Demosthenes, Speeches 51-61, Ἐρωτικός

(데모스테네스, Speeches 51-61, Ἐρωτικός)

ἀλλ’ ἐπειδήπερ ἀκούειν βούλει τοῦ λόγου, δείξω σοι καὶ ἀναγνώσομαι. δεῖ δέ σε τὴν προαίρεσιν αὐτοῦ πρῶτον εἰδέναι. βούλεται μὲν γὰρ ὁ τὸν λόγον ποιῶν ἐπαινεῖν Ἐπικράτην, ὃν ᾤετο πολλῶν καὶ καλῶν κἀγαθῶν ὄντων νέων ἐν τῇ πόλει χαριέστατον εἶναι, καὶ πλέον τῇ συνέσει προέχειν ἢ τῷ κάλλει τῶν ἡλικιωτῶν. ὁρῶν δ’ ὡσ ἔποσ εἰπεῖν τὰ πλεῖστα τῶν ἐρωτικῶν συνταγμάτων αἰσχύνην μᾶλλον ἢ τιμὴν περιάπτοντα τούτοισ περὶ ὧν ἐστι γεγραμμένα, τοῦθ’ ὅπωσ μὴ πείσεται πεφύλακται, καὶ ὅπερ καὶ πεπεῖσθαί φησιν τῇ γνώμῃ, τοῦτο καὶ γέγραφεν, ὡσ δίκαιοσ ἐραστὴσ οὔτ’ ἂν ποιήσειεν οὐδὲν αἰσχρὸν οὔτ’ ἀξιώσειεν. ὃ μὲν οὖν ὡσπερεὶ μάλιστ’ ἂν ἐρωτικὸν λάβοισ τοῦ λόγου, περὶ τοῦτ’ ἔστιν· ὁ δ’ ἄλλοσ λόγοσ τὰ μὲν αὐτὸν ἐπαινεῖ τὸν νεανίσκον, τὰ δ’ αὐτῷ συμβουλεύει περὶ παιδείασ τε καὶ προαιρέσεωσ τοῦ βίου.

πάντα δὲ ταῦτα γέγραπται τὸν τρόπον ὅν τισ ἂν εἰσ βιβλίον καταθεῖτο. τοῖσ μὲν γὰρ λεκτικοῖσ τῶν λόγων ἁπλῶσ καὶ ὁμοίωσ οἷσ ἂν ἐκ τοῦ παραχρῆμά τισ εἴποι πρέπει γεγράφθαι, τοῖσ δ’ εἰσ τὸν πλείω χρόνον τεθησομένοισ ποιητικῶσ καὶ περιττῶσ ἁρμόττει συγκεῖσθαι· τοὺσ μὲν γὰρ πιθανούσ, τοὺσ δ’ ἐπιδεικτικοὺσ εἶναι προσήκει. ἵν’ οὖν μὴ παρὰ τὸν λόγον σοι λέγω, μηδ’ ἃ γιγνώσκω περὶ τούτων αὐτὸσ διεξίω, πρόσεχ’ ὡσ αὐτοῦ τοῦ λόγου ἤδη ἀκουσόμενοσ, ἐπειδὴ καὶ αὐτὸσ ἥκει, ὃν ἠβουλήθην ἀκούειν, Ἐπικράτησ. τοῖσ δὲ καλῶσ φρονοῦσιν οὐκ ἐπακολουθητέον εἶναι τῇ τούτων ἀπονοίᾳ, μάλιστα μὲν ἐνθυμουμένοισ ὅτι τῶν πραγμάτων οὔτε καλῶν οὔτ’ αἰσχρῶν ἀποτόμωσ ὄντων, ἀλλὰ παρὰ τοὺσ χρωμένουσ τὸ πλεῖστον διαλλαττόντων, ἄλογον μιᾷ γνώμῃ περὶ ἀμφοτέρων χρῆσθαι, ἔπειθ’ ὅτι πάντων ἀτοπώτατόν ἐστιν ζηλοῦν μὲν τοὺσ πλείστουσ φίλουσ καὶ βεβαιοτάτουσ ἔχοντασ, ἀποδοκιμάζειν δὲ τοὺσ ἐραστάσ, ὃ μόνον ἴδιον ἔθνοσ οὐχ ἅπασιν ἀλλὰ τοῖσ καλοῖσ καὶ σώφροσιν οἰκειοῦσθαι πέφυκεν.

ἔτι δὲ τοῖσ μὲν μηδεμίαν πω τοιαύτην φιλίαν ἑορακόσιν καλῶσ ἀποβᾶσαν, ἢ σφόδρα κατεγνωκόσιν αὑτῶν ὡσ οὐκ ἂν δυνηθεῖεν σωφρόνωσ τοῖσ ἐντυγχάνουσιν ὁμιλεῖν, ἴσωσ οὐκ ἄλογον ταύτην ἔχειν τὴν διάνοιαν·

τοῖσ δ’ ὥσπερ σὺ διακειμένοισ, καὶ μήτε παντάπασιν ἀνηκόοισ οὖσιν ὅσαι δὴ χρεῖαι δι’ ἔρωτοσ χωρὶσ αἰσχύνησ ηὐξήθησαν, καὶ μετὰ τῆσ ἀκριβεστάτησ εὐλαβείασ τὸν ἄλλον χρόνον βεβιωκόσιν, οὐδ’ ὑποψίαν ἔχειν εὔλογον ὡσ ἄν τι πράξειαν αἰσχρόν. διὸ δὴ καὶ μᾶλλον ἐπήρθην τοῦτον γράψαι τὸν λόγον, ἡγούμενοσ δυοῖν τοῖν καλλίστοιν οὐ διαμαρτήσεσθαι.

τὰ μὲν γὰρ ὑπάρχοντά σοι ἀγαθὰ διελθὼν ἅμα σέ τε ζηλωτὸν καὶ ἐμαυτὸν οὐκ ἀνόητον ἐπιδείξειν ἐλπίζω, εἴ σε τοιοῦτον ὄντ’ ἀγαπῶ· συμβουλεύσασ δ’ ἃ μάλιστα κατεπείγει, νομίζω τῆσ μὲν εὐνοίασ τῆσ ἐμῆσ δεῖγμα, τῆσ δὲ κοινῆσ φιλίασ ἀφορμὴν ἀμφοτέροισ εἰσοίσειν. καίτοι μ’ οὐ λέληθεν ὅτι χαλεπὸν μέν ἐστιν καὶ τὴν σὴν φύσιν ἀξίωσ τῶν ὑπαρχόντων διελθεῖν, ἔτι δ’ ἐπικινδυνότερον τὸ συμβουλεύειν μέλλονθ’ αὑτὸν ὑπεύθυνον τῷ πεισθέντι καταστῆσαι.

ἀλλὰ νομίζω τοῖσ μὲν δικαίωσ ἐγκωμίων τυγχάνουσιν περιγενέσθαι τῆσ τῶν ἐπαινούντων δυνάμεωσ προσήκειν τῇ τῆσ ἀληθείασ ὑπερβολῇ, τῆσ δὲ συμβουλῆσ οὐ διαμαρτήσεσθαι, συνειδὼσ ὅτι διὰ μὲν ἀνοήτων καὶ παντελῶσ ὑπ’ ἀκρασίασ διεφθαρμένων οὐδὲ τῶν καθ’ ὑπερβολὴν ὀρθῶσ βουλευθέντων οὐδὲν ἂν καλῶσ ἐξενεχθείη, διὰ δὲ τῶν σωφρόνωσ καὶ καθαρῶσ ζῆν αἱρουμένων οὐδὲ τὰ μετρίωσ ἐσκεμμένα διαμαρτάνεσθαι πέφυκεν. τὰσ μὲν οὖν ἐλπίδασ ἔχων τοιαύτασ ἐγχειρῶ τῷ λόγῳ·

ἡγοῦμαι δὲ πάντασ ἂν ὁμολογῆσαί μοι τοῖσ τηλικούτοισ μάλιστα κατεπείγειν κάλλοσ μὲν ἐπὶ τῆσ ὄψεωσ, σωφροσύνην δ’ ἐπὶ τῆσ ψυχῆσ, ἀνδρείαν δ’ ἐπ’ ἀμφοτέρων τούτων, χάριν δ’ ἐπὶ τῶν λόγων διατελεῖν ἔχοντασ. ὧν τὰ μὲν τῆσ φύσεωσ οὕτω καλῶσ ἡ τύχη σοι παραδέδωκεν ὥστε περίβλεπτον καὶ θαυμαζόμενον διατελεῖν, τὰ δ’ αὐτὸσ παρὰ τὴν ἐπιμέλειαν εἰσ τοῦτο προαγαγὼν ἥκεισ ὥστε μηδέν’ ἄν σοι τῶν εὖ φρονούντων ἐπιτιμῆσαι. καίτοι τί χρὴ τὸν τῶν μεγίστων ἐπαίνων ἄξιον;

οὐχ ὑπὸ μὲν τῶν θεῶν ἠγαπημένον φαίνεσθαι, παρὰ δὲ τοῖσ ἀνθρώποισ τὰ μὲν δι’ αὑτόν, τὰ δὲ διὰ τὴν τύχην θαυμάζεσθαι; καθ’ ὅλου μὲν τοίνυν τῶν ὑπαρχόντων σοι πρὸσ ἀρετὴν ἴσωσ ὕστερον ἁρμόσει τὰ πλείω διελθεῖν· ἃ δ’ ἑκάστου τούτων ἐγκώμι’ εἰπεῖν ἔχω, ταῦτα δηλῶσαι πειράσομαι μετ’ ἀληθείασ. ἄρξομαι δὲ πρῶτον ἐπαινεῖν, ὅπερ πρῶτον ἰδοῦσιν ἅπασιν ἔστιν γνῶναί σου, τὸ κάλλοσ, καὶ τούτου τὸ χρῶμα, δι’ οὗ καὶ τὰ μέλη καὶ ὅλον τὸ σῶμα φαίνεται.

ᾧ τίν’ ἁρμόττουσαν εἰκόν’ ἐνέγκω σκοπῶν οὐχ ὁρῶ, ἀλλὰ παρίσταταί μοι δεῖσθαι τῶν ἀναγνόντων τόνδε τὸν λόγον σὲ θεωρῆσαι καὶ ἰδεῖν, ἵνα συγγνώμησ τύχω μηδὲν ὅμοιον ἔχων εἰπεῖν. τῷ γὰρ <ἂν> εἰκάσειέ τισ, ὃ θνητὸν ὂν ἀθάνατον τοῖσ ἰδοῦσιν ἐνεργάζεται πόθον, καὶ ὁρώμενον οὐκ ἀποπληροῖ, καὶ μεταστὰν μνημονεύεται, καὶ τὴν τῶν θεῶν ἀξίαν ἐπ’ ἀνθρώπου φύσιν ἔχει, πρὸσ μὲν τὴν εὐπρέπειαν ἀνθηρόν, πρὸσ δὲ τὰσ αἰτίασ ἀνυπονόητον;

ἀλλὰ μὴν οὐδὲ ταῦτ’ ἔστιν αἰτιάσασθαι πρὸσ τὴν σὴν ὄψιν, ἃ πολλοῖσ ἄλλοισ ἤδη συνέπεσεν τῶν κάλλουσ μετασχόντων. ἢ γὰρ δι’ ἀρρυθμίαν τοῦ σχήματοσ ἅπασαν συνετάραξαν τὴν ὑπάρχουσαν εὐπρέπειαν, ἢ δι’ ἀτύχημά τι καὶ τὰ καλῶσ πεφυκότα συνδιέβαλον αὐτῷ.

ὧν οὐδενὶ τὴν σὴν ὄψιν εὑρ́οιμεν ἂν ἔνοχον γεγενημένην· οὕτω γὰρ σφόδρ’ ἐφυλάξατο πάσασ τὰσ τοιαύτασ κῆρασ ὅστισ ποτ’ ἦν θεῶν ὁ τῆσ σῆσ ὄψεωσ προνοηθείσ, ὥστε μηδὲν μέμψεωσ ἄξιον, τὰ δὲ πλεῖστα περίβλεπτά σου καταστῆσαι. καὶ μὲν δὴ καὶ τῶν ὁρωμένων ἐπιφανεστάτου μὲν ὄντοσ τοῦ προσώπου, τούτου δ’ αὐτοῦ τῶν ὀμμάτων, ἔτι μᾶλλον ἐν τούτοισ ἐπεδείξατο τὴν εὔνοιαν ἣν εἶχεν εἰσ σὲ τὸ δαιμόνιον.

οὐ γὰρ μόνον πρὸσ τὸ τὰ κατεπείγονθ’ ὁρᾶν αὐτάρκη παρέσχηται, ἀλλ’ ἐνίων οὐδ’ ἐκ τῶν πραττομένων γιγνωσκομένησ τῆσ ἀρετῆσ, σοῦ διὰ τῶν τῆσ ὄψεωσ σημείων τὰ κάλλιστα τῶν ἠθῶν ἐνεφάνισεν, πρᾶον μὲν καὶ φιλάνθρωπον τοῖσ ὁρῶσιν, μεγαλοπρεπῆ δὲ καὶ σεμνὸν τοῖσ ὁμιλοῦσιν, ἀνδρεῖον δὲ καὶ σώφρονα πᾶσιν ἐπιδείξασ. ὃ καὶ μάλιστ’ ἄν τισ θαυμάσειεν·

τῶν γὰρ ἄλλων ἐπὶ μὲν τῆσ πραότητοσ ταπεινῶν, ἐπὶ δὲ τῆσ σεμνότητοσ αὐθαδῶν ὑπολαμβανομένων, καὶ διὰ μὲν τὴν ἀνδρείαν θρασυτέρων, διὰ δὲ τὴν ἡσυχίαν ἀβελτέρων εἶναι δοκούντων, τοσαύτασ ὑπεναντιώσεισ πρὸσ ἄλληλα λαβοῦσ’ ἡ τύχη πρὸσ τὸ δέον ἅπανθ’ ὁμολογούμεν’ ἀπέδωκεν, ὥσπερ εὐχὴν ἐπιτελοῦσ’ ἢ παράδειγμα τοῖσ ἄλλοισ ὑποδεῖξαι βουληθεῖσα, ἀλλ’ οὐ θνητήν, ὡσ εἴθιστο, φύσιν συνιστᾶσα. εἰ μὲν οὖν οἱο͂́ν τ’ ἦν ἐφικέσθαι τῷ λόγῳ τοῦ κάλλουσ τοῦ σοῦ, ἢ τοῦτ’ ἦν μόνον τῶν σῶν ἀξιέπαινον, οὐδὲν ἂν παραλιπεῖν ᾠόμεθα δεῖν ἐπαινοῦντεσ τῶν προσόντων·

νῦν δὲ δέδοικα μὴ πρόσ <τε> τὰ λοίπ’ ἀπειρηκόσι χρησώμεθα τοῖσ ἀκροαταῖσ, καὶ περὶ τούτου μάτην τερθρευώμεθα. πῶσ γὰρ ἄν τισ ὑπερβάλοι τῷ λόγῳ τὴν σὴν ὄψιν, ἧσ μηδ’ ἃ τέχνῃ πεποίηται τῶν ἔργων τοῖσ ἀρίστοισ δημιουργοῖσ δύναται ὑπερτεῖναι;

καὶ θαυμαστὸν οὐδέν· τὰ μὲν γὰρ ἀκίνητον ἔχει τὴν θεωρίαν, ὥστ’ ἄδηλ’ εἶναι τί ποτ’ ἂν ψυχῆσ μετασχόντα φανείη, σοῦ δὲ τὸ τῆσ γνώμησ ἦθοσ ἐν πᾶσιν οἷσ ποιεῖσ μεγάλην εὐπρέπειαν ἐπαυξάνει τῷ σώματι. περὶ μὲν οὖν τοῦ κάλλουσ πολλὰ παραλιπών, τοσαῦτ’ ἐπαινέσαι ἔχω. περὶ δὲ τῆσ σωφροσύνησ κάλλιστον μὲν τοῦτ’ ἔχοιμ’ ἂν εἰπεῖν, ὅτι τῆσ ἡλικίασ τῆσ τοιαύτησ εὐδιαβόλωσ ἐχούσησ, σοὶ μᾶλλον ἐπαινεῖσθαι συμβέβηκεν.

οὐ γὰρ μόνον οὐδὲν ἐξαμαρτάνειν, ἀλλὰ καὶ φρονιμώτερον ἢ κατὰ τὴν ὡρ́αν ζῆν προῄρησαι. καὶ τούτου μέγιστον τεκμήριον ἡ πρὸσ τοὺσ ἀνθρώπουσ ὁμιλία· πολλῶν γὰρ ἐντυγχανόντων σοι καὶ παντοδαπὰσ φύσεισ ἐχόντων, ἔτι δὲ προσαγομένων ἁπάντων ἐπὶ τὰσ ἑαυτῶν συνηθείασ, οὕτω καλῶσ προέστησ τῶν τοιούτων ὥστε πάντασ τὴν πρὸσ σὲ φιλίαν ἠγαπηκότασ ἔχειν. ὃ σημεῖον τῶν ἐνδόξωσ καὶ φιλανθρώπωσ ζῆν προαιρουμένων ἐστίν.

καίτοι τινὲσ ηὐδοκίμησαν ἤδη τῶν τε συμβουλευσάντων ὡσ οὐ χρὴ τὰσ τῶν τυχόντων ὁμιλίασ προσδέχεσθαι, καὶ τῶν πεισθέντων τούτοισ· ἢ γὰρ πρὸσ χάριν ὁμιλοῦντα τοῖσ φαύλοισ ἀναγκαῖον εἶναι διαβάλλεσθαι παρὰ τοῖσ πολλοῖσ, ἢ διευλαβούμενον τὰσ τοιαύτασ ἐπιπλήξεισ ὑπ’ αὐτῶν τῶν ἐντυγχανόντων δυσχεραίνεσθαι συμπίπτειν. ἐγὼ δὲ διὰ τοῦτο καὶ μᾶλλον οἶμαί σε δεῖν ἐγκωμιάζειν, ὅτι τῶν ἄλλων ἕν τι τῶν ἀδυνάτων οἰομένων εἶναι τὸ τοῖσ ἁπάντων τρόποισ ἀρέσκειν, σὺ τοσοῦτο τούτων διήνεγκασ ὥστε τῶν χαλεπῶν καὶ δυσκόλων ἁπάντων περιγεγενῆσθαι, τοῦ μὲν συνεξαμαρτάνειν τισὶν οὐδ’ ὑποψίαν ἐνδοὺσ τοῖσ ἄλλοισ, τῆσ δὲ πρὸσ αὐτοὺσ δυσχερείασ τῇ τῶν τρόπων εὐαρμοστίᾳ κρατήσασ.

πρὸσ τοίνυν τοὺσ ἐραστάσ, εἰ χρὴ καὶ περὶ τούτων εἰπεῖν, οὕτω καλῶσ μοι δοκεῖσ καὶ σωφρόνωσ ὁμιλεῖν, ὥστε τῶν πλείστων οὐδ’ ὃν ἂν προέλωνται μετρίωσ ἐνεγκεῖν δυναμένων, σοὶ πᾶσιν καθ’ ὑπερβολὴν ἀρέσκειν συμβέβηκεν.

ὃ τῆσ σῆσ ἀρετῆσ σημεῖον ἐναργέστατόν ἐστιν. ὧν μὲν γὰρ δίκαιον καὶ καλόν, οὐδεὶσ ἄμοιροσ αὐτῶν παρὰ σοῦ καθέστηκεν· ἃ δ’ εἰσ αἰσχύνην ἥκει, τούτων οὐδ’ εἰσ ἐλπίδ’ οὐδεὶσ ἔρχεται· τοσαύτην τοῖσ μὲν τῶν βελτίστων ὀρεγομένοισ ἐξουσίαν, τοῖσ δ’ ἀποθρασύνεσθαι βουλομένοισ ἀτολμίαν ἡ σὴ σωφροσύνη παρεσκεύακεν. ἔτι τοίνυν τῶν πλείστων ἐκ τῆσ σιωπῆσ, ὅταν ὦσι νέοι, τὴν τῆσ σωφροσύνησ δόξαν θηρωμένων, σὺ τοσοῦτον τῇ φύσει διενήνοχασ, ὥστ’ ἐξ ὧν λέγεισ καὶ ὁμιλεῖσ τοῖσ ἐντυγχάνουσι μηδὲν ἐλάττω τὴν περὶ σεαυτὸν εὐδοξίαν ἢ διὰ πάντα τὰ λοιπὰ πεποιῆσθαι·

τοσαύτη πειθὼ καὶ χάρισ καὶ ἐν οἷσ σπουδάζεισ ἐστί σοι καὶ ἐν οἷσ παίζεισ. καὶ γὰρ εὐήθησ ἀναμαρτήτωσ καὶ δεινὸσ οὐ κακοήθωσ καὶ φιλάνθρωποσ ἐλευθερίωσ, καὶ τὸ σύνολον τοιοῦτοσ εἶ, οἱο͂σ ἂν ἐξ Ἀρετῆσ υἱὸσ Ἔρωτι γένοιτο. τὴν τοίνυν ἀνδρείαν οὐδὲ γὰρ τοῦτ’ ἄξιόν ἐστιν παραλιπεῖν, οὐχ ὡσ οὐ πολλὴν ἐπίδοσιν ἐχούσησ ἔτι τῆσ σῆσ φύσεωσ, καὶ τοῦ μέλλοντοσ χρόνου πλείουσ ἀφορμὰσ παραδώσοντοσ λόγων τοῖσ ἐπαινεῖν σε βουλομένοισ, ἀλλ’ ὡσ καλλίστων ὄντων τῶν μετὰ ταύτησ τῆσ ἡλικίασ ἐπαίνων, ἐν ᾗ τὸ μηδὲν ἐξαμαρτάνειν τοῖσ ἄλλοισ εὐκτόν ἐστι, σοῦ δ’ ἐπὶ πολλῶν μὲν ἄν τισ καὶ ἑτέρων τὴν ἀνδρείαν διέλθοι, μάλιστα δ’ ἐπὶ τῆσ ἀσκήσεωσ, ἧσ καὶ πλεῖστοι γεγένηνται μάρτυρεσ.

ἀνάγκη δ’ ἴσωσ πρῶτον εἰπεῖν, ταύτην τὴν ἀγωνίαν ὡσ καλῶσ προείλου.

τὸ γὰρ ὀρθῶσ, ὅ τι πρακτέον ἐστίν, νέον ὄντα δοκιμάσαι, καὶ ψυχῆσ ἀγαθῆσ καὶ γνώμησ φρονίμου κοινόν ἐστιν σημεῖον· δι’ ὧν οὐδέτερον παραλιπεῖν ἄξιον τὸν τῆσ προαιρέσεωσ ἔπαινον. συνειδὼσ τοίνυν τῶν μὲν ἄλλων ἀθλημάτων καὶ δούλουσ καὶ ξένουσ μετέχοντασ, τοῦ δ’ ἀποβαίνειν μόνοισ μὲν τοῖσ πολίταισ ἐξουσίαν οὖσαν, ἐφιεμένουσ δὲ τοὺσ βελτίστουσ, οὕτωσ ἐπὶ τοῦτον τὸν ἀγῶν’ ὡρ́μησασ. ἔτι δὲ κρίνων τοὺσ μὲν τὰ δρομικὰ γυμναζομένουσ οὐδὲν πρὸσ ἀνδρείαν οὐδ’ εὐψυχίαν ἐπιδιδόναι, τοὺσ δὲ τὴν πυγμὴν καὶ τὰ τοιαῦτ’ ἀσκήσαντασ πρὸσ τῷ σώματι καὶ τὴν γνώμην διαφθείρεσθαι, τὸ σεμνότατον καὶ κάλλιστον τῶν ἀγωνισμάτων καὶ μάλιστα πρὸσ τὴν σεαυτοῦ φύσιν ἁρμόττον ἐξελέξω, τῇ μὲν συνηθείᾳ τῶν ὅπλων καὶ τῇ τῶν δρόμων φιλοπονίᾳ τοῖσ ἐν τῷ πολέμῳ συμβαίνουσιν ὡμοιωμένον, τῇ δὲ μεγαλοπρεπείᾳ καὶ τῇ σεμνότητι τῆσ παρασκευῆσ πρὸσ τὴν τῶν θεῶν δύναμιν εἰκασμένον, πρὸσ δὲ τούτοισ ἡδίστην μὲν θέαν ἔχον, ἐκ πλείστων δὲ καὶ παντο‐ δαπῶν συγκείμενον, μεγίστων δ’ ἄθλων ἠξιωμένον·

πρὸσ γὰρ τοῖσ τιθεμένοισ τὸ γυμνασθῆναι καὶ μελετῆσαι τοιαῦτ’ οὐ μικρὸν ἆθλον προφανήσεται τοῖσ καὶ μετρίωσ ἀρετῆσ ἐφιεμένοισ.

τεκμήριον δὲ μέγιστον ἄν τισ ποιήσαιτο τὴν Ὁμήρου ποίησιν, ἐν ᾗ καὶ τοὺσ Ἕλληνασ καὶ τοὺσ βαρβάρουσ μετὰ τοιαύτησ παρασκευῆσ πολεμήσαντασ πεποίηκεν ἀλλήλοισ· ἔτι δὲ καὶ νῦν τῶν πόλεων τῶν Ἑλληνίδων οὐ ταῖσ ταπεινοτάταισ, ἀλλὰ ταῖσ μεγίσταισ ἐν τοῖσ ἀγῶσι χρῆσθαι σύνηθέσ ἐστιν. ἡ μὲν οὖν προαίρεσισ οὕτω καλὴ καὶ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποισ ἠγαπημένη·

νομίζων δ’ οὐδὲν εἶναι προὔργου τῶν σπουδαιοτάτων ἐπιθυμεῖν οὐδὲ καλῶσ πρὸσ ἅπαντα πεφυκέναι τὸ σῶμα μὴ τῆσ ψυχῆσ φιλοτίμωσ παρεσκευασμένησ, τὴν μὲν φιλοπονίαν ἐν τοῖσ γυμνασίοισ εὐθέωσ ἐπιδειξάμενοσ οὐδ’ ἐν τοῖσ ἔργοισ ἐψεύσω, τὴν δ’ ἄλλην ἐπιφάνειαν τῆσ σαυτοῦ φύσεωσ καὶ τὴν τῆσ ψυχῆσ ἀνδρείαν ἐν τοῖσ ἀγῶσι μάλιστ’ ἐνεδείξω. περὶ ὧν ὀκνῶ μὲν ἄρξασθαι λέγειν, μὴ λειφθῶ τῷ λόγῳ τῶν τότε γεγενημένων, ὅμωσ δ’ οὐ παραλείψω·

καὶ γὰρ αἰσχρὸν ἃ θεωροῦντασ ἡμᾶσ εὐφραίνει, ταῦτ’ ἀπαγγεῖλαι μὴ ’θέλειν. ἅπαντασ μὲν οὖν εἰ διεξιοίην τοὺσ ἀγῶνασ, ἴσωσ ἂν ἄκαιρον μῆκοσ ἡμῖν ἐπιγένοιτο τῷ λόγῳ· ἑνὸσ δέ, ἐν ᾧ πολὺ διήνεγκασ, μνησθεὶσ ταὐτά τε δηλώσω καὶ τῇ τῶν ἀκουόντων δυνάμει συμμετρώτερον φανήσομαι χρώμενοσ. τῶν γὰρ ζευγῶν ἀφεθέντων, καὶ τῶν μὲν προορμησάντων, τῶν δ’ ὑφηνιοχουμένων, ἀμφοτέρων περιγενόμενοσ ὡσ ἑκατέρων προσῆκε, τὴν νίκην ἔλαβεσ, τοιούτου στεφάνου τυχὼν ἐφ’ ᾧ, καίπερ καλοῦ τοῦ νικᾶν ὄντοσ, κάλλιον ἐδόκει καὶ παραλογώτερον εἶναι τὸ σωθῆναι.

φερομένου γὰρ ἐναντίου μέν σοι τοῦ τῶν ἀντι‐ πάλων ἁρ́ματοσ, ἁπάντων δ’ ἀνυπόστατον οἰομένων εἶναι τὴν τῶν ἵππων δύναμιν, ὁρῶν αὐτῶν ἐνίουσ καὶ μηδενὸσ δεινοῦ παρόντοσ ὑπερηγωνιακότασ, οὐχ ὅπωσ ἐξεπλάγησ ἢ κατεδειλίασασ, ἀλλὰ τῇ μὲν ἀνδρείᾳ καὶ τῆσ τοῦ ζεύγουσ ὁρμῆσ κρείττων ἐγένου, τῷ δὲ τάχει καὶ τοὺσ διηυτυχηκότασ τῶν ἀνταγωνιστῶν παρῆλθεσ. καὶ γάρ τοι τοσοῦτον μετήλλαξασ τῶν ἀνθρώπων τὰσ διανοίασ ὥστε πολλῶν θρυλούντων ὡσ ἐν τοῖσ ἱππικοῖσ ἀγῶσιν ἡδίστην θέαν παρέχεται τὰ ναυαγοῦντα, καὶ δοκούντων ἀληθῆ ταῦτα λέγειν, ἐπὶ σοῦ τοὐναντίον τοὺσ θεατὰσ φοβεῖσθαι πάντασ μή τι συμπέσῃ τοιοῦτον περὶ σέ·

τοσαύτην εὔνοιαν καὶ φιλοτιμίαν ἡ σὴ φύσισ αὐτοῖσ παρέσχεν. εἰκότωσ·

καλὸν μὲν γὰρ καὶ τὸ καθ’ ἕν τι περίβλεπτον γενέσθαι, πολὺ δὲ κάλλιον τὸ πάντα περιλαβεῖν ἐφ’ οἷσ ἄν τισ νοῦν ἔχων φιλοτιμηθείη. δῆλον δ’ ἐκεῖθεν· εὑρήσομεν γὰρ Αἰακὸν μὲν καὶ Ῥαδάμανθυν διὰ σωφροσύνην, Ἡρακλέα δὲ καὶ Κάστορα καὶ Πολυδεύκην δι’ ἀνδρείαν, Γανυμήδην δὲ καὶ Ἄδωνιν καὶ ἄλλουσ τοιούτουσ διὰ κάλλοσ ὑπὸ θεῶν ἀγαπηθέντασ. ὥστ’ ἔγωγ’ οὐ θαυμάζω τῶν ἐπιθυμούντων τῆσ σῆσ φιλίασ, ἀλλὰ τῶν μὴ τοῦτον τὸν τρόπον διακειμένων· ὅπου γὰρ ἑνὸσ ἑκάστου τῶν προειρημένων μετασχόντεσ τινὲσ τῆσ τῶν θεῶν ὁμιλίασ ἠξιώθησαν, ἦ που τοῦ γ’ ἁπάντων κυρίου καταστάντοσ εὐκτὸν θνητῷ φύντι φίλον γενέσθαι. δίκαιον μὲν οὖν καὶ πατέρα καὶ μητέρα καὶ τοὺσ ἄλλουσ οἰκείουσ τοὺσ σοὺσ ζηλοῦσθαι, τοσοῦτον ὑπερέχοντοσ σοῦ τῶν ἡλικιωτῶν ἀρετῇ, πολὺ δὲ μᾶλλον οὓσ σὺ ὁ τῶν τηλικούτων ἀγαθῶν ἠξιωμένοσ σαυτοῦ προκρίνασ ἀξίουσ εἶναι φίλουσ ἐξ ἁπάντων αἱρεῖ.

τοὺσ μὲν γὰρ ἡ τύχη σοι μετόχουσ κατέστησεν, τοὺσ δ’ ἡ σφετέρα καλοκἀγαθία προσσυνέστησεν· οὓσ οὐκ οἶδα πότερον ἐραστὰσ ἢ μόνουσ ὀρθῶσ γιγνώσκοντασ προσαγορεῦσαι χρή.

δοκεῖ γάρ μοι καὶ κατ’ ἀρχὰσ ἡ τύχη, τῶν μὲν φαύλων καταφρονοῦσα, τὰσ δὲ τῶν σπουδαίων ἀνδρῶν διανοίασ ἐρεθίσαι βουληθεῖσα, τὴν σὴν φύσιν οὐ πρὸσ ἡδονὴν ἐξαπατηθῆναι καλὴν ποιῆσαι, ἀλλὰ πρὸσ ἀρετὴν εὐδαιμονῆσαι χρήσιμον. πολλὰ δ’ ἔχων ἔτι περὶ σοῦ διελθεῖν, αὐτοῦ καταλύσειν μοι δοκῶ τὸν ἔπαινον, δεδιὼσ μὴ καθ’ ὑπερβολὴν τῆσ ἀνθρωπίνησ φύσεωσ ὑπὲρ σοῦ διαλέγεσθαι δόξω·

τοσοῦτον γὰρ ὡσ ἐοίκεν ἡ τῶν λόγων δύναμισ ἔλαττον ἔχει τῆσ ὄψεωσ, ὥστε τοῖσ μὲν ὁρατοῖσ οὐδεὶσ ἀπιστεῖν ἀξιοῖ, τοὺσ δὲ τούτων ἐπαίνουσ οὐδ’ ἂν ἐλλείπωσιν ἀληθεῖσ εἶναι νομίζουσιν. παυσάμενοσ οὖν περὶ τούτων, ἤδη πειράσομαί σοι συμβουλεύειν ἐξ ὧν ἐντιμότερον ἔτι τὸν σαυτοῦ βίον καταστήσεισ.

βουλοίμην δ’ ἄν σε μὴ πάρεργον ποιήσασθαι τὸ προσέχειν τὸν νοῦν τοῖσ μέλλουσιν ῥηθήσεσθαι, μηδ’ ὑπολαμβάνειν τοῦθ’, ὡσ ἄρ’ ἐγὼ τούτοισ κέχρημαι τοῖσ λόγοισ οὐ τῆσ σῆσ ὠφελίασ ἕνεκα, ἀλλ’ ἐπιδείξεωσ ἐπιθυμῶν, ἵνα μήτε διαμάρτῃσ τῆσ ἀληθείασ, μήτ’ ἀντὶ τῶν βελτίστων τὰ τυχόνθ’ ἑλόμενοσ χεῖρον περὶ σαυτοῦ βουλεύσῃ. καὶ γὰρ τοῖσ μὲν ἀφανῆ καὶ ταπεινὴν τὴν φύσιν ἔχουσιν οὐδ’ ὅταν μὴ καλῶσ τι πράξωσιν ἐπιπλήττομεν, τοῖσ δ’ ὥσπερ σὺ περιβλέπτοισ γεγενημένοισ καὶ τὸ παραμελῆσαί τινοσ τῶν καλλίστων αἰσχύνην φέρει.

ἔτι δ’ οἱ μὲν ἐπὶ τῶν ἄλλων λόγων ψευσθέντεσ καθ’ ἑνὸσ μόνου πράγματοσ οὐ τὰ κράτιστ’ ἔγνωσαν· οἱ δὲ τῆσ τῶν ἐπιτηδευμάτων συμβουλίασ διαμαρτόντεσ ἢ καταφρονήσαντεσ παρ’ ὅλον τὸν βίον τῆσ ἑαυτῶν ἀγνωσίασ ὑπομνήματ’ ἔχουσιν. τούτων μὲν οὐδὲν δεῖ σε παθεῖν, σκοπεῖσθαι δὲ τί τῶν ἀνθρωπείων μεγίστην δύναμιν ἔχει, καὶ τίνοσ καλῶσ μὲν ἀποβάντοσ πλεῖστ’ ἂν κατορθοῖμεν, διαφθαρέντοσ δὲ μέγιστ’ ἂν βλαπτοίμεθα παρὰ τὸν βίον·

οὐ γὰρ ἄδηλον ὅτι τούτου καὶ μάλιστ’ ἐπιμέλειαν ποιητέον, ὃ μεγίστην ῥοπὴν ἐφ’ ἑκάτερον ἐργάζεσθαι πέφυκεν. τῶν μὲν τοίνυν ἐν ἀνθρώποισ διάνοιαν ἁπάντων εὑρήσομεν ἡγεμονεύουσαν, ταύτην δὲ φιλοσοφίαν μόνην παιδεῦσαί τ’ ὀρθῶσ καὶ γυμνάσαι δυναμένην.

καὶ διότι πάντων ἀλογώτατόν ἐστι πρὸσ μὲν χρηματισμὸν καὶ ῥώμην καὶ τὰ τοιαῦτα φιλοτίμωσ ἔχειν καὶ πολλὰσ ὑπομένειν κακοπαθίασ, ἃ πάντα θνήτ’ ἐστὶν καὶ τῇ διανοίᾳ δουλεύειν εἰώθεν, τὴν δ’ ἐπιστατοῦσαν μὲν τῶν ἄλλων, συνδιατελοῦσαν δὲ τοῖσ ἔχουσιν, ὅλου δ’ ἡγεμονεύουσαν τοῦ βίου μὴ ζητεῖν ὅπωσ διακείσεται βέλτιον.

καίτοι καλὸν μὲν καὶ διὰ τύχην ἐν τοῖσ σπουδαιοτάτοισ θαυμάζεσθαι, πολὺ δὲ κάλλιον διὰ τὴν ἐπιμέλειαν τὴν αὑτοῦ μηδενὸσ τῶν ἐνδόξων ἄμοιρον γενέσθαι·

τῆσ μὲν γὰρ ἐνίοτε καὶ τοῖσ φαύλοισ μετασχεῖν συνέβη, τῆσ δ’ οὐκ ἔστιν ἄλλοισ μετουσία πλὴν τοῖσ ἐν ἀνδραγαθίᾳ διαφέρουσιν. ἀλλὰ μὴν περί γε τῆσ φιλοσοφίασ ἀκριβῶσ μὲν ἕκαστα διελθεῖν ἡγοῦμαι τὸν μέλλοντα χρόνον ἡμῖν ἐπιτηδειοτέρουσ καιροὺσ παραδώσειν·

συντόμωσ δ’ εἰπεῖν οὐδὲ νῦν οὐδὲν κωλύσει περὶ αὐτῆσ. ἓν οὖν πρῶτον ἐκεῖνό σε δεῖ καταμαθεῖν ἀκριβῶσ, ὅτι πᾶσα μὲν παιδεία δι’ ἐπιστήμησ καὶ μελέτησ τινὸσ συνέστηκεν, ἡ δὲ φιλοσοφία καὶ μᾶλλον τῶν ἄλλων· ὅσῳ γὰρ φρονιμωτέρουσ ἔχει τοὺσ ἐφεστῶτασ, τοσούτῳ κάλλιον αὐτὴν συγκεῖσθαι προσήκει. καίτοι τί ποτ’ ἂν βουληθείημεν, τῆσ μὲν διανοίασ ἐπὶ τοῦ λέγειν καὶ βουλεύεσθαι τεταγμένησ, τῆσ δὲ φιλοσοφίασ ἑκατέρου τούτων ἐμπειρίαν παραδιδούσησ, μὴ ταύτην κατασχεῖν τὴν πραγματείαν, δι’ ἧσ ἀμφοτέρων τούτων ἐγκρατῶσ ἕξομεν;

τότε γὰρ εἰκὸσ καὶ τὸν βίον ἡμῶν μεγίστην ἐπίδοσιν λαβεῖν, ὅταν τῶν κρατίστων ὀρεγόμενοι τὰ μὲν διδακτὰ τέχνῃ, τὰ δὲ λοιπὰ γυμνασίᾳ καὶ συνηθείᾳ κατασχεῖν δυνηθῶμεν. οὐ γὰρ δήπου τοῦτό γ’ ἔστιν εἰπεῖν, ὡσ οὐδὲν πρὸσ τὸ φρονεῖν εὖ παρὰ τὴν ἐπιστήμην διαφέρομεν ἀλλήλων·

ὅλωσ μὲν γὰρ ἅπασα φύσισ βελτίων γίγνεται παιδείαν προσλαβοῦσα τὴν προσήκουσαν, πολὺ δὲ μάλισθ’ ὅσαισ ἐξ ἀρχῆσ εὐφυέστερον τῶν ἄλλων ἔχειν ὑπῆρξεν· ταῖσ μὲν γὰρ αὑτῶν μόνον βελτίοσιν γίγνεσθαι, ταῖσ δὲ καὶ τῶν ἄλλων συμβαίνει διενεγκεῖν. εὖ δ’ ἴσθι τὴν μὲν ἐκ τῶν πράξεων ἐμπειρίαν γιγνομένην σφαλερὰν οὖσαν καὶ πρὸσ τὸν λοιπὸν βίον ἀχρήστωσ ἔχουσαν, τὴν δ’ ἐκ τοῦ φιλοσοφεῖν παιδείαν πρὸσ ἅπαντα ταῦτ’ εὐκαίρωσ συγκεκραμένην.

καίτοι τινὲσ ἤδη καὶ δι’ εὐτυχίαν πραγμάτων γυμνασθέντεσ ἐθαυμάσθησαν· σοὶ δὲ προσήκει τούτων μὲν καταφρονεῖν, σαυτοῦ δ’ ἐπιμέλειαν ἔχειν· οὐ γὰρ αὐτοσχεδιάζειν, ἀλλ’ ἐπίστασθαί σε δεῖ περὶ τῶν μεγίστων, οὐδ’ ἐπὶ τῶν καιρῶν μελετᾶν, ἀλλ’ ἀγωνίζεσθαι καλῶσ ἐπίστασθαι. νόμιζε δὲ πᾶσαν μὲν τὴν φιλοσοφίαν μεγάλα τοὺσ χρωμένουσ ὠφελεῖν, πολὺ δὲ μάλιστα τὴν περὶ τὰσ πράξεισ καὶ τοὺσ πολιτικοὺσ λόγουσ ἐπιστήμην.

τῆσ γὰρ γεωμετρίασ καὶ τῆσ ἄλλησ τῆσ τοιαύτησ παιδείασ ἀπείρωσ μὲν ἔχειν αἰσχρόν, ἄκρον δ’ ἀγωνιστὴν γενέσθαι ταπεινότερον τῆσ σῆσ ἀξίασ· ἐν ἐκείνῃ δὲ τὸ μὲν διενεγκεῖν ζηλωτόν, τὸ δ’ ἄμοιρον γενέσθαι παντελῶσ καταγέλαστον. γνοίησ δ’ ἂν ἐξ ἄλλων τε πολλῶν, καὶ παραθεωρήσασ τοὺσ πρὸ σαυτοῦ γεγενημένουσ ἐνδόξουσ ἄνδρασ.

τοῦτο μὲν γὰρ Περικλέα τὸν συνέσει πλεῖστον τῶν καθ’ αὑτὸν διενεγκεῖν δόξαντα πάντων, ἀκούσει πλησιάσαντ’ Ἀναξαγόρᾳ τῷ Κλαζομενίῳ καὶ μαθητὴν ἐκείνου γενόμενον ταύτησ τῆσ δυνάμεωσ μετασχόντα· τοῦτο δ’ Ἀλκιβιάδην εὑρήσεισ φύσει μὲν πρὸσ ἀρετὴν πολλῷ χεῖρον διακείμενον, καὶ τὰ μὲν ὑπερηφάνωσ, τὰ δὲ ταπεινῶσ, τὰ δ’ ὑπερακρατῶσ ζῆν προῃρημένον, ἀπὸ δὲ τῆσ Σωκράτουσ ὁμιλίασ πολλὰ μὲν ἐπανορθωθέντα τοῦ βίου, τὰ δὲ λοιπὰ τῷ μεγέθει τῶν ἄλλων ἔργων ἐπικρυψάμενον. εἰ δὲ δεῖ μὴ παλαιὰ λέγοντασ διατρίβειν, ἔχοντασ ὑπογυωτέροισ παραδείγμασιν χρῆσθαι, τοῦτο μὲν Τιμόθεον οὐκ ἐξ ὧν νεώτεροσ ὢν ἐπετήδευσεν, ἀλλ’ ἐξ ὧν Ἰσοκράτει συνδιατρίψασ ἔπραξεν, μεγίστησ δόξησ καὶ πλείστων τιμῶν εὑρήσεισ ἀξιωθέντα·

τοῦτο δ’ Ἀρχύταν τὴν Ταραντίνων πόλιν οὕτω καλῶσ καὶ φιλανθρώπωσ διοικήσαντα κύριον αὐτῆσ καταστάντα, ὥστ’ εἰσ ἅπαντασ τὴν ἐκείνου μνήμην διενεγκεῖν· ὃσ ἐν ἀρχῇ καταφρονούμενοσ, ἐκ τοῦ Πλάτωνι πλησιάσαι τοσαύτην ἔλαβεν ἐπίδοσιν. καὶ τούτων οὐδὲν ἀλόγωσ ἀποβέβηκεν·

πολὺ γὰρ <ἄν> ἦν ἀτοπώτερον, εἰ τὰ μὲν μικρὰ δι’ ἐπιστήμησ καὶ μελέτησ ἠναγκαζόμεθ’ ἐπιτελεῖν, τὰ δὲ μέγιστ’ ἄνευ ταύτησ τῆσ πραγματείασ ἠδυνάμεθα πράττειν. περὶ μὲν οὖν τούτων οὐκ οἶδ’ ὅ τι δεῖ πλείω λέγειν· οὐδὲ γὰρ ἐξ ἀρχῆσ ὡσ παντελῶσ ἀπείρωσ ἔχοντόσ σου περὶ αὐτῶν ἐμνήσθην, ἀλλ’ ἡγούμενοσ τὰσ τοιαύτασ παρακλήσεισ τοὺσ μὲν ἀγνοοῦντασ προτρέπειν, τοὺσ δ’ εἰδότασ παροξύνειν. μηδὲν δ’ ὑπολάβῃσ τοιοῦτον, ὡσ ἄρ’ ἐγὼ ταῦτ’ εἴρηκα διδάξειν αὐτὸσ ἐπαγγελλόμενόσ σέ τι τούτων·

οὐ γὰρ ἂν αἰσχυνθείην εἰπὼν ὅτι πολλὰ μαθεῖν αὐτὸσ ἔτι δέομαι, καὶ μᾶλλον ἀγωνιστὴσ προῄρημαι τῶν πολιτικῶν ἢ διδάσκαλοσ εἶναι τῶν ἄλλων. οὐχ ὡσ ἀναινόμενοσ δὲ ταῦτα διορθοῦμαι τὴν τῶν σοφιστεύειν ἑλομένων δόξαν, ἀλλ’ ὅτι τἀληθὲσ τοῦτον ἔχον τυγχάνει τὸν τρόπον· ἐπεὶ σύνοιδά γε πολλοὺσ μὲν ἐξ ἀδόξων καὶ ταπεινῶν ἐπιφανεῖσ διὰ τῆσ πραγματείασ ταύτησ γεγενημένουσ, Σόλωνα δὲ καὶ ζῶντα καὶ τελευτήσαντα μεγίστησ δόξησ ἠξιωμένον·

τῆσ δ’ ἄλλησ συνέσεωσ τοὺσ νόμουσ, οἷσ ἔτι καὶ νῦν οἱ πλεῖστοι τῶν Ἑλλήνων χρώμενοι διατελοῦσιν, ὅμωσ τοσούτων αὐτῷ καλῶν ὑπαρχόντων, ἐπ’ οὐδενὶ μᾶλλον ἐσπούδασεν ἢ τῶν ἑπτὰ σοφιστῶν ὅπωσ γένηται, νομίζων τὴν φιλοσοφίαν οὐκ ὄνειδοσ, ἀλλὰ τιμὴν τοῖσ χρωμένοισ φέρειν, καλῶσ ἐγνωκὼσ αὐτὸ τοῦτ’ οὐχ ἧττον ἢ καὶ τἄλλ’ ἐφ’ οἷσ διήνεγκεν.

ἐγὼ μὲν οὖν οὔτ’ αὐτὸσ ἄλλωσ γιγνώσκω, σοί τε παραινῶ φιλοσοφεῖν, μεμνημένῳ τῶν ἐξ ἀρχῆσ ὑπαρξάντων σαυτῷ·

τούτου γὰρ ἕνεκα διῆλθον ἐν ἀρχῇ τοῦ λόγου κἀγὼ περὶ αὐτῶν, οὐχ ὡσ ἐκ τοῦ τὴν σὴν φύσιν ἐπαινεῖν ἀνακτήσεσθαί σε προσδοκῶν, ἀλλ’ ἵνα μᾶλλον προτρέψω σε πρὸσ τὴν φιλοσοφίαν, ἐὰν μὴ παρὰ μικρὸν ποιήσῃ, μηδ’ ἐπὶ τοῖσ ὑπάρχουσιν ἀγαθοῖσ μέγα φρονήσασ τῶν μελλόντων ὀλιγωρήσῃσ. μηδ’ εἰ τῶν ἐντυγχανόντων κρείττων εἶ, μηδὲν τῶν ἄλλων ζήτει διενεγκεῖν, ἀλλ’ ἡγοῦ κράτιστον μὲν εἶναι τὸ πρωτεύειν ἐν ἅπασιν, τούτου δ’ ὀρεγόμενον ὀφθῆναι μᾶλλον συμφέρειν ἢ προέχοντ’ ἐν τοῖσ τυχοῦσιν.

καὶ μὴ καταισχύνῃσ τὴν φύσιν, μηδὲ ψευσθῆναι ποιήσῃσ τῶν ἐλπίδων τοὺσ ἐπὶ σοὶ μέγα φρονοῦντασ, ἀλλ’ ὑπερβάλλεσθαι πειρῶ τῇ σαυτοῦ δυνάμει τὴν τῶν εὐνουστάτων ἐπιθυμίαν. καὶ νόμιζε τοὺσ μὲν ἄλλουσ λόγουσ, ὅταν ἐπιεικῶσ ἔχωσιν, τοῖσ εἰποῦσιν δόξαν περιτιθέναι, τὰσ δὲ συμβουλίασ τοῖσ πεισθεῖσιν ὠφέλειαν καὶ τιμὴν προσάπτειν·

καὶ τὰσ μὲν περὶ τῶν ἄλλων κρίσεισ τὴν αἴσθησιν ἣν ἔχομεν δηλοῦν, τὰσ δὲ τῶν ἐπιτηδευμάτων αἱρέσεισ τὴν ὅλην φύσιν ἡμῶν δοκιμάζειν. ἐν οἷσ ἅμα κρίνων αὐτὸσ κριθήσεσθαι προσδόκα παρὰ πᾶσιν, κἀμὲ τὸν οὕτωσ ἐγκωμιάσαντά σ’ ἑτοίμωσ ἐν ἀγῶνι γενήσεσθαι τῆσ σῆσ δοκιμασίασ. δι’ ἃ δεῖ σε τῶν ἐπαίνων ἄξιον εἶναι δόξαντα καὶ ἐμὲ τῆσ σῆσ φιλίασ ἀνεπιτίμητον ἀφεῖναι.

οὐχ οὕτωσ δ’ ἄν σε προθύμωσ ἐπὶ τὴν φιλοσοφίαν παρεκάλουν, εἰ μὴ τῆσ μὲν εὐνοίασ τῆσ ἐμῆσ τοῦτον ἄν σοι κάλλιστον ἔρανον εἰσενεγκεῖν ᾤμην, τὴν δὲ πόλιν ἑώρων διὰ μὲν ἀπορίαν τῶν καλῶν κἀγαθῶν ἀνδρῶν τοῖσ τυχοῦσιν πολλάκισ χρωμένην, διὰ δὲ τὰσ τούτων ἁμαρτίασ αὐτὴν ταῖσ μεγίσταισ ἀτυχίαισ περιπίπτουσαν. ἵν’ οὖν ἡ μὲν τῆσ σῆσ ἀρετῆσ, σὺ δὲ τῶν παρὰ ταύτησ τιμῶν ἀπολαύσῃσ, προθυμότερόν σοι παρεκελευσάμην.

καὶ γὰρ οὐδ’ ἐπὶ σοὶ νομίζω γενήσεσθαι ζῆν ὡσ ἔτυχεν, ἀλλὰ προστάξειν σοι τὴν πόλιν τῶν αὑτῆσ τι διοικεῖν, καὶ ὅσῳ τὴν φύσιν ἐπιφανεστέραν ἔχεισ, τοσούτῳ μειζόνων ἀξιώσειν καὶ θᾶττον βουλήσεσθαι πεῖράν σου λαμβάνειν. καλὸν οὖν παρεσκευάσθαι τὴν γνώμην, ἵνα μὴ τότε πλημμελῇσ. τοῦτο μὲν οὖν ἐμὸν ἦν ἔργον, εἰπεῖν ἅ σοι συμφέρειν ἡγοῦμαι πεπρᾶχθαι, σὸν δὲ βουλεύσασθαι περὶ αὐτῶν.

προσήκει δὲ καὶ τοὺσ ἄλλουσ τοὺσ ζητοῦντασ οἰκείωσ πρὸσ σὲ διακεῖσθαι μὴ τὰσ ἐπιπολαίουσ ἡδονὰσ καὶ διατριβὰσ ἀγαπᾶν, μηδ’ ἐπὶ ταύτασ προκαλεῖσθαι, ἀλλὰ φιλοπονεῖν καὶ σκοπεῖν ὅπωσ τὸν σὸν βίον ὡσ λαμπρότατον καταστήσουσιν· αὐτοί τε γὰρ οὕτωσ ἂν μάλιστ’ ἐπαινοῖντο καὶ σοὶ πλείστων ἀγαθῶν αἴτιοι γένοιντο. μέμφομαι μὲν οὖν οὐδὲ νῦν οὐδένα τῶν σοὶ πλησιαζόντων·

καὶ γάρ μοι δοκεῖ τῆσ ἄλλησ εὐτυχίασ τῆσ σῆσ καὶ τοῦθ’ ἓν εἶναι, τὸ μηδενὸσ φαύλου τυχεῖν ἐραστοῦ, ἀλλ’ οὓσ ἄν τισ ἕλοιτο βουλόμενοσ φίλουσ ἐκ τῶν ἡλικιωτῶν ἐκλέγεσθαι· παραινῶ μέντοι σοι φιλοφρονεῖσθαι μὲν πρὸσ ἅπαντασ τούτουσ καὶ ἔχειν ἡδέωσ, πείθεσθαι δὲ τοῖσ πλεῖστον νοῦν ἔχουσιν αὐτῶν, ἵνα καὶ τούτοισ αὐτοῖσ ἔτι σπουδαιότεροσ δοκῇσ εἶναι καὶ τοῖσ ἄλλοισ πολίταισ. εὐτύχει.

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION