Aristides, Aelius, Orationes, Ιἑροὶ λόγοι β#

(아리스티데스, 아일리오스, 연설, Ιἑροὶ λόγοι β#)

φέρε δὴ καὶ τῶν ἀνωτέρω μνημονεύσωμεν, ἐάν τι δυνώμεθα· ὧν τὸ μὲν ἐξ ἀρχῆσ οὐδὲν ἡμῖν ἐπῄει γράφειν, ἀπιστίᾳ τοῦ μὴ περιέσεσθαι· ἔπειτα καὶ τὸ σῶμα οὕτωσ ἔχον οὐκ εἰά σχολάζειν τούτοισ. χρόνου δὲ αὖ προελθόντοσ ἕν τι τῶν ἀδυνάτων εἶναι ἐδόκει καὶ μνημονεῦσαι ἕκαστα καὶ δι’ ἀκριβείασ εἰπεῖν· κρεῖττον οὖν εἶναι σιωπᾶν ὅλωσ ἢ λυμήνασθαι τοσούτοισ ἔργοισ. καὶ πολλαί μοι παραιτήσεισ ἐγίγνοντο ὑπὲρ τούτων καὶ πρὸσ τὸν θεὸν καὶ πρὸσ τοὺσ ἐπιτηδείουσ τοὺσ ἀεὶ δεομένουσ εἰπεῖν καὶ ποιῆσαι περὶ αὐτῶν. νυνὶ δὲ τοσούτοισ ἔτεσι καὶ χρόνοισ ὕστερον ὄψεισ ὀνειράτων ἀναγκάζουσιν ἡμᾶσ ἄγειν αὐτά πωσ εἰσ μέσον. καίτοι τοσοῦτόν γε ἔχω λέγειν, ὅτι εὐθὺσ ἐξ ἀρχῆσ προεῖπεν ὁ θεὸσ ἀπογράφειν τὰ ὀνείρατα· καὶ τοῦτ’ ἦν τῶν ἐπιταγμάτων πρῶτον. ἐγὼ δὲ τῶν μὲν ὀνειράτων τὴν ἀπογραφὴν ἐποιούμην, ὁπότε μὴ δυναίμην αὐτοχειρίᾳ, ὑπαγορεύων· οὐ μέντοι προσετίθην οὔτ’ ἐν οἷσ ὄντι προσεγίγνετο ἕκαστα οὔθ’ ὁποῖ’ ἄττ’ ἀπέβαινεν ἐξ αὐτῶν, ἀλλ’ ἤρκει μοι ὥσπερ ἀφοσιοῦσθαι πρὸσ τὸν θεὸν, ἅμα μὲν διὰ τὴν ἀδυναμίαν, ὥσπερ ἔφην, τοῦ σώματοσ, ἅμα δὲ οὐκ ἄν ποτε ἤλπισα εἰσ τοσοῦτον προβήσεσθαι προνοίασ τὸν θεόν· ἡ δ’ Ἀδράστεια κεκλήσθω μοι σὺν αὐτῷ. ἔτι δὲ καὶ τῷ μὴ πάντα ἐξ ἀρχῆσ ἀρξάμενοσ γράφειν, ὥσπερ δακνόμενοσ καὶ τὰ λοιπὰ προϊέμην, τὰ μὲν ὡσ ἂν ἑκών τισ, τὰ δὲ ὡσ ἄκων· ἑτέρασ δὲ ὁδοὺσ χαρίτων εὑρ́ισκον πρὸσ τὸν θεόν· ἐπεὶ μυριάδασ γε ἐπῶν οὐκ ἔλαττον ἢ τριάκοντα ἡγοῦμαι τῆσ ἀπογραφῆσ εἶναι, ἀλλ’ οὔτ’ ἐπελθεῖν δή που ῥᾴδιον αὐτὰσ οὔτ’ ἐφαρμόττειν ἑκάστοισ ὅπωσ εἶχε τὰ τῶν χρόνων· πρόσ τε τούτοισ ἔστιν ἃ καὶ διεφορήθη ἐν τῇ παντοδαπῇ φθορᾷ καὶ ἀκρασίᾳ τῶν κατ’ οἶκον περὶ τοὺσ χρόνουσ τούτουσ. ὑπόλοιπον οὖν ἐστι κεφάλαια λέγειν, ἄλλα ἄλλοθεν ἀναμιμνησκόμενον, ὅπωσ ἂν ὁ θεὸσ ἄγῃ τε καὶ κινῇ· καλοῦμεν δ’ αὐτὸν καὶ πρὸσ αὐτὰ ταῦτα, ὥσπερ πρὸσ ἅπαντα.

πάντωσ δ’ ἐστὶ πρὸσ ἅπαντα κλητὸσ, εἰ δή τισ θεῶν. ἐπειδὴ γὰρ ἐκομίσθην ἀπὸ τῆσ Ἰταλίασ, πολλὰ καὶ παντοῖα συνειλοχὼσ τῷ σώματι ἀπὸ τῶν συνεχῶν καμάτων τε καὶ χειμώνων, οἷσ ἐχρησάμην ἀπιὼν διὰ Θρᾴκησ καὶ Μακεδονίασ, ἔτι κάμνων ἐξελθὼν οἴκοθεν, ἦν τοῖσ ἰατροῖσ ἀπορία πολλὴ μὴ ὅτι ὠφελεῖν οὐκ ἔχουσιν, ἀλλ’ οὐδὲ γνωρίσαι ὅ τι εἰή τὸ σύμπαν. χαλεπώτατον δ’ ἁπάντων καὶ ἀπορώτατον ὅτι τοῦ πνεύματοσ ἀπεκεκλείμην, καὶ μετὰ πολλῆσ τῆσ πραγματείασ καὶ ἀπιστίασ μόλισ ἄν ποτε ἀνέπνευσα βιαίωσ καὶ ἀγαπητῶσ, πνιγμοί τε παρηκολούθουν συνεχεῖσ ἐν τῷ τραχήλῳ καὶ τὰ νεῦρα ἐπεφρίκει καὶ σκέπησ ἔδει πλείονοσ ἢ φέρειν δυναίμην· χωρὶσ δ’ ἕτερα ἀμύθητα ἠνώχλει. ἐδόκει δὴ χρῆναι τοῖσ ὕδασι χρήσασθαι τοῖσ θερμοῖσ, εἴ τι δυναίμην γενέσθαι ῥᾴων, ἢ τὸν ἀέρα μᾶλλόν πωσ ἀνασχέσθαι· καὶ γὰρ ἦν ἤδη χειμῶνοσ ὡρ́α, ἀπέχει δὲ τῆσ πόλεωσ οὐ πολύ. ἐνταῦθα πρῶτον ὁ σωτὴρ χρηματίζειν ἤρξατο. ἀνυπόδητόν τε γὰρ προελθεῖν ἐπέταξε καὶ ἐβόων δὴ ἐν τῷ ὀνείρατι ὡσ ἂν ὕπαρ τε καὶ ἐπ’ ὀνείρατι τετελεσμένῳ, μέγασ ὁ Ἀσκληπιὸσ, τετέλεσται τὸ πρόσταγμα. ταῦθ’ ἅμα προϊὼν ἐδόκουν βοᾶν. μετὰ ταῦτα κλῆσισ καὶ ἄφιξισ ἀπὸ Σμύρνησ εἰσ Πέργαμον μετὰ τῆσ ἀγαθῆσ τύχησ. τὰ δ’ ἐντεῦθεν ἔστι μὲν οὐ κατ’ ἄνθρωπον διηγήσασθαι, ἐγχειρητέον δὲ, ὥσπερ ὑπεθέμην, ἐξ ἐπιδρομῆσ ἔνια αὐτῶν διελθεῖν. εἰ δέ τισ τὰ ἀκριβέστατα γνῶναι βουλήσεται τῶν γεγενημένων ἡμῖν παρὰ τοῦ θεοῦ, ὡρ́α τὰσ διφθέρασ αὐτῷ ζητεῖν καὶ τὰ ὀνείρατα αὐτά. καὶ γὰρ ἰάματα παντὸσ εἴδουσ καὶ διαλόγουσ τινὰσ εὑρήσει καὶ λόγουσ ἐν μήκει καὶ φάσματα παντοῖα καὶ προρρήσεισ ἁπάσασ καὶ χρησμῳδίασ περὶ παντοδαπῶν πραγμάτων, τὰσ μὲν καταλογάδην, τὰσ δὲ ἐν μέτροισ γεγονυίασ, καὶ χαρίτων πάντ’ ἄξια τῷ θεῷ μειζόνων ἤ τισ ἂν εἰκάσαι. νῦν δὲ ἐνθένδε ποθὲν ἀρξώμεθα, ὡσ ἐπειδὴ ἐγενόμεθα ἐν τῷ ἱερῷ, τῇ πρώτῃ τῶν νυκτῶν φανεὶσ ὁ θεὸσ τῷ τροφεῖ μου ἐν τῷ Σαλβίου τοῦ νῦν ὑπάτου σχήματι ‐ ὅστισ δὲ ὁ Σάλβιοσ οὔπω τότε γε ᾔδειμεν· ὁ δ’ ἐτύγχανε προσεδρεύων τῷ θεῷ κατ’ ἐκεῖνον τὸν χρόνον ‐ ἔφη δ’ οὖν ὁ τροφεὺσ ὡσ ἐν τούτῳ δὴ τῷ σχήματι διαλεχθείη πρὸσ αὐτὸν περὶ τῶν λόγων τῶν ἐμῶν ἄλλα τε δὴ, οἶμαι, καὶ ὅτι ἐπισημήναιτο ὡδὶ λέγων, ἱεροὶ λόγοι.

ταῦτα μὲν εἰσ τοσοῦτον. μετὰ δὲ ταῦτα ἐδίδου τὰ ἰάματα αὐτῷ μοι, ὧν πρῶτον ἦν, ὡσ ἔγωγε μέμνημαι, ὁ τοῦ βαλσάμου ὀπὸσ, εἶναι δ’ αὐτὸν δωρεὰν τοῦ Τελεσφόρου τοῦ Περγαμηνοῦ· ἔδει δ’ αὐτῷ χρῆσθαι λούμενον ἐξιόντα ἐκ τοῦ θερμοῦ ὕδατοσ εἰσ τὸ ψυχρόν· ἔπειτα ῥύμματα ἄττα διὰ σταφίδων τε καὶ ἑτέρων μικτὰ, ἔπειτα μυρία ἐπὶ μυρίοισ, ἃ πάντα παρεὶσ ἀναγκαίωσ τῶν παραδόξων μνησθῆναι βούλομαι. πόθεν οὖν τισ ἄρξηται, πολλῶν τε καὶ παντοίων ὄντων, καὶ ἅμα οὐκ ἐν μνήμῃ πάντων, πλήν γε δὴ τῆσ χάριτοσ τῆσ ὑπὲρ αὐτῶν; ἔπεμψέ με εἰσ Χίον φήσασ πέμπειν καθάρσεωσ ἕνεκα. ἀπῄειμεν οὖν τὴν ἐπὶ Σμύρνησ, καὶ μάλα ἐν ἀηδίᾳ ποιούμενοι καὶ νομίζοντεσ ἄνευ προστάτου γίγνεσθαι καὶ ὡσ ἀληθῶσ ἐφ’ ἡμῶν αὐτῶν πλεῖν, ἐπειδὴ τοῦ ἱεροῦ ἐγιγνόμεθα ἔξω. ὃν μὲν οὖν τρόπον ἅπαντεσ ἐξεπλάγησαν ἐν τῇ Σμύρνῃ, ὡσ εἶδον φανέντα παρ’ ἐλπίδασ αὐτοῖσ, τί τισ ἂν λέγοι; ὡσ δ’ ἐγενόμεθα ἐν Κλαζομεναῖσ, ἐδόκει χρῆναι περαιώσασθαι εὐθὺ Φωκαίασ. καὶ ἐπειδὴ ἦμεν περὶ τὰσ νήσουσ, Δρυμοῦσαν καὶ Πήλην, αὔρα τισ εὔρου ὑπήρχετο καὶ περαιτέρω προϊόντων εὖροσ ἤδη λαμπρὸσ, καὶ τέλοσ ἐξερράγη πνεῦμα ἐξαίσιον. καὶ τὸ πλοῖον ἐκ πρῴρασ ἀρθὲν ἐπὶ πρύμναν ὤκλασε καὶ μικροῦ κατέδυ· ἔπειτα ἐπεκλύζετο ἔνθεν καὶ ἔνθεν· ἔπειτα ἀπεστράφη ἔξω πρὸσ τὸ πέλαγοσ. ἱδρὼσ δὲ καὶ θόρυβοσ ναυτῶν καὶ βοαὶ πᾶσαι τῶν ἐμπλεόντων, συνέπλεον γὰρ δὴ καὶ τῶν ἐπιτηδείων τινέσ· ἐμοὶ δὲ τοσοῦτον ἤρκεσεν εἰπεῖν, ὦ Ἀσκληπιέ. πολλὰ δὲ καὶ παντοῖα κινδυνεύσαντεσ καὶ τέλοσ περὶ αὐτὴν τὴν καταγωγὴν μυριάκισ ἀνατραπέντεσ καὶ ἀπωσθέντεσ καὶ πολλὴν ἀγωνίαν τοῖσ ὁρῶσι παρασχόντεσ διεσώθημεν ἀγαπητῶσ καὶ μόλισ. ἐπεὶ δὲ νὺξ ἧκε, τήν τε κάθαρσιν ὁ θεὸσ κελεύει ποιεῖσθαι, σημήνασ ἀφ’ ὧν. καὶ ἐγένετο μέντοι οὐδὲν ἐλάττων ἢ ὑπὸ ἐλλεβόρου, ὡσ ἔφασκον οἱ τούτου ἔμπειροι, ἅτε καὶ ὑπὸ τοῦ κλυδωνίου πάντων κεκινημένων. καὶ φράζει δὴ τὸ πᾶν, ὡσ εἱμαρμένον τε εἰή ναυαγῆσαί μοι καὶ τούτου ἄρα ἕνεκα καὶ ταῦτα συμβαίη·

καὶ νῦν ἔτι δέοι ὑπὲρ ἀσφαλείασ καὶ τοῦ παντάπασιν ἐκπλῆσαι τὸ χρεὼν, ἐμβάντα εἰσ λέμβον ἐν τῷ λιμένι οὕτω ποιῆσαι, ὡσ τὸν μὲν λέμβον ἀνατραπῆναι καὶ καταδῦναι, αὐτὸν δὲ ἐξάραντόσ τινοσ ἐξενεχθῆναι πρὸσ τὴν γῆν· ἐν γὰρ τούτῳ τελεῖσθαι τὰ ἀναγκαῖα. ἐποιοῦμεν ταῦτα ἄσμενοι δηλονότι. καὶ πᾶσι δὴ θαυμαστὸν ἐδόκει τὸ σόφισμα τῆσ ναυαγίασ ἐπ’ ἀληθινῷ τῷ κινδύνῳ γενόμενον. οὗ δὴ καὶ ἔγνωμεν ὅτι κἀκ τοῦ πελάγουσ ἄρα αὐτὸσ ὁ σεσωκὼσ ἦν. ἐπιθήκη δὲ τῆσ εὐεργεσίασ ἡ κάθαρσισ. μετὰ δὲ ταῦτα κατεῖχεν ἐν τῇ Φωκαίᾳ, θαυμαστὰ οἱᾶ σημαίνων, οὐ μόνον εἰσ τὸ σῶμα ἔχοντα, ἀλλὰ καὶ ἄλλα πολλὰ ἐπὶ πολλοῖσ. καὶ δὴ καὶ τῶν ἀνέμων ἐπιεικῶσ τοὺσ μέλλοντασ ἔσεσθαι προηκούομεν, ὥστε ὁπότε ἀκούοι τὰ ὀνείρατα ὁ ξένοσ ἡμῶν ὁ Ῥοῦφοσ ‐ ἦν δὲ καὶ τἄλλα πρῶτοσ Φωκαέων, καί πωσ οὐδ’ αὐτὸσ ἀνήκοοσ Ἀσκληπιοῦ ‐ πολλὴν εἶναι τὴν ἔκπληξιν αὐτῷ ταῦτα ἀκούοντι παρ’ ἡμῶν ἔνδον, ἃ ἔξω καταλελοιπὼσ εἰσῄει. καὶ δὴ γάλακτόσ ποτε ἐδέησε τοῦ θεοῦ κελεύσαντοσ· ἦν δὲ οὔπω· σχεδὸν γὰρ ἦν τετρὰσ ἐπὶ δέκα τοῦ δευτέρου μηνὸσ, ὡσ νομίζομεν οἱ ταύτῃ, ἐδόκει δὲ χρῆναι ζητεῖν. καὶ πορευθεὶσ ὁ Ῥοῦφοσ εἰσ ἐσχατιάν τινα τῶν αὑτοῦ εὑρίσκει τετοκυῖαν ὀί̈ν αὐτονυχὶ, καὶ κομίσασ δίδωσι τὸ γάλα. τέλοσ δὲ ἀφίησιν ἡμᾶσ ὁ θεὸσ τοῦ πλοῦ τοῦ εἰσ τὴν Χίον, ἄλλα τε δὴ καὶ δείξασ καὶ προειπὼν, καὶ ἐφ’ ἅπασιν ἔδοξα ὡσ κατεσχισμένον τε εἰή τὸ πλοῖον καὶ οὐδὲν ἔτι. ἔστι δὲ χωρίον Γενναὶ̈σ, ἀπέχον τῆσ Φωκαίασ οὐ πολὺ, ἐνταῦθα ἡμέρασ τινὰσ διαγαγὼν ἡμᾶσ ἐν τοῖσ ὕδασιν ἐπανῆγεν εἰσ τὴν Σμύρναν. ὡσ τοίνυν ἐγενόμεθα ἐν τῇ Σμύρνῃ, φαίνεταί μοι ἐν τοιῷδέ τινι σχήματι. ἦν ἅμα μὲν Ἀσκληπιὸσ, ἅμα δὲ Ἀπόλλων, ὅ τε δὴ Κλάριοσ καὶ ὁ καλλίτεκνοσ καλούμενοσ ἐν Περγάμῳ, οὗ ὁ πρῶτοσ τῶν ναῶν τῶν τριῶν ἐστιν. ἐν τούτῳ τῷ σχήματι στὰσ ἔμπροσθεν τῆσ εὐνῆσ προβαλὼν τοὺσ δακτύλουσ καὶ χρόνουσ τινὰσ συλλογισάμενοσ, ἔχεισ, ἔφη, δέκα ἔτη παρ’ ἐμοῦ καὶ τρία παρὰ τοῦ Σαράπιδοσ ‐ καὶ ἅμα τὰ τρία καὶ δέκα ὡσ ἑπτακαίδεκα ἐφάνη τῇ θέσει τῶν δακτύλων ‐ ταῦτα δὲ εἶναι οὐκ ὄναρ, ἀλλ’ ὕπαρ, εἴσεσθαι δὲ καὶ αὐτόν.

καὶ ἅμα κελεύει καταβάντα εἰσ τὸν ποταμὸν τὸν πρὸ τῆσ πόλεωσ ῥέοντα λούσασθαι, ἡγήσεσθαι δὲ τῆσ ὁδοῦ παῖδα ἄνηβον, καὶ δείκνυσι τὸν παῖδα. καὶ τὰ μὲν κεφάλαια τῆσ ἐπιφανείασ ταῦτά ἐστιν, ὡσ ἀντὶ τοῦ παντόσ γ’ ἂν ἐποιησάμην καὶ καθ’ ἕκαστα δύνασθαι δι’ ἀκριβείασ διεξελθεῖν. ἦν δὲ καὶ δὴ μέσοσ χειμὼν καὶ βορέασ μέγασ καὶ κρυμὸσ, καὶ αἱ ψηφῖδεσ οὕτωσ ὑπὸ τοῦ πάγου πρὸσ ἀλλήλασ ἐδέδεντο ὥστε ἐοικέναι κρυστάλλῳ συνεχεῖ, καὶ τὸ ὕδωρ οἱο͂ν εἰκὸσ ἐν τοιούτῳ ἀέρι. ἐπεὶ δ’ ἐξηγγέλθη τὰ τῆσ ἐπιφανείασ, παρέπεμπον ἡμᾶσ οἱ φίλοι, καὶ τῶν ἰατρῶν οἵ τε δὴ συνήθεισ καὶ ἄλλοι οἱ μὲν ὡσ ἀγωνιῶντεσ, οἱ δὲ καὶ τῆσ ἱστορίασ ἕνεκα· ἐπεγένετο δὲ καὶ ἄλλοσ ὄχλοσ συχνὸσ, καὶ γάρ τισ καὶ διάδοσισ ἔτυχεν ἔξω πυλῶν οὖσα καὶ πάντ’ ἦν κάτοπτα ἀπὸ τῆσ γεφύρασ. ἦν δέ τισ Ἡρακλέων ἰατρὸσ, ἑταῖροσ ἡμέτεροσ, ὃσ πρὸσ ἐμὲ ὡμολόγησε τῇ ὑστεραίᾳ ἦ μὴν πεπεικὼσ αὑτὸν ἰέναι, ὡσ εἰ τὰ κράτιστα πράξαιμι, ὀπισθοτόνῳ συνέξομαι, ἤ τῳ ἄλλῳ τοιούτῳ. ὡσ δὴ ἐγενόμεθα ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ, οὐδὲν ἔδει τοῦ παρακελευσομένου, ἀλλ’ ἔτι τῆσ θέρμησ τῆσ ἐκ τῆσ ὄψεωσ τοῦ θεοῦ μεστὸσ ὢν ἀπορρίψασ τὰ ἱμάτια οὐδ’ ἀνατρίψασθαι δεηθεὶσ, ἱέμαι οὗ τοῦ ποταμοῦ τὸ βαθύτατον ἦν. ἔπειθ’ ὥσπερ ἐν κολυμβήθρᾳ καὶ μάλα ἠπίου καὶ κεκραμένου ὕδατοσ ἐχρώμην διατριβῇ, ἐννέων τε καὶ ἀνακλύζων ἐμαυτὸν πάντη. ὡσ δ’ ἐξέβην, ὅτε δὴ χρὼσ πᾶσ ἤνθει καὶ τὸ σῶμα πάντη κοῦφον ἦν, καὶ βοὴ πολλὴ τῶν τε παρόντων καὶ ἐπιόντων, τὸ πολυύμνητον δὴ τοῦτο βοώντων, μέγασ ὁ Ἀσκληπιόσ. καὶ τὰ ἀπὸ τούτου τίσ ἂν ἐνδείξασθαι δυνηθείη; ἅπαν γὰρ τὸ λοιπὸν τῆσ ἡμέρασ καὶ τῆσ νυκτὸσ τὸ εἰσ εὐνὴν διεσωσάμην τὴν ἐπὶ τῷ λουτρῷ σχέσιν, καὶ οὔτε τι ξηροτέρου οὔτε ὑγροτέρου τοῦ σώματοσ ᾐσθόμην, οὐ τῆσ θέρμησ ἀνῆκεν οὐδὲν, οὐ προσεγένετο, οὐδ’ αὖ τοιοῦτον ἡ θέρμη ἦν, οἱο͂ν ἄν τῳ καὶ ἀπ’ ἀνθρωπίνησ μηχανῆσ ὑπάρξειεν, ἀλλά τισ ἦν ἀλέα διηνεκὴσ, δύναμιν φέρουσα ἴσην διὰ παντὸσ τοῦ σώματόσ τε καὶ τοῦ χρόνου. παραπλησίωσ δὲ καὶ τὰ τῆσ γνώμησ εἶχεν.

οὔτε γὰρ οἱο͂ν ἡδονὴ περιφανὴσ ἦν οὔτε κατ’ ἀνθρωπίνην σωφροσύνην ἔφησθα ἂν εἶναι αὐτὸ, ἀλλ’ ἦν τισ ἄρρητοσ εὐθυμία, πάντα δεύτερα τοῦ παρόντοσ καιροῦ τιθεμένη, ὥστε οὐδ’ ὁρῶν τὰ ἄλλα ἐδόκουν ὁρᾶν· οὕτω πᾶσ ἦν πρὸσ τῷ θεῷ. ἀλλὰ τὸ ἐντεῦθεν σὸν ἤδη, ὦ δέσποτα, γίγνεται δεῖξαι καὶ παραστῆσαι ὅ τι ἑξῆσ λέγοντεσ καὶ ὅποι τραπόμενοι σοί τ’ ἂν κεχαρισμένα ποιοῖμεν καὶ τοῦ λόγου προί̈οιμεν ὡσ κάλλιστα. πότερα ἐπειδὴ ποταμοῦ καὶ χειμῶνοσ τοιούτου καὶ λουτροῦ μνείαν ἐποιησάμην, ἕτερα ἐφεξῆσ τῆσ αὐτῆσ ἰδέασ λέγω καὶ οἱο͂ν κατάλογόν τινα λουτρῶν ποιῶμαι χειμερίων τε καὶ θείων καὶ πάντωσ παραδόξων; ἢ διαλαβὼν τὸν λόγον καί τινα τῶν ἐν μέσῳ διηγήσωμαι; ἢ κράτιστον καὶ τἀν τῷ μέσῳ πάντα ὑπερβάντα ἀποδοῦναι τὸ τέλοσ τῷ πρώτῳ λόγῳ, πῶσ ἔσχε τὰ τῆσ χρησμῳδίασ τῆσ περὶ τῶν ἐτῶν καὶ πῶσ ἅπαντα ἀπέβη; πολλὰ μὲν γὰρ καὶ ἄλλα ἐπεσήμηνεν ὁ θεὸσ ἐκ τῶν ἐφεστηκότων ἀεὶ κινδύνων ἐξαρπάζων, οἳ πυκνοὶ νυκτὸσ ἑκάστησ καὶ ἡμέρασ ἦσαν, ἄλλοτε ἄλλοι προσβάλλοντεσ, τότε δὲ ἐπανιόντεσ οἱ αὐτοὶ, καὶ ὁπότε ἀπαλλαγείη τισ, ἀντιλαμβάνοντεσ ἕτεροι, καὶ πρὸσ ἕκαστα τούτων ἀλεξιφάρμακα ᾔει παρὰ τοῦ θεοῦ καὶ παραμυθίαι παντοῖαι καὶ ἔργῳ καὶ λόγῳ· ἓν δὲ δὴ καὶ τόδε μέμνημαι πραχθὲν αὐτῷ ποτε. ἔφη χρῆναι τελευτᾶν εἰσ τρίτην ἡμέραν, καὶ ταῦτα ἀναγκαίωσ ἔχειν, καὶ ἅμα σύμβολα ἔδωκε, καὶ ὁποῖ’ ἄττα ἔσται τὰ τῆσ ἐπιούσησ ἡμέρασ, καὶ γὰρ τὸν ἀέρα ὁποῖοσ καὶ τὸν ἡνίοχον ὅπου φανήσοιτο καὶ ἄλλα ἔδωκε σύμβολα τῆσ ἀληθείασ· ἀλλὰ δεῖν οὕτω ποιεῖν, πρῶτον μὲν ἀναβάντα ἐπὶ τὸ ζεῦγοσ ἐλθεῖν ἐπὶ τὸν ποταμὸν τὸν διὰ τῆσ πόλεωσ ῥέοντα, γενόμενον δὲ οὗ ἐστιν ἤδη ἔξω τῆσ πόλεωσ ἱερὰ δρᾶσαι ἐπιβόθρια, οὕτω γὰρ αὐτὰ προσεῖπεν, ἔδει δὲ ἄρα βόθρουσ ὀρύξαντα ἐπ’ αὐτῶν δρᾶσαι τὰ ἱερὰ οἷστισι δὴ καὶ ἔδει θεῶν· ἔπειτα ἀναστρέφοντα λαβόντα κέρματα διαβαίνειν τε τὸν ποταμὸν καὶ ἀπορρίπτειν, καὶ ἕτερ’ ἄττα, οἶμαι, πρὸσ τούτοισ ἐκέλευσε.

μετὰ δὲ ταῦτα ἐλθόντα εἰσ τὸ ἱερὸν θῦσαι τῷ Ἀσκληπιῷ τέλεια καὶ στῆσαι κρατῆρασ ἱεροὺσ καὶ νεῖμαι μοίρασ ἱερὰσ ἅπασι τοῖσ συμφοιτηταῖσ· δεῖν δὲ καὶ τοῦ σώματοσ αὐτοῦ παρατέμνειν ὑπὲρ σωτηρίασ τοῦ παντόσ. ἀλλὰ γὰρ εἶναι τοῦτο ἐργῶδεσ, τοῦτο μὲν καὶ δὴ παριέναι μοι, ἀντὶ δὲ τούτου τὸν δακτύλιον ὃν ἐφόρουν περιελόμενον ἀναθεῖναι τῷ Τελεσφόρῳ, τὸ γὰρ αὐτὸ ποιεῖν ὥσπερ ἂν εἰ τὸν δάκτυλον αὐτὸν προείμην, ἐπιγράψαι δὲ εἰσ τὴν σφενδόνην τοῦ δακτυλίου, Κρόνου παῖ· ταῦτα ποιοῦντι σωτηρίαν εἶναι. τὸ δὴ μετὰ τοῦτο ἔξεστιν εἰκάζειν ὅπωσ διεκείμεθα, καὶ ὁποίαν τινὰ ἁρμονίαν πάλιν ἡμᾶσ ἡρμόσατο ὁ θεόσ. σχεδὸν γὰρ ὥσπερ ἐν τελετῇ περὶ πάντα ταῦτα διήγομεν, παρεστώσησ ἅμα τῷ φόβῳ τῆσ ἀγαθῆσ ἐλπίδοσ. ἀκόλουθα δὲ τούτοισ καὶ εἰσ ταυτὸν φέροντα καὶ τὰ χρόνῳ ὕστερον γενόμενα, ἐξ ὧν τὸ ἀψίνθιον ἔπιον. ὅτι μὲν δὴ τῷ παντὶ φρικωδέστερον καὶ ἐναργέστερον αὐτὰσ τὰσ ὄψεισ καθαρὰσ διηγεῖσθαι δῆλον, ἀνάγκη δὲ ἐπὶ τῶν πλείστων χρῆσθαι τῇ ὑποθέσει ᾗπερ ἐνεστησάμην, καὶ κεφάλαια ἐπιτρέχειν, ὅπωσ ἂν ἀπαντᾷ τῷ λόγῳ. ἦν Φιλάδελφοσ τῶν νεωκόρων ἅτεροσ· τούτῳ γίγνεται τῆσ αὐτῆσ νυκτὸσ ὄψισ ὀνείρατοσ ἥπερ κἀμοὶ, μικρὰ δέ πωσ παρήλλαττεν. ἐδόκει ὁ μὲν Φιλάδελφοσ, τοσαῦτα γὰρ οὖν ἔχω διαμνημονεῦσαι, ἐν τῷ θεάτρῳ τῷ ἱερῷ πλῆθοσ ἀνθρώπων εἶναι λευχειμονούντων καὶ συνεληλυθότων κατὰ τὸν θεὸν, ἐν δ’ αὐτοῖσ ἑστῶτα ἐμὲ δημηγορεῖν τε καὶ ὑμνεῖν τὸν θεὸν, ἄλλα τε δὴ λέγοντα παντοῖα καὶ ὡσ παρατρέψειέ μου τὰσ μοίρασ πολλαχῆ μὲν καὶ ἄλλῃ, ἔναγχοσ δὲ ὅτε καὶ ἀψίνθιον προσευρὼν προστάξειε πιεῖν ὄξει διειμένον, ὡσ μὴ δυσχεράναιμι. καί τινα κλίμακα, οἶμαι, ἐξήγγελλεν ἱερὰν καὶ παρουσίαν καὶ δυνάμεισ τινὰσ τοῦ θεοῦ θαυμαστάσ. ταῦτα μὲν ὁ Φιλάδελφοσ ἐδόκει· ἐμοὶ δὲ αὐτῷ τοιάδε ἐγίγνετο.

ἐδόκουν ἐν τοῖσ προπυλαίοισ ἑστάναι τοῦ ἱεροῦ, συνειλέχθαι δὲ καὶ ἄλλουσ πολλούσ τινασ, ὥσπερ ἡνίκα ἂν τὸ ἱερὸν καθάρσιον γίγνηται, εἶναι δὲ λευχείμονάσ τε καὶ τἄλλα πρέποντα τῷ σχήματι. ἐνταῦθα δὴ ἄλλασ τε φωνὰσ ἠφίειν εἰσ τὸν θεὸν καὶ δὴ καὶ μοιρονόμον προσεῖπον αὐτὸν, ὡσ τὰσ μοίρασ τοῖσ ἀνθρώποισ διανέμοντα. ὡρμᾶτο δέ μοι τὸ ῥῆμα ἀπὸ τῶν εἰσ ἐμαυτόν. κἀπὶ τούτοισ ἦν τὸ ἀψίνθιον ὅντινα δὴ τρόπον δηλωθὲν, ἐδηλώθη δὲ ὡσ ἐναργέστατα, ὥσπερ οὖν καὶ μυρία ἕτερα ἐναργῆ τὴν παρουσίαν εἶχε τοῦ θεοῦ. καὶ γὰρ οἱο͂ν ἅπτεσθαι δοκεῖν ἦν καὶ διαισθάνεσθαι ὅτι αὐτὸσ ἥκοι καὶ μέσωσ ἔχειν ὕπνου καὶ ἐγρηγόρσεωσ καὶ βούλεσθαι ἐκβλέπειν, καὶ ἀγωνιᾶν μὴ προαπαλλαγείη, καὶ ὦτα παραβεβληκέναι καὶ ἀκούειν, τὰ μὲν ὡσ ὄναρ, τὰ δὲ ὡσ ὕπαρ, καὶ τρίχεσ ὀρθαὶ καὶ δάκρυα σὺν χαρᾷ καὶ γνώμησ ὄγκοσ ἀνεπαχθὴσ, καὶ τίσ ἀνθρώπων ταῦτά γ’ ἐνδείξασθαι λόγῳ δυνατόσ; εἰ δέ τισ τῶν τετελεσμένων ἐστὶ, σύνοιδέ τε καὶ γνωρίζει. ὀφθέντων δὲ τούτων, ἐπειδὴ ἑώσ ἐγένετο, καλῶ τὸν ἰατρὸν Θεόδοτον· καὶ ὡσ ἧκε, διηγοῦμαι τὰ ὀνείρατα. ὁ δ’ ἐθαύμαζε μὲν ὡσ εἶχε δαιμονίωσ, ἠπόρει δὲ ὅ τι χρήσοιτο, χειμῶνόσ τε ὡρ́ᾳ καὶ ἅμα τὴν ἄγαν ἀσθένειαν τοῦ σώματοσ δεδιώσ· μηνῶν γὰρ ἤδη συχνῶν ἐκείμην ἔνδον. ἔδοξεν οὖν ἡμῖν οὐ χεῖρον εἶναι μεταπέμψασθαι καὶ τὸν νεωκόρον τὸν Ἀσκληπιακὸν, ᾤκουν δ’ ἐν αὐτοῦ κατ’ ἐκεῖνον τὸν χρόνον, καὶ ἅμα εἰώθειν κοινοῦσθαι τὰ πολλὰ τῶν ἐνυπνίων αὐτῷ. ἧκεν ὁ νεωκόροσ· καὶ οὐκ ἔφθημεν ἡμεῖσ ἀρξάμενοι πρὸσ αὐτὸν λόγου, καὶ ὃσ ἄρχεται διηγεῖσθαι ἡμῖν· ἄρτι, ἔφη, ἥκω παρὰ τοῦ συννόμου, τὸν Φιλάδελφον λέγων, αὐτὸσ δέ με καὶ ἐκάλεσεν· εἶδε γὰρ νυκτὸσ ὄψιν θαυμαστὴν σοὶ διαφέρουσαν. καὶ οὕτω διηγεῖτο μὲν ὁ Ἀσκληπιακὸσ ἃ εἶδεν ὁ Φιλάδελφοσ, ἐπιδιηγεῖται δὲ αὐτὸσ ὁ Φιλάδελφοσ ὑφ’ ἡμῶν κληθείσ. ὡσ δὲ συνέβαινε τὰ ὀνείρατα, ἐχρώμεθα ἤδη ἰάματι, καὶ ἔπιον δὴ ὅσον οὐδείσ πω πρόσθεν, καὶ τῆσ ὑστεραίασ κατὰ τὰ αὐτὰ ἐπισημήναντοσ τοῦ θεοῦ. καὶ τὴν μὲν ῥᾳστώνην τὴν περὶ τὴν πόσιν ἢ ὅσον ὤνησε τί τισ ἂν λέγοι; ὅθεν δ’ οὖν ὁ λόγοσ οὗτοσ ὡρμήθη, τὰ γὰρ τῶν μοιρῶν ὡσ κατεστήσατό μοι, πρὸσ πολλοῖσ ἄλλοισ λογίοισ καὶ πρότερον καὶ ὕστερον γενομένοισ, κατὰ ταυτὸν ἀμφοτέροισ ἐδηλώθη μετὰ τοιαύτησ τῆσ βοηθείασ. φέρε δὴ τὸν ἐξ ἀρχῆσ ἀποδῶμεν λόγον, καὶ συνάψωμεν ὡσ ἔσχε τὰ τῆσ χρησμῳδίασ τῆσ περὶ τῶν ἐτῶν.

ὅτι μὲν γὰρ ἅπαντα τοῦτον τὸν χρόνον αὐτὸσ ἦν ὁ σώζων καὶ ἡμέραν ἐφ’ ἡμέρᾳ δωρούμενοσ, μᾶλλον δὲ καὶ νῦν αὐτόσ ἐστιν ὁ σώζων, συνίσασιν ὅσοι καὶ μικρόν τι τῶν ἡμετέρων ἴσασιν. ἀλλ’ ἐπειδὴ διεγένετο χρόνοσ ὁ τῆσ προρρήσεωσ, συνέβη τοιάδε. μικρὸν δὲ ἀναλήψομαι. ἔτυχον μὲν ὢν ἐν τῷ προαστείῳ κατὰ θέρουσ ἀκμὴν, νόσοσ δὲ κατέσχε λοιμώδησ πάντασ σχεδὸν τοὺσ προσχώρουσ. τῶν δὲ οἰκετῶν τὸ μὲν πρῶτον δύο καὶ τρεῖσ ἔκαμνον, ἔπειτα ἄλλοσ καὶ ἄλλοσ· ἔπειτ’ ἔκειντο ἅπαντεσ καὶ νεώτεροι καὶ πρεσβύτεροι· τελευταῖοσ δὲ ἐλήφθην ἐγώ. ἰατροὶ δὲ ἐφοίτων ἐξ ἄστεοσ καὶ τοῖσ ἀκολούθοισ αὐτῶν ἐχρώμεθα διακόνοισ, οἱ δέ τινεσ καὶ αὐτοὶ προσεδρεύοντεσ ἀντὶ διακόνων ἦσαν. ἔκαμνε δὲ καὶ ὑποζύγια, καὶ εἴ που κινηθείη τισ, εὐθὺσ πρὸ θυρῶν ἔκειτο· ὥστε οὐδ’ ἂν πλῷ χρήσασθαι περὶ τῶν συμβαινόντων ἐξῆν ἔτι ῥᾳδίωσ. πάντα δ’ ἦν μεστὰ ἀθυμίασ, οἰμωγῆσ, στόνου, δυσκολίασ ἁπάσησ, ἦσαν δὲ κἀν τῇ πόλει νόσοι δειναί. τέωσ μὲν οὖν ἀντεῖχον οὐδὲν ἧττον τῆσ τῶν ἄλλων σωτηρίασ ἢ τῆσ ἐμαυτοῦ προνοούμενοσ, ἔπειτα ἐπέτεινέ τε ἡ νόσοσ καὶ κατελήφθην ὑπὸ δεινοῦ πυρὸσ χολῆσ παντοίασ, ἣ συνεχῶσ νύκτα καὶ ἡμέραν ἠνώχλει, καὶ τῆσ τροφῆσ ἀπεκεκλείμην καὶ ἡ δύναμισ κατελέλυτο. καὶ οἱ ἰατροὶ ἀφίσταντο καὶ τελευτῶντεσ ἀπέγνωσαν παντάπασι, καὶ διηγγέλθη ὡσ οἰχησομένου αὐτίκα. τὸ μέντοι τοῦ Ὁμήρου κἀν τούτοισ εἶπεσ ἂν, τὸ νόοσ γε μὲν ἔμπεδοσ ἠε͂ν. οὕτω παρηκολούθουν ἐμαυτῷ, ὥσπερ ἂν ἄλλῳ τινὶ, καὶ ᾐσθανόμην ὑπολείποντοσ ἀεὶ τοῦ σώματοσ, ἑώσ εἰσ τοὔσχατον ἦλθον. τοιούτων δὲ ὄντων ἔτυχον μὲν εἰσ τὸ εἴσω τετραμμένοσ τῆσ κλίνησ, ἔδοξα δὲ ὡσ ὄναρ· αὐτὸ δὲ ἦν ἄρα ἡ λύσισ· ἔδοξα δὲ καὶ δὴ ἐπὶ τέλει τοῦ δράματοσ εἶναι, καὶ τοὺσ ἐμβάτασ ἀποτίθεσθαι, καὶ τὰσ κρηπῖδασ μεταλήψεσθαι τοῦ πατρόσ.

κἀν τούτοισ ὄντα στρέφει μὲ ὁ σωτὴρ Ἀσκληπιὸσ τὴν εἰσ τὸ ἔξω στροφὴν ἐξαίφνησ. ἔπειτα οὐ πολὺ ὕστερον ἡ Ἀθηνᾶ φαίνεται τήν τε αἰγίδα ἔχουσα καὶ τὸ κάλλοσ καὶ τὸ μέγεθοσ καὶ σύμπαν δὴ σχῆμα οἱά περ ἡ Ἀθήνησιν ἡ Φειδίου. ἀπῶζε δὲ καὶ τῆσ αἰγίδοσ ὅτι ἥδιστον, καὶ ἦν κηρῷ τινι προσφερὴσ, θαυμαστὴ καὶ αὕτη τὸ κάλλοσ καὶ τὸ μέγεθοσ. ἐφαίνετο μὲν δὴ μόνῳ στᾶσα καταντικρὺ καὶ ὅθεν αὐτὴν ὡσ κάλλιστα ἔμελλεν ὄψεσθαι. ἐγὼ δὲ ἐπεδείκνυν καὶ τοῖσ παροῦσι, δύο δ’ ἤστην τῶν φίλων καὶ τροφὸσ, βοῶν καὶ ὀνομάζων τὴν Ἀθηνᾶν ὅτι ἑστήκοι τε αὕτη ἀπαντικρὺ καὶ διαλέγοιτο καὶ τὴν αἰγίδα ἀπεδείκνυν· οἱ δ’ οὐκ εἶχον ὅ τι χρήσοιντο, ἀλλ’ ἠπόρουν τε καὶ ἐδεδοίκεσαν μὴ παραληρῶν ἄρα τυγχάνω, πρίν γε δὴ τήν τε δύναμιν συνεώρων ἀναφερομένην καὶ τῶν λόγων ἤκουσαν ὧν ἤκουσα παρὰ τῆσ θεοῦ. καὶ ἔστιν ἃ μέμνημαι τοιάδε. ἀνεμίμνησκέ με τῆσ Ὀδυσσείασ καὶ ἔφασκεν οὐ μύθουσ εἶναι ταῦτα, τεκμαίρεσθαι δὲ χρῆναι καὶ τοῖσ παροῦσι. δεῖν οὖν καρτερεῖν, εἶναι δ’ αὐτὸν πάντωσ καὶ τὸν Ὀδυσσέα καὶ τὸν Τηλέμαχον καὶ δεῖν αὐτῷ βοηθεῖν· καὶ ἄλλα τοιουτότροπα ἤκουσα. οὕτωσ ἐφάνη τε ἡ θεὸσ καὶ παρεμυθήσατο καὶ ἀνέσωσε καὶ δὴ κείμενον καὶ τῶν εἰσ τὴν τελευτὴν οὐδενὸσ ἔτι ἐλλείποντοσ. καὶ δῆτα εὐθύσ με εἰσῆλθε κλύσματι χρήσασθαι μέλιτοσ Ἀττικοῦ, καὶ ἐγένετο κάθαρσισ χολῆσ. καὶ μετὰ ταῦτα ἧκεν ἰάματα καὶ τροφαί· πρῶτον μὲν ἧπαρ, οἶμαι, χηνὸσ μετὰ τὴν πολλὴν ἀπόρρησιν πρὸσ ἅπαντα τὰ σιτία· ἔπειτα ὑείου τι ὑπογαστρίου. ἔπειτ’ ἐκομίσθην εἰσ τὴν πόλιν ἐπ’ ὀχήματοσ καταστέγου καὶ μακροῦ, καὶ κατὰ μικρὸν οὕτω συνηγειρόμην μόλισ τε καὶ χαλεπῶσ, οὐ μέντοι πρότερόν γε ὁ πυρετὸσ παντελῶσ ἐξέλιπε πρὶν ἐτελεύτησέ μοι τῶν τροφίμων ὁ πλείστου ἄξιοσ. τῇ δ’ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὡσ ὕστερον ἔγνων, ἐκεῖνόσ τε ἐτεθνήκει καὶ ἡ νόσοσ ᾤχετο ἀπιοῦσα. οὕτω τόν τε ἄχρι τούτου χρόνον δωρεὰν ἔσχον παρὰ τῶν θεῶν καὶ μετὰ τοῦτο ἀνεβίων ὑπὸ τοῖσ θεοῖσ καί τισ οἱο͂ν ἀντίδοσισ αὕτη συνέβη. καὶ τὰ μὲν τῆσ προρρήσεωσ τῆσ περὶ τῶν ἐτῶν καὶ τῆσ ὕστερον ἀσθενείασ εἰσ τοῦτο συμβάσησ καὶ τῶν περὶ ταῦτα ἐπιφανειῶν οὕτωσ ἔσχεν.

ἁρμόττοι δ’ ἂν ἴσωσ περὶ τῶν λουτρῶν ἤδη λέγειν, οἷσ διήγαγεν ἡμᾶσ, ἐπειδὴ καὶ τὸ ἐξ ἀρχῆσ ἅμα τῇ προρρήσει τὸ λουτρὸν ἐπέταξε τὸ ἐν τῷ ποταμῷ. ἦσαν οἱ κατάρροι καὶ ἡ περὶ τὴν ὑπερώαν ἀπορία καὶ πάντα πάχνησ ἦν πλέα καὶ πυρὸσ, καὶ ἡ τοῦ στομάχου κάκωσισ ἤκμαζε καὶ ἄλλα πολλὰ καὶ παντοῖα, καὶ κατεκεκλείμην θέρουσ ὡρ́ᾳ. καὶ ἐγίγνετο ταῦτα ἐν Περγάμῳ ἐν τῷ τοῦ νεωκόρου τοῦ Ἀσκληπιακοῦ. πρῶτον μὲν οὖν ἐπέταξεν αἷμα ἀφελεῖν ἀπ’ ἀγκῶνοσ καὶ προσέθηκεν, ὅσα ἐγὼ μέμνημαι, λίτρασ εἴκοσι καὶ ἑκατόν· τὸ δ’ ἦν ἄρα δηλοῦν ὡσ οὐκ ὀλίγων δεήσοι τῶν φλεβοτομιῶν, ἐφάνη δ’ ἐκ τῶν ὕστερον. οἵ τε γὰρ νεωκόροι ἐν τούτῳ ὄντεσ ἡλικίασ καὶ πάντεσ οἱ περὶ τὸν θεὸν θεραπευταὶ καὶ τάξεισ ἔχοντεσ ὡμολόγουν ἀεὶ δή ποτε μηδένα πω τῶν πάντων συνειδέναι τοσαῦτα τμηθέντα, πλήν γε Ἰσχύρωνοσ, εἶναι δ’ ἐν τοῖσ παράδοξον τό γ’ ἐκείνου, ἀλλὰ καὶ ὣσ ὑπερβάλλειν τὸ καθ’ ἡμᾶσ ἄνευ τῶν ἄλλων παραδόξων, ἃ προσῆν ταῖσ φλεβοτομίαισ, οἱο͂́ν περ οὖν καὶ τότε εὐθέωσ συνέβη. μιᾷ μὲν γὰρ, οἶμαι, ὕστερον ἡμέρᾳ ἢ δυοῖν γε ἐκέλευσε πάλιν ἐκ τοῦ μετώπου ἀφελεῖν, καί τινι τῶν ἐκ τῆσ Ῥωμαίων βουλῆσ παρεδρεύοντι καὶ αὐτῷ ταυτὸν τοῦτο ἐκέλευσεν, ἐπισημηνάμενοσ ὅτι καὶ Ἀριστείδῃ προστέτακται ‐ Σηδᾶτοσ ὄνομα αὐτῷ, βέλτιστοσ ἀνδρῶν, ὃσ ἐμοὶ ταῦτα αὐτὸσ διηγεῖτο ‐ ἐν μέσῳ δὲ τούτων τῶν φλεβοτομιῶν προστάττει μοι τὸ λουτρὸν τὸ ἐν τῷ Καί̈κῳ, καὶ ἔδει τὰ ἔρια ἀπορρίψαντα ὁδοιπορεῖν καὶ λοῦσθαι· ὄψεσθαι δὲ καὶ ἵππον λούμενον καὶ τὸν νεωκόρον ἑστῶτα ἐπὶ τῆσ ὄχθησ τὸν Ἀσκληπιακόν. ταῦτα προείρητο καὶ ταῦτα ἐγίγνετο. ἔτι μὲν προσιὼν τῷ ποταμῷ τὸν ἵππον ὁρῶ λούμενον. λουμένου δέ μου παρῆν ὁ νεωκόροσ καὶ ἑστὼσ ἐπὶ τῆσ ὄχθησ ἑώρα. ἡ δὲ ἐπὶ τούτῳ κουφότησ καὶ ἀναψυχὴ θεῷ μὲν καὶ μάλα ῥᾳδία γνῶναι, ἀνθρώπῳ δὲ ἢ νῷ λαβεῖν ἢ ἐνδείξασθαι λόγῳ οὐ πάνυ ῥᾴδιον. ἕτερον τοίνυν λουτρὸν ἐν Σμύρνῃ προσετάχθη χειμῶνοσ ἱσταμένου, ἔδει δὲ πορευθέντα πρὸσ τὰσ πηγὰσ τὰσ θερμὰσ τῷ μὲν θερμῷ ὕδατι μὴ χρῆσθαι, τῷ δὲ παραρρέοντι ποταμῷ, καὶ ἦν ἡμέρα πᾶσα ἔφυδρόσ τε καὶ ψυχρὰ καὶ τὸ ὕδωρ τοσοῦτον διέλιπεν ὅσον ἀρκέσαι τῇ πορείᾳ·

καὶ πρῶτον ἦν τῶν θαυμάτων τοῦτο. δείλη τε ἦν ὀψία καὶ τὸ λουτρὸν ἐγίγνετο καὶ ἐπέπνει βορέασ ἀκραήσ. ταυτὶ δὲ ἐν Περγάμῳ πάλιν χειμῶνόσ τε καὶ ἐν λεπτότητι θαυμαστῇ τοῦ σώματοσ, ὥστε πολὺν χρόνον πάνυ τοῦ οἰκήματοσ οὐκ ἐξέβην οὗ κατεκείμην. ἐκέλευσε λούσασθαι τῷ ποταμῷ τῷ διὰ τῆσ πόλεωσ ῥέοντι· ὁ δ’ ἔρρει πολὺσ ἐξ ὄμβρων, καὶ προεῖπεν ὡσ τριῶν τῶν λουτρῶν ἐσομένων. γενομένου δὲ τοῦ προστάγματοσ ὡσ ἐπύθοντο συνῆλθον οἱ σπουδαιότατοι τῶν φίλων παραπέμποντεσ καὶ φροντίζοντεσ ὅ τι ἀποβήσοιτο, καὶ ἅμα ἀντ’ ἄλλησ ἱστορίασ ποιούμενοι ἰδεῖν τὰ γιγνόμενα, καὶ γὰρ δὴ καὶ ἡ ἡμέρα χειμέριοσ ἦν. πρῶτον μὲν οὖν ὕσθημεν παρὰ τὴν ὁδὸν καὶ τὸ πρῶτον ἦν τῶν λουτρῶν τοῦτο· καὶ γὰρ ἀνῄειμεν ἀνωτέρω τὴν ἐφ’ Ἵππωνοσ, βουλόμενοι καθαρῷ τῷ ὕδατι ἐντυχεῖν καὶ ὃ μήπω ὡμίληκε τῇ πόλει. ὡσ δὲ ἐγενόμεθα ἐπὶ τῆσ ὄχθησ, οὐδεὶσ τῶν φίλων ἐθάρρει παρακελεύσασθαι, καίτοι παρῆν μὲν ὁ νεωκόροσ αὐτὸσ, παρῆσαν δὲ καὶ τῶν φιλοσόφων τινὲσ, ἄνδρεσ καλοὶ κἀγαθοὶ, ἀλλ’ ὅμωσ ἀγωνιῶντεσ καὶ ἀπορούμενοι φανεροὶ πάντεσ ἦσαν. κἀγὼ τά τε ἱμάτια ἀπερρίπτουν καὶ καλέσασ τὸν θεὸν ἱέμαι εἰσ μέσον τὸν πόρον. ὁ δὲ ἐκυλίνδει μὲν πέτρασ, ἔφερε δὲ ὕλην, ἐκύμαινε δὲ ὥσπερ ἐξ ἀνέμου, καὶ τῶν κάτω φανερὸν ἦν οὐδὲν, ἠχὴ δὲ καὶ θόρυβοσ πολύσ. ἐνταῦθα δὴ αἱ μὲν πέτραι ἀντὶ φύλλων περιέρρεον, τὸ δὲ ὕδωρ οὕτω κοῦφον ἦν ὡσ οὐδὲν τῶν καθαρῶσ διαφανῶν, καὶ διέτριψα δὴ εἰσ ὅσον πλεῖστον ἐξῆν. ὡσ δ’ ἐξέβην ἐπὶ τὴν ὄχθην, θέρμη διὰ παντὸσ ἐχώρει τοῦ σώματοσ καὶ ἀτμὸσ ἄνω πολὺσ, καὶ πάντα ἐπεφοίνικτο, καὶ τὸν παιᾶνα ᾔδομεν. καὶ ὡσ ἐπανῄειμεν, αὖθισ αὖ ὕδωρ ἐπιγίγνεται ἐκ Διὸσ, καὶ τὸ τρίτον τῶν λουτρῶν εἰσ τοῦτο ἐτελεύτησεν. ἕτερον τοίνυν ἐν Ἐλαίᾳ ταύτῃ γενόμενον. ἔπεμψέ με λουσόμενον θαλάττῃ, πλοῖόν τε δὴ προειπὼν Ἀσκληπιὸν ὁρμοῦν ἐπὶ τῷ στόματι τοῦ λιμένοσ, καθ’ ὃ ῥῖψαι δεῖν ἑαυτὸν, καὶ φωνάσ τινασ τῶν ναυτῶν καὶ ἕτερα ἃ οὐ μέμνημαι πάνθ’ ἑξῆσ τοῖσ μεθ’ ἡμέραν ἀποβᾶσιν ὁμολογήσαντα. ὡσ οὖν κατήλθομεν εἰσ τὴν Ἐλαίαν, παρῆμεν ἔξω πρὸσ τὸν λιμένα, καὶ εὐθὺσ μὲν τὸ πλοῖον εὑρίσκετο, Ἀσκληπιὸσ ὄνομα, εὐθὺσ δ’ ἐβόων οἱ ναῦται τὸν θεὸν, ὡσ εἶδον τὰ γιγνόμενα.

ἦν δὲ ἀπαρκτίασ λαμπρὸσ, ὥστ’ ἐκβὰσ ἐδεήθην σκέπησ. πάλιν οὖν τῆσ ἐπιούσησ νυκτὸσ κελεύει τῇ μὲν θαλάττῃ κατὰ ταὐτὰ χρῆσθαι, ἐκβάντα δὲ τοῦ ὕδατοσ στάντα ἐναντίον τοῦ ἀνέμου οὕτω θεραπεῦσαι τὸ σῶμα. καὶ ὅτι μὲν πολλοῖσ ἤδη τοιαῦτα ἐπιτέτακται σύνοιδα· ἀλλὰ πρῶτον μὲν κατ’ αὐτὸ τοῦτο θαυμαστότερον τὸ τοῦ θεοῦ, ἐπὶ πολλῶν καὶ συνεχῶσ τὴν αὑτοῦ δύναμιν καὶ πρόνοιαν ἐμφανίζοντοσ, ἔπειτα εἴ τισ ἅπαν τὸ ἡμέτερον ἐνθυμηθείη. καίτοι τίσ οἱο͂́σ τ’ ἂν εἰή λογισμῷ λαβεῖν ἐν οἷσ ἡμεῖσ ἦμεν τότε; ἴσασι δὲ οἱ ἐφ’ ἑκάστων παρόντεσ, τοῦτο μὲν ὡσ τὰ τοῦ χρωτὸσ εἶχε, τοῦτο δὲ ὡσ τἄνδοθεν. ἔτι δὲ ῥεῦμα ἐκ τῆσ κεφαλῆσ ὅσαι καὶ ἡμέραι καὶ νύκτεσ φερόμενον καὶ κλυδώνιον ἐν τῷ στήθει καὶ πνεῦμα ἀντανιὸν πρὸσ τὸ ῥεῦμα ἄνω καὶ συνισχόμενον ἐν τῷ τραχήλῳ, καὶ πιμπρὰν, καὶ τοσαύτην ἀεὶ τοῦ θανάτου τὴν προσδοκίαν, ὥστε μηδ’ οἰκέτην καλέσαι θαρρεῖν, ἀλλὰ νομίζειν μάτην ἂν καλεῖν, φθῆναι γὰρ ἂν τὸ χρῆμα περανθέν. πρὸσ δὲ τούτοισ ὤτων καὶ ὀδόντων παντοῖα συμπτώματα καὶ τάσιν ἐν κύκλῳ τῶν φλεβῶν καὶ τροφὴν ἄπορον μὲν κατέχειν, ἄπορον δὲ ἐμεῖν· ὅ τι γὰρ καὶ μικρὸν ψαύσειε τῆσ φάρυγγοσ ἢ τῆσ ὑπερώασ, ἔκλειε τὸν πόρον, κᾆτα ἀναλαβεῖν οὐκ ἦν. ὀδύνη δὲ εἰσ ἐγκέφαλον διάπυροσ καὶ προσβολαὶ πᾶσαι, κἀν ταῖσ νυξὶν ἀμηχανία κατακλίσεωσ, ἀλλ’ ἔδει μετεωρίσαντα αὑτὸν καρτερεῖν προκεκυφότα, τὴν κεφαλὴν ἔχοντα πρὸσ τοῖσ γόνασι. τούτοισ δ’, οἶμαι, τοιούτοισ οὖσι καὶ ἑτέροισ μυρίοισ ἀναγκαίωσ εἵπετο ἐρίοισ τε κατειλίχθαι καὶ ἑτέροισ σκεπάσμασι· καὶ κάθειρξισ ἦν ἀκριβὴσ, συγκεκλειμένων πάντων, ὥστε ἡμέρα μὲν νύκτα ἠδύνατο, αἱ δὲ νύκτεσ ἀνθ’ ἡμερῶν ἦσαν ἄγρυπνοι. τίσ κεν ἐκεῖνα πάντα γε μυθήσαιτο καταθνητῶν ἀνθρώπων;

οὐ γὰρ πεντάετεσ οὐδ’ ἑξάετεσ οὐκ ἀρκεῖ. ἀλλ’ οὐκ ἐλαττόνων ἴσωσ ἐστὶ χρόνων ἡ διήγησισ ἢ ἐν ὅσοισ τὰ πράγματα ἐγίγνετο. εἰ δὴ ταῦτά τισ προσλογίσαιτο καὶ σκέψαιτο ἐφ’ ὅσων καὶ οἱών τῶν παθημάτων καὶ ὁποίασ τῆσ περὶ ταῦτα ἀνάγκησ εἰσ θάλατταν καὶ ποταμοὺσ καὶ φρέατα ἐκόμιζε, καὶ τῷ χειμῶνι μάχεσθαι προσέταττε, φήσει πᾶν ὡσ ἀληθῶσ περαιτέρω θαυμάτων εἶναι, καὶ τοῦ τε θεοῦ τὴν δύναμιν καὶ τὴν πρόνοιαν μειζόνωσ ὄψεται, κἀμοὶ συνησθήσεται τῆσ τιμῆσ ἣν ἐτιμώμην, καὶ οὐκ ἂν τῆσ ἀσθενείασ μᾶλλον συνάχθοιτο. πόθεν οὖν συνεσκευάσθη τοσοῦτον πρᾶγμα ἴσωσ ἄν τισ ἀκοῦσαι δεηθείη. τὸ δ’ ἐστὶ μὲν πέρα ἢ κατ’ Ἀλκίνου ἀπόλογον, πειράσομαι δέ πωσ ἐξ ἐπιδρομῆσ εἰπεῖν. ἐξῆλθον εἰσ Ῥώμην χειμῶνοσ μεσοῦντοσ, κάμνων οἴκοθεν εὐθέωσ ἐξ ὑδάτων καὶ ψύξεωσ οὐδεμίαν τῶν παρόντων ὤραν ποιησάμενοσ, τῇ δ’ ἀσκήσει τοῦ σώματοσ πιστεύων καὶ τῇ περὶ πάντα ἀγαθῇ τύχῃ. καὶ προελθὼν ἄχρι Ἑλλησπόντου τό τε οὖσ ἔκαμνον καθ’ ὑπερβολὴν καὶ τἄλλα οὐχ ὡσ ἔτυχε διεκείμην, καὶ μικρόν τι ῥαί̈σασ τὸ πέρα προῄειν. μετὰ ταῦτα ὑετοὶ, πάγοι, κρύσταλλοι, ἄνεμοι πάντεσ· Ἕβροσ μὲν ἄρτι κεκομμένοσ, ὥστ’ εἶναι πλοίοισ διαβατὸσ, εἰ δὲ μὴ, πᾶσ ἠπείρωτο ὑπὸ κρυστάλλου· πεδία δὲ λιμνάζοντα ὅσον ὀφθαλμὸσ ἐπεῖχε· καταγωγίων δὲ ἀπορία, καὶ πλέον ἐκ τῶν ὀροφῶν τὸ ὕδωρ ἢ ἐκ Διὸσ ἔξω ῥέον· καὶ τούτοισ ἅπασιν ἔπειξισ καὶ δρόμοσ παρὰ τὴν καθεστηκυῖαν ὡρ́αν τε καὶ δύναμιν τοῦ σώματοσ. οὔτε γὰρ οἱ τὰσ ἀγγελίασ κομίζοντεσ τῶν στρατιωτῶν ἡμᾶσ γε παρῆλθον, ἵνα μηδὲν εἴπω πλέον, τῶν τε οἰκετῶν ἐπὶ σχολῆσ ὡδοιπόρουν οἱ πλείουσ. ἐγὼ δὲ καὶ τοὺσ ἀγωγοὺσ αὐτὸσ ἀνεζήτουν, εἴ που δεήσειε, καὶ ἦν οὐδὲ τοῦτο ἀπὸ τοῦ ῥᾴστου γιγνόμενον. ἔδει γὰρ ὑποφεύγοντασ οἱᾶ βαρβάρουσ ἀνθρώπουσ ἕλκειν, τὰ μὲν πείθοντα, ἔστι δ’ ᾗ καὶ χειρούμενον. ἐκ δὴ τούτων ἁπάντων ἡ νόσοσ ᾔρετο. καὶ τοῦτο μὲν περὶ τῶν ὀδόντων ἐν παντὶ κατέστην, ὥσθ’ ὑπεῖχον τὰσ χεῖρασ, ὡσ ἀεὶ δεξόμενοσ. τροφῆσ δὲ καὶ παντάπασιν ἀπεκεκλείμην, ὅτι μὴ γάλακτοσ μόνου· τοῦ τε ἄσθματοσ περὶ τὸ στῆθοσ ᾐσθόμην τότε πρῶτον καὶ πυρετοὶ κατέλαβον ἰσχυροὶ καὶ ἄλλα ἀμύθητα·

καὶ ἐκείμην ἐν Δέσσῃ πρὸσ τῷ καταρράκτῃ, καὶ μόλισ ἡμέρᾳ ἑκατοστῇ ὕστερον ᾗ ἐκινήθην οἴκοθεν ἐν Ῥώμῃ γίγνομαι. καὶ μετ’ οὐ πολὺ τὰ σπλάγχνα ᾠδήκει καὶ τὰ νεῦρα κατέψυκτο καὶ φρίκη διέθει διὰ παντὸσ τοῦ σώματοσ καὶ τὸ πνεῦμα ἀπεκέκλειτο. καὶ οἱ ἰατροὶ καθάρσεισ προσῆγον καὶ πιὼν ἐλατήριον εἰσ δύο ἡμέρασ ἐκαθαιρόμην, ἑώσ εἰσ αἷμα ἀπέσκηψε. καὶ πυρετοὶ κατέλαβον καὶ πάντ’ ἦν ἄπορα ἤδη καὶ σωτηρίασ οὐδ’ ἡτισοῦν ἐλπίσ. καὶ τέλοσ οἱ ἰατροὶ κατέτεμνον ἐκ τοῦ στήθουσ ἀρξάμενοι πάντα ἑξῆσ ἄχρι πρὸσ τὴν κύστιν κάτω· καὶ ὡσ ἀνθήψαντο αἱ σικύαι, παντάπασι τὸ πνεῦμα ἀπελήφθη, καὶ διῆλθεν ὀδύνη ναρκώδησ καὶ ἄποροσ φέρειν, καὶ πάντα αἵματι ἐπέφυρτο καὶ γίγνομαι ὑπεραλγεινόσ. καὶ τῶν σπλάγχνων ᾐσθανόμην οἱο͂ν ψυχρῶν τε καὶ ἐκκρεμαμένων, καὶ τὸ τῆσ ἀμηχανίασ τῆσ περὶ τὴν ἀναπνοὴν ἐπετάθη. καὶ τί χρὴ ποιεῖν οὐκ ἦν, καὶ γὰρ σῖτον αἱρουμένῳ καὶ διαλεγομένῳ μεταξὺ προσίστατο καὶ ἔδει πεπνῖχθαι δοκεῖν. καὶ ἡ ἄλλη τοῦ σώματοσ ἀσθένεια κατὰ λόγον τούτων ἦν. φάρμακα δὲ θήρειά τε καὶ ἄλλα παντοῖα τηνάλλωσ ἐδίδοτο. ἐδόκει δὴ χρῆναι κομίζεσθαι οἴκαδε, εἴ πωσ εἰή διαρκέσαι. κατὰ γῆν μὲν οὖν ἄπορον ἦν, οὐ γὰρ ἔφερε τὸ σῶμα τὸν σεισμόν· πλῷ δὲ ἐπεχειροῦμεν. τῶν δ’ ὑποζυγίων τὰ μὲν ὑπὸ τῶν χειμώνων ἐτεθνήκει, τὰ δὲ περιόντα ἀπεδιδόμεθα. καὶ συμβαίνει τισ Ὀδύσσεια, εὐθὺσ μὲν ἐν τῷ Τυρρηνικῷ πελάγει ζάλη καὶ ζόφοσ καὶ λὶψ καὶ ταραχὴ τῆσ θαλάττησ ἀκατάσχετοσ, καὶ ὁ κυβερνήτησ μεθῆκε τοὺσ οἰάκασ, καὶ ὁ ναύκληροσ καὶ οἱ ναῦται σποδὸν καταχεάμενοι σφᾶσ τε αὐτοὺσ ἀπῴμωζον καὶ τὸ πλοῖον. ἡ δὲ ἐπεισέρρει πολλὴ κατὰ πρῷραν καὶ κατὰ πρύμναν ἡ θάλαττα, καὶ κατεκλυζόμην τῷ τε ἀνέμῳ καὶ τοῖσ κύμασι, καὶ ταῦτα ἐγίγνετο ἡμέραν καὶ νύκτα. μέσαι νύκτεσ σχεδὸν ἦσαν, ἡνίκα πρὸσ τὴν Πελωρίδα ἄκραν τῆσ Σικελίασ προσηνέχθημεν. ἔπειτα ἐν πορθμῷ πλάναι καὶ δρόμοι, τὰ μὲν εἰσ τὸ πρόσθεν, τὰ δὲ εἰσ τοὐπίσω.

τοῦ δὲ Ἀδρίου τὸ μὲν πέλαγοσ δυοῖν νυξὶ καὶ ἡμέρᾳ διήλθομεν, ἀψοφητὶ παραπέμποντοσ τοῦ ῥεύματοσ. ὡσ δ’ ἔδει πρὸσ τὴν Κεφαλληνίαν προσχεῖν, αὖθισ αὖ κῦμα ὑψηλὸν, καὶ τὸ πνεῦμα οὐκ ἔφερεν, ἀλλ’ ἐπλανώμεθα ἄνω καὶ κάτω, κάματοσ παντοδαπὸσ τοῦ σώματοσ καὶ λύσισ. τὰ δ’ ἐν τῷ πορθμῷ τῷ Ἀχαϊκῷ πάλιν συμβάντα ὑπ’ αὐτὴν ἰσημερίαν ἀράντων τῶν χρηστῶν ναυτῶν ἐκ Πατρῶν ἄκοντοσ ἐμοῦ καὶ ἀντιλέγοντοσ ἐξ ἀρχῆσ οὐδ’ ἂν λέγων εἴποισ, ἐν οἷσ ἅπασι τό τε στῆθοσ καὶ τἄλλα ἔτι μειζόνωσ ἐκακοῦτο. παραπλήσια δὲ καὶ τὰ ἐν τῷ Αἰγαίῳ, μοχθηρία κυβερνήτου καὶ ναυτῶν γενόμενα ἐναντία τοῖσ πνεύμασι πλεῖν ἀξιούντων καὶ μηδὲν ἀκούειν ἐθελόντων ἐμοῦ. τέτταρεσ πάλιν αὗται πρὸσ ταῖσ δέκα ἡμέραι καὶ νύκτεσ, χειμῶνοσ κύκλῳ διὰ παντὸσ τοῦ πελάγουσ φερομένων, κἀν ταύταισ ἀσιτίαι οὐκ ὀλίγαι, καὶ μόλισ Μιλήτῳ προσηνέχθημεν. καὶ οὔτε ἵστασθαι δυνατὸσ ἦν τά τε ὦτα ἐξεκεκώφητο, ἠνώχλει τε οὐδὲν ὅ τι οὔ. καὶ κατὰ μικρὸν προσιόντεσ οὕτω γιγνόμεθα ἐν τῇ Σμύρνῃ, πέρα πάσησ ἐλπίδοσ. καὶ χειμὼν ἤδη ἦν καὶ τὰ τῆσ ὑπερώασ παντάπασι δυσχερῶσ εἶχε καὶ τἄλλα ὡσαύτωσ. καὶ συνῆλθον οἵ τε ἰατροὶ καὶ γυμνασταὶ, καὶ οὔτε βοηθεῖν εἶχον οὔτε ἐγνώριζον τὴν ποικιλίαν τῆσ νόσου. τοσοῦτον δ’ οὖν συνέδοξεν, εἰσ τὰσ πηγὰσ τὰσ θερμὰσ κομίσαι, ἐπειδὴ καὶ τὸν ἐν τῇ πόλει ἀέρα φέρειν οὐχ οἱο͂́σ τε ἦν. καὶ τὰ ἐπὶ τούτοισ δὴ μικρῷ πρόσθεν διηγούμην. ἐκ τοιούτων καὶ τοσούτων ὡσ βραχέωσ τε καὶ ἀμυδρῶσ εἰπεῖν ἡ νόσοσ ἠσκήθη καὶ συνεσκευάσθη, κατὰ προσθήκην χρόνου προϊοῦσα ἀεί. καὶ παρελθόντοσ ἐνιαυτοῦ καὶ μηνῶν ἐπὶ τὴν ἐν Περγάμῳ καθέδραν ἤλθομεν. νῦν δὲ ὅθεν ἐξέβημεν τρεπώμεθα πρὸσ τὰ λουτρὰ τὰ θεῖα·

ὀδύναι δὲ καὶ νόσοι καὶ κίνδυνοι πάντεσ ἐρρόντων. ἐγκατεκεκλίμην μεταξὺ τῶν τε θυρῶν καὶ τῶν κιγκλίδων τοῦ νεὼ κατὰ δή τινα ὀνείρατοσ ὄψιν· καί μοι χρῇ ὁ θεὸσ τὸ ἔποσ τόδε ἑσπέριοι δ’ ἤκμαζον ἐπὶ κρήναισ χλοεραῖσιν. ἔπειτα ἐχριόμην τε ἐν τῷ ὑπαίθρῳ ἐν τῷ περιβόλῳ τοῦ ἱεροῦ καὶ ἐλούμην τῷ φρέατι τῷ ἱερῷ, καὶ οὐδεὶσ ἦν ὅστισ οὐχ ὁρῶν ἠπίστει. καὶ μικροῦ πᾶσαν ἐξέβαλον τὴν νόσον, εἰ μὴ τοῦ θεοῦ σημεῖα φαίνοντοσ καὶ μεταβάλλοντοσ ἤδη τὴν δίαιταν αὐτὸσ μὲν οὕτωσ εἶχον ὡσ ταύτῃ ποιήσων, βουλὴ δὲ κακὴ νίκησεν ἑταίρων, οἳ σοφίασ τε ἀντιποιούμενοι καί τινα ἔχειν περὶ ταῦτα δοκοῦντεσ δεινότητα ἀτοπώτερον τὰ ἐνύπνια ἐξηγοῦντο, φάσκοντεσ δι’ ὑπερβολῆσ ἐνδείκνυσθαι τὸν θεὸν ὅτι χρὴ μένειν ἐπὶ τῶν αὐτῶν. κἀγὼ συνεχώρησα ἄκων μὲν καὶ ὑφορώμενοσ καὶ νομίζων αὐτὸσ ἄμεινον γιγνώσκειν, ὡσ δ’ ἂν μὴ δοκοίην ἐμαυτῷ τισ εἶναι μόνῳ πειθόμενοσ. παθὼν δ’ ἔγνων καλῶσ ὡσ ὀρθῶσ ἐγίγνωσκον. ἀλλ’ ὅσα μὲν σύμβουλοι διήμαρτον χωρὶσ ἔστω· καίτοι καὶ ταῦτα ἐοίκε τῶν σφόδρα πρὸσ τὸν θεὸν εἶναι. τὸ γὰρ τὴν αὐτὴν δίαιταν καὶ τὰ αὐτὰ πράγματα, ὁπότε μὲν ὁ θεὸσ ἡγοῖτό τε καὶ διαρρήδην εἴποι, σωτηρίαν, ἰσχὺν, κουφότητα, ῥᾳστώνην, εὐθυμίαν, πάντα τὰ κάλλιστα καὶ τῷ σώματι καὶ τῇ ψυχῇ φέρειν, ἄλλου δέ του συμβουλεύσαντοσ καὶ μὴ στοχασαμένου τῆσ γνώμησ τοῦ θεοῦ πάντα τἀναντία τούτοισ ἐπιφέρειν, πῶσ οὐ μέγιστον σημεῖον τοῦ θεοῦ τῆσ δυνάμεωσ; φέρε δὴ πάλιν τῶν παρ’ αὐτοῦ μνημονεύσωμεν. ἦν ἰσημερία ἡ μετὰ χειμῶνα ὅτε πηλοῦνται τῷ θεῷ, ἐμοὶ δ’ οὐχ οἱο͂́ν τ’ ἦν, εἰ μή τι σημήνειε παρακινεῖν. ἀπώκνησα οὖν· ἡ δὲ ἡμέρα κατὰ μνήμην ἐμὴν καὶ πάνυ ἀλεεινὴ ἐγένετο. οὐ πολλαῖσ δὲ ὕστερον ἡμέραισ χειμὼν ἐπιγίγνεται καὶ βορέασ ἐώθει πάντα τὸν οὐρανὸν, καὶ νεφέλαι μέλαιναι ἠγείροντο συνεχεῖσ, καὶ πάλιν ἐκ νέασ χειμών. τοιούτων δ’ ὄντων προσέταξε χρήσασθαι τῷ πηλῷ πρὸσ τῷ φρέατι τῷ ἱερῷ καὶ λούσασθαι αὐτόθεν. παρέσχον οὖν θέαν καὶ τότε, τοσαύτη δ’ ἦν τοῦ τε πηλοῦ καὶ τοῦ ἀέροσ ἡ ψυχρότησ ὥστε ἑρ́μαιον ἐποιησάμην προσδραμεῖν τῷ φρέατι, καί μοι τὸ ὕδωρ ἀντ’ ἄλλησ ἀλέασ ἤρκεσε. καὶ ταῦτ’ ἐστὶ τὰ πρῶτα τοῦ θαύματοσ.

τῇ δ’ ἐπιούσῃ νυκτὶ προστάττει τῷ τε πηλῷ πάλιν κατὰ τὰ αὐτὰ χρήσασθαι καὶ δραμεῖν κύκλῳ περὶ τοὺσ νεὼσ εἰσ τρίσ· καὶ τοῦ βορέου τὸ χρῆμα ἀμύθητον ἦν καὶ ὁ κρυμὸσ ἐπηύξητο, οὐχ οὕτωσ πυκνὴν εὑρ͂εσ ἂν ἐσθῆτα ὥστε ἱκανὴν εἶναι στέγειν, ἀλλὰ διεξῄει καὶ προσέπιπτε ταῖσ πλευραῖσ ὥσπερ βέλοσ. τῶν οὖν ἑταίρων τινὲσ ὡσπερεὶ παραμυθεῖσθαί με βουλόμενοι καὶ ταῦτα οὐδὲν δεόμενον ἔγνωσαν παρακινδυνεῦσαί τε καὶ μιμήσασθαι. ἐγὼ μὲν δὴ χρισάμενοσ περιέθεον παρέχων τῷ βορέᾳ ξαίνειν εὖ καὶ καλῶσ, καὶ τελευτῶν προσελθὼν πρὸσ τὸ φρέαρ ἀπελουσάμην· τῶν δὲ ὁ μέν τισ εὐθὺσ ἀπεστράφη, ὁ δὲ σπασμῷ τε εἴχετο καὶ κομισθεὶσ ὑπὸ σπουδῆσ εἰσ βαλανεῖον μετὰ πολλῶν πραγμάτων ἐξεθερμαίνετο. ἡμεῖσ δὲ ἤδη τὸ μετὰ τοῦτο ἠρινὴν ἤγομεν ἡμέραν· αὖθισ δὲ χειμῶνοσ ὡρ́ᾳ καὶ πάγου καὶ πνεύματοσ οἱού ψυχροτάτου κελεύει λαβόντα τοῦ πηλοῦ καὶ περιχεάμενον καθέζεσθαι εἰσ τὴν αὐλὴν τοῦ ἱεροῦ, καλοῦντα Δία, θεὸν ὕπατον καὶ ἄριστον. ἐγίγνετο καὶ ταῦτα ἐν πολλοῖσ τοῖσ θεαταῖσ. ὃ τοίνυν οὐδενὸσ ἧττον ἐθαυμάσθη τῶν εἰρημένων, ὅτε γὰρ ἡ συνέχεια τῶν πυρετῶν ἦν ἡμέρασ τετταράκοντα καὶ ἔτι πλείουσ, καί τινεσ καὶ τῶν λιμένων ἐπάγησαν καὶ τῆσ πρὸσ Ἐλαίᾳ θαλάττησ ὅσον ἐκ Περγάμου κατιόντι ὁ αἰγιαλὸσ ἐπέχει, τότε μοι προστάττει χιτωνίσκον ἐνδῦναι λινοῦν καὶ μηδ’ ὁτιοῦν ἄλλο, ἀλλ’ ἐν τούτῳ διακαρτερεῖν, καὶ προελθόντα ἐξ εὐνῆσ ἀπονίψασθαι ἐπὶ τῆσ κρήνησ ἔξω. ἦν δ’ ἔργον τυχεῖν ὕδατοσ, ἀλλὰ πάντα ἐπεπήγει, καὶ ὁ κρουνὸσ εὐθὺσ ἀπεψύχετο ἐν αὐτῷ, καὶ οἱο͂ν κρυστάλλου τισ αὐλὸσ ἦν, καὶ ὅ τι δὲ ἐγχέαισ θερμὸν, παραχρῆμα ἐπήγνυτο. ὅμωσ δὲ τῇ τε κρήνῃ ὡμιλήσαμεν καὶ ὁ λινοῦσ ἤρκεσε, καὶ πάντεσ μᾶλλον ἐρίγων, καὶ ἡ δίαιτα σχεδὸν ἡ πλείστη περὶ τὸ ἱερὸν ἠνύσθη μοι. ἀδελφὰ δὲ τούτων καὶ αἱ τῶν χειμώνων ἀνυποδησίαι αἱ συνεχεῖσ καὶ διὰ παντὸσ τοῦ ἱεροῦ κατακλίσεισ, ἐν ὑπαίθρῳ τε καὶ ὅπου τύχοι, καὶ οὐχ ἥκιστα δὴ ἡ ἐν τῇ ὁδῷ τοῦ νεὼ ὑπ’ αὐτὴν τὴν ἱερὰν λαμπάδα τῆσ θεοῦ γενομένη. ἐφόρεσα δὲ καὶ ἱμάτιον χιτωνίσκου χωρὶσ, οὐκ οἶδ’ ὁπόσασ τινὰσ ἡμέρασ.

τὰ δ’ ἀμφότερ’ ἦν παρὰ τοῦ θεοῦ. καὶ μὴν ὅσα αὖ ποταμοῖσ, πηγαῖσ, ἢ καὶ θαλάττῃ προσέταξε χρήσασθαι, ἢ πρότερον τούτων ἢ ὕστερον, τὰ μὲν πρὸσ Ἐλαίᾳ, τὰ δὲ Σμύρνῃ, καὶ ἐν οἷστισι τοῖσ καιροῖσ ἕκαστα αὐτῶν, ἀμύθητα ἂν εἰή λέγειν. ἀλλ’ ὅτ’ ἔναγχοσ εἰσ τὴν Ἔφεσον ἀπέστειλε κατὰ τοὺσ λόγουσ, ὕσθημεν καὶ παρὰ τὴν ὁδὸν πολλῷ, τῇ τρίτῃ τῶν ἡμερῶν, τὴν γὰρ δευτέραν αὐτὸσ ἐπέσχε, καὶ συνέβη τὸ ὕδωρ εὐθὺσ τότε γίγνεσθαι. σχεδὸν δὲ οὐκ εἰσ ἐκείνην ἔφερε μόνον τὰ φανθέντα, ἀλλὰ καὶ εἰσ τὴν ἐπιοῦσαν, κἀγὼ προὔλεγον ταῦτα τοῖσ σὺν ἐμαυτῷ. οἱ δὲ τὴν ἑτέραν ἔφερον τὴν τοῦ προϊέναι, ἄλλωσ τε καὶ τὴν σπουδὴν ὁρῶντεσ τῶν ἀνθρώπων ὡσ εἶχον πρὸσ ἡμᾶσ. εἰσὶ γὰρ οἱ βαδίζοντεσ εἰσ Πέργαμον τῶν θεωριῶν ἕνεκα, καὶ ὡσ εἶδον ἡμᾶσ, ἀνέστρεψαν εἰσ τὴν Ἔφεσον δρόμῳ. καὶ ταῦτα μὲν οὕτωσ εἶχεν. ὑσθέντοσ δέ μου καὶ ἀγωνιῶντοσ οὐ πολλαῖσ ὕστερον ἡμέραισ ἐπειδὴ ἐν τῇ Ἐφέσῳ ἐγενόμην, ἐπιτάττει ψυχρὸν λουτρὸν, καὶ ἐλουσάμην ἐν τῷ γυμνασίῳ τῷ πρὸσ τῷ Κορεσσῷ. οἱ δ’ ὁρῶντεσ οὐχ ἧττον τὸ λουτρὸν ἢ τοὺσ λόγουσ ἐθαύμαζον·

상위

Aristides, Aelius (아리스티데스, 아일리오스)

목록

일치하는 문장이 없습니다.

SEARCH

MENU NAVIGATION