헬라어 문장 검색 - ΑριστίΟρατιον́34́

(아리스티데스, 아일리오스, 연설, Λευκτρικὸσ β# ὑπὲρ Θηβαίων πρῶτος)

οἶμαι μὲν, ὦ Ἀθηναῖοι, μὴ τήμερον πρῶτον περὶ τῆσ Θηβαίων συμμαχίασ ὑμᾶσ βουλεύεσθαι μηδ’ ἐξ ὧν ἂν ἡμεῖσ εἴπωμεν, ἀλλ’ εἴ τι κἀγὼ μέμνημαι, πολλοῖσ πρότερον χρόνοισ τῆσ νυνὶ πρεσβείασ ὑπάρχειν ἐσκεμμένουσ. ἐπεὶ δ’ εὐπορήκασιν ὅμωσ Λακεδαιμόνιοι ὑπὲρ αὐτῶν ἐρούντων εὐπρεπῶσ, φέρε κἀγὼ τούτοισ ἃ σύνοιδα συνείπω, τοσοῦτον ἐλάττω τὴν ὑπὲρ τούτων σπουδὴν ποιησάμενοσ τῆσ τῶν ἑτέρων περὶ οὓσ ᾕρηνται, ὅσῳπερ πλείω τὴν ὑπὲρ ὑμῶν. ἀναμνῆσαι δ’ ὑμᾶσ πρῶτον βούλομαι, ὅτε Φοιβίδασ ἠγγέλθη τὴν Καδμείαν κατειληφὼσ ‐ ὁ δὲ Φοιβίδασ ἐστί μοι Λακεδαιμόνιοι ‐ πῶσ, ὦ Ἀθηναῖοι, διετέθητε καὶ τίνα γνώμην ἔσχετε. ἆρ’ ἣν νῦν κελεύουσί τινεσ ὑμᾶσ λαβεῖν, τὴν τοῦ κοινωνεῖν Λακεδαιμονίοισ καὶ μετέχειν τοιαύτησ ἀγνωμοσύνησ καὶ πλεονεξίασ, ἢ πολὺ τοὐναντίον κἀκείνουσ πονηροτάτουσ ἀνθρώπων ἐκρίνετε καὶ τοῖσ Θηβαίοισ συνήσθεσθε καὶ συνηλγεῖτε, καὶ δίκην λαβεῖν ἐγγενέσθαι συνεύχεσθε; νῦν τοίνυν ὁ καιρὸσ οὗτοσ ἀφῖκται, ἄξιοσ μὲν τῆσ ὑμετέρασ, ὦ Ἀθηναῖοι, δικαίασ γνώμησ, ἄξιοσ δὲ τῆσ Θηβαίων σπουδῆσ, ἣν ἔσχον ἐλευθερῶσαι τὴν πατρίδα. εἰ μὲν οὖν οὕτωσ ἀτόπωσ ἔχετε ὥστ’ εὔχεσθαι μὲν ταῦτα, παρόντα δ’ ὁρῶντεσ προδοῦναι καὶ καταλιπεῖν, οὐκ Ἀθηναίων ἔργον, ἀλλ’ οὐκ οἶδ’ ὅτων εἴπω πεπόνθατε. οὐδένα γὰρ τῶν πάντων νομίζω τοσαύτησ ἐμπληξίασ καὶ ἀλογίασ μεστὸν εἶναι ὅντινα ὧν εὔξατο αὑτῷ παρόντων τἀναντία ποιεῖν. εἰ δὲ τοῦτο μὲν οὐδ’ ἂν μανεὶσ οὐδεὶσ πάθοι, οὐδὲ λυποῖτο ὅτι αὐτῷ τι κατὰ γνώμην ἐξέβη, χάριν δ’ ἂν ἔχοι δή που τῇ τύχῃ καὶ τῷ καιρῷ, τί λοιπὸν ἢ μετὰ τῶν ἅπερ ἠβούλεσθε κατωρθωκότων εἶναι, καὶ ταῦτα καλούντων ὑμᾶσ καὶ τὴν ἐπὶ τοῖσ πεπραγμένοισ φιλοτιμίαν ὑμῖν προστιθέντων. οἱ γὰρ, εἰ μὴ βοηθήσεθ’ ὑμεῖσ, οὐδὲν ὧν κατωρθώκασιν εἶναι πλέον αὑτοῖσ κρίνοντεσ, δι’ ὧν περὶ τοῦ μέλλοντοσ δέονται, διὰ τούτων τὴν ἐφ’ οἷσ κεκρατήκασι δόξαν ἐφ’ ὑμᾶσ ἄγουσιν.

ἐγὼ δὲ μάλιστα μὲν ἠβουλόμην ἂν ὑμᾶσ καὶ τῆσ μάχησ αὐτῆσ μετεσχηκέναι· οὐδενὸσ γὰρ καλλίονοσ ἔργου κεκοινωνηκότεσ ἦτ’ ἂν οὐδὲ ἐφ’ ᾧ μᾶλλον ἂν εἴχετε σεμνύνεσθαι δικαίωσ· ἡγοῦμαι δὲ καὶ τὸ νῦν εἰσ δέον τρόπον τινὰ ἀπηντηκέναι. ὁρῶ γὰρ τοὺσ μὲν κινδύνουσ ἐλάττουσ γεγονότασ, τὴν φιλοτιμίαν δ’ οὐ φαυλοτέραν οὖσαν ὑμῖν. τὸ μὲν γὰρ ἐξ ἀρχῆσ δεηθῆναι τοὺσ Θηβαίουσ οὐδὲν ἦν θαυμαστὸν, τὸ δ’ εὐτυχηκότασ, καὶ ταῦτα ὧν οὐκ ἂν ἤλπισαν μείζω, μηδὲν μᾶλλον ἀπηλλάχθαι τοῦ χρῄζειν ὑμῶν, τοῦτο καὶ μέγα καὶ καλὸν καὶ σφόδρα ἐμοὶ γοῦν ἡδομένῳ γέγονεν. οὐκ ὀκνήσω δὲ εἰπεῖν ὅτι μοι καὶ βέλτιον φαίνεται μετὰ τὴν κλῆσιν βοηθεῖν αὐτοῖσ ἤπερ ἀκλήτουσ. ἐκείνωσ μὲν γὰρ κἂν εἶχον ἴσωσ εἰπεῖν ὕστερον ὡσ οὐκ ἐδέονθ’ ὑμῶν, αὐτοὶ δὲ παρόντεσ καὶ μηδὲν ἧττον τῶν ἠτυχηκότων τεθεραπευκότεσ ὑμᾶσ οὐ δή που δύναιντ’ ἄν ποτ’ ἔξαρνοι γενέσθαι περὶ ὧν ὑφ’ αὑτῶν ἐξελεγχόμενοι φανοῦνται. λέγουσι δέ τινεσ Θηβαίουσ ἀναισθήτουσ εἶναι, καὶ ἴσωσ ἀληθῆ λέγουσι κατ’ ἄλλο τι· ὃ δ’ ἀεὶ κοινὸν ἅπασιν ὡσ εἰπεῖν ἐστιν ἁμάρτημα, τοῦτ’ οὐ πεπόνθασιν, ἀλλὰ καὶ τῶν σφόδρα εὖ φρονεῖν πεπιστευμένων ἐξισταμένων ὅταν τι παρ’ ἐλπίδασ εὐτυχήσωσιν, αὐτοὶ μετὰ νίκην τοσαύτην πόρρω τούτου γεγόνασιν. οἳ γὰρ ἐφ’ ὑμᾶσ ἥκουσι καὶ ἴσασιν ὅτι οὐδ’ ἂν δεκάκισ νικήσωσι Λακεδαιμονίουσ, οὐδέν ἐστι πλέον αὐτοῖσ ἑώσ ἂν ἀπῆτε ὑμεῖσ, πῶσ οὐκ εὖ φρονοῦσι; καὶ μὴν οὐδὲ Λακεδαιμόνιοι μέμψιν δικαίαν ὑμῖν ἕξουσιν, ἂν ἀντιλάβησθε τῶν πραγμάτων τοῖσ Θηβαίοισ. ἐνθυμείσθων γὰρ ἅ ποτε αὐτοὶ περὶ Αἰγίνησ καὶ Ποτιδαίασ ἔγνωσαν· κἂν ἐπ’ ἀληθείασ ἐθέλωσι σκοπεῖν, εἴσονται σφίσιν αὐτοῖσ οὐκ ἐνὸν ἄλλωσ εἰπεῖν οὐδ’ ἑτέραν ψῆφον ἐνεγκεῖν ἢ ὡσ οὐκ ἐατέον ἐστὶν ὑμῖν αὐτοὺσ οὐδ’ ἀνετέον. ἐκεῖνοι μὲν γὰρ ὅ τι τῶν πάντων ἠδίκηντο ὑφ’ ἡμῶν ἐπ’ ἐκείνων τῶν χρόνων οὐκ ἂν ἔχοιεν οὐδέπω καὶ νῦν δεῖξαι οὐδὲ καταιτιάσασθαι. ἠξίουν δ’ ἡμᾶσ Αἴγιναν αὐτόνομον ἀφιέναι καὶ Ποτιδαίασ ἀπανίστασθαι, παραπλήσια οἷσ νῦν Θηβαίοισ ἐπέταττε Κλεόμβροτοσ.

ἴστε γὰρ δή που τοῦθ’ ὅτι οὐδέν ἐστιν εὐπροσωπότερον Λακεδαιμονίων πλεονεκτεῖν ζητούντων. τότε προστάται τῶν Ἑλλήνων, τότε δεινοὶ κήδεσθαι τῆσ ἐλευθερίασ, ὅταν τι παρασπάσασθαι βούλωνται. ὡσ δ’ οὐκ ἠνεσχόμεθ’ οὐδ’ ὑπηκούομεν, εὖ ποιοῦντεσ, ὦ Ἀθηναῖοι, καὶ τὸ τῆσ πόλεωσ φρόνημα σώζοντεσ, οὕτωσ ἤδη πάντασ ὅσουσ οἱοῖ́ τε ἦσαν παραλαβόντεσ πόλεμον ἐξήνεγκαν, μικρὰ μὲν τῶν ὁρ́κων καὶ τῶν ξυνθηκῶν φροντίσαντεσ, ἃσ ὅθ’ εἵλομεν Εὔβοιαν ἐποιήσαντο πρὸσ ἡμᾶσ, μικρὰ δὲ τῶν τροπαίων καὶ τῶν ναυμαχιῶν, ὧν τίσ ἂν ᾠήθη ποτὲ, ἑώσ ἂν ὦσι, μεμνημένοι καὶ μικρόν τι παρὰ γνώμην πράξειν αὐτοὺσ τῇ ἡμετέρᾳ πόλει; ἐφρόντισαν δὲ οὐδὲν οὐδὲ τῆσ προκλήσεωσ ἣν προὐκαλούμεθ’ αὐτοὺσ λόγῳ δοῦναι καὶ λαβεῖν τὰ δίκαια περὶ τῶν διαφορῶν. ἀλλὰ ταῦτα πάντα εὐχερῶσ ἀνελόντεσ καὶ ἐν οὐδενὶ θέντεσ εἰσβολὰσ μὲν ἐτησίουσ καὶ φθορὰν τῆσ χώρασ ἀπέραντον σιωπῶ καὶ τοὺσ καθ’ ἕκαστον ἀγῶνασ, ἀλλ’ ἐκένωσαν μὲν ἡμῶν τοὺσ καταλόγουσ, ἀπέστησαν δὲ τοὺσ συμμάχουσ τοὺσ πολλοὺσ, τοὺσ δὲ βίᾳ προσηγάγοντο, ἑώσ ἐψίλωσαν τὴν πόλιν. τελευτῶντεσ δὲ παρείλοντο μὲν τὴν σιτοπομπίαν, ἐλάβοντο δὲ τὰσ ναῦσ, τὰ δὲ τείχη κατέσκαψαν ταῖσ ἡμετέραισ αὐτῶν χερσὶν, ὦ Ζεῦ. ταῦτ’ οὖν ὅτ’ ἀντ’ Αἰγινητῶν καὶ τοῦ πολιορκεῖν Ποτίδαιαν ἔκριναν παθεῖν ἡμᾶσ, τί φαῖεν ἂν αὐτοὺσ δεῖν ἀντὶ τοῦ τὴν Καδμείαν κατασχεῖν εἴσω παρελθόντασ ἐν εἰρήνῃ καὶ συνθήκαισ ταῖσ χρησταῖσ ταύταισ, ὦ γῆ καὶ θεοὶ καὶ δίκαι, αἷσ, ἵν’ ἐξ ἑτέρων εἰσ ἕτερον ἔλθω, ἀλλ’ ἐῶ τό γε νῦν τοῦτο. ἀλλ’ ὅτι γε αὐτονόμουσ μὲν ἐκείνουσ εἶναι δεῖν τότε γνόντεσ, ταῦτα δ’ ἐπειδήπερ οὐ συνεχωρήσατε ποιήσαντεσ τὴν πόλιν, οὐδ’ ὁτιοῦν ἕξουσιν εἰπεῖν αὐτοὶ νῦν εἰ τοιαῦτ’ ἀγνωμονήσαντεσ περὶ Θηβαίουσ καὶ τοιαύτησ ἀδικίασ ἄρξαντεσ δώσουσι μὲν ἐκείνοισ, δώσουσι δ’ ὑμῖν δίκην, ἐκ τούτων ἡγοῦμαι δείκνυσθαι. οὐδὲ γὰρ οὐδ’ ἴσον τοὺσ δεῖνασ ἀφεστηκότασ προσάγεσθαι, ἢ τοὺσ δεῖνασ οἷσ αὐτόσ τισ χρῆσθαι κελεύειν νόμοισ, καὶ τὴν Θηβαίων ἀκρόπολιν καταλαβόντασ ἔχειν βίᾳ παρὰ τὰσ συνθήκασ, εἰ δεῖ τὸ μεῖζον εἰπεῖν, τὰσ ἑαυτῶν.

ἴστε γὰρ δή που τοῦθ’ ὅτι οὐχ ἡμεῖσ οὐδὲ Θηβαῖοι τὴν ἀρχὴν ἐκινήσαμεν, οὐδ’ ἐσπουδάσαμεν περὶ τούτων, ἀλλ’ ἐκεῖνοι βασιλέα προσλαβόντεσ ἡμᾶσ ἐβιάσαντο, καὶ οὕτωσ συνεχωρήσαμεν. θαυμάζω τοίνυν εἰ τοῖσ ἄλλοισ τὰ αὑτῶν πράττειν ἀνάγκην προσθέντεσ, αὐτοὶ τηλικαῦτα καὶ τοιαῦτα περιεργασάμενοι βοήθειαν αἰτήσουσιν, οὐ δίκην ὑφέξουσι. νὴ Δί’ ἀλλ’ ἤδη δεδώκασιν αὐτάρκη, καὶ σύνηθεσ τῇ πόλει μὴ μνησικακεῖν, καὶ τοιοῦτοί τινεσ πρὸσ τὸ δίκαιον ἀπαντῶσι λόγοι, πρὸσ οὓσ ἐγὼ ταῦθ’ ἥδιστ’ ἂν εἴποιμι· εἰ τοὐναντίον ἦν, καὶ οἱ Θηβαῖοι παρόντεσ ἐφαίνοντο ἐπὶ τοὺσ Λακεδαιμονίουσ τότε πρῶτον, μὴ ἐπὶ τούτουσ ἐκεῖνοι, τί ἂν εἶπον οἱ τοῖσ Λακεδαιμονίοισ κελεύοντεσ βοηθεῖν; οὐχ ὡσ ἠδίκηνται καὶ δεῖ διὰ τοῦτο μετ’ αὐτῶν γίγνεσθαι; οἶδ’ ἐγὼ μεθ’ ὅσησ καὶ ἡλίκησ κραυγῆσ τοῦτ’ ἂν ἐλέγετο. εἰ τοίνυν [εἰ μὲν] προηδίκηντο, ταῦτ’ ἂν προὐβάλοντο καὶ διὰ ταῦτ’ ἂν ἔδει βοηθεῖν, ἐπεὶ δ’ ἀδικοῦντεσ ἑώρανται, διὰ τὸ μὴ δεῖν μνησικακεῖν ὁμοίωσ βοηθήσομεν; καὶ πότε καὶ μετὰ Θηβαίων ἐσόμεθα, ἢ πόθεν, ὦ Ἀθηναῖοι, τὸν ἐξετασμὸν τοῦ ποτέρουσ δεῖ ἑλέσθαι ποιησόμεθα, εἰ μηδὲν ὧν πεποιήκασι θήσομεν εἰσ λόγον; οὐ γὰρ δὴ κλήρῳ γε κελεύσομεν αὐτοὺσ διακριθῆναι, ἀλλ’ ὁποτέροισ ἂν τὰ πεπραγμένα, οἶμαι, προσάγῃ, τούτοισ, ἐὰν ἃ χρὴ ποιῶμεν, βοηθήσομεν. ἀλλὰ μὴν πρόσ γε τὸ οὐ χρὴ μνησικακεῖν καὶ δεδώκασιν ἤδη Λακεδαιμόνιοι δίκην, εἴ γε ἦν ἀληθὲσ θάτερον, συνέφασκον ἀμφότερα. τί δὴ λέγω; οὐδέπω πάρεισιν, ὦ Ἀθηναῖοι, Λακεδαιμόνιοι. πόθεν; εἰσ ἅ ποτε ἡμᾶσ ἤγαγον; πολλὰ πάθοιεν ἂν, εἰ μέλλουσιν εἰσ τοῦθ’ ἥξειν. ἑνὸσ γὰρ μέροσ τοῦ πολέμου τοῦ τότε [ἡμέρα καὶ καιρὸσ], λέγω τοῦ Σικελικοῦ, πλείω κακὰ καὶ πράγματα ἡμῖν ἤνεγκεν ἢ Λακεδαιμονίοισ ἃ νῦν ἀποδύρονται.

ἢ πρὸσ τί βούλεσθε ἐκείνων ταῦτ’ ἐξετάσομεν; πότερον πρὸσ τὰσ ναυμαχίασ ἃσ τοσαύτασ ἠτυχήσαμεν, ἢ πρὸσ τὰσ ἐν τῇ γῇ μάχασ, ἢ πρὸσ τὸν τῶν τριήρων ἐμπρησμὸν, ἢ πρὸσ τὴν ἀναχώρησιν τὴν πανώλεθρον; ἀλλὰ μὰ τὸν Δία καὶ τοὺσ θεοὺσ οὐκ οἶδα εἰ ἄδακρυσ ταῦτα διεξιὼν ἀρκέσω. τί οὖν οἱ νῦν ταπεινοὶ Λακεδαιμόνιοι, τηλικαύτησ καὶ τοσαύτησ συμφορᾶσ περιεχούσησ τὴν πόλιν; ἆρά γε ἀποχρῆν ἔκριναν; πάντασ μὲν οὖν ἀνθρώπουσ συνίστασαν τότε ἐπ’ αὐτὴν, Τισσαφέρνην, Κῦρον, τὰσ Φοινίσσασ τριήρεισ, τοὺσ βασιλέωσ δούλουσ, τοὺσ Ἕλληνασ ἅπαντασ, ἑώσ ἅπαντα διελθόντεσ ἐν Αἰγὸσ ποταμοῖσ παρεστήσαντο τὸ ναυτικὸν ἡμῶν. καὶ τοῦ τοιούτου πάθουσ συμβάντοσ τῇ πόλει πῶσ ἐποίησαν; καταλαβόντεσ τὸν εἴσπλουν εἶργον τὰ πλοῖα τοῦ Πειραιῶσ· καὶ δὴ λιμὸσ ἦν. οὐδὲ τοῦτ’ ἀπέχρη, ἀλλ’ ἐχομένων μὲν τῶν νήσων, ἐχομένων δὲ τῶν ἄλλων ἁπάντων κτημάτων, μεθεστηκότων δ’ οἰκετῶν, πορθουμένησ δὲ τῆσ χώρασ ὑπὸ τῶν ἐν Δεκελείᾳ, τοῦ δὲ ἐδάφουσ ὄντοσ λοιποῦ τῇ πόλει, τοσοῦτον ἀπέσχον τοῦ βοηθεῖν ἂν ἐθελῆσαι, εἴ τισ ἠδίκει, ὥστε συμβάσεωσ ἡμᾶσ οὐκ ἠξίωσαν ἐν τοσούτοισ κακοῖσ, ἀλλὰ καὶ τοὺσ πρέσβεισ τοὺσ ἐλθόντασ ὡσ αὐτοὺσ παρ’ ἡμῶν πρότερον μὲν ἀπράκτουσ καθάπαξ ἀπέπεμψαν, τελευτῶντεσ δ’ ἐπὶ τοσοῦτον κατέσχον, ἑώσ πλήρη νεκρῶν ἐποίησαν τὴν πόλιν, καὶ ταύτην ἐπιθήκην κακῶν προσεξετίσαμεν αὐτοῖσ. τηνικαῦτα δ’ ἐσπένδοντο ἐπὶ τῷ προσθεῖναί τι κακὸν, ἐπὶ τῷ παραδοῦναι μὲν ἡμᾶσ αὐτοῖσ τὰσ ὑπολοίπουσ ναῦσ, κατασκάψαι δὲ αὐτοχειρίᾳ τὰ τείχη. τάχ’ ἂν οὖν τισ τοῦτ’ αὐτὸ μνησικακεῖν εἶναι φήσειε, τὸ ταῦτ’ ἐξετάζειν ἀκριβῶσ, τὸ δ’ ἐστὶ πᾶν τοὐναντίον ἐκ τούτων ὅτι μὴ μνησικακοῦμεν δεικνύμενον. διὰ τί; ὅτι οὐδέπω πεπονθότων ἅπερ ἡμεῖσ τῶν Λακεδαιμονίων οὐδὲ εἰσ ἴσον ἡκόντων οὐκ ἔστιν εἰπεῖν ὡσ αὐτάρκη δίκην εἰλήφαμεν. εἰ δὲ μηδέπω τὴν ἱκανὴν ἔχομεν, τὸ δοκεῖν μνησικακεῖν ἐκφεύγομεν, ἂν ἐπεξίωμεν αὐτοῖσ. ἐγὼ γὰρ ὅστισ μὲν τῶν δικαίων τετυχηκὼσ, εἶτ’ ἔχεται τῶν ἐγκλημάτων ὑπὲρ τοῦ προσεξεργάσασθαί τι κακὸν, τοῦτον μὲν πέρα τοῦ καιροῦ παρωξύνθαι νομίζω καὶ τὸ ὑπερβάλλον τῆσ ἀξίασ μνησικακεῖν καλῶ· ὅστισ δὲ οὐδέπω τετύχηκε τῆσ προσηκούσησ, ἐὰν ὅπωσ τεύξεται ζητῇ, τούτῳ οὔτ’ ἂν νεμεσῆσαί τινα ἡγοῦμαι δικαίωσ οὔτ’ ἐπενεγκεῖν ἔχω τοῦτο τὸ ῥῆμα.

εἰ γὰρ τοὺσ τὰ δίκαια λαβεῖν βουλομένουσ μνησικακεῖν φήσομεν, τί κωλύει τοὺσ ὑπάρχοντασ τοῦ κακουργεῖν ὡσ γενναίουσ θαυμάζειν; ἢ καὶ τοὺσ ἐν τοῖσ δικαστηρίοισ ἐπεξιόντασ τοῖσ ἀδικήσασι μνησικακεῖν νομίσωμεν; οἷσ καὶ μείζονα ἢ καθ’ ἃ πεπόνθασι δέδοται παρὰ τῶν νόμων εἰσ τιμωρίασ λόγον. ἀλλ’ ἕτερόν ἐστιν, οἶμαι, μεμνῆσθαί τινα ὧν πέπονθε καὶ μνησικακεῖν· ἄμφω δὲ ταῦτα τῷ μέτρῳ διορίζεται. ὁ δ’ ὑπομνήσασ ὑμᾶσ τῶν τοῖσ Θηβαίοισ ἡμαρτημένων μαθέτω οὐκ εἰσ ἴσον λόγον παρών. πρῶτον μὲν γὰρ, οὐκ οἶδα δ’ ὅ τι πρῶτον εἴπω πολλῶν ὄντων, εἴ τισ ἔροιτό με, τοῖσ Θηβαίοισ ἂν προσθῆσθε, ἀντὶ τοῦ καὶ διὰ τί τοῖσ Λακεδαιμονίοισ πολεμεῖν ἔγνωτε; οὔθ’ ὑπὲρ τῶν ἰδίων ἂν φαίην οὔθ’ ὑπὲρ ὧν ἠδίκησάν ποτε τὴν πόλιν ἡμῶν, ἀλλ’ ἐπειδὴ δικαιότερα ἡμῖν ἐφαίνοντο λέγοντεσ οἱ Θηβαῖοι περὶ τοῦ νῦν πολέμου συνεστηκότοσ αὐτοῖσ, διὰ τοῦτο τούτουσ, φαίην ἂν, εἱλόμεθα. πόθεν οὖν ἐξέβην ἐπὶ τὴν ἐξέτασιν τῶν ἐπὶ τοῦ Δεκελεικοῦ πολέμου πεπραγμένων τοῖσ Λακεδαιμονίοισ; ἐκ τοῦ βούλεσθαι τοῦθ’ ὑμῖν ἐπιδεῖξαι, ὅτι αὐτοὶ Λακεδαιμόνιοι διὰ πολλῷ φαυλότερα ἐγκλήματα εἰσ πολὺ μείζω κακὰ τῶν νῦν αὐτοῖσ ὄντων ἤγαγον ἡμᾶσ. τί οὖν ἐνταῦθα ἡ Θηβαίων κατηγορία βούλεται, οὓσ εἰ καὶ τότε ἠδίκουν, νῦν οὐ προετέον δι’ ἃσ εἶπον αἰτίασ; καὶ μὴν εἰ δεῖ τι καὶ περὶ τῶν τότ’ εἰπεῖν διὰ πλειόνων μικρὰ, οὐκ ἐξαιροῦμαι μὲν ἔγωγε Θηβαίουσ οὐδ’ ἀναμαρτήτουσ εἴποιμ’ ἂν εἶναι καθάπαξ, οὐχ οὕτωσ οὔτ’ ἐπιλήσμων οὔτ’ ἀναίσχυντόσ εἰμι, πρὸσ δὲ τὰ τῶν Λακεδαιμονίων κρίνων ἐκείνουσ, τοῦθ’ ὃ ἐγὼ φεύγω παραιτουμένουσ ὑπὲρ αὑτῶν εὑρίσκω. ὅταν γὰρ μὴ παρὰ μικρὸν ὑπερβάλωσιν αὐτοὶ, πῶσ οὐχ ὃ θαυμαστὸν εἰπεῖν δοκῶ ποιοῦσι;

πάντεσ γὰρ δή που τοῦτ’ ἴστε, ὅτι οὐ Θηβαῖοι Λακεδαιμονίουσ ἔχοντεσ ἐπολέμουν ἡμῖν τότε, ἀλλὰ Λακεδαιμόνιοι Θηβαίουσ. τί δὴ τοῦτο δύναται; ἐγὼ νομίζω τοὺσ μὲν ἵν’ ἄρχωσιν αὐτοὶ καὶ δυναστεύωσι πολεμοῦντασ πλεονεξίασ ἐπιθυμίᾳ τοῦτο ποιεῖν καὶ φθόνῳ νὴ Δία τῷ πρὸσ τοὺσ ὑπάρχοντασ προστάτασ, τοὺσ δ’ ἀκολουθοῦντασ καὶ μετέχοντασ κοινωνεῖν μὲν οὐ δικαίου πράγματοσ, δικαίῳ δ’ ἑτέρῳ περιστέλλειν τὴν μέμψιν, τῷ πιστοὺσ εἶναι τοῖσ ἡγουμένοισ. εἰ δ’ ὀρθῶσ τοῦτο νομίζω, εὑρίσκω τοὺσ μὲν ὀργῆσ, τοὺσ δ’ ἐπαίνου κριθέντασ ἂν ἀξίουσ ἐκ τῶν αὐτῶν, οἶδα δ’ ὅτι εἰ Λακεδαιμόνιοι τὰ αὑτῶν πράττειν ἤθελον, οὔτ’ ἂν ὀργὴ Κορινθίων οὔτ’ ἂν μέμψισ Μεγαρέων οὔτε Θηβαίων ἄνοια οὐδὲν ἂν ἴσχυσεν, οὐδ’ ἂν προσέλαβε τῷ μίσει δύναμιν τοῦ ποιῆσαι κακῶσ ποτε τὴν πόλιν. νῦν δ’, οἶμαι, δυσμένεια καὶ φθόνοσ καὶ ἀπιστία συνήθησ τὸ κινῆσαν Λακεδαιμονίουσ ἦν ἐφ’ ἡμᾶσ· τἄλλα δὲ πάντα ἅτε ὄντεσ δεινοὶ προφάσεισ οὐκ ἀώρουσ προὐβάλοντο. ἔδειξαν δ’ οὐχ ἥκιστα ἐπὶ τῶν τειχῶν μετὰ τὸν πόλεμον τὸν πρὸσ τὸν βάρβαρον εὐθέωσ. ἢ καὶ τότε Θηβαῖοι πέμπειν ἐκέλευον αὐτοὺσ τοὺσ κωλύσοντασ αὐτὰ στῆναι; εἶτ’ ἐγὼ Φλιασίουσ ἢ τοὺσ δεῖνασ τῶν ἐπὶ τοῦ πολέμου κακῶν αἰτιῶμαι, καὶ τούτοισ ἀνατιθῶ τὰσ πράξεισ, ἀλλ’ οὐ τοῖσ ἐφ’ ἡμᾶσ τούτοισ χρησαμένοισ, ἵν’ αὐτοὶ τῆσ Ἑλλάδοσ ἄρχωσιν; ἢ καὶ Φαρνάβαζον, ἢ Πισσούθνην αἰτιάσωμαι τῶν βαρβάρων, ἀλλ’ οὐ τὸν κύριον τῶν ὅλων βασιλέα; καὶ τίσ πώποτε τοῖσ δούλοισ ἀνέθηκεν ὅσ’ ἂν κελευόμενοι ποιῶσιν, ἀλλ’ οὐ τοῖσ ἄγουσιν αὐτοὺσ ἐπὶ ταῦτα δεσπόταισ; πρὸσ τῷ τοίνυν μὴ τὴν ἴσην μέμψιν ἀμφοτέροισ ὀφείλεσθαι τῶν τότε ἔργων, ἃ κοινά τισ αὐτοῖσ φησιν εἶναι, πρόσεστι πρὸσ μὲν Λακεδαιμονίουσ πολλὰ καὶ ἄλλα ὕστερον ἡμῖν ὑπεναντία καὶ δύσκολα πραχθῆναι, πρὸσ δὲ Θηβαίουσ μηδὲν μετ’ ἐκεῖνα. ὥστ’ εἴ τισ ἰσχυρίζεται τῇ τότε κοινωνίᾳ τάδε προσθεὶσ, ἐπὶ τοὺσ Λακεδαιμονίουσ εὑρήσει ῥέποντα τὰ ἐγκλήματα, καὶ τοσούτῳ πλεονεκτοῦντασ αὐτοὺσ, ὅσῳ οὐκ ἔθ’ οἱ Θηβαῖοι μετεσχήκασιν.

καὶ ἔγωγε ἡδέωσ ἂν ἐροίμην τοὺσ ὑπὲρ τῶν Λακεδαιμονίων νῦν διατεινομένουσ, τίνα γνώμην εἶχον τότε καὶ τί ποτ’ αὐτοῖσ ἐδόκει, ὅτ’ ἐξῄεσαν μὲν ἐκ Πελοποννήσου Λακεδαιμόνιοι σωφρονιοῦντεσ, ὡσ ἔφασκον, τοὺσ Θηβαίουσ, ἐπειδήπερ οὐ συνεστρατεύσαντο αὐτοῖσ ἐπὶ τὸν Πειραιᾶ, ἀλλὰ καὶ τοὺσ ἐκπεσόντασ ἡμῶν ὑπὸ τῶν τυράννων ὑπεδέξαντο, ἧκον δὲ Θηβαῖοι δεῦρο καλοῦντεσ ὑμᾶσ, καὶ ἐδέοντο μὴ περιοφθῆναι, κύριοι δ’ ἦτε καὶ προέσθαι καὶ μὴ, τί τότε ἐφρόνουν οἱ νῦν μετὰ Λακεδαιμονίων ὄντεσ; ἄνευ δὲ τούτων τε καὶ τῶν ἔμπροσθεν τοιαύτην ἔσχηκε τὴν τάξιν τὸ πρᾶγμα ὥστε Θηβαίουσ μὲν, εἰ καὶ πλέον εἶχον τῶν ἀδικημάτων, λελυκέναι πάντα ταῖσ τελευταίαισ εὐεργεσίαισ, Λακεδαιμονίουσ δ’, εἰ καὶ μηδὲν ἄλλο ἠδικήκεσαν, ὧν γ’ ἐπὶ τοῖσ τυράννοισ ἐποίησαν τὴν πόλιν τὴν ἐσχάτην ὀφείλειν δίκην, καὶ πολὺ μᾶλλον δεῖν Θηβαίουσ ὧν συνέπραξαν ἡμῖν εὖ ποιεῖν ἢ Λακεδαιμονίουσ δι’ ἐκεῖνα μισεῖν ὧν τούσδε κοινωνοὺσ ἔσχον. τὸ δὲ πάντων ἰσχυρότατον, τοῖσ μὲν ὧν πρὸσ ἡμᾶσ ἠγνωμόνησαν μέμψισ ἐστὶ μόνη τοῖσ Θηβαίοισ, τοῖσ δὲ πρὸσ ταύτῃ μείζων καὶ ὧν ἐπὶ τούτουσ ἀδίκωσ ἦλθον τοὺσ αὐτῶν ποτε συμμάχουσ. ὥστ’ εἰ μηδετέροισ ἐκείνων μνησικακεῖν δεῖ, τοῖσ γε δή που Θηβαίοισ διὰ ταῦτα βοηθεῖν ἄξιον. εἰ δὲ δεῖ παρὰ πάντα εἰπεῖν τὸ γνωριμώτατον, οὐκ ἐξεταστέον ἡμῖν ἔτι Θηβαίουσ, πάλαι γὰρ ἔδει πρὸ τῆσ συμμαχίασ. νῦν δ’ ὑπὲρ ἧσ ἄν τισ ταῦτ’ ἐξήτασε, γεγονυῖα ὑπάρχει πολλοῖσ πρότερον χρόνοισ. καὶ τίσ ἔσθ’ ἡ κραυγὴ καὶ ἡ πολλὴ ψῆφοσ, ἣν εἷσ μὲν Θηβαίων ἤνεγκεν ἀνήρ; εἰ δὲ δὴ καὶ τὰ μάλιστα πᾶσι συνεδόκει, τότ’ ἔδει προφέρειν ὅτε πρῶτον ὑμῶν ἦλθον εἰσ χρείαν. τότε γὰρ δήπουθεν ἐγγυτέρω τῶν ἐγκλημάτων ἦσαν. εἰ μὲν γὰρ προέσθαι καὶ παριδεῖν τοὺσ Θηβαίουσ ᾤοντο δεῖν, οὐκ ἂν ἔπεισαν ἃ ἐγίγνωσκον·

εἰ δὲ δέξασθαι καὶ χρήσασθαι συμμάχοισ, τί νῦν προφέρουσιν αὐτοῖσ ὧν ὅτε καιρὸσ ἦν οὐκ ἐμέμνηντο; καὶ μὴν εἰ μὲν οὐκ ἦσαν ὁμογνώμονεσ ὑμῖν, οὐκ ἐπιεικῶν ἔργον ἐποίουν πολιτῶν, οὐδὲ Θηβαίων μόνον, ἀλλὰ καὶ ὑμῶν ἀντιδίκων· εἰ δ’ ἦσαν σύμψηφοι, καὶ παρὰ τὴν αὑτῶν ἐξελέγχονται νῦν λέγοντεσ γνώμην, οὐ μόνον παρὰ τὴν ὑμετέραν. σκαιοὺσ τοίνυν καὶ ἀναιδεῖσ ἐγὼ μὲν οὐκ ἂν αὐτοὺσ προσείποιμι, προσειπὼν δέ τισ οὐκ ἂν ἁμάρτοι θατέρου, σκαιοὺσ μὲν, εἰ μετεστρόφασι τὴν τάξιν, καὶ ὅτ’ ἔδει ταῦτ’ ἐξελέγχειν καὶ κατηγορεῖν, σιωπήσαντεσ, νῦν διδάσκουσιν, ὅτε εἰ καὶ τότ’ εἰρήκεσαν, ἡσυχάζειν λοιπὸν ἡρ́μοττεν· ἀναιδεῖσ δὲ, εἰ καὶ τότ’ εἰπόντεσ ἡττήθησαν καὶ περὶ τῶν αὐτῶν πάλιν ὕστερον τοῦ καιροῦ βιάζονται. εἰ μὲν γὰρ ἐπείσθητε ὑπὸ Θηβαίων ἱκανῶσ τότε ἐν τοῖσ λόγοισ ὡσ οὐ κοινῇ τὸν ἀνδραποδισμὸν ἤνεγκαν, πῶσ ἄξιον περὶ τούτων νῦν ἀκούειν, ἃ τότε αὐτοῖσ ἀπολυομένοισ συνέθεσθε; εἰ δὲ τοῦτο μὲν οὐκ ἐπιστεύσατε, τῷ δ’ ὕστερον εὔνων πειραθῆναι παρὰ τὴν χρείαν οὕτωσ ἔσχετε γνώμησ ὥστε καὶ περὶ ἐκείνων οὐκ ἔχοντεσ μεταπεισθῆναι διὰ τὴν μετὰ ταῦτ’ οἰκειότητα καὶ πίστιν βοηθεῖν αὐτοῖσ, τοῦ χάριν νῦν καταλείψετε τοὺσ αὐτοὺσ τούτουσ, ὅτ’ ἐξ ἁπάντων προθυμότερον στῆναι μετ’ αὐτῶν δεῖ; πρῶτον μὲν γὰρ οὐχ ὅμοιον, ὦ ἄνδρεσ Ἀθηναῖοι, συμμάχουσ ὑπάρχοντασ καὶ φίλουσ καθαρῶσ γεγενημένουσ εὖ ποιεῖν, ἢ πρὶν εἰσ ταύτην τὴν τάξιν καταστῆναι. ἔπειτα εἰ τόθ’ ὑμᾶσ ἐκίνει τὰ Θηβαίων εὐεργετήματα καὶ δι’ ἐκεῖνα κινδυνεύειν ᾤεσθε δεῖν ὑπὲρ αὐτῶν, νῦν ἐκεῖνά θ’ ὑπάρχει καὶ τὰ παρ’ ὑμῶν εἰσ ἐκείνουσ γέγονεν. εἶτα καὶ πάνδεινον, ὅτε μὲν οὔτε τριήρεισ εἴχομεν οὔτε τείχη οὔθ’ ὅλωσ ἀνενηνόχειμεν ἐκ τῆσ πολλῆσ καὶ συνεχοῦσ ταλαιπωρίασ, τότε μὲν κηδομένουσ αὐτῶν φανῆναι καὶ μὴ περιιδεῖν, νῦν δ’ ὅτε ἐπανελήλυθε καλῶσ ποιοῦσα εἰσ τὰ πράγματα ἡ πόλισ καὶ ἀνέρρωται, μὴ μόνον τὸ βοηθῆσαι φυγεῖν, ἀλλὰ καὶ πόλεμον ἄρασθαι πρὸσ αὐτοὺσ, μηδὲν ἔχοντασ μέμψασθαι, καὶ πλείω νῦν λόγον τῆσ Λακεδαιμονίων ἀσφαλείασ ἢ τῆσ ἡμετέρασ αὐτῶν τότε ποιήσασθαι, ὥσπερ ἂν εἴ τισ νοσῶν μὲν καὶ ἀρρώστωσ ἔχων προθυμοῖτο τοὺσ φίλουσ ὠφελεῖν, ὅτε μηδ’ ἔξω τῆσ οἰκίασ βαδίζειν οἱο͂́ν τ’ ἐστὶν αὐτῷ, ῥαί̈σασ δὲ καὶ λαβὼν δύναμιν, εἶτα παίοι καὶ ἄγχοι καὶ πατάττοι τοὺσ αὐτοὺσ τούτουσ ἀντὶ τοῦ βοηθεῖν ἐφ’ ἑτέρουσ. ὡσ δ’ εἰπεῖν κεφάλαιον, μὴ προσδέξασθαι μὲν συμμάχουσ Θηβαίουσ μηδὲ κοινωνοῖσ χρήσασθαι γνώμησ κρίσισ ἦν, δεξαμένουσ δὲ καὶ ποιησαμένουσ, εἶτ’ ἐγκαταλιπεῖν ἀποπληξίασ δόξει πέρασ εἶναι.

οὐ γὰρ ὁ μὴ σώσασ ὃν οὐχ ἡγεῖτ’ ἄξιον ἠδίκηκεν, ἀλλ’ ὁ προστὰσ μὲν ὡσ εὔνουσ, πάλιν δὲ κακῶσ ποιῶν ἐκ μεταβολῆσ. καινότατον δ’ ἔσται πάντων, εἰ πολεμίουσ μὲν γεγονότασ καὶ ὅτε εἴχομεν ἐγκαλεῖν, προσίεσθαι τοὺσ Θηβαίουσ ἔγνωμεν καὶ συμμάχουσ ἐποιησάμεθα, ἐπειδὴ δὲ σύμμαχοι γεγόνασι, τῶν ἐξ ἀρχῆσ δυσκόλων φανούμεθα μεμνημένοι καὶ πολεμίουσ πάλιν ποιησόμεθα, οἱο͂́νπερ τρόπον τότ’ ἐκ πολεμίων συμμάχουσ. τῶν μὲν τοίνυν εἰσ δικαστήριον ἐρχομένων ἀμφισβητησίμων λύσισ καὶ πέρασ ἐστὶν ἡ ψῆφοσ, τῶν δ’ ἐφ’ ὑμᾶσ τὸν δῆμον τί ποτ’ ἄν τισ φήσειεν ἄλλο πλὴν τὰ ψηφίσματα; οὐκοῦν ἐν τούτοισ βοηθεῖν Θηβαίοισ γέγραπται. εἶθ’ οὓσ ἤδη πεποιήμεθα συμμάχουσ καὶ περὶ ὧν ἐφθάσαμεν ἐγνωκότεσ τί χρὴ ποιεῖν, τούτουσ ἐξ ἀρχῆσ δοκιμάζομεν; ὥσπερ εἰ καὶ τήμερον κρίναντεσ χρῆσθαι συμμάχοισ αὐτοῖσ, εἶτα τῇ ὑστεραίᾳ σκοποῖμεν πάλιν εἰ δεῖ ποιεῖν αὐτὸ τοῦθ’ ὃ βεβουλεύμεθα, ἢ καὶ νὴ Δία τήμερον εὐθὺσ κρίναντεσ, εἶτα πάλιν ἐπ’ αὐτῷ τούτῳ σκοποῖμεν εἰ δεῖ. ἔστιν ἀκούειν τῶν πρεσβυτέρων ὡσ Θετταλοί ποτε δεῦρ’ ἐλθόντεσ ἱππεῖσ κατὰ συμμαχίαν μετέστησαν παρὰ τὴν μάχην ὡσ τοὺσ Λακεδαιμονίουσ. μὴ τοίνυν νομίσητε τηλικοῦτον εἶναι κατηγόρημα τὸ πρὶν συναγωνίσασθαι μετατάξασθαι, ἡλίκον τὸ πολλῶν τισι καὶ μεγάλων ἀγώνων κεκοινωνηκότασ, εἶτ’ ἐναντία θέσθαι τὰ ὅπλα ῥᾳδίωσ, ἵν’ οὕτωσ ἐάσω τὸ κατὰ Θετταλοὺσ καὶ Ἀθηναίουσ οὐ φαῦλον διάφορον.

οὐ γὰρ ἀμνημονεῖν γε φήσομεν οὔτε τῆσ ἐν Ἁλιάρτῳ μάχησ, ἣν ἐνικῶμεν κοινῇ Λακεδαιμονίουσ, οὔτε τῆσ ὕστερον ἐν Κορίνθῳ τῆσ μεγάλησ ἐκείνησ, οὔτε τῆσ πρὸσ Ἀγησίλαον πρὸσ Κορωνείᾳ, τάσ τε ἄλλασ σιωπῶ, καταλέξαι γὰρ ἴσωσ ἁπάσασ οὐ ῥᾴδιον. νὴ Δία, τὸ γὰρ τοῦ βασιλέωσ σοφὸν, ὃσ διῆγεν ἡμᾶσ ἐπ’ ἀνίσων ἐπὶ τοῦ μεγάλου πολέμου. καὶ τί μεῖζον τῆσ ἀπιστίασ ἔχοι τισ ἂν εἰπεῖν δεῖγμα ἢ τὸ φίλον μὲν μηδετέροισ φάσκοντα, ἐχθρὸν δ’ ἀμφοτέροισ, καὶ μηδὲν μᾶλλον τοὺσ ἀνθεστηκότασ μισεῖν ἢ μεθ’ ὧν ἦν ἑκάστοτε; τούτου μὲν ἕνεκα κἂν τὰσ ἐπιορκίασ ἐκείνου ζηλοῖμεν καὶ τἄλλα ὅσα ἐκείνῳ διεσπούδασται κακὰ, ἀλλὰ μὴ τῶν αἰσχρῶν ᾖ, μᾶλλον δ’ ὅλωσ ἄτοπον, ὄντασ Ἀθηναίουσ τὰ τοῦ Πέρσου πονηρεύματα μιμεῖσθαι. οὐδὲ γὰρ οὐδ’ ὁμοίωσ περὶ τῆσ Ἑλλάδοσ ὑμῖν τε κἀκείνῳ βουλευτέον ἐστὶν, ἀλλ’ ἐκείνῳ μὲν ὡσ ἐχθρῷ καὶ μισοῦντι, ὑμῖν δ’ ὡσ ἄρχουσι καὶ προστάταισ. οἶμαι τοίνυν μηδ’ ἄλλωσ ἔχειν λόγον χρηστὸν μηδὲ τῆσ ἐπωνυμίασ ταύτησ ἄξιον χείρουσ φανῆναι Θηβαίων. εἰ γὰρ οἱ μὲν καίπερ εὐτυχηκότεσ οὐκ ἀπολείπουσιν ἡμᾶσ, ἀλλ’ ἐμμένουσι ταῖσ ὑπαρχούσαισ πίστεσιν, ὑμεῖσ δ’ οὐ φροντιεῖτε προϊέμενοι καὶ καταλιπόντεσ ἐκείνουσ, καὶ ταῦτα καλούμενοι, πῶσ οὐχ ὃ μηδὲ λέγειν δεῖ συμβήσεται; οὐ μὴν οὐδ’ ἐκεῖνο καλὸν, βελτίουσ ὑμᾶσ ὑπὸ Θηβαίων ὑπειλῆφθαι ἤπερ ὑφ’ ὑμῶν αὐτῶν ἀποφανθῆναι. τὸ γὰρ ὡσ μεμνημένουσ τῶν δικαίων καὶ φυλάττοντασ τὰ πιστὰ καλούντων ἐκείνων μήθ’ ὑπακοῦσαι καὶ τοῖσ ἑτέροισ αὑτοὺσ δοῦναι, πῶσ ἂν εἰή τὴν αἰσχύνην ταύτην ἐκπεφευγόσ; ἄξιον δ’ ἐξετάσαι πῶσ ποτε ἔχετε αὐτοὶ πρὸσ τοὺσ ἀφισταμένουσ τῶν συμμάχων. ἆρά γε πράωσ καὶ μετρίωσ; οὐκ ἂν φαῖεν οἱ πεπειραμένοι.

εὑρεθήσονται γὰρ τῶν ἐκ προφανοῦσ ἐχθρῶν πολὺ μείζω δίκην δεδωκότεσ αὐτῶν ἔνιοι, καὶ τοῦτο οὐδ’ ἂν εἷσ ὑμῖν ἐπιτιμήσειεν οὐδὲ μέμψαιτο δικαίωσ. ὅλωσ μὲν γὰρ οὐκ ἔστι φέρειν ἀδικούμενον, τὸ δ’ ὑφ’ ὧν ἥκιστα ἐχρῆν ἀπαραίτητον τὴν ὀργὴν παρίστησι. μὴ τοίνυν ἃ τοῖσ ἄλλοισ δίκαια ὡρίσατε, αὐτοὶ ταῦτα ὑπερβαίνοντεσ φανῆτε, ἀλλὰ λογίζεσθε ὅτι ἐκείνων μέν τισι καὶ πρόφασίσ τισ ὕπεστι δι’ ἣν τύχοιεν ἄν ποτε συγγνώμησ, οἱο͂ν μείζουσ εἶναι τοὺσ φόρουσ, ἐλαύνεσθαι, παρεκλέγειν ἰδίᾳ τινὰσ αὐτοὺσ, τὰ τοιαῦτα, ἐφ’ ὑμῶν δ’ οὐδ’ ἂν εἷσ εἴποι τοιοῦτον οὐδὲν, οὐδέ γε ἔχοιτ’ ἂν αὐτοί. πῶσ οὖν οὐχ ὑπερβολὴν δεῖ τινα πίστεωσ εἶναι; οὐ γὰρ δή που γενναῖόν γ’ εἶναι φήσομεν μέχρι τούτου τισὶ συμπράττειν μέχρι ἄν τι χρηστὸν πράξωσι, τηνικαῦτα δ’ ἐχθροὺσ γίγνεσθαι μεταβάλλοντασ αὐτοὺσ ὥσπερ ἠδικημένουσ. ὅλωσ μὲν γὰρ τὸ ἐγκαταλιπεῖν τοὺσ φίλουσ, ἐάν τε ἀτυχοῦντασ ἐάν τε εὖ πράττοντασ, τῆσ αὐτῆσ αἰσχύνησ ἐστὶν ὄνομα· ἔπειτα τοσούτῳ χεῖρον ἐμοὶ γοῦν δοκεῖ καὶ πονηρότερον τὸ τοῖσ εὐτυχοῦσιν ἀπίστουσ εἶναι, ὅσῳπερ οἱ μὲν τοὺσ ἐν ταῖσ συμφοραῖσ προϊέμενοι κἂν ἀδυναμίαν εἰπεῖν ἔχοιεν, δι’ ἣν οὐχ οἱοῖ́ τ’ εἰσὶν αὐτοὺσ ἐξελέσθαι, οἱ δὲ τοῖσ εὖ πράττουσι δυσμεναίνοντεσ φθόνου καὶ βασκανίασ καὶ οὐδεμιᾶσ πολιτικῆσ αἰτίασ δόξαν σχοῖεν ἂν λοιπήν· ὃ πάνθ’ ὑπεραίρει τὰ ἐξ ἀνθρώπων ὀνείδη. ὥσπερ γὰρ, οἶμαι, κυβερνήτῃ παρὰ μὲν τὸν χειμῶνα καὶ τὸν σκηπτὸν ἀφέντι τὴν ναῦν συγγνώμη, οὐρίᾳ δὲ παρὸν πλεῖν προεμένῳ κατηγόρημα καὶ μέμψισ ἄφυκτόσ ἐστιν, οὕτω καὶ ἐπὶ τῶν τοιούτων αἱ μὲν δυσκολίαι τῶν καιρῶν ἀπολογίασ ἐνδιδόασι τοῖσ ἀφεστηκόσιν, αἱ δ’ ἐν ταῖσ εὐτυχίαισ ἀγνωμοσύναι σαφῆ καὶ καθαρὰν τὴν μέμψιν ἐργάζονται. ἔπειτ’ ἔμοιγε οὐδὲ ἀνοητότερον οὐδὲν φαίνεται ἢ τὸ τῶν μὲν πόνων καὶ τῶν κακῶν κοινωνεῖν ἐθέλειν τοῖσ δεομένοισ, ὅταν δ’ ὁ τοῦ κομίζεσθαι τοὺσ καρποὺσ καιρὸσ ἔλθῃ, τότε ἄλλουσ μεθ’ ὅτων τισ πάλιν ταλαιπωρήσεται ζητεῖν. πρὸσ δὲ οὐδ’ ὁρῶ τὸ πέρασ. εἰ γὰρ τοὺσ μὲν κρατουμένουσ ἀεὶ προσδεξόμεθα, ἐπειδὰν δὲ καταστήσωμεν αὐτοὺσ οὗ βουλόμεθα, αὖθισ τοὺσ ἐκείνων ἐχθροὺσ αἱρησόμεθα, ἀεὶ τοῦθ’ ὃ σπουδάζομεν λύσομεν, ὥσθ’ ἡμῖν ἐκ πολέμου πόλεμοσ φύσεται. τί οὖν ἔτι καὶ δεῖ κινδυνεύειν, εἰ τότ’ οὐχ ἕξομεν τὸ ἆθλον ὅταν κτησάμεθα;

ἀλλὰ νὴ Δία ταυτὶ μὲν σαφῆ, ἀδεὲσ δὲ ἄλλωσ συναναλαβεῖν Λακεδαιμονίοισ τὴν δύναμιν καὶ φόβον οὐδ’ ὁντινοῦν ἔχει. ἀλλ’ ἔγωγε, καὶ μηδεὶσ ἐκπλαγῇ πρὸσ τὴν ὑπερβολὴν, οὐκ ὀκνήσαιμ’ ἂν φῆσαι πολὺ μᾶλλον δεδιέναι Λακεδαιμονίουσ τῆσ αὑτῶν κυρίουσ ὄντασ ἢ Θηβαίουσ τῆσ Ἑλλάδοσ. οὗτοι μὲν γὰρ οὐδ’ ἂν ἔχοντεσ τὴν ἀρχὴν φυλάξαι μοι δοκοῦσιν, ἐλάττουσ ὄντεσ τῶν πραγμάτων, ἀλλ’ ἐν ἀκαρεῖ τοῦ χρόνου ῥᾳδίωσ ἂν πάλιν οἱοῖ́περ ἦσαν γενέσθαι, ἐκεῖνοι δ’ ἑώσ ἂν καὶ ἡντινοῦν ἀφορμὴν ἔχωσιν, οὐ χαλεπῶσ ἄν μοι δοκοῦσι κατὰ μικρὸν αὐξηθῆναι, ἐπεὶ καὶ τὸ παλαιὸν ἐκ μικρῶν κομιδῆ καὶ φαύλων πολισμάτων ὁρμηθέντεσ, Βοιοῦ καὶ Κυτινίου καὶ Ἐρινεοῦ, καὶ οὐδένων ὄντεσ σεμνότεροι, ἀλλὰ καὶ ἀγαπητῶσ ἐλθόντεσ οὗ νῦν οἰκοῦσι, δι’ ἡμῶν πρῶτον μὲν Πελοποννήσου τὰσ δύο μοίρασ ἔσχον, Μεσσήνην ἀνελόντεσ, ἔπειτα πάσησ τῆσ Ἑλλάδοσ ἦρξαν δυνάμεωσ κατὰ μικρὸν εὐπορήσαντεσ. ἀλλ’ ὦ μάτην δεδιὼσ, ἡ χάρισ αὐτοὺσ, ἣν ὀφείλουσι τῆσ βοηθείασ ἡμῖν, μετριωτέρουσ ποιήσει, φαίη τισ ἄν. χάρισ δέ ἐστι τίσ ἣν ἀνθρώπων ἴσασί τῳ Λακεδαιμόνιοί ποτε, οἳ τοὐναντίον τοῖσ ἄλλοισ ἀνθρώποισ πεπόνθασιν; οἱ μὲν γὰρ, κἂν τὰ μάλιστα ἀδικηθῶσι, πραότεροι γίγνονται διὰ τὰσ ὕστερον εὐεργεσίασ, Λακεδαιμονίοισ δ’ εἴπερ ἄλλο τι ἐπιτετήδευται καὶ τοῦτ’ ἤσκηται, ὅταν τὰ μέγιστα εὖ πάθωσι, τότε ἐπὶ τοὺσ ποιήσαντασ ἔρχεσθαι. πρῶτον μὲν, ἵν’ ἀπὸ τῶν οἰκείων ἀρξώμεθα, οὗτοι σωθέντεσ ὑφ’ ἡμῶν ἐπὶ τοῦ πολέμου τοῦ πρὸσ τοὺσ βαρβάρουσ, ‐ ἴστε γὰρ δή που τοῦθ’ ὅτι δέκα μὲν ναῦσ εἰσ τὸ ναυτικὸν αὐτοὶ, τετρακοσίουσ δ’ ὁπλίτασ εἰσ Πύλασ παρέσχοντο, καὶ ταῦτ’ ἦν αὐτοῖσ μόνα τὴν πρώτην, ἃ κἂν εἰ πρὸσ Μεγαρέασ ἐπολέμουν, γέλωσ ἦν, τὸ δὲ σύμπαν εἰσ ἡμᾶσ καὶ τὰσ ἡμετέρασ τριήρεισ ἀνήρτητο, αἵπερ οὖν καὶ ἐκώλυσαν τὴν Πελοπόννησον κατὰ πόλιν ληφθῆναι ‐ ἀλλ’ ὅμωσ τοιαύτησ μὲν καὶ τηλικαύτησ εὐεργεσίασ πειραθέντεσ, πρέσβεισ δ’, ὅτε Μαρδόνιοσ προὐκαλεῖθ’ ἡμᾶσ εἰσ συμμαχίαν ἐπὶ δώροισ, ἀντιπέμψαντεσ αὐτοὶ καὶ φωνὰσ οὐκ ἐλάττουσ ἢ νῦν ἀφέντεσ, μὴ προδοῦναι σφᾶσ, οὐ πολὺσ χρόνοσ μετὰ ταῦτα διεγένετο καὶ ἐκώλυον μὲν ἡμᾶσ τειχίζειν τὴν πόλιν, βοήθειαν δὲ εἰσ Ἰθώμην ᾔτησαν μὲν, ἐλθοῦσαν δ’ ἀπέπεμψαν ἀτίμωσ, τὰ τελευταῖσ δὲ εἰσ πόλεμον φανερὸν καταστήσαντεσ ἃ παθεῖν ὤφειλον αὐτοὶ, ταῦθ’ ἡμᾶσ εἰργάσαντο. πάλιν ἐν τούτῳ τῷ πολέμῳ γενομένου χρησίμου βασιλέωσ αὐτοῖσ καὶ τὰ μέγιστα συγκαταπράξαντοσ, πῶσ ἀπεμνημόνευσαν τὴν χάριν;

διὰ Χειρισόφου καὶ Κλεάρχου Κῦρον ἐπῆγον αὐτῷ. καὶ οὐκ ἀπέχρη ταῦτα, ἀλλὰ πάλιν διὰ πάσησ τῆσ Εὐρώπησ ἐλθόντεσ σὺν Ἀγησιλάῳ, τὴν Ἀγαμέμνονοσ στρατείαν ἐπὶ Τροίαν μιμούμενοι, Φαρνάβαζον ἦγον καὶ ἔφερον, καὶ τί κακὸν οὐκ ἐποίουν τὴν βασιλέωσ γῆν καὶ τοὺσ ὑπάρχουσ, ἑώσ ἐπέλιπεν αὐτοὺσ τὸ δύνασθαι καὶ ἡμῖν ὁμοῦ καὶ Θηβαίοισ κἀκείνῳ πολεμεῖν; τίνα δὲ αὖ καὶ τὰ Θηβαίων; ἐπειδὴ τάχιστ’ αὐτοῖσ συγκατειργάσαντο τὸν πόλεμον τὸν πρὸσ ἡμᾶσ, εὐθέωσ περὶ τῆσ αὑτῶν ἐκινδύνευον. ὑπέρευ γε νὴ Δία οὗτοί γε καὶ δικαιότατ’ ἀνθρώπων, εἴποι τισ ἂν, οὕτω γὰρ καὶ μάλιστα ἔμελλον σαφῶσ τὴν αὑτῶν ἄνοιαν κατόψεσθαι. φημὶ κἀγώ. ἀλλ’ οὐ διὰ τοῦτ’ ἐπ’ αὐτοὺσ ἐτράποντο, ἵν’ ἡμῖν χαρίσωνται καὶ δίκην ὑπὲρ ἡμῶν λάβωσι· γέλωσ γὰρ τοῦτό γε; αὑτοὺσ γὰρ ἂν πρότερον ἢ τούτουσ ἐπ’ ἐκείνοισ ἐτιμωροῦντο. ἀλλ’ ἦλθον, οἶμαι, καὶ ἐπὶ τούτουσ ὁδῷ. ὡσ δ’ εἰπεῖν συνελόντα, κληρονομοῦντεσ διαγεγόνασιν ὧν ἀπήλλαξαν αὐτοὺσ ἕκαστοι πολέμων. ἆρ’ ἔχουσι χάριν Λακεδαιμόνιοι τοῖσ εὐεργέταισ καὶ ἀποδιδόασι μείζονα ἢ καθ’ ἃ ἂν λάβωσι; τί ποτ’ οὖν τὸ αἴτιον καὶ τίσ ἡ φύσισ αὐτῶν; δοκοῦσί μοι χειρίστην κρίνειν αἰσχύνην οὐ τὸ μὴ ἀντευποιεῖν τοὺσ ὑπάρξαντασ, ἀλλὰ τὸ εὖ πεπονθέναι δοκεῖν. ἵνα δὲ μὴ τοῦτο ὁμολογῶσι, μεταστρέψαντεσ ἐπ’ αὐτοὺσ ἔρχονται τοὺσ αἰτίουσ τῶν μεγίστων αὐτοῖσ ἀγαθῶν, ἀκριβέστερον δὴ δεικνύντεσ ὅτι οὐδ’ ἡντινοῦν αὐτοῖσ ὀφείλουσι χάριν. ὁ μὲν Λακεδαιμονίων τρόποσ οὗτόσ μοι φαίνεται, δι’ ὃν τῆσ μὲν χρείασ ἀεὶ δούλουσ εἶναι, τῶν δ’ εὐεργετῶν δεσπότασ, ἂν τύχωσι, γίγνεσθαι δοκεῖ μοί τισ αὐτοὺσ ἂν εἰπεῖν ὀρθῶσ. ἆρ’ οὖν οὐδὲ Θηβαίουσ ἔστ’ εἰκὸσ ἡμῖν χάριν εἴσεσθαι, ἂν μετὰ τούτων ἐπ’ ἐκείνουσ ἔλθωμεν; ἀλλὰ μάλιστα μὲν εἰ καὶ γίγνοιτό τισ ἀγνωμοσύνη καὶ διενεχθῆναι δέοι ψευσθέντασ δόξησ, Θηβαίουσ ἔγωγ’ ἂν ἑλοίμην τὸ ἐμαυτοῦ μέροσ πολὺ μᾶλλον, οὓσ καὶ πρότερον Μυρωνίδησ τοὺσ πρεσβυτάτουσ τῶν πολιτῶν ἐξαγαγὼν μετὰ πάντων Βοιωτῶν παρεστήσατο ῥᾳδίωσ, ἢ Λακεδαιμονίουσ, ὑφ’ ὧν ἃ πεπόνθαμεν ἴσμεν.

χωρὶσ γὰρ τῶν ἄλλων Θηβαίοισ μὲν, ἐὰν ἀγνωμονῶσί τι πρὸσ ἡμᾶσ, πολλοὺσ ἔσεσθαι τοὺσ οὐκ ἐπιτρέψοντασ ἡγοῦμαι, μάλιστα δ’ οἷσ νῦν χρῶνται τοὺσ Ἀρκάδασ καὶ τοὺσ Ἀργείουσ καὶ τοὺσ ἄλλουσ, οἳ τοῦτον τὸν τρόπον ἂν ἴδωσιν αὐτοὺσ προσφερομένουσ τοῖσ συμμάχοισ, ἀδίκημα κοινὸν ποιήσονται καὶ μιᾷ γνώμῃ πάντεσ ὡσ ἡμᾶσ μεταστήσονται. Λακεδαιμόνιοι δ’ ἂν αὐξηθῶσι δι’ ἡμῶν καὶ μὴ δικαίωσ μηδ’ ἁπλῶσ ἡμῖν προσφέρωνται, πῶσ ἀπαντήσομεν αὐτοῖσ, ἢ τί ποιήσομεν; μεμψόμεθα ἐν τοῖσ Ἕλλησιν; ἢ δι’ αὐτοὺσ καὶ βοήθειαν αἰτήσομεν; ἢ τί ποιήσομεν ἰσχυροτέρουσ αὐτοὺσ φάσκοντεσ εἶναι; ἀλλ’ ὁ πρὸσ τοῦτ’ ἂν λόγοσ ἐλθὼν σαφὴσ καὶ γνώριμοσ. ὑμεῖσ, ὦ καλῶσ φρονεῖν φάσκοντεσ, τούτουσ τοὺσ ἀνθρώπουσ ἐξὸν ὑμῖν εἰσ πᾶν ἀσθενείασ ἀγαγεῖν καὶ χρῆσθαι κοσμίοισ, οὐ μόνον οὐκ αὐτοὶ τοῦτ’ ἐποιήσατε, ἀλλὰ καὶ Θηβαίουσ διεκωλύσατε καὶ προὔδοτε συμμάχουσ ὄντασ. τί οὖν νῦν καταιτιᾶσθε τὴν ἰσχὺν καὶ τὴν πλεονεξίαν οὓσ αὐτοὶ καθ’ ὑμῶν αὐτῶν καὶ κατὰ τῶν ἄλλων ἠσκήσατε; ὅτι δὲ, ὦ Ἀθηναῖοι, καὶ ἀδεὲσ καθαρῶσ τὸ γοῦν τῶν Θηβαίων ἐστὶ δέοσ οἶμαι δείξειν. λογίζεσθε γάρ. Θηβαῖοι πρὶν παθεῖν ὁτιοῦν ὑφ’ ἡμῶν ἀγαθὸν, μᾶλλον δὲ ἐν χερσὶν ἔτι τῶν προσκρουσμάτων ὄντων, οὐ μόνον οὐκ ἦλθον εἰσ Πειραιᾶ, κελευόντων Λακεδαιμονίων, ἀλλ’ ἔτι καὶ τῆσ τυραννίδοσ καταστάσησ, ἣ καὶ μικρὸν χρόνον εἰ προσδιήρκεσεν, οὐκέτ’ ἂν ἀντέσχεν ἡ πόλισ, πάντων ἄριστοι περὶ ἡμᾶσ ἐγένοντο. παρασχόντεσ γὰρ οἰκείαν καὶ φίλην τὴν σφετέραν αὐτῶν πόλιν, ἀζήμιον καὶ ἄλυπον τὸ μετοικεῖν ἀπέφηναν, Ἀρχίνῳ, Θρασυβούλῳ, τοῖσ ἄλλοισ, οἳ πολλοὶ καθ’ ἡμέραν ἑκάστην ἐγίγνοντο· καίτοι ταῦτα οὐκ ἀκίνδυνα ποιοῦντεσ πρὸσ Λακεδαιμονίων ᾔδεσαν.

εἶτ’ ὦ πρὸσ Διὸσ οἱ παρὰ τοιαύτην συμφορὰν εὐνοϊκῶσ ἡμῖν ἔχοντεσ καὶ οἱ πρὶν ὅτου παρ’ ὑμῶν τεύξονταί ποθ’ ὕστερον εἰδέναι, τοιαύτησ οἰκειότητοσ καὶ φιλίασ ὑπάρξαντεσ, οὗτοι Λακεδαιμονίων ἀπαλλαγέντεσ δι’ ἡμῶν μὴ παρακινήσωσί τι φοβησόμεθα; ἀλλ’ ὑπερβολὰσ ἐκείνων; οὐ τἀναντία δή που δεῖ προσδοκᾶν κατὰ γοῦν τοὺσ λογισμούσ; ἀλλ’ ἐπειδήπερ ἐνταῦθα ἐγενόμην, ἡδέωσ ἂν, ὦ Ἀθηναῖοι, πυθοίμην περὶ Λακεδαιμονίων, ποτέροισ καλῶσ ἔχον ἐστὶ μετ’ αὐτῶν γενέσθαι; πότερον τοῖσ ἐκ Πειραιῶσ; ἀλλ’ ἐξέπεσον δι’ ἐκείνων, καὶ κατελθεῖν ἐπιχειροῦντεσ ἐναντιουμένων πάλιν αὐτῶν ἐπειρῶντο. ἀλλὰ τοῖσ ἐξ ἄστεοσ; ἀλλ’ ἀπολώλασι τό γ’ ἐκείνων μέροσ τῷ δήμῳ παραδοθέντεσ. τῇ δὲ τῆσ πόλεωσ ἀγαθῇ τύχῃ καὶ τῷ καλῶσ βουλεύσασθαι σῶοι καὶ ἀπαθεῖσ τοῦ πλείονοσ ἐσμὲν ἀμφότεροι. πάλιν δὴ περὶ Θηβαίων ἐρήσομαι, ποτέροισ οὐκ ἄξιον συλλαβεῖν αὐτοῖσ; πότερον τοῖσ ἐκ Πειραιῶσ; ἀλλ’ οὐκ ἐρῶ μὲν διὰ Θηβαίουσ, ἐκ Θηβῶν δ’ ὁρμηθέντεσ Φυλὴν κατέλαβον· ἣν καταλαβόντεσ τῆσ ὕστερον εὐτυχίασ καὶ ὧν ἐπεθύμουν κύριοι κατέστησαν. ἀλλὰ δὴ τοῖσ ἐξ ἄστεοσ; ἀλλὰ διὰ ταύτην τὴν κάθοδον τῆσ πρὸσ τοὺσ οἰκείουσ δυσμενείασ καὶ ταραχῆσ εἰσιν ἀπηλλαγμένοι, καὶ τοὺσ αὐτοὺσ ἐχθροὺσ καὶ φίλουσ ὀμωμόκασι κρίνειν. οὐκοῦν ἐχθροὶ μὲν ἀμφοῖν Λακεδαιμόνιοι δείκνυνται, φίλοι δ’ ἀμφοῖν οἱ Θηβαῖοι. κέκριται δὴ τοῦτο πάλαι καὶ οὐ τήμερον πρῶτον· ὀξύτατοσ δ’ ὁ παρὼν καιρὸσ, ἐν ᾧ δεῖ τοῦτο πᾶσι πέρασ ἐπιθεῖναι. τί δὴ λοιπὸν ἢ συνεκτελέσαι τὰ πράγματα τοῖσ Θηβαίοισ καὶ μὴ λιπεῖν τὴν τάξιν, ὃ καὶ τοῖσ ἰδιώταισ αἰσχύνην φέρει, μηδ’ αὐτομόλων ἔργον ποιῆσαι, μεταστάντασ καὶ ἀποδράντασ τὰ πράγματα ἐπ’ αὐτῆσ τῆσ τελευτῆσ ἑστηκότα. ὅμοιον γάρ ἐστι τοῦτό γε ὥσπερ ἂν εἴ τισ πυγμὴν ἤ τι τοιοῦτον ἀγωνιζόμενοσ μέχρι μὲν τῶν ἄθλων ἔλθοι προθύμωσ, ἔπειτ’ ἐξειργασμένων αὐτῷ τῶν πραγμάτων, καὶ τόν γε στέφανον δέον ἤδη λαμβάνειν τοῖσ ἡττωμένοισ αὑτὸν προσνείμειεν ἐξαίφνησ. ἄνθρωπε, ῥιπτεῖσ ἔχων;

ναὶ, φησίν. ἀλλὰ Θηβαῖοι τῆσ δόξησ κληρονομήσουσι νὴ Δί’, ἐάν γε ἡμεῖσ ἀπολειφθῶμεν. ἀλλ’ ἐκεῖνοι τὸν πόλεμον ἀνειλήφασιν. οὐκοῦν ἐν προσθήκῃ γενέσθων, ἡμεῖσ δὲ ἀναδεξώμεθα τὴν προστασίαν. καὶ μὴν οὐδ’ ἀδοξότερον δή που τὸ βοηθεῖν τοῖσ καλέσασιν ἢ τὸ καλεῖν τοὺσ βοηθήσοντασ. οὐ γὰρ οἱ μείζουσ ἐπὶ τοὺσ ἐλάττουσ καταφεύγουσιν, ἀλλὰ τῶν μειζόνων οἱ φαυλότεροι δέονται. διὸ τῶν ἐκβάντων κατὰ τούτουσ ἡ δόξα νικᾷ. θαυμάζω δ’ εἴ τισ τὸ μὲν τῆσ νίκησ καὶ τῶν κατορθωμάτων κοινωνεῖν τὴν πόλιν αἰσχρὸν ἡγεῖται, τὸ δὲ τὴν τῶν ἀτυχημάτων καὶ τῆσ ἥττησ τάξιν λαβεῖν ἔντιμον νομίζει, καὶ σὺν ἄλλοισ μὲν κρατῶν αἰσχύνεται, κληρονομῶν δὲ τῆσ ἑτέρων συμφορᾶσ καλοῦ καὶ λαμπροῦ σχήματοσ ἡγεῖται μερίτησ ἔσεσθαι. εἰ δ’ ὅτι Θηβαίοισ ἤδη τὰ μείζω προεξείργασται, διὰ τοῦτ’ ἀποκνήσομεν, τοὐναντίον οὗ δεῖ πεισόμεθα. νυνὶ γὰρ ὥσπερ ὕλην ἐκκόψαντεσ ἐκεῖνοι καὶ προκαθήραντεσ εὔπορον τὴν ὁδὸν ἡμῖν καὶ ῥᾳδίαν πεποιήκασι καὶ τῶν πραγμάτων καὶ τῶν δυσχερῶν καθ’ αὑτοὺσ ἀπολαύσαντεσ τὴν ἐπὶ τῷ τέλει δόξαν ἡμῖν τετηρήκασιν· οὗ σπανιώτερον οὐδέν ἐστιν εὐτύχημα, ἢ διὰ τῶν ἑτέροισ πεπονημένων εὐδοξίαν οἰκείαν πορίσασθαι δικαίωσ. μόνοισ δ’ οὐχὶ νομίζω τοῖσ ἀπέχειν τὴν δίκην ἡμᾶσ τὴν παρὰ Λακεδαιμονίων φάσκουσιν εἶναι ταῦτα λέγειν. εἰ γὰρ Θηβαίων τοὔργον ποιοῦνται καὶ οὐδὲν εἶναι ταῦτα πρὸσ ἡμᾶσ φασι, πῶσ λέγουσιν εἰληφέναι τὴν δίκην ἡμᾶσ; δῆλον γὰρ ὅτι Θηβαίοισ μὲν ἂν δεδωκότεσ εἰε͂ν, ἡμῖν δ’ ὀφείλουσιν. οὐκοῦν εἰ μὲν αὐτοὶ δι’ ἡμῶν αὐτῶν τετιμωρήμεθα αὐτοὺσ, κἂν ἀποχρῆν εἶπέ τισ· Θηβαίων δὲ τῶν κεκρατηκότων ὄντων οὐκ ἔνεστιν εἰσ τὸ φάσκειν ἐξαρκεῖν καταφεύγειν. αὐτὸ γὰρ ἂν τοῦτο καὶ πάνδεινον εἰή, εἰ Θηβαῖοι μὲν εἰσ ἔχθραν αὐτοῖσ ἐλθόντεσ δίκην ἠδυνήθησαν λαβεῖν ὑπόγυιον, ἡμεῖσ δ’ ὄντεσ οἵπερ ἐσμὲν ταυτὸν τοῦτ’ οὐχὶ ποιήσομεν ἐκ πολλοῦ προοφειλόμενον αὐτοῖσ. ὅλωσ δὲ μήτοι νομίσητε, ἂν νικᾷ τισ Ὀλυμπίασι τὸν ὑπ’ ἄλλου του συγκοπέντα ἥττω φιλοτιμίαν ἔχειν αὐτῷ τὸν στέφανον, μηδ’ ἧττόν τι νικῶντα κηρύττεσθαι, ὅτι τισ προπαρεσκεύασεν αὐτῷ τὸ μέροσ τὴν νίκην, ἀλλ’ ἐκεῖνο λογίζεσθε, εἰ συνηγωνισμένοι ταύτην αὐτὴν τὴν μάχην ἦτε τοῖσ Θηβαίοισ, ἆρ’ οὐκ αἰσχρὸν καὶ παλίμβολον ἦν ἀποδράντασ τῇ ὑστεραίᾳ μετὰ τῶν Λακεδαιμονίων τάττεσθαι; καὶ μὴν συνηγωνίσασθε μὲν ἂν προθύμωσ, εἴ τισ ὑμᾶσ ἐκάλεσε τότ’ εὐθύσ.

τὸ δ’ ὄνειδοσ ὅμοιον, καὶ νῦν ἐὰν ὑπαχθῆτε. οὐ γὰρ ταύτῃ τῇ μάχῃ μόνον, ἀλλὰ καὶ πολλαῖσ ἄλλαισ ταῖσ ἄνω πράττειν ὑπεναντία δόξετε. καὶ μὴν οὐδ’ ἐκποδὼν συμβουλεύσαιμ’ ἂν ὑμῖν οὐδ’ αὐτὸσ ἀμφοτέροισ στῆναι, ἀλλ’ εἰ οἱο͂́ν τ’ εἰπεῖν μᾶλλον τοῖσ Λακεδαιμονίοισ ἢ μηδετέροισ προσθέσθαι. ἐκείνωσ μὲν γὰρ Θηβαίουσ ἀδικοῦντεσ Λακεδαιμονίουσ φήσετ’ οἰκτείρειν, οὕτω δ’ οὔτε Θηβαίοισ τὰ δίκαια φυλάξετε οὔτε τούσδε φίλουσ προσλήψεσθε, δόξαν δὲ οὐ καλὴν ἀργίασ οἴσεσθε, ἣν οὐδέσι μᾶλλον τῶν ὄντων προσήκει φυγεῖν ἤπερ ὑμῖν. διὰ τί; ὅτι πρῶτον μὲν πάντων ὀνειδῶν ἀπηλλαγμένοι τούτου πλεῖστον ἀφεστήκατε, καὶ λόγοσ ἐστὶ παλαιὸσ καὶ γνῶναι τὰ βέλτιστα καὶ πρᾶξαι πάντων ὑμᾶσ ὀξυτάτουσ εἶναι· δῆλον δ’ ἔκ τε τῶν ψηφισμάτων καὶ τῶν ἀγώνων, οὓσ ἐν τῷ παντὶ χρόνῳ πεποίησθε. ἔπειτα νόμοσ παρ’ ὑμῖν, ὡσ ἐγὼ μονίζω, μόνοισ ἐστὶν, ὁ γραφὰσ πεποιηκὼσ ἀργίασ, ἵνα μηδεὶσ σχολάζῃ παρὰ καιρὸν μηδ’ ἀμελῇ, μηδ’ ἀπραγμοσύνην τὸ νωθρὸσ εἶναι καλῇ. ἃ δὲ τοὺσ ἰδιώτασ κεκωλύκατε, τούτοισ αὐτοὺσ ἐνόχουσ δημοσίᾳ φανῆναι κακῶν ἔσχατόν ἐστι. καὶ γὰρ αὖ κἀκεῖνο. εἰ μὲν οἱοῖ́ τ’ εἰσὶν ἀναφέρειν οἱ Λακεδαιμόνιοι, μὴ μετὰ τῶν Θηβαίων ὑμῶν στάντων, οὐ πάρεισιν οἷ προσῆκεν αὐτοὺσ οὐδ’ οἷ δεῖ σπουδάζειν προαγαγεῖν· εἰ δ’ ὑπερσχήσουσιν οἱ Θηβαῖοι, βέλτιον ἐφ’ ὑμᾶσ ἐλθεῖν τοὔνομα ἢ ἐπὶ τοὺσ καὶ χωρὶσ ὑμῶν ἂν κρατήσαντασ. οὐ δεινὸν οὖν ἐξαλεῖψαι Λακεδαιμονίουσ ἐκ τῆσ Ἑλλάδοσ; πάνυ γε, ὅταν περ ἐφ’ ἡμῖν γένωνται καὶ παραδῶσι τὴν πόλιν, ὥσπερ ὑμεῖσ ἐκείνοισ πρότερον. εἰ δ’ ἔγκεινται, τί δεῖ ταῦτ’ ἀποδύρασθαι; τί δὲ τῆσ ψήφου τῆσ ἐκείνων ἀναμιμνήσκειν, ἣν ὅτε τοῖσ ὅπλοισ οὐκ ἐχρώμεθα ἡμεῖσ, τότ’ ἤνεγκαν, οὐ πρότερον;

εἶθ’ οὓσ καὶ αὐτοὶ ψήφῳ σώσαιμεν ἂν, κατὰ τούτων τοῖσ ὅπλοισ χρησόμεθα; νὴ Δί’ εἰκότωσ, ἵνα γε τῇ ψήφῳ σώσωμεν. δεῖ γὰρ αὐτοὺσ εἰσ τὴν αὐτὴν τύχην ἐλθεῖν, εἴπερ τὴν αὐτὴν ψῆφον ἀνταπολήψονται παρ’ ἡμῶν. ἔτι τοίνων καὶ ἐναντίοσ ἐστὶν οὗτοσ ὁ λόγοσ τῆσ βοηθείασ, ὑπὲρ ἧσ οὗτοι λέγουσιν. ὥσπερ γὰρ εἰ μηδὲν ἦν ὑπόλοιπον, ἀλλὰ ψήφου μόνησ καιρὸσ ἦν, ἔδει σώζειν αὐτοὺσ, ἐπειδήπερ ἀρκούντωσ ἐτετιμωρήμεθα, οὕτω νῦν καθαιρετέον καὶ καταγωνιστέον ἐστὶν, ἐπειδήπερ ἀντέχοντεσ ὁρῶνται. ταύτησ μὲν οὖν τῆσ φιλανθρωπίασ συνεύχομαι τὸν καιρὸν ἐλθεῖν· τῶν δὲ παρόντων πραγμάτων οὔ φημι δεῖν ἐκκρουσθῆναι διὰ ῥημάτων εὐπρέπειαν, οὐδ’ ἀνεῖναι Λακεδαιμονίουσ βεβλημένουσ, οἵ γε, ὑμᾶσ ἂν ἐκφεύγωσιν, ὕστερον οὐχὶ ληφθήσονται. πρὸσ Διὸσ, πόσου ποτ’ ἂν ἐπρίασθε, ὅτε ἤρχεσθε ὑπ’ αὐτῶν καὶ ὑβρίζεσθε ὑπὸ τῶν τυράννων, εἰσ τοιοῦτον καιρὸν περιστῆναι τὰ πράγματα καὶ τοιαύτην λαβὴν ὑμῖν παραπεσεῖν; ἐγὼ μὲν κἂν τῆσ σωτηρίασ. εἰ δέ τισ τὸ τῶν Λακεδαιμονίων ὄνομα ἢ τὰ σεμνὰ τῆσ χώρασ ἐν αἰδοῖ ποιεῖται, καὶ δεινὸν αὐτῷ τι φαίνεται καὶ σχέτλιον τὴν ἐπ’ Εὐρώτᾳ γῆν πειραθῆναι πολεμίων ἐμβολῆσ, οὐδὲν ἀτιμοτέρα τῶν παρ’ ἐκείνοισ τόπων Ἐλευσὶσ αὕτη, τὸ Θριάσιον, Ἀχαρναὶ, τὰ ἄλλα ὅσα μυριάκισ κατατέτμηται. ταῦτ’ οὖν αὐτὸν παραμυθείσθω καὶ ῥᾷον οἴσει. οὐ γὰρ δή που τὸ μὲν δῃοῦν Λακεδαιμονίοισ ἀποδώσομεν, τὸ δ’ ἡσυχάζειν πορθουμένουσ ἡμῖν ἀποκείσεται, ὥσπερ τῇ μὲν Ἀττικῇ σύνηθεσ ὂν τὸ φθείρεσθαι, τῇ δὲ ἐκείνων γέρασ τι καὶ τιμὴν ἀνεῖσθαι τὸ μόνην ἐξαίρετον εἶναι τῶν τοῦ πολέμου κακῶν. ἀλλ’ εἴ γέ τινα ἔδει χώραν ἀπαθῆ τούτων εἶναι, τὴν ἡμετέραν ἔδει. καὶ γὰρ ἡ πρώτη καρποὺσ ἐνεγκοῦσα καὶ μεταδοῦσα τοῖσ Ἕλλησιν, οὐ μόνον Λακεδαιμονίοισ, ἐστὶν αὕτη, καὶ ὁ θεὸσ ταύτην μητρόπολιν τῶν καρπῶν εἴρηκεν, οὐ τὴν Λακεδαιμονίων, καὶ τἄλλα ὅσα θεῖα ταύτῃ παρὰ πάντων ἐπιφημίζεται, οὐ τῇ Λακεδαιμονίων· καὶ διὰ ταύτην καὶ τοὺσ ταύτησ ἐνοίκουσ ἀδῄωτοσ ἡ τῶν ἄλλων ἔμεινε γῆ. καὶ δικαιότερον δήπουθεν, ὦ Δήμητερ, Ἀθηναίουσ ὄντασ τὰ αὑτῶν περιστέλλειν ἐστὶν ἢ τὰ Λακεδαιμονίων.

ἥσθην δὲ ἐφ’ οἷσ Ἡρακλέουσ καὶ τῶν Ἡρακλέουσ παίδων ἐμνήσθη τισ, ὥσπερ εἰσ Λακεδαιμονίουσ, ἀλλ’ οὐκ εἰσ Θηβαίουσ πολὺ μᾶλλον ταῦθ’ ἡμῖν πεφιλοτιμημένα, εἰ μὴ καὶ τὸν Ιὄλεων Σπαρτιάτην ἀποφαίνουσι. θαυμάζω δ’ ὅπωσ οὐ καὶ τὸν Οἰδίπουν προσέθηκαν ὡσ ἐδεξάμεθα, οὐδὲ καὶ τοῦτο εἰσ τὴν Λακεδαιμονίων τιμὴν ἀνήνεγκαν. ἐγὼ δ’ εὖ οἶδ’ ὅτι καὶ ταῦτα καὶ πολὺ πλείω τούτων κοινὰ πρὸσ Θηβαίουσ ἂν ὑμῖν ἐπέπρακτο, εἰ τοιαῦται παρέπιπτον ἀφορμαί. καὶ οὐκ ἐμὲ λέληθεν ὅτι καὶ τούτων ἕκαστον τῶν νῦν ὑπαρχόντων ἦν ὅτ’ ἄπρακτον ἦν, ἀλλ’ ὅμωσ ἐπὶ καιρῶν ἕκαστα ἐγένετο. οὐ μὴν οὐδενὶ τῶν ἔμπροσθεν τοιοῦτοσ καιρὸσ ὑπῆρξεν οἱο͂́σ περ ὁ τῶν νῦν ἔργων τούτων. νυνὶ γὰρ εἰσ ὑμᾶσ πάντ’ ἀνάκειται τὰ τῶν Ἑλλήνων. μένουσι μὲν Θηβαῖοι πιστοὶ καίπερ εὐτυχηκότεσ, Λακεδαιμόνιοι δὲ ὑποκεχωρήκασιν. ὑπάρχει δ’ ὁμοῦ Θηβαίοισ τὰ πιστὰ φυλάξαι καὶ δίκην παρὰ τῶν πολεμησάντων ὑμᾶσ λαβόντασ προεστάναι τὸ λοιπὸν τῆσ Ἑλλάδοσ ἀσφαλῶσ μετὰ τοῦ δεῖξαι πᾶσιν ἀνθρώποισ περὶ τῆσ πόλεωσ τὰ κάλλιστα, τοὺσ ἐπιβουλεύσαντασ ὅπωσ μεταχειρίζεται, καὶ τοῖσ ὑπάρξασί τινοσ εὐεργεσίασ ὅπωσ χρῆται διὰ τέλουσ. ὀλίγου δέω λέγειν οὐδὲ φιλάνθρωποι φανῆναι δυνήσεσθε, εἰ μὴ καὶ πρότερον χαλεποὶ γίγνεσθε. ἂν γὰρ ἐπεξελθόντεσ τῷ πολέμῳ μέχρι παντὸσ καὶ παραλαβόντεσ τοὺσ ἄνδρασ, τὴν πόλιν, τὰ κτήματα, τηνικαῦτα σώσητε, ἔχοντεσ ὅ τι ἂν βούλησθε χρήσασθαι, τότ’ αἰσθήσονται τῆσ φιλανθρωπίασ ὑπὸ τοῦ καιροῦ Λακεδαιμόνιοι, καίπερ οὐκ ὄντεσ οἱοῖ τῶν εὖ ποιούντων αἰσθάνεσθαι. τόθ’ ὁμοῦ καὶ ἄνδρασ καὶ δικαίουσ νομιοῦσιν ἅπαντεσ ὑμᾶσ. μέμνησθε, ὦ Ἀθηναῖοι, τῆσ ἐν Σικελίᾳ συμφορᾶσ· τότε Συρακοσίοισ παρόντεσ οὗτοι Λακεδαιμόνιοι νενικηκόσιν οὐ παρὰ μικρὸν, ἀλλ’ ὡσ καὶ τὰσ ναῦσ ἡμῶν ἁπάσασ διεφθαρκέναι καὶ ὅπλα καὶ σώματα εἰληφέναι τὰ μὲν ἐν τῇ θαλάττῃ, τὰ δὲ ἐν τῇ γῇ, καὶ μηδὲν ὧν ἂν εὔξαντο ἐνδεῖν αὐτοῖσ, τί ἐποίησαν ὁρῶντεσ φεύγοντασ ἡμᾶσ πεζοὺσ καὶ τραυματίασ οὐκ ὀλίγουσ ἀπολελοιπότασ; ἆρ’ ἐβοήθησαν, ἢ μετετάξαντο;

οὐ μὲν οὖν ἀπέστησαν πρὶν παρέδωκαν οἱ στρατηγοὶ σφᾶσ αὐτοὺσ καὶ τὸ στράτευμα αὐτοῖσ. τηνικαῦτα δὲ τοὺσ μὲν ἀπέκτειναν, τοὺσ δ’ ὅπωσ αὐτοῖσ ἔδοξεν οὕτω μετεχειρίσαντο, καὶ οὐ προσέθηκα ὅτι σπονδῶν οὐσῶν πρὸσ ἡμᾶσ αὐτοῖσ, ἃσ ὅτε τοὺσ αἰχμαλώτουσ ἐκομίζοντο ἐποιήσαντο. οὐκοῦν ὅταν καὶ νῦν ἡμῖν μετὰ Θηβαίων ἐπιοῦσι παραδῶσιν ἑαυτοὺσ ἐν τῷ μέρει καὶ εἰσ ἃ τότ’ ἤγαγον Νικίαν ἀφίκωνται, τότε μὴ μιμησώμεθα αὐτοὺσ, ἀλλ’ ὑπερβαλώμεθα τῇ μεγαλοψυχίᾳ διατηρήσαντεσ· πρότερον δὲ μὴ κατεπειγώμεθα, μὴ μεταγνῶμεν. οἶμαι τοίνυν κἀκεῖνο δεῖν προσκοπεῖν, ὅπωσ μὴ τρέψομεν, ὦ Ἀθηναῖοι, Θηβαίουσ πρὸσ ὃν οὐ βουλόμεθα· εἴπω σαφῶσ; βασιλέα. οὐ γὰρ ἔσθ’ ὅπωσ ἡσυχάσουσιν ἁμαρτόντεσ ἡμῶν, ἀλλ’ ἐπ’ ἄλλον τινὰ ἥξουσιν· οὗτοσ δ’ ἐκεῖνοσ γένοιτ’ ἂν αὐτοῖσ. ὅπου γὰρ νῦν ἐπὶ Λακεδαιμονίουσ ὑμῶν δέονται, πῶσ οὐκ ἐφ’ ὑμᾶσ γε ὁμοῦ καὶ Λακεδαιμονίουσ βασιλέωσ δεήσονται; ἀλλὰ μὴν εἰ τοῦτ’ ἔσται, πῶσ καλῶσ ἢ δικαίωσ περὶ τῶν Ἑλλήνων βεβουλεῦσθαι φήσομεν, σαφῶσ οὕτωσ τὸν βάρβαρον αὐτοῖσ ἐπενηνοχότεσ; εἶτα Λακεδαιμόνιοι μὲν ἐν μυχῷ τῆσ Πελοποννήσου καὶ δεινοὶ τὸ κατὰ σφᾶσ ἀεὶ ζητεῖν, ἡ δ’ Ἀττικὴ πρόκειται ἔνθεν μὲν Θηβαίοισ, ἐκ θαλάττησ δὲ τῷ βασιλεῖ· καὶ κατὰ τὴν παλαιὰν στρατείαν ἐνταῦθα ὁ πᾶσ πόνοσ καὶ ἡ τριβὴ συνηνέχθη. μὴ τοίνυν Λακεδαιμονίουσ παρὰ καιρὸν οἰκτείροντεσ ἄκαιρον πόλεμον τῇ πόλει μηδὲ τοῖσ Ἕλλησι περιστήσωμεν, ἀλλ’ ὑπομείνωμεν προστάται μᾶλλον τοῦ πρὸσ Λακεδαιμονίουσ πολέμου γενέσθαι ἢ ’κείνουσ ἀπαλλάξαντεσ αὐτοὶ πράγμασι καὶ κακοῖσ ἀνυποστάτοισ συνέχεσθαι. ἐμοὶ μὲν ταυτὶ περὶ τούτων δοκεῖ· γενοίμην δ’ ἐπὶ Λακεδαιμονίοισ, εἴ τι τῇ Θηβαίων εἶπον εὐνοίᾳ καὶ μὴ καθαρῶσ ὑπὲρ ὑμῶν ἅπαντα.

MENU NAVIGATION

호흡부호 보기

강세부호 보기

장단부호 보기

작은 Iota 보기

모든 부호 보기

Ancient Greek Text

Aristides, Aelius, Orationes, Λευκτρικὸσ β# ὑπὲρ Θηβαίων πρῶτος

(아리스티데스, 아일리오스, 연설, Λευκτρικὸσ β# ὑπὲρ Θηβαίων πρῶτος)

상위

목록

SEARCH

MENU NAVIGATION