερ Ὢρ εἷσ τῶν πρὸ αὐτοῦ βεβασιλευκότων, ἀνενεγκεῖν δὲ τὴν ἐπιθυμίαν ὁμωνύμῳ μὲν αὐτῷ Ἀμενώφει πατρὸσ δὲ Πάπιοσ ὄντι, θείασ δὲ δοκοῦντι μετεσχηκέναι φύσεωσ κατά τε σοφίαν καὶ πρόγνωσιν τῶν ἐσομένων.

εἰπεῖν οὖν αὐτῷ τοῦτον τὸν ὁμώνυμον, ὅτι δυνήσεται θεοὺσ ἰδεῖν, εἰ καθαρὰν ἀπό τε λεπρῶν καὶ τῶν ἄλλων μιαρῶν ἀνθρώπων τὴν χώραν ἅπασαν ποιήσειεν.

ἡσθέντα δὲ τὸν βασιλέα πάντασ τοὺσ τὰ σώματα λελωβημένουσ ἐκ τῆσ Αἰγύπτου συναγαγεῖν γενέσθαι δὲ τοῦ πλήθουσ μυριάδασ ὀκτώ·

καὶ τούτουσ εἰσ τὰσ λιθοτομίασ τὰσ ἐν τῷ πρὸσ ἀνατολὴν μέρει τοῦ Νείλου ἐμβαλεῖν αὐτόν, ὅπωσ ἐργάζοιντο καὶ τῶν ἄλλων Αἰγυπτίων οἱ ἐγκεχωρισμένοι.

εἶναι δέ τινασ ἐν αὐτοῖσ καὶ τῶν λογίων ἱερέων φησὶ λέπρᾳ συγκεχυμένουσ. τὸν δὲ Ἀμένωφιν ἐκεῖνον, τὸν σοφὸν καὶ μαντικὸν ἄνδρα, ὑποδεῖσαι πρὸσ αὐτόν τε καὶ τὸν βασιλέα χόλον τῶν θεῶν, εἰ βιασθέντεσ ὀφθήσονται.

καὶ προσθέμενον εἰπεῖν, ὅτι συμμαχήσουσί τινεσ τοῖσ μιαροῖσ καὶ τῆσ Αἰγύπτου κρατήσουσιν ἐπ’ ἔτη δεκατρία, μὴ τολμῆσαι μὲν αὐτὸν εἰπεῖν ταῦτα τῷ βασιλεῖ, γραφὴν δὲ καταλιπόντα περὶ πάντων ἑαυτὸν ἀνελεῖν, ἐν ἀθυμίᾳ δὲ εἶναι τὸν βασιλέα. κἄπειτα κατὰ λέξιν οὕτωσ γέγραφεν· "τῶν δ’ ἐν ταῖσ λατομίαισ ὡσ χρόνοσ ἱκανὸσ διῆλθεν ταλαιπωρούντων, ἀξιωθεὶσ ὁ βασιλεύσ, ἵνα [πρὸσ] κατάλυσιν αὐτοῖσ καὶ σκέπην ἀπομερίσῃ, τὴν τότε τῶν ποιμένων ἐρημωθεῖσαν πόλιν Αὐάριν συνεχώρησεν·

ἔστι δ’ ἡ πόλισ κατὰ τὴν θεολογίαν ἄνωθεν Τυφώνιοσ. οἱ δὲ εἰσ ταύτην εἰσελθόντεσ καὶ τὸν τόπον τοῦτον [εἰσ] ἀπόστασιν ἔχοντεσ ἡγεμόνα αὐτῶν λεγόμενόν τινα τῶν Ἡλιοπολιτῶν ἱερέων Ὀσάρσηφον ἐστήσαντο καὶ τούτῳ πειθαρχήσοντεσ ἐν πᾶσιν ὡρκωμότησαν.

ὁ δὲ πρῶτον μὲν αὐτοῖσ νόμον ἔθετο μήτε προσκυνεῖν θεοὺσ μήτε τῶν μάλιστα ἐν Αἰγύπτῳ θεμιστευομένων ἱερῶν ζῴων ἀπέχεσθαι μηδενόσ, πάντα δὲ θύειν καὶ ἀναλοῦν, συνάπτεσθαι δὲ μηδενὶ πλὴν τῶν συνομωμοσμένων.

τὸν βασιλέα.

αὐτὸσ δὲ προσλαβόμενοσ μεθ’ ἑαυτοῦ καὶ τῶν ἄλλων ἱερέων καὶ συμμεμιαμμένων ἔπεμψε πρέσβεισ πρὸσ τοὺσ ὑπὸ Τεθμώσεωσ ἀπελαθέντασ ποιμένασ εἰσ πόλιν τὴν καλουμένην Ιἑροσόλυμα, καὶ τὰ καθ’ ἑαυτὸν καὶ τοὺσ ἄλλουσ τοὺσ συνατιμασθέντασ δηλώσασ ἠξίου συνεπιστρατεύειν ὁμοθυμαδὸν ἐπ’ Αἴγυπτον. ἐπάξειν μὲν οὖν αὐτοὺσ ἐπηγγείλατο πρῶτον μὲν εἰσ Αὐάριν τὴν προγονικὴν αὐτῶν πατρίδα καὶ τὰ ἐπιτήδεια τοῖσ ὄχλοισ παρέξειν ἀφθόνωσ, ὑπερμαχήσεσθαι δὲ ὅτε δέοι καὶ ῥᾳδίωσ ὑποχείριον αὐτοῖσ τὴν χώραν ποιήσειν.

οἱ δὲ ὑπερχαρεῖσ γενόμενοι πάντεσ προθύμωσ εἰσ κ μυριάδασ ἀνδρῶν συνεξώρμησαν καὶ μετ’ οὐ πολὺ ἧκον εἰσ Αὐάριν.

Ἀμένωφισ δ’ ὁ τῶν Αἰγυπτίων βασιλεὺσ ὡσ ἐπύθετο τὰ κατὰ τὴν ἐκείνων ἔφοδον, οὐ μετρίωσ συνεχύθη τῆσ παρὰ Ἀμενώφεωσ τοῦ Παάπιοσ μνησθεὶσ προδηλώσεωσ. καὶ πρότερον συναγαγὼν πλῆθοσ Αἰγυπτίων καὶ βουλευσάμενοσ μετὰ τῶν ἐν τούτοισ ἡγεμόνων τά τε ἱερὰ ζῷα τὰ [πρῶτα] μάλιστα ἐν τοῖσ ἱεροῖσ τιμώμενα ὥσ γ’ ἑαυτὸν μετεπέμψατο καὶ τοῖσ κατὰ μέροσ ἱερεῦσι παρήγγελλεν ὡσ ἀσφαλέστατα τῶν θεῶν συγκρύψαι τὰ ξόανα.

τὸν δὲ υἱὸν Σέθω τὸν καὶ Ῥαμεσσῆ ἀπὸ Ῥαψηοῦσ τοῦ πατρὸσ ὠνομασμένον πενταέτη ὄντα ἐξέθετο πρὸσ τὸν ἑαυτοῦ φίλον.

αὐτὸσ δὲ διαβὰσ τοῖσ ἄλλοισ Αἰγυπτίοισ οὖσιν εἰσ τριάκοντα μυριάδασ ἀνδρῶν μαχιμωτάτων καὶ τοῖσ πολεμίοισ ἀπαντήσασ οὐ συνέβαλεν, ἀλλὰ μέλλειν θεομαχεῖν νομίσασ παλινδρομήσασ ἧκεν εἰσ Μέμφιν ἀναλαβών τε τόν τε Ἆπιν καὶ τὰ ἄλλα τὰ ἐκεῖσε μεταπεμφθέντα ἱερὰ ζῷα εὐθὺσ εἰσ Αἰθιοπίαν σὺν ἅπαντι τῷ στόλῳ καὶ πλήθει τῶν Αἰγυπτίων ἀνήχθη· χάριτι γὰρ ἦν αὐτῷ ὑποχείριοσ ὁ τῶν Αἰθιόπων βασιλεύσ.

ὃσ ὑποδεξάμενοσ καὶ τοὺσ ὄχλουσ πάντασ ὑπολαβὼν οἷσ ἔσχεν ἡ χώρα τῶν πρὸσ ἀνθρωπίνην τροφὴν ἐπιτηδείων, καὶ πόλεισ καὶ κώμασ πρὸσ τὴν τῶν πεπρωμένων τρισκαίδεκα ἐτῶν ἀπὸ τῆσ ἀρχῆσ αὐτοῦ [εἰσ τὴν] ἔκπτωσιν αὐτάρκεισ, οὐχ ἧττον δὲ καὶ στρατόπεδον Αἰθιοπικὸν πρὸσ φυλακὴν ἐπέταξε τοῖσ παρ’ Ἀμενώφεωσ τοῦ βασιλέωσ ἐπὶ τῶν ὁρίων τῆσ Αἰγύπτου.

καὶ τὰ μὲν κατὰ τὴν Αἰθιοπίαν τοιαῦτα.

οἱ δὲ Σολυμῖται κατελθόντεσ σὺν τοῖσ μιαροῖσ τῶν Αἰγυπτίων οὕτωσ ἀνοσίωσ καὶ τοῖσ ἀνθρώποισ προσηνέχθησαν, ὥστε τὴν τῶν προειρημένων κράτησιν χρυσὸν φαίνεσθαι τοῖσ τότε τὰ τούτων ἀσεβήματα θεωμένοισ· καὶ γὰρ οὐ μόνον πόλεισ καὶ κώμασ ἐνέπρησαν οὐδὲ ἱεροσυλοῦντεσ οὐδὲ λυμαινόμενοι ξόανα θεῶν ἠρκοῦντο, ἀλλὰ καὶ τοῖσ αὐτοῖσ ὀπτανίοισ τῶν σεβαστευομένων ἱερῶν ζῴων χρώμενοι διετέλουν καὶ θύτασ καὶ σφαγεῖσ τούτων ἱερεῖσ καὶ προφήτασ ἠνάγκαζον γίνεσθαι καὶ γυμνοὺσ ἐξέβαλλον.

λέγεται δέ, ὅτι τὴν πολιτείαν καὶ τοὺσ νόμουσ αὐτοῖσ καταβαλόμενοσ ἱερεὺσ τὸ γένοσ Ἡλιοπολίτησ ὄνομα Ὀσαρσὶφ ἀπὸ τοῦ ἐν Ἡλιουπόλει θεοῦ Ὀσίρεωσ, ὡσ μετέβη εἰσ τοῦτο τὸ γένοσ, μετετέθη τοὔνομα καὶ προσηγορεύθη Μωυσῆσ.

Ἃ μὲν οὖν Αἰγύπτιοι φέρουσι περὶ τῶν Ιοὐδαίων ταῦτ’ ἐστὶ καὶ ἕτερα πλείονα, ἃ παρίημι συντομίασ ἕνεκα.

λέγει δὲ ὁ Μανεθὼσ πάλιν, ὅτι μετὰ ταῦτα ἐπῆλθεν ὁ Ἀμένωφισ ἀπὸ Αἰθιοπίασ μετὰ μεγάλησ δυνάμεωσ καὶ ὁ υἱὸσ αὐτοῦ Ῥάμψησ καὶ αὐτὸσ ἔχων δύναμιν, καὶ συμβαλόντεσ οἱ δύο τοῖσ ποιμέσι καὶ τοῖσ μιαροῖσ ἐνίκησαν αὐτοὺσ καὶ πολλοὺσ ἀποκτείναντεσ ἐδίωξαν αὐτοὺσ ἄχρι τῶν ὁρίων τῆσ Συρίασ. ταῦτα μὲν καὶ τὰ τοιαῦτα Μανεθὼσ συνέγραψεν.

ὅτι δὲ ληρεῖ καὶ ψεύδεται περιφανῶσ, ἐπιδείξω προδιαστειλάμενοσ ἐκεῖνο τῶν ὕστερον πρὸσ ἄλλουσ λεχθησομένων ἕνεκα· τῆσ Αἰγύπτου καὶ πάλιν ἐξ αὐτῆσ ἀπελθεῖν.

ὅτι δ’ οὐκ ἀνεμίχθησαν ἡμῖν ὕστερον τῶν Αἰγυπτίων οἱ τὰ σώματα λελωβημένοι, καὶ ὅτι ἐκ τούτων οὐκ ἦν Μωυσῆσ ὁ τὸν λαὸν ἀγαγών, ἀλλὰ πολλαῖσ ἐγεγόνει γενεαῖσ πρότερον, ταῦτα πειράσομαι διὰ τῶν ὑπ’ αὐτοῦ λεγομένων ἐλέγχειν. Πρώτην δὴ τὴν αἰτίαν τοῦ πλάσματοσ ὑποτίθεται καταγέλαστον·

ὁ βασιλεὺσ γάρ φησιν Ἀμένωφισ ἐπεθύμησε τοὺσ θεοὺσ ἰδεῖν. ποίουσ; εἰ μὲν τοὺσ παρ’ αὐτοῖσ νενομοθετημένουσ τὸν βοῦν καὶ τράγον καὶ κροκοδείλουσ καὶ κυνοκεφάλουσ, ἑώρα. τοὺσ οὐρανίουσ δὲ πῶσ ἐδύνατο;

καὶ διὰ τί ταύτην ἔσχε τὴν ἐπιθυμίαν; ὅτι νὴ Δία καὶ πρότεροσ αὐτοῦ βασιλεὺσ ἄλλοσ ἑωράκει. παρ’ ἐκείνου τοίνυν ἐπέπυστο, ποταποί τινέσ εἰσι καὶ τίνα τρόπον αὐτοὺσ εἶδεν, ὥστε καινῆσ αὐτῷ τέχνησ οὐκ ἔδει. ἀλλὰ σοφὸσ ἦν ὁ μάντισ, δι’ οὗ τοῦτο κατορθώσειν ὁ βασιλεὺσ ὑπελάμβανε.

καὶ πῶσ οὐ προέγνω τὸ ἀδύνατον αὐτοῦ τῆσ ἐπιθυμίασ; οὐ γὰρ ἀπέβη. τίνα δὲ καὶ λόγον εἶχε διὰ τοὺσ ἠκρωτηριασμένουσ ἢ λεπρῶντασ ἀφανεῖσ εἶναι τοὺσ θεούσ; ὀργίζονται γὰρ ἐπὶ τοῖσ ἀσεβήμασιν, οὐκ ἐπὶ τοῖσ ἐλαττώμασι τῶν σωμάτων. ὀκτὼ δὲ μυριάδασ τῶν λεπρῶν καὶ κακῶσ διακειμένων πῶσ οἱο͂́ν τε μιᾷ σχεδὸν ἡμέρᾳ συλλεγῆναι;

πῶσ δὲ παρήκουσεν τοῦ μάντεωσ ὁ βασιλεύσ; ὁ μὲν γὰρ αὐτὸν ἐκέλευσεν ἐξορίσαι τῆσ Αἰγύπτου τοὺσ λελωβημένουσ, ὁ δ’ αὐτοὺσ εἰσ τὰσ λιθοτομίασ ἐνέβαλεν, ὥσπερ τῶν ἐργασομένων δεόμενοσ, ἀλλ’ οὐχὶ καθᾶραι τὴν χώραν προαιρούμενοσ. φησὶ δὲ τὸν μὲν μάντιν αὑτὸν ἀνελεῖν τὴν ὀργὴν τῶν θεῶν προορώμενον καὶ τὰ συμβησόμενα περὶ τὴν Αἴγυπτον, τῷ δὲ βασιλεῖ γεγραμμένην τὴν πρόρρησιν καταλιπεῖν.

εἶτα πῶσ οὐκ ἐξ ἀρχῆσ ὁ μάντισ τὸν αὑτοῦ θάνατον προηπίστατο; πῶσ δὲ οὐκ εὐθὺσ ἀντεῖπεν τῷ βασιλεῖ βουλομένῳ τοὺσ θεοὺσ ἰδεῖν;

πῶσ δ’ εὔλογοσ ὁ φόβοσ τῶν μὴ παρ’ αὐτὸν συμβησομένων κακῶν; ἦ τι χεῖρον ἔδει παθεῖν οὐδ’ ἂν ἑαυτὸν ἔσπευδεν. τὸ δὲ δὴ πάντων εὐηθέστατον ἴδωμεν·

πυθόμενοσ γὰρ ταῦτα καὶ περὶ τῶν μελλόντων φοβηθεὶσ τοὺσ λελωβημένουσ ἐκείνουσ, ὧν αὐτῷ καθαρεῦσαι προείρητο τὴν Αἴγυπτον, οὐδὲ τότε τῆσ χώρασ ἐξήλασεν, ἀλλὰ δεηθεῖσιν αὐτοῖσ ἔδωκε πόλιν, ὥσ φησι, τὴν πάλαι μὲν οἰκηθεῖσαν ὑπὸ τῶν ποιμένων, Αὐάριν δὲ καλουμένην. τὴν Αὐάριν πρὸσ τὸν βασιλέα πόλεμον ἐξενεγκεῖν.

καὶ προστίθησιν, ὅτι ἔπεμψεν εἰσ Ιἑροσόλυμα παρακαλῶν ἐκείνουσ αὐτοῖσ συμμαχεῖν καὶ δώσειν αὐτοῖσ τὴν Αὐάριν ὑπισχνούμενοσ, εἶναι γὰρ αὐτὴν τοῖσ ἐκ τῶν Ιἑροσολύμων ἀφιξομένοισ προγονικήν, ἀφ’ ἧσ ὁρμωμένουσ αὐτοὺσ πᾶσαν τὴν Αἴγυπτον καθέξειν. εἶτα τοὺσ μὲν ἐπελθεῖν εἴκοσι στρατοῦ μυριάσι λέγει, τὸν βασιλέα δὲ τῶν Αἰγυπτίων Ἀμένωφιν οὐκ οἰόμενον δεῖν θεομαχεῖν εἰσ τὴν Αἰθιοπίαν εὐθὺσ ἀποδρᾶναι, τὸν δὲ Ἆπιν καί τινα τῶν ἄλλων ἱερῶν ζῴων παρατεθεικέναι τοῖσ ἱερεῦσι διαφυλάττεσθαι κελεύσαντα.

εἶτα τοὺσ Ιἑροσολυμίτασ ἐπελθόντασ τάσ τε πόλεισ ἀνιστάναι καὶ τὰ ἱερὰ κατακαίειν καὶ τοὺσ ἱππέασ ἀποσφάττειν, ὅλωσ τε μηδεμιᾶσ ἀπέχεσθαι παρανομίασ μηδὲ ὠμότητοσ.

ὁ δὲ τὴν πολιτείαν καὶ τοὺσ νόμουσ αὐτοῖσ καταβαλόμενοσ ἱερεύσ, φησίν, ἦν τὸ γένοσ Ἡλιοπολίτησ, ὄνομα δ’ Ὀσαρσὴφ ἀπὸ τοῦ ἐν Ἡλιουπόλει θεοῦ Ὀσίρεωσ, μεταθέμενοσ δὲ Μωυσῆν αὑτὸν προσηγόρευσε.

τρισκαιδεκάτῳ δέ φησιν ἔτει τὸν Ἀμένωφιν, τοσοῦτον γὰρ αὐτῷ χρόνον εἶναι τῆσ ἐκπτώσεωσ πεπρωμένον, ἐξ Αἰθιοπίασ ἐπελθόντα μετὰ πολλῆσ στρατιᾶσ καὶ συμβαλόντα τοῖσ ποιμέσι καὶ τοῖσ μιαροῖσ νικῆσαί τε τῇ μάχῃ καὶ κτεῖναι πολλοὺσ ἐπιδιώξαντα μέχρι τῶν τῆσ Συρίασ ὁρ́ων.

Ἐν τούτοισ πάλιν οὐ συνίησιν ἀπιθάνωσ ψευδόμενοσ·

πρὸσ αὐτόν.

εἰ δὲ δὴ κἀκεῖνον ἐμίσουν, ἰδίᾳ μὲν ἄνω ἐπεβούλευον, οὐκ ἂν δὲ πρὸσ ἅπαντασ ἤραντο πόλεμον, δῆλον ὅτι πλείστασ ἔχοντεσ συγγενείασ τοσοῦτοί γε τὸ πλῆθοσ ὄντεσ. ὅμωσ δὲ καὶ τοῖσ ἀνθρώποισ πολεμεῖν διεγνωκότεσ οὐκ ἂν εἰσ τοὺσ αὐτῶν θεοὺσ πολεμεῖν ἐτόλμησαν οὐδ’ ὑπεναντιωτάτουσ ἔθεντο νόμουσ τοῖσ πατρίοισ αὐτῶν καὶ οἷσ ἐνετράφησαν.

δεῖ δὲ ἡμᾶσ τῷ Μανεθῶνι χάριν ἔχειν, ὅτι ταύτησ τῆσ παρανομίασ οὐχὶ τοὺσ ἐξ Ιἑροσολύμων ἐλθόντασ ἀρχηγοὺσ γενέσθαι φησίν, ἀλλ’ αὐτοὺσ ἐκείνουσ ὄντασ Αἰγυπτίουσ καὶ τούτων μάλιστα τοὺσ ἱερέασ ἐπινοῆσαί τε ταῦτα καὶ ὁρκωμοτῆσαι τὸ πλῆθοσ.

ἐκεῖνο μέντοι πῶσ οὐκ ἄλογον, τῶν μὲν οἰκείων αὐτοῖσ καὶ τῶν φίλων συναποστῆναι οὐδένα μηδὲ τοῦ πολέμου τὸν κίνδυνον συνάρασθαι, πέμψαι δὲ τοὺσ μιαροὺσ εἰσ Ιἑροσόλυμα καὶ τὴν παρ’ ἐκείνων ἐπάγεσθαι συμμαχίαν;

ποίασ αὐτοῖσ φιλίασ ἢ τίνοσ αὐτοῖσ οἰκειότητοσ προϋπηργμένησ;

τοὐναντίον γὰρ ἦσαν πολέμιοι καὶ τοῖσ ἔθεσι πλεῖστον διέφερον. ὁ δέ φησιν εὐθὺσ ὑπακοῦσαι τοῖσ ὑπισχνουμένοισ, ὅτι τὴν Αἴγυπτον καθέξουσιν, ὥσπερ αὐτῶν οὐ σφόδρα τῆσ χώρασ ἐμπείρωσ ἐχόντων, ἧσ βιασθέντεσ ἐκπεπτώκασιν. εἰ μὲν οὖν ἀπόρωσ ἢ κακῶσ ἔπραττον, ἴσωσ ἂν καὶ παρεβάλλοντο, πόλιν δὲ κατοικοῦντεσ εὐδαίμονα καὶ χώραν πολλὴν κρείττω τῆσ Αἰγύπτου καρπούμενοι, διὰ τί ποτ’ ἂν ἐχθροῖσ μὲν πάλαι τὰ δὲ σώματα λελωβημένοισ, οὓσ μηδὲ τῶν οἰκείων οὐδεὶσ ὑπέμενε, τούτοισ ἔμελλον παρακινδυνεύσειν βοηθοῦντεσ;

οὐ γὰρ δή γε τὸν γενησόμενον προῄδεσαν δρασμὸν τοῦ βασιλέωσ· τοὐναντίον γὰρ αὐτὸσ εἴρηκεν, ὡσ ὁ παῖσ τοῦ Ἀμενώφιοσ τριάκοντα μυριάδασ ἔχων εἰσ τὸ Πηλούσιον ὑπηντίαζεν.

καὶ τοῦτο μὲν ᾔδεισαν πάντωσ οἱ παραγινόμενοι, τὴν δὲ μετάνοιαν αὐτοῦ καὶ τὴν φυγὴν πόθεν εἰκάζειν ἔμελλον; εἶτα κρατήσαντάσ φησι τῆσ Αἰγύπτου πολλὰ καὶ δεινὰ δρᾶν τοὺσ ἐκ τῶν Ιἑροσολύμων ἐπιστρατεύσαντασ καὶ περὶ τούτων ὀνειδίζει καθάπερ οὐ πολεμίουσ αὐτοῖσ ἐπαγαγὼν ἢ δέον τοῖσ ἔξωθεν ἐπικληθεῖσιν ἐγκαλεῖν, ὁπότε ταῦτα πρὸ τῆσ ἐκείνων ἀφίξεωσ ἔπραττον καὶ πράξειν ὠμωμόκεσαν οἱ τὸ γένοσ Αἰγύπτιοι.

ἀλλὰ καὶ χρόνοισ ὕστερον Ἀμένωφισ ἐπελθὼν ἐνίκησε μάχῃ καὶ κτείνων τοὺσ πολεμίουσ μέχρι τῆσ Συρίασ ἤλασεν.

καὶ οἱ τότε πολέμῳ κρατοῦντεσ αὐτὴν ζῆν πυνθανόμενοι τὸν Ἀμένωφιν οὔτε τὰσ ἐκ τῆσ Αἰθιοπίασ ἐμβολὰσ ὠχύρωσαν πολλὴν εἰσ τοῦτο παρασκευὴν ἔχοντεσ οὔτε τὴν ἄλλην ἡτοίμασαν δύναμιν, ὁ δὲ καὶ μέχρι τῆσ Συρίασ ἀναιρῶν, φησίν, αὐτοὺσ ἠκολούθησε διὰ τῆσ ψάμμου τῆσ ἀνύδρου, δῆλον ὅτι οὐ ῥᾴδιον οὐδὲ ἀμαχεὶ στρατοπέδῳ διελθεῖν.

Κατὰ μὲν οὖν τὸν Μανεθῶν οὔτε ἐκ τῆσ Αἰγύπτου τὸ γένοσ ἡμῶν ἐστιν οὔτε τῶν ἐκεῖθέν τινεσ ἀνεμίχθησαν·

τῶν γὰρ λεπρῶν καὶ νοσούντων πολλοὺσ μὲν εἰκὸσ ἐν ταῖσ λιθοτομίαισ ἀποθανεῖν πολὺν χρόνον ἐκεῖ γενομένουσ καὶ κακοπαθοῦντασ, πολλοὺσ δ’ ἐν ταῖσ μετὰ ταῦτα μάχαισ, πλείστουσ δ’ ἐν τῇ τελευταίᾳ καὶ τῇ φυγῇ. Λοιπόν μοι πρὸσ αὐτὸν εἰπεῖν περὶ Μωυσέωσ.

τοῦτον δὲ τὸν ἄνδρα θαυμαστὸν μὲν Αἰγύπτιοι καὶ θεῖον νομίζουσι, βούλονται δὲ προσποιεῖν αὐτοῖσ μετὰ βλασφημίασ ἀπιθάνου, λέγοντεσ Ἡλιοπολίτην εἶναι τῶν ἐκεῖθεν ἱερέων ἕνα διὰ τὴν λέπραν συνεξεληλαμένον. δείκνυται δ’ ἐν ταῖσ ἀναγραφαῖσ ὀκτωκαίδεκα σὺν τοῖσ πεντακοσίοισ πρότερον ἔτεσι γεγονὼσ καὶ τοὺσ ἡμετέρουσ ἐξαγαγὼν ἐκ τῆσ Αἰγύπτου πατέρασ εἰσ τὴν χώραν τὴν νῦν οἰκουμένην ὑφ’ ἡμῶν.

ὅτι δὲ οὐδὲ συμφορᾷ τινι τοιαύτῃ περὶ τὸ σῶμα κεχρημένοσ ἦν, ἐκ τῶν λεγομένων ὑπ’ αὐτοῦ δῆλόσ ἐστι·

τοῖσ γὰρ λεπρῶσιν ἀπείρηκε μήτε μένειν ἐν πόλει μήτ’ ἐν κώμῃ κατοικεῖν, ἀλλὰ μόνουσ περιπατεῖν κατεσχισμένουσ τὰ ἱμάτια, καὶ τὸν ἁψάμενον αὐτῶν ἢ ὁμωρόφιον γενόμενον οὐ καθαρὸν ἡγεῖται. καὶ μὴν κἂν θεραπευθῇ τὸ νόσημα καὶ τὴν αὑτοῦ φύσιν ἀπολάβῃ, προείρηκέν τινασ ἁγνείασ καθαρμοὺσ πηγαίων ὑδάτων λουτροῖσ καὶ ξυρήσεισ πάσησ τῆσ τριχόσ, πολλάσ τε κελεύει καὶ παντοίασ ἐπιτελέσαντα θυσίασ τότε παρελθεῖν εἰσ τὴν ἱερὰν πόλιν.

καίτοι τοὐναντίον εἰκὸσ ἦν προνοίᾳ τινὶ καὶ φιλανθρωπίᾳ χρήσασθαι τὸν ἐν τῇ συμφορᾷ ταύτῃ γεγονότα πρὸσ τοὺσ ὁμοίωσ αὐτῷ δυστυχήσαντασ.

οὐ μόνον δὲ περὶ τῶν λεπρῶν οὕτωσ ἐνομοθέτησεν, ἀλλ’ οὐδὲ τοῖσ καὶ τὸ βραχύτατόν τι τοῦ σώματοσ ἠκρωτηριασμένοισ ἱερᾶσθαι συγκεχώρηκεν, ἀλλ’ εἰ καὶ μεταξύ τισ ἱερώμενοσ τοιαύτῃ χρήσαιτο συμφορᾷ, τὴν τιμὴν αὐτὸν ἀφείλετο.

πῶσ οὖν εἰκὸσ ἐκεῖνον ταῦτα νομοθετεῖν ἀνοήτωσ ἀπὸ τοιούτων συμφορῶν συνειλεγμένουσ πρόεσθαι καθ’ ἑαυτῶν εἰσ ὄνειδόσ τε καὶ βλάβην νόμουσ συντιθεμένουσ;

ἀλλὰ μὴν καὶ τοὔνομα λίαν ἀπιθάνωσ μετατέθεικεν·

Ὀσαρσὴφ γάρ, φησίν, ἐκαλεῖτο. τοῦτο μὲν οὖν εἰσ τὴν μετάθεσιν οὐκ ἐναρμόζει, τὸ δ’ ἀληθὲσ ὄνομα δηλοῖ τὸν ἐκ τοῦ ὕδατοσ σωθέντα [Μωσῆν]· τὸ γὰρ ὕδωρ οἱ Αἰγύπτιοι μῶϋ καλοῦσιν. ἱκανῶσ οὖν γεγονέναι νομίζω καὶ δῆλον δ’ ὅτι Μανεθὼσ ἑώσ μὲν ἠκολούθει ταῖσ ἀρχαίαισ ἀναγραφαῖσ οὐ πολὺ τῆσ ἀληθείασ διημάρτανεν, ἐπὶ δὲ τοὺσ ἀδεσπότουσ μύθουσ τραπόμενοσ ἢ συνέθηκεν αὐτοὺσ ἀπιθάνωσ ἤ τισι τῶν πρὸσ ἀπέχθειαν εἰρηκότων ἐπίστευσεν.

Μετὰ τοῦτον ἐξετάσαι βούλομαι Χαιρήμονα·

καὶ γὰρ οὗτοσ Αἰγυπτιακὴν φάσκων ἱστορίαν συγγράφειν καὶ προσθεὶσ ταὐτὸ ὄνομα τοῦ βασιλέωσ ὅπερ ὁ Μανεθὼσ Ἀμένωφιν καὶ τὸν υἱὸν αὐτοῦ Ῥαμεσσήν, φησὶν ὅτι κατὰ τοὺσ ὕπνουσ ἡ Ἶσισ ἐφάνη τῷ Ἀμενώφει μεμφομένη αὐτόν, ὅτι τὸ ἱερὸν αὐτῆσ ἐν τῷ πολέμῳ κατέσκαπται. Φριτιβαύτην δὲ ἱερογραμματέα φάναι, ἐὰν τῶν τοὺσ μολυσμοὺσ ἐχόντων ἀνδρῶν καθάρῃ τὴν Αἴγυπτον, παύσεσθαι τῆσ πτοίασ αὐτόν.

ἐπιλέξαντα δὲ τῶν ἐπισινῶν μυριάδασ εἰκοσιπέντε ἐκβαλεῖν.

ἡγεῖσθαι δ’ αὐτῶν γραμματέασ Μωσῆν τε καὶ Ιὤσηπον καὶ τοῦτον ἱερογραμματέα, Αἰγύπτια δ’ αὐτοῖσ ὀνόματα εἶναι τῷ μὲν Μωσῇ Τισιθέν, τῷ δὲ Ιὠσήπῳ Πετεσήφ. τούτουσ δ’ εἰσ Πηλούσιον ἐλθεῖν καὶ ἐπιτυχεῖν μυριάσι τριακονταοκτὼ καταλελειμμέναισ ὑπὸ τοῦ Ἀμενώφιοσ, ἃσ οὐ θέλειν εἰσ τὴν Αἴγυπτον διακομίζειν· οἷσ φιλίαν συνθεμένουσ ἐπὶ τὴν Αἴγυπτον στρατεῦσαι.

τὸν δὲ Ἀμένωφιν οὐχ ὑπομείναντα τὴν ἔφοδον αὐτῶν εἰσ Αἰθιοπίαν φυγεῖν καταλιπόντα τὴν γυναῖκα ἔγκυον, ἣν κρυβομένην ἔν τισι σπηλαίοισ τεκεῖν παῖδα ὄνομα Ῥαμέσσην, ὃν ἀνδρωθέντα ἐκδιῶξαι τοὺσ Ιοὐδαίουσ εἰσ τὴν Συρίαν ὄντασ περὶ εἴκοσι μυριάδασ καὶ τὸν πατέρα Ἀμένωφιν ἐκ τῆσ Αἰθιοπίασ καταδέξασθαι.

Καὶ ταῦτα μὲν ὁ Χαιρήμων.

οἶμαι δὲ αὐτόθεν φανερὰν εἶναι ἐκ τῶν εἰρημένων τὴν ἀμφοῖν ψευδολογίαν· ἀληθείασ μὲν γάρ τινοσ ὑποκειμένησ ἀδύνατον ἦν διαφωνεῖν ἐπὶ τοσοῦτον, οἱ δὲ τὰ ψευδῆ συντιθέντεσ οὐχ ἑτέροισ σύμφωνα γράφουσιν, ἀλλ’ αὐτοῖσ τὰ δόξαντα πλάττουσιν. ἐκεῖνοσ μὲν οὖν ἐπιθυμίαν τοῦ βασιλέωσ, ἵνα τοὺσ θεοὺσ ἴδῃ, φησὶν ἀρχὴν γενέσθαι τῆσ τῶν μιαρῶν ἐκβολῆσ, ὁ δὲ Χαιρήμων ἴδιον ὡσ τῆσ Ἴσιδοσ ἐνύπνιον συντέθεικε.

κἀκεῖνοσ μὲν Ἀμένωφιν εἶναι λέγει τὸν προειπόντα τῷ βασιλεῖ τὸν καθαρμόν, οὗτοσ δὲ Φριτοβαύτην·

ὁ δὲ δὴ τοῦ πλήθουσ ἀριθμὸσ καὶ σφόδρα σύνεγγυσ, ὀκτὼ μὲν μυριάδασ ἐκείνου λέγοντοσ, τούτου δὲ πέντε πρὸσ ταῖσ εἴκοσιν. ἐπικουρίαν, ὁ δὲ Χαιρήμων ἀπαλλαττομένουσ ἐκ τῆσ Αἰγύπτου περὶ Πηλούσιον εὑρεῖν ὀκτὼ καὶ τριάκοντα μυριάδασ ἀνθρώπων καταλελειμμένασ ὑπὸ τοῦ Ἀμενώφιοσ καὶ μετ’ ἐκείνων πάλιν εἰσ τὴν Αἴγυπτον ἐμβαλεῖν, φεύγειν δὲ τὸν Ἀμένωφιν εἰσ τὴν Αἰθιοπίαν.

τὸ δὲ δὴ γενναιότατον, οὐδὲ τίνεσ ἢ πόθεν ἦσαν αἱ τοσαῦται τοῦ στρατοῦ μυριάδεσ εἴρηκεν εἴτε Αἰγύπτιοι τὸ γένοσ εἴτ’ ἔξωθεν ἥκοντεσ, ἀλλ’ οὐδὲ τὴν αἰτίαν διεσάφησε, δι’ ἣν αὐτοὺσ ὁ βασιλεὺσ εἰσ τὴν Αἴγυπτον ἀνάγειν οὐκ ἠθέλησεν, ὁ περὶ τῶν λεπρῶν τὸ τῆσ Ἴσιδοσ ἐνύπνιον συμπλάσασ.

ἐστιν ἔτη σχεδὸν ἑβδομήκοντα καὶ ἑκατόν.

ἀλλὰ μὴν ὁ Ῥαμέσσησ ὁ τοῦ Ἀμενώφιοσ υἱὸσ κατὰ μὲν τὸν Μανεθὼν νεανίασ συμπολεμεῖ τῷ πατρὶ καὶ συνεκπίπτει φυγὼν εἰσ τὴν Αἰθιοπίαν, οὗτοσ δὲ πεποίηκεν αὐτὸν μετὰ τὴν τοῦ πατρὸσ τελευτὴν ἐν σπηλαίῳ τινὶ γεγενημένον καὶ μετὰ ταῦτα νικῶντα μάχῃ καὶ τοὺσ Ιοὐδαίουσ εἰσ Συρίαν ἐξελαύνοντα τὸν ἀριθμὸν ὄντασ περὶ μυριάδασ κ. ὢ τῆσ εὐχερείασ· οὔτε γὰρ πρότερον οἵτινεσ ἦσαν αἱ τριάκοντα καὶ ὀκτὼ μυριάδεσ εἶπεν οὔτε πῶσ αἱ εἴκοσι καὶ τρεῖσ διεφθάρησαν, πότερον ἐν τῇ μάχῃ κατέπεσον ἢ πρὸσ τὸν Ῥαμεσσῆ μετεβάλοντο.

τὸ δὲ δὴ θαυμασιώτατον, οὐδὲ τίνασ καλεῖ τοὺσ Ιοὐδαίουσ δυνατόν ἐστι παρ’ αὐτοῦ μαθεῖν ἢ ποτέροισ αὐτοῖσ τίθεται ταύτην τὴν προσηγορίαν, ταῖσ κε μυριάσι τῶν λεπρῶν ἢ ταῖσ η καὶ λ ταῖσ περὶ τὸ Πηλούσιον.

ἀλλὰ γὰρ εὐήθεσ ἴσωσ ἂν εἰή διὰ πλειόνων ἐλέγχειν τοὺσ ὑφ’ ἑαυτῶν ἐληλεγμένουσ·

τὸ γὰρ ὑπ’ ἄλλων ἦν μετριώτερον. Ἐπεισάξω δὲ τούτοισ Λυσίμαχον εἰληφότα μὲν τὴν αὐτὴν τοῖσ προειρημένοισ ὑπόθεσιν τοῦ ψεύσματοσ περὶ τῶν λεπρῶν καὶ λελωβημένων, ὑπερπεπαικότα δὲ τὴν ἐκείνων ἀπιθανότητα τοῖσ πλάσμασι, δῆλοσ συντεθεικὼσ κατὰ πολλὴν ἀπέχθειαν·

λέγει γὰρ ἐπὶ Βοχχόρεωσ τοῦ Αἰγυπτίων βασιλέωσ τὸν λαὸν τῶν Ιοὐδαίων λεπροὺσ ὄντασ καὶ ψωροὺσ καὶ ἄλλα νοσήματά τινα ἐχόντων εἰσ τὰ ἱερὰ καταφεύγοντασ μεταιτεῖν τροφήν.

παμπόλλων δὲ ἀνθρώπων νοσηλείᾳ περιπεσόντων ἀκαρπίαν ἐν τῇ Αἰγύπτῳ γενέσθαι. Βόχχοριν δὲ τὸν τῶν Αἰγυπτίων βασιλέα εἰσ Ἄμμωνοσ πέμψαι περὶ τῆσ ἀκαρπίασ τοὺσ μαντευσομένουσ, τὸν θεὸν δὲ ἐρεῖν τὰ ἱερὰ καθᾶραι ἀπ’ ἀνθρώπων ἀνάγνων καὶ δυσσεβῶν ἐκβάλλοντα αὐτοὺσ ἐκ τῶν ἱερῶν εἰσ τόπουσ ἐρήμουσ, τοὺσ δὲ ψωροὺσ καὶ λεπροὺσ βυθίσαι, ὡσ τοῦ ἡλίου ἀγανακτοῦντοσ ἐπὶ τῇ τούτων ζωῇ, καὶ τὰ ἱερὰ ἁγνίσαι καὶ οὕτω τὴν γῆν καρποφορήσειν.

τὸν δὲ Βόκχοριν τοὺσ χρησμοὺσ λαβόντα τούσ τε ἱερεῖσ καὶ ἐπιβωμίτασ προσκαλεσάμενον κελεῦσαι ἐπιλογὴν ποιησαμένουσ τῶν ἀκαθάρτων τοῖσ στρατιώταισ τούτουσ παραδοῦναι κατάξειν αὐτοὺσ εἰσ τὴν ἔρημον, τοὺσ δὲ λεπροὺσ εἰσ μολιβδίνουσ χάρτασ ἐνδήσαντασ, ἵνα καθῶσιν εἰσ τὸ πέλαγοσ.

βυθισθέντων δὲ τῶν λεπρῶν καὶ ψωρῶν τοὺσ ἄλλουσ συναθροισθέντασ εἰσ τόπουσ ἐρήμουσ ἐκτεθῆναι ἐπ’ ἀπωλείᾳ, συναχθέντασ δὲ βουλεύσασθαι περὶ αὑτῶν, νυκτὸσ δὲ ἐπιγενομένησ πῦρ καὶ λύχνουσ καύσαντασ φυλάττειν ἑαυτοὺσ τήν τ’ ἐπιοῦσαν νύκτα νηστεύσαντασ ἱλάσκεσθαι τοὺσ θεοὺσ περὶ τοῦ σῶσαι αὐτούσ.

τῇ δ’ ἐπιούσῃ ἡμέρᾳ Μωσῆν τινα συμβουλεῦσαι αὐτοῖσ παραβαλλομένοισ μίαν ὁδὸν τέμνειν ἄχρι ἂν ὅτου ἔλθωσιν εἰσ τόπουσ οἰκουμένουσ, παρακελεύσασθαί τε αὐτοῖσ μήτε ἀνθρώπων τινὶ εὐνοήσειν μήτε ἄριστα συμβουλεύσειν ἀλλὰ τὰ χείρονα θεῶν τε ναοὺσ καὶ βωμούσ, οἷσ ἂν περιτύχωσιν, ἀνατρέπειν.

συναινεσάντων δὲ τῶν ἄλλων τὰ δοχθέντα ποιοῦντασ διὰ τῆσ ἐρήμου πορεύεσθαι, ἱκανῶσ δὲ ὀχληθέντασ ἐλθεῖν εἰσ τὴν οἰκουμένην χώραν καὶ τούσ τε ἀνθρώπουσ ὑβρίζοντασ καὶ τὰ ἱερὰ συλῶντασ καὶ ἐμπρήσαντασ ἐλθεῖν εἰσ τὴν νῦν Ιοὐδαίαν προσαγορευομένην, κτίσαντασ δὲ πόλιν ἐνταῦθα κατοικεῖν.

τὸ δὲ ἄστυ τοῦτο Ιἑρόσυλα ἀπὸ τῆσ ἐκείνων διαθέσεωσ ὠνομάσθαι. ὕστερον δ’ αὐτοὺσ ἐπικρατήσαντασ χρόνῳ διαλλάξαι τὴν ὀνομασίαν πρὸσ τὸ ὀνειδίζεσθαι καὶ τήν τε πόλιν Ιἑροσόλυμα καὶ αὐτοὺσ Ιἑροσολυμίτασ προσαγορεύεσθαι.

Οὗτοσ οὐδὲ τὸν αὐτὸν ἐκείνοισ εὑρ͂εν εἰπεῖν βασιλέα, καινότερον δ’ ὄνομα συντέθεικεν καὶ παρεὶσ ἐνύπνιον καὶ προφήτην Αἰγύπτιον εἰσ Ἄμμωνοσ ἀπελήλυθεν περὶ τῶν ψωρῶν καὶ λεπρῶν χρησμὸν οἴσων·

φησὶ γὰρ εἰσ τὰ ἱερὰ συλλέγεσθαι πλῆθοσ Ιοὐδαίων.

ἆρά γε τοῦτο τοῖσ λεπροῖσ ὄνομα θέμενοσ ἢ μόνον τῶν Ιοὐδαίων τοῖσ νοσήμασι περιπεσόντων; λέγει γάρ "ὁ λαὸσ τῶν Ιοὐδαίων. " ὁποῖοσ;

ἔπηλυσ ἢ τὸ γένοσ ἐγχώριοσ; διὰ τί τοίνυν Αἰγυπτίουσ αὐτοὺσ ὄντασ Ιοὐδαίουσ καλεῖσ; εἰ δὲ ξένοι, διὰ τί πόθεν οὐ λέγεισ; πῶσ δὲ τοῦ βασιλέωσ πολλοὺσ μὲν αὐτῶν βυθίσαντοσ εἰσ τὴν θάλασσαν, τοὺσ δὲ λοιποὺσ εἰσ ἐρήμουσ τόπουσ ἐκβαλόντοσ, τοσοῦτοι τὸ πλῆθοσ ὑπελείφθησαν; ἢ τίνα τρόπον διεξῆλθον μὲν τὴν ἔρημον, ἐκράτησαν δὲ τῆσ χώρασ ἧσ νῦν κατοικοῦμεν, ἔκτισαν δὲ καὶ πόλιν καὶ νεὼν ᾠκοδομήσαντο πᾶσι περιβόητον;

ἐχρῆν δὲ καὶ τοῦ νομοθέτου μὴ μόνον εἰπεῖν τοὔνομα, δηλῶσαι δὲ καὶ τὸ γένοσ ὅστισ ἦν καὶ τίνων, διὰ τί δὲ τοιούτουσ [ἂν] αὐτοῖσ ἐπεχείρησε τιθέναι νόμουσ περὶ θεῶν καὶ τῆσ πρὸσ ἀνθρώπουσ ἀδικίασ κατὰ τὴν πορείαν.

εἴτε γὰρ Αἰγύπτιοι τὸ γένοσ ἦσαν, οὐκ ἂν ἐκ τῶν πατρίων ἐθῶν οὕτω ῥᾳδίωσ μετεβάλοντο, εἴτ’ ἀλλαχόθεν ἦσαν, πάντωσ τινὲσ ὑπῆρχον αὐτοῖσ νόμοι διὰ μακρᾶσ συνηθείασ πεφυλαγμένοι.

εἰ μὲν οὖν περὶ τῶν ἐξελασάντων αὐτοὺσ ὤμοσαν μηδέποτε εὐνοήσειν, λόγον εἶχεν εἰκότα, πᾶσι δὲ πόλεμον ἀνθρώποισ ἀκήρυκτον ἄρασθαι τούτουσ, εἴπερ ἔπραττον ὡσ αὐτὸσ λέγει κακῶσ, παρὰ πάντων βοηθείασ δεομένουσ ἄνοιαν οὐκ ἐκείνων, ἀλλὰ τοῦ ψευδομένου πάνυ πολλὴν παρίστησιν, ὅσ γε καὶ τοὔνομα θέσθαι τῇ πόλει ἀπὸ τῆσ ἱεροσυλίασ αὐτοὺσ ἐτόλμησεν εἰπεῖν, τοῦτο δὲ μετὰ ταῦτα παρατρέψαι·

δῆλον γάρ, ὅτι τοῖσ μὲν ὕστερον γενομένοισ αἰσχύνην τοὔνομα καὶ μῖσοσ ἔφερεν, αὐτοὶ δ’ οἱ κτίζοντεσ τὴν πόλιν κοσμήσειν αὐτοὺσ ὑπελάμβανον οὕτωσ ὀνομάσαντεσ.

ὁ δὲ γενναῖοσ ὑπὸ πολλῆσ τοῦ λοιδορεῖν ἀκρασίασ οὐ συνῆκεν, ὅτι ἱεροσυλεῖν οὐ κατὰ τὴν αὐτὴν φωνὴν Ιοὐδαῖοι τοῖσ Ἕλλησιν ὀνομάζομεν. τί οὖν ἐπὶ πλείω τισ λέγοι πρὸσ τὸν ψευδόμενον οὕτωσ ἀναισχύντωσ;

ἀλλ’ ἐπειδὴ σύμμετρον ἤδη τὸ βιβλίον εἴληφε μέγεθοσ, ἑτέραν ποιησάμενοσ ἀρχὴν τὰ λοιπὰ τῶν εἰσ τὸ προκείμενον πειράσομαι προσαποδοῦναι.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

Ancient Greek Text

Flavius Josephus, Contra Apionem, Φλαί̈ου Ιὠσήπου περὶ ἀρχαιότητοσ Ιοὐδαίων λόγοσ α.

(플라비우스 요세푸스, Contra Apionem, Φλαί̈ου Ιὠσήπου περὶ ἀρχαιότητοσ Ιοὐδαίων λόγοσ α.)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION